2/9/2022

HỌC PHẦN KẾT CẤU

THUẾ ❖Chương 1: Tổng quan về thuế

❖Chương 2: Thuế Giá trị gia tăng
Giảng viên: TS. Nguyễn Thị Như Nguyệt
Khoa Kế toán – Kiểm toán, Học viện Ngân hàng – Pv Bắc Ninh
❖Chương 3: Thuế Tiêu thụ đặc biệt
Số đt & Zalo: 0916.595.528
Email: nhunguyet.hvnhbab@gmail.com
❖Chương 4: Thuế xuất khẩu, nhập khẩu
❖Chương 5: Thuế Thu nhập doanh nghiệp
❖Chương 6: Thuế Thu nhập cánhân

LOGO

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ THUẾ

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ

CÁC NGUYÊN LÝ VÀ NGUYÊN TẮC ĐÁNH THUẾ

TÁC ĐỘNG KINH TẾ CỦA THUẾ

www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ KN, VAI TRÒ CỦA THUẾ TRONG NỀN KINH TẾ TT

NGHIÊN CỨU:
Khái niệm, đặc điểm, vai trò KHÁI NIỆM
của thuế trong nền kinh tế Thuế là khoản đóng góp bắt buộc của
thị trường
các thể nhân và pháp nhân cho Nhà
nước theo mức độ và thời hạn được
pháp luật quy định nhằm sử dụng cho

Hệ thống thuế mục đích công cộng.

Các yếu tố cấu thành
một sắc thuế Phân loại thuế
Nguyên tắc đánh thuế

https://www.youtube.com/watch?v=1JGN5Q8hmlg

www.themegallery.com Company Logo

Company Logo

1
 2/9/2022

Tại sao người dân chấp nhận nộp thuế cho NN? ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẾ

1. Thuế cótính bắt buộc

❖NN thu thuế để phục

2. Tính không hoàn trả trực tiếp
vụ lợi ích XH
KVC
❖Các chủ thể được Nhà
KVT nước thừa nhận vàbảo 3. Tính pháp lýcao
hộ

VAI TRÒ CỦA THUẾ

Thuế # Phívàlệ phí TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
1. Huy động nguồn lực tài chính cho NSNN
Thuế, phívàlệ phíđều làcác khoản thu cho NSNN
- Thuế làkhoản đóng góp bắt buộc theo quy định của pháp
2. Cóvai tròđiều tiết kinh tế vĩ mô
luật của các cánhân vàpháp nhân đối với Nhànước không
mang tính đối giávàhoàn trả trực tiếp. 2.1. Thuế cóthể sử dụng như một công cụ nhạy bén góp phần
- Lệ phílàkhoản thu vừa mang tính chất phục vụ cho đối kiếm chế lạm phát, ổn định giácả, kích thích đầu tư tạo nền
tượng nộp lệ phívề việc thực hiện một số thủ tục hành chính tảng cho sự phát triển bền vững
vừa mang tính chất động viên sự đóng góp cho ngân sách
Nhànước. 2.2. Thuế làcông cụ sắc bén để phân phối lại sản phẩm xãhội
nhằm đạt mục tiêu công bằng xãhội (công bằng theo chiều
- Phílàkhoản thu mang tính chất bù đắp chi phíthường ngang, công bằng theo chiều dọc).
xuyên hoặc bất thường như phívề xây dựng, bảo dưỡng, 2.3. Thuế làcông cụ được sử dụng nhằm đạt mục tiêu bảo hộ
duy tu của Nhà nước đối với những hoạt động phục vụ sản xuất nội địa vàduy trìtăng cường khả năng cạnh tranh
người nộp phí. của nền kinh tế trong điều kiện hội nhập quốc tế.

www.themegallery.com Company Logo

- Đối tượng chịu thuế

- Đối tượng ko chịu thuế
- Người nộp thuế
- Căn cứ tí
nh thuế: giátính thuế, thuế suất
- Người chịu thuế?

https://thuonghieusanpham.vn/hiep-dinh-evfta-co-che-phan-bo-va-quan-ly-han-ngach-thue-quan-
5458.html

www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo

2
 2/9/2022

Các yếu tố cơ bản cấu thành một sắc thuế 1.Đối tượng nộp thuế: Luật thuế thường qui định rõ ai phải
Sắc thuế là một hình thức thuế cụ thể được quy định bằng nộp thuế, và người đó được gọi là đối tượng nộp thuế. (có
một VB PL, dưới hình thức Luật, pháp lệnh hoặc các chế độ thể là thể nhân hoặc pháp nhân). Người nộp thuế có thể
thuế. không phải là người chịu thuế.
Khi nghiên cứu, tìm hiểu về một sắc thuế thường đi theo trình 2.Đối tượng chịu thuế: Chỉ rõ thuế đánh vào cái gì(hàng hóa,
tự: Luật thuế →Nghị định →Thông tư → Công văn hướng thu nhập hay tài sản…). Vídụ: đối tượng chịu thuế GTGT là
dẫn. Trong 1 VB PL thuế thông thường chứa đựng các yếu HHDV sản xuất và tiêu dùng trong nước, đối tượng chịu
tố cơ bản sau đây: thuế TTĐB là HHDV tiêu dùng có tính chất đặc biệt; đối
1. Tên gọi tượng chịu thuế TNDN là thu nhập từ HĐ kinh doanh….
2. Đối tượng nộp thuế: ai làngười phải nộp khoản thuế này? 3.Cơ sở tinh thuế: Là một bộ phận của đối tượng chịu thuế
3. Đối tượng chịu thuế: ko phải làai làngười chịu thuế! được xác định làm căn cứ tinh thuế. Vídụ: Thuế TN đối
tượng chịu thuế là TN → CS tính thuế là thu nhập chịu thuế;
Thuế này đánh trên cái gì? GTGT đánh trên HHDV, TNDN đánh
Thuế GTGT đối tượng chịu thuế là HHDV → CS tính thuế là
trên thu nhập của DN, TNCN đánh trên thu nhập của Cánhân
giá trị của HHDV; Thuế XNK đối tượng chịu thuế là HHXNK
4. Cơ sở tính thuế: giá tính thuế → CS tính thuế làgiá trị hải quan của hàng hóa XNK…
5. Mức thuế: cố định, tính theo tỷ lệ
6. Miễn giảm thuế
www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo

HỆ THỐNG THUẾ
3. Mức thuế: Là đại lượng xác định số thu (nhiều, ít)
so với cơ sở tinh thuế và được biểu hiện dưới Hệ thống thuế làtổng hợp các sắc thuế khác nhau cómối
hình thức thuế suất hay định suất thuế (mức thuế quan hệ thống nhất, biện chứng, phụ thuộc nhau, cùng
tuyệt đối) hướng vào mục tiêu chung nhằm thực hiện các nhiệm vụ
4. Miễn giảm thuế: Là yếu tố ngoại lệ được qui định nhất định của Nhànước trong từng thời kỳ.
trong một sắc thuế. Thực chất đó là số thuế mà Thuế TTĐB: ôtôđiện, vàng mã, điều hòa nhiệt độ
người nộp thuế phải nộp cho Nhà nước, song vì
những lýdo kinh tế xãhội màNN qui định cho phép
không phải nộp toan bộ (miễn thuế) hoặc chỉ nộp
một phần (giảm thuế) số tiền đó.

www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo

PHÂN LOẠI THUẾ

CÁC TIÊU CHUẨN CỦA MỘT HỆ THỐNG THUẾ HIỆN ĐẠI

Phù hợp về kết cấu, đảm bảo

Căn cứ vào phương thức đánh thuế
nguyên tắc, nội dung của thuế các
nước trong khu vực và thế giới Phù hợp với thông lệ quốc tế
Thuế ổn định trong thời gian dài,
có khả năng thay đổi theo
Ổn định pháp lý, linh hoạt kỹ thuật
Gồm
điều kiện tự nhiên, kinh tế
Người có thu nhập cao phải
nộp thuế nhiều hơn người
có thu nhập thấp. Công bằng, rõràng minh bạch
Thuế Thuế gián
Về kinh tế, tương quan
giữa lợi ích và chi phí trực thu thu
Có hiệu quả

https://www.youtube.com/watch?v=VuqQmvhrelQ
Video người dân TQ trốn thuế ntn?
www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo

3
 2/9/2022

PHÂN LOẠI THUẾ PHÂN LOẠI THUẾ

Căn cứ vào đối tượng bị đánh thuế Căn cứ vào mối quan hệ giữa thuế với thu nhập

Gồm Gồm

Thuế tiêu Thuế Thuế tài Thuế tỷ lệ Thuế luỹ Thuế luỹ
dùng thu nhập sản tiến thoái
cố định

www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo

PHÁP LUẬT VỀ THUẾ VÀ

QUẢN LÝ MỘT SỐ SẮC THUẾ CHỦ YẾU

Thuế tỷ lệ cố định (tỷ lêthuế/TN ko đổi khi TN NGHIÊN CỨU:

GTGT TTĐB
đổi) → Thuế TNDN 20%

SDĐ
+ Thuế luỹ tiến (tỷ lệ thuế/TN tăng khi TN tăng) NN
Thuế TNCN
XK, NK

BVMT
TNDN
+Thuế luỹ thoái (tỷ lệ thuế/TN giảm khi TN tăng)
TNCN

www.themegallery.com Company Logo

Company Logo

CÁC NGUYÊN TẮC ĐÁNH THUẾ THUẾ TIÊU DÙNG & nguyên tắc đánh thuế

Thực hiện qua việc tiêu dùng của người Làloại thuế
mua HH, DV. Tiêu dùng đánh vào phần
nhiều nộp thuế nhiều vàngược lại. TN đem ra chi
Nguyên tắc chung
Lànguồn thu lớn vàổn định tiêu, mua hàng
▪ Nguyên tắc đánh thuế theo lợi ích được hưởng cho NSNN vìnóđược cấu thành hóa dịch vụ của
trong giácả hàng hóa, dịch vụ các tổ chức, cá
Cánhân phải trả thuế tương ứng với mức độ sử dụng các hàng
Không căn cứ vào khả năng của người nhân trong XH ở
hóa công cộng mà nhànước cung cấp. nộp thuế. Tiêu dùng cùng 1 loại hiện tại
▪ Nguyên tắc đánh thuế theo khả năng chi trả hàng như nhau phải nộp thuế như nhau.

Người dân phải đóng tùy thuộc vào khả năng chi trả, tức làkhả
năng chi trả vàcủa cải tích lũy được của họ.

www.themegallery.com Company Logo

4

THUẾ TIÊU DÙNG & nguyên tắc đánh thuế
Đặc điểm
1. Thuế gián thu
2. Thuế thực
3. Thuế lũy thoái so với TN
Các nguyên lýđánh thuế tiêu dùng
1.Nguyên lýđánh thuế theo xuất xứ
2.Nguyên lýđánh thuế theo điểm đến
www.themegallery.com
ĐÁNH THUẾ TIÊU DÙNG THEO ĐIỂM ĐẾN
❖ Tiêu dùng ở đâu đánh thuế ở đó, không phân biệt hàng
nhập khẩu hay hàng sản xuất trong nước.
❖ Hàng nhập khẩu bị đánh thuế
❖ Hàng xuất khẩu không bị đánh thuế
HHDV được SX bán ra ở VN:
Khi bán ra: - tt nội địa: cóbị đánh thuế
- xuất khẩu: ko bị đánh thuế (hưởng thuế 0%)
- Nhập khẩu sp cùng loại từ nước ngoài về để bán: +
khâu NK: có bị đánh thuế; khi bán trong nước: có bị
đánh thuế
NGUYÊN TẮC ĐÁNH THUẾ THU NHẬP
❑ theo tình trạng cư trú& theo nguồn phát sinh thu nhập
❑ trên cơ sở thu nhập chịu thuế hiện hữu
❑ trên cơ sở thu nhập năm
2/9/2022
ĐÁNH THUẾ TIÊU DÙNG THEO XUẤT XỨ
❖Thuế được đánh tại nơi sản xuất, không
phân biệt tiêu dùng trong nước hay nước
ngoài.
❖Hàng xuất khẩu bị đánh thuế
❖Hàng nhập khẩu không bị đánh thuế
Company Logo
THUẾ THU NHẬP & nguyên tắc đánh thuế
Là thuế đánh trực tiếp vào
thu nhập nhận được của các
tổ chức, cá nhân trong xã hội. 4
1
Khắc phục tính lũy
thoái của thuế tiêu dùng
Là công cụ phân phối lại thu nhập. 3
Rút ngắn khoảng cách chênh lệch
giàu, nghèo trong xã hội.
Làcông cụ kích thích tiết kiệm,
2 đầu tư. Điều chỉnh nền kinh tế vĩ mô.
Là nguồn thu quan trọng của NSNN
www.themegallery.com Company Logo
❖ Nguyên tắc đánh thuế theo tình trạng cư trú
Chủ thể cư trú ở một nước phải nộp thuế tại nước đó cho mọi khoản thu
nhập phát sinh từ tất cả các nước trên thế giới, không phân biệt thu nhập
phát sinh trong nước hay thu nhập phát sinh ở nước ngoài.
A – cư trú ở VN (công dân VN, ở VN trong vòng 183 ngày, chuyên gia nn
đến làm việc ở VN).
A – phát sinh thu nhập nhân tiền lương ở DN ở VN, nhận lương tổng
công ty bên nn→ cả 2 TN đều bị đánh thuế ở VN.
❖ Nguyên tắc đánh thuế theo nguồn phát sinh thu nhập
Thu nhập được tạo ra ở đâu thìnộp thuế tại đó (chỉ phải
nộp thuế TN đối với khoản TN phát sinh tại nước sở tại
mà không phải nộp thuế TN phát sinh ở nước ngoài).
5
 2/9/2022

ĐÁNH THUẾ TRÙNG

❖TN 2000 (ps ở NN)

- Nước ngoài 10%:200 1. Điều gìsẽ xảy ra nếu các quốc gia
trên thế giới chỉ áp dụng nguyên tắc
- VN 20%:400 --200 đánh thuế theo nguồn hoặc theo cư trú?

TN 2000 2. Khi có quốc gia áp dụng

nguyên tắc cư trúvàcó quốc gia
- Nước ngoài 15%:300 áp dụng nguyên tắc nguồn thu
nhập cùng đòi quyền thu thuế?
- VN 10%:200

www.themegallery.com Company Logo

Nguyên tắc đánh thuế trên cơ sở TNCT hiện hữu

➢ Mọi khoản TN nhận được trong kỳ tính thuế

(không phân biệt nguồn ps) đều có thể đưa vào ❖ Nguyên tắc đánh thuế trên cơ sở thu nhập năm
TNCT sau khi loại bỏ những khoản được PL
Thu nhập chịu thuế phát sinh cần quy về cùng thời
quy định không phải chịu thuế
điểm, thông thường là 1 năm.
➢ TNCT phải là TN ròng (TN sau khi đã trừ các
chi phítạo ra TN & các khoản giảm trừ)
2018 2019 2020 2021

➢ TNCT phải là TN có thực (xác định được, tính Việc tính thuế TN phát sinh theo năm thực chất chỉ được coi làhình
toán được vàcókhả năng quản lý) thức tạm tính.

Thuế TNCN: Tiền lương tiền công Số thuế phải nộp được xác định lại trên cơ sở số TN phát sinh “bù
20tr/tháng: trừ 11tr cánhân (ăn ở…); trừ 4tr cho ng mình có TN trừ” trong khoảng tgian quy ước đó
nuôi dưỡng → 5tr x 5% = 250 ngàn
Có giấy giờ chứng minh nguồn TN, chi phíphát sinh…→ chênh
lệch còn lại

THUẾ TÀI SẢN & nguyên tắc đánh thuế NGUYÊN TẮC ĐÁNH THUẾ TÀI SẢN

Làthuế trực thu đánh vào

thu nhập của người sở hữu ❑ Thuế tài sản làloại thuế có đối tượng đánh thuế làgiá trị
tài sản hoặc cóquyền sử tài sản.
dụng tài sản.
❑ Đặc điểm:
▪ Mang tính chất thuế trực thu

Bổ sung cho Gồm: thuế ▪ Phụ thuộc vào khả năng của người nộp thuế
thuế thu nhập trước bạ, thuế
vì nó đánh vào nhàđất, thuế ❑ Nguyên tắc đánh thuế tài sản
thu nhập được tài nguyên … ▪ Nguyên tắc đánh thuế theo lợi ích.
tài sản hóa.
▪ Nguyên tắc đánh thuế trên giátrị các tài sản.

www.themegallery.com Company Logo

6
 2/9/2022

HIỆP ĐỊNH TRÁNH ĐÁNH THUẾ HAI LẦN Phạm vi áp dụng

TT 205/2013/TT-BTC ngày 24/12/2013 HD thực hiện các hiệp định
tranh đánh thuế 2 lần
Nguyên tắc áp dụng luật trong nước và Đối tượng cư trú của
Hiệp định tránh đánh thuế hai lần Việt Nam hoặc (và) của
2 nước ký kết Hiệp định
với Việt Nam

Phạm vi áp 1 3 Các loại thuế áp

dụng dụng
Đối tượng Đối tượng
Nội dung
cư trú của cư trú của
Việt Nam một nước
ký kết
Thủ tục áp 5 4 Biện pháp tránh
dụng hiệp định đánh thuế 2 lần
ở Việt nam
www.themegallery.com Company Logo
Company Logo

NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG LUẬT TRONG NƯỚC VÀ HIỆP

Đối tượng cư trú của Việt Nam
ĐỊNH TRÁNH ĐÁNH THUẾ HAI LẦN

Có mâu thuẫn giữa các qui
định tại Hiệp định và các
Cá nhân là người mang quốc tịch Việt Nam quy định về thuế tại
các luật trong nước:
Cá nhân không mang quốc tịch Việt Nam
thực hiện theo qui
Nhưng định cư không thời hạn tại VN định tại Hiệp định.
Hiệp định có qui định theo đó
Việt Nam có quyền thu thuế
nhưng VN chưa có qui định
về thuế đó hoặc qui định mức
thấp hơn: áp dụng theo qui
định của luật thuế VN.

Người nước ngoài có mặt tại VN từ 183 ngày trở lên

Qui định của Hiệp định không
áp dụng cơ thế “tự động”.
Tổ chức được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam Muốn hưởng ưu đãi của Hiệp
định phải thực hiện theo các
thủ tục qui định

Các loại thuế áp dụng Xác định nghĩa vụ thuế

Thuế thu nhập cá nhân

DN không thành lập pháp
nhân tại VN: thu nhập
bị đánh thuế tại VN.
Thuế tài sản Thuế TNDN
DN có một cơ sở
thường trú tại VN: bị
đánh thuế trên phần thu
nhập phân bổ cho cơ sở
thường trú.

www.themegallery.com Company Logo

7
 2/9/2022

ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC CẢI CÁCH THUẾ ĐẾN

Biện pháp tránh đánh thuế hai lần ở Việt Nam NĂM 2020
Áp dụng :
▪Đối tượng nộp thuế là đối tượng cư trú của Việt Nam
MT TQ
▪Có thu nhập từ nước ký kết Hiệp định với VN
▪Đã nộp thuế hoặc phải nộp tại nước này MT yêu Tài liệu: Chiến lược cải cách
cầu cụ thể thuế 2020/QĐ 732 TTg.doc
BP khấu trừ thuế BP khấu trừ số thuế khoán BP khấu trừ gián tiếp

✓ ĐTNT có quyền kiểm

soát Cty cổ phần ở ND cải cách
nước ký kết Hiệp định chính sách thuế
với tỷ lệ trên 10%. 2011 - 2020 ND cải cách
quản lý thuế
✓ Số thuế đã nộp dưới 2011 - 2020
hình thức thuế thu
nhập công ty trước khi
chia cổ tức sẽ được
khấu trừ vào số thuế
phải nộp tại VN.
www.themegallery.com Company Logo

www.themegallery.com Company Logo www.themegallery.com Company Logo