Służy do: uzyskiwania informacji O zagrożeniu dla zdrowia, określa Rodzaj, miejsce, skalę i skutki Zagrożenia, ostrzega i alarmuje Ludność, informuje o zasadach Postępowania Sygnały alarmowe są przekazywane - środki alarmowe( syreny, dzwony Gongi) - radio, tv, internet Podstawowe środki alarmowe: Syreny stacjonarne, syreny ręczne Megafony, syreny przewoźne, Rozgłośnie radiowe i tv Zastępcze środki alarmowe: Dzwony kościelne, gongi, buczaki Sygnalizatory świetlne Ewakuacja- przemieszczenie się Ludności z rejonów zagrożonych W miejsca bezpieczne Rodzaje ewakuacji: - I stopnia- miejscowe Zagrożenie np. pożar - II stopnia- wielkoobszarowe Zagrożenie np. powódź - II stopnia- zagrożenie militarne Np. starcie wojsk Pierwsza pomoc- zespół czynności Podejmowanych na miejscu zdarzenia W celu ratowania osoby Wyróżniamy: - pierwszą pomoc- udzielają jej Niewykwalifikowani przypadkowi Ratownicy - kwalifikowana pierwsza pomoc KPP Udzielają jej kwalifikowani ratownicy - medyczne czynności ratunkowe- Wykonuje je wykwalifikowany Personel medyczny Stan zagrożenia życia lub zdrowia- Nagłe lub przewidywane w krótkim Czasie pogorszenie stanu zdrowia, Które może grozić uszkodzeniem Ciała lub utratą życia Sytuacje zagrożenia życia lub zdrowia Wypadki, choroby, postępowanie Samych poszkodowanych Złota godzina- jest to nie więcej niż 60 min. Które powinno upłynąć od zdarzenia do udzielenia pomocy w szpitalu Główne stany zagrożenia: utrata Przytomności, zaburzenia Oddychania, zaburzenia pracy serca, Duszności, ból w klatce piersiowej, Upadek z wysokości, udar ciepny, Wyziębienie, drgawki, oparzenia, Krwotok, silne reakcje uczuleniowe Rażenie prądem, zatrucia Rodzaje apteczek: domowa, Samochodowa, indywidualna, Turystyczna, zakładowa, szkolna Skład apteczki domowej: materiały opatrunkowe (bandaże, gazy, opatrunki, plastry) Środki ochrony osobistej (rękawiczki, Maski, okulary), środki trwałe ( nożyce Latarka, agrafka, pęseta), leki Apteczka samochodowa : nie powinna Zawierać leków i środków odurzających, powinna za to mieć materiały opatrunkowe, środki ochrony osobistej, środki trwałe apteczka turystyczna: materiały opatrunkowe, środki na oparzenia słoneczne, środki odkarzające, leki zasady postępowania na miejscu zdarzenia: - sprawdź czy jest bezpiecznie - oceń sytuację - wezwij pomoc - udziel pomocy i wsparcia psychicz. - w razie potrzeby ewakuuj Poszkodowanych Ochrony osobistej- środki które Zabezpieczają ratownika przed krwią I wydzielinami poszkodowanego Są to: rękawiczki, maska do Resuscytacji, maseczka foliowa, Okulary, kamizelka Wywiad ratowniczy SAMPLE: S- symptomy, objawy A-alergie M-medykamenty, leki P-przebyte choroby L-posiłek E- ewentualne okoliczności Karta ICE- pomaga ustalić dane Poszkodowanego NUMERY alarmowe: 112- centrum powiadamiania Ratunkowego 999- pogotowie 998- straż 997- policja Ewakuacja osób przytomnych: Przenoszenie na „krzesełku”, Przenoszenie na krześle, Przenoszenie na „ławeczce” Ewakuacja osób nieprzytomnych Transport na kocu, chwyt rauteka NZK- nagłe zatrzymanie krążenia- Stan, gdzie dochodzi do zatrzymania Pracy serca, a w wyniku tego do Zatrzymania krążenia krwi i Oddechu. NZK może skutkować Niedotlenieniem mózgu i śmiercią objawy NKZ: utrata przytomności, brak oddechu lub oddech agonalny wiotkość mięśni, sina skóra BLS- podstawowe zabiegi Resuscytacyjne- standard Postępowania ratowniczego świadków Zdarzenia stosowany przy nagłym Zatrzymaniu krążenia RKO- resuscytacja krążeniowo Oddechowa- wskrzeszenie, Przywrócenie życia, stosowanie Technik służących do przywracania Krążenia krwi i oddechu, 30 Uścisków, 2 oddechy, czyli 30:2 Uciskać Trzeba rytmicznie 100-120 razy Na minutę na głębokość 5-6 cm. Przerwy w resuscytacji nie Dłuższe niż 5 sek Przyczyny NKZ: wychłodzenie, Przegrzanie, zatrucie, choroby serca Zatory tętnicy płucnej, urazy ciała Krwotoki, zatrzymanie oddechu Algorytm RKO: - sprawdź czy jest bezpiecznie - sprawdź czu poszkodowany jest Przytomny - wołaj o pomoc - udrożnij drogi oddechowe - sprawdź oddech - wezwij pogotowie - jak nie oddycha rozpocznij Uciśnięcia klatki piersiowej - jak jesteś przeszkolony Połącz oddechy z uciśnięciami - jak poszkodowany nie reaguje Ale oddycha ułóż go w pozycji Bezpiecznej AED- automatyczny defibrylator zewnętrzny Ogniwa łańcucha przeżycia: - rozpoznanie stanu zagrożenia Życia i wezwanie pomocy - rozpoczęcie resuscytacji Krążeniowo oddechowej - wykonanie defibrylacji - opieka poresuscytacyjna Algorytm postępowania Ratowniczego-: - sprawdź czy jest bezpiecznie - sprawdź czy poszkodowany Jest przytomny - jak jest przytomny to udziel Pomocy - jak nieprzytomny to wołaj O pomoc - udrożnij drogi oddechowe - sprawdź oddech - jak oddycha to ułóż na boku I wezwij pomoc - jak nie oddycha wezwij pogotowie I rób RKO RKO- resuscytacja krążeniowo Oddechowa Utrata przytomności- objaw Zaburzeń układu nerwowego. Przyczyny utraty przytomności: Urazy głowy, krwotoki, przegrzanie Wychłodzenie, udar, porażenie Prądem Kobiety w ciązy należy układać w Pozycji bezpiecznej na lewym boku Poszkodowany podejrzany o uraz Kręgosłupa nie powinien być Układany w pozycji bezpiecznej Omdlenie- krótkotrwała utrata Przytomności z powodu Niedotlenienia mózgu Przyczyny omdlenia: wysiłek Fizyczny, stres, niewentylowane Pomieszczenia, nagła zmiana Pozycji, zatrucia, choroby Co zrobić jak jest stan Przedomdleniowy: kucnij, napnij Mięśnie ramion, napnij mięśnie nóg Stan przedomdleniowy objawy: szum W uszach, słodkość w buzi, uczucie Gorąca, pocenie, zaburzenia widzenia Duszność, kołatanie serca, zawroty Postępowanie przy omdleniu: zobacz Czy jest bezpiecznie, zobacz czy Poszkodowany jest przytomny , oceń Oddech, wezwij pomoc, jak jest Nieprzytomny ale oddycha ułóż w Pozycji bezpiecznej, jak jest Nieprzytomny i nie oddycha rób RKO Defibrylacja- zabieg polegający na Przerwaniu za pomocą impulsu Prądu stałego zaburzeń rytmu serca Powodujących NZK Zadławienie- częściowa lub całkowita Niedrożność dróg oddechowych Spowodowana obecnością ciała Obcego w gardle, krtani, tchawicy Objawy zadławienia: silny kaszel Wytrzeszczone oczy, trudności w Nabraniu powietrza, brak możliwości Mówienia, trzymanie się za szyję Postępowanie przy zadławieniu: - oceń poszkodowanego - zachęcaj do kaszlu - uderzaj między łopatki ( 5 razy) - uciskaj nadbrzusze( 5 razy) - kontynuuj uderzenia i uciskania - wezwij pomoc Rana- miejsce przerwania powłok I tkanek miękkich Krwotok- gwałtowna utrata krwi W wyniku choroby lub urazu Wstrząs krwotoczny- spowodowany Obfitym krwawieniem. Jego skutkiem Może być zatrzymanie krążenia i śmierć Osobę taką trzeba ułożyć w pozycji horyzontalnej Objawy wstrząsu krwotocznego: Dreszcze, bladość, zawroty, szum Mroczki, szybkie bicie serca, zimny Pot, duszność Pierwsza pomoc przy wstrząsie Krwotocznym: zatamuj krwawienie Ułóż w pozycji horyzontalnej, Zabezpiecz przed utratą ciepłą Algorytm przy ranach i krwotokach: - rana niekrwawiąca- załóż opatrunek - rana krwawiąca, jeśli to kończyna to unieś ją do góry, załóż opatrunek uciskowy, załóż opaskę uciskową - jeśli to rana krwawiąca ale nie z Kończyny to załóż opatrunek i Ręcznie wykonaj ucisk Rodzaje opatrunków: - osłaniający- na rany oparzeniowe Lub urazy czaszkowo-mózgowe - uciskowe- na intensywne krwawienia I krwotoki Rodzaje obwojów: kolisty, wężowy Śrubowy, zaginany, żółwiowy kolana Rany pleców i klatki piersiowej Pozycja siedząca lub półsiedząca Załóż opatrunek Rany otwarte klatki piersiowej Specjalny opatrunek wentylowy, Krwawienie z dróg oddechowych Pozycja siedząca lub na boku Wezwij pogotowie Krwawienie z przewodu Pokarmowego: chroń przed Zachłyśnięciem Krwotok z nosa: siedzieć z głową Pochyloną Rany brzucha: ułóż z ugiętymi Kolanami, opatrunek osłonowy Złamanie- przerwanie ciągłości Kości Złamanie otwarte- złamanie gdzie Odłamy kości przebiją powłoki Kości Objawy złamania: silny ból, zmiana Kształtu kości, obrzęk, zasinienie, Nieprawidłowa ruchomość Algorytm przy złamaniu: posadź Poszkodowanego w wygodnej Pozycji, unieruchom złamaną Kość razem z dwoma Sąsiadującymi stawami, wezwij pomoc zwichnięcie- przemieszczenie względem siebie nasad kości tworzących staw skręcenie-naruszenie tkanek miękkich otaczających staw ale bez przemieszczenia kości objawy zwichnięć i skręceń: silny ból, ograniczenie ruchomości stawu, obrzęk, krwiaki postępowanie przy zwichnięciu i skręceniu: porozmawiaj z poszkodowanym co go boli, usadź go w wygodnej pozycji, zrób zimny okład w miejscu urazu, unieruchom 2 sąsiednie kości, wezwij pomoc objawy urazów kręgosłupa: silny ból, mimowolne oddawanie moczu i kału, porażenie czuciowo- ruchowe, zaburzenia czucia i świadomości pomoc przy urazach kręgosłupa: zapobiegaj ruchom, stabilizuj głowę być przy poszkodowanym, nie ruszaj go z miejsca zagrożenia oparzenie- uszkodzenie tkanek na skutek działania ciepła, prądu, żrących substancji, promieni słonecznych rodzaje oparzeń: - I stopnia, piekący ból, obrzęk i Zaczerwienienie - II stopnia pęcherze z płynem Surowiczym, silny ból - III stopnia martwica tkanek, zwęglona Tkanka, odbarwienie skóry Pęcherzy nie wolno: przekłuwać, Smarować maścią, polewać spirytusem Pomoc przy oparzeniu: odsuń Poszkodowanego od źródła ciepła, oceń Jego stan, odsłoń oparzone miejsce, schładzaj zimną wodą, nałóż opatrunek przeciwoparzeniowy jak oszacować oparzenie: - reguła dłoni- powierzchnia dłoni to 1% powierzchni ciała - u dorosłych można też stosować Regułę dziewiątek zgodnie z którą Powierzchnia każdej ręki to 9% Powierzchni ciała a pozostałe części są Jej wielokrotnością - u niemowląt i dzieci reguła 5 Udar słoneczny- na skutek zbyt długiego Działania promieni słonecznych Udar cieplny- na skutek zbyt długiego Przebywania w gorącym pomieszczeniu Objawy udaru słonecznego i cieplnego: Osłabienie, apatia, gorączka, Niewyraźna mowa, ból i zawroty Głowy, dreszcze, potliwość, wymioty Wychłodzenie ( hipotermia)- obniżenie Temperatury ciała poniżej 35 stopni Odmrożenie- uszkodzenie skóry i Głębiej położonych tkanek na skutek Miejscowego działania zimna Rodzaje odmrożeń: - I stopnia - II stopnia, pęcherze z płynem Surowiczym - III stopnia odbarwienie tkanek Zawał serca- obumarcie części mięśnia Sercowego z powodu niedostatecznej Ilości tlenu. To stan zagrożenia życia Objawy zawału: piekący ból w klatce Piersiowej, niepokój, nudności, wymioty Duszność, potliwość Pierwsza pomoc przy zawale: ułóż Chorego w wygodnej pozycji, rozluźnij Odzież, wezwij pogotowie, podaj aspirynę Kontroluj stan, w razie utraty przytomności Rób RKO Udar mózgu- dysfunkcja części tkanki Mózgowej wywołana nagłym przerwaniem Dopływu krwi tętniczej( udar niedokrwienny) Lub wylewem krwi poza naczynie w obrębie Struktur mózgowia ( udar krwotoczny) Objawy udaru: ból głowy, niedowład Połowiczny, asymetria twarzy, zaburzenia czucia, zawroty głowy pomoc przy udarze: wezwij pogotowie, ułóż chorego w bezpiecznym miejscu, ułóż głowę lekko na boku, jak stracił przytomność to w pozycji bezpiecznej, jak coś rób RKO schemat FAST ( przy udarze): - F poproś chorego by się uśmiechnął i Sprawdź czy ruchy twarzy są symetryczne - A poproś by podniósł rece i patrz czy któraś Opada - S poproś by powtórzył proste zdania i patrz Czy ma problemy z mową - T jak zaobserwujesz któryś z tych Objawów dzwoń na pogotowie Objawy napadu padaczkowego: utrata Przytomności, drgawki, szczękościsk i Ślinotok, bezwiedne oddawanie moczu Pomoc przy padaczce: chroń głowę, usuń Z otoczenia przedmioty o które może się Zranić, nie przytrzymuj drgających kończyn Nie wsadzaj nic między zęby, jak drgawki są Dłużej niż 5 minut wezwij pogotowie Po ustąpieniu objawów udrożnij drogi Oddechowe, sprawdź czy oddycha, w razie Potrzeby rób RKO Zatrucia: drogą wziewną, doustną, dożylną Przez skórę lub błony śluzowe U chorych na cukrzycę może być: - hipoglikemia- niedobór cukru - hiperglikemia- nadmiar cukru Objawy hipoglikemii: głód i pragnienie Senność lub pobudzenie, niepokój, Szybka akcja serca, zimne poty, bladość Pomoc przy hipoglikemii: podaj doustnie coś Słodkiego Pomoc przy hiperglikemii: zmierz poziom Cukru i podaj leki Objawy hiperglikemii: duże pragnienie, Zwiększone oddawanie moczu, zmęczenie Złe samopoczucie, sucha skóra Utonięcie- śmierć w wyniku uduszenia w Środowisku płynnym Podtopienie- stan zanurzenia dróg Oddechowych Który nie zakończył się zgonem Astma oskrzelowa- przewlekła choroba Polegająca na gwałtownym zwężeniu światła Dróg oddechowych Objawy astmy: duszność, świst przy Oddychaniu, zawroty głowy, niepokój Anafilaksja- silna gwałtowna i zagrażająca Życiu reakcja na alergen Wstrząs- zespół zaburzeń ogólnoustrojowych Związanych ze spowolnieniem lub Całkowitym zahamowaniem najważniejszych Czynności życiowych organizmu wywołany Gwałtownym zmniejszeniem tlenu Dostarczanego do tkanek