Raspodela troškova

Modul za raspodelu troškova omogućava razdeobu iznosa pojedinih troškova (iznosa ulaznih faktura ili iznosa stavki naloga
glavne knjige) na udele po različitim kategorijama koje sami određujete (npr. po mestima troška, nosiocima troška, vrstama
troška i sl). Kategorije raspodele troškova definišu se kao vrste analitika (slika 1). Za svaku kategoriju potrebno je definisati
novu slobodnu vrstu analitike ili izabrati neku od postojećih, pa u koloni "Rasp.trošk." izabrati njezin redni broj, kojim se
određuje redosled prikaza kategorija kod unosa i pregleda. Raspodela troškova je omogućena za najviše tri kategorije.
Pojedinačne kategorije zatim treba uneti kao analitike ovih vrsta. Vrsta analitike "Mesto troška" je unapred predefinisana u
Calculus bazi, pa se unos pojedinačnih analitika obavlja u posebnom prozoru "Mesta troška".
Slika 1

Da bi se omogućio unos raspodele troškova u stavkama naloga glavne knjige, neophodno je dodatno označiti konta na kojima
se vodi raspodela troškova u koloni "RT" (slika 2). Nije potrebno označavati svaki pojedinačni konto, nego npr. samo klasu,
grupu, sintetiku i sl. Time se podrazumeva da će se i na svim podkontima tog konta voditi raspodela troškova.
Slika 2

Unos raspodele troškova

Raspodela troškova može se unositi u KUF-u i u stavkama naloga glavne knjige. Dugmetom pored iznosa (slike 3 i 4) otvara
se prozor za unos raspodele (slika 5).
Slika 3
 Slika 4

Slika 5

U gornjem desnom uglu je prikazan ukupan iznos dokumenta (stavke) za raspodelu. Kada se prozor otvara iz KUF-a, prikazuje
se iznos bez PDV-a. Ovaj iznos se uvek iskazuje u apsolutnoj vrednosti, bez obzira na predznak iznosa same stavke, i u
knjigovodstvenoj valuti (RSD), bez obzira na valutu same stavke, pa se i unos iznosa za raspodelu uvek obavlja u apsolutnim
vrednostima i u knjigovodstvenoj valuti.
Za svaku od kategorija raspodele (vrste analitike) prikazan je poseban panel. Ubacivanjem novog zapisa u pojedinom panelu,
iznos i procentualni udeo se iniciraju preostalim iznosom do ukupnog iznosa. Potrebno je izabrati analitiku i zatim po potrebi
korigovati iznos ili udeo. Izmenom iznosa preračunava se udeo i obrnuto.
Nije predviđena nikakva korelacija između pojedinih kategorija raspodele troškova. Npr. nije predviđeno povezivanje
pojedinih nosilaca troška sa pojedinim mestima troška i sl, pa se i iznosi raspodele unose nezavisno za svaku kategoriju.
U bazi podataka se ne pamte procentualni udeli nego uneti iznosi raspodele. Procentualni udeli su samo pomoćna kolona,
koja u trenutku unosa omogućava preračun iznosa iz procenta. Ako se iznos same stavke ili PDV-a naknadno izmeni, ukupni
iznosi raspodele se više neće slagati sa iznosom stavke i program će vas o tome obavestiti u trenutku snimanja stavke, pa je
potrebno naknadno izmeniti i raspodelu. U tom slučaju, u prozoru za unos raspodele zbirovi iznosa i udela po kategorijama će
biti prikazani crvenom pozadinom (slika 6).
Nije obavezan unos raspodele za sve kategorije, ali za kategorije za koje se raspodela unosi, ukupan zbir iznosa mora
odgovarati ukupnom iznosu stavke, inače snimanje neće biti dozvoljeno.
U stavkama naloga glavne knjige ovaj prozor je moguće otvoriti samo na stavkama čiji je konto označen za raspodelu
troškova. Ako je stavka naloga glavne knjige nastala knjiženjem iz KUF-a, onda se u prozoru prikazuje raspodela uneta u KUF-
u i tada nije dozvoljeno editovanje, a na vrhu prozora je prikazana napomena "Raspodela izvornog dokumenta" (slika 6).
Dakle, za stavke naloga glavne knjige nastale knjiženjem iz KUF-a, nije dozvoljen unos raspodele u glavnoj knjizi, nego samo u
KUF-u.
 Slika 6

Filtriranje dokumenata po raspodeli troškova

U KUF-u i "Pregledu po stavkama – kartice" u glavnoj knjizi možete filtrirati preglede prema unetim raspodelama troškova
dugmetom u filteru (slike 7 i 8), kojim se otvara prozor sličan onom za unos raspodele (slika 9).
U padajućoj listi "Sve kategorije" možete izabrati da li gledate samo dokumente koji imaju unetu bilo koju kategoriju
raspodele ili dokumente koji nemaju unetu nijednu kategoriju. U padajućim listama desno od svake kategorije možete
izabrati da li gledate samo dokumente koji imaju ili nemaju unetu tu kategoriju raspodele. Dodatno, možete uneti filter po
pojedinim analitikama za svaku od kategorija raspodele.
Kada je postavljen bilo kakav filter po raspodeli, dugme u filteru se prikazuje crvenom bojom , da biste znali da je
postavljen taj filter.
Slika 7

Slika 8
 Slika 9

Pregled raspodele troškova

Različiti pregledi raspodele troškova mogu se dobiti u finansijskoj operativi i glavnoj knjizi, u prozoru koji se otvara iz glavnog
menija "Pregledi" --> "Pregled raspodele troškova" (slike 10 i 11).
Slika 10

Slika 11

Filteri i sami pregledi se donekle razlikuju u finansijkoj operativi i glavnoj knjizi, zbog različitih podataka stavki koji su dostupni
u ova dva programa, ali funkcionišu na isti način i imaju predviđene iste prikaze.
Osnovni prikaz "Po dokumentima" prikazuje pojedinačne dokumente KUF, odnosno stavke glavne knjige, sa detaljnom
raspodelom troškova po kategorijama.
U finansijskoj operativi u filteru možete za osnovni datum pregleda da izaberete "Izdat" ili "Datum prometa", a u glavnoj knjizi
"Datum stavke" ili "Datum naloga". Time se određuje da se uneti period u filteru odnosi na taj datum i da se pregled sortira
po tom datumu. Isto kao u KUF-u i "Pregledu po stavkama – kartice", i ovde u filteru postoji dugme kojim možete dodatno
filtrirati pregled prema unetim raspodelama.
Ukupni zbirovi iznosa i udela po kategorijama se prikazuju crvenom pozadinom ako se zbir ne podudara sa iznosom
dokumenta ili ako na dokumentu uopšte nije uneta raspodela.
U glavnoj knjizi se iznosi stavki prikazuju kao pozitivni ako je na stavci unet dugovni iznos, a kao negativni ako je na stavci unet
potražni iznos.
Prikazi "Zbirno po kategorijama" i "Zbirno po kategorijama i mesecima" daju zbirne preglede iznosa raspodele po
kategorijama, odosno po mesecima i kategorijama (slike 12 i 13).
Svaki od prikaza može se eksportovati u Excel, pri čemu je potrebno izabrati HTML format da bi Excel dokument bio ispravno
formatizovan kao i sam pregled.
Slika 12

Slika 13