B GIÁO D C VÀ ÀO T O

TR NG I H C KINH T TP H CHÍ MINH

CAO TH CÚC

V N D NG CHU N M C K TOÁN QU C T
HOÀN THI N BÁO CÁO TÀI CHÍNH T I CÁC CÔNG
TY NIÊM Y T VI T NAM NH M NÂNG CAO H U
ÍCH C A THÔNG TIN CHO CÁC NHÀ UT

LU N V N TH C S KINH T

TP H Chí Minh – N m 2013

 B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR NG I H C KINH T TP H CHÍ MINH

CAO TH CÚC

V N D NG CHU N M C K TOÁN QU C T
HOÀN THI N BÁO CÁO TÀI CHÍNH T I CÁC CÔNG
TY NIÊM Y T VI T NAM NH M NÂNG CAO H U
ÍCH C A THÔNG TIN CHO CÁC NHÀ UT

Chuyên ngành: K toán

Mã ngành: 60340301

LU N V N TH C S KINH T

NG IH NG D N KHOA H C: TS. NGUY N TH KIM CÚC

TP. H Chí Minh – N m 2013

 L I C M ƠN.

u tiên, tôi xin g i l i c m ơn chân thành và sâu s c nh t n TS. Nguy n Th Kim

Cúc, ngư i ã t n tình hư ng d n tôi trong su t th i gian th c hi n lu n v n. Xin c m ơn
t t c Quý Th y Cô trư ng i h c Kinh t TP.HCM ã t n tình gi ng d y tôi trong th i
gian qua.
Dù ã c g ng tìm ki m tài li u, nghiên c u và h c h i, song lu n v n không tránh kh i
nh ng khi m khuy t. Kính mong nh n ư c s góp ý t Quý Th y Cô.

Xin chân thành c m ơn.

 L I CAM OAN
“V n d ng chu n m c k toán qu c t hoàn thi n báo cáo tài chính t i các công
ty niêm y t Vi t Nam nh m nâng cao tính h u ích c a thông tin cho các nhà u
tư” là công trình nghiên c u khoa h c !c l p c a tôi. ây là " tài lu n v n th c
s# kinh t , chuyên ngành k toán – ki m toán. Tôi xin cam oan lu n v n này là
công trình nghiên c u khoa h c c a riêng tôi. Các phân tích, s li u và k t qu nêu
trong lu n v n là hoàn toàn trung th c và có ngu$n g c rõ ràng.

Tác gi lu n v n
Cao Th Cúc
 M CL C
Trang ph bìa .........................................................................................................................
L i cam oan .........................................................................................................................
L i c m ơn .............................................................................................................................
M c l c ..................................................................................................................................
Danh m c ch vi t t t ............................................................................................................
Danh m c các b ng................................................................................................................
M U ............................................................................................................................. 1
1, Lý do ch n tài ............................................................................................................. 1
2, M c tiêu nghiên c u ........................................................................................................ 2
3, i tư ng và ph m vi nghiên c u .................................................................................. 2
4, Phương pháp nghiên c u ................................................................................................. 3
5, Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a tài ......................................................................... 3
6, Tóm t t các nghiên c u ................................................................................................... 4
7, K t c u c a lu n v n ........................................................................................................ 6
CH ƠNG 1: T NG QUAN V BÁO CÁO TÀI CHÍNH VÀ TÍNH H U ÍCH C A
THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ................................................................... 7
1.1 B N CH!T C A BCTC ............................................................................................. 7
1.1.1 Theo quan i"m c a Vi#t Nam ................................................................................... 7
1.1.2 Quan i"m c a H$i %ng chu&n m c k toán qu c t ................................................ 8
1.2 CÁC 'I T (NG PH)C V) C A BÁO CÁO TÀI CHÍNH VÀ VAI TRÒ C A
BÁO CÁO TÀI CHÍNH 'I V*I NHÀ U T ……………………………………...9
1.2.1 i tư ng ph c v c a BCTC…………………………………………………….9
1.2.2 Vai trò thông tin trên BCTC i v+i các nhà ,u tư………………………………10
1.2.2.1 L i ích mang l i cho các nhà ,u tư t- vi#c s. d ng BCTC……………………10
1.2.2.2 Các ch/ tiêu tài chính thư ng ư c s. d ng khi phân tích………………………11
1.3 CƠ S LÝ LU0N V TÍNH H U ÍCH C A THÔNG TIN TRÊN BCTC 13
1.3.1 Tính h u ích c a thông tin BCTC theo quan i"m c a Vi#t Nam …………………13
1.3.2 Tính h u ích c a thông tin trên BCTC theo quan i"m qu c t ……………… .. …15
1.4 T NG QUAN S1 KHÁC BI2T V QUY 3NH L0P VÀ TRÌNH BÀY BCTC
C A VI2T NAM SO V*I QU'C T4 VÀ QUÁ TRÌNH H5I T) K4 TOÁN QU'C T4
.......................................................................................................................................... 18
1.4.1 Khác bi#t v quy 6nh liên quan n l p và trình bày BCTC ................................... 18
1.4.2 Quá trình h$i t k toán Qu c t và kinh nghi#m cho Vi#t Nam ............................ 19
K t lu n chương 1 ............................................................................................................. 20
CH ƠNG 2: TH1C TR7NG BÁO CÁO TÀI CHÍNH T7I CÁC CÔNG TY NIÊM
Y4T VI2T NAM ............................................................................................................... 22
2.1 CƠ S PHÁP LÝ CHO VI2C SO7N TH O, TRÌNH BÀY BCTC……………22
2.1.1 Lu t k toán .............................................................................................................. 22
2.1.2 Chu&n m c k toán ................................................................................................... 23
2.1.3 Ch $ k toán .......................................................................................................... 25
2.1.4 H# th ng BCTC c a các công ty niêm y t Vi#t Nam .............................................. 26
2.2 CÔNG TY NIÊM Y4T VÀ V!N CÔNG B' THÔNG TIN ............................... 25
2.2.1 Công ty niêm y t....................................................................................................... 25
2.2.2 V n công b thông tin 6nh k8 v Báo cáo tài chính c a các công ty niêm y t .. 26
2.2.2.3 Quy 6nh v ch tài và x. lý vi ph m công b thông tin trên th6 trư ng khoán ... 27
2.3 ÁNH GIÁ TH1C TR7NG BCTC D1A TRÊN S1 KHÁC BI2T C A CMKT
VI2T NAM VÀ CMKT QU'C T4 CÓ NH H NG 4N QUY4T 3NH C A NHÀ
U T ............................................................................................................................ 28
2.3.1 Khuôn kh9 pháp lý v k toán áp d ng cho các công ty niêm y t ........................... 29
2.3.2. So sánh s khác bi#t c a m$t s kho n m c trên BCTC c a CTNY theo CMKT
Vi#t Nam và CMKT Qu c t có nh hư:ng n quy t 6nh c a nhà ,u tư .................... 30
2.3.2.1 V tiêu c a các báo cáo ................................................................................... 31
2.3.2.2 Phân tích s khác bi#t c a m$t s kho n m c khi trình bày theo CMKT Vi#t Nam
và CMKT Qu c t có nh hư:ng n quy t 6nh ,u tư .................................................. 32
2.3.2.2.1 N$i dung m$t s kho n m c trên b ng cân i k toán ..................................... 32
2.3.2.2.2 Nh ng t%n t i v m;t n$i dung c a Báo cáo k t qu ho t $ng kinh doanh ..... 37
2.3.2.2.3 Nh ng t%n t i v m;t n$i dung c a Báo cáo lưu chuy"n ti n t#........................ 40
2.3.2.2.4 Nh ng t%n t i v m;t n$i dung c a Thuy t minh BCTC .................................. 42
2.3.3 Minh h a b<ng s li#u v s sai l#ch c a m$t s kho n m c khi tham chi u theo h#
th ng CMKT Vi#t Nam so v+i h# th ng CMKT qu c t , có nh hư:ng n quy t 6nh
c a nhà ,u tư ................................................................................................................... 43
2.3.4 Th c tr ng công b thông tin 6nh k8 v BCTC c a các CTNY ........................... 50
2.4 Kh o sát ánh giá c a các nhà ,u tư v th c tr ng BCTC c=ng như v n công b
thông tin t i các CTNY hi#n nay ....................................................................................... 54
K t lu n chương 2 ............................................................................................................. 65

CH ƠNG 3: V0N D)NG CHU>N M1C K4 TOÁN QU'C T4 ? HOÀN THI2N

BCTC T7I CTNY VI2T NAM NH@M NÂNG CAO TÍNH H U ÍCH C A THÔNG
TIN CHO CÁC NHÀ UT

........................................................................................................................................... 66
3.1 M)C TIÊU HOÀN THI2N BÁO CÁO TÀI CHÍNH T7I CÁC CÔNG TY NIÊM
Y4T ................................................................................................................................... 66
3.2 GI I PHÁP HOÀN THI2N BÁO CÁO TÀI CHÍNH NH@M NÂNG CAO TÍNH
H U ÍCH CHO CÁC NHÀ U T .............................................................................. 67
3.2.1 B9 sung các hư+ng dAn v so n th o và trình bày báo cáo tài chính hi#n hành ...... 67
3.2.2 Hoàn thi#n tên g i và n$i dung k toán c a m$t s ch/ tiêu trên BCTC .................. 69
3.2.2.1 B ng cân i k toán ............................................................................................. 70
3.2.2.2 Báo cáo k t qu ho t $ng kinh doanh .................................................................. 73
3.2.2.3 Báo cáo lưu chuy"n ti n t# .................................................................................... 76
3.2.2.4 Thuy t minh báo cáo tài chính .............................................................................. 77
3.3 GI I PHÁP HB TR( KHÁC ..................................................................................... 78
3.3.1 Gi i pháp i v+i B$ tài chính, y ban ch ng khoán Nhà nư+c ............................. 78
3.3.2 Gi i pháp i v+i b n thân các công ty niêm y t ..................................................... 80
3.3.3 Gi i pháp dành cho các nhà ,u tư ........................................................................... 81
K t lu n chương 3 ............................................................................................................. 82
K4T LU0N ....................................................................................................................... 83
TÀI LI2U THAM KH O .................................................................................................... .
PH) L)C
 DANH M C CH VI T T T
BCTC BCTC

CMKT Chu n m c k toán

C KT Cân i k toán

CTNY Công ty niêm y t

EPS Lãi c b n trên c phi u

FASB H i ng Chu n m c k toán tài chính M

IAS Chu n m c k toán qu c t

IASB U ban Chu n m c k toán qu c t

IFRS Chu n m c BCTC qu c t

KQH KD K t qu ho t ng kinh doanh

LCTT Lưu chuy n ti n t

SGDCK S giao d ch ch ng khoán

UBCKNN U ban ch ng khoán Nhà nư c

VAS Chu n m c k toán Vi t Nam

 DANH M C B NG BI U

B ng 2.1: B ng phân tích v lãi c b n trên c phi u và ch s giá thu nh p theo VAS
và IAS – Công ty c ph n s a Vi t Nam.
B ng 2.2: B ng phân tích ch tiêu ROE và ROA theo VAS và IAS – Công ty c ph n
s a Vi t Nam
B ng 2.3: Tóm t t bi n ng các ch tiêu khi phân tích theo VAS và IAS c a các công
ty (GAS, DPM, PVD)
B ng 2.4: Phân tích v doanh thu khi trình bày Báo cáo KQH KD theo CMKT Vi t
Nam - Công ty c ph n FPT .
B ng 2.5: Phân tích v doanh thu khi trình bày Báo cáo KQH KD theo CMKT Qu c
t - Công ty c ph n FPT
B ng 2.6: Danh sách công ty n p tr BCTC ki m toán n m 2012 – S giao d ch ch ng
khoán TP HCM
B ng 2.7: Danh sách công ty n p tr BCTC ki m toán n m 2012 – S giao d ch ch ng
khoán TP Hà N i.
B ng 2.8: Danh sách công ty n p tr BCTC soát xét bán niêm 2013 – S giao d ch
ch ng khoán TP. H chí minh.
B ng 2.9: B ng th ng kê t n su t v ngu n thông tin nhà u tư s d ng ra quy t
nh kinh t .
B ng 2.10: M c quan tr ng c a các BCTC theo ánh giá c a nhà u tư
B ng 2.11: ánh giá c a các nhà u tư v các c i m ch t lư ng c a BCTC.
B ng 2.13: B ng t ng k t k v ng c a các nhà u tư v ch t lư ng thông tin trên
BCTC c a các CTNY Vi t Nam.
 1

M U
1. Lý do ch n tài
Ch c n ng c a k toán là cung c p thông tin kinh t v m t t ch c, nh ng thông tin
k toán này không nh ng c n thi t cho nh ng ngư i ra quy t nh qu n lý bên trong
doanh nghi p mà còn c n thi t cho các i tư ng bên ngoài doanh nghi p như các nhà
u tư, các bên cho vay, cơ quan thu …. Nh ng thông tin k toán này, ư c truy n t i
t i nh ng ngư i có nhu c u s d ng thông tin thông qua h th ng báo cáo k toán. H
th ng báo cáo k toán bao g m: báo cáo tài chính (cung c p thông tin ch y u cho
nh ng i tư ng bên ngoài doanh nghi p) và báo cáo qu n tr (cung c p thông tin theo
yêu c u qu n tr và quy t nh kinh t , tài chính trong n i b ơn v k toán).
Trong b i c nh n n kinh t hi n nay, các công ty niêm y t óng vai trò r t quan tr ng
trong n n kinh t . Các công ty này là nơi huy ng v n trung và dài h n. Các báo cáo
tài chính là các công c ch y u mà nhà u tư d a vào ó ra quy t nh, nh hư ng
tr c ti p n l i ích c a các nhà u tư. Vì v y, yêu c u nâng cao tính h u ích c a
thông tin trên cáo báo cáo tài chính c a các công ty niêm y t hi n nay là yêu c u t t
y u. Bên c nh ó, n n kinh t Vi t Nam ang hòa nh p sâu r ng vào n n kinh t th
gi i, và l nh v c k toán c ng không n m ngoài xu th ó. Tuy nhiên, hi n nay v!n còn
s khác bi t gi a nh ng quy nh c a Chu"n m c k toán Vi t Nam và chu"n m c k
toán Qu c t , và chính s khác bi t này làm cho nhà u tư ( #c bi t là nhà u tư
nư c ngoài) có th ưa ra nh ng ánh giá, nh n nh khác nhau v tình hình tài chính,
k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Do ó, tôi ch n tài “V n d ng chu n m c k toán qu c t hoàn thi n báo cáo
tài chính t i các công ty niêm y t Vi t Nam nh m nâng cao tính h u ích c a thông
tin cho các nhà u tư” làm n i dung nghiên c u. Thông qua tìm hi u th c tr ng báo
cáo tài chính trong ph m vi bài nghiên c u, tác gi s$ ưa ra các gi i pháp nh m hoàn
thi n báo cáo tài chính c a các công ty niêm y t Vi t Nam, m b o r ng báo cáo
tài chính ư c thi t l p trên cơ s tuân th m t cách nghiêm ng#t các chu"n m c, các
 2

nguyên t%c và thông l k toán ư c th&a nh n và tuân th Pháp lu t, hư ng n xu th

h i t v i k toán qu c t , góp ph n nâng cao ch t lư ng công b thông tin báo cáo tài
chính, t& ó m b o l i ích c a nhà u tư khi ưa ra các quy t nh kinh t .
2. M c tiêu nghiên c u
- H th ng hóa nh ng v n cơ s lý lu n v báo cáo tài chính (BCTC), so sánh
nh ng i m khác bi t v nh ng quy nh pháp lý k toán hi n ang áp d ng t i Vi t
Nam và chu"n m c k toán (CMKT) Qu c t , mà tr c ti p nh hư ng n các kho n
m c trên BCTC c a các công ty niêm y t (CTNY), t& ó có tác ng t i quy t nh
c a nhà u tư.
- Tìm hi u th c tr ng tính h u ích c a thông tin trên BCTC, ng th i kh o sát ý ki n
ánh giá c a các nhà u tư v BCTC các CTNY Vi t Nam, tìm ra các i m c n
hoàn thi n trong n i dung BCTC hi n hành.
- ' xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n BCTC t i các CTNY Vi t Nam, góp ph n
nâng cao tính h u ích c a thông tin trên BCTC, giúp cho các nhà u tư có cái nhìn
y v các ho t ng tr ng y u, tình hình tài chính c a doanh nghi p trong quá kh
và hi n t i. T& ó d oán tình hình tài chính, hi u qu ho t ng c a công ty trong
tương lai.
3. i tư ng và ph m vi nghiên c u.
3.1 i tư ng nghiên c u.
Trong tài này, tác gi t p trung nghiên c u các i tư ng sau:
- Các quy nh v pháp lý k toán liên quan n vi c l p và công b BCTC t i các
CTNY Vi t Nam.
- Các chu"n m c k toán qu c t chi ph i vi c l p và công b BCTC.
- Cơ s lý lu n v tính h u ích c a thông tin trên BCTC i v i các nhà u tư.
- Th c tr ng vi c l p và công b BCTC c a các CTNY Vi t Nam và tính h u ích c a
thông tin trên BCTC qua ánh giá c a các nhà u tư.
3.2 Ph m vi nghiên c u
 3

Do gi i h n trong khuôn kh c a m t tài, tôi ch( t p trung gi i quy t v n liên

quan n h th ng báo cáo tài chính các doanh nghi p s n xu t kinh doanh Vi t Nam,
ch không nghiên c u h th ng báo cáo tài chính c a doanh nghi p #c bi t, công ty
b o hi m, ngân hàng và các t ch c tài chính tương t . Ngoài ra tài c ng không
trình bày báo cáo tài chính h p nh t, báo cáo b ph n ...
4. Phương pháp nghiên c u.
- ' tài s d ng phương pháp h th ng hóa, t ng h p, phân tích tìm hi u các quy
nh v l p và công b BCTC t i Vi t Nam và trên th gi i, c ng như tìm hi u khuôn
m!u lý thuy t v tính h u ích c a thông tin trên BCTC.
- S d ng phương pháp so sánh tìm ra i m khác bi t trong quy nh l p và trình
bày BCTC gi a Vi t Nam và qu c t , c ng như minh h a b ng s li u trên BCTC v
s khác bi t có nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư.
- ' tài s d ng phương pháp phân tích nh lư ng ánh giá th c tr ng tính h u ích
c a thông tin trên BCTC các CTNY Vi t Nam i v i các nhà u tư.
T& ó, ưa ra các hư ng d!n c th hoàn thi n BCTC t i các CTNY Vi t Nam, v i
m c tiêu nâng cao tính h u ích c a thông tin tài chính, trong khuôn kh tuân th quy
nh pháp lý v k toán c a Vi t Nam và hư ng t i hòa h p v i Chu"n m c k toán
Qu c t .
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a tài
Nh ng óng góp c a tài bao hàm v lý lu n và th c ti)n, c th :
V lý lu n, tài ã gi i quy t ư c nh ng n i dung sau:
- H th ng các cơ s lý lu n, các quy nh pháp lý v k toán chi ph i vi c l p, trình
bày và công b BCTC c a các CTNY Vi t Nam.
- 'ánh giá nh ng thành qu và nh ng t n t i trong các quy nh pháp lý v k toán
Vi t Nam liên quan n l p, trình bày và công b BCTC t i các CTNY Vi t Nam.
V th c ti)n, tài óng góp: giúp cơ quan qu n lý Nhà nư c (c th là B tài chính và
*y ban ch ng khoán Nhà nư c) khi s a i hay ban hành m i các quy nh pháp lý v
 4

k toán có liên quan n l p và trình bày BCTC hay các quy nh v công b thông
trên th trư ng ch ng khoán c a các CTNY Vi t Nam.
6. Tóm t t các nghiên c u v tính h u ích c a thông tin trên Báo cáo tài chính v i
ngư i s d ng.
Tính h u ích c a thông tin trên BCTC là i tư ng ư c quan tâm c a nhi u t ch c
ngh nghi p, th c hành k toán và nhà nghiên c u trên th gi i, bao g m các nghiên
c u sau:
- Nhóm tác gi Collins, Maydaw và Weiss (1997) trên cơ s ánh giá h i quy trong
giai o n t& 1953 n 1993 nh n th y: s k t h p gi a giá tr phù h p c a l i nhu n và
giá tr ghi s c a tài s n không b suy gi m trong 40 n m qua, th m chí còn t ng lên.
- Nhóm tác gi Francis và Schipper (1996), Eley và Waymire (1996) nói chung u
ng tình r ng m i liên h gi a các bi n s c a thông tin v n và các d li u tài chính
c ng nh n ư c s quan tâm áng k .
- Nhóm tác gi Baruch Lev và Paul Zarowin (1998) c a ' i h c Newyork thì có quan
i m ngư c l i. Theo ó, liên k t chéo gi a c t c và l i nhu n báo cáo và liên quan
n s h u ích c a thông tin v l i nhu n i v i các nhà u tư ã suy gi m trong hơn
hai mươi n m qua và tính nh t quán gi a thông tin ư c chuy n t i trong l i nhu n báo
cáo và thông tin phù h p v i các nhà u tư ã s t gi m, b t ch p ch t lư ng c a các
d báo c a các nhà phân tích. Và c ng theo các tác gi này, do nhi u y u t trong môi
trư ng kinh doanh có nh hư ng l n và làm thay i ho t ng kinh doanh và giá tr
c a doanh nghi p, tuy nhiên th c tr ng h th ng o lư ng và x lý k toán không th
thích ng ư c v i s thay i ó. T& nguyên nhân trên, nhóm tác gi c ng xu t các
gi i pháp ng n ch#n s gi m sút tính h u ích c a BCTC ó là: v n hóa các kho n
m c u tư vô hình và trình bày l i có h th ng b BCTC hi n hành.
- Nhóm tác gi Deaves, Dine and Horton (2006) th c hi n m t cu c kh o sát ý ki n
c a các nhà u tư cá nhân. K t qu nghiên c u ã cho th y, trái v i quan i m cho
r ng các nhà u tư cá nhân thư ng s d ng các ngu n thông tin trung gian như các
 5

chuyên gia tư v n, thông tin t& các phương ti n thông tin i chúng, d ch v cung c p
d li u,.. ra quy t nh kinh t , thì cu c kh o sát v i s tham gia c a 1600 nhà u
tư cá nhân, 56% trong s các i tư ng kh o sát cho bi t h s d ng BCTC ra quy t
nh kinh t , và 50% trong s các nhà u tư này ánh giá BCTC là h u ích.
- Nghiên c u c a tác gi Lawrence (2011), i h c Toroto, Canada v tính h u ích c a
thông tin trên BCTC i v i các nhà u tư cá nhân. BCTC ã cung c p thông tin h u
ích cho các nhà u tư cá nhân trong vi c d oán dòng ti n trong tương lai c a doanh
nghi p. Bên c nh ó, tác gi ã ti p c n tính h u ích c a BCTC trên cơ s o lư ng
ch t lư ng thông tin trên BCTC d a trên các y u t : tính có th hi u ư c, dài c a
BCTC và các ch( tiêu, thông s tài chính. Qua nghiên c u, k t qu cho th y r ng, khi
tiêu chí ch t lư ng “có th hi u” b gi m sút, cùng v i vi c gia t ng dài c a BCTC
thì tính h u ích c a thông tin trên BCTC c ng b gi m. ' i v i các thông s tài chính ,
khi các ch( tiêu này ư c trình bày càng ng%n g n, ch#t ch$ và minh b ch thì s$ làm gia
t ng tính h u ích c a thông tin trên BCTC i v i nhà u tư.

- + Vi t Nam, theo nghiên c u c a Nguy)n Phúc Sinh (2008) - Nâng cao tính h u ích
c a BCTC doanh nghi p Vi t Nam trong giai o n hi n nay. Theo k t qu kh o sát ý
ki n nhà u tư ư c ti n hành trong nghiên c u, tính h u ích c a thông tin trên BCTC
b gi m sút do có nhi u ý ki n nhà u tư ánh giá là chưa áng tin c y, thi u thông
tin, n#ng tính hình th c và trong các m#t c n ư c xem xét s a i, b sung thì công
b thông tin ư c các nhà u tư quan tâm nhi u nh t.
- Bên c nh ó, theo nghiên c u c a Nguy)n Th Kim Cúc (2009) Hoàn thi n h th ng
BCTC doanh nghi p nh m phù h p v i yêu c u h i nh p và phát tri n kinh t c a Vi t
Nam – trong nghiên c u có ti n hành kh o sát ph n ánh nh n th c chung c a các i
tư ng tác ng n BCTC: doanh nghi p, nhà u tư và gi ng viên chuyên ngành. '#c
bi t, nghiên c u có ti n hành kh o sát ý ki n ánh giá c a nhà u tư v tình hình
thông tin trên BCTC ph c v ra quy t nh u tư. K t qu nghiên c u cho th y r ng,
 6

BCTC chưa áp ng ư c thông tin h u ích cho nhà u tư xu t phát t& nhi u nguyên
nhân như: thi u trung th c, chưa thích h p ho#c thông tin chưa y .

Như v y có th th y r ng tính h u ích c a thông tin trên BCTC là i tư ng ư c quan

tâm nghiên c u c a nhi u t ch c ngh nghi p, th c hành k toán và nhà nghiên c u.
Thông tin trên BCTC óng vai trò quan tr ng i v i nh ng i tư ng s d ng nói
chung và các nhà u tư nói riêng. H u h t BCTC u có nh hư ng n các quy t
nh u tư, tuy nhiên xu t phát t& nhi u nguyên nhân khác nhau thì BCTC chưa phát
huy t i a ư c tính h u ích và c n có nh ng bi n pháp hoàn thi n nâng cao tính
h u ích c a thông tin trên BCTC. Sau khi tìm hi u các nghiên c u trư c ây, h u h t
tính h u ích c a thông tin ư c nghiên c u trong ph m vi khá r ng, nhi u lo i hình
doanh nghi p, v i nhi u i tư ng s d ng khác nhau. Do ó, trong tài này tác gi
#c bi t t p trung nghiên c u BCTC c a các CTNY Vi t Nam và tính h u ích c a
BCTC iv i i tư ng s d ng là nhà u tư.
7. K t c u c a lu n v n
Chương 1: T ng quan v Báo cáo tài chính và tính h u ích c a thông tin trên Báo cáo
tài chính.
Chương 2: Th c tr ng Báo cáo tài chính t i các công ty niêm y t Vi t Nam.
Chương 3: V n d ng chu"n m c k toán qu c t hoàn thi n Báo cáo tài chính t i
công ty niêm y t Vi t Nam nh m nâng cao tính h u ích c a thông tin cho các nhà u
tư.
 7

CH ƠNG 1: T"NG QUAN V# BÁO CÁO TÀI CHÍNH VÀ TÍNH H$U ÍCH
C%A THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Báo cáo tài chính (BCTC) là s n ph"m hoàn ch(nh c a quy trình k toán tài chính,
ư c t o ra nh m cung c p thông tin h u ích cho các i tư ng s d ng. BCTC là công
c truy n t i thông tin v tình hình tài chính, k t qu ho t ng và các thông tin khác
c a m t doanh nghi p.
Tính h u ích c a BCTC th hi n nh ng l i ích mà ngư i s d ng BCTC có ư c
thông qua các thông tin mà BCTC cung c p, chính là kh n ng giúp ích cho vi c ra
quy t nh kinh t . Lu n v n t p trung nghiên c u tính h u ích c a BCTC cho i
tư ng s d ng là nhà u tư ra quy t nh kinh t .
1.1 B&N CH'T C%A BÁO CÁO TÀI CHÍNH.

1.1.1 Theo quan i m c a Vi t Nam.

- Theo Chu"n m c k toán s 21- Trình bày BCTC – BCTC ph n ánh theo m t c u trúc
ch#t ch$ tình hình tài chính, k t qu kinh doanh c a m t doanh nghi p. M c ích c a
BCTC là cung c p thông tin v tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các lu ng
ti n c a doanh nghi p, áp ng cho nhu c u h u ích cho s ông ngư i s d ng trong
vi c ưa ra các quy t nh kinh t .
- Theo Lu t k toán (2003) – K toán tài chính là vi c thu th p, x lý, ki m tra, phân
tích và cung c p thông tin kinh t , tài chính b ng BCTC cho i tư ng có nhu c u s
d ng. BCTC ư c l p theo Chu"n m c k toán và ch k toán, dùng t ng h p và
thuy t minh v tình hình kinh t , tài chính c a ơn v .
- Theo Ch k toán – BCTC dùng cung c p thông tin v tình hình tài chính, tình
hình kinh doanh và các lu ng ti n c a m t doanh nghi p, áp ng yêu c u qu n lý c a
ch doanh nghi p, cơ quan Nhà nư c và nhu c u h u ích c a ngư i s d ng trong vi c
ưa ra các quy t nh kinh t .
 8

Như v y, b n ch t c a BCTC là ph n ánh s k t h p c a hai y u t : nh ng s ki n

kinh t x y ra trong quá kh và các nguyên t%c k toán ư c th&a nh n. T& s k t h p
c a hai y u t này, BCTC là công c ph n ánh thông tin kinh t , tài chính c a doanh
nghi p nh m áp ng nhu c u c a nhi u i tư ng s d ng như Nhà nư c, ch doanh
nghi p và các i tư ng bên ngoài khác.
1.1.2 Theo quan i m c a H(i )ng chu n m c k toán qu c t (IASB) .

- Theo CMKT qu c t s 01 - IAS 01 (2007) Presentation of Financial Statements:

Theo o n 9 c a IAS 01 - M c tiêu c a BCTC là cung c p thông tin v tình hình tài
chính, k t qu ho t ng và nh ng thay i trong tình hình tài chính c a m t doanh
nghi p. Các thông tin trên h u ích cho nhi u i tư ng s d ng trong vi c ra quy t
nh kinh t .
' t ư c các m c tiêu nêu trên, BCTC ph i cung c p ư c các thông tin v tài s n,
n ph i tr , v n ch s h u, thu nh p và chi phí c ng như các dòng ti n c a m t doanh
nghi p.
- Theo IFRS Framework (2010) – Conceptual Framework for Financial Reporting
2010: ' i tư ng s d ng thông tin c a BCTC là các nhà u tư hi n t i và ti m n ng,
các bên cho vay. Các i tư ng này s d ng thông tin trên BCTC ưa ra các quy t
nh liên quan n vi c mua, bán, ho#c n%m gi các công c v n ch s h u và các
công c n , quy t nh cho vay, thanh toán các kho n n và các d ng th c c p tín d ng
khác.
Các y u t liên quan n “tình hình tài chính” ư c trình bày trên B ng cân ik
toán, “k t qu ho t ng” ư c trình bày trên Báo cáo thu nh p và “s thay i tình
hình tài chính” ư c trình bày trên Báo cáo các dòng ti n.
Như v y, b n ch t c a BCTC là nh ng tài li u ư c so n th o nh m cung c p thông tin
tài chính h u ích cho vi c ra quy t nh kinh t . Theo quan i m c a IASB, i tư ng
 9

s d ng BCTC khá r ng, tuy nhiên IASB c ng xác nh rõ i tư ng ưu tiên cung c p

thông tin là nhà u tư và ch n .
1.2 CÁC *I T +NG PH,C V, C%A BÁO CÁO TÀI CHÍNH VÀ VAI TRÒ
C%A BÁO CÁO TÀI CHÍNH *I V-I NHÀ UT .
1.2.1 i tư ng ph c v c a BCTC.

Theo Lu t k toán Vi t Nam (2003), i tư ng ph c v c a BCTC ư c c p trong

Lu t là “ i tư ng có nhu c u thông tin c a ơn v k toán”, hay theo CMKT Vi t
Nam s 01- Chu"n m c chung là “ngư i s d ng BCTC”, và theo CMKT Vi t Nam s
21 – Trình bày BCTC “s ông ngư i s d ng trong vi c ưa ra các quy t nh kinh
t ”.
Như v y, theo nh ng quy nh Pháp lý v k toán hi n ang áp d ng Vi t Nam, i
tư ng ph c v c a thông tin trên BCTC không ư c nêu rõ chi ti t, t t c các bên có
nhu c u s d ng thông tin u là i tư ng ph c v c a BCTC.
BCTC là ngu n thông tin quan tr ng không ch( i v i n i b doanh nghi p mà còn
ph c v ch y u cho các i tư ng bên ngoài doanh nghi p như: các cơ quan qu n lý
Nhà nư c, các nhà u tư hi n t i, các nhà u tư ti m n ng, các bên cho vay, … M,i
i tư ng s d ng yêu c u lo i thông tin nào tùy thu c vào các lo i quy t nh mà i
tư ng ó c n ưa ra.
- ' i v i nhà qu n lý doanh nghi p: các nhà qu n lý c n công khai các thông tin trên
BCTC nh k- v ho t ng c a doanh nghi p nh m th hi n cho các nhà u tư bi t
doanh nghi p ang có m c l i nhu n cao nh t và r i ro th p nh t. M#t khác, thông tin
th hi n trên BCTC c ng giúp các nhà qu n lý trong công tác qu n lý, i u hành ho t
ng s n xu t c a ơn v .
- ' i v i các cơ quan Nhà nư c (như cơ quan Thu , Th ng kê): BCTC cung c p thông
tin c n thi t cho vi c th c hi n các ch c n ng qu n lý v mô c a Nhà nư c iv in n
kinh t ; giúp cho vi c ki m tra, ki m soát c a các cơ quan tài chính Nhà nư c iv i
ho t ng s n xu t, kinh doanh c a doanh nghi p, c ng như là cơ s tính thu hay các
 10

kho n ph i n p khác c a doanh nghi p i v i ngân sách Nhà nư c. M#t khác, thông
tin cung c p t& BCTC còn th hi n tình hình th c hi n các ngh a v c a doanh nghi p
i v i Nhà nư c.
- Nhà u tư hi n t i và ti m n ng hay ch n có xu hư ng quan tâm n BCTC
th c hi n các quy t nh u tư và cho vay. Các i tư ng này c n thông tin trên
BCTC ưa ra quy t nh u tư, cho vay, sau ó d a vào BCTC s$ th c hi n vi c
giám sát và b%t bu c nhà qu n lý th c hi n theo úng h p ng, cam k t.
Theo quan i m c a Qu c t , BCTC cung c p thông tin h u ích cho các quy t nh
kinh t . “M c ích c a BCTC là cung c p thông tin c a ơn v báo cáo, ây là nh ng
thông tin h u ích cho các nhà u tư và ch n hi n t i và ti m n ng ra các quy t
nh cung c p ngu n l c cho ơn v . Các quy t nh này liên quan n vi c mua, bán,
ho#c n%m gi các công c v n ch s h u và các công c n , quy t nh cho vay,
thanh toán các kho n n và các d ng th c c p tín d ng khác” Theo m c OB2,
Conceptual Framework.
Như v y có th th y r ng, v quan i m “ i tư ng ph c v c a BCTC” có s khác
bi t gi a quy nh c a Vi t Nam và qu c t . C th : khuôn m!u lý thuy t hi n t i c a
IASB kh.ng nh “nhà u tư hi n t i và ti m n ng” là i tư ng ưu tiên ph c v , còn
quy nh c a Vi t Nam hư ng t i nhi u nhóm i tư ng ph c v , t t c nh ng ngư i
có nhu c u s d ng thông tin ra các quy t nh kinh t .
1.2.2 Vai trò thông tin trên BCTC i v i các nhà u tư.
1.2.2.1 L i ích mang l i cho các nhà u tư t. vi c s d ng BCTC.
Các nhà u tư ư c c p n trong nghiên c u bao g m c nhà u tư hi n h u và
nhà u tư ti m n ng. ' i v i nhà u tư hi n h u, h quan tâm n kh n ng n nh
tài chính, phát sinh l i nhu n, c ng như thu nh p c a doanh nghi p có th t ng ho#c
gi m như th nào trong tương lai. ' i v i nh ng nhà u tư ti m n ng, h quan tâm
n thành t u c a doanh nghi p làm ư c trong n m hi n t i c ng như quá kh , h
ưa ra quy t nh u tư vào doanh nghi p ó hay không. Chính nh ng m c tiêu như
 11

v y, các nhà u tư s$ khai thác t t c các ngu n thông tin phân tích ánh giá. ' n
nay, ngu n thông tin tài chính mà ư c ph n ông các nhà u tư quan tâm, s d ng
n chính là BCTC c a các doanh nghi p. Khi xây d ng danh m c u tư, và ra quy t
nh u tư vào m t doanh nghi p, hàng lo t các thông tin trên BCTC s$ ư c nhà u
tư ti p c n, phân tích và ánh giá tr c ti p. Vi c nghiên c u các m i quan h , các t/
su t gi a các ch( tiêu trên BCTC chưa ánh giá y b n ch t tài chính c a m t
doanh nghi p, nhưng giúp cho nhà u tư mô t tình tr ng tài chính c a doanh nghi p
ó, n ng su t ho t ng và kh n ng sinh l i tương ng. 'ây là vai trò vô cùng quan
tr ng c a BCTC i v i quy t nh kinh t c a nhà u tư.
Thông tin tài chính ch a ng các l i ích trình bày như trên là do b n ch t c a thông
tin trên BCTC ch a ng y u t giá tr d báo, và giá tr so sánh:
- Giá tr d báo c a thông tin tài chính: Ti p c n, nghiên c u, phân tích thông tin
BCTC trong quá kh c a m t doanh nghi p s$ giúp nhà u tư ánh giá ư c tương lai
tài chính c a doanh nghi p ó, là cơ s cho các k- v ng c a nhà u tư.
- Giá tr so sánh: Thông tin trên BCTC hi n nay khá nh t quán, do h u h t các kho n
m c trên BCTC ư c ghi nh n, o lư ng và trình bày theo nh ng quy nh v pháp lý
k toán như: Lu t, chu"n m c và ch k toán. Do ó các nhà u tư có th so sánh
BCTC gi a các doanh nghi p trong nư c l a ch n doanh nghi p s$ u tư. M#t
khác, s khác bi t trong quy nh v k toán gi a Vi t Nam và qu c t ngày càng thu
h0p d n, nên vi c so sánh thông tin trên BCTC các doanh nghi p trong nư c và nư c
ngoài cho phép nhà u tư xây d ng ư c danh m c u tư hi u qu .
1.2.2.2 Các ch/ tiêu tài chính thư ng s d ng khi phân tích.
Trong quá trình ra quy t nh, nhà u tư t ng h p nhi u ngu n thông tin khác nhau có
liên quan n tình hình kinh doanh và tri n v ng c a doanh nghi p. Trong ó, thông tin
k toán óng vai trò h t s c quan tr ng i v i nhà u tư, ư c s d ng trong phân
tích ưa ra các quy t nh. Phân tích BCTC bao g m: (a) so sánh tình hình ho t
ng c a công ty và công ty khác; và (b) ánh giá xu hư ng phát tri n c a công ty. Ch(
 12

s tài chính giúp nhà u tư phân tích, tìm ra ư c xu hư ng phát tri n c a doanh
nghi p c ng như giúp nhà u tư ki m tra ư c tình hình s c kh1e tài chính c a doanh
nghi p. Dư i ây là m t s ch( tiêu tài chính thư ng ư c dùng trong phân tích BCTC:
- Thu nh p trên m i c phi u (EPS): 'ây là m t ch( tiêu r t ư c các nhà u tư quan
tâm, ch( s này cho bi t thu nh p trên m,i c phi u là bao nhiêu. Ch( s này càng cao
thì càng ư c ánh giá t t.
EPS = Lãi/l, phân b cho c ông ph thông/T ng s c phi u ph thông lưu hành.
- T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE): Ch( s này cho bi t bao nhiêu ng l i
nhu n sau thu ư c t o ra t& m t ng v n ch s h u. Thông thư ng ch( tiêu này
hay ư c dùng so sánh v i n m trư c. Ch( s này ph thu c vào t&ng ngành c th .
ROE = T ng l i nhu n sau thu /T ng ngu n v n ch s h u.
H s giá thu nh p trên m t c phi u (P/E): Là h s dùng ánh giá o lư ng m i
liên h gi a thu nh p hi n t i và giá m,i c phi u, hay cho bi t nhà u tư s2n sàng tr
giá cho m,i c phi u cao hơn m c thu nh p hi n t i bao nhiêu l n.
T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA): ROA = T ng l i nhu n sau thu /T ng tài
s n. Ch( tiêu này cho bi t công ty t o ra ư c bao nhiêu ng l i nhu n t& m t ng tài
s n.
T s n trên v n ch s h u: T/ s n = T ng n ph i tr /T ng ngu n v n. T ng n
bao g m t t c các kho n n ng%n h n và n dài h n. Các nhà u tư thư ng d a vào
ây ánh giá r i ro tài chính c a m t doanh nghi p. T/ s này càng cao s$ làm nguy
cơ v3 n cao.
T su t l i nhu n trên doanh thu = T ng l i nhu n sau thu /T ng doanh thu. Ch( tiêu
này s$ cho nhà u tư th y ư c m t ng doanh thu s$ mang l i bao nhiêu ng l i
nhu n cho c ông.
Ngoài ra các ch( s tài chính v kh n ng thanh toán c ng ư c các nhà u tư quan
tâm bao g m ch( s kh n ng thanh toán ng%n h n và kh n ng thanh toán nhanh.
 13

T/ s kh n ng thanh toán ng%n h n = T ng tài s n lưu ng/T ng n ng%n h n, t/ s

này o lư ng kh n ng thanh toán n ng%n h n c a công ty b ng cách bán tài s n lưu
ng trang tr i cho các kho n n có th i gian áo h n nh1 hơn m t n m. T/ s này
c ng giúp cho các nhà u tư ánh giá xem kh n ng công ty có d) d!n t i vi c b phá
s n hay không.
T s kh n ng thanh toán nhanh = (T ng tài s n lưu ng – Hàng t n kho)/T ng n
ng%n h n. T/ s này o lư ng kh n ng tr n ng%n h n mà không tính t i các tài s n
có th b gi m giá ho#c khó bán. Hàng t n kho thông thư ng có tính thanh toán kém
nh t trong các tài s n lưu ng c a công ty. Vì v y chúng là tài s n có kh n ng b thi t
h i giá tr trong trư ng h p thanh lý. Do v y, thư c o kh n ng chi tr các kho n n
ng%n h n không c n n vi c bán hàng t n kho là m t y u t quan tr ng.
1.3 CƠ S LÝ LU0N V# TÍNH H$U ÍCH C%A THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO
TÀI CHÍNH.
1.3.1 Tính h u ích c a BCTC theo quan i m c a chu n m c k toán Vi t Nam.
Do b n ch t và vai trò c a BCTC g%n li n v i vi c cung c p thông tin cho các i
tư ng s d ng, do ó tính h u ích c a BCTC c ng chính là tính h u ích c a thông tin
k toán ư c trình bày trên BCTC. ' BCTC có ư c tính h u ích, thì thông tin trên
BCTC ph i áp ng ư c yêu c u cơ b n i v i k toán ó là: trung th c, khách quan,
y , k p th i, d) hi u và có th so sánh.
- Trung th c: các thông tin và s li u k toán ph i ư c ghi chép và báo cáo trên cơ s
các b ng ch ng y , khách quan và úng v i th c t v hi n tr ng, b n ch t n i
dung và giá tr c a nghi p v kinh t phát sinh ('o n 10, VAS 01).
- Khách quan: các thông tin và s li u k toán ph i ư c ghi chép và báo cáo úng th c
t , không b xuyên t c, không b bóp méo ('o n 11, VAS 01).
-' y : m i nghi p v kinh t , tài chính phát sinh liên quan n k- k toán ph i ư c
ghi chép và báo cáo y , không b1 sót ('o n 12, VAS 01).
 14

- K p th i: các thông tin và s li u k toán ph i ư c ghi chép và báo cáo k p th i,

úng ho#c trư c h n quy nh, không ư c ch m tr) ('o n 13, VAS 01).
- D) hi u: các thông tin và s li u trình bày trong báo BCTC ph i rõ ràng, d) hi u i
v i ngư i s d ng. Ngư i s d ng ây ư c hi u là ngư i có hi u bi t v kinh
doanh, v kinh t , tài chính, k toán m c trung bình. Thông tin v nh ng v n ph c
t p ph i ư c trình bày trong ph n thuy t minh ('o n 14, VAS 01).
- Có th so sánh ư c: các thông tin và s li u k toán gi a các k- k toán trong m t
doanh nghi p và gi a các doanh nghi p ch( có th so sánh ư c khi tính toán và trình
bày nh t quán. Trư ng h p không nh t quán thì ph i gi i trình trong thuy t minh
ngư i s d ng BCTC có th so sánh thông tin gi a các k-, gi a các doanh nghi p ho#c
gi a thông tin th c hi n và thông tin d toán k ho ch ('o n 15, VAS 01).
Các yêu c u này, ph i ư c th c hi n ng b .
Bên c nh ó, vi c l p và trình bày BCTC ph i tuân th các yêu c u quy nh t i VAS
21 – Trình bày BCTC, như sau:
BCTC ph i trình bày trung th c và h p lý tình hình tài chính, tình hình và k t qu kinh
doanh và các lu ng ti n c a doanh nghi p. ' m b o yêu c u trung th c và h p lý,
BCTC ph i ư c l p và trình bày trên cơ s tuân th các CMKT, ch k toán và các
quy nh v k toán có liên quan hi n hành.
Doanh nghi p c n nêu rõ trong ph n Thuy t minh BCTC là BCTC ư c l p và trình
bày phù h p v i chu"n m c và ch k toán Vi t Nam. 'i u này có ngh a là BCTC
ph i tuân th m i quy nh cùa t&ng Chu"n m c, c a Ch k toán, và các hư ng
d!n c a B tài chính.
' l p và trình BCTC trung th c và h p lý doanh nghi p ph i th c hi n các quy nh
sau.
- L a ch n và áp d ng chính sách k toán phù h p.
- Trình bày các thông tin, k c chính sách k toán, nh m cung c p thông tin phù h p,
áng tin c y, so sánh ư c và d) hi u.
 15

- Cung c p các thông tin b sung khi quy nh trong CMKT không giúp cho
ngư i s d ng hi u ư c tác ng c a nh ng giao d ch ho#c nh ng s ki n c th n
tình hình tài chính, tình hình và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Như v y, m#c dù không có m t chu"n m c hay m t hư ng d!n c th nào v “tính h u
ích c a BCTC” nhưng do b n ch t và vai trò c a k toán, nên tính h u ích c a BCTC
c ng là tính h u ích c a thông tin k toán ư c trình bày trên BCTC. ' tr nên h u
ích, thì thông tin ph i áp ng y các yêu c u cơ b n, th hi n ư c tính ch t #c
trưng, ây c ng chính là #c i m ch t lư ng c a BCTC. Thông tin c a BCTC ch( h u
ích khi thông tin k p th i, áng tin c y, d) hi u và ngư i s d ng có th d) dàng ti p
c n ngu n thông tin.
1.3.2 Tính h u ích c a thông tin theo quan i m qu c t .

Theo quan i m c a H i ng chu n m c k toán tài chính M (FASB: (Khái ni m

2, o n 31, 32) các #c trưng c a thông tin giúp thông tin tr nên quý giá, thông tin
tài chính tr nên h u ích, thông tin tài chính ph i th hi n ư c t&ng tính ch t trong
m t ch&ng m c t i thi u và nh ng thông tin k toán ph i ư c nh hư ng n ngư i
s d ng ra quy t nh. H th ng các tính ch t c a thông tin k toán ư c phân nh
thành tính ch t sơ c p và tính ch t khác, trong ó s phù h p và áng tin c y là hai #c
i m ch t lư ng quan tr ng nh t.
- Tính phù h p: phù h p, thông tin k toán ph i t o ra ư c s khác bi t trong quy t
nh qua vi c giúp ngư i s d ng thông tin th c hi n thi t l p các d báo v k t qu
các s ki n trong quá kh , hi n t i hay tương lai (Khái ni m 2, 'o n 47).
Tính phù h p c a thông tin trên BCTC th hi n hai #c tính c a thông tin ó là giá tr
d báo và giá tr ph n h i, ngoài ra còn m t y u t khác c a tính phù h p ó là tính k p
th i, vì n u thông tin không s2n có khi c n thì s$ không còn “tính phù h p” c a thông
tin tài chính.
 16

- Tính áng tin c y: thông tin k toán áng tin c y khi ngư i s d ng thông tin có th
#t ni m tin vào ó ra quy t nh. Tính áng tin c y bao g m các #c trưng là: trình
bày trung th c, có th ki m tra, và tính trung l p (Khái ni m 2, o n 62).
Và c ng theo quan i m c a FASB, tính h u ích c a thông tin trên BCTC s$ gia t ng
khi thông tin này có th so sánh ư c, so sánh trong n i b doanh nghi p qua các th i
k-, ho#c gi a các doanh nghi p có cơ s trong phân tích, tìm hi u các d li u k
toán, t& ó có th ưa ra quy t nh kinh t t i ưu. (Khái ni m 2, o n 112)
Theo H i ng Chu n m c k toán tài chính Qu c t (IASB).
Theo IFRS Framework (2010) – Conceptual Framework for Financial Reporting 2010,
có hai #c tính cơ b n làm cho thông tin trên BCTC tr nên h u ích cho các i tư ng
s d ng ó là tính phù h p và trình bày trung th c.
- Tính phù h p: tính phù h p c a thông tin tài chính là kh n ng thông tin này có th
làm cho ngư i s d ng BCTC ưa ra các quy t nh khác bi t. Tính phù h p th hi n
giá tr d oán và giá tr xác nh n c a thông tin tài chính.
- Trình bày trung th c: m c tiêu chung c a BCTC là trình bày các hi n tư ng kinh t
qua ngôn ng và s li u. ' h u ích, thông tin trên BCTC không ch( “phù h p” là
mà ph i trình bày trung th c các hi n tư ng kinh t này.
Ngoài hai #c tính cơ b n làm thông tin trên BCTC h u ích thì IASB còn ưa ra 4 #c
tính c a thông tin tài chính góp ph n làm t ng tính h u ích c a thông tin. 'ó là:
- Tính có th so sánh: th hi n #c tính giúp ngư i s d ng có th phân tích và ưa
quy t nh do so sánh thông tin BCTC qua các k- c a m t doanh nghi p ho#c là gi a
các doanh nghi p v i nhau.
- Ki m ch ng: #c tính ki m ch ng ư c là #c tính m b o cho i tư ng s d ng
bi t là BCTC ư c trình bày trung th c các hi n tư ng kinh t phát sinh.
- Tính k p th i: ó là thông tin ph i s2n có, úng lúc cho vi c ra quy t nh, và các
thông tin này có nh hư ng n quy t nh c a ngư i s d ng
 17

- Tính có th hi u ư c: thông tin ph i ư c trình bày theo cách th c sao cho nh ng

ngư i có trình nh n th c tương i v kinh doanh, ho t ng kinh t , k toán và
nh ng ngư i tâm nghiên c u thông tin có th d) dàng hi u ư c.
Ngoài ra, IASB c ng c p n m i quan h l i ích và chi phí: chi phí là m t y u t
làm h n ch tính h u ích c a thông tin trên BCTC.
Như v y, qua nghiên c u quan i m c a các t ch c ngh nghi p, th c hành k toán có
th th y có nhi u cách ti p c n v tính h u ích c a BCTC. Tuy nhiên, v!n có nh ng
i m chung tương ng liên quan n lý lu n v tính h u ích c a BCTC.
Do b n ch t và vai trò c a BCTC g%n li n v i vi c cung c p thông tin tài chính, h u
ích cho ngư i s d ng ra quy t nh kinh t . BCTC là b c tranh toàn c nh, th hi n
tình hình tài chính, kh n ng t o ra l i nhu n, kh n ng t o ra ti n c a m t doanh
nghi p. T& b c tranh này mà ngư i s d ng s$ ưa ra các quy t nh kinh t , tùy thu c
vào ánh giá c a ngư i s d ng sau khi c và phân tích BCTC. Tính h u ích c a
BCTC c ng là tính h u ích c a thông tin k toán ư c trình bày trên BCTC. ' tr nên
h u ích, thông tin ph i th hi n ư c tính ch t #c trưng, ây c ng chính là #c i m
ch t lư ng c a BCTC. Thông tin c a BCTC ch( h u ích khi thông tin k p th i, áng tin
c y, d) hi u và ngư i s d ng có th d) dàng ti p c n ngu n thông tin.
Tuy nhiên v n cân i l i ích – chi phí luôn ư c quan tâm. Và chính v n l i ích
– chi phí trong m t s hoàn c nh, trư ng h p c th ã góp ph n làm gi m tính h u ích
c a thông tin tài chính trên BCTC. Khó kh n này có th t& phía bên cung c p thông tin,
như t n quá nhi u chi phí thu th p, x lý và l p BCTC. M#t khác, khó kh n này
c ng có th xu t phát t& phía ngư i s d ng thông tin như chi phí thu th p, x lý, phân
tích, và lo i b1 thông tin th&a,… Nh ng trư ng h p như v y, thì chi phí c a vi c cung
c p và s d ng thông tin vư t quá l i ích mang l i thì tính h u ích c a thông tin trong
BCTC b gi m sút.
 18

Như v y, h u ích là thu c tính c a BCTC, tuy nhiên thông tin trên BCTC tr nên h u
ích v i nhà u tư, các bên cho vay và các i tư ng khác là do nh ng #c tính v n có
c a thông tin trên BCTC như d) hi u, phù h p và có th so sánh ư c.
' BCTC t o ra, c ng như phát huy ư c tính h u ích, trư c tiên BCTC ph i ư c các
nhà u tư tin tư ng và s d ng. Ni m tin ch( có ư c khi BCTC th hi n thu c tính là
áng tin c y, trung th c, khách quan và y . Bên c nh ó, thông tin ph i d) hi u và
có th so sánh ư c. Khi ba i u ki n nêu trên ư c th1a mãn, c ng v i vi c tính toán
cân i l i ích, chi phí thì BCTC là phương ti n phân tích, ánh giá tình hình tài chính
quan tr ng giúp nhà u tư ưa ra quy t nh u tư úng %n.
1.4 T"NG QUAN S1 KHÁC BI2T V# QUY 3NH L0P VÀ TRÌNH BÀY BCTC
C%A VI2T NAM SO V-I QU*C T4 VÀ QUÁ TRÌNH H5I T, K4 TOÁN
QU*C T4.
1.4.1 Khác bi t v quy 6nh liên quan n l p và trình bày BCTC
- V m#t s lư ng, so v i s lư ng CMKT qu c t ã ư c ban hành thì s lư ng
CMKT Vi t Nam ít hơn.
- V h th ng tài kho n và h th ng BCTC:
+ Theo thông l qu c t , không yêu c u b%t bu c t t c các doanh nghi p ph i s d ng
chung các bi u m!u BCTC gi ng nhau, ho#c chung m t h th ng tài kho n. H th ng
tài kho n s$ do doanh nghi p t xây d ng phù h p v i #c i m, tình hình kinh doanh
c a doanh nghi p.
+ Ch k toán Vi t Nam ưa ra h th ng tài kho n k toán th ng nh t, bi u m!u
BCTC b%t bu c cho t t c các doanh nghi p áp d ng. Theo Quy t nh 15/2006/Q'-
BTC ngày 20/03/2006, khi xây d ng h th ng tài kho n, doanh nghi p ph i tuân th
úng n i dung, k t c u và phương pháp h ch toán c a tài kho n c p 1 và c p 2. C ng
theo Quy t nh 15/2006/Q'-BTC, h th ng BCTC ph i tuân th theo m!u bi u c a
B tài chính ban hành (Tr n Xuân Nam , 2010)
 19

1.4.2 Quá trình h(i t k toán Qu c t và kinh nghi m cho Vi t Nam.

Quá trình h i t k toán qu c t ngày càng ư c s quan tâm c a các t ch c qu c t
v k toán c ng như các qu c gia trên th gi i. Chu"n m c Báo cáo Tài chính Qu c t
(IFRS) ang nhanh chóng tr thành thư c o chung trong gi i k toán, tài chính. Theo
i u tra ư c th c hi n b i công ty ki m toán Deloitte (2010) v i 173 qu c gia, k t qu
cho th y 123 qu c gia b%t bu c và yêu c u áp d ng IAS/IFRS. Tuy cách th c v n d ng
và phương pháp ti p c n khác nhau, các qu c gia, các khu v c ang hư ng t i m c
tiêu chung h i t k toán qu c t , IFRS là ngôn ng tài chính chung ư c s d ng
toàn c u. Ti n trình h i t k toán qu c t hi n nay v!n còn g#p ph i m t s khó kh n
như s khác bi t v môi trư ng kinh doanh, pháp lý và v n hóa c a m,i qu c gia, tuy
nhiên không th ph nh n r ng, h i t k toán qu c t là m t xu th t t y u, khách
quan. Kinh t Vi t Nam ang h i nh p sâu r ng vào n n kinh t th gi i, do ó Vi t
Nam không th ng ngoài xu hư ng h i t k toán qu c t . Nh ng nư c s m tri n
khai áp d ng IFRS, c ng như s m có k ho ch công b l trình hư ng t i h i t k
toán qu c t như: Liên minh Châu Âu (n m 2000), M4 (n m 2005) , Úc (n m 2005),
Trung Qu c (n m 2007)…
Hi n nay các nư c trong khu v c 'ông Nam Á, Singapore g n như áp d ng toàn b
IFRS, Philippines thì áp d ng IFRS có i u ch(nh, Thái Lan ang chuy n i sang
IFRS trong giai o n 2011 n n m 2013, Campuchia áp d ng IFRS t& n m 2012. T i
nư c ta, m#c dù có nhi u thách th c, khó kh n cho vi c áp d ng IFRS như: xây d ng
i ng nhân viên k toán và tài chính có n ng l c, th trư ng Vi t Nam chưa phát
tri n th c hi n m t s yêu c u c a CMKT Qu c t như giá tr h p lý, chi phí u tư
ban u khá l n ('#ng Qu c Tu n, 2012) …tuy v y B tài chính ang trong quá trình
xây d ng các chu"n m c m i theo CMKT Qu c t và c p nh t các chu"n m c hi n
hành phù h p v i i u ki n kinh t nư c ta, và hư ng t i hòa h p v i CMKT Qu c
t .
 20

K t lu n chương 1.
BCTC là công c ph n ánh th c tr ng tài chính và tình hình k t qu kinh doanh c a
m t doanh nghi p. BCTC óng vai trò r t quan tr ng trong c công tác qu n lý n i b ,
c ng như cung c p thông tin cho các i tư ng bên ngoài. Trong ph m vi chương 1,
lu n v n i sâu nghiên c u các v n lý lu n c a h th ng BCTC như khái ni m, m c
ích, và tính h u ích c a BCTC i v i nhà u tư. Trong xu hư ng h i nh p kinh t
c a Vi t Nam, thì h i nh p trong l nh v c k toán là m t yêu c u khách quan. Do ó
tìm hi u v h th ng CMKT qu c t , so sánh nh ng khác bi t, c ng như xem xét ti n
trình hòa h p CMKT qu c t s$ là ti n , là cơ s cho vi c xem xét ánh giá th c
tr ng h th ng BCTC c a các CTNY hi n nay, t& ó góp ph n làm gia t ng tính h u
ích c a thông tin trên BCTC cho các nhà u tư.
 21

CH ƠNG 2: TH1C TR7NG BÁO CÁO TÀI CHÍNH T7I CÁC CÔNG TY
NIÊM Y4T VI2T NAM.
Trong chương 1, tác gi ã trình bày nh ng v n lý thuy t, bao g m cơ s lý lu n v
Báo cáo tài chính nói chung theo quan i m c a Vi t Nam và qu c t . Bên c nh ó,
lu n v n c ng trình bày v tính h u ích c a thông tin trên BCTC i v i các nhà u
tư. Trong chương này, tác gi i sâu nghiên c u các v n th c t liên quan n tính
h u ích c a thông tin trên BCTC c a CTNY Vi t Nam như: th c tr ng BCTC, các quy
nh k toán v l p, trình bày BCTC và công b thông tin trên th trư ng ch ng khoán.
2.1 CƠ S PHÁP LÝ CHO VI2C SO7N TH&O, TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI
CHÍNH.
Có th nói r ng sau khi Ch k toán doanh nghi p ư c B tài chính ban hành n m
2006 theo Quy t nh s 15/2006/Q'-BTC, h th ng BCTC th hi n tính y và có
tính h th ng nh t t& trư c t i nay, kh%c ph c ư c nhi u h n ch như s thi u ng
b , quá t i v s lư ng báo cáo hay chưa th c s cung c p thông tin h u ích,… c a các
giai o n trư c. Hi n nay, quy trình so n th o, trình bày BCTC ư c quy nh b i m t
khung pháp lý tương i y và th ng nh t, bao g m: Lu t k toán, ch k toán,
chu"n m c k toán, các v n b n pháp lý hư ng d!n vi c th c hi n các CMKT và các
n i dung khác liên quan n k toán do B tài chính ban hành, và các lu t, quy nh,
ch c a b , ngành,.... ' nh hư ng phát tri n k toán Vi t Nam là tính tuân th pháp
lu t, nên ho t ng k toán c ng như vi c so n th o, trình bày BCTC luôn ư c #t
trong khuôn kh pháp lý ch#t ch$.
2.1.1 Lu t k toán.
N m 2003, v i m c tiêu th ng nh t qu n lý k toán, m b o k toán là công c qu n
lý, giám sát ch#t ch$, có hi u qu m i ho t ng kinh t , tài chính, cung c p thông tin
y , trung th c, k p th i, công khai, minh b ch, áp ng yêu c u t ch c, qu n lý
i u hành c a cơ quan nhà nư c, doanh nghi p, t ch c và cá nhân, Qu c h i khóa XI
ã ban hành Lu t k toán (Lu t s : 03/2003QH11) – là v n b n pháp lý cao nh t v k
 22

toán, có hi u l c t& ngày 01/01/2004. Theo M c 3, c a Lu t k toán quy nh rõ m c

ích và n i dung c a BCTC, yêu c u l p, th i h n n p và n i dung, hình th c và th i
h n công khai BCTC. C th :
- 'i u 29.1, m c ích c a BCTC: t ng h p và thuy t minh v tình hình kinh t , tài chính
c a ơn v k toán.
- 'i u 29.3, các b ph n c a BCTC: g m B ng C'KT, Báo cáo KQH'KD, Báo cáo
LCTT và Thuy t minh BCTC.
- Yêu c u l p và trình bày BCTC: theo i u 30.1 Lu t k toán, ơn v k toán ph i l p
BCTC vào cu i k- k toán n m; trư ng h p pháp lu t có quy nh l p BCTC theo k-
k toán khác thì ơn v k toán ph i l p theo k- k toán ó; và theo i u 30.3 Lu t k
toán, BCTC ph i ư c l p úng n i dung, phương pháp và trình bày nh t quán gi a
các k- k toán; trư ng h p BCTC trình bày khác nhau gi a các k- k toán thì ph i
thuy t minh rõ lý do.
- N i dung, hình th c và th i h n công khai BCTC: ư c quy nh c th trong i u 32
và i u 33 c a Lu t k toán.
Theo i u 32.2, n i dung công khai BCTC c a ơn v k toán thu c ho t ng kinh
doanh g m: tình hình tài s n, n ph i tr và v n ch s h u, k t qu ho t ng kinh
doanh, trích l p và s d ng các qu4, thu nh p c a ngư i lao ng.
Theo i u 33.1, các hình th c công khai BCTC: phát hành n ph"m, thông báo b ng
v n b n, niêm y t, các hình th c khác theo quy nh c a pháp lu t.
2.1.2 Chu n m c k toán.
Các CMKT quy nh nh ng nguyên t%c và phương pháp cơ b n làm cơ s cho vi c ghi
chép k toán và l p BCTC.
(1) CMKT s 01 (VAS 01)– Chu n m c chung.
V i m c ích là quy nh và hư ng d!n các nguyên t%c và yêu c u cơ b n iv ik
toán, các y u t c a BCTC, chu"n m c c ng trình bày nh ng hư ng d!n cơ b n trong
vi c ghi nh n các y u t c a BCTC, c th :
 23

- Các nguyên t%c cơ b n c a k toán: k toán ph i tuân th các nguyên t%c cơ s d n

tích, giá g c, phù h p, nh t quán, th n tr ng và tr ng y u.
- Các yêu c u cơ b n c a k toán bao g m: trung th c, khách quan, y , k p th i, d)
hi u và có th so sánh.
- Các y u t c a BCTC: g m các y u t liên quan tr c ti p n xác nh tình hình tài
chính trong B ng C'KT (tài s n, n ph i tr và v n ch s h u) và các y u t liên
quan tr c ti p n ánh giá tình hình và k t qu kinh doanh trong Báo cáo KQH'KD
(doanh thu, thu nh p khác, chi phí và k t qu kinh doanh)
- Ghi nh n các y u t c a BCTC: chu"n m c c ng trình bày nh ng hư ng d!n cơ b n,
c ng như i u ki n ghi nh n các y u t tài s n, n ph i tr , doanh thu và thu nh p
khác, và ghi nh n chi phí.
(2) CMKT s 21 (VAS)– Trình bày BCTC.
Chu"n m c này quy nh và hư ng d!n các yêu c u và nguyên t%c chung v vi c l p và
trình bày BCTC.
- M c ích: cung c p thông tin v tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các
lu ng ti n c a m t doanh nghi p, áp ng nhu c u h u ích cho s ông ngư i s d ng
trong vi c ưa ra các quy t nh kinh t .
- Yêu c u l p và trình bày BCTC: trình bày m t cách trung th c và h p lý tình hình tài
chính, tình hình và k t qu kinh doanh và các lu ng ti n c a doanh nghi p. ' m
b o yêu c u trung th c, h p lý, BCTC ph i ư c l p và trình bày trên cơ s tuân th
các chu"n m c, ch k toán và các quy nh liên quan hi n hành. Ngoài ra, doanh
nghi p ph i l a ch n và áp d ng chính sách k toán cho vi c l p và trình bày BCTC
phù h p v i quy nh c a t&ng chu"n m c.
- Nguyên t%c l p và trình bày BCTC g m: ho t ng liên t c, cơ s d n tích, nh t
quán, tr ng y u và t p h p, bù tr& và có th so sánh.
- Các b ph n c a BCTC: B ng C'KT, Báo cáo KQH'KD, Báo cáo LCTT và Thuy t
minh BCTC.
 24

(3) CMKT s 24 (VAS 24) – Báo cáo LCTT.

Chu"n m c này quy nh và hư ng d!n các nguyên t%c, phương pháp l p và trình bày
Báo cáo LCTT.
(4) CMKT s 27 (VAS 27) – BCTC gi a niên .
Chu"n m c này quy nh n i dung t i thi u c a m t BCTC tóm lư c gi a niên , các
nguyên t%c ghi nh n và ánh giá c n ph i áp d ng khi l p và trình bày.
2.1.3 Ch ( k toán.
Hi n nay có hai ch k toán là: Ch k toán doanh nghi p và Ch k toán
doanh nghi p v&a và nh1. Trong khuôn kh c a nghiên c u này, ch( t p trung
nghiên c u BCTC c a các CTNY, do ó ch k toán áp d ng là Ch k toán
doanh nghi p, ban hành theo Quy t nh 15/2006/Q'-BTC ngày 20/03/2006. Ch
k toán doanh nghi p g m b n ph n chính: H th ng tài kho n k toán, H th ng
BCTC, Ch ch ng t& k toán và Ch s k toán. Trong ó, n i dung liên quan
trong n h th ng BCTC bao g m:
- Quy nh chung: trình bày các quy nh v BCTC n m và BCTC gi a niên (m c
ích c a BCTC, i tư ng áp d ng, h th ng BCTC doanh nghi p, yêu c u, nguyên t%c
l p và trình bày BCTC, trách nhi m l p, k- l p báo cáo, th i h n n p báo cáo và nơi
nh n báo cáo).
H th ng BCTC giai o n hi n nay là tương i y và có tính h th ng cao bao
g m: BCTC n m và BCTC gi a niên .
BCTC n m g m:
B ng cân i k toán (B01 – DN).
Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh (B02 – DN).
Báo cáo lưu chuy n ti n t (B03 – DN).
Thuy t minh báo cáo tài chính (B09- DN).
BCTC gi a niên g m BCTC gi a niên d ng y và BCTC gi a niên d ng
tóm lư c.
 25

2.1.4 H th ng BCTC c a các công ty niêm y t Vi t Nam.

(1) B8ng cân i k toán.
B ng cân i k toán là BCTC t ng h p, ph n ánh t ng quát và toàn di n tài s n, n
ph i tr và v n ch s h u c a doanh nghi p t i th i i m l p BCTC.
(2) Báo cáo k t qu8 kinh doanh.
Báo cáo KQH'KD ph n ánh tình hình và k t qu ho t ng kinh doanh c a doanh
nghi p, bao g m k t qu kinh doanh và k t qu khác.
(3) Báo cáo lưu chuy n ti n t .
Theo VAS 24- Báo cáo LCTT là m t b ph n h p thành c a BCTC, nó cung c p thông
tin giúp ngư i s d ng ánh giá các thay i trong tài s n thu n, cơ c u tài chính, kh
n ng chuy n i c a tài s n thành ti n, kh n ng thanh toán và kh n ng c a doanh
nghi p trong vi c t o ra các lu ng ti n trong quá trình ho t ng.
(4) Thuy t minh BCTC.
Thuy t minh BCTC là m t b ph n h p thành không th tách r i c a BCTC doanh
nghi p, dùng mô t mang tính tư ng thu t ho#c phân tích chi ti t các thông tin s
li u ã ư c trình bày trong B ng cân i k toán, Báo cáo k t qu kinh doanh, Báo
cáo lưu chuy n ti n t c ng như các thông tin c n thi t khác theo yêu c u c a các
chu"n m c k toán c th . B n thuy t minh BCTC c ng có th trình bày các thông tin
khác n u doanh nghi p xét th y c n thi t cho vi c trình bày trung th c, h p lý BCTC.
Chi ti t v n i dung các kho n m c c n trình bày trên t&ng báo cáo ư c trình bày t i
ph l c 01
2.2 CÔNG TY NIÊM Y4T VÀ V'N # CÔNG B* THÔNG TIN.
2.2.1 Công ty niêm y t.
Công ty niêm y t (CTNY) là công ty c ph n có ch ng khoán ư c niêm y t trên th
trư ng giao d ch t p trung sau khi áp ng các tiêu chu"n niêm y t.
Các công ty niêm y t trên S giao d ch ch ng khoán ph i áp ng ư c các i u ki n
quy nh t i 'i u 53, m c 1, chương V, Ngh nh 58/2012-N'-CP, ngày 20/07/2012.
 26

2.2.2 V n công b thông tin 6nh k9 v Báo cáo tài chính c a các công ty niêm
y t.
Theo thông tư s 52/2012/TT-BTC, hư ng d!n vi c công b thông tin trên th trư ng
ch ng khoán, có hi u l c thi hành 01/06/2012 (thay th thông tư s 09/2010/TT-BTC,
ngày 15/01/2010). Thông tư có quy nh v v n công b thông tin c a các CTNY.
C th :
(1) Công b thông tin nh k v BCTC n m.
- Báo cáo tài chính n m.
CTNY ph i công b thông tin v BCTC n m ã ư c ki m toán ch m nh t là 10 ngày,
k t& ngày t ch c ki m toán c l p ký báo cáo ki m toán. Th i h n công b thông tin
BCTC n m không quá 90 ngày, k t& ngày k t thúc n m tài chính. N i dung công b
v BCTC n m bao g m: B ng C'KT; Báo cáo KQH'KD; Báo cáo LCTT; Thuy t
minh BCTC theo quy nh v pháp lu t k toán.
- Báo cáo thư ng niên: Các CTNY ph i l p Báo cáo thư ng niên ch m nh t là 20 ngày
sau khi công b BCTC n m ư c ki m toán.
- Vi c công b thông tin BCTC n m, Báo cáo thư ng niên ph i ư c th c hi n trên các
n ph"m, trang thông tin i n t c a công ty, phương ti n công b thông tin c a *y
ban ch ng hoán Nhà nư c, S giao d ch ch ng khoán và ư c lưu tr b ng v n b n và
d li u i n t ít nh t 10 n m ti p theo t i tr s chính c a công ty nhà u tư tham
kh o.
- Thông tin tài chính trong báo cáo thư ng niên ph i phù h p v i BCTC n m ư c
ki m toán.
(2) Công b thông tin nh k v BCTC bán niên.
CTNY ph i công b BCTC bán niên (6 tháng u n m tài chính) ã ư c soát xét b i
t ch c ki m toán ư c ch p thu n theo Chu"n m c v công tác soát xét BCTC trong
th i h n 5 ngày làm vi c k t& ngày t ch c ki m toán ư c ch p thu n ký báo cáo
 27

soát xét. Th i h n công b thông tin BCTC bán niên ã ư c soát xét không quá 45
ngày, k t& ngày k t thúc 6 tháng u n m tài chính.
BCTC bán niên kèm theo toàn b báo cáo công tác soát xét BCTC bán niên ph i công
b trên trang thông tin i n t c a CTNY và trên các phương ti n công b thông tin
c a *y ban ch ng hoán Nhà nư c, S giao d ch ch ng khoán và ph i ư c lưu tr
b ng v n b n và d li u i n t ít nh t 10 n m ti p theo t i tr s chính c a công ty
nhà u tư tham kh o.
(3) Công b thông tin nh k v BCTC quý.
CTNY ph i công b thông tin v BCTC quý trong th i h n 20 ngày, k t& ngày k t
thúc quý.
BCTC quý bao g m: B ng C'KT, Báo cáo KQH'KD, Báo cáo LCTT và Thuy t
minh BCTC.
Trư ng h p l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p t i Báo cáo KQH'KD gi a báo
cáo quý c a k- công b so v i báo cáo quý c a cùng k- n m trư c có bi n ng t&
10% tr lên ho#c k t qu kinh doanh trong quý b l,, CTNY ph i gi i trình rõ nguyên
nhân trong BCTC quý ó.
CTNY ph i công b y BCTC quý trên trang thông tin i n t c a công ty và trên
phương ti n công b thông tin c a *y ban ch ng hoán Nhà nư c, S giao d ch ch ng
khoán và ư c lưu tr b ng v n b n và d li u ít nh t 10 n m ti p theo t i tr s chính
công ty nhà u tư tham kh o.
Ngoài ra, các CTNY còn ph i công b báo cáo tình hình qu n tr công ty, báo cáo các
thông tin b t thư ng, hay báo cáo các thông tin theo yêu c u c a *y ban ch ng hoán
Nhà nư c, S giao d ch ch ng khoán.
2.2.2.3 Quy nh v ch tài và x lý vi ph m công b thông tin trên th trư ng
khoán.
Theo ngh nh s 85/2010N'-CP – ngh nh v x ph t hành chính trong l nh v c
ch ng khoán và th trư ng khoán, theo m c 8 c a ngh nh có quy nh m c x ph t
 28

“hành vi vi ph m v công b thông tin và báo cáo”. Chi ti t v các m c ph t ư c trình

bày trong ph l c s 02.
2.3 ÁNH GIÁ TH1C TR7NG BCTC D1A TRÊN S1 KHÁC BI2T C%A
CMKT VI2T NAM VÀ CMKT QU*C T4 CÓ &NH H NG 4N QUY4T
3NH C%A NHÀ UT .
' có cái nhìn t ng quát v h th ng BCTC c a các CTNY, c ng như th y ư c các
ưu i m hay như c i m c a h th ng báo cáo hi n t i, trong vi c cung c p thông tin
h u ích cho các nhà u tư, trình t ánh giá h th ng BCTC ư c ưa ra trong
nghiên c u này g m:
- Kh o sát và phân tích BCTC hi n hành c a m t s CTNY, ánh giá tính tuân th .
Hi n gi h th ng pháp lý v k toán chi ph i công tác k toán nói chung c ng như quy
nh l p và trình bày BCTC c a các CTNY bao g m: Lu t k toán, h th ng Chu"n
m c k toán, ch k toán doanh nghi p theo Quy t nh 15/2006/Q'-BTC, Thông
tư s 52/2010/TT-BTC - Hư ng d!n vi c công b thông tin trên th trư ng ch ng
khoán. BCTC ch( th hi n ư c tính h u ích khi ư c các nhà u tư tin tư ng và s
d ng trong quá trình ra quy t nh u tư, nhưng có ư c s tin tư ng ó, BCTC
ph i cho th y s minh b ch và trung th c, hay nói cách khác là khi BCTC tuân th các
quy nh pháp lý v k toán, t c là khi BCTC cùng ư c l p trên m t h th ng nguyên
t%c th ng nh t, m c ch p hành v ghi nh n, o lư ng các kho n m c, quy nh l p
và n p BCTC, c ng như tuân th các quy nh v công b thông tin.
- Nh ng i m còn t n t i c a h th ng quy nh Pháp lý v k toán hi n hành c a Vi t
Nam: v khái ni m, nguyên t%c, yêu c u, quy nh trong ghi nh n, o lư ng, và trình
bày các y u t c a BCTC,… làm nh hư ng t i ánh giá v th c tr ng tài chính c a
doanh nghi p, t& ó nh hư ng quy t nh c a nhà u tư. Ch y u t p trung nghiên
c u khác bi t trong quy nh CMKT Vi t Nam (VAS) so v i CMKT qu c t (IAS) .
- Kh o sát ý ki n ánh giá c a m t s nhà u tư cá nhân v th c tr ng BCTC c a các
CTNY hi n nay.
 29

2.3.1 Khuôn kh: quy 6nh v k toán áp d ng cho các công ty niêm y t.
Nhìn chung h th ng pháp lý v k toán hi n nay cung c p m t h th ng nguyên t%c
y , rõ ràng, các doanh nghi p, c ng như nh ng ngư i làm công tác k toán có
cơ s áp d ng trong th c hành công tác k toán, t o i u ki n cho các doanh nghi p
và i ng cán b k toán trong vi c t ch c, th c hi n công tác k toán. H th ng
pháp lý k toán c a nư c ta trong th i gian qua ã có nhi u thay i và hoàn thi n
phù h p v i th c hành k toán c a các doanh nghi p Vi t Nam, ng th i bên c nh ó
không ng&ng hoàn thi n phù h p v i thông l qu c t . Tuy nhiên, v!n còn m t s
i m t n t i nh t nh, mà t& ó ph n nào làm gi m sút tính h u ích c a thông tin trên
BCTC.
- So v i CMKT qu c t , h th ng CMKT Vi t Nam v!n còn thi u m t s chu"n m c:
như ã trình bày trên, trong nh ng n m g n ây m#c dù ch k toán và CMKT
Vi t Nam (VAS) ã có nh ng thay i r t l n, có nh ng bư c hoàn thi n và phát tri n
vư t b c. Chúng ta ã s d ng m t s CMKT qu c t (IAS) áp d ng cho Vi t Nam,
tuy nhiên, v!n còn t n t i nh ng khác bi t. Bên c nh ó, CMKT Qu c t liên t c ư c
c p nh t s a i m i thì t& n m 2006 t i hi n nay h th ng CMKT Vi t Nam chưa có
s thay i và c p nh t, có m t s v n ghi nh n k toán còn thi u chu"n m c hư ng
d!n khi i chi u v i CMKT Qu c t như: tài s n sinh h c, công c tài chính, ..
- V nguyên t%c tr ng y u: thu t ng “tr ng y u” ư c nh%c n r t nhi u trong l nh
v c k toán, ki m toán. Tr ng y u là thu t ng dùng th hi n t m quan tr ng c a
m t thông tin (m t s li u k toán) trong BCTC. Thông tin ư c coi là tr ng y u n u
thi u thông tin ó, ho#c thi u tính chính xác c a thông tin ó, thì nh hư ng t i quy t
nh c a ngư i s d ng BCTC. M#c dù có nhi u hư ng ti p c n di)n t thu t ng
“tr ng y u” như trong VAS 01, VAS 21, Chu"n m c ki m toán 200 nhưng hi n t i v!n
chưa có m t v n b n pháp lý nào quy nh c th v “m c tr ng y u”. Chính s chưa
rõ ràng và chi ti t trong quy nh, ã làm cho nh ng ngư i làm công tác k toán lúng
 30

túng, và khó kh n v n d ng trong công tác th c t . H u h t, m c tr ng y u hi n t i

ư c xác nh d a vào kinh nghi m. Do quan i m c a m,i ngư i khác nhau, nên s
thi u rõ ràng trong quy nh m c tr ng y u có th làm cho #c i m ch t lư ng “so
sánh ư c” thông tin trên BCTC gi a cách doanh nghi p b gi m sút, ph n nào tác
ng gi m tính h u ích c a thông tin trên BCTC.
- V phương pháp ánh giá: CMKT Vi t Nam s d ng phương pháp o lư ng giá tr
tài s n b ng phương pháp giá g c, trong khi ó CMKT Qu c t s d ng phương pháp
giá tr h p lý. Vì v y, giá tr tài s n trong ghi nh n theo CMKT Qu c t ph n ánh th c
hơn so v i giá tr tài s n ư c ghi nh n trong CMKT Vi t Nam. Phân tích chi ti t v s
khác bi t trong phương pháp ánh giá gi a CMKT Vi t Nam và CMKT qu c t các
kho n m c hàng t n kho, tài s n c nh h u hình, và k toán các kho n u tư ư c
trình t i ph l c 03,
2.3.2. So sánh s khác bi t c a m(t s kho8n m c trên BCTC c a CTNY theo
CMKT Vi t Nam và CMKT Qu c t có 8nh hư;ng n quy t 6nh c a nhà u
tư.
H u h t các CTNY trên th trư ng ch ng khoán hi n nay là nh ng t p oàn ho#c
nh ng công ty l n, ph i tuân th nh ng quy nh v công b thông tin trên th trư ng
ch ng khoán, các BCTC c ng ph i ư c ki m toán theo danh sách các công ty ki m
toán uy tín ư c ch( nh b i B tài chính, bên c nh ó có i ng k toán ư c ào
t o bài b n, có ki n th c n n t ng t t v k toán, có h th ng ki m soát n i b hi u
qu . Do ó, có th xu t phát t& n i t i (ch t lư ng i ng k toán, h th ng ki m soát
n i b ), hay do tác ng c a các y u t bên ngoài (như quy nh c a UBCKNN, ch t
lư ng ki m toán) thì nhìn chung tính tuân th các quy nh hi n hành v BCTC c a các
CTNY hi n nay là khá t t. BCTC có th là m t kênh thông tin quan tr ng, các nhà
u tư s d ng cho vi c ra các quy t nh kinh t . Tuy nhiên, bên c nh ó v!n còn m t
s h n ch , xu t phát t& nh ng quy nh pháp lý v k toán hi n hành, làm cho h
 31

th ng BCTC không phát huy t i a ư c tính h u ích c a nó. Th hi n các khía c nh

sau:
2.3.2.1 V tiêu c a các báo cáo.
Tiêu c a BCTC là m t y u t r t quan tr ng, m t tiêu h p lý th hi n ch, t&
tiêu ó, có th g i cho ngư i c v n i dung, c ng như ý ngh a c a báo cáo. Tuy
nhiên hi n gi , tiêu c a h th ng BCTC hi n hành chưa th hi n ư c tiêu chí này,
tiêu c a các báo cáo chưa là y u t giúp ngư i s d ng nh hình v n i dung c a
báo cáo. C th :
- B ng cân i k toán: như khái ni m ã ư c trình bày, B ng C'KT là báo cáo t ng
h p ph n ánh t ng quát tình hình tài chính c a m t doanh nghi p t i m t th i i m báo
cáo. V i khái ni m “ph n ánh tình hình tài chính” thì tiêu hi n t i c a báo cáo
“B ng cân i k toán” chưa g i cho ngư i c th y ư c m i liên h gi a khái ni m
và n i dung c a báo cáo.
- Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh: là BCTC t ng h p, ph n ánh t ng quát tình
hình và k t qu ho t ng kinh doanh c a c a doanh nghi p. Các thành ph n c a Báo
cáo KQH'KD bao g m các y u t : l i nhu n t& ho t ng kinh doanh, ho t ng tài
chính, c ng như ho t ng khác. Như v y, v i tên báo cáo như quy nh hi n hành
“báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh”, thì tiêu c a báo cáo v i n i dung và thành
ph n c a báo cáo không cho th y có m i liên h , m#t khác v i tiêu như v y có th
làm cho ngư i c hi u sai là báo cáo này ch( dùng ph n ánh k t qu ho t ng kinh
doanh thông thư ng c a doanh nghi p, và k t qu c a các ho t ng khác s$ không
ư c ph n ánh.
- Báo cáo lưu chuy n ti n t : là báo cáo các dòng ti n vào và ra trong m t k-, ư c
chia thành ba ho t ng chính: dòng ti n t& ho t ng kinh doanh, dòng ti n t& ho t
ng u tư và dòng ti n t& ho t ng tài chính. Như v y v b n ch t, báo cáo này
dùng ph n ánh dòng thu, chi ti n m#t và các kho n tương ương ti n. Trong ó
“Ti n” bao g m ti n t i qu4, các kho n ti n g i không k- h n và ti n ang chuy n, còn
 32

“các kho n tương ương ti n” là các kho n u tư ng%n h n có tính thanh kho n cao,
có kh n ng chuy n i d) dàng thành m t lư ng ti n xác nh (không quá 3 tháng k
t& ngày mua) và không có nhi u r i ro trong chuy n i thành ti n. Có th th y khái
ni m “ti n” và “ti n t ” không ph i là ng nh t. Như v y, khái ni m “ti n t ” trong
tiêu c a báo cáo này có s khác bi t l n so v i khái ni m “ti n và tương ương
ti n” ph n ánh trong n i dung c a báo cáo.
2.3.2.2 Phân tích s khác bi t c a m(t s kho8n m c khi trình bày theo CMKT
Vi t Nam và CMKT Qu c t có 8nh hư;ng n quy t 6nh u tư.
T& n m 2001 n 2005, BTC ã ban hành 26 CMKT Vi t Nam, các chu"n m c này v
cơ b n là gi ng chu"n m c k toán qu c t vì ư c d ch t& CMKT Qu c t , có ư c
s a i, b sung và i u ch(nh phù h p v i i u ki n phát tri n c a n n kinh t th
trư ng Vi t Nam, phù h p v i h th ng pháp lu t, trình , kinh nghi m k toán c a
Vi t Nam. Tuy nhiên, trong nh ng n m qua *y ban chu"n m c báo cáo tài chính Qu c
t ã không ng&ng s a i, b sung, thay th các CMKT qu c t nh m áp ng các
nhu c u v thông tin h u ích cho các i tư ng s d ng. Do ó, ã xu t hi n nhi u
i m không phù h p gi a CMKT Vi t Nam và CMKT qu c t hi n hành. Theo tiêu chí
xuyên su t tài, nh m làm rõ và minh h a nh ng khác bi t gi a CMKT Vi t Nam và
CMKT Qu c t có th nh hư ng n quy t nh c a nhà u tư, ph m vi nghiên c u
c a tài ch( t p trung kh o sát nh ng ch( tiêu trên h th ng BCTC c a các CTNY, mà
ó có s khác bi t trong quy nh c a CMKT Vi t Nam và CMKT Qu c t .
2.3.2.2.1 N i dung m t s kho n m c trên b ng cân i k toán.
B ng C'KT là m t BCTC quan tr ng ư c so n th o trình bày và cung c p thông
tin v th c tr ng tài chính cho các i tư ng khác nhau, #c bi t cho các nhà u tư
trong hi n t i và ti m n ng. Hi n t i, B ng C'KT c a các CTNY trên th trư ng ch ng
khoán v!n còn m t s khi m khuy t chưa áp ng ư c nhu c u thông tin c a các nhà
u tư. Dư i ây là ph n trình bày nh ng i m còn t n t i c a m t s ch( tiêu c a
B ng C'KT.
 33

- Ch tiêu “các kho n tương ương ti n”: theo hư ng d!n c a ch k toán, s li u

c a ch( tiêu này khi trình bày trên B ng C'KT (mã s 112) ư c l y t& s dư n chi
ti t tài kho n 121 “' u tư ch ng khoán ng%n h n” g m k- phi u ngân hàng, tín phi u
kho b c,… có th i h n thu h i ho#c áo h n không quá 3 tháng k t& ngày mua.
C n c theo hư ng d!n c a CMKT s 24 – Báo cáo LCTT – “Tương ương ti n” là
các kho n u tư ng%n h n (không quá 3 tháng) có kh n ng d) dàng chuy n i thành
m t lư ng ti n xác nh và không có nhi u r i ro trong chuy n i thành ti n. Như
v y,theo hư ng d!n c a CMKT s li u c a ch( tiêu này bao g m c s dư n chi ti t tài
kho n 121 “' u tư ch ng khoán ng%n h n” (g m k- phi u ngân hàng, tín phi u kho
b c,… có th i h n thu h i ho#c áo h n không quá 3 tháng) và s dư n chi ti t tài
kho n 128 “' u tư ng%n h n khác” (các kho n ti n g i ti t ki m th i h n t& 3 tháng tr
xu ng). Có th th y r ng, s li u c a ch( tiêu “tương ương ti n” theo hư ng d!n c a
CMKT và ch k toán ang có s khác bi t, ó là ch k toán không tính n các
kho n ti n g i ti t ki m th i h n t& 3 tháng tr xu ng .
- Kho n u tư tài chính: Hi n t i B tài chính m i ch( ban hành Thông tư
210/2009/TT-BTC v hư ng d!n áp d ng CMKT v trình bày BCTC và thuy t minh
i v i công c tài chính, mà không có chu"n m c và hư ng d!n k toán v ghi nh n,
o lư ng và trình bày các công c tài chính. Vi t Nam ang trong quá trình h i nh p
khu v c và qu c t , khác bi t v k toán s$ gây ra nhi u tr ng i, s$ làm cho thông tin
trên BCTC không y , và chưa ph n ánh úng th c tr ng tài chính c a doanh
nghi p, không áp ng ư c nhu c u thông tin c a các c p qu n lý c ng như các nhà
u tư.
- Kho n ph i thu khách hàng: Hi n nay trong vi c phân lo i gi a ph i thu ng%n h n
và dài h n v!n còn s chưa th ng nh t gi a Ch k toán và Chu"n m c k toán. C
th :
 34

+ Theo như hư ng d!n c a Ch k toán, kho n ph i thu khách hàng ng%n h n là

“ph n ánh s ti n còn ph i thu khách hàng có th i h n thanh toán dư i m t n m ho#c
trong m t chu k- kinh doanh t i th i i m báo cáo”
+ Theo VAS 21 o n 43, “tài s n ng%n h n bao g m c hàng t n kho và các kho n ph i
thu thương m i, ư c bán, s d ng và th c hi n trong khuôn kh c a chu k- ho t ng
kinh doanh bình thư ng k c khi chúng không ư c d tính th c hi n trong 12 tháng
t i k t& ngày k t thúc niên ”
Chính s không ng nh t trong các hư ng d!n th c hành k toán, khi n cho nh ng
ngư i làm công tác k toán lúng túng trong th c t h ch toán, khi nghi p v phát sinh.
- Hàng t n kho (m c IV, mã s 140): là ch( tiêu t ng h p ph n ánh toàn b giá tr hi n
có các lo i hàng t n kho ang d tr cho quá trình s n xu t, kinh doanh c a doanh
nghi p (mã s 141) (sau khi tr& i kho n d phòng gi m giá – mã s 149). S dư th
hi n trên kho n m c hàng t n kho (mã s 141) c a B ng C'KT ang là t ng dư n
c a các tài kho n: Hàng mua ang i ư ng, nguyên li u v t li u, công c d ng c , chi
phí s n xu t kinh doanh d dang, thành ph"m, hàng hóa, hàng g i i bán, hàng t n kho
b o thu . Tuy nhiên, hi n t i tên g i gi ng nhau c a nhóm kho n m c Hàng t n kho
(Mã s 140) và ch( tiêu Hàng t n kho (Mã s 141) gây khó hi u cho ngư i c.
- Kho n ph i tr ngư i bán: Các kho n ph i tr ngư i bán hi n nay ang ư c trình
bày trên báo cáo nhưng chưa có s tách bi t gi a các kho n ph i tr thương m i – th
hi n quan h thanh toán gi a doanh nghi p v i các nhà cung c p và các kho n ph i tr
liên quan n mua s%m tài s n c nh. Xét v b n ch t, các kho n ph i tr thương m i
và các kho n ph i tr liên quan n nghi p v mua s%m tài s n c nh u là ngh a v
doanh nghi p ph i thanh toán cho hàng hóa và d ch v t& nhà cung c p, tuy nhiên
kho n ph i tr ngư i bán do mua s%m tài s n c nh liên quan n dòng ti n c a ho t
ng u tư trên Báo cáo LCTT.
- C ng g#p ph i v n không ng nh t trong quy nh gi a Ch k toán và CMKT
tương t trong phân lo i ng%n h n và dài h n như các kho n ph i thu, vi c phân lo i
 35

các kho n ph i tr thành ng%n h n và dài h n hi n này theo C'KT và CMKT th hi n

quan i m như sau:
Theo hư ng d!n c a C'KT “Kho n ph i tr ngư i bán ng%n h n ph n ánh s ti n ph i
tr ngư i bán có th i h n thanh toán dư i m t n m, ho#c dư i m t chu k- kinh doanh
t i th i i m báo cáo”
Theo o n VAS 21, “m t s kho n ph i tr ng%n h n, như các kho n ph i tr thương
m i và các kho n ph i tr phát sinh t& kho n ph i tr công nhân viên và chi phí s n
xu t kinh doanh ph i tr , là nh ng y u t c u thành ngu n v n lưu ng . Các kho n
ph i tr này ư c x p vào lo i n ph i tr ng%n h n k c khi chúng ư c thanh toán
sau 12 tháng k t& ngày k t thúc niên ”
Vi c phân lo i các kho n ph i tr thành ng%n h n và dài h n gây ph c t p không c n
thi t cho công vi c k toán, chưa k n nh ng trư ng h p khách hàng ng ti n trư c.
C t c ph i tr : 'a ph n các công ty u chia c t c l n cu i ho#c m t l n duy nh t
sau k- h p ' i h i ng c ông, thư ng vào cu i quý 1, u quý 2 n m ti p theo. Tuy
v y, khi l p BCTC n m, các công ty thư ng có k ho ch chia c t c m#c dù có th
ư c công b hay chưa. Theo hư ng d!n c a Ch k toán, vào cu i n m tài chính
khi l p BCTC n m, k toán xác nh ghi nh n s c t c c a các c phi u ưu ãi ph i
tr cho các c ông ưu ãi. Sau ó, c n c vào quy t nh ho#c thông báo xác nh c
t c còn ph i tr cho các nhà u tư, các bên góp v n, cho các c ông, ghi: N TK
4211/Có TK 3388. Như t t c chúng ta u bi t, nh ng nư c có th trư ng ch ng
khoán m i phát tri n như Vi t Nam do th c tr ng thông tin b t cân x ng, nên nhà
u tư thư ng d a vào m c chi tr c t c như là tín hi u cho th y tri n v ng c a công
ty trong tương lai. Công ty tr c t c cao thư ng ư c nhà u tư suy di)n ng ngh a
v i tri n v ng t t và ngư c l i. Có th th y, theo quan i m c a nhà u tư, thì ch( tiêu
c t c ph i tr là ch( tiêu quan tr ng i v i vi c phân tích tình tài chính và ưa ra
quy t nh u tư. Tuy nhiên hi n nay, kho n c t c ph i tr ang ư c ghi nh n dư i
tài kho n 338 – “Ph i tr , ph i n p khác”. Tài kho n này hi n có 8 tài kho n c p 2, thì
 36

kho n “ph i tr c t c” ư c ghi nh n vào tài kho n cu i cùng 3388 “ph n ánh các
ph i tr khác c a ơn v ngoài n i dung các kho n ph i tr ã ph n ánh trên các tài
kho n t& TK 3381 n 3387. V i cách th c hư ng d!n trình bày như hi n t i, không
th hi n ư c t m quan tr ng c a ch( tiêu này, th m chí gây khó kh n cho vi c tìm
ki m s li u liên quan n c t c khi nhà u tư c n tìm hi u, ánh giá thông qua h
th ng BCTC c a các CTNY.
- Tài s n sinh h c trong doanh nghi p nông, lâm nghi p: Tháng 12/2000 U/ ban
chu"n m c k toán qu c t (IASB) ban hành CMKT s 41 – Nông nghi p, v i n i
dung trình bày chi ti t v m c tiêu, ph m vi, khái ni m, phương pháp ghi nh n và o
lư ng ban u, c ng như khi có các bi n ng t ng, gi m các i tư ng liên quan n
ho t ng nông nghi p. Vi t Nam m#c dù là m t nư c nông nghi p, theo danh sách
phân ngành các công ty trên th trư ng ch ng khoán, có m t s công ty thu c l nh v c
nông nghi p, lâm nghi p và th y s n như CTCP Cao Su ' ng Phú (DPR), CTCP
Gi ng cây tr ng Trung 5ơng (NSC), ... Tuy nhiên, hi n nay v!n chưa có CMKT Vi t
Nam tương ng v i CMKT Qu c t s 41 cho v n ghi nh n và báo cáo các tài s n
sinh h c. Theo quy nh hi n hành, vi c ghi nh n và báo cáo tài s n sinh h c ang
ư c trình bày r i rác trong nhi u chu"n m c. ' i v i cây lâu n m, súc v t cho s n
ph"m thì ang ư c ghi nh n là “tài s n c nh” ( ư c hư ng d!n trình bày theo VAS
03). Cây lâu n m, súc v t cho s n ph"m nhưng chưa b%t u cho s n ph"m ư c ghi
nh n vào kho n m c “ u tư xây d ng cơ b n”. Các s n ph"m nông nghi p c a tài s n
sinh h c khi chưa thu ho ch thì ư c ghi nh n là “s n ph"m d dang”, s n ph"m ã thu
ho ch thì ghi nh n là “thành ph"m” ( ư c hư ng d!n trình bày theo VAS 02).
- Các ch tiêu ngoài B ng cân i k toán g m: tài s n thuê ngoài, v t tư, hàng hóa
nh n gi h , nh n gia công, n khó òi, ngo i t các lo i,… Giá tr cung c p thông tin
tài chính c a các ch( tiêu này r t th p, không c n thi t ph i trình bày trên b m#t c a
B ng cân i k toán.
 37

2.3.2.2.2 Nh ng t n t i v m t n i dung c a Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh.

- Khái ni m “lãi ho t ng kinh doanh” bao g m các kho n chi phí, thu nh p tài
chính.
Hi n nay theo CMKT s 21 - Trình bày báo cáo tài chính - thì l i nhu n thu n t& ho t
ng kinh doanh bao g m c doanh thu và chi phí tài chính.
Theo CMKTQu c t , lãi t& ho t ng kinh doanh là kho n lãi t& ho t ng kinh doanh
thông thư ng c a doanh nghi p, kho n lãi này không bao g m các kho n thu nh p và
chi phí tài chính.
Như chúng ta ã bi t, lãi t& ho t ng kinh doanh c a m t công ty là m t ch( tiêu r t
quan tr ng, ây là m t ngu n lãi n nh nh t và quan tr ng nh t c a m t doanh
nghi p, khác v i ngu n lãi t& ho t ng tài chính hay ho t ng khác. Do v y,
thu n l i cho vi c so sánh và d oán lãi l, c a nhà u tư thì “l i nhu n thu n t& ho t
ng kinh doanh” ph i ư c trình bày tách bi t v i doanh thu và chi phí tài chính.
- o lư ng và trình bày lãi cơ b n trên c phi u (EPS).
EPS là m t ch( tiêu ư c các nhà u tư s d ng thư ng xuyên, EPS là công c
ánh giá k t qu th c hi n c a m t công ty như: so sánh k t qu c a m t công ty qua
các th i k- ho#c s d ng so sánh gi a các công ty v i nhau . Ngoài ra, EPS có nh
hư ng l n n giá c a c phi u công ty và th trư ng c phi u r t nh y c m v i EPS.
Giá th trư ng có th gi m khi EPS có xu hư ng gi m và ngư c l i. EPS là m t ch( tiêu
ư c trích d!n thư ng xuyên nh t trong phân tích báo cáo tài chính, vì ch( tiêu này liên
i v i ch( s giá trên thu nh p (P/E), ư c s d ng r ng rãi như m t tiêu chu"n so
sánh cho các quy t nh u tư. Tuy nhiên, các quy nh c a CMKT Vi t Nam c ng
như nh ng hư ng d!n v EPS v!n còn chưa y , i u này gây ra nh ng tr ng i cho
các nhà u tư, c ng như nh ng khó kh n cho vi c áp d ng th c t t i các doanh
nghi p.
 38

Theo hư ng d!n c a CMKT s 30 và hư ng d!n chi ti t theo Thông tư 21/2006/TT-

BTC, công th c tính EPS cơ b n như sau:
Lãi L i nhu n ho#c l, phân b cho c ông
cơ b n s h u c phi u ph thông
trên =
c phi u S bình quân gia quy n c a c phi u ang lưu hành trong k-

Theo hư ng d!n c a Thông tư 21, “L i nhu n ho c l phân b cho c ông s h u c

phi u ph thông” c a công ty là các kho n l i nhu n ho#c l, sau thu thu nh p doanh
nghi p trong k-, sau khi ư c i u ch(nh b i c t c c a c phi u ưu ãi, nh ng kho n
chênh l ch phát sinh do thanh toán c phi u ưu ãi và nh ng tác ng tương t c a c
phi u ưu ãi ã ư c phân lo i vào ngu n v n ch s h u”. Như v y, Thông tư không
c p n vi c ph i i u ch(nh gi m các kho n lãi nhưng không dành cho c ông ph
thông như: qu4 khen thư ng khách hàng, qu4 thư ng cho H i ng qu n tr , và #c
bi t là Qu4 khen thư ng, phúc l i dành cho nhân viên. Nh ng kho n này theo CMKT
qu c t ư c ghi nh n là các kho n chi phí, tr& ra kh1i lãi dành cho c ông vì các
kho n này không thu c v c ông. Thông thư ng, sau m t n m ho t ng có lãi, các
công ty thư ng dành kho ng 5-15% th m chí 20% t ng s lãi thu n sau thu chi cho
nhân viên dư i hình th c chia cho Qu4 khen thư ng, phúc l i. Vi c không tách các
kho n không dành cho c ông ph thông này ra kh1i kho n lãi tính EPS cơ b n, có
th làm cho EPS cơ b n cao hơn giá tr th c t v n có c a ch( tiêu này. ' th y ư c
s khác bi t v s li u trư c và sau khi i u ch(nh gi m các kho n lãi không thu c c
ông ph thông, lu n v n có kh o sát BCTC và minh h a b ng s li u trên BCTC c a
Vinamilk, Cty ' m Phú M4 (chi ti t ph n 2.3.3)
- Lãi cơ b n trên c phi u pha loãng (EPS pha loãng).
Hi n nay, VAS 30 có c p n ch( tiêu “Lãi suy gi m trên c phi u”, tuy nhiên
Thông tư 21 ch( hư ng d!n chi ti t v trình bày ch( tiêu “Lãi cơ b n trên c phi u –
EPS” còn vi c trình bày ch( tiêu “lãi suy gi m” thì không ư c hư ng d!n trong Thông
 39

tư 21, mà ch( quy nh là: “Vi c tính lãi suy gi m trên c phi u và trình bày ch( tiêu
này trên BCTC s$ có hư ng d!n chi ti t sau khi Lu t ch ng khoán và các v n b n
hư ng d!n Lu t ch ng khoán có các quy nh v công c tài chính”. Các công ty có th
phát hành c phi u ti m n ng như trái phi u chuy n i hay c phi u ưu ãi, các quy n
mua hay ch ng quy n mà nó s$ chuy n i sang c phi u ph thông trong tương lai.
Khi các c phi u ti m n ng này ư c chuy n i sang c phi u ph thông, thì EPS c a
công ty s$ thay i r t l n do công ty t ng m t lư ng c phi u ph thông nhưng không
có thêm dòng ti n vào. Trong nh ng trư ng h p như v y, n u các nhà u tư dùng EPS
cơ b n d oán EPS tương lai, có th d!n n các sai l m nghiêm tr ng. EPS pha
loãng là ch( tiêu r t quan tr ng giúp nhà u tư hi n t i và ti m n ng d oán kh
n ng sinh l i c a c phi u. ' ưa ra các quy t nh u tư, nhà u tư luôn c n ph i
xem xét ng th i c EPS cơ b n và EPS pha loãng. Trong m t doanh nghi p mà có
nhi u trái phi u chuy n i thì EPS pha loãng là m t ch( tiêu vô cùng quan tr ng, ây
là ch( tiêu d báo EPS trong n m t i ch không ph i EPS cơ b n. C ng theo VAS 30,
“vi c tính lãi suy gi m trên c phi u là nh m m b o tính nh t quán v i lãi cơ b n
trên c phi u, cung c p thư c o l i ích c a m,i c phi u ph thông trong k t qu ho t
ng c a doanh nghi p khi tính t i tác ng c a các c phi u ph thông ti m n ng có
tác ng suy gi m ang lưu hành trong k-”. Như v y, VAS 30 yêu c u ph i trình bày
“lãi suy gi m” trong khi Thông tư 21 không c p n, d!n n vi c thi u hư ng d!n
c ng như yêu c u b%t bu c trình bày ch( tiêu này trên BCTC.
M#t khác, trong m!u bi u c a Báo cáo KQH'KD hi n nay theo Quy t nh
15/2006/Q'-BTC, thì c ng không yêu c u trình bày ch( tiêu này.
- Quy nh v EPS i u ch nh h i t chưa y .
Thông tư 21 hư ng d!n cho VAS 30 ã c p khá rõ ràng trong nh ng trư ng h p
g p, chia, tách và thư ng c phi u mà không có b t k- m t s t ng, gi m v dòng ti n,
tài s n hay ngu n v n c a công ty thì c phi u g p, chia, tách, thư ng m#c dù ư c
phát sinh b t k- th i i m nào trong n m c ng ph i tính vào ngày u tiên c a k- báo
 40

cáo. Và c ng s$ i u ch(nh tương ng cho s c phi u c a n m trư c EPS gi a các

n m có th so sánh ư c. Trư ng h p phát hành quy n mua c phi u m i cho c ông
hi n h u v i giá th p hơn giá th trư ng hi n t i, EPS c ng c n ph i i u ch(nh l i do
ây ã bao g m y u t thư ng. Ngoài ra, trong th c t ho t ng c a CTNY còn xu t
hi n giao d ch chia c t c b ng c phi u.V b n ch t, giao d ch này c ng gi ng như
thư ng c phi u, tuy nhiên Thông tư 21 không hư ng d!n hay c p v th c hành k
toán liên quan n chia c t c b ng c phi u. 'i u này gây ra khó kh n cho các doanh
nghi p khi th c hi n h ch toán do thi u v n b n hư ng d!n. Và vi c chưa có nh ng
quy nh, hư ng d!n c th , có th làm cho các doanh nghi p rơi vào tình tr ng t phát
x lý khi nghi p v này phát sinh t i ơn v . Do ó, có nhi u trư ng h p EPS không
ư c i u ch(nh h i t khi có chia c t c b ng c phi u. B i v y, vi c so sánh EPS qua
các n m là không m y ý ngh a ho#c th m chí là làm sai l ch.
2.3.2.2.3 Nh ng t n t i v m t n i dung c a Báo cáo lưu chuy n ti n t .
Báo cáo LCTT th ng kê các dòng ti n c a doanh nghi p, là m t trong nh ng BCTC
quan tr ng nh t c a doanh nghi p. Báo cáo này ư c s d ng xác nh m c b n
v ng trong ng%n h n. Các nhà u tư thư ng dùng báo cáo LCTT tính toán dòng
ti n, t& ó ánh giá tình tr ng kinh doanh c a m t doanh nghi p hay m t d án, c ng
như ánh giá kh n ng thanh kho n b i vì có lãi không có ngh a là kh n ng thanh
kho n t t, m t công ty có lãi nhưng thi u ti n m#t thì hoàn toàn có kh n ng phá s n.
N u lư ng ti n m#t t ng (dòng ti n ho t ng dương) thì nó s$ làm t ng tính thanh
kho n cho công ty, s2n sàng áp ng nh ng nhu c u v ti n m#t. Thông tin này ch( có
trong báo cáo LCTT mà không xu t hi n trên báo cáo KQH'KD và b ng C'KT. T&
ó có th th y, Báo cáo LCTT là m t phương ti n quan tr ng ư c nhà u tư s d ng
trong phân tích, ánh giá ưa ra quy t nh u tư. Dòng ti n ư c phân ra làm ba
ho t ng chính: Dòng ti n ho t ng, tính toán trên k t qu ho t ng kinh doanh ch
y u c a m t doanh nghi p. 'ây c ng là dòng ti n ư c các nhà u tư quan tâm nh t.
Dòng ti n u tư, là dòng ti n phát sinh t& các ho t ng mua s%m, xây d ng, thanh lý,
 41

như ng bán các tài s n dài h n và các kho n u tư khác không thu c các kho n tương
ương ti n. Dòng ti n tài chính, là dòng ti n phát sinh t& các ho t ng t o ra các thay
i v quy mô và k t c u v n ch s h u và v n vay c a doanh nghi p. Tuy nhiên,
hi n nay yêu c u v m!u bi u c ng như quy nh hư ng d!n trình bày báo cáo này v!n
còn nh ng h n ch như sau:
- Dòng ti n thu n t ho t ng kinh doanh có th bao g m dòng ti n t ho t ng
u tư.
Hi n nay, a s các doanh nghi p l p Báo cáo LCTT theo phương pháp gián ti p. Theo
VAS 24 và Thông tư s 161/2007/TT-BTC có hư ng d!n l p Báo cáo LCTT theo
phương pháp gián ti p như sau: các lu ng ti n vào và lu ng ti n ra t& ho t ng kinh
doanh ư c tính và xác nh b ng cách i u ch(nh l i nhu n trư c thu thu nh p doanh
nghi p c a ho t ng kinh doanh kh1i nh hư ng c a các kho n m c không ph i b ng
ti n, các thay i trong k- c a hàng t n kho, các kho n ph i thu, ph i tr t& ho t ng
kinh doanh. Tuy nhiên v n l i ch( tiêu “t ng, gi m các kho n ph i tr ”, ch( tiêu
này ư c l p c n c vào t ng chênh l ch gi a s dư cu i k- và s dư u k- c a các tài
kho n n ph i tr , trong ó có tài kho n “Ph i tr ngư i bán”. Hi n nay, trong s dư tài
kho n “ph i tr ngư i bán” bao g m c dư n c a các kho n ph i tr thương m i do
mua hàng hóa, nguyên li u cho s n xu t và bao g m c dư n c a các kho n ph i tr
liên quan n giao d ch mua s%m tài s n c nh. Th c ch t, kho n ph i tr cho giao
d ch mua s%m tài s n này liên quan dòng ti n c a ho t ng u tư, l i ư c trình bày
trong dòng ti n c a ho t ng kinh doanh. 'i u này làm cho dòng ti n thu n t& ho t
ng kinh doanh không còn úng ý ngh a n a. Th c t ho t ng c a các công ty, dư
n ph i tr liên quan n mua s%m tài s n c nh thư ng r t l n, vi c trình bày như
v y có th làm dòng ti n thu n t& ho t ng kinh doanh b âm.
- Tài kho n s d ng chưa phù h!p.
Doanh nghi p ph i trình bày các lu ng ti n trên Báo cáo LCTT thành các ho t ng là:
ho t ng kinh doanh, ho t ng u tư, ho t ng tài chính. Tuy nhiên, gi a tên g i
 42

gi a các tài kho n và các ch( tiêu trên Báo cáo LCTT t o ra s khó kh n trong nh n
bi t i v i ngư i s d ng, c ng như trong th c hành k toán như:
+ Ti n chi tr ti n lãi vay, thu c ho t ng kinh doanh, nhưng tài kho n dùng ghi
nh n là TK 635 “chi phí tài chính”.
+ Các kho n thu ti n lãi cho vay, c t c, l i nhu n ư c chia, thu c ho t ng u tư,
nhưng l i ư c ghi nh n vào TK 515 “Doanh thu tài chính”.
2.3.2.2.4 .Nh ng t n t i v m t n i dung c a Thuy t minh báo cáo tài chính.
Theo quy nh hi n hành, Thuy t minh BCTC có bao g m báo cáo tình hình thay i
v n ch s h u. Báo cáo tình hình thay i v n ch s h u cung c p cho nhà u tư v
tình hình bi n i, v nguyên nhân bi n i c a ngu n v n. V n ch s h u t ng, gi m
là do phát hành, do l i nhu n gi l i hay do c phi u qu4. T t c nh ng thông tin này
u r t quan tr ng v i nhà u tư. Theo Quy t nh 15/2006/Q'-BTC, b n thân
Thuy t minh BCTC ã g m r t nhi u m c b%t bu c ph i trình bày, ngoài ra B tài
chính còn cho phép doanh nghi p “ ư c trình bày thêm các thông tin khác xét th y c n
thi t cho ngư i s d ng báo cáo tài chính” – M c VIII-7. Như v y, có quá nhi u thông
tin c n truy n t i trong Thuy t minh BCTC, và v i hư ng d!n trình bày như hi n nay,
thì có th gây nhi)u và loãng thông tin, do Báo cáo tình hình thay i v n ch s h u
ư c trình bày l ng ghép trong thuy t minh báo cáo tài chính.
2.3.3 Minh h a b ng s li u v s sai l ch c a m(t s kho8n m c khi tham chi u
theo h th ng chu n m c k toán Vi t Nam so v i h th ng chu n m c k toán
qu c t , có 8nh hư;ng n quy t 6nh c a nhà u tư.
Trong ph n 2.3.2 c a nghiên c u, tiêu chí ánh giá s h n ch c a h th ng BCTC
hi n hành là s chưa hòa h p gi a VAS và IAS mà có th nh hư ng n quy t nh
c a nhà u tư. Trong s các h n ch nêu trên, m t s h n ch có th minh h a, gi i
trình b ng s li u chi ti t. ' phân tích chi ti t s khác bi t này qua s li u, tác gi ã
th c hi n kh o sát BCTC các công ty sau: Công ty c ph n s a Vi t Nam (VNM),
Công ty m0 - T ng công ty phân bón và hóa ch t d u khí – Công ty c ph n (DPM),
 43

Công ty khí Vi t Nam – Công ty c ph n (GAS), T ng công ty khoan và d ch v d u

khí (PVD), Công ty c ph n FPT (FPT), Công ty c ph n cơ i n l nh (REE)….. 'ây
là nh ng công ty l n, thu c nhóm 20 công ty niêm y t có l i nhu n cao nh t n m 2012,
có ngành ngh kinh doanh a d ng và thu hút nhi u nhà u tư trong và ngoài nư c.
Các ch( tiêu tính toán trong phân tích ư c l y t& Báo cáo tài chính n m 2012 ã ư c
ki m toán, và công b t i Báo cáo thư ng niên n m 2012.
- Phân tích các ch s tài chính EPS, P/E, ROE, ROA
 44

B ng 2.1– B ng phân tích v lãi cơ b n trên c phi u và ch s giá thu nh p theo VAS
và IAS – Công ty c ph n s a Vi t Nam (!ơn v tính: tri u "ng).
VAS IAS Chênh l ch gi a IAS và VAS
Ch
2012 2011
tiêu 2012 2011 2012 2011
+/- % +/- %
LN
thu n
phân b 5,785,869 4,166,605 5,785,869 4,166,605
cho các
c ông
Q y
(578,587) (416,660)
KTPL
LN
thu n - -
5,785,869 4,166,605 5,207,282 3,749,945 (578,587) (416,660)
i u 10% 10%
ch(nh
Bình
quân s
CPPT
833,639 546,583 833,639 546,583
ang
lưu
hành
Lãi cơ
b n - -
6,940 7,623 6,246 6,861 (694.05) (762)
trên c 10% 10%
phi u
Giá CP
t i ngày
cu i
87,520 87,170 87,520 87,170
n m tài
chính
( ng)

Ch s
giá
thu 12.61 11.44 14.01 12.71 1.40 11% 1.27 11%
nh p
(P/E)
(Ngu"n: BCTC ã ki m toán n m 2012 - Công ty c ph n s a Vi t Nam)
Theo b ng phân tích, l i nhu n thu n phân b cho các c ông ph thông ã b gi m
do vi c i u ch(nh gi m các kho n không dành cho c ông ph thông theo chu"n m c
 45

k toán qu c t (Qu4 khen thư ng phúc l i), làm cho EPS n m 2012 gi m i 694 ng,
(tương ng v i t/ l 10%) và EPS n m 2011 gi m i 762 ng (tương ng 10%).
C ng theo b ng trên, do nguyên nhân ch( tiêu lãi cơ b n trên c phi u ã i u ch(nh l i
theo CMKT qu c t , nên ch( s giá thu nh p trên c phi u c ng ã thay i, c th P/E
n m 2012 t ng lên 1.4 l n (tương ng v i t/ l t ng 11%) và P/E n m 2011 t ng lên
1.27 l n (tương ng 11%) là m c chênh l ch áng k .
B ng 2.2 - B ng phân tích ch tiêu ROE và ROA theo VAS và IAS – Công ty c ph n
s a Vi t Nam (!ơn v tính: tri u "ng)
VAS IAS Chênh l c gi a IAS và VAS
Ch
2012 2011
tiêu 2012 2011 2012 2011
+/- % +/- %
LN
thu n
phân b 5,785,869 4,166,605 5,785,869 4,166,605
cho các
c ông
Q y (578,586) (416,660)
KTPL
LN
thu n - -
5,785,869 4,166,605 5,207,283 3,749,945 (578,586) (416,660)
i u 10% 10%
ch(nh
VCSH 15,394,454 12,412,148 15,394,454 12,412,148
- -
ROE 38% 34% 34% 30% -4% 10% -3% 10%

T ng
TS 19,782,637 15,564,318 19,782,637 15,564,318
- -
ROA 29% 27% 26% 24% -3% 10% -3% 10%
(Ngu"n: BCTC ã ki m toán n m 2012 - Công ty c ph n s a Vi t Nam)
Theo CMKT Qu c t , l i nhu n thu n phân b cho c ông ph thông ư c i u ch(nh
gi m qu4 khen thư ng phúc l i (là qu4 không thu c s h u c a c ông ph thông),
d!n n có s thay i c a các ch( tiêu ROE và ROA, c th :
 46

ROE n m 2012 gi m tính trên s tuy t i là 4% (tương ng v i t/ l gi m là 10%) và

ROE n m 2011 gi m tính trên s tuy t i là 3% (tương ng v i t/ l gi m là 10%).
Tương t ROA n m 2012 và n m 2011 u gi m tính trên s tuy t i là 3% (tương
ng v i t/ l gi m là 10%).
Ngoài ra, như ã c p trên, nghiên c u còn ti n hành m r ng kh o sát phân tích
các ch( tiêu nói trên c a các BCTC ã ư c ki m toán n m 2012 c a m t s công ty
khác như: Công ty m0 - T ng công ty phân bón và hóa ch t d u khí – Công ty c ph n
(DPM), Công ty khí Vi t Nam – Công ty c ph n (GAS), T ng công ty khoan và d ch
v d u khí (PVD). Và s chênh l ch các ch( tiêu phân tích ư c t ng h p theo b ng
dư i ây.
 47

B ng 2.3- Tóm t#t bi n ng các ch tiêu khi phân tích theo VAS và IAS c a các công
ty (GAS, DPM, PVD)

Chu n m c k Chu n m c k
Chênh l ch gi a IAS và VAS
toán Vi t Nam toán Qu c t
Công Ch
ty tiêu
2012 2011
2012 2011 2012 2011
+/- % +/- %
-
EPS 6,940 7,623 6,246 6,861 (694) -10% (762)
10%
P/E 12.61 11.44 14.01 12.71 1.40 11% 1.27 11%
VNM -
ROE 38% 34% 34% 30% -4% -10% -3%
10%
-
ROA 29% 27% 26% 24% -3% -10% -3%
10%
EPS 7,905 8,263 6,920 7,528 (985) -12% (735) -9%
P/E 4.52 2.88 5.16 3.16 0.64 14% 0.28 10%
DPM
ROE 33% 38% 29% 35% -4% -12% -3% -9%
ROA 29% 34% 26% 31% -4% -12% -3% -9%
EPS 4,971 4,632 4,427 4,272 (544) -11% (359) -8%
P/E 7.50 7.02 8.42 7.61 0.92 12% 0.59 8%
PVD
ROE 16% 16% 14% 15% -2% -11% -1% -8%
ROA 7.10% 6.42% 6.32% 5.92% -1% -11% -0.5% -8%
(Ngu"n: s li u phân tích ư c l y t$ BCTC ã ki m toán n m 2012 c a các công ty:
công ty c ph n s a Vi t Nam, Công ty c ph n khoan và d ch v d u khí (PVD), Công
ty m% - t ng công ty phân bón và hóa ch t d u khí – Công ty c ph n (DPM).)
Qua kh o sát và phân tích BCTC c a m t s công ty, các ch( tiêu nhà u tư quan tâm
u có s thay i khi i u ch(nh theo CMKT Qu c t , như EPS, ROE, ROA b
gi m, ng th i ch( tiêu P/E l i t ng cao, làm gi m m c h p d!n c a c phi u trên
th trư ng so v i khi áp d ng CMKT Vi t Nam.
 48

- Phân tích v doanh thu ho t ng kinh doanh và doanh thu ho t ng tài chính
khi trình bày tách bi t ho t ng tài chính kh"i ho t ng kinh doanh.
D a vào các kho n m c trên Báo cáo KQH'KD c a Công ty c ph n FPT, s%p x p l i
các ch( tiêu và phân tích v k t qu kinh doanh c a n m 2012 và 2011 theo CMKT
Qu c t .
B ng 2.4 Phân tích v doanh thu khi trình bày Báo cáo KQH!KD theo CMKT Vi t
Nam - Công ty c ph n FPT - (!ơn v tính: tri u "ng).
B ng phân tích v doanh thu CMKT Vi t Nam Chênh l ch 2012 so v#i 2011
2012 2011 S ti n T/ l %
DT bán hàng và cung c p d ch v 187,028 417,973 -230,945 -55%
Các kho n gi m tr& DT 134 0.80 133
DT thu n bán hàng và cung c p d ch v 186,894 417,972 -231,078 -55%
Giá v n hàng bán và cung c p d ch v 85,360 325,901 -240,541 -74%
LN g p v bán hàng và cung c p d ch
101,534 92,071 9,463 10%
v
DT tài chính 1,995,193 883,724 1,111,469 126%
CP tài chính 207,542 259,060 -51,518 -20%
CP bán hàng 1.50 2,954 -2,953 -100%
CP QLDN 159,100 135,018 24,082 18%
LN thu n t H KD 1,730,084 578,763 1,151,320 199%
Thu nh p khác 548 1,348 -800 -59%
Chi phí khác 531 405 126 31%
L!i nhu n khác 17 943 -926 -98%
T ng LN k toán trư c thu 1,730,101 579,706 1,150,394 198%
Chi phí thu TNDN hi n hành 12,631 12,631
Chi phí thu TNDN hoãn l i 0 0 0
LN sau thu TNDN 1,717,470 579,706 1,137,763 196%
(Ngu"n: BCTC ã ki m toán n m 2012 - công ty c ph n FPT)
 49

B ng 2.5 Phân tích v doanh thu khi trình bày Báo cáo KQH!KD theo CMKT Qu c t
- Công ty c ph n FPT - (!ơn v tính: tri u "ng).
B ng phân tích v doanh thu CMKT Qu ct Chênh l ch 2012 so v#i 2011
2012 2011 S ti n T/ l %
DT bán hàng và cung c p d ch v 187,028 417,973 (230,945) -55%
Các kho n gi m tr& DT 134 0.80 133
DT thu n bán hàng và cung c p d ch v 186,894 417,972 (231,078) -55%
Giá v n hàng bán và cung c p d ch v 85,360 325,901 (240,541) -74%
LN g p v bán hàng và cung c p d ch
101,534 92,071 9,463 10%
v
CP bán hàng 1.50 2,954 (2,953) -100%
CP QLDN 159,100 135,018 24,082 18%
LN thu n t H KD -57,568 -45,901 (11,667) -25%
DT tài chính 1,995,193 883,724 1,111,469 126%
CP tài chính 207,542 259,060 (51,518) -20%
LN thu n t ho t ng tài chính 1,787,651 624,664 1,162,987 186%
Thu nh p khác 548 1,348 (800) -59%
Chi phí khác 531 405 126 31%
L!i nhu n khác 17 943 (926) -98%
T ng LN k toán trư c thu 1,730,101 579,706 1,150,394 198%
Chi phí thu TNDN hi n hành 12,631 12,631
Chi phí thu TNDN hoãn l i 0 0 -
LN sau thu TNDN 1,717,470 579,706 1,137,763 196%
(Ngu"n: BCTC ã ki m toán n m 2012 - công ty c ph n FPT)
Theo như cách l p và tr t t s%p x p các ch( tiêu trên Báo cáo KQH'KD như hư ng
d!n c a chu"n m c k toán Vi t Nam hi n hành (B ng 2.4), l i nhu n sau thu c a
n m 2012 t ng áng k so v i n m 2011, tính trên s tuy t i là g n 1,138 t/ (tương
ng v i t/ l 196%), trong ó l i nhu n thu n t& ho t ng kinh doanh có óng góp
tích c c nh t n k t qu này. Ho t ng kinh doanh n m 2012 có l i nhu n t ng
199% so v i n m 2011, v&a có th bù %p ư c ph n l, c a ho t ng khác, v&a góp
ph n gia t ng l i nhu n sau thu chung c a toàn doanh nghi p.
Tuy nhiên, khi có s tách bi t gi a ho t ng kinh doanh thông thư ng và ho t ng
tài chính, Báo cáo KH'KD ư c s%p x p l i theo góc nhìn áp d ng CMKT Qu c t
(B ng 2.5), thì k t qu phân tích l i cung c p cho ngư i s d ng m t ánh giá hoàn
 50

toàn khác v hi u qu ho t ng c a FPT n m 2012. Ho t ng tài chính là ho t ng

duy nh t có phát sinh l i nhu n n m 2012, còn các ho t ng kinh doanh chính c a
FPT có l, gia t ng so v i n m trư c v i s tuy t i là 11,667 t/ (tương ng v i s
tương i là ph n l, ho t ng kinh doanh thông thư ng t ng 25%). Ho t ng kinh
doanh chính là ho t ng luôn ư c k- v ng là có lãi bù %p l, c a các ho t ng
không thư ng xuyên khác, ng th i góp ph n gia t ng l i nhu n chung toàn doanh
nghi p. Nhưng cách trình bày theo CMKT Qu c t , s$ cho th y c a ho t ng kinh
doanh chính c a Công ty c ph n FPT là chưa hi u qu và có th s$ nh hư ng n
quy t nh kinh t c a nhà u tư.
2.3.4 Th c tr ng công b thông tin nh k v BCTC c a các công ty niêm y t.
V i tiêu chí, nhà u tư là ch th quan tr ng nh t c a th trư ng ch ng khoán, m t
trong nh ng y u t quan tr ng c ng c ni m tin, c ng như b o v quy n l i cho nhà
u tư là tính minh b ch c a thông tin trên th trư ng. Công b thông tin trên th trư ng
ch ng khoán óng m t vai trò r t quan tr ng, th hi n tính chuyên nghi p và tôn tr ng
c ông c a các CTNY. K t& ngày 1/06/2012, khi Thông tư s 52/2012/TT-BTC
chính th c có hi u l c, thay th Thông tư 09/2010/TT-BTC v hư ng d!n công b
thông tin trên th trư ng ch ng khoán, góp ph n c ng c , ki n toàn ho t ng công b
thông tin. Theo ánh giá c a các S giao d ch ch ng khoán TP. H Chí Minh và Hà
N i, s CTNY n p úng h n BCTC ã t ng lên áng k .
Theo s li u th ng kê c a S giao d ch ch ng khoán TP H Chí Minh, tình hình ch m
n p BCTC ã gi m h.n k t& ngày th c hi n quy nh m i theo Thông tư 52/2012/TT-
BTC. C th , i v i CTNY không có ơn v k toán tr c thu c và không có công ty
con (th i h n công b BCTC là 20 ngày k t& ngày k t thúc quý), t/ l doanh nghi p
công b BCTC úng h n ã t ng t& 78,1% k- k toán k t thúc ngày 30/6/2012 lên
m c 98,2% k- k toán k t thúc ngày 30/9/2012. T/ l doanh nghi p b nh%c nh
ch m công b thông tin c ng gi m t& 4,8% xu ng 1,8%.
 51

Tương t , i v i CTNY có ơn v k toán tr c thu c và/ho#c công ty con (th i h n

công b BCTC công ty m0 và BCTC t ng h p và/ho#c BCTC h p nh t là 45 ngày k
t& ngày k t thúc quý), t/ l doanh nghi p công b BCTC úng h n c ng t ng t& 50,5%
lên 81,1% và t/ l công ty b nh%c nh vi ph m gi m t& 11,1% xu ng 1,5%. Như v y,
m#c dù th i gian công b thông tin rút ng%n 5 ngày so v i quy nh trư c ây, nhưng
vi c thay i th i h n công b BCTC theo quy mô công ty (có công ty con và ơn v
k toán tr c thu c có th i h n công b dài hơn) ã góp ph n c i thi n tình hình ch m
n p BCTC c a các CTNY trên S giao d ch ch ng khoán TP H Chí Minh.
M#t khác, theo S giao d ch ch ng khoán Hà N i, n m 2012, tình hình công b thông
tin c a CTNY có s c i thi n rõ r t so v i n m trư c. T/ l vi ph m công b thông tin
nh k- ã gi m t& m c 37,3% n m 2011 xu ng m c 11% n m 2012. T/ l vi ph m
công b thông tin b t thư ng ã gi m t& m c 26,9% n m 2011 xu ng m c 10% n m
2012
Nhìn chung, các CTNY trên c hai S giao d ch ch ng khoán u tuân th quy nh
l p và n p BCTC nh k-. Các BCTC h u h t ư c ng t i trên trang i n t c a
doanh nghi p, giúp cho nhà u tư d) dàng ti p c n. Các CTNY u tuân th úng các
quy nh t i Quy t nh s 15/2006/Q'-BTC, CMKT Vi t Nam và các v n b n hư ng
d!n liên quan khi l p BCTC.
Tuy nhiên, bên c nh ó c ng v!n còn t n t i m t s ít doanh nghi p chưa tuân th ch#t
ch$ quy nh v công b thông tin nh k- trên th trư ng ch ng khoán. C th :

- V ch m công b BCTC ã ki m toán n m 2012: theo thông tư 52 v vi c công b

thông tin nh k-, thì th i h n hoàn thành và công b BCTC ã ki m toán n m 2012 là
ngày 31/03/2013. Nhưng theo s li u th ng kê n ngày 2/05/2013 (t c là ã tr) h n
n p theo quy nh m t tháng), thì v!n còn 16 CTNY chưa n p Báo cáo tài chính ki m
toán n m 2012 (chi m 2,3%). Trong ó có 5 CTNY thu c S giao d ch ch ng khoán
TP. H chí minh và 11 doanh nghi p thu c s giao d ch ch ng khoán Hà N i theo
danh sách ính kèm.
 52

B ng 2.6: Danh sách công ty n p tr& BCTC ki m toán n m 2012 – S giao d ch ch'ng
khoán TP HCM.
Mã Tên công ty
CMG CTCP T p oàn Công ngh CMC
FBT CTCP Xu t nh p kh"u lâm th y s n B n Tre
NKG CTCP Thép Nam Kim
NTB CTCP ' u tư xây d ng khai thác công trình giao thông 584
STT CTCP V n chuy n Sài Gòn Tourist
(Ngu"n: Báo u tư ch'ng khoán, 2013. 16 Doanh nghi p chưa n p BCTC ki m toán
2012. <http://tinnhanhchungkhoan.vn/GL/N/DJDCJD/16-doanh-nghiep-chua-nop-
bctc-kiem-toan-2012.html>. [Ngày truy c p: 02/07/2013].).

B ng 2.7: Danh sách công ty n p tr& BCTC ki m toán n m 2012 – S giao d ch ch'ng
khoán TP Hà N i.

Mã Tên công ty
BLF CTCP Th y s n B c Liêu
CIC CTCP ' u tư và xây d ng Cotec
CMI CTCP CMISTONE Vi t Nam
GBS CTCP Ch ng khoán Golden Bridge Vi t Nam
GFC CTCP Th y s n Gentraco
MCL CTCP Phát tri n nhà và v t li u xây d ng Chí Linh
PJC CTCP Thương m i và v n t i Petrolimex Hà N i
SEB CTCP ' u tư và phát tri n i n mi n Trung
STL CTCP Sông 'à Th ng Long
VGS CTCP 6ng thép Vi t ' c
NVB Ngân hàng TMCP Nam Vi t
(Ngu"n: Báo u tư ch'ng khoán, 2013. 16 Doanh nghi p chưa n p BCTC ki m toán
2012. <http://tinnhanhchungkhoan.vn/GL/N/DJDCJD/16-doanh-nghiep-chua-nop-
bctc-kiem-toan-2012.html>. [Ngày truy c p: 02/07/2013].).
 53

V ch m công b báo cáo thư ng niên n m 2012: theo thông tư 52 thì th i h n hoàn
thành và công b báo cáo thư ng niên n m 2012 là 20/04/2013. Nhưng theo s li u
th ng kê c a Báo u tư ch ng khoán, n ngày 24/05/2013 (t c là ã tr) h n theo quy
nh hơn m t tháng) v!n còn 60 CTNY chưa công b báo cáo thư ng niên n m 2012
(chi m t( l 9% t ng s lư ng các CTNY). Trong ó có 8 CTNY thu c S giao d ch
ch ng khoán TP. H chí minh (FCM, ITD , NTB, MKP …) và 52 doanh nghi p thu c
s giao d ch ch ng khoán Hà N i (PVX , PVE, PTS, SHB, NVB, SDB , SDE , SDP…)

Trong ó, có m t s CTNY ã b U/ ban ch ng khoán Nhà nư c áp d ng các quy t

nh x ph t hành chính như SJS, STL và THV do không công b thông tin nh k-
theo như quy nh c a Thông tư s 52/2012/TT-BTC.

- V ch m n p BCTC soát xét bán niêm 2013: theo thông tư 52/2012-TT-BTC th i h n

công b BCTC bán niên ã soát xét là 5 ngày làm vi c k t& ngày ki m toán ký ch p
thu n báo cáo soát xét, và th i h n công b tr) nh t là không quá 45 ngày k t& ngày k t
thúc 6 tháng u n m. H u h t, các CTNY u tuân th quy nh l p và công b BCTC
soát xét bán niên theo thông tư 52/2012-TT-BTC. Tuy nhiên, v!n còn m t s CTNY
chưa n p BCTC soát xét như: CTCP An Vi t, CTCP Cao su B n Thành,…
 54

B ng 2.8: Danh sách công ty n p tr& BCTC soát xét bán niêm 2013 – S giao d ch
ch'ng khoán TP. H" chí minh.

Mã Tên công ty
AVF CTCP An Vi t
BRC CTCP Cao su B n Thành
CMX CTCP ch bi n th y s n và XNK Cà Mau
DHA CTCP Hóa An
KMR CTCP Mirae
NAV CTCP Nam Vi t
NKG CTCP Thép Nam Kim
PXT CTCP xây l%p ư ng ng b ch a d u khí
SBA CTCP Sông Ba
TS4 CTCP th y s n s 4
UIC CTCP u tư và phá tri n nhà và ô th IDICO
VNH CTCP th y h i s n Vi t Nh t
(Theo công v n s 1328/2013/SGDHCM-NY ngày 19/08/2013)

Ngoài v n liên quan n ch m công b BCTC và báo cáo thư ng niên, trên trang
i n t c a S giao d ch ch ng khoán TP. H Chí Minh, c ng có th ng kê danh sách
các CTNY vi ph m v công b thông tin khác như: ch m công b Ngh quy t h i ng
qu n tr , thông tin thay i thành viên H i ng qu n tr , hay ch m công b công ty
ki m toán ã ký h p ng ki m toán n m,…

2.4 Kh8o sát ánh giá c a các nhà u tư v th c tr ng báo cáo tài chính, tính
h u ích c a thông tin trên BCTC c<ng như v n công b thông tin t i các
CTNY Vi t Nam hi n nay.

2.4.1 M c tiêu c a kh o sát.

Nh m t ng cư ng tính th c ti)n cho nh ng ánh giá v th c tr ng h th ng BCTC, tính
h u ích c a thông tin trên BCTC, và quy nh v công b thông tin trên th trư ng
ch ng khoán, nghiên c u có th c hi n kh o sát ý ki n ánh giá c a các nhà u tư,
b sung nh ng nh n nh và nh ra phương hư ng hoàn thi n phù h p v i m c tiêu
 55

t ng tính h u ích c a thông tin trên BCTC c a các CTNY Vi t Nam i v i các nhà
u tư. Và k t qu phân tích d li u thu th p t& cu c kh o sát nh m làm sáng t1 các
v n sau:
- Ngu n thông tin ch y u các nhà u tư s d ng ưa ra các quy t nh u tư.
-M c nh hư ng c a ngu n thông tin trên BCTC i v i nhà u tư khi ra quy t
nh.
- 'ánh giá c a các nhà u tư v ch t lư ng thông tin c a BCTC, nh ng quy nh v
pháp lý liên quan n l p và công b BCTC c a các CTNY.
2.4.2 Phương pháp th c hi n kh o sát.

Hi n nay các nhà u tư tham gia th trư ng ch y u là các nhà u tư cá nhân, các nhà
u tư t ch c ch( chi m 4% s lư ng các tài kho n giao d ch và t p trung vào các t
ch c tín d ng, công ty b o hi m và các qu4 u tư. Do h n ch v m#t th i gian, i
tư ng kh o sát c a nghiên c u là các nhà u tư cá nhân trên a bàn TP H chí minh.
B ng câu h1i kh o sát ư c g i t i các i tư ng kh o sát. B ng kh o sát nh n v h p
l khi ư c t t c các câu h1i ư c tr l i y . S lư ng b ng kh o sát nh n v là 93,
sau khi lo i b1 các phi u chưa i u ki n (b1 sót nhi u câu tr l i) s phi u i u
ki n cho vi c nh p li u là 90. Chi ti t b ng câu h1i kh o sát ph l c s 04

D li u ư c nh p li u và x lý b ng ph n m m IBM SPSS Statistic 20. T t c các ư c

lư ng và ki m nh ư c th c hi n v i tin c y 95%. Các bi n nh lư ng ư c o
lư ng b ng thang o 5 m c (v i 1: m c th p nh t, 5: m c cao nh t). Các
phương pháp và công c ư c s d ng x lý d li u bao g m: th ng kê, mô t (b ng
t n s , các i lư ng th ng kê mô t ), k4 thu t ư c lư ng trung bình t ng th theo phân
ph i T-Student, ki m nh gi thuy t v s b ng nhau c a hai trung bình t ng th d a
trên d li u m!u b ng phép ki m nh Paired – Sample T test.

Dư i ây là b ng th ng kê t n su t các i tư ng kh o sát theo th i gian kinh nghi m

tham gia trong l nh v c u tư.
 56

Statistics
Th i gian tham gia
u tư
Valid 90
N
Missing 0
Mean 2.12
Median 2.00
Mode 2
Std. Deviation .716

Th i gian tham gia u tư

Valid Cumulative
Frequency Percent
Percent Percent
Dư i 1 n m 18 20.0 20.0 20.0
T& 1 n 5 n m 43 47.8 47.8 67.8
Valid
Trên 5 n m 29 32.2 32.2 100.0
Total 90 100.0 100.0

2.4.3 K t qu8 kh8o sát.

Các b ng k t qu sau khi x lý d li u và k t xu t t& ph n m m ư c trình bày chi ti t

trong ph l c s 04.

- B ng t n su t th ng kê k t qu câu h1i s 1.1 trong b ng kh o sát v ngu n thông tin

các nhà u tư s d ng ra quy t nh u tư.
 57

B ng 2.9: B ng th ng kê t n su t v ngu"n thông tin nhà u tư s d ng ra quy t

nh kinh t .

Ngu)n thông tin nhà u tư s d ng ra quy t 6nh kinh t

Valid Cumulative
Frequency Percent
Percent Percent
Báo cáo tài chính 34 37.8 37.8 37.8
Báo chí 4 4.4 4.4 42.2
N ib 4 4.4 4.4 46.7
Valid Chuyên gia tư v n 5 5.6 5.6 52.2
T ng h p các ngu n
43 47.8 47.8 100.0
trên
Total 90 100.0 100.0
K t qu th ng kê cho th y r ng, các nhà u s d ng t ng h p các ngu n thông tin bao
g m BCTC, báo chí, n i b hay qua chuyên gia tư v n. Trong ó, ngu n thông tin t&
BCTC ư c các nhà u tư thư ng xuyên s d ng hơn.

- K t qu8 câu h=i s 1.2 - v m c ( tác (ng c a BCTC n quy t 6nh u tư

(ph l c 04.4)

Theo d li u ư c th ng kê t& m!u, BCTC có tác ng áng k n các nhà u tư v i

giá tr trung bình là 3.58. Sau ó dùng k4 thu t ư c lư ng trung bình t ng th ánh
giá m c nh hư ng c a BCTC, k t qu cho th y BCTC ư c ánh giá m c
tương i nh hư ng (trên m c trung bình) n quy t nh c a nhà u tư v i kho ng
bi n thiên 3.29 – 3.86 .

- K t qu8 câu h=i s 1.3 – t m quan tr ng c a t.ng lo i báo cáo i v i nhà u tư

trong quá trình ra quy t 6nh (ph l c 04.5)

T& k t qu thu th p th ng kê trong m!u kh o sát, ưa ra k t qu là các BCTC u ư c

s d ng trong quá trình phân tích ra quy t nh u tư. Tuy nhiên m c quan tr ng
ư c ánh giá cho m,i BCTC có khác nhau. (X p h ng t m quan tr ng c a m,i lo i
 58

BCTC theo thang o th b c 4 m c (v i 1: m c quan tr ng nh t và 4: m c ít quan

tr ng nh t). C th :

Th t BCTC ư c s d ng Trung bình

1 Báo cáo k t qu kinh doanh 1.77
2 B ng cân i k toán 2.07
3 Báo cáo lưu chuy n ti n t 2.70
4 Thuy t minh BCTC 3.96
Th c hi n k4 thu t ư c lư ng trung bình i v i m c quan tr ng c a t&ng lo i
BCTC trong quá trình ra quy t nh u tư, cho k t qu v th t m c quan tr ng
c a t&ng lo i BCTC như sau:

B ng 2.10: M'c quan tr(ng c a các BCTC theo ánh giá c a nhà u tư.

Kho ng bi n
Th t BCTC ư c s d ng
thiên trung bình

1 Báo cáo k t qu kinh doanh 1.65 - 1.88

2 B ng cân i k toán 1.87 - 2.26
3 Báo cáo lưu chuy n ti n t 2.56 - 2.84
4 Thuy t minh BCTC 3.89 - 4.03
Th c hi n k4 thu t ki m nh Paired – Sample T test ki m nh gi thuy t v s khác
bi t trong ánh giá c a nhà u tư v m c quan tr ng c a t&ng BCTC. C n ki m
nh gi thi t:

H0: Không có s khác bi t v m c quan tr ng c a t&ng lo i BCTC trong ánh giá

c a nhà u tư.

H1: Có s khác bi t v m c quan tr ng c a t&ng lo i BCTC trong ánh giá c a nhà

u tư.

S d ng l nh Paired – Sample T test trên SPSS, k t qu cho th y như sau

 59

C#p 1 (Báo cáo KQH'KD – B ng C'KT): Sig 0.015<0.05 – Bác b1 H0, ch p nh n H1,
có s khác bi t v m c quan tr ng gi a Báo cáo KQH'KD và B ng C'KT qua
ánh giá c a nhà u tư.

C#p 2 (B ng C'KT – Báo cáo LCTT): Sig 0.000<0.05 – Bác b1 H0, ch p nh n H1, có
s khác bi t v m c quan tr ng gi a B ng C'KT và Báo cáo LCTT qua ánh giá
c a nhà u tư.

C#p 3 (Báo cáo LCTT – Thuy t minh BCTC): Sig 0.000<0.05 - Bác b1 H0, ch p nh n
H1, có s khác bi t v m c quan tr ng gi a Báo cáo LCTT và thuy t minh BCTC
qua ánh giá c a nhà u tư.

Như v y, trong quá trình phân tích ra quy t nh kinh t , các nhà u tư ánh giá m c
quan tr ng c a các BCTC khác nhau. Trong ó, Báo cáo KQH'KD ư c các nhà
u tư ánh giá là quan tr ng nh t do ch a ng thông tin v k t qu ho t ng c a
doanh nghi p. Ngoài ra, các nhà u tư còn k t h p s d ng các báo cáo khác như:
B ng cân i k toán, Báo cáo LCTT, Thuy t minh BCTC phân tích trong quá trình
ra quy t nh, tuy nhiên v ánh giá m c quan tr ng gi a các báo cáo có s khác
bi t.

- K t qu8 c a nhóm câu h=i v th c tr ng BCTC c a các CTNY Vi t Nam hi n

nay (t. câu h=i 2.1 n câu h=i 2.5 - ph l c 04.6).

S d ng k4 thu t ư c lư ng trung bình t ng th ánh giá th c tr ng h th ng BCTC

(bao g m các #c i m ch t lư ng c a BCTC và các quy nh pháp lý cho vi c l p và
công b thông tin c a các CTNY Vi t Nam.

+ K t qu câu h1i s 2.1 trong b ng kh o sát v tính d) hi u c a BCTC, k t qu t& m!u

cho th y các nhà u tư ng ý m c trung bình v phát bi u này, v i i m trung
bình v s ng ý là 3.32. Khi s d ng k4 thu t ư c trung bình cho t ng th , k t qu
 60

kho ng bi n thiên (3.08 – 3.56) cho th y quy mô t ng th , thì BCTC hi n nay ư c

ánh giá là tương i d hi u.

+ K t qu câu h1i s 2.2 trong b ng kh o sát v tính k p th i c a BCTC, k t qu t& m!u

cho th y các nhà u tư ng ý m c trung bình v phát bi u này, v i i m trung
bình v s ng ý là 3.17. Khi s d ng k4 thu t ư c trung bình cho t ng th , k t qu
kho ng bi n thiên (2.96 – 3.38) cho th y quy mô t ng th , thì tính k p th i c a BCTC
hi n nay ư c ánh giá m c trung bình.

+ K t qu câu h1i s 2.3 trong b ng kh o sát v #c i m ch t lư ng “th hi n úng

th c tr ng tài chính” c a BCTC, k t qu t& m!u cho th y các nhà u tư r t không
ng ý v phát bi u này, v i i m trung bình v s ng ý là 1.77. Khi s d ng k4 thu t
ư c lư ng trung bình cho t ng th , k t qu kho ng bi n thiên (1.65 – 1.88) cho th y
quy mô t ng th , thì BCTC hi n nay ư c ánh giá là chưa ph n ánh úng th c tr ng
tài chính.

+ K t qu câu h1i s 2.4 trong b ng kh o sát v ánh giá “tính so sánh” c a BCTC, k t
qu t& m!u cho th y các nhà u tư ng ý v phát bi u này, v i i m trung bình v s
ng ý là 3.99. Khi s d ng k4 thu t ư c trung bình cho t ng th , k t qu kho ng bi n
thiên (3.84 – 4.14) cho th y quy mô t ng th , thì BCTC hi n nay ư c ánh giá là
giúp cho các nhà u tư d) dàng so sánh s li u gi a các k- k toán.

+ K t qu câu h1i s 2.5 trong b ng kh o sát v ánh giá “giá tr d báo” c a BCTC,
k t qu t& m!u cho th y các nhà u tư không ng ý v i phát bi u này, v i i m trung
bình v s ng ý là 2.52. Khi s d ng k4 thu t ư c trung bình cho t ng th , k t qu
kho ng bi n thiên (2.34 – 2.71) cho th y quy mô t ng th , thì BCTC hi n nay ư c
ánh giá là có giá tr d báo dư i m c trung bình.
 61

B ng 2.11: !ánh giá c a các nhà u tư v các c i m ch t lư ng c a BCTC

Kho ng bi n
Th t '#c i m ch t lư ng c a BCTC thiên trung
bình
1 BCTC trình bày d) dàng cho vi c so sánh 3.84 - 4.14
2 BCTC hi n nay trình bày d) hi u 3.08 - 3.56

3 Thông tin trên BCTC ư c cung c p k p th i 2.96 - 3.38

4 BCTC giúp d báo t t k t qu tương lai 2.34 - 2.71
5 BCTC th hi n úng th c tr ng tài chính 1.65 - 1.88
- Nhóm câu h=i v ánh giá th c tr ng các quy 6nh k toán cho vi c l p và công
b thông tin BCTC c a các CTNY Vi t Nam (câu h=i 2.6 n 2.8 - ph l c 04.7).

Th c hi n thao tác th ng kê cho m!u kh o sát, sau ó dùng k4 thu t ư c lư ng trung

bình, k t qu các ánh giá v các quy nh pháp lý liên quan n l p và trình bày
BCTC, v quy nh công b thông tin trên th trư ng ch ng khoán, và các bi n pháp x
lý ch tài v vi ph m công b thông tin ư c t ng h p theo b ng bên dư i:

B ng 2.12: !ánh giá c a các nhà u tư v các quy nh pháp lý liên quan n l p và
trình bày BCTC.

'i m
trung
5 c lư ng Ý ki n ánh
N i dung kh o sát bình
trung bình giá
m!u
kh o sát
Các quy nh pháp lý cho vi c
3.77 - 3.97 3.87 ' ng ý
l p và trình bày BCTC ã hoàn ch(nh
Quy nh c a Thông tư 52/2012/TT-
3.92 - 4.19 4.06 ' ng ý
BTC là h p lý
Các quy nh x lý c a Ngh nh s Không ng
1.86 - 2.03 1.86
85/2010/N'-CP ã m nh ý
 62

- Nhóm câu h=i ánh giá s mong i c a nhà u tư v >c i m ch t lư ng c a

BCTC các CTNY Vi t Nam hi n nay và nh ng quy 6nh v pháp lý k toán. (ph
l c 04.8)

S d ng công c th ng kê mô t và k4 thu t ư c lư ng trung bình v ánh giá m c

k- v ng c a các nhà u tư v ch t lư ng thông tin trên BCTC c a các CTNY Vi t
Nam, k t qu sau khi x lý trên ph n m m SPSS ư c t ng h p theo b ng sau:

B ng 2.13: B ng t ng k t k) v(ng c a các nhà u tư v ch t lư ng thông tin trên

BCTC c a các CTNY Vi t Nam.

'i m
5 c
trung Ý ki n
N i dung kh o sát lư ng
bình ánh giá
trung bình
m!u
BCTC ph i ư c trình bày m t cách d)
3.67 - 4.0 ' ng ý
hi u 3.83
Thông tin trên BCTC ph i ư c ư c cung
4.04-4.34 ' ng ý
c p k p th i 4.19

BCTC ph i th hi n úng th c tr ng tài R t ng

4.40-4.63
chính c a doanh nghi p 4.51 ý

Thông tin trên BCTC ph i d) dàng so sánh

4.0 - 4.35 ' ng ý
s li u gi a các k- 4.18

Thông tin trên BCTC ph i có giá tr d báo

3.93-4.18 ' ng ý
t t k t qu kinh t trong tương lai 4.06

Chu"n m c k toán Vi t Nam hi n hành

c n b sung theo hư ng hòa h p v i Chu"n 4.14-4.43 ' ng ý
4.29
m c k toán qu c t
C n có nh ng bi n pháp x lý m nh hơn
R t ng
cho hành vi vi ph m công b thông tin trên 4.47-4.75
4.61 ý
th trư ng ch ng khoán
 63

- S d ng k4 thu t ki m nh Paired – Samples T test ki m nh s khác bi t gi a

th c tr ng và k- v ng c a nhà u tư v nhóm các #c i m ch t lư ng thông tin trên
BCTC c a các CTNY Vi t Nam (tính d) hi u, k p th i, so sánh, giá tr d báo và ph n
ánh úng th c tr ng tài chính).
Gi thuy t nghiên c u
H0: Không có s khác bi t v th c tr ng và k- v ng c a nhà u tư v các #c i m
ch t lư ng c a BCTC các CTNY Vi t Nam
H1: Có s khác bi t v th c tr ng và k- v ng c a nhà u tư v các #c i m ch t lư ng
c a BCTC các CTNY Vi t Nam.
K t qu c th như sau:
C#p 1 (Th c tr ng – k- v ng v tính d) hi u c a BCTC): Sign 0.001<0.005, bác b1 H0,
ch p nh n H1, có s khác bi t trong k- v ng c a nhà u tư và th c tr ng “tính d) hi u”
c a BCTC các CTNY Vi t Nam.
C#p 2 (Th c tr ng – k- v ng v tính k p th i c a thông tin trên BCTC): Sign
0.000<0.005, bác b1 H0, ch p nh n H1, có s khác bi t trong k- v ng c a nhà u tư và
th c tr ng “tính k p th i” c a BCTC các CTNY Vi t Nam.
C#p 3 (Th c tr ng – k- v ng v tiêu chí ch t lư ng “ph n ánh úng th c tr ng): Sign
0.000<0.005, bác b1 H0, ch p nh n H1, có s khác bi t trong k- v ng c a nhà u tư và
th c tr ng v tiêu chí ch t lư ng “ph n ánh úng th c tr ng tài chính” c a BCTC các
CTNY Vi t Nam. Và kho ng cách gi a k- v ng và th c tr ng tiêu chí ch t lư ng này
c a BCTC là l n nh t.
C#p 4 (Th c tr ng – k- v ng v tính so sánh c a thông tin trên BCTC): Sign
0.081>0.005, bác b1 H1, ch p nh n H0, không có s khác bi t trong k- v ng c a nhà u
tư và th c tr ng v “tính so sánh” c a thông tin trên BCTC các CTNY Vi t Nam.
C#p 5 (Th c tr ng – k- v ng v “giá tr d báo” c a thông tin trên BCTC): Sign
0.000<0.005, bác b1 H0, ch p nh n H1, có s khác bi t trong k- v ng c a nhà u tư và
th c tr ng v “giá tr d báo” c a thông tin trên BCTC các CTNY Vi t Nam.
 64

2.4.4 K t lu n rút ra t. k t qu8 kh8o sát.

- Trong quá trình ra quy t nh, các nhà u tư s d ng t ng h p nhi u ngu n thông tin
khác nhau như: BCTC, báo chí, chuyên gia tư v n hay ngu n thông tin n i b . Trong
ó, ngu n thông tin t& BCTC ư c các nhà u tư s d ng nhi u nh t, và các thông tin
t& BCTC tương i nh hư ng n quy t nh c a các nhà u tư. Các báo cáo: B ng
C'KT, Báo cáo KQH'KD, Báo cáo LCTT, Thuy t minh BCTC u ư c các nhà u
tư s d ng trong quá trình phân tích ra quy t nh, tuy nhiên m c quan tr ng c a
t&ng lo i báo cáo có khác nhau, trong ó Báo cáo KQH'KD ư c các nhà u tư ánh
giá là báo cáo có vai trò quan tr ng nh t
- Theo ánh giá c a các nhà u tư v các quy nh pháp lý k toán chi ph i vi c l p,
trình bày và công b BCTC c a các CTNY Vi t Nam như: CMKT, Ch k toán,
Thông tư s 52/2012/TT-BTC,.… u ư c ánh giá là h p lý. Tuy nhiên, h u h t các
ý ki n cho r ng các bi n pháp x lý, ch tài v vi ph m trong công b thông tin trên th
trư ng ch ng khoán c a các CTNY Vi t Nam theo ngh nh s 85/2010/N'-CP là
chưa m nh. Do ó, các ý ki n cho r ng B tài chính và *y ban ch ng khoán Nhà
nư c c n nghiên c u d th o Ngh nh m i v vi ph m công b thông tin trên th
trư ng ch ng khoán t ng tính r n e i v i các hành vi vi ph m. Bên c nh ó,
trong b i c nh h i nh p kinh t , B tài chính c n c p nh t và b sung CMKT Vi t Nam
theo hư ng hòa h p v i CMKT qu c t và c n ph i b sung nh ng hư ng d!n v trình
bày k toán i v i m t s n i dung hi n còn ang thi u hư ng d!n.
- 'ánh giá v tiêu chí ch t lư ng c a BCTC như : tính d) hi u, tính k p th i, giá tr d
báo k t qu tương lai hay tính trung th c, thì các #c i m ch t lư ng thông tin trên
BCTC ang ư c ánh giá dư i m c mong i c a nhà u tư. Trong ó, h u h t ý
ki n c a các nhà u tư cho r ng BCTC chưa ph n ánh úng th c tr ng tài chính c a
các doanh nghi p.Thông qua kh o sát k t qu cho th y r ng, ch( có “tính so sánh” v
m#t s li u gi a các k- c a BCTC là tiêu chí ch t lư ng áp ng ư c k- v ng c a nhà
u tư.
 65

K t lu n chương 2.

Qua nh ng v n ư c c p và phân tích chương 2, có th th y ư c nh ng quy

nh pháp lý liên quan n k toán hi n nay là khá ch#t ch$, khoa h c và h p lý, t o
i u ki n cho các doanh nghi p th c hành k toán ư c d) dàng. Bên c nh ó, CMKT
Vi t Nam c ng khá tương ng v i CMKT Qu c t v quan i m o lư ng, ghi nh n
và trình bày thông tin trên BCTC. Tuy nhiên, khi so sánh v i CMKT qu c t qua ánh
giá và trình bày các kho n m c trên BCTC, minh h a b ng s li u, th c hi n phân tích
t& BCTC c a các CTNY, và th c hi n kh o sát ý ki n m t s nhà u tư cá nhân, thì
h th ng BCTC hi n hành v!n b c l m t s như c i m, i u này làm tính h u ích
c a thông tin b gi m sút. Nguyên nhân chính là do, CMKT Qu c t thì ã và ang
không ng&ng c p nh t cho phù h p v i n n kinh t th gi i thay i thư ng xuyên,
trong khi ó CMKT Vi t Nam thì không có s c p nh t hay thay i t& n m 2006. T&
vi c tìm hi u th c tr ng, phân tích ư c nguyên nhân, trong chương 3 c a lu n v n s$
ưa ra các gi i pháp kh%c ph c nh ng t n t i, nh m hoàn thi n h th ng BCTC c a các
CTNY, c ng như nâng cao tính h u ích c a thông tin ư c trình bày cho các nhà u
tư trong các quy t nh kinh t .
 66

CH ƠNG 3: V0N D,NG CHU?N M1C K4 TOÁN QU*C T4 @ HOÀN

THI2N BÁO CÁO TÀI CHÍNH T7I CÁC CÔNG TY NIÊM Y4T VI2T NAM
NHAM NÂNG CAO TÍNH H$U ÍCH C%A THÔNG TIN CHO CÁC NHÀ U
T

Thông qua nh ng v n ư c phân tích trong chương 2 v th c tr ng BCTC t i CTNY

Vi t Nam bao g m: v m!u bi u, v các quy nh k toán, s khác bi t gi a CMKT
Vi t Nam và qu c t có th nh hư ng n các nhà u tư trong quá trình phân tích ra
quy t nh. Bên c nh ó, t& k t qu kh o sát ý ki n c a các nhà u tư cá nhân có th
th y r ng nhóm các #c i m ch t lư ng c a BCTC c a các CTNY Viêt Nam hi n nay
v!n chưa áp ng ư c mong i c a các nhà u tư. Do ó, trong chương này tác gi
xu t môt s gi i pháp nh m hoàn thi n BCTC theo m c tiêu gi m s khác bi t gi a
Vi t Nam và qu c t và nâng cao tính h u ích c a thông tin k toán cho i tư ng s
d ng là các nhà u tư.

3.1 M$C TIÊU HOÀN THI%N H% TH&NG BÁO CÁO TÀI CHÍNH T'I CÁC
CÔNG TY NIÊM Y(T.

Thi t l p m t h th ng BCTC mang tính ng b , hoàn ch(nh, phù h p v i nguyên t%c,

chu"n m c k toán, và thông l Qu c t . Thu h0p kho ng cách, s khác bi t khi trình
bày BCTC theo CMKT Vi t Nam và CMKT Qu c t .

Toàn c u hóa và h i nh p kinh t qu c t là xu hư ng ch o c a kinh t th gi i và

kinh t Vi t Nam c ng không n m ngoài xu th ó. Trên th trư ng ch ng khoán, ngày
càng nhi u các nhà u tư t ch c, c ng như cá nhân nư c ngoài tham gia th trư ng
ch ng khoán Vi t Nam. Bên c nh ó, c ng có ngày càng nhi u các CTNY Vi t Nam
ư c c p phép niêm y t trên th trư ng ch ng khoán nư c ngoài. T& th c t nêu trên,
yêu c u v d án h i t các nguyên t%c k toán ư c áp d ng r ng rãi trên th gi i v i
nguyên t%c k toán Vi t Nam ang là yêu c u ư c ra thu h0p cách bi t trong ghi
nh n, o lư ng các y u t c a BCTC gi a Vi t Nam và Qu c t . T& ó, giúp cho s li u
 67

trên BCTC theo quy nh pháp lý k toán Vi t Nam không khác bi t quá l n so v i cách
th c ghi nh n ư c áp d ng trên th gi i. ' BCTC là m t trong nh ng cơ s quan
tr ng cho các nhà u tư ánh giá và ra các quy t nh kinh t .

Xu t phát t& nh ng th c tr ng ư c nêu trong chương 2, t& k t qu c a vi c tìm hi u,

c ng như phân tích BCTC c a các CTNY, t& k t qu kh o sát ý ki n c a nhà u tư v
tính h u ích mà thông tin trên h th ng BCTC mang l i cho vi c ra các quy t nh kinh
t c a chính các nhà u tư, thì v n hoàn thi n h th ng BCTC c a các CTNY là v n
c p bách, m b o h th ng BCTC c a CTNY là công c cung c p ư c thông tin
trung th c và h u ích cho các nhà u tư trong vi c phân tích, ánh giá tình hình tài
chính khi ưa ra các quy t nh u tư

3.2 GI)I PHÁP HOÀN THI%N BÁO CÁO TÀI CHÍNH NH*M NÂNG CAO TÍNH
H+U ÍCH CHO CÁC NHÀ ,U TƯ.

3.2.1 B sung các hư#ng d.n v so n th o và trình bày báo cáo tài chính hi n hành.

- B sung hư#ng d.n v t n th/t tài s n c nh: hi n nay chưa có quy nh và hư ng

d!n iv iv n “t n th t tài s n c nh”, m#c dù có quy nh liên quan n ch
trích l p và s d ng các kho n d phòng gi m giá hàng t n kho, t n th t các kho n u
tư tài chính nhưng ch y u ph c v cho m c ích tính thu thu nh p doanh nghi p...
Xu t phát t& nhi u nguyên nhân như: s ti n b khoa h c, k4 thu t, công ngh làm cho
Tài s n c nh (TSC') b l c h u, hay do TSC' hư h1ng,…thì “t n th t TSC'” là
hi n tư ng ph bi n. Tuy nhiên, vi c thi u hư ng d!n và quy nh h ch toán làm cho
ngư i làm công tác k toán lúng túng trong x lý, ho#c s$ t x lý theo quy nh n i b
riêng c a công ty, làm cho thông tin m t kh n ng so sánh. Do ó trong ph m vi c a
tài, tác gi xin xu t là: BTC c n ph i có quy nh v hư ng d!n ghi nh n nghi p v ,
và trình bày BCTC v “T n th t TSC'”. Quy nh c th i u ki n v i tư ng b t n
th t, cung c p d u hi u nh n bi t tài s n b t n th t và hư ng d!n o lư ng giá tr t n
th t, c ng như hình th c báo cáo, phương pháp l p d phòng và hư ng x lý cho các
 68

kho n l p d phòng. Hư ng làm là theo quy nh và hư ng d!n c a CMKT Qu c t s

36.

- B sung chu n m c v tài s n sinh h c: vi c b sung CMKT i v i tài s n sinh

h c, s n ph"m nông nghi p t i th i i m thu ho ch (tương ng IAS 41) s$ giúp các
doanh nghi p nông nghi p Vi t Nam gi i quy t nh ng khó kh n do thi u nh ng quy
nh v nguyên t%c và phương pháp k toán. Hi n nay, các quy nh ghi nh n và trình
bày tài s n sinh h c ang thu c r i rác nhi u chu"n m c khác nhau như VAS 02, VAS
03. 'i u này, gây khó kh n cho vi c tìm hi u, áp d ng trong công tác k toán. Do ó,
B tài chính nên ban hành thêm m t chu"n m c riêng và chính th c cho tài s n sinh
h c. V hư ng d!n quy nh và trình bày các i tư ng thì có th t ng h p t& các chu"n
m c liên quan.

- Hư#ng d.n k toán v công c tài chính: Hi n nay khung pháp lý c a th trư ng
ch ng khoán ngày càng ư c chu"n hóa g n hơn v i chu"n m c và thông l qu c t .
Tuy nhiên, c n ph i có chi n lư c phù h p t o hành lang pháp lý thích h p, thúc y
s phát tri n m nh m$ c a th trư ng ch ng khoán. Hai chu"n m c (CMKT v trình bày
công c tài chính và CMKT v Ghi nh n và xác nh giá tr ) là hai trong s 6 d th o
chu"n m c ang ư c V ch k toán ki m toán – B tài chính nghiên c u so n th o
và ban hành áp d ng cho th trư ng v n nh m áp ng yêu c u tái cơ c u th trư ng
ch ng khoán Vi t Nam trong giai o n hi n nay. Các chu"n m c này ư c nghiên c u
xây d ng d a trên cơ s phù h p v i tình hình th c t c a th trư ng v n Vi t Nam,
c ng như có s th ng nh t v i chu"n m c qu c t .

Do ó, yêu c u c p thi t hi n nay là s m ban hành và ưa vào áp d ng trong th c t các

chu"n m c k toán quy nh và i u ch(nh ghi nh n, trình bày v Công c tài chính,
nh m chu"n hóa các quy nh v k toán, kh%c ph c th c tr ng thi u Chu"n m c hư ng
d!n.
 69

- Xác l p v nh lư!ng m c tr ng y u: nguyên t%c tr ng y u chi ph i r t nhi u trong

công tác k toán và ki m toán, nhưng hi n nay do chưa có hư ng d!n c th nên k toán
và ki m toán viên thư ng xem xét m c tr ng y u v các s ki n và các nghi p v kinh
t phát sinh trong doanh nghi p theo phán oán ch quan. Vì các phán oán này mang
tính ch quan, nên xu t hi n kho ng cách v ánh giá m c tr ng y u gi a ngư i l p
BCTC và ngư i s d ng BCTC, làm gi m tính so sánh c a thông tin trên BCTC.

Do ó, r t c n thi t ph i có hư ng d!n c th v m#t nh lư ng m c tr ng y u gi m

b t s khác bi t trong nh n th c m c tr ng y u, t ng tính h u ích c a thông tin trên
BCTC, c ng như giúp nh ng ngư i làm công tác k toán ki m toán có ư c hư ng d!n
c th trong th c hành ngh nghi p.

- Ki n ngh liên quan n phương pháp ánh giá: k toán hàng t n kho, các kho n
u tư tài chính, b t ng s n u tư nên ư c ph n ánh và trình bày theo giá tr h p lý,
s$ ph n ánh y và trung th c hơn khi các kho n này thư ng xuyên có s bi n ng.
Do ó, i v i hàng t n kho, không nên cho phép duy trì phương pháp tính giá hàng t n
kho nh p sau xu t trư c (LIFO) và v lâu dài ph i t&ng bư c xây d ng th trư ng ho t
ng làm ti n áp d ng phương pháp giá tr h p lý.

3.2.2 Hoàn thi n tên g i và n(i dung k toán c a m(t s ch/ tiêu trên báo cáo tài
chính.

Như ã trình bày trong ph n th c tr ng, BCTC chính hi n hành c a các CTNY v!n còn
m t s t n t i, không cung c p y nh ng thông tin c n thi t giúp nhà u tư quy t
nh kinh t . ' kh%c ph c nh ng h n ch này, c ng như nh m làm t ng tính h u ích
c a thông tin trên BCTC cho các nhà u tư, tôi xin xu t s a i và b sung thêm
m t s ch( tiêu nh m góp ph n hoàn thi n báo cáo tài chính t i các công ty niêm y t.
 70

3.2.2.1 B ng cân i k toán.

- Tên g(i c a báo cáo: Trong ph n 2.3.2.1 V tiêu c a các báo cáo, nghiên c u có
c p n s chưa phù h p gi a tên g i c a B ng C'KT, phù h p v i n i dung
“ph n ánh t ng quát toàn b tài s n hi n có và ngu n hình thành tài s n ó c a doanh
nghi p”, c ng như phù h p v i m c ích c a B ng C'KT “cho bi t toàn b giá tr hi n
có c a doanh nghi p theo cơ c u tài s n, ngu n v n và cơ c u ngu n hình thành các tài
s n ó”, t& ó giúp ngư i s d ng “ ánh giá khái quát tình hình tài chính c a doanh
nghi p” Ch k toán (2006) thì tên g i “Báo cáo tình hình tài chính” (statement of
financial position) h p lý hơn tên g i hi n t i B ng C'KT.

- Ch tiêu “tương ương ti n”: ' có s nh t quán gi a CMKT và ch k toán, c ng

như ph n ánh h p lý nh t s li u c a “các kho n tương ương ti n” thì ch k toán
nên s a i hư ng d!n và b sung “các kho n ti n g i ti t ki m t& 3 tháng tr xu ng”
vào kho n m c “các kho n tương ương ti n”

M#t khác, theo hư ng d!n CMKT các kho n ti n g i ti t ki m, các kho n u tư vào tín
phi u, k- phi u ngân hàng v i th i h n u tư trong vòng 3 tháng k t& ngày mua, ang
ư c ghi nh n vào tài kho n “' u tư ng%n h n khác” hay “' u tư ch ng khoán ng%n
h n”. Như v y, s dư tài kho n “' u tư ch ng khoán ng%n h n” và “' u tư ng%n h n
khác” ư c phân lo i thành hai ch( tiêu riêng bi t trên B ng C'KT (“Tương ương
ti n” – Mã s 112 - cho nh ng kho n có k- h n dư i 3 tháng - và “' u tư ng%n h n” –
Mã s 121) làm cho công tác k toán ph c t p. Do ó, tác gi ngh b sung vào danh
m c h th ng tài kho n k toán tài kho n m i (TK 114 – Tương ương ti n) theo dõi
các kho n ti n g i ti t ki m, k- phi u, và tín phi u ngân hàng có k- h n u tư 3 tháng
k t& ngày mua và tách kh1i ch( tiêu “' u tư ng%n h n”. Tài kho n này ph n ánh trên
B ng C'KT ch( tiêu “Các kho n tương ương ti n”, mã s 112.
 71

N i dung và k t c u tài kho n 114: tài kho n này dùng ph n ánh s hi n có, tình hình
t ng, gi m các kho n tín phi u, k- phi u hay ti n g i có k- h n u tư trong vòng 3
tháng k t& ngày mua.

Bên N : giá tr t ng (mua tín phi u, k- phi u, g i thêm các kho n ti n ti t ki m,…) c a
các kho n ti n g i có k- h n, các kho n tín phi u, k- phi u ngân hàng có k- h n u tư
3 tháng k t& ngày mua.

Bên Có: giá tr gi m ( áo h n/rút các kho n ti n g i ti t ki m, k- phi u, tín phi u,…)
c a các kho n ti n g i có k- h n, các kho n tín phi u, k- phi u ngân hàng có k- h n 3
tháng tr xu ng k t& ngày mua.

S dư bên N : giá tr hi n có c a các kho n ti n g i ti t ki m có k- h n, các kho n tín

phi u, k- phi u ngân hàng có k- h n 3 tháng tr xu ng k t& ngày mua.

- Ch tiêu ph i thu khách hàng: Như ã trình bày trong m c 2.3.2.2.2, xu t phát t&
hư ng d!n chưa nh t quán gi a CMKT và ch k toán v phân lo i ng%n h n/dài
h n. Bên c nh ó, xu t phát t& th c ti)n công tác k toán vi c phân lo i các kho n ph i
thu khách hàng thành ng%n h n và dài h n làm cho công vi c ph c t p, không c n thi t
(do chi ti t ã ư c trình bày trên thuy t minh BCTC). Do ó, tác gi xu t, ch( trình
bày 1 ch( tiêu “ph i thu khách hàng” (g m c ng%n h n và dài h n) mã s 131, m c III –
các kho n ph i thu ng%n h n.

- Trình bày ch tiêu Hàng t"n kho: s a i m c IV “Hàng t n kho” – Mã s 140 thu c
B ng Cân i k toán, và có thêm thông tin v hàng t n kho, tác gi xin xu t b
sung các ch( tiêu sau:
“Hàng mua ang i trên ư ng” – Mã s 141.
“Nguyên li u, v t li u” – Mã s 142.
“Công c , d ng c ” – Mã s 143.
“Chi phí s n xu t kinh doanh d dang” – Mã s 144.
“Thành ph"m” – Mã s 145.
 72

“Hàng hoá” – Mã s 146.

“Hàng g i i bán” – Mã s 147.
“Hàng hoá kho b o thu ” – Mã s 148
- B sung ch tiêu “C t'c ph i tr ”: Do m c quan tâm c a ngư i s d ng nói
chung và nhà u tư nói riêng v ch( tiêu “C t c ph i tr ” trên BCTC c a CTNY, mà
v i hư ng d!n và yêu c u trình bày như hi n nay (ghi nh n vào TK 3388) thì chưa áp
ng ư c yêu c u thông tin này. Do ó, tôi xin xu t tách “c t c ph i tr ” ra kh1i TK
3388, và b sung vào danh m c h th ng tài kho n k toán tài kho n m i theo dõi
ch( tiêu này.
Tài kho n s d ng ghi nh n TK 339 - “c t c ph i tr ”, ch( tiêu trình bày trên B ng
C'KT v i tên g i “C t c ph i tr ”, mã s 319, m c “N ng%n h n”, và thuy t minh
chi ti t trên Thuy t minh BCTC (ch( tiêu “Các kho n ph i tr , ph i n p khác” có mã s
320 và “D phòng ph i tr n ng%n h n” s$ trình bày có mã s 321)
N i dung và k t c u tài kho n 339: Ph n ánh s t ng, gi m kho n c t c ph i tr cho c
ông ưu ãi, c ông ph thông.
Bên N : S ti n ã chi ng c t c trong n m, ho#c chi tr c t c l n cu i.
Bên Có: S ti n ph i tr cho c t c công ty công b ho#c có k ho ch chi tr d a theo
Ngh quy t c a ' i h i ng c ông.
S dư bên Có: S ti n c t c còn ph i tr cho c ông ưu ãi, và c ông ph thông.
Ch tiêu “Ph i tr ngư i bán”: Tương t như kho n m c “ph i thu khách hàng”, không
c n ph i tách bi t gi a dài h n và ng%n h n, tác gi xu t b1 kho n m c “Ph i tr dài
h n ngư i bán” – mã s 331 trong m c N dài h n và chuy n s ph i tr này vào ch(
tiêu “Ph i tr ngư i bán” – mã s 312. M#t khác, dòng ti n trên Báo cáo LCTT ph n
ánh úng b n ch t, c n ph i tách bi t kho n ph i tr t& ho t ng u tư như mua s%m
tài s n c nh ra kh1i kho n m c “ph i tr ngư i bán”. Do ó, c n ph i m thêm hai tài
kho n c p 2 cho tài kho n “ph i tr ngư i bán” trong ó:
 73

Trong ó tài kho n 3311, “ph i tr thương m i” - Ghi nh n các kho n ph i tr thương
m i và;
Tài kho n 3312 – ph i tr do mua s%m TSC' - ghi nh n kho n ph i tr do mua s%m tài
s nc nh.
N i dung và k t c u tài kho n 3312:
Bên N : S ti n ã tr ngư i bán do mua TSC', ho#c s ti n ng trư c cho ngư i bán
mua TSC'.
Bên Có: S ti n ph i tr cho ngư i bán do mua TSC' chưa tr ti n.
S dư bên Có: S ti n còn ph i tr cho ngư i bán v TSC'.
- S#p x p l i các kho n m c t i ph n B “Tài s n dài h n”.

Trong ph m vi c a tài, t p trung hoàn thi n h th ng BCTC c a CTNY, tác gi

ngh s%p x p ch( tiêu trong m c B – Tài s n dài h n, các ch( tiêu s$ ư c s%p x p theo
tính thanh kho n gi m d n, v i m c ích nh n m nh t m quan tr ng c a các kho n u
tư tài chính dài h n, và b t ng s n u tư c th :
Ch( tiêu “các kho n u tư tài chính dài h n” ư c trình bày u tiên trong m c B – Tài
s n dài h n, mã s 200.
Ch( tiêu “b t ng s n u tư” ư c trình bày sau ch( tiêu “các kho n u tư tài chính
dài h n”, mã s 240.
Ch( tiêu “tài s n c nh” ư c trình bày sau ch( tiêu “B t ng s n u tư”, mã s 250.
M!u bi u m i sau khi i u ch(nh và thay i ư c trình bày chi ti t ph n ph l c 05 –
Báo cáo tình hình tài chính

3.2.2.2 Báo cáo k t qu8 ho t (ng kinh doanh.

- Tên g(i c a báo cáo: Như ã trình bày trong 2.3.2.2.1 V tiêu c a các báo cáo, báo
cáo này th hi n lãi, l, c a ba ho t ng: kinh doanh, tài chính và nh ng nghi p v phát
sinh không thư ng xuyên khác. Như v y tên g i “Báo cáo k t qu ho t ng kinh
doanh” chưa ph n ánh bao quát, toàn di n n i dung c a báo cáo. V i tiêu chí l a
 74

ch n m t tiêu h p lý cho báo cáo là t& tiêu g i cho ngư i c v n i dung và ý

ngh a c a báo cáo, thì “Báo cáo k qu ho t ng kinh doanh” nên ư c i thành
“Báo cáo l i nhu n”. (Statement of Income)

- Tách riêng k t qu c a ho t ng tài chính (bao g"m doanh thu và chi phí tài chính)
ra kh*i ho t ng kinh doanh, và b sung ch tiêu “L i nhu n tài chính”. Như ã trình
bày trong ph n 2.3.2.2.2, và minh h a b ng s li u trên báo cáo tài chính n m 2012 c a
Công ty c ph n FPT, cho th y vi c trình bày k t qu c a “ho t ng tài chính” l!n
trong “ho t ng kinh doanh” có th gây nên nh m l!n trong ánh giá c a nhà u tư v
tình hình k t qu kinh doanh c a công ty. ' thông tin trên báo cáo tr nên rõ ràng, d
hi u và ph n ánh úng b n ch t thì các ch( tiêu “ Doanh thu ho t ng tài chính” và
“Chi phí tài chính” ph i ư c tách ra kh1i “K t qu ho t ng kinh doanh” b sung ch(
tiêu “L i nhu n tài chính”.
- !i u ch nh gi m các kho n không thu c s h u c a c ông ph thông ra kh*i lãi
phân b cho c ông ph thông.
Như ã phân tích trong ph n th c tr ng, vi c không i u ch(nh gi m các kho n không
thu c s h u c a c ông ph thông ra kh1i l i nhu n sau thu Thu nh p doanh nghi p,
làm cho EPS t ng cao, gây sai l ch trong nh n nh c ng như ánh giá c a nhà u tư.
' kh%c ph c h n ch này, tác gi xu t trình bày b sung thêm 2 ch( tiêu trên Báo
cáo KQH'KD là “Lãi/L, phân b cho c ông ph thông”, “S c phi u ph thông
ang lưu hành” trình bày ngay sau ch( tiêu “L i nhu n sau thu TNDN”.
Và công th c tính lãi cơ b n trên c phi u EPS như sau:

L i nhu n ho#c l, phân b cho S trích qu4

Lãi cơ b n c ông s h u c phi u ph thông - khen thư ng, phúc l i
trên c phi u =
S bình quân gia quy n
c a c phi u ph thông
ang lưu hành trong k-
 75

- B sung ch tiêu “Lãi suy gi m trên c phi u”.

Khi công ty có c phi u ti m n ng như các kho n trái phi u chuy n i, c phi u ưu
ãi, ch ng quy n và l a ch n quy n mua c phi u hay các công c tài chính mà nó có
th chuy n i thành c phi u ph thông. CMKT Vi t Nam quy nh chưa rõ ràng v
EPS “suy gi m” t c pha loãng m#c dù chu"n m c k toán qu c t IAS 33 “yêu c u b%t
bu c báo cáo k t qu kinh doanh c a các công ty ph i trình bày c hai ch( tiêu EPS cơ
b n và EPS pha loãng trên b m#t c a Báo cáo K t qu kinh doanh v i m c n ib t
như nhau”. Nhi u công ty Vi t Nam hi n nay v!n chưa báo cáo EPS pha loãng. Cho các
quy t nh u tư, nhà u tư luôn c n ph i xem xét c EPS cơ b n và EPS pha loãng.
Trong tình hu ng mà doanh nghi p có nhi u trái phi u chuy n i thì EPS pha loãng vô
cùng quan tr ng là m t ch( tiêu d báo cho EPS c a các n m t i ch không ph i là EPS
cơ b n. Và trong trư ng h p này, ánh giá s t ng trư ng EPS qua các n m, n u nhà
u tư s d ng EPS cơ b n, thì thông tin không có tính so sánh, và khi ó bu c ph i s
d ng EPS pha loãng. Do ó trình bày ch( tiêu “Lãi suy gi m trên c phi u” trên Báo cáo
KQH'KD là vi c làm c n thi t các nhà u tư thu n l i trong vi c ánh giá t ng
trư ng EPS qua các n m, t& ó có nh n nh úng %n tình hình tài chính c a công ty
và ưa các quy t nh kinh t phù h p. Do ó tác gi xin xu t b sung ch( tiêu “Lãi
suy gi m trên c phi u”, và ch( tiêu này s$ trình bày ngay bên dư i ch( tiêu “Lãi cơ b n
trên c phi u”. ' thu n ti n cho vi c tính toán và c Báo cáo KQH'KD khi b sung
ch( tiêu “Lãi suy gi m trên c phi u” ng th i c ng b sung ch( tiêu “'i u ch(nh các
c phi u ph thông ti m n ng có tác ng pha loãng”. Ch( tiêu này ư c tính d a trên
gi nh r ng, các c phi u ph thông ti m n ng ã ư c chuy n i thành c phi u ph
thông t& u n m, nhưng th c t i u này không di)n ra .
 76

Công th c tính lãi suy gi m trên c phi u (EPS pha loãng).

L i nhu n ho#c l, phân b cho S trích qu4

Lãi suy gi m c ông s h u c phi u ph thông
trên c phi u =
S bình quân gia quy n
c a c phi u ph thông
ang lưu hành trong k-
- khen thư ng, phúc l i
S lư ng c phi u ph thông
+ d ki n ư c phát hành thêm

M!u bi u m i sau khi i u ch(nh và thay i ư c trình bày chi ti t ph n Ph l c 06 -

Báo cáo l i nhu n.
3.2.2.3 Báo cáo lưu chuy n ti n t .
- Tên g(i c a báo cáo: M!u báo cáo B03-DN dùng ph n ánh dòng ti n i vào và ra
trong m t k- k toán cu các ho t ng chính là : ho t ng kinh doanh, ho t ng u
tư và ho t ng tài chính. Dòng ti n là m t thu t ng k toán dùng ch( s ti n mà
m t công ty nh n ư c ho#c ph i chi ra trong m t kho ng th i gian xác nh, ho#c
trong m t d án nh t nh. Do ó phù h p v i n i dung và ý ngh a c a m!u báo cáo,
tên g i “Báo cáo LCTT” nên ư c i thành “Báo cáo các dòng ti n” (statement of cash
flows)
- Dòng ti n thu n t$ ho t ng kinh doanh có th bao g"m dòng ti n t$ ho t ng u
tư. Sau khi ã làm t t vi c tách bi t gi a ph i tr thương m i và ph i tr liên quan n
mua s%m tài s n c nh theo như ph n gi i pháp c a B ng C'KT thì dòng ti n thu n t&
ho t ng u tư s$ không b l!n trong ho t ng kinh doanh như h n ch theo hư ng
d!n cách trình bày hi n t i . Khi ó, các kho n “T ng, gi m ph i tr thương m i” s$
ư c li t kê trong dòng ti n ho t ng kinh doanh, và ch( tiêu “T ng, gi m các kho n
ph i tr do mua s%m TSC'” s$ là m t b ph n c u thành trong dòng ti n c a ho t ng
u tư.
-S a i m t s tài kho n cho phù h p.
 77

Như ã ư c trình bày trong ph n th c tr ng c a lu n v n, h th ng tài kho n k toán

còn gây nh m l!n trong vi c phân bi t các ho t ng thu c các dòng ti n khi so n th o
và trình bày Báo cáo LCTT theo phương pháp tr c ti p. Theo hư ng d!n hi n hành c a
Ch k toán, TK 515 “Doanh thu ho t ng tài chính” và TK 635 “Chi phí ho t ng
tài chính” l i ư c s d ng ghi nh n ph n l n các giao d ch thu c ho t ng u tư.
Tác gi xin xu t s a i tên g i m t s tài kho n, c ng như b sung tài kho n c p 2
tránh gây nh m l!n trong quá trình so n th o và trình bày BCTC. C th :
+ TK 515 “Doanh thu ho t ng tài chính” i tên thành “Doanh thu ho t ng u tư
và ho t ng tài chính” v i 2 tài kho n c p :
TK 5151 – “Doanh thu ho t ng u tư” – dùng ph n ánh ti n lãi cho vay, u tư
vào tín phi u, trái phi u, g i ti n ti t ki m, c t c và l i nhu n ư c chia t& các kho n
u tư v n; lãi do như ng bán các kho n u tư ch ng khoán.
TK 5152 – “Doanh thu ho t ng tài chính” – tài kho n này dùng phán ánh n i dung
k toán v chênh l ch t/ giá h i oái, chi t kh u thanh toán ư c hư ng,..
+ Tương t , TK 635 “Chi phí ho t ng tài chính” s$ ư c i tên thành “Chi phí ho t
ng u tư và ho t ng tài chính” bao g m 2 tài kho n c p 2.
+ TK 6351 – “Chi phí ho t ng u tư” – dùng phán ánh các kho nl, do thanh lý,
như ng bán các kho n u tư, d phòng gi m giá u tư ch ng khoán;…
+ TK 6352 – “Chi phí ho t ng tài chính” – dùng ghi nh n các kho n: chi phí lãi
ti n vay, chi t kh u thanh toán cho ngư i mua, l, do chênh l ch t/ giá h i oái,…
M!u bi u m i sau khi i u ch(nh và thay i ư c trình bày chi ti t ph n Ph l c 07 –
Báo cáo các dòng ti n
3.2.2.4 Thuy t minh báo cáo tài chính.
Vì t m quan tr ng c a báo cáo tình hình thay i v n ch s h u, tác gi xin xu t là
báo cáo này nên ư c tách bi t kh1i Thuy t minh BCTC, và ư c yêu c u trình bày b%t
bu c như m t BCTC c l p trong h th ng báo cáo tài chính c a các công ty niêm y t.
N i dung c a báo cáo ư c trình bày t i ph l c 08 – Báo cáo tình hình bi n (ng
 78

v n ch s; h u, và Thuy t minh BCTC s$ ư c trình bày t i ph l c 09 – Thuy t

minh BCTC.
3.3 GI)I PHÁP H0 TR1 KHÁC
3.3.1 Gi i pháp i v#i B tài chính, 2y ban ch ng khoán Nhà nư#c.
- + Vi t Nam, vi c ban hành h th ng chu"n m c k toán, các ch k toán m i và
các hư ng d!n tương i phù h p v i quan i m c a H i ng chu"n m c k toán qu c
t trong th i gian qua ã ch ng minh quy t tâm h i nh p c a mình trong l nh v c k
toán. B tài chính ti p t c nghiên c u và ban hành b sung h th ng chu"n m c k toán
Vi t Nam, t o i u ki n rút ng%n kho ng cách khác bi t gi a CMKT Vi t Nam và
CMKT qu c t .
- Hoàn thi n Lu t k toán: Lu t K toán n m 2003 ã t o l p ư c n n t ng pháp lý cho
ho t ng ào t o l c lư ng cán b k toán, làm cơ s cho các ơn v , t ch c th c hi n
công tác k toán, l p và công khai báo cáo tài chính cho các doanh nghi p. Tuy nhiên
sau 10 n m th c hi n, do n n kinh t Vi t Nam có nhi u thay i như: h i nh p kinh t
qu c t , th trư ng ch ng kho n phát tri n…làm cho Lu t k toán 2003 phát sinh nh ng
h n ch . Do ó, vi c nghiên c u, s a i, b sung và ban hành Lu t K toán m i,
kh%c ph c nh ng i m, h n ch là m t yêu c u c p thi t.
- '"y m nh vi c trao i và ph n h i thông tin gi a các ch th tham gia trên th
trư ng, #c bi t là m i quan h trao i thông tin gi a ch th cung c p thông tin là các
CTNY và bên s d ng thông tin là các nhà u tư. ' hình th c doanh nghi p công b
thông tin theo yêu c u c a cơ quan qu n lý phát huy hi u qu t t nh t, nên "y m nh
tính ch t tương tác gi a nhà u tư, cơ quan qu n lý và CTNY. Ch.ng h n như t i m t
s qu c gia, cơ quan qu n lý th trư ng ch ng khoán có m t b ph n chuyên thu th p
nh ng tin n trên th trư ng n u có thông tin b t thư ng s$ yêu c u doanh nghi p
gi i trình. Hi n nay nư c ta, các S giao d ch có t ch c các cu c bình ch n hàng
n m như: bình ch n báo cáo thư ng niên hàng n m, t& ó ch n ra nhóm 10, nhóm
30, hay nhóm 50 CTNY có báo cáo thư ng niên t t nh t… 'ây là ho t ng h u ích
 79

nh m t o ra các cơ ch khuy n khích các công ty niêm y t ch p hành t t các quy nh

v vi c l p và công khai báo cáo thư ng niên nói chung, trong ó có h th ng BCTC
nói riêng. Do ó c n t ng cư ng t ch c các cu c bình ch n v i tiêu chí là: các công ty
công b thông tin trung th c, k p th i và h u ích và i di n c a h i ng bình ch n là
các nhà u tư. Gi i pháp này s$ làm cho thông tin cung c p ngày càng tr nên h u ích
do s$ gi m thi u ư c s nhi)u lo n thông tin, và s$ t o ra s tương tác c ng như ph n
h i tr c ti p gi a các nhà u tư (s d ng thông tin) và công ty niêm y t (cung c p
thông tin).
- Hoàn thi n khung pháp lý cho th trư ng ch ng khoán:
H th ng pháp lu t có liên quan n th trư ng ch ng khoán c ng chính là h th ng
pháp lu t ang chi ph i ho t ng toàn b n n kinh t như: Lu t doanh nghi p, Lu t u
tư, các lu t thu … Ngoài ra, do tính ch t #c thù, thì ho t ng c a th trư ng ch ng
khoán còn ch u s i u ti t c ng như chi ph i m t s quy nh pháp lý khác như: Lu t
ch ng khoán, Ngh nh v công b thông tin hay quy nh v x ph t hành chính v
công b thông tin. Như ã ư c c p n trong chương 2, quy nh v x ph t hành
chính trong l nh v c ch ng khoán và th trư ng ch ng khoán theo Ngh nh s
85/2010/N'-CP, m c ph t t i a cho các vi ph m v công b thông tin i v i công ty
niêm y t là 70 tri u ng. Qua kh o sát ý ki n ánh giá c a các nhà u tư, thì h u h t
các ý ki n cho r ng m c ph t này còn th p, nên chưa h n ch ư c s gia t ng các v vi
ph m, và ây c ng là nguyên nhân d!n n tình tr ng các t ch c trên th trư ng s2n
sàng b1 ra m t chi phí x ph t có th thu v nh ng l i ích l n hơn. Do ó r t c n
thi t có các ch tài x ph t nghiêm kh%c hơn i v i các công ty ch m tr) trong vi c
công b thông tin. Theo báo ' u tư ch ng khoán - ngày 9/05/2013, B tài chính ã
trình Chính ph d th o ngh nh thay th ngh nh 85/2010N'-CP, quy nh v x
ph t hành chính trong l nh v c ch ng khoán và th trư ng ch ng khoán. D th o này có
nhi u i m m i như: nâng m c ph t t i a, thêm ch tài i v i hành vi vi ph m m i,
b sung th"m quy n x ph t…, th hi n tinh th n nghiêm kh%c hơn c ng như quy nh
 80

y hơn so v i quy nh hi n t i. Hi v ng d th o này s$ nhanh chóng ư c thông

qua, ư c phê duy t và ưa vào áp d ng th c ti)n trong ho t ng c a th trư ng ch ng
khoán, góp ph n gi m thi u v c s lư ng và quy mô các v vi ph m.
- Bên c nh ó, cho th trư ng ch ng khoán v n hành ư c t t, các ch th tham gia
th trư ng ph i tuân th pháp lu t, có ki n th c c ng như k4 n ng cơ b n ho t ng
trên th trư ng. ' t ư c m c tiêu trên, cơ quan qu n lý các c p như UBCKNN, các
S giao d ch ch ng khoán ph i thư ng xuyên t ch c các khóa ào t o, c p nh t ki n
th c cho i ng nhân s ho t ng trên th trư ng.
- Hoàn thi n, phát tri n h t ng công ngh thông tin trên th trư ng ch ng khoán như:
u tư thi t k và xây d ng ph n m m qu n lý công b thông tin; xây d ng trang i n
t c a các S giao d ch ngày càng t t hơn, c ng như không ng&ng t ng cư ng công tác
ào t o ngu n nhân l c công ngh thông tin trên th trư ng.
- Chú ý n công tác ki m toán: N u BCTC cung c p thông tin, thì báo cáo ki m toán
ư c coi như là m t công c các nhà u tư xác nh m c trung th c, áng tin c y
c a BCTC. Báo cáo ki m toán gi v trí h t s c quan tr ng và ý ki n c a ki m toán viên
ư c coi là m t trong nh ng tiêu chu"n ánh giá ch t lư ng c a BCTC. Do ó, ph i có
các bi n pháp c ng như th t c xem xét, ki m tra ch t lư ng ki m toán viên, báo cáo
ki m toán.
3.3.2 Gi i pháp i v#i b n thân các công ty niêm y t.
- Các CTNY, là ch th cung c p thông tin trên th trư ng ch ng khoán nói chung, c ng
như cung c p thông tin liên quan n tình hình tài chính và k t qu kinh doanh c a
chính doanh nghi p cho các nhà u tư ra quy t nh kinh t thông qua phân tích
BCTC. Do ó, b n thân các CTNY ph i ý th c ư c vai trò quan tr ng trong vi c công
b thông tin, duy trì và nâng cao ni m tin c a nhà u tư i v i th trư ng. Ph i m
b o n i dung thông tin công b ph i chính xác, rõ ràng và úng quy nh, tuân th theo
chu"n m c k toán và các v n b n hư ng d!n pháp lý v k toán, BCTC có th tr
 81

thành công c th c hi n ư c ch c n ng chuy n t i thông tin tài chính có hi u qu n

nhà u tư. ' làm t t ư c các n i dung nêu trên, các công ty niêm y t c n ph i:
- Thi t l p m t h th ng ki m soát n i b chuyên nghi p và hi u qu t ư c ba
m c tiêu: BCTC áng tin c y, các lu t l và quy nh hi n có ư c tuân th và các ho t
ng ki m soát là h u hi u và hi u qu .
- T ng cư ng ào t o chuyên môn nâng cao ch t lư ng cho i ng nhân viên th c
hi n công tác k toán m b o r ng i ng k toán n%m v ng chuyên môn, nghi p
v như: c cán b k toán tham d các h i ngh t p hu n, ph bi n các ch , chính
sách m i liên quan n công tác k toán, thay i ch k toán, chu"n m c k toán,
hay nh ng c p nh t m i v chính sách thu .
- Xây d ng và ban hành các quy nh v công b thông tin.
3.3.3 Gi i pháp dành cho các nhà u tư.
- Nâng cao trình c, hi u và phân tích BCTC: N'T tham gia th trư ng là c n tìm
hi u k4, hi u th t th u áo các con s ư c các công ty công b có quy t nh u
tư chính xác. ' gi m thi u r i ro, nhà u tư nào c ng c n có thêm hi u bi t v kinh
t , tài chính và c k toán. Báo cáo c a doanh nghi p c ng c n ư c theo dõi trong
nhi u th i k- và xâu chu,i, thì m i nhìn th y ư c s c kho7 th c s c a doanh nghi p.
Nhà u tư c ng nên th n tr ng v i các gi i trình v chênh l ch, c ng như v i các công
ty niêm y t công b BCTC không úng th i h n.
- Ngoài tìm hi u v các thông tin tài chính, các nhà u tư c ng c n thư ng xuyên c p
nh t thông tin phi tài chính c a các công ty niêm y t như: thông tin v thay i nhân s
ch ch t, ho#c các c ông l n.
- Theo i u 133 Lu t Ch ng Khoán, nhà u tư có quy n khi u n i, t cáo, kh i ki n
nh ng vi ph m trong ho t ng c a th trư ng. Do ó, khi phát hi n các sai ph m c a
các công ty niêm y t, nhà u tư c ng nên có ki n ngh v i cơ quan ch c n ng có
bi n pháp x lý k p th i. 'ây c ng là m t gi i pháp b o v quy n l i c a nhà u tư
và góp ph n giúp th trư ng ch ng khoán Vi t Nam phát tri n.
 82

K t lu n chương 3.
V i nh ng h n ch còn t n t i c a h th ng BCTC hi n hành c a các CTNY, xu t phát
t& nh ng t& nh ng quy pháp lý v k toán (lu t, chu"n m c, ch và các quy nh
liên quan) trong vi c o lư ng, ghi nh n và trình bày các kho n m c trên BCTC, lu n
v n ưa ra các gi i pháp c th kèm theo nh ng ki n ngh h, tr nh m hoàn thi n h
th ng BCTC c a các CTNY theo hư ng hòa h p và h i t v i CMKT qu c t , nh m
góp ph n nâng cao tính h u ích c a thông tin trên BCTC. Các gi i pháp xu t này,
ch( có th th c hi n trong th c ti)n khi có s ph i h p c a các cơ quan ch c n ng như:
B tài chính, UBCKNN.
 83

K4T LU0N.
' i v i các CTNY Vi t Nam, h th ng BCTC là b c tranh ph n ánh th c tr ng tài
chính và k t qu ho t ng kinh c a k- ho t ng, ây chính là phương ti n các
CTNY Viêt Nam th hi n cho ngư i s d ng BCTC nói chung và nhà u tư nói riêng
v s c kh1e tài chính c a ơn v mình, t& ó c ng c ni m tin c a nhà u tư.
' i v i ngư i s d ng, thì BCTC là công c giúp các nhà u tư tìm hi u, phân tích v
tình hình tài chính, k t qu kinh doanh, t& ó ưa ra các quy t nh kinh t úng %n.
Có th nói vi c áp d ng CMKT qu c t ã m ra m t th i k- m i, làm thay i cách
th c o lư ng, ghi nh n và trình bày các ch( tiêu và kho n m c trên BCTC.
Vi c áp d ng CMKT Qu c t s$ t ng kh n ng so sánh c a các thông tin tài chính và
t ng ch t lư ng cung c p thông tin cho các nhà u tư. Và Vi t Nam c ng ang trong
ti n trình h i nh p qu c t trong l nh v c k toán, tuy nhiên theo như các phân tích
trong lu n v n, h th ng CMKT Vi t Nam v!n còn m t s i m khác bi t v i CMKT
qu c t v s lư ng chu"n m c, v phương pháp ánh giá hay v trình bày các ch( tiêu
trên BCTC. V i nh ng cơ s lý lu n làm ti n c a chương 1, cùng v i vi c kh o sát
th c tr ng BCTC chương 2, t& ó ưa ra các gi i pháp, c ng như các ki n ngh h, tr
nh m hoàn thi n BCTC hi n hành, góp ph n nâng cao tính h u ích c a thông tin trên
BCTC, cho BCTC là m t ngu n thông tin h u ích và quan tr ng i v i các nhà u
tư trong quá trình ra quy t nh.
 TÀI LI U THAM KH O
Ti ng Vi t.
1. Báo u t ch ng khoán, 2013. 16 Doanh nghi p ch a n p BCTC ki m toán 2012.
<http://tinnhanhchungkhoan.vn/GL/N/DJDCJD/16-doanh-nghiep-chua-nop-bctc-kiem-toan-
2012.html>. [Ngày truy c p: 02/07/2013].
2. B tài chính, 2005. H th ng chu n m c k toán Vi t Nam. Hà N i: Nhà xu t b n tài chính.
3. B tài chính, 2006. Ch k toán doanh nghi p, theo Quy t nh s 15/2006/Q -BTC
ngày 20/03/2006. Hà N i.
4. B tài chính – V ch k toán và ki m toán, 2008. N i dung và h ng d n 26 chu n m c
k toán Vi t Nam. Hà N i: Nhà xu t b n Th ng kê.
5. B tài chính, 2012. H ng d n v vi c công b thông tin trên th tr ng ch ng khoán, theo
thông t s 52/2012/TT-BTC. Hà N i.
6. Bùi Kim Y n, 2012. Ng n ng a và h n ch vi ph m trong công b thông tin c a công ty
niêm y t trên S giao d ch ch ng khoán TP H Chí Minh. T p chí phát tri n và h i nh p, s
5(15) – tháng 7-8/2012, trang 16-22.
7. Công ty c ph n FPT, 2012. Báo cáo th ng niên n m 2012.
8. Công ty c ph n khoan và d ch v d u khí, 2012. Báo cáo th ng niên 2012.
9. Công ty c ph n s a Vi t Nam, 2012. Báo cáo th ng niên n m 2012.
10. Công ty m - t ng công ty phân bón và hóa ch t d u khí – Công ty c ph n, 2012. Báo cáo
th ng niên 2012.
11. ng Qu c Tu n, 2012. Trình bày BCTC theo chu n m c báo cáo tài chính qu c t .
Thành ph H chí Minh: H i k toán TP. H Chí Minh - C p nh t ki n th c ngành ngh k
toán.
www.vaa-hcmc.org.vn/download.php?hkey=2&key_id=1477.
12. Nguy n Phúc Sinh , 2008. Nâng cao tính h u ích c a báo cáo tài chính doanh nghi p Vi t
Nam trong giai o n hi n nay. Lu n án Ti n s . i h c kinh t Thành ph H Chí Minh.
13. Nguy n Th Kim Cúc, 2009. Hoàn thi n h th ng báo cáo tài chính doanh nghi p Vi t
Nam nh m phù h p v i yêu c u h i nh p và phát tri n kinh t c a Vi t Nam. Lu n án Ti n s .
i h c kinh t Thành ph H Chí Minh.
14. Nguy n Xuân H ng, 2010. Hoàn thi n h th ng báo cáo tài chính trên TTCK. Th tr ng
tài chính, tháng 7/2010, trang 49-51.
15. Ngh nh Chính ph , 2010. Ngh nh 85/2010/N -CP - V x ph t vi ph m hành chính
trong l nh v c ch ng khoán và th tr ng ch ng khoán. Hà N i.
16. Ngh nh Chính ph , 2012. Ngh nh 58/2012/N -CP – H ng d n thi hành m t s i u
c a lu t ch ng khoán. Hà N i.
17. Ph ơng Châu (Vietstock), 2013. Tr h n c tháng, hơn 60 báo cáo th ng niên 2012 ang
âu?. < http://www.baomoi.com/Tre-han-ca-thang-hon-60-bao-cao-thuong-nien-2012-dang-
o-dau/127/11112443.epi> . [Ngày truy c p: 15/07/2013].
18. Qu c h i, 2003. Lu t s 03/2003/QH – Ban hành Lu t k toán, Qu c h i khóa XI. Hà N i.

19. S giao d ch ch ng khoán TP H Chí Minh, 2013.Công v n s 1328/2013/SGDHCM-NY

ngày 19/08/2013)

20. Tr n Xuân Nam, 2010. K toán tài chính. Hà N i: Nhà xu t b n Th ng kê.

Ti ng Anh.

21. Alastair Lawrence, 2011. Individual Investors and Financial Disclosure. University of
Toronto Press.
22. Baruch Lev, Paul Zarowin, 1998. Measuring Intangible Investment the Boundaries of
Financial Reporting and How to Extend them. Organisation for Economic Co-operation And
Development.
23. Daniel W Collins, Edward L Maydew and Ira S Weiss, 1997. Change in the value-
relevance of Earnings and Book values over the Past Forty Years. Journal of Accounting and
Economic.
24. Financial Accounting Standards Board, 2008. Statement of Financial Accounting Concepts
No.2 – Qualitative Characteristic of Accounting Information.
http://www.fasb.org/pdf/aop_CON2.pdf.
25. International Accounting Standards Board, 2003. Earnings Per Share.
http://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias33
26. International Accounting Standards Board, 2003. Financial Instruments: Recognition and
Measurement.
http://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias39.
27. International Accounting Standards Board, 2004. Impairment of Assets.
http://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias36.
28. International Accounting Standards Board, 2007. Presentation of Financial Statements.
http://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias1.
29. International Accounting Standards Board, 2008. Agriculture.
http://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias41.
30. International Accounting Standards Board, 2010. Conceptual Framework for Financial
Reporting.
http://www.iasplus.com/en/standards/other/framework
31. Jennifer Francis and Katherine Schipper, 1996. Have Financial Statements lost their
Relevance?. University of Chicago.
32. Kristen Ely and Gregory Waymire, 1996. Accounting standard-setting Organization and
Earnings-relevance: Longitudial Evidence from NYSE Common Stocks, Emory University.
33. Richard Deaves, Catherine Dine, William Horton, 2006. How are investment decisions
made?. Degoote School of business, McMaster University research study.
Ph l c 01 – H th ng BCTC c a các công ty niêm y t Vi t Nam.
(1) B ng cân i k toán.
B ng cân i k toán là BCTC t ng h p, ph n ánh t ng quát và toàn di n tài s n, n
ph i tr và v n ch s h u c a doanh nghi p t i th i i m l p BCTC.
B ng cân i k toán cung c p thông tin v t ng giá tr tài s n hi n có c a doanh
nghi p ư c phân lo i theo cơ c u tài s n và t ng giá tr ngu n hình thành ngu n tài
s n phân lo i theo cơ c u ngu n v n (n ph i tr và v n ch s h u c a doanh nghi p
t i th i i m l p báo cáo).
Theo hư ng d n c a VAS 21, các thông tin trình bày trong B ng cân i k toán:
- Ti n và các kho n tương ương ti n;
- Các kho n u tư tài chính ng n h n;
- Các kho n ph i thu thương m i và ph i thu khác;
- Hàng t n kho;
- Tài s n ng n h n khác;
- Tài s n c nh h u hình;
- Tài s n c nh vô hình;
- Các kho n u tư tài chính dài h n;
- Chi phí xây d ng cơ b n d dang;
- Tài s n dài h n khác;
- Vay ng n h n;
- Các kho n ph i tr thương m i và ph i tr ng n h n khác;
- Thu và các kho n ph i n p Nhà nư c;
- Các kho n vay dài h n và n ph i tr dài h n khác;
- Các kho n d phòng;
- Ph n s h u c a c ông thi u s ;
- V n góp;
- Các kho n d tr ;
- L i nhu n chưa phân ph i.
(2) Báo cáo k t qu kinh doanh.
Báo cáo KQH KD ph n ánh tình hình và k t qu ho t ng kinh doanh c a doanh
nghi p, bao g m k t qu kinh doanh và k t qu khác.
Theo hư ng d n c a VAS 21, báo cáo KQH KD doanh ph i bao g m nh ng kho n
m c ch y u sau ây:
- Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ;
- Các kho n gi m tr ;
- Doanh thu thu n v bán hàng và cung c p d ch v ;
- Giá v n hàng bán;
- L i nhu n g p v bán hàng và cung c p d ch v ;
- Doanh thu ho t ng tài chính;
- Chi phí tài chính;
- Chi phí bán hàng;
- Chi phí qu n lý doanh nghi p;
- Thu nh p khác;
- Chi phí khác;
- Ph n s h u trong lãi ho c l c a công ty liên k t và liên doanh ư c k toán theo
phương pháp v n ch s h u (Trong Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh h p nh t);
- L i nhu n t ho t ng kinh doanh;
- Thu thu nh p doanh nghi p;
- L i nhu n sau thu ;
- Ph n s h u c a c ông thi u s trong lãi ho c l sau thu (Trong Báo cáo k t qu
ho t ng kinh doanh h p nh t);
- L i nhu n thu n trong k .
(3) Báo cáo l u chuy n ti n t .
Theo VAS 24- Báo cáo LCTT là m t b ph n h p thành c a BCTC, nó cung c p thông
tin giúp ngư i s! d ng ánh giá các thay i trong tài s n thu n, cơ c u tài chính, kh
n"ng chuy n i c a tài s n thành ti n, kh n"ng thanh toán và kh n"ng c a doanh
nghi p trong vi c t o ra các lu ng ti n trong quá trình ho t ng. Báo cáo lưu chuy n
ti n t làm t"ng kh n"ng ánh giá khách quan tình hình ho t ng kinh doanh c a
doanh nghi p và kh n"ng so sánh gi a các doanh nghi p vì nó lo i tr ư c các nh
hư ng c a vi c s! d ng các phương pháp k toán khác nhau cho cùng giao d ch và
hi n tư ng
Doanh nghi p ph i trình bày các lu ng ti n trong k trên Báo cáo LCTT theo 3 lo i
ho t ng:
- Lu ng ti n t ho t ng kinh doanh là lu ng ti n có liên quan n các ho t ng t o
ra doanh thu ch y u c a doanh nghi p, nó cung c p thông tin cơ b n ánh giá kh
n"ng t o ra ti n c a doanh nghi p t các ho t ng kinh doanh trang tr i các kho n
n , duy trì các ho t ng, tr c t#c và ti n hành các ho t ng u tư mà không c n
n các ngu n tài tr t bên ngoài.
- Lu ng ti n t ho t ng u tư là lu ng ti n có liên quan n vi c mua s m, xây
d ng, như ng bán, thanh lý tài s n dài h n và các kho n u tư khác không thu c các
kho n tương ương ti n.
- Lu ng ti n t ho t ng tài chính là lu ng ti n có liên quan n vi c thay i v quy
mô và k t c u c a v n ch s h u và v n vay c a doanh nghi p.
(4) Thuy t minh BCTC.
Thuy t minh BCTC là m t b ph n h p thành không th tách r i c a BCTC doanh
nghi p, dùng mô t mang tính tư ng thu t ho c phân tích chi ti t các thông tin s
li u ã ư c trình bày trong B ng cân i k toán, Báo cáo k t qu kinh doanh, Báo
cáo lưu chuy n ti n t c$ng như các thông tin c n thi t khác theo yêu c u c a các
chu%n m c k toán c th . B n thuy t minh BCTC c$ng có th trình bày các thông tin
khác n u doanh nghi p xét th y c n thi t cho vi c trình bày trung th c, h p lý BCTC.
B n thuy t minh BCTC c a m t DN c n ph i:
- ưa ra các thông tin v cơ s dùng l p BCTC và các chính sách k toán c th
ư c ch&n và áp d ng i v i các giao d ch và các s ki n quan tr&ng;
- Trình bày các thông tin theo quy nh c a chu%n m c k toán mà chưa ư c trình bày
trong các báo cáo khác;
- Cung c p thông tin b sung chưa ư c trình bày trong các BCTC khác, nhưng l i c n
thi t cho vi c trình bày trung th c và h p lý.
Ph l c 02 – Quy nh c a ngh nh 85
(1) Vi ph m v công b thông tin.
Ph t c nh cáo ho c ph t ti n t 5.000.000 ng n 10.000.000 ng i v i công ty
niêm y t th c hi n m t trong các hành vi sau:
- Công b thông tin không úng m u bi u theo quy nh;
- Không th c hi n "ng ký ngư i ư c u' quy n công b thông tin; không thông báo,
thông báo không úng th i h n v vi c thay i ngư i ư c u' quy n công b thông
tin theo quy nh.
Ph t ti n t 10.000.000 ng n 30.000.000 ng i v i công ty niêm y t th c hi n
m t trong các hành vi sau:
- T ch#c công b thông tin trên các phương ti n công b thông tin không úng v i
quy nh c a pháp lu t;
- Ngư i công b thông tin không th%m quy n theo quy nh c a pháp lu t;
- Không l p trang thông tin i n t! và c p nh t thông tin công b trên trang thông tin
i n t! ó theo quy nh c a pháp lu t;
- Không b o qu n, lưu gi thông tin công b theo quy nh c a pháp lu t.
Ph t ti n t 50.000.000 ng n 70.000.000 ng i v i công ty niêm y t th c hi n
m t trong các hành vi sau :
- Không th c hi n công b thông tin theo quy nh ho c theo yêu c u; công b thông tin
không k p th i, y n i dung theo quy nh;
- Không th c hi n xác nh n ho c ính chính thông tin ho c th c hi n không úng th i h n
theo quy nh khi nh n ư c thông tin làm nh hư ng n giá ch#ng khoán ho c khi nh n
ư c yêu c u th c hi n xác nh n ho c ính chính thông tin c a (y ban Ch#ng khoán Nhà
nư c.
Ph t ti n t 70.000.000 ng n 90.000.000 ng i v i công ty niêm y t th c hi n
m t trong các hành vi sau :
- Không công b thông tin ho c công b thông tin không k p th i, không y khi
x y ra các s ki n ph i công b thông tin b t thư ng theo quy nh pháp lu t;
- Công b thông tin sai l ch;
- Làm l tài li u, s li u bí m t thu c thông tin không công b ho c chưa công b .
Bi n pháp kh c ph c h u qu : Bu c hu' b) ho c c i chính thông tin.
(2) Vi ph m quy nh v báo cáo.
Ph t c nh cáo ho c ph t ti n t 5.000.000 ng n 10.000.000 ng i v i công ty
niêm y t th c hi n m t trong các hành vi sau:
- Không th c hi n báo cáo (y ban Ch#ng khoán Nhà nư c, S giao d ch ch#ng khoán
v nh ng n i dung thông tin ã ư c công b theo úng quy nh;
Báo cáo không úng m u bi u quy nh.
Ph t ti n t 10.000.000 ng n 30.000.000 ng i v i công ty niêm y t th c hi n
m t trong các hành vi sau:
Báo cáo không y , không úng th i h n theo quy nh;
- Không b o qu n, lưu gi thông tin ã báo cáo theo quy nh c a pháp lu t.
Ph t ti n t 50.000.000 ng n 70.000.000 ng i v i công ty niêm y t th c hi n
m t trong các hành vi sau :
- Không báo cáo theo quy nh ho c không th c hi n báo cáo theo yêu c u;
- Báo cáo có n i dung sai l ch.
Ph t ti n t 70.000.000 ng n 90.000.000 ng i v i công ty niêm y t th c hi n
m t trong các hành vi sau :
- Không báo cáo ho c báo cáo không k p th i khi x y ra các s ki n b t thư ng có nh
hư ng nghiêm tr&ng n kh n"ng tài chính, ho t ng giao d ch, kinh doanh, d ch v
ch#ng khoán;
- Ng ng ho t ng mà không báo cáo.
Bi n pháp kh c ph c h u qu : Bu c hu' b) ho c c i chính thông tin.
Ph l c 03 – Phân tích s khác bi t trong ph ng pháp ánh giá hàng t n kho,
TSC h u hình, và các kho n ut .
+ K toán hàng t n kho: CMKT qu c t ã không còn s! d ng tính giá hàng t n kho
theo phương pháp LIFO (nh p sau xu t trư c). Phương pháp nh p sau xu t trư c áp
d ng d a trên gi nh là hàng t n kho ư c mua sau ho c s n xu t sau ư c xu t
trư c, và hàng t n kho còn l i cu i k là hàng t n kho ư c mua ho c s n xu t trư c
ó. Như v y, giá tr c a hàng t n kho trên B ng C KT ư c tính theo giá c a hàng t n
u k và nh p kho c$ nh t. Trong i u ki n kinh t l m phát, giá tr hàng t n kho trên
B ng cân i k toán th p hơn khi s! d ng các phương pháp tính giá khác, ng th i
giá v n hàng bán s* cao hơn d n n l i nhu n trên Báo cáo KQKD s* th p hơn khi s!
d ng phương pháp tính giá khác.
+ K toán tài s n c nh h u hình
VAS 03: TSC h u hình ư c ghi nh n ban u theo giá g c, và không cho phép ánh
giá l i ( ánh giá l i giá tr TSC h u hình ch+ áp d ng cho các doanh nghi p Nhà nư c
c ph n hóa).
IAS 16: sau ghi nh n ban u, thì xác nh giá tr TSC h u hình có hai phương pháp
là: giá g c và phương pháp ánh giá l i theo giá tr h p lý. Giá tr ánh giá l i là giá tr
h p lý t i ngày ánh giá tr i kh u hao l$y k và các kho n l do giá tr tài s n b t n
th t. Khi vi c ánh giá l i làm t"ng giá tr tài s n, thì s chênh l ch ánh giá này s*
ư c ghi t"ng kho n m c ánh giá l i. N u tài s n này trư c ó ư c ánh giá gi m
mà s chênh l ch ã ghi nh n vào chi phí thì s ánh giá t"ng l n này s* ư c ghi nh n
là thu nh p. Ngư c l i, khi ánh giá l i làm gi m giá tr tài s n thì s chênh l ch vư t
quá s có th ghi gi m vào m c th ng dư ánh giá l i (là s hi n ang ghi nh n là
th ng dư ánh giá l i c a cùng m t tài s n) c n ư c ghi nh n là chi phí. Vi c ghi nh n
thu nh p và chi phí phát sinh sau khi ánh giá l i s* nh hư ng t i Báo cáo KQH KD.
+ K toán các kho n u tư
Theo CMKT Vi t Nam, các kho n u tư tài chính ch y u ư c ghi nh n theo nguyên
t c giá g c.
Theo CMKT Qu c t , các kho n u tư tài chính ch y u ư c ghi nh n theo phương
pháp giá tr h p lý.
+ K toán b t ng s n u tư.
Theo VAS 05, b t ng s n u tư ư c ghi nh n theo phương pháp giá g c ( ư c ghi
nh n ban u theo giá g c, nh k trích kh u hao, và theo dõi theo ba ch+ tiêu: nguyên
giá, kh u hao l$y k và giá tr còn l i)
Theo IAS 40, b t ng s n u tư ư c ghi nh n ban u theo giá g c và phương pháp
ghi nh n giá tr sau ghi nh n ban u có th s! d ng là phương pháp giá g c ho c
phương pháp giá tr h p lý (b t ng s n u tư ư c ghi nh n ban u theo giá g c và
ư c ánh giá l i theo giá tr h p lý t i th i i m l p BC KT. Chênh l ch gi a giá g c
và giá tr h p lý s* ư c h ch toán như m t kho n chi phí hay thu nh p) .
Ph l c 04 : Kh o sát ý ki n nhà ut S
4.1 B ng câu h i …….
PHI U KH O SÁT
GI I THI U
Xin chào các anh/ch ! Chúng tôi ang ti n hành cu c kh o sát tìm hi u ánh giá c a
nhà u tư v tính h u ích c a thông tin trên BCTC c a các công ty niêm y t hi n nay.
Xin anh ch cho bi t ý ki n v các phát bi u dư i ây. (Vui lòng tr l i b ng cách ánh
d u (X) vào l a ch n c a anh/ch ).
N I DUNG KH O SÁT
1. V vi c s d ng thông tin trên Báo cáo tài chính ra quy t nh u tư.

Báo cáo tài chính Báo chí

Ngu n thông tin ch y u Chuyên gia tư
1.1 anh/ch s! d ng ra quy t N ib
v n
nh u tư.
T ng h p các ngu n trên
,nh hư ng m t
M#c tác ng c a Báo Không nh hư ng
ph n
1.2 cáo tài chính n quy t nh
,nh hư ng áng Hoàn toàn b nh
u tư c a anh/ch
k hư ng
Hãy x p h ng t m quan Báo cáo k t qu
B ng cân i k
tr&ng c a các BCTC i v i ho t ng kinh
toán
quy t nh u tư b-ng cách doanh
1.3 ánh s t 1 n 4 (1: quan
tr&ng nh t: 2: quan tr&ng th# Báo cáo lưu Thuy t minh báo
nhì; 3:quan tr&ng th# ba, 4: chuy n ti n t cáo tài chính
ít quan tr&ng nh t)

2. ánh giá th c tr ng Báo cáo tài chính và các quy nh pháp lý v k toán cho vi c
l p và công b thông tin c a CTNY Vi t Nam.
Nh ng con s trình bày cho các v i các phát bi u dư i ây theo quy ư c như sau:
 R t không ng ý Không ng ý Trung l p ng ý R t ng ý
1 2 3 4 5

2.1 Cách trình bày BCTC hi n nay là d. hi u 1 2 3 4 5

2.2 Thông tin trên BCTC ư c cung c p k p th i 1 2 3 4 5
BCTC th hi n úng th c tr ng tài chính c a doanh
2.3 1 2 3 4 5
nghi p
Cách trình bày BCTC hi n nay d. dàng so sánh s li u
2.4 1 2 3 4 5
gi a các k
Thông tin trên BCTC giúp d báo t t k t qu kinh t trong
2.5 1 2 3 4 5
tương lai
Các quy nh pháp lý cho vi c l p và trình bày BCTC ã
2.6 1 2 3 4 5
hoàn ch+nh
Th i h n công b thông tin theo thông tư s 52/2012/TT-
2.7 1 2 3 4 5
BTC là h p lý
Các bi n pháp x! lý, ch tài v vi ph m trong công b
2.8 thông tin trên TTCK c a các công ty niêm y t theo ngh 1 2 3 4 5
nh s 85/2010/N -CP ã m nh
3. K v ng c a nhà u tư v ch t lư ng thông tin trên BCTC và nh ng quy nh v
pháp lý v k toán.

3.1 BCTC ph i ư c trình bày m t cách d. hi u 1 2 3 4 5

3.2 Thông tin trên BCTC ph i ư c ư c cung c p k p th i 1 2 3 4 5
BCTC ph i th hi n úng th c tr ng tài chính c a doanh
3.3 1 2 3 4 5
nghi p
Thông tin trên BCTC ph i d. dàng so sánh s li u gi a
3.4 1 2 3 4 5
các k
Thông tin trên BCTC ph i có giá tr d báo t t k t qu
3.5 1 2 3 4 5
kinh t trong tương lai
Chu%n m c k toán Vi t Nam hi n hành c n ph i ư c
3.6 c p nh t, b sung theo hư ng hòa h p v i Chu%n m c k 1 2 3 4 5
toán qu c t
C n có nh ng bi n pháp x! lý m nh hơn cho hành vi vi
3.7 1 2 3 4 5
ph m công b thông tin trên th trư ng ch#ng khoán
THÔNG TIN CÁ NHÂN
H và tên ng i cho ý ki n:
B n ã tham gia u t trong bao lâu:
• Dư i 1 n"m /
• T 01 n"m n 05 n"m /
• Trên 05 n"m /

Chúng tôi xin chân thành c m n s tham gia nhi t tình c a Anh/Ch

Các d li u k t xu t t ph n m m SPSS khi x lý d li u

4.2 – Th ng kê các it ng kh o sát theo th i gian tham gia l nh v c ut .
Statistics
Th i gian tham gia ut
N Valid 90
Missing 0
Mean 2.12
Median 2.00
Mode 2
Std. Deviation .716

Th i gian tham gia ut

Valid Cumulative
Frequency Percent
Percent Percent
Dư i 1 n"m 18 20.0 20.0 20.0
T 1 n 5 n"m 43 47.8 47.8 67.8
Valid
Trên 5 n"m 29 32.2 32.2 100.0
Total 90 100.0 100.0

4.3. X lý k t qu câu h i 1.1

Statistics
Ngu n thông tin nhà u t s d ng ra quy t
nh u t
N Valid 90
Missing 0
Mean 3.21
Median 4.00
Mode 5
Std. Deviation 1.875

Ngu n thông tin nhà u t s dung ra quy t nh ut

Valid Cumulative
Frequency Percent
Percent Percent
Báo cáo tài chính 34 37.8 37.8 37.8
Báo chí 4 4.4 4.4 42.2
N ib 4 4.4 4.4 46.7
Valid Chuyên gia tư v n 5 5.6 5.6 52.2
T ng h p các ngu n
43 47.8 47.8 100.0
trên
Total 90 100.0 100.0

4.4 nh h ng c a BCTC i v!i nhà u t trong vi c ra quy t nh kinh t .

Case Processing Summary
Cases
Valid Missing Total
N Percent N Percent N Percent
M c 90 100.0% 0 0.0% 90 100.0%
tác ng
c a
BCTC
n
quy t
nh u
t
Descriptives
Std.
Statistic Error
M c Mean 3.58 .144
tác ng
95% Confidence Interval for Lower 3.29
c a
Mean Bound
BCTC
n Upper 3.86
quy t Bound
nh u 5% Trimmed Mean 3.64
t
Median 4.00
Variance 1.865
Std. Deviation 1.366
Minimum 1
Maximum 5
Range 4
Interquartile Range 3
Skewness -.600 .254
Kurtosis -.971 .503

4.5 M"c # quan tr ng c a t ng lo i Báo cáo i v!i nhà ut .

Paired Samples Correlations

N Correlation Sig.
Pair 1 Báo cáo k t qu kinh doanh – B ng 90 -.171 .107
cân i k toán
Pair 2 Báo cáo k t qu kinh doanh – Báo 90 -.292 .005
cáo l u chuy n ti n t
Pair 3 Báo cáo l u chuy n ti n t - Thuy t 90 -.010 .924
minh BCTC
Paired Samples Test

Paired Differences
95% Confidence
Interval of the
Std. Difference
Std. Error Sig. (2-
Mean Deviation Mean Lower Upper t Df tailed)
Pair 1 Báo cáo k t -.300 1.146 .121 -.540 -.060 -2.483 89 .015
qu kinh
doanh –
B ng cân i
k toán
Pair 2 Báo cáo k t -.933 .969 .102 -1.136 -.730 -9.136 89 .000
qu kinh
doanh – Báo
cáo l u
chuy n ti n
t
Pair 3 Báo cáo l u -1.256 .743 .078 -1.411 -1.100 -16.033 89 .000
chuy n ti n
t - Thuy t
minh BCTC

4.6 X lý các câu h i v các $c m ch t l ng c a BCTC

Frequencies
Statistics
Cách trình BCTC nh hi n nay là d
hi u
N Valid 90
Missing 0
Mean 3.32
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation 1.140
Cách trình BCTC nh hi n nay là d hi u

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid R t không 4 4.4 4.4 4.4
ng ý
Không 27 30.0 30.0 34.4
ng ý
Trung l p 4 4.4 4.4 38.9
ng ý 46 51.1 51.1 90.0
R t ng ý 9 10.0 10.0 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives

Statistic Std. Error

Cách Mean 3.32 .120
trình bày
BCTC 95% Lower Bound 3.08
hi n nay Confidence
là d Interval for
Upper Bound 3.56
hi u Mean

5% Trimmed Mean 3.35

Median 4.00
Variance 1.300
Std. Deviation 1.140
Minimum 1
Maximum 5
Range 4
Interquartile Range 2
Skewness -.433 .254
Kurtosis -1.111 .503
Thông tin trên BCTC cung c p k p th i

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid R t không 2 2.2 2.2 2.2
ng ý
Không 26 28.9 28.9 31.1
ng ý
Trung l p 23 25.6 25.6 56.7
ng ý 33 36.7 36.7 93.3
R t ng ý 6 6.7 6.7 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives
Std.
Statistic Error
Thông Mean 3.17 .105
tin trên
BCTC 95% Lower 2.96
c Confidence Bound
cung c p Interval for
Upper 3.38
k p th i Mean
Bound
5% Trimmed Mean 3.15
Median 3.00
Variance .994
Std. Deviation .997
Minimum 1
Maximum 5
Range 4
Interquartile Range 2
Skewness -.066 .254
Kurtosis -.965 .503
Statistics
BCTC th hi n úng th c tr ng tài chính
N Valid 90
Missing 0
Mean 1.77
Median 2.00
Mode 2
Std. Deviation .562

BCTC th hi n úng th c tr ng tài chính

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid R t không ng ý 27 30.0 30.0 30.0

Không ng ý 57 63.3 63.3 93.3

Trung l p 6 6.7 6.7 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives

Statistic Std. Error

BCTC Mean 1.77 .059
th hi n
úng 95% Confidence Lower 1.65
th c Interval for Mean Bound
tr ng tài Upper 1.88
chính Bound
5% Trimmed Mean 1.74
Median 2.00
Variance .316
Std. Deviation .562
Minimum 1
Maximum 3
Range 2
Interquartile Range 1
Skewness -.012 .254
 Kurtosis -.285 .503

Statistics
D dàng so sánh BCTC gi a các k
N Valid 90
Missing 0
Mean 3.99
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation .727

D dàng so sánh BCTC gi a các k

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid R t không ng 1 1.1 1.1 1.1
ý
Không ng ý 5 5.6 5.6 6.7

Trung l p 3 3.3 3.3 10.0

ng ý 66 73.3 73.3 83.3
R t ng ý 15 16.7 16.7 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives

Statistic Std. Error

D dàng Mean 3.99 .077
so sánh
BCTC 95% Lower 3.84
gi a các Confidence Bound
k Interval for
Upper 4.14
Mean
Bound
5% Trimmed Mean 4.06
Median 4.00
Variance .528
Std. Deviation .727
Minimum 1
Maximum 5
Range 4
Interquartile Range 0
Skewness -1.601 .254
Kurtosis 4.511 .503

Statistics
Thông tin trên BCTC giúp d báo t t k t
qu t ơng lai
N Valid 90
Missing 0
Mean 2.52
Median 2.00
Mode 2
Std. Deviation .877
Thông tin trên BCTC giúp d báo t t k t qu t ơng lai

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid R t không 7 7.8 7.8 7.8
ng ý
Không ng 45 50.0 50.0 57.8
ý
Trung l p 22 24.4 24.4 82.2
ng ý 16 17.8 17.8 100.0
Total 90 100.0 100.0

Descriptives

Statistic Std. Error

Thông Mean 2.52 .092
tin trên
BCTC 95% Lower 2.34
giúp d Confidence Bound
báo t t Interval for
Upper 2.71
k t qu Mean
Bound
t ơng lai
5% Trimmed Mean 2.52
Median 2.00
Variance .769
Std. Deviation .877
Minimum 1
Maximum 4
Range 3
Interquartile Range 1
Skewness .391 .254
Kurtosis -.699 .503
4.7 X lý các câu h i v
ánh giá các quy nh
pháp lý k toán

Statistics
Các quy nh pháp lý v k toán ã
hoàn ch nh
N Valid 90
Missing 0
Mean 3.87
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation .479

Các quy nh pháp lý v k toán ã hoàn ch nh

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid Không 2 2.2 2.2 2.2
ng ý
Trung l p 11 12.2 12.2 14.4
ng ý 74 82.2 82.2 96.7
R t không 3 3.3 3.3 100.0
ng ý
Total 90 100.0 100.0
 Descriptives
Std.
Statistic Error
Các quy Mean 3.87 .050
nh
95% Lower 3.77
pháp lý
Confidence Bound
v k
Interval for Upper 3.97
toán ã
Mean Bound
hoàn
ch nh 5% Trimmed Mean 3.90
Median 4.00
Variance .229
Std. Deviation .479
Minimum 2
Maximum 5
Range 3
Interquartile Range 0
Skewness -1.636 .254

Statistics
Quy nh v công b thông tin theo
thông t 52 là hoàn ch nh
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.06
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation .660
 Descriptives
Std.
Statistic Error
Quy nh Mean 4.06 .070
v công
b thông 95% Lower 3.92
tin theo Confidence Bound
thông t Interval for
Upper 4.19
52 là Mean
Bound
hoàn
ch nh 5% Trimmed Mean 4.10
Median 4.00
Variance .435
Std. Deviation .660
Minimum 2
Maximum 5
Range 3
Interquartile Range 0
Skewness -.780 .254
Kurtosis 1.888 .503
 Statistics
Các bi n pháp x lý theo N 85 là
ã m nh
N Valid 90
Missing 0
Mean 1.86
Median 2.00
Mode 2
Std. Deviation .842

Các bi n pháp x lý theo N 85 là ã m nh

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid R t không 35 38.9 38.9 38.9
ng ý
Không 37 41.1 41.1 80.0
ng ý
Trung l p 14 15.6 15.6 95.6
ng ý 4 4.4 4.4 100.0
Total 90 100.0 100.0

Descriptives
Std.
Statistic Error
Các bi n Mean 1.86 .089
pháp x
lý theo 95% Lower 1.68
N 85 Confidence Bound
ã Interval for
Upper 2.03
m nh Mean
Bound
5% Trimmed Mean 1.79
Median 2.00
Variance .709
Std. Deviation .842
Minimum 1
Maximum 4
Range 3
 Interquartile Range 1
Skewness .743 .254
Kurtosis -.060 .503

4.8 X lý nhóm câu h i ánh giá s mong i c a nhà ut v $c i m ch t

l ng c a BCTC các CTNY Vi t Nam hi n nay và nh ng quy nh v pháp lý k
toán.
Statistics
Thông tin trên BCTC ph i c
cung c p k p th i
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.19
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation .733

Thông tin trên BCTC ph i c cung c p k p th i

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid Trung l p 17 18.9 18.9 18.9
ng ý 39 43.3 43.3 62.2
R t ng ý 34 37.8 37.8 100.0

Total 90 100.0 100.0

 Descriptives
Std.
Statistic Error
Thông Mean 4.19 .077
tin trên
BCTC 95% Lower 4.04
ph i Confidence Bound
c Interval for
Upper 4.34
cung c p Mean
Bound
k p th i
5% Trimmed Mean 4.21
Median 4.00
Variance .537
Std. Deviation .733
Minimum 3
Maximum 5
Range 2
Interquartile Range 1
Skewness -.312 .254
Kurtosis -1.072 .503

Descriptives
Std.
Statistic Error
BCTC Mean 3.83 .084
c n ph i
trình bày 95% Lower 3.67
d hi u Confidence Bound
Interval for
Upper 4.00
Mean
Bound
5% Trimmed Mean 3.87
Median 4.00
Variance .635
Std. Deviation .797
Minimum 2
Maximum 5
Range 3
Interquartile Range 0
 Skewness -.916 .254
Kurtosis .792 .503

Statistics
BCTC ph i th hi n úng th c tr ng
tài chính
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.51
Median 5.00
Mode 5
Std. Deviation .546

BCTC ph i th hi n úng th c tr ng tài chính

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid Trung l p 2 2.2 2.2 2.2
ng ý 40 44.4 44.4 46.7
R t ng ý 48 53.3 53.3 100.0

Total 90 100.0 100.0

Statistics
Thông tin trên BCTC ph i d dàng
so sánh gi a các k
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.18
Median 4.00
Mode 5
Std. Deviation .829
Thông tin trên BCTC ph i d dàng so sánh gi a các k

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid Không 2 2.2 2.2 2.2
ng ý
Trung l p 18 20.0 20.0 22.2
ng ý 32 35.6 35.6 57.8
R t ng ý 38 42.2 42.2 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives
Std.
Statistic Error
BCTC Mean 4.51 .058
ph i th
hi n 95% Lower 4.40
úng Confidence Bound
th c Interval for
Upper 4.63
tr ng tài Mean
Bound
chính
5% Trimmed Mean 4.54
Median 5.00
Variance .298
Std. Deviation .546
Minimum 3
Maximum 5
Range 2
Interquartile Range 1
Skewness -.469 .254
Kurtosis -.946 .503

Statistics
Thông tin trên BCTC ph i d
dàng so sánh gi a các k
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.18
Median 4.00
Mode 5
Std. Deviation .829

Descriptives
Std.
Statistic Error
Thong Mean 4.18 .087
tin tren
BCTC 95% Lower 4.00
phai de Confidence Bound
dang so Interval for
Upper 4.35
sanh so Mean
Bound
lieu giua
cac ky 5% Trimmed Mean 4.22
Median 4.00
Variance .687
Std. Deviation .829
Minimum 2
Maximum 5
Range 3
Interquartile Range 1
Skewness -.588 .254
Kurtosis -.634 .503
 Statistics
Thông tin trên BCTC ph i d báo t t
k t qu t ng lai
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.06
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation .588

Thông tin trên BCTC ph i d báo t t k t qu t ng lai

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid Trung l p 13 14.4 14.4 14.4
ng ý 59 65.6 65.6 80.0
R t ng ý 18 20.0 20.0 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives

Statistic Std. Error

Thông tin Mean 4.06 .062
trên
BCTC 95% Lower 3.93
ph i d Confidence Bound
báo t t k t Interval for
Upper 4.18
qu t ơng Mean
Bound
lai
5% Trimmed Mean 4.06
Median 4.00
Variance .345
Std. Deviation .588
Minimum 3
Maximum 5
Range 2
Interquartile Range 0
Skewness -.008 .254
Kurtosis -.031 .503
 Statistics
CMKT Vi t Nam c n s a i theo
CMKT Qu c t
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.29
Median 4.00
Mode 4
Std. Deviation .691

CMKT Vi t Nam c n s a i theo CMKT Qu c t

Valid Cumulative
Frequency Percent Percent Percent
Valid Không 2 2.2 2.2 2.2
ng ý
Trung l p 6 6.7 6.7 8.9
ng ý 46 51.1 51.1 60.0
R t ng ý 36 40.0 40.0 100.0

Total 90 100.0 100.0

Descriptives
Std.
Statistic Error
Mean 4.29 .073
95% Lower 4.14
Confidence Bound
Interval for
Upper 4.43
Mean
Bound
5% Trimmed Mean 4.35
CMKT
Vi t Nam Median 4.00
c ns a Variance .477
i theo
CMKT Std. Deviation .691
Qu c t
Minimum 2
Maximum 5
Range 3
Interquartile Range 1
Skewness -.871 .254
 Kurtosis 1.167 .503

Statistics
C n có bi n pháp x lý m nh
h n cho hành vi vi ph m công
b thông tin
N Valid 90
Missing 0
Mean 4.61
Median 5.00
Mode 5
Std. Deviation .682

Descriptives
Std.
Statistic Error
C n có Mean 4.61 .072
bi n
pháp x 95% Lower 4.47
lý m nh Confidence Bound
hơn cho Interval for
Upper 4.75
hành vi Mean
Bound
vi ph m
công b 5% Trimmed Mean 4.68
thông tin Median 5.00
Variance .465
Std. Deviation .682
Minimum 3
Maximum 5
Range 2
Interquartile Range 1
Skewness -1.501 .254
Kurtosis .840 .503
Ki m nh s khác bi t gi a th c tr ng BCTC c a CTNY Vi t Nam và k% v ng
c a nhà ut .
Paired Samples Correlations

N Correlation Sig.
Pair 1 Cách trình bày BCTC hi n 90 .060 .576
nay là d hi u & BCTC c n
ph i trình bày d hi u

Pair 2 Thông tin trên BCTC c 90 -.290 .006

cung c p k p th i & Thông
tin trên BCTC ph i c
cung c p k p th i

Pair 3 BCTC th hi n úng th c 90 -.156 .141

tr ng tài chính & BCTC ph i
th hi n úng th c tr ng tài
chính

Pair 4 D dàng so sánh BCTC 90 .153 .151

gi a các k & Thông tin trên
BCTC ph i c trình bày
d dàng so sánh gi a
các k
Pair 5 Thông tin trên BCTC giúp 90 .379 .000
d báo t t k t qu t ơng lai
& Thông tin trên BCTC ph i
giúp d báo t t k t qu
t ơng lai
 Paired Samples Test
Paired Differences
95% Confidence
Interval of the
Std. Difference Sig.
Std. Error (2-
Mean Deviation Mean Lower Upper t df tailed)
Pair 1 Cách trình bày BCTC -.511 1.351 .142 -.794 -.228 -3.589 89 .001
hi n nay là d hi u &
BCTC c n ph i trình bày
d hi u
Pair 2 Thông tin trên BCTC - 1.398 .147 - -.729 -6.937 89 .000
c cung c p k p th i & 1.022 1.315
Thông tin trên BCTC ph i
c cung c p k p th i

Pair 3 BCTC th hi n úng th c - .842 .089 - -2.568 -30.916 89 .000

tr ng tài chính & BCTC 2.744 2.921
ph i th hi n úng th c
tr ng tài chính

Pair 4 D dàng so sánh BCTC -.189 1.016 .107 -.402 .024 -1.765 89 .081
gi a các k & Thông tin
trên BCTC ph i c
trình bày d dàng so
sánh gi a các k
Pair 5 Thông tin trên BCTC giúp - .851 .090 - -1.355 -17.101 89 .000
d báo t t k t qu t ơng 1.533 1.711
lai & Thông tin trên BCTC
ph i giúp d báo t t k t
qu t ơng lai
 Ph l c 05: Báo cáo tình hình tài chính

n v báo cáo:……………….... M&u s B 01 – DN

a ch':………………………….
BÁO CÁO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
T i ngày ... tháng ... n m ...(1)
n v tính:.............
S S
Mã Thuy t cu i u
TÀI S N s minh n(m n(m
(3) (3)
1 2 3 4 5
A –Tài s n ng)n h n (100=110+120+130+140+150) 100
I. Ti n và các kho n t ng ng ti n 110
1.Ti n 111 V.01
2. Các kho n tương ương ti n 112
II. Các kho n u t tài chính ng)n h n 120 V.02
1. u tư ng n h n 121
2. D phòng gi m giá u tư ng n h n (*) (2) 129 (…) (…)
III. Các kho n ph i thu ng)n h n 130
1. Ph i thu khách hàng 131
2. Tr trư c cho ngư i bán 132
3. Ph i thu n i b ng n h n 133
4. Ph i thu theo ti n k ho ch h p ng xây d ng 134
5. Các kho n ph i thu khác 135 V.03
6. D phòng ph i thu ng n h n khó òi (*) 139 (…) (…)
IV. Hàng t n kho 140
1. Hàng mua ang i trên ư ng 141 V.04
2 Công c , d ng c 142
3. Chi phí s n xu t kinh doanh d dang 144
4. Thành ph%m 145
5. Hàng hoá 146
6. Hàng g!i i bán 147
7. Hàng hoá kho b o thu 148
8. D phòng gi m giá hàng t n kho (*) 149 (…) (…)
V. Tài s n ng)n h n khác 150
1. Chi phí tr trư c ng n h n 151
2. Thu GTGT ư c kh u tr 152
3. Thu và các kho n khác ph i thu Nhà nư c 154 V.05
1 2 3 4 5
 5. Tài s n ng n h n khác 158
B - TÀI S N DÀI H*N (200 = 210 + 220 + 240 + 250 + 260) 200
I- Các kho n ph i thu dài h n 210
1. Ph i thu dài h n n i b 213 V.06
2. Ph i thu dài h n khác 218 V.07
3. D phòng ph i thu dài h n khó òi (*) 219 (...) (...)
II. Các kho n u t tài chính dài h n 220
1. u tư vào công ty con 221
2. u tư vào công ty liên k t, liên doanh 222
3. u tư dài h n khác 228 V.13
4. D phòng gi m giá u tư tài chính dài h n (*) 229 (…) (…)
III. B t #ng s n u t 240 V.12
- Nguyên giá 241
- Giá tr hao mòn lu0 k (*) 242 (…) (…)

IV. Tài s n c nh 250

1. Tài s n c nh h u hình 251 V.08
- Nguyên giá 252
- Giá tr hao mòn lu0 k (*) 253 (…) (…)
2. Tài s n c nh thuê tài chính 254 V.09
- Nguyên giá 255
- Giá tr hao mòn lu0 k (*) 256 (…) (…)
3. Tài s n c nh vô hình 257 V.10
- Nguyên giá 258
- Giá tr hao mòn lu0 k (*) 259 (…) (…)
4. Chi phí xây d ng cơ b n d dang 250 V.11
V. Tài s n dài h n khác 260
1. Chi phí tr trư c dài h n 261 V.14
2. Tài s n thu thu nh p hoãn l i 262 V.21
3. Tài s n dài h n khác 268
T+NG C NG TÀI S N (270 = 100 + 200) 270

NGU,N V-N
A –N. PH I TR (300 = 310 + 330) 300
I. N ng)n h n 310
1. Vay và n ng n h n 311 V.15
2. Ph i tr ngư i bán 312
3. Ngư i mua tr ti n trư c 313
4. Thu và các kho n ph i n p Nhà nư c 314 V.16
5. Ph i tr ngư i lao ng 315
6. Chi phí ph i tr 316 V.17
 7. Ph i tr n i b 317
8. Ph i tr theo ti n k ho ch h p ng xây d ng 318
9. C t#c ph i tr 319
10. Các kho n ph i tr , ph i n p ng n h n khác 320 V.18
11. D phòng ph i tr ng n h n 321
12. Qu0 khen thư ng, phúc l i 323
II. N dài h n 330
1. Ph i tr dài h n n i b 332 V.19
2. Ph i tr dài h n khác 333
3. Vay và n dài h n 334 V.20
1 2 3 4 5
4. Thu thu nh p hoãn l i ph i tr 335 V.21
5. D phòng tr c p m t vi c làm 336
6.D phòng ph i tr dài h n 337
7. Doanh thu chưa th c hi n 338
8. Qu0 phát tri n khoa h&c công ngh 339

B - V-N CH/ S0 H1U (400 = 410 + 430) 400

I. V n ch s h u 410 V.22
1. V n u tư c a ch s h u 411
2. Th ng dư v n c ph n 412
3. V n khác c a ch s h u 413
4. C phi u qu0 (*) 414 (...) (...)
5. Chênh l ch ánh giá l i tài s n 415
6. Chênh l ch t' giá h i oái 416
7. Qu0 u tư phát tri n 417
8. Qu0 d phòng tài chính 418
9. Qu0 khác thu c v n ch s h u 419
10. L i nhu n sau thu chưa phân ph i 420
11. Ngu n v n u tư XDCB 421
II. Ngu n kinh phí và qu2 khác 430
2. Ngu n kinh phí 432 V.23
3. Ngu n kinh phí ã hình thành TSC 433
T+NG C NG NGU,N V-N (440 = 300 + 400) 440

L p, ngày ... tháng ... n m ...

Ng i l3p bi u K toán tr ng Giám c
(Ký, h& tên) (Ký, h& tên) (Ký, h& tên, óng d u)

Ghi chú:
(1) Nh ng ch tiêu không có s li u có th không ph i trình bày nhưng không ư c
ánh l i s th t ch tiêu và “Mã s “.
(2) S li u trong các ch tiêu có d u (*) ư c ghi b ng s âm dư i hình th c ghi
trong ngo c n (...).
(3) i v i doanh nghi p có k k toán n m là n m dư ng l ch (X) thì “S cu i
n m“ có th ghi là “31.12.X“; “S u n m“ có th ghi là “01.01.X“.
Ph l c 06 – Báo cáo l i nhu3n.

n v báo cáo: ................. M&u s B 02 – DN

a ch':…………...............

BÁO CÁO L.I NHU4N

N m………

n v tính:............
Mã Thuy t N(m N(m
CH5 TIÊU s minh nay tr !c

1 2 3 4 5
1. Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v 01 VI.25
2. Các kho n gi m tr doanh thu 02
3. Doanh thu thu n v bán hàng và cung c p d ch v 10
(10 = 01 - 02)
4. Giá v n hàng bán 11 VI.27
5. L i nhu n g p v bán hàng và cung c p d ch v 20
(20 = 10 - 11)
6. Chi phí bán hàng 21
7. Chi phí qu n lý doanh nghi p 22
8. L i nhu n thu n t ho t ng kinh doanh 30
{30 = 20 + (21 - 22)}
9. Doanh thu ho t ng tài chính 31 VI.26
10. Chi phí tài chính 32 VI.28
- Trong ó: Chi phí lãi vay 33
11. L i nhu n ho t ng tài chính.(40=31-32) 40
12. Thu nh p khác 41
13. Chi phí khác 42
14. L i nhu n khác (50 = 41 - 22) 50
15. T ng l i nhu n k toán trư c thu 60
(60 = 30 + 40 + 50)
16. Chi phí thu TNDN hi n hành 61 VI.30
17. Chi phí thu TNDN hoãn l i 62 VI.30
18. L i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p 70
(70 = 60 – 61 - 62)
19. Các kho n không thu c s h u c ông ph thông 71
21. Lãi (l ) phân b cho c ông ph thông 80
(80 = 71-70)
21. S c phi u ph thông bình quân ang lưu hành 81
22. i u ch+nh các c phi u ph thông ti m n"ng có 82
tác ng pha loãng
 23. Lãi cơ b n trên c phi u (90 = 80/81) 90 V.25a
24. Lãi suy gi m trên c phi u (100 = 80/(81+82) (*) 100 V.25b

L p, ngày ... tháng ... n m ...

Ng i l3p bi u K toán tr ng Giám c

(Ký, h& tên) (Ký, h& tên) (Ký, h& tên, óng d u)

Ghi chú: (*) Ch tiêu này ch áp d ng i v i CTNY có các c phi u ph thông ti m

n ng có tác ng pha loãng ư c chuy n i ( ư c tính d a trên gi nh r ng các c
phi u ph thông ti m n ng ã ư c chuy n i thành c phi u ph thông t! u n m,
nhưng th c t i u này không di"n ra).
 Ph l c 07 – Báo cáo các dòng ti n

n v báo cáo:...................... M&u s B 03 – DN

a ch':…………...................

BÁO CÁO CÁC DÒNG TI6N

(Theo phư ng pháp tr c ti p) (*)
N"m….
n v tính: ...........
Ch' tiêu Mã s Thuy t N(m N(m
minh nay tr !c
1 2 3 4 5
I. L u chuy n ti n t ho t #ng kinh doanh
1. Ti n thu t bán hàng, cung c p d ch v và doanh thu khác 01
2. Ti n chi tr cho ngư i cung c p hàng hóa và d ch v 02
3. Ti n chi tr cho ngư i lao ng 03
4. Ti n chi tr lãi vay 04
5. Ti n chi n p thu thu nh p doanh nghi p 05
6. Ti n thu khác t ho t ng kinh doanh 06
7. Ti n chi khác cho ho t ng kinh doanh 07
Lưu chuy n ti n thu n t ho t ng kinh doanh 20

II. L u chuy n ti n t ho t #ng u t

1.Ti n chi mua s m, xây d ng TSC và các tài s n dài h n 21
khác
2.Ti n thu t thanh lý, như ng bán TSC và các tài s n dài h n 22
khác
3.Ti n chi cho vay, mua các công c n c a ơn v khác 23
4.Ti n thu h i cho vay, bán l i các công c n c a ơn v khác 24
5.Ti n chi u tư góp v n vào ơn v khác 25
6.Ti n thu h i u tư góp v n vào ơn v khác 26
7.Ti n thu lãi cho vay, c t#c và l i nhu n ư c chia 27
Lưu chuy n ti n thu n t ho t ng u tư 30

III. L u chuy n ti n t ho t #ng tài chính

1.Ti n thu t phát hành c phi u, nh n v n góp c a ch s h u 31
2.Ti n chi tr v n góp cho các ch s h u, mua l i c phi u c a 32
doanh nghi p ã phát hành
3.Ti n vay ng n h n, dài h n nh n ư c 33
4.Ti n chi tr n g c vay 34
5.Ti n chi tr n thuê tài chính 35
6. C t#c, l i nhu n ã tr cho ch s h u 36
Lưu chuy n ti n thu n t ho t ng tài chính 40
L u chuy n ti n thu n trong k% (50 = 20+30+40) 50
Ti n và t ng ng ti n u k% 60
,nh hư ng c a thay i t' giá h i oái quy i ngo i t 61
Ti n và t ng ng ti n cu i k% (70 = 50+60+61) 70 VII.34
L p, ngày ... tháng ... n m ...

Ng i l3p bi u K toán tr ng Giám c

(Ký, h& tên) (Ký, h& tên) (Ký, h& tên, óng d u)

Ghi chú: Nh ng ch+ tiêu không có s li u có th không ph i trình bày nhưng không ư c ánh l i
s th# t ch+ tiêu và “Mã s ”.
n v báo cáo:...................
a ch':…………................
BÁO CÁO CÁC DÒNG TI6N
(Theo phư ng pháp gián ti p) (*)
N"m…..
n v tính: ...........
Ch' tiêu Mã Thuy t N(m N(m
s minh nay tr !c
1 2 3 4 5
I. L u chuy n ti n t ho t #ng kinh doanh
1. L i nhu n trư c thu 01
2. i u ch nh cho các kho n
- Kh u hao TSC 02
- Các kho n d phòng 03
- Lãi, l chênh l ch t' giá h i oái chưa th c hi n 04
- Lãi, l t ho t ng u tư 05
- Chi phí lãi vay 06
3. L i nhu n t ho t ng kinh doanh trư c thay i v n 08
lưu ng
- T"ng, gi m các kho n ph i thu 09
- T"ng, gi m hàng t n kho 10
- T"ng, gi m các kho n ph i tr (Không k lãi vay ph i 11
tr , thu thu nh p doanh nghi p ph i n p)
- T"ng, gi m chi phí tr trư c 12
- Ti n lãi vay ã tr 13
- Thu thu nh p doanh nghi p ã n p 14
- Ti n thu khác t ho t ng kinh doanh 15
- Ti n chi khác cho ho t ng kinh doanh 16
Lưu chuy n ti n thu n t ho t ng kinh doanh 20

II. L u chuy n ti n t ho t #ng ut

1.Ti n chi mua s m, xây d ng TSC và các tài s n dài 21
h n khác
2.Ti n thu t thanh lý, như ng bán TSC và các tài s n dài 22
h n khác
3.Ti n chi cho vay, mua các công c n c a ơn v khác 23
4.Ti n thu h i cho vay, bán l i các công c n c a ơn v 24
khác
5.Ti n chi u tư góp v n vào ơn v khác 25
6.Ti n thu h i u tư góp v n vào ơn v khác 26
7.Ti n thu lãi cho vay, c t#c và l i nhu n ư c chia 27
Lưu chuy n ti n thu n t ho t ng u tư 30

III. L u chuy n ti n t ho t #ng tài chính

1.Ti n thu t phát hành c phi u, nh n v n góp c a ch s 31
h u
2.Ti n chi tr v n góp cho các ch s h u, mua l i c phi u 32
c a doanh nghi p ã phát hành
3.Ti n vay ng n h n, dài h n nh n ư c 33
4.Ti n chi tr n g c vay 34
5.Ti n chi tr n thuê tài chính 35
6. C t#c, l i nhu n ã tr cho ch s h u 36
Lưu chuy n ti n thu n t ho t ng tài chính 40
L u chuy n ti n thu n trong k% (50 = 20+30+40) 50
Ti n và t ng ng ti n u k% 60
,nh hư ng c a thay i t' giá h i oái quy i ngo i t 61
Ti n và t ng ng ti n cu i k% (70 = 50+60+61) 70 31
L p, ngày ... tháng ... n m ...

Ng i l3p bi u K toán tr ng Giám c

(Ký, h& tên) (Ký, h& tên) (Ký, h& tên, óng d u)

Ghi chú (*): Nh ng ch+ tiêu không có s li u có th không ph i trình bày nhưng không ư c
ánh l i s th# t ch+ tiêu và “Mã s ”.
 Ph l c 08 – Báo cáo tình hình bi n #ng v n ch s h u.

Công ty:……………….. M u s B04 - DN

ach':..................................................

BÁO CÁO TÌNH HÌNH BI N NG V-N CH/ S0 H1U

N(m….

n v tính: ..........

S d S t(ng/ gi m S d
Thuy t u n(m cu i n(m
CH5 TIÊU
minh N(m N(m N(m tr !c N(m nay N(m N(m
tr !c nay T(ng Gi m T(ng Gi m tr !c nay
A B 1 2 3 4 5 6 7 8
1. V n u tư c a ch s h u

2. Th ng dư v n c ph n

3. V n khác c a ch s h u

4. C phi u qu0 (*)

5. Chênh l ch ánh giá l i tài

s n

6. Chênh l ch t' giá h i oái

7. Qu0 u tư phát tri n

8. Qu0 d phòng tài chính

9. Các Qu0 khác thu c v n

ch s h u

10. L i nhu n chưa phân ph i VIII

C#ng
 * Gi i thích m t s trư ng h p t ng, gi m nh hư#ng l n n tình hình bi n ng v n ch s# h u
trong n m:.....................................
L p, ngày ... tháng ... n m...
Ng i l3p bi u K toán tr ng Giám c
(Ký, h& tên) (Ký, h& tên) (Ký, h& tên, óng d u)
Ph l c 09 – Thuy t minh BCTC

n v báo cáo:............................ M&u s B 09 – DN

a ch':......................................... (

B N THUY T MINH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

N m ....(1)

I- $c i m ho t #ng c a doanh nghi p

1- Hình th#c s h u v n
2- L1nh v c kinh doanh
3- Ngành ngh kinh doanh
4- c i m ho t ng c a doanh nghi p trong n"m tài chính có nh hư ng n báo cáo tài
chính.

II- K% k toán, n v ti n t s d ng trong k toán

1- K k toán n"m (b t u t ngày..../..../.... k t thúc vào ngày ..../..../...).
2- ơn v ti n t s! d ng trong k toán.

III- Chu7n m c và Ch # k toán áp d ng

1- Ch k toán áp d ng
2- Tuyên b v vi c tuân th Chu%n m c k toán và Ch k toán
3- Hình th#c k toán áp d ng

IV- Các chính sách k toán áp d ng

1- Nguyên t c ghi nh n các kho n ti n và các kho n tương ương ti n.
Phương pháp chuy n i các ng ti n khác ra ng ti n s! d ng trong k toán.
2- Nguyên t c ghi nh n hàng t n kho:
- Nguyên t c ghi nh n hàng t n kho;
- Phương pháp tính giá tr hàng t n kho;
- Phương pháp h ch toán hàng t n kho;
- Phương pháp l p d phòng gi m giá hàng t n kho.
3- Nguyên t c ghi nh n và kh u hao TSC và b t ng s n u tư:
- Nguyên t c ghi nh n TSC (h u hình, vô hình, thuê tài chính);
- Phương pháp kh u hao TSC (h u hình, vô hình, thuê tài chính).
4- Nguyên t c ghi nh n và kh u hao b t ng s n u tư
- Nguyên t c ghi nh n b t ng s n u tư;
- Phương pháp kh u hao b t ng s n u tư.
5- Nguyên t c ghi nh n các kho n u tư tài chính:
- Các kho n u tư vào công ty con, công ty liên k t, v n góp vào cơ s kinh doanh
ng ki m soát;
- Các kho n u tư ch#ng khoán ng n h n;
 - Các kho n u tư ng n h n, dài h n khác;
- Phương pháp l p d phòng gi m giá u tư ng n h n, dài h n.
6- Nguyên t c ghi nh n và v n hóa các kho n chi phí i vay:
- Nguyên t c ghi nh n chi phí i vay;
- T' l v n hóa ư c s! d ng xác nh chi phí i vay ư c v n hóa trong k ;
7- Nguyên t c ghi nh n và v n hóa các kho n chi phí khác:
- Chi phí tr trư c;
- Chi phí khác;
- Phương pháp phân b chi phí tr trư c ;
- Phương pháp và th i gian phân b l i th thương m i.
8- Nguyên t c ghi nh n chi phí ph i tr .
9- Nguyên t c và phương pháp ghi nh n các kho n d phòng ph i tr .
10- Nguyên t c ghi nh n v n ch s h u:
- Nguyên t c ghi nh n v n u tư c a ch s h u, th ng dư v n c ph n, v n khác c a
ch s h u.
- Nguyên t c ghi nh n chênh l ch ánh giá l i tài s n.
- Nguyên t c ghi nh n chênh l ch t' giá.
- Nguyên t c ghi nh n l i nhu n chưa phân ph i.
11- Nguyên t c và phương pháp ghi nh n doanh thu:
- Doanh thu bán hàng;
- Doanh thu cung c p d ch v ;
- Doanh thu ho t ng tài chính;
- Doanh thu h p ng xây d ng.
12. Nguyên t c và phương pháp ghi nh n chi phí tài chính.
13. Nguyên t c và phương pháp ghi nh n chi phí thu thu nh p doanh nghi p hi n hành, chi
phí thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i.
14- Các nghi p v d phòng r i ro h i oái.
15- Các nguyên t c và phương pháp k toán khác.

V- Thông tin b8 sung cho các kho n m c trình bày trong B ng cân i k toán
( ơn v tính:......)
01- Ti n Cu i n"m u n"m
- Ti n m t ... ...
- Ti n g!i ngân hàng ... ...
- Ti n ang chuy n ... ...
C#ng ... ...
02- Các kho n u tư tài chính ng n h n: Cu i n"m u n"m
- Ch#ng khoán u tư ng n h n ... ...
- u tư ng n h n khác ... ...
- D phòng gi m giá u tư ng n h n ... ...

C#ng ... ...

03- Các kho n ph i thu ng n h n khác Cu i n"m u n"m
 - Ph i thu v c ph n hoá ... ...
- Ph i thu v c t#c và l i nhu n ư c chia ... ...
- Ph i thu ngư i lao ng ... ...
- Ph i thu khác ... ...
C#ng ... ...

04- Hàng t n kho Cu i n"m u n"m

- Hàng mua ang i ư ng ... ...
- Nguyên li u, v t li u ... ...
- Công c , d ng c ... ...
- Chi phí SX, KD d dang ... ...
- Thành ph%m ... ...
- Hàng hóa ... ...
- Hàng g!i i bán ... ...
- Hàng hoá kho b o thu ... ...
- Hàng hoá b t ng s n ... ...
C#ng giá g c hàng t n kho ... ...

* Giá tr ghi s c a hàng t n kho dùng th ch p, c m c

m b o các kho n n ph i tr :……....
* Giá tr hoàn nh p d phòng gi m giá hàng t n kho trong n"m:.…...
* Các trư ng h p ho c s ki n d n n ph i trích thêm ho c
hoàn nh p d phòng gi m giá hàng t n kho:….

05- Thu và các kho n ph i thu Nhà nư c Cu i n"m u n"m

- Thu thu nh p doanh nghi p n p th a ... ...
- ………………… ... ...
- Các kho n khác ph i thu Nhà nư c: ... ...
C#ng ... ...
06- Ph i thu dài h n n i b
- Cho vay dài h n n i b ... ...
-... ... ...
- Ph i thu dài h n n i b khác ... ...
C#ng … …
07- Ph i thu dài h n khác Cu i n"m u n"m
- Ký qu0, ký cư c dài h n ... ...
- Các kho n ti n nh n u' thác ... ...
- Cho vay không có lãi ... ...
- Ph i thu dài h n khác ... ...
C#ng … …

08 - T"ng, gi m tài s n c nh h u hình:

Nhà c!a, Máy Phương ti n TSC
Kho n m c v t ki n móc, v n t i, ... h u hình T ng c ng
trúc thi t b truy n d n khác
Nguyên giá TSC h u hình
S dư u n"m
- Mua trong n"m
- u tư XDCB hoàn thành
- T"ng khác
- Chuy n sang b t ng s n u tư (...) (...) (...) (...) (...) (...)
- Thanh lý, như ng bán (...) (...) (...) (...) (...) (...)
- Gi m khác (...) (...) (...) (...) (...) (...)
S dư cu i n"m
Giá tr hao mòn l9y k
S dư u n"m
- Kh u hao trong n"m
- T"ng khác
- Chuy n sang b t ng s n u tư (...) (...) (...) (...) (...) (...)
- Thanh lý, như ng bán (...) (...) (...) (...) (...) (...)
- Gi m khác (...) (...) (...) (...) (...) (...)
S dư cu i n"m
Giá tr còn l i c a TSC
h u hình
- T i ngày u n"m
- T i ngày cu i n"m
- Giá tr còn l i cu i n m c a TSC h u hình ã dùng th ch p, c m c m b o các
kho n vay:
- Nguyên giá TSC cu i n m ã kh u hao h t nhưng v$n còn s% d ng:
- Nguyên giá TSC cu i n m ch thanh lý:
- Các cam k t v vi c mua, bán TSC h u hình có giá tr l n trong tư ng lai:
- Các thay i khác v TSC h u hình:

09- T"ng, gi m tài s n c nh thuê tài chính:

Nhà Máy Phương TSC Tài s n
Kho n m c c!a, v t móc, ti n v n t i, ... h u c nh T ng
ki n thi t truy n hình vô c ng
trúc b d n khác hình
Nguyên giá TSC thuê tài
chính
S dư u n"m
- Thuê tài chính trong n"m
- Mua l i TSC thuê tài
chính
- T"ng khác
- Tr l i TSC thuê tài (...) (...) (...) (...) (...) (...) (...)
 chính
- Gi m khác (...) (...) (...) (...) (...) (...) (...)
S dư cu i n"m
Giá tr hao mòn l9y k
S dư u n"m
- Kh u hao trong n"m
- Mua l i TSC thuê tài
chính
- T"ng khác
- Tr l i TSC thuê tài (...) (...) (...) (...) (...) (...) (...)
chính
- Gi m khác (...) (...) (...) (...) (...) (...) (...)
S dư cu i n"m
Giá tr còn l i c a TSC
thuê tài chính
- T i ngày u n"m
- T i ngày cu i n"m
* Ti n thuê phát sinh thêm ư c ghi nh n là chi phí trong n m:
*C nc xác nh ti n thuê phát sinh thêm:
* i u kho n gia h n thuê ho c quy n ư c mua tài s n:

10- T"ng, gi m tài s n c nh vô hình:

Quy n Quy n B n quy n, TSC T ng
Kho n m c s! d ng phát b-ng ... vô hình c ng
t hành sáng ch khác
Nguyên giá TSC vô hình
S dư u n"m
- Mua trong n"m
- T o ra t n i b doanh
nghi p
- T"ng do h p nh t kinh
doanh
- T"ng khác
- Thanh lý, như ng bán (…) (…) (…) (…) (…) (…)
- Gi m khác (…) (…) (…) (…) (…) (…)
S dư cu i n"m
Giá tr hao mòn l9y k
S dư u n"m
- Kh u hao trong n"m
- T"ng khác
- Thanh lý, như ng bán (…) (…) (…) (…) (…) (…)
- Gi m khác (…) (…) (…) (…) (…) (…)
S dư cu i n"m
 Giá tr còn l i c a TSC
vô hình
- T i ngày u n"m
- T i ngày cu i n"m

* Thuy t minh s li u và gi i trình khác:

-
-
11- Chi phí xây d ng cơ b n d dang: Cu i n"m u n"m
- T ng s chi phí XDCB d dang: ... ...
Trong ó (Nh ng công trình l n):
+ Công trình………….. ... ...
+ Công trình………….. ... ...
+…………………….… ... ...
12- T"ng, gi m b t ng s n u tư:
S T"ng Gi m S
Kho n m c u n"m trong n"m trong n"m cu i n"m
Nguyên giá b t #ng s n ut
- Quy n s! d ng t
- Nhà
- Nhà và quy n s! d ng t
- Cơ s h t ng
Giá tr hao mòn l9y k
- Quy n s! d ng t
- Nhà
- Nhà và quy n s! d ng t
- Cơ s h t ng
Giá tr còn l i c a b t #ng s n
ut
- Quy n s! d ng t
- Nhà
- Nhà và quy n s! d ng t
- Cơ s h t ng

* Thuy t minh s li u và gi i trình khác:

-
-..............

13- u tư dài h n khác: Cu i n"m u n"m

- u tư c phi u ... ...
- u tư trái phi u ... ...
- u tư tín phi u, k phi u ... ...
- Cho vay dài h n ... ...
 - u tư dài h n khác
C#ng ... ...
14- Chi phí tr trư c dài h n Cu i n"m u n"m
- Chi phí tr trư c v thuê ho t ng TSC ... ...
- Chi phí thành l p doanh nghi p ... ...
- Chi phí nghiên c#u có giá tr l n ... ...
- Chi phí cho giai o n tri n khai không tiêu chu%n ghi nh n là ... ...
TSC vô hình ... ...
- ...
C#ng ... ...
15- Vay và n ng n h n Cu i n"m u n"m
- Vay ng n h n ... ...
- N dài h n n h n tr ... ...

C#ng ... ...

16- Thu và các kho n ph i n p nhà nư c Cu i n"m u n"m
- Thu giá tr gia t"ng ... ...
- Thu tiêu th c bi t ... ...
- Thu xu t, nh p kh%u ... ...
- Thu thu nh p doanh nghi p ... ...
- Thu thu nh p cá nhân ... ...
- Thu tài nguyên ... ...
- Thu nhà t và ti n thuê t ... ...
- Các lo i thu khác ... ...
- Các kho n phí, l phí và các kho n ph i n p khác ... ...
C#ng ... ...
17- Chi phí ph i tr Cu i n"m u n"m
- Trích trư c chi phí ti n lương trong th i gian ngh+ phép ... ...
- Chi phí s!a ch a l n TSC ... ...
- Chi phí trong th i gian ng ng kinh doanh ... ...
-…
C#ng ... ...
18- Các kho n ph i tr , ph i n p ng n h n khác Cu i n"m u n"m
- Tài s n th a ch gi i quy t ... ...
- Kinh phí công oàn ... ...
- B o hi m xã h i ... ...
- B o hi m y t ... ...
- Ph i tr v c ph n hoá ... ...
- Nh n ký qu0, ký cư c ng n h n ... ...
- Doanh thu chưa th c hi n ... ...
- Các kho n ph i tr , ph i n p khác ... ...
C#ng ... ...
19- Ph i tr dài h n n i b Cu i n"m u n"m
- Vay dài h n n i b ... ...
 -...
- Ph i tr dài h n n i b khác ... ...
C#ng ... ...
20- Vay và n dài h n Cu i n"m u n"m
a - Vay dài h n
- Vay ngân hàng ... ...
- Vay i tư ng khác ... ...
- Trái phi u phát hành
b - N dài h n ... ...
- Thuê tài chính ... ...
- N dài h n khác ... ...
C#ng ... ...
c- Các kho n n thuê tài chính

N"m nay N"m trư c

Th i h n T ng kho n Tr ti n Tr n T ng kho n Tr ti n Tr n
thanh toán ti n lãi thuê g c thanh toán ti n lãi thuê g c
thuê tài chính thuê tài chính
T 1 n"m
tr xu ng
Trên 1 n"m
n 5 n"m
Trên 5 n"m

21- Tài s n thu thu nh p hoãn l i và thu thu nh p hoãn l i ph i tr

a- Tài s n thu thu nh p hoãn l i:
Cu i n"m u n"m
- Tài s n thu thu nh p hoãn l i liên quan n … …
kho n chênh l ch t m th i ư c kh u tr
- Tài s n thu thu nh p hoãn l i liên quan n … …
kho n l tính thu chưa s! d ng
- Tài s n thu thu nh p hoãn l i liên quan n … …
kho n ưu ãi tính thu chưa s! d ng
- Kho n hoàn nh p tài s n thu thu nh p hoãn l i … …
ã ư c ghi nh n t các n"m trư c
Tài s n thu thu nh3p hoãn l i … …

b- Thu thu nh p hoãn l i ph i tr Cu i n"m u n"m

- Thu thu nh p hoãn l i ph i tr phát sinh t các kho n chênh … …
l ch t m th i ch u thu
- Kho n hoàn nh p thu thu nh p hoãn l i ph i tr ã ư c ghi … …
 nh n t các n"m trư c
- Thu thu nh p hoãn l i ph i tr … …

22- V n ch s h u
a- B ng i chi u bi n ng c a v n ch s h u
V n u Th ng V n C Chênh Chênh Ngu n
tư c a dư v n khác c a phi u l ch ánh l ch v n
ch s c ch s qu0 giá l i tài t' giá ... u tư
h u ph n h u s n h i oái XDCB
A 1 2 3 4 5 6 7 8
S d u n(m
tr !c
- T"ng v n trong
n"m trư c
- Lãi trong
n"m trư c
- T"ng khác
- Gi m v n trong
n"m trư c
- L trong n"m
trư c
- Gi m khác
S d cu i n(m
tr !c S d u
n(m nay
- T"ng v n trong
n"m nay
- Lãi trong n"m nay
- T"ng khác
- Gi m v n trong
n"m nay
- L trong n"m nay
- Gi m khác
S d cu i n(m
nay

b- Chi ti t v n u tư c a ch s h u Cu i n"m u n"m

- V n góp c a Nhà nư c ... ...
- V n góp c a các i tư ng khác ... ...
- ...
C#ng ... ...
* Giá tr trái phi u ã chuy n thành c phi u trong n"m
* S lư ng c phi u qu0:
c- Các giao d ch v v n v i các ch s h u và phân ph i c t#c, chia N"m nay N"m trư c
l i nhu n
- V n u tư c a ch s h u ... ...
+ V n góp u n"m ... ...
+ V n góp t"ng trong n"m ... ...
+ V n góp gi m trong n"m ... ...
+ V n góp cu i n"m ... ...
- C t#c, l i nhu n ã chia ... ...
d- C t#c
- C t#c ã công b sau ngày k t thúc k k toán n"m:
+ C t#c ã công b trên c phi u ph thông:.................
+ C t#c ã công b trên c phi u ưu ãi:..................
- C t#c c a c phi u ưu ãi l$y k chưa ư c ghi nh n:.......

- C phi u Cu i n"m u n"m

- S lư ng c phi u "ng ký phát hành ... ...
- S lư ng c phi u ã bán ra công chúng ... ...
+ C phi u ph thông ... ...
+ C phi u ưu ãi ... ...
- S lư ng c phi u ư c mua l i ... ...
+ C phi u ph thông ... ...
+ C phi u ưu ãi ... ...
- S lư ng c phi u ang lưu hành ... ...
+ C phi u ph thông ... ...
+ C phi u ưu ãi ... ...
... ...
* M nh giá c phi u ang lưu hành :..............................

e- Các qu0 c a doanh nghi p:

- Qu0 u tư phát tri n
- Qu0 d phòng tài chính
- Qu0 khác thu c v n ch s h u

* M c ích trích l p và s! d ng các qu0 c a doanh nghi p

g- Thu nh p và chi phí, lãi ho c l ư c ghi nh n tr c ti p vào V n ch s h u theo qui nh

c a các chu%n m c k toán c th .
-
-
23- Ngu n kinh phí N"m nay N"m trư c
- Ngu n kinh phí ư c c p trong n"m ... ...
- Chi s nghi p (...) (...)
 - Ngu n kinh phí còn l i cu i n"m ... ...

24- Tài s n thuê ngoài Cu i n"m u n"m

(1)- Giá tr tài s n thuê ngoài
- TSC thuê ngoài ... ...
- Tài s n khác thuê ngoài ... ...
(2)- T ng s ti n thuê t i thi u trong tương lai c a h p ng thuê
ho t ng tài s n không h y ngang theo các th i h n
- T 1 n"m tr xu ng ... ...
- Trên 1 n"m n 5 n"m ... ...
- Trên 5 n"m ... ...
VI- Thông tin b8 sung cho các kho n m c trình bày trong
Báo cáo k t qu ho t #ng kinh doanh ( ơn v
tính:.............)
N"m nay N"m trư c
25- T ng doanh thu bán hàng và cung c p d ch v (Mã s 01) ... ...
Trong ó:
- Doanh thu bán hàng ... ...
- Doanh thu cung c p d ch v ... ...
- Doanh thu h p ng xây d ng ( i v i doanh nghi p có ho t
ng xây l p)
+ Doanh thu c a h p ng xây d ng ư c ghi nh n trong k ; ... ...
+ T ng doanh thu lu0 k c a h p ng xây d ng ư c ghi nh n
n th i i m l p báo cáo tài chính; ... ...
26- Các kho n gi m tr doanh thu (Mã s 02) ... ...
Trong ó:
- Chi t kh u thương m i ... ...
- Gi m giá hàng bán ... ...
- Hàng bán b tr l i ... ...
- Thu GTGT ph i n p (phương pháp tr c ti p) ... ...
- Thu tiêu th c bi t ... ...
- Thu xu t kh%u ... ...
27- Doanh thu thu n v bán hàng và cung c p d ch v (Mã s 10)
Trong ó:
- Doanh thu thu n trao i s n ph%m, hàng hóa ... ...
- Doanh thu thu n trao i d ch v ... ...

28- Giá v n hàng bán (Mã s 11) N"m nay N"m trư c
- Giá v n c a hàng hóa ã bán ... ...
- Giá v n c a thành ph%m ã bán ... ...
- Giá v n c a d ch v ã cung c p ... ...
- Giá tr còn l i, chi phí như ng bán, thanh lý c a ... ...
B S u tư ã bán ... ...
 - Chi phí kinh doanh B t ng s n u tư ... ...
- Hao h t, m t mát hàng t n kho (...) (...)
- Các kho n chi phí vư t m#c bình thư ng ... ...
- D phòng gi m giá hàng t n kho ... ...
C#ng ... ...

29- Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (Mã s 21) N"m nay N"m trư c
- Lãi ti n g!i, ti n cho vay ... ...
- Lãi u tư trái phi u, k phi u, tín phi u ... ...
- C t#c, l i nhu n ư c chia ... ...
- Lãi bán ngo i t ... ...
- Lãi chênh l ch t' giá ã th c hi n ... ...
- Lãi chênh l ch t' giá chưa th c hi n ... ...
- L·i b¸n hµng tr¶ chËm ... ...
- Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh kh¸c ... ...
Céng ... ...

30- Chi phí tài chính (Mã s 22) N"m nay N"m trư c
- Lãi ti n vay ... ...
- Chi t kh u thanh toán, lãi bán hàng tr ch m ... ...
- L do thanh lý các kho n u tư ng n h n, dài h n ... ...
- L bán ngo i t ... ...
- L chênh l ch t' giá ã th c hi n ... ...
- L chênh l ch t' giá chưa th c hi n ... ...
- D phòng gi m giá các kho n u tư ng n h n, dài h n ... ...
- Chi phí tài chính khác ... ...
C#ng ... ...

31- Chi phí thu thu nh p doanh nghi p hi n hành (Mã s 51) N"m nay N"m trư c
- Chi phí thu thu nh p doanh nghi p tính trên thu nh p ch u thu … …
n"m hi n hành
- i u ch+nh chi phí thu thu nh p doanh nghi p c a các n"m … …
trư c vào chi phí thu thu nh p hi n hành n"m nay
- T ng chi phí thu thu nh p doanh nghi p hi n hành … …

32- Chi phí thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i (Mã s 52) N"m nay N"m trư c
- Chi phí thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i phát sinh t các … …
kho n chênh l ch t m th i ph i ch u thu
- Chi phí thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i phát sinh t vi c … …
hoàn nh p tài s n thu thu nh p hoãn l i
- Thu nh p thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i phát sinh t các (…) (…)
kho n chênh l ch t m th i ư c kh u tr
- Thu nh p thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i phát sinh t các (…) (…)
kho n l tính thu và ưu ãi thu chưa s! d ng
 - Thu nh p thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i phát sinh t vi c (…) (…)
hoàn nh p thu thu nh p hoãn l i ph i tr
- T ng chi phí thu thu nh p doanh nghi p hoãn l i … …

33- Chi phí s n xu t, kinh doanh theo y u t N"m nay N"m trư c
- Chi phí nguyên li u, v t li u ... ...
- Chi phí nhân công ... ...
- Chi phí kh u hao tài s n c nh ... ...
- Chi phí d ch v mua ngoài ... ...
- Chi phí khác b-ng ti n ... ...
C#ng ... ...

VII- Thông tin b8 sung cho các kho n m c trình bày trong
Báo cáo l u chuy n ti n t ( ơn v tính:……………..)
34- Các giao d ch không b-ng ti n nh hư ng n báo cáo lưu chuy n
ti n t và các kho n ti n do doanh nghi p n m gi nhưng không ư c s! d ng
N"m nay N"m trư c
a- Mua tài s n b-ng cách nh n các kho n n liên quan tr c
ti p ho c thông qua nghi p v cho thuê tài chính:
- Mua doanh nghi p thông qua phát hành c phi u: … …
- Chuy n n thành v n ch s h u: … …
b- Mua và thanh lý công ty con ho$c n v kinh doanh
khác trong k% báo cáo.
- T ng giá tr mua ho c thanh lý; … …
… …
- Ph n giá tr mua ho c thanh lý ư c thanh toán b-ng ti n
và các kho n tương ương ti n;
… …
- S ti n và các kho n tương ương ti n th c có trong công
ty con ho c ơn v kinh doanh khác ư c mua ho c thanh
… …
lý;
- Ph n giá tr tài s n (T ng h p theo t ng lo i tài s n) và n
ph i tr không ph i là ti n và các kho n tương ương ti n
trong công ty con ho c ơn v kinh doanh khác ư c mua
ho c thanh lý trong k .
c- Trình bày giá tr và lý do c a các kho n ti n và t ng
ng ti n l!n do doanh nghi p n)m gi nh ng không
c s d ng do có s h n ch c a pháp lu3t ho$c các
ràng bu#c khác mà doanh nghi p ph i th c hi n.

VIII- Nh ng thông tin khác

1- Nh ng kho n n ti m tàng, kho n cam k t và nh ng thông tin tài chính khác:
………………………
2- Nh ng s ki n phát sinh sau ngày k t thúc k k toán n"m:………………………………
3- Thông tin v các bên liên quan:…………………………………………
4- Trình bày tài s n, doanh thu, k t qu kinh doanh theo b ph n (theo l1nh v c kinh doanh
ho c khu v c a lý) theo quy nh c a Chu%n m c k toán s 28 “Báo cáo b ph n”(2):.
………………...…
5- Thông tin so sánh (nh ng thay i v thông tin trong báo cáo tài chính c a các niên k
toán trư c):
……………………………………………………………………………………………….
..
6- Thông tin v ho t ng liên t c: ……………………………………...……
7- Nh ng thông tin khác. (3) ...............................................................................................
L p, ngày ... tháng ... n m ...
Ng i l3p bi u K toán tr ng Giám c
(Ký, h& tên) (Ký, h& tên) (Ký, h& tên, óng d u)

Ghi chú:
(1) Nh ng ch tiêu không có thông tin, s li u thì không ph i trình bày nhưng không
ư c ánh l i s th t ch tiêu.
(2) Ch áp d ng cho công ty niêm y t.
(3) Doanh nghi p ư c trình bày thêm các thông tin khác xét th y c n thi t cho ngư i
s% d ng báo cáo tài chính.