BAEL 1A

Panitikan
Tagapag-ulat: Bhea Marie Rebadomia
Tagalog
Lope K. Santos
Ama ng Bararila (Grammar), Nobelista, Makata,
Kuwentista, Gur at Pulitiko.
Naging kagawad siya ng itinatag na Surian ng Wikang
Pam- bansa at humalili kay Jaime C. de Veyra bilang
patnugot ng Surian.
Naging propesor siya ng Wika sa Unibersidad ng
Pilipinas (UP),
naging senador siya ng ika-labindalawang purok
senadoryal ng Pilipinas, naging gobernador ng
lalawigan ng Rizal.
Obra maestra: "Banaag at Sikat"
Jose Corazon
de Jesus Tinatawag siyang:
“Huseng Batute”
“Hari ng Balagtasan”
“Makata ng Pag-ibig”

Obra maestra: "Isang

Punong Kahoy"
Amado V.
Hernandez
Tinagurian siyang "Makata ng mga Manggagawa".
Siya'y isang mahusay na makata, kuwentista,
nobelista, mandudula, mamamahayag, pulitiko, at
lider manggagawa.
Mga ambag niya sa panitikan:
Isang Di- pang Langit
Bayang Malaya
Luha ng Buwaya
Inang Wika, Kalayaan
Mga Ibong Mandaragit
Muntinlupa
Ang Panday.
Julian Cruz Balmaceda Florentino Collantes
Kilala siya sa sagisag na
"Kuntil Butil".
Nabibilang siya sa
marunong din siyang
pangkat ng mga
magsalita ng
makata at pangkat
Kapampangan, Ilokano,
ng mga
at Bisaya.
mandudula.
"Buhay Lansangan".
"Kahapon, Ngayon
Kilala siyang isang
at Bukas"
pangunahing duplero sa
"Bukas" laban kina
kanyang panahon.
Iñigo Ed Regaldo at
Katulad ni Jose Corazon
Benigno Ramos.
de Jesus ay naputungan
"Bunganga ng
din siyang "Hari ng
Pating"
Balagtasan".
Obra maestra: "Lumang
Simbahan"
Ildefonso Santos
Kauna-unahang guro sa Pilipino
sa National Teacher's College.
Ang kanyang katanyagan ay
hindi lamang sa pagsulat ng tula
kundi pati sa pagsasalin sa
Tagalog ng ibang akdang
nasusulat sa ibang wika.
Siya ang nagsalin (translate) ng
Pambansang Awit.
Ildefonso Santos
Ang ilan sa kanyang mga sinulat ay ang
mga su- musunod:
Gabi
Ang Guryon
Tatlong Inakay
Sa hukuman ng Pag-ibig
Ang ulap
Sa Tabi ng Dagat at Simoun.
Teodoro Gener Naging pangulo siya ng "Kapisanang
Ilaw at Panitik"
naging kalihim ng "Sanggunian ng
mga Pantas ng Akademya ng
Wikang Tagalog".
Isa siya sa mga nagsalin sa Tagalog
ng Sinuring Kodigo Pe- nal.
Obra maestra: ang pagkakasalin niya
sa Tagalog ng nobelang Español na
"Don Quijote de la Mancha".
Nakilala siya sa kanyang mga
sumusunod na tula: Ang Guro, Ang
Masamang Damo, Ang Buhay at Pag-
ibig.
Valeriano Hernandez
Peña
Gumamit siya ng pseudonym na "Kinting Kulirat" sa kanyang
libro na "Buhay Maynila" na galing sa diyaro ng "Muling Pagsilang".
Kilala siya sa tawag na Tandang Anong
Ipinalalagay na ang nobelang "Nena at Neneng" ang kanyang
obra maestra.
Ang ilan sa kanyang mga nobela ay ang mga sumusunod:
Mag-inang Mahirap
Hatol ng Panahon
Ang Pahimakas ng isang Ina
Pagluha ng Matuwid
Dangal ng Magulang
Bunga ng Pag-iimbot at
Kasawian ng Unang Pag-ibig
Iñigo Ed. Regaldo
Siya'y isang manunulat na sumunod sa mga yapak ng
kanyang amang nagtamo ng katanyagan noong
panahon ng mga Español
tinatawag siya sa sagisag na "Odalager".
Siya'y naging editor ng:
"Ang Mithi"
"Pagkakaisa"
"Watawat"
"Kapangyarihan ng Bayan"
Naging punong tagapagpaganap siya ng lingguhang
Ilang-Ilang at punong pat-nugot ng "Liwayway".
Iñigo Ed. Regaldo
Ang kanyang aklat na pinamagatang "Damdamin" na
katipunan ng kanyang mga tula ay nagtamo ng
unang gantimpala sa' timpalak ng Commonwealth
noong 1941.
Siya ay batikang kuwentista, nobelista, makata,
mandudula, at peryodista.
Matagal siyang naging editor at kolumnista ng "Taliba".
Siya'y naging isa sa mga unang kasangguni sa "Surian
ng Wikang Pambansa".
Iñigo Ed. Regaldo
Ang ilang nobelang sinulat niya sa Panahong Ginto ng
Nobelang Tagalog ay ang mga sumusunod:
Madaling Araw
Sampaguitang Walang Bango
Ang Dalaginding
May Pagsinta'y Walang Puso
Ang May Lasong Ngiti
Ang Huling Pagluha
Faustino Aguilar
Ang kauna-unahang nobelang
naipalimbag niya: "Pinaglahuan", noong
1907
Tinawag siya ni Regalado na "Alejandro
Dumas ng Panitikang Tagalog"
Tinawag ni Amado V. Hernandez na
"Bagong Propagandista".
Binuhay niya sa nobela ang kalunos-lunos
na kalagayan ng mga manggagawa at
ang walang habas na panunuwag ng
mga kapitalistang Amerikano sa mga
manggagawang Pilipino.
Faustino Aguilar
Sagana rin ang nobela sa paglalarawan ng
kapangyarihan ng salapi at kayamanan.
Ang iba pang mga nobelang sinulat ni
Faustino Aguilar ay ang mga sumusunod:
Lihim ng Isang Pulo
Mga Busabos ng Palad
Sa Ngalan ng Diyos
Nangalunod sa Katihan
Severino Reyes
Kumita siya ng unang liwanag sa Sta. Cruz, Maynila Rufina noong
Pebrero 11, 1861.
Tinapos niya ang ‘Batsilyer sa Pilosopiya’ at Letras sa Unibersidad ng
Santo Tomas. (UST) Nagsimula siya sa pagsulat sa Tagalog noong
1902.
Nakilala siya sa tawag na Don Binoy at gumamit ng sagisag na Lola
Basyang sa kanyang mga kuwento sa Liwayway.
Siya'y ikalimang anak
Siya ay tinaguriang "Ama ng Lingguhang Liwayway" at "Ama ng
ng mag-asawang Dulang Pilipino".
Reyes at Andres OBRA MAESTRA: Ang kauna-unahang dulang sinulat niya ay ang
Rivera.
"Walang Sugat".
Aurelio Tolentino
Nagsimula siya ng pag-aaral sa Malolos, nagpatuloy sa
San Juan de Letran at Unibersidad ng Santo Tomas.
Natapos niya ay makabayan at may diwang
mapanghimagsik kaya't ilang ulit tapos niya ang Batsilyer
ng Pilosopiya sa U.S.T.
Ang mga dulang sinulat siyang nabilanggo.
Siya ang pumulot ng salitang "dula" mula sa Bisaya at
pinagkunan naman ng salitang dulaan na
kasingkahulugan ng "teatro".
OBRA MAESTRA: ang dulang "Luhang Tagalog" Siya'y ipinanganak sa
mga Guagua,
Pampanga noong
Oktobre 15, 1868.
Ang iba niyang mga dula
ay:
Kahapon
Ngayon at Bukas
Sinukuan
Sumpaan
Bagong Kristo
Manood Kayo
Patricio Mariano
Itinuring na isa sa mga pinakamahusay na
mandudulang Tagalog.
Ang mga paksa ng kanyang mga dula ay
punong-puno ng simbolismo at
maromansa ang kanyang estilo.
Nakasulat si Patricio Mariano ng may
animnapung dula.
Siya'y naglingkod sa Senado ngunit hindi
naging dahilan ito upang talikuran niya ang
pagsusulat.
Obra maestra: "Lakambini"
Patricio Mariano
Ang iba pa niyang mga dula ay ang mga
sumusunod:
Ang Anak ng Dagat (maipapantay sa
obra maestra niyang Lakambini)
Ako'y Iyo Rin, Ang Tulisan
Silanganin
Ang Dalawang Pag-ibig
Luha't Dugo
Si Mayumi
Ang Unang Binhi
Hermogenes Ilagan
Kilala siya sa tawag na Ka Mohing.
Itinatag niya ang "Compaña Ilagan" na naging
matagumpay sa pagtatanghal ng mga dula
sa Kalagitnaang Luzon.
Sarswela: "Dalagang Bukid"
Ang ilan pa sa mga dulang sinulat niya ang
mga sumusunod:
Dispues de Dios el Dinero
Dalawang Hangal
Biyaya ng Pag-ibig.
Ang kanyang mga anak
batak sa dulaan at
pinilakang tabing:
Gernardo de Leon, Angel
Esmeralda at Tito Arevalo.
Ingles
Jose Garcia Villa
Pinakatanyag siyang manunulat sa
Ingles.
Maging sa Amerika ay hinahangaan ang
kanyang mga sinulat.
Nagtamo siya ng mga gantimpala sa
iba't ibang timpalak.
Kilala siya sa sagisag na "Doveglion".
Ito ang ilang sa mga kanyang nasulat:
Many Voices
The Anchored Angel
Footnote to Youth
Marcelo de Garcia
Concepcion
Kauna-unahan siyang
makatang Pilipinong nakilala sa
Amerika.
ag

Ang kalipunan ng kanyang mga

am
ar

tula ay inilathala sa dalawang

M

r
ila
do

tomo:
lP
an

De
rn

"Azucena"
Fe

H.
elo

"Bamboo Flute"
rc
Ma
Zulueta da Costa
Nagkamit siya ng unang gantimpala "Like
the Molave" noong 1940 sa Commonwealth
LIterature.

Ang kanyang kauna-unahang aklat: “Leaves".

N.V.M. Gonzales
Namamayag manunulat
Siya ay nagtuturo sa iba’t ibang
mga eskwelahan sa Maynila
Ang mga adka niyang mga
sinulat ay:
Warm Hand
Mindoro and Beyond: Twenty
-One Stories
Ash-Covered Loam
The Winds of April
Salamat!