Full Ebook of Sap S 4 Hana Financial Accounting Certification Guide 3Rd Edition Stefanos Pougkas Online PDF All Chapter

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 69

SAP S/4 HANA Financial Accounting

Certification Guide 3rd Edition Stefanos


Pougkas
Visit to download the full and correct content document:
https://ebookmeta.com/product/sap-s-4-hana-financial-accounting-certification-guide-
3rd-edition-stefanos-pougkas/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...

SAP HANA Cloud in a Nutshell: Design, Develop, and


Deploy Data Models using SAP HANA Cloud 1st Edition
Miguel Figueiredo

https://ebookmeta.com/product/sap-hana-cloud-in-a-nutshell-
design-develop-and-deploy-data-models-using-sap-hana-cloud-1st-
edition-miguel-figueiredo/

SAP S/4HANA Financial Accounting Configuration: Learn


Configuration and Development on an S/4 System 2nd
Edition Andrew Okungbowa

https://ebookmeta.com/product/sap-s-4hana-financial-accounting-
configuration-learn-configuration-and-development-on-
an-s-4-system-2nd-edition-andrew-okungbowa/

SAP S/4HANA Financial Accounting Configuration: Learn


Configuration and Development on an S/4 System 2nd
Edition Andrew Okungbowa

https://ebookmeta.com/product/sap-s-4hana-financial-accounting-
configuration-learn-configuration-and-development-on-
an-s-4-system-2nd-edition-andrew-okungbowa-2/

SAP S 4HANA Sales Certification Guide Application


Associate Exam 1st Edition Darío Franco Jon Simmonds

https://ebookmeta.com/product/sap-s-4hana-sales-certification-
guide-application-associate-exam-1st-edition-dario-franco-jon-
simmonds/
Financial and Managerial Accounting, 15th Edition Carl
S. Warren

https://ebookmeta.com/product/financial-and-managerial-
accounting-15th-edition-carl-s-warren/

Financial Accounting Robert Libby

https://ebookmeta.com/product/financial-accounting-robert-libby/

Financial Management and Accounting in the Public


Sector 3rd Edition Gary Bandy

https://ebookmeta.com/product/financial-management-and-
accounting-in-the-public-sector-3rd-edition-gary-bandy/

FINANCIAL ACCOUNTING 10th Edition Libby.

https://ebookmeta.com/product/financial-accounting-10th-edition-
libby/

Financial Accounting Jerry J. Weygandt

https://ebookmeta.com/product/financial-accounting-jerry-j-
weygandt/
SAP PRESS is a joint initiative of SAP and Rheinwerk Publishing. The know-how offered
by SAP specialists combined with the expertise of Rheinwerk Publishing offers the
reader expert books in the field. SAP PRESS features first-hand information and expert
advice, and provides useful skills for professional decision-making.

SAP PRESS offers a variety of books on technical and business-related topics for the SAP
user. For further information, please visit our website: http://www.sap-press.com.

Theresa Marquis, Marjorie Wright


SAP S/4HANA Management Accounting Certification Guide:
Application Associate Exam
2019, 461 pages, paperback and e-book
www.sap-press.com/4886

Stoil Jotev
Configuring SAP S/4HANA Finance
2019, 756 pages, hardcover and e-book
www.sap-press.com/4857

Anup Maheshwari
Implementing SAP S/4HANA Finance (3rd Edition)
2020, 632 pages, hardcover and e-book
www.sap-press.com/5058

Janet Salmon, Michel Haesendonckx


SAP S/4HANA Finance: The Reference Guide to What’s New
2019, 505 pages, hardcover and e-book
www.sap-press.com/4838

Tritschler, Walz, Rupp, Mucka


Financial Accounting with SAP S/4HANA: Business User Guide
2020, 604 pages, hardcover and e-book
www.sap-press.com/4938
Stefanos Pougkas

SAP S/4HANA® Financial Accounting


Certification Guide
Application Associate Exam
Dear Reader,

Close your eyes and imagine it: The audience cheers, you take a bow, and the curtains
close. You’ve sunk your heart and soul into your performance, and you can breathe a
sigh of joyful relief knowing you’ve played your absolute best. All those hours of dedica-
tion have finally paid off!

But before you can reach this happy point, you need to put in the work. Only with regular
practice can you gain the confidence you’ll need to succeed, whether you’re about to
perform a recital or sit for the SAP S/4HANA financial accounting associate exam.

Author Stefanos Pougkas returns with a third edition of this certification guide filled with
practice questions to help you fine-tune your financial accounting skills. And Stefanos
isn’t just a review coach—he wrote the exam itself, too! With real-world examples and
insider tips, this guide is the warmup you need to ace the test and take that congratu-
latory bow.

What did you think about SAP S/4HANA Financial Accounting Certification Guide? Your
comments and suggestions are the most useful tools to help us make our books the
best they can be. Please feel free to contact me and share any praise or criticism you
may have.

Thank you for purchasing a book from SAP PRESS!

Rachel Gibson
Editor, SAP PRESS

rachelg@rheinwerk-publishing.com
www.sap-press.com
Rheinwerk Publishing • Boston, MA
Notes on Usage

This e-book is protected by copyright. By purchasing this e-book, you have agreed to
accept and adhere to the copyrights. You are entitled to use this e-book for personal pur-
poses. You may print and copy it, too, but also only for personal use. Sharing an electronic
or printed copy with others, however, is not permitted, neither as a whole nor in parts. Of
course, making them available on the Internet or in a company network is illegal as well.

For detailed and legally binding usage conditions, please refer to the section
Legal Notes.

This e-book copy contains a digital watermark, a signature that indicates which person
may use this copy:

Copy No. 6nyj-8thq-45vi-aucb


for personal use of
Gideon Lyda
gideonplyda@gmail.com
Imprint

This e-book is a publication many contributed to, specifically:

Editor Rachel Gibson


Acquisitions Editor Emily Nicholls
Copyeditor Julie McNamee
Cover Design Graham Geary
Photo Credit Shutterstock.com: 631104014/© zffoto
Production E-Book Hannah Lane
Typesetting E-Book SatzPro, Krefeld (Germany)

We hope that you liked this e-book. Please share your feedback with us and read the
Service Pages to find out how to contact us.

The Library of Congress has cataloged the printed edition as follows:


Names: Pougkas, Stefanos, author.
Title: SAP S/4HANA financial accounting certification guide : application
associate exam / by Stefanos Pougkas.
Description: 3rd Edition. | Boston : Rheinwerk Publishing, 2021. | Revised
edition of the author’s SAP S/4HANA financial accounting certification
guide, 2019.
Identifiers: LCCN 2021014608 | ISBN 9781493221271 (hardcover) | ISBN
9781493221288 (ebook)
Subjects: LCSH: SAP HANA (Electronic resource)--Examinations--Study guides.
| Database management--Examinations--Study guides.
Classification: LCC QA76.9.D3 P684 2021 | DDC 005.74068--dc23
LC record available at https://lccn.loc.gov/2021014608

ISBN 978-1-4932-2127-1 (print)


ISBN 978-1-4932-2128-8 (e-book)
ISBN 978-1-4932-2129-5 (print and e-book)

© 2021 by Rheinwerk Publishing, Inc., Boston (MA)


3rd edition 2021
7

Contents

Preface ..................................................................................................................................................... 15
Introduction: The Path to Certification ........................................................................................ 19

1 Overview and Deployment of SAP S/4HANA 45

1.1 Objectives of This Portion of the Test ........................................................................ 46

1.2 Digital Transformation ..................................................................................................... 47

1.3 Intelligent Enterprise Framework ................................................................................ 47


1.3.1 SAP HANA Architecture ...................................................................................... 48
1.3.2 Technology Enablers for Success with SAP HANA ..................................... 49
1.4 SAP S/4HANA ........................................................................................................................ 50
1.4.1 SAP S/4HANA Deployment Options ............................................................... 52
1.4.2 SAP S/4HANA Adoption ...................................................................................... 53
1.4.3 SAP S/4HANA System Landscape .................................................................... 54
1.5 SAP Fiori User Interface ..................................................................................................... 54
1.5.1 SAP Fiori User Experience Paradigm .............................................................. 55
1.5.2 SAP Fiori for SAP S/4HANA ................................................................................ 55
1.5.3 SAP Fiori Launchpad ............................................................................................ 58
1.5.4 SAP Fiori Launchpad Designer .......................................................................... 64
1.6 Important Terminology .................................................................................................... 66

1.7 Practice Questions ............................................................................................................... 67


1.8 Practice Question Answers and Explanations ........................................................ 71

1.9 Test Takeaway ...................................................................................................................... 73

1.10 Summary ................................................................................................................................. 74

2 General Ledger Accounting 75

2.1 Objectives of This Portion of the Test ........................................................................ 76

2.2 Organizational Units .......................................................................................................... 77


2.2.1 Client ......................................................................................................................... 77
2.2.2 Company Code ...................................................................................................... 80
2.2.3 Company ................................................................................................................. 84
2.2.4 Profit Center ........................................................................................................... 86
8 Contents

2.2.5 Segment .................................................................................................................. 87


2.2.6 Functional Area ..................................................................................................... 88
2.2.7 Business Area ......................................................................................................... 89
2.3 Integration with Non-Financial Accounting Organizational Units ............... 89
2.3.1 Integration with Controlling ............................................................................ 90
2.3.2 Integration with Logistics .................................................................................. 91
2.3.3 Integration with SAP ERP Human Capital Management ........................ 92
2.4 Master Records ..................................................................................................................... 92
2.4.1 Chart of Accounts ................................................................................................. 92
2.4.2 Creating a Chart of Accounts ........................................................................... 93
2.4.3 Account Groups ..................................................................................................... 94
2.4.4 Maintaining General Ledger Accounts .......................................................... 96
2.4.5 Primary Cost and Revenue Accounts and Secondary Cost
Accounts .................................................................................................................. 100
2.4.6 Profit Centers ......................................................................................................... 101
2.5 Global Financial Accounting Configuration ............................................................ 104
2.5.1 Parallel Accounting .............................................................................................. 104
2.5.2 Configuring Ledgers ............................................................................................ 105
2.5.3 Deactivating Ledgers ........................................................................................... 107
2.5.4 Ledger Group Definition ..................................................................................... 108
2.5.5 Extension Ledgers ................................................................................................ 109
2.5.6 Accounts Approach .............................................................................................. 111
2.5.7 Accounting Principles .......................................................................................... 112
2.5.8 Fiscal Year Variant ................................................................................................ 113
2.5.9 Integration of Controlling with the General Ledger ................................. 115
2.5.10 Currencies ............................................................................................................... 115
2.5.11 Document Types and Number Ranges .......................................................... 118
2.5.12 Posting Keys ........................................................................................................... 120
2.5.13 Tolerance Groups ................................................................................................. 122
2.5.14 Tax Handling .......................................................................................................... 123
2.5.15 Analyzing Document Splitting ......................................................................... 127
2.5.16 Document Splitting Characteristics ............................................................... 130
2.5.17 Document Splitting Steps ................................................................................. 131
2.6 Business Transactions in the General Ledger .......................................................... 133
2.6.1 Posting General Ledger Documents ............................................................... 133
2.6.2 Changing Documents ......................................................................................... 137
2.6.3 Reversing Documents ......................................................................................... 138
2.6.4 Cross-Company-Code Postings ........................................................................ 141
2.6.5 Financial Document Clearing ........................................................................... 142
2.6.6 Default Values for Data Entry .......................................................................... 143
2.6.7 General Ledger Overview ................................................................................... 144
2.7 Important Terminology .................................................................................................... 144
Contents 9

2.8 Practice Questions ............................................................................................................... 146


2.9 Practice Question Answers and Explanations ........................................................ 153
2.10 Test Takeaway ...................................................................................................................... 159
2.11 Summary ................................................................................................................................. 159

3 Accounts Payable and Accounts Receivable 161

3.1 Objectives of This Portion of the Test ........................................................................ 162


3.2 Business Partners ................................................................................................................. 163
3.2.1 Categories ............................................................................................................... 163
3.2.2 Business Partner Roles ........................................................................................ 164
3.2.3 Role Grouping ........................................................................................................ 165
3.2.4 Number Range Definition ................................................................................. 166
3.2.5 Business Partner Types ....................................................................................... 167
3.2.6 Business Partner Field Attributes .................................................................... 167
3.2.7 Customer and Supplier Account Groups ...................................................... 169
3.2.8 Account Group Details ........................................................................................ 170
3.2.9 One-Time Accounts and Normal Accounts .................................................. 172
3.2.10 General Data .......................................................................................................... 174
3.3 Payment Terms ..................................................................................................................... 182
3.3.1 Payment Term Definition .................................................................................. 182
3.3.2 Installment Payments ......................................................................................... 185
3.3.3 Payment Block Reasons ...................................................................................... 186
3.3.4 Customer/Supplier Tolerance .......................................................................... 187
3.4 Invoicing .................................................................................................................................. 188
3.5 Manual Payments ............................................................................................................... 195
3.5.1 Posting on Account .............................................................................................. 196
3.5.2 Foreign Currency ................................................................................................... 197
3.6 Automatic Payments ......................................................................................................... 198
3.6.1 Customizing the Payment Program ............................................................... 198
3.6.2 Company Codes .................................................................................................... 199
3.6.3 Customization ....................................................................................................... 201
3.6.4 Country Level ......................................................................................................... 202
3.6.5 Payment Medium Workbench ......................................................................... 205
3.6.6 Automatic Payment Run .................................................................................... 209
3.6.7 Payment Selection Parameters ........................................................................ 209
3.6.8 Review ...................................................................................................................... 211
3.6.9 Payment Run .......................................................................................................... 213
3.6.10 Payment Media Creation ................................................................................... 214
10 Contents

3.7 Dunning ................................................................................................................................... 215


3.7.1 Define Dunning Areas ......................................................................................... 216
3.7.2 Define Dunning Keys ........................................................................................... 216
3.7.3 Define Dunning Block Reason .......................................................................... 217
3.7.4 Dunning Procedures ............................................................................................ 217
3.7.5 Dunning Level Maintenance ............................................................................. 219
3.7.6 Dunning Text Maintenance .............................................................................. 221
3.7.7 Dunning Charges .................................................................................................. 221
3.7.8 Special General Ledger Indicators ................................................................... 223
3.7.9 Company Code Settings ..................................................................................... 223
3.7.10 Dunning Groupings ............................................................................................. 224
3.7.11 Dunning Details .................................................................................................... 225
3.7.12 Dunning Run .......................................................................................................... 226
3.8 Correspondence ................................................................................................................... 227
3.8.1 Correspondence Types ........................................................................................ 227
3.8.2 Payment Differences ........................................................................................... 229
3.8.3 Printing Correspondence ................................................................................... 230
3.9 Special General Ledger Accounting ............................................................................. 230
3.9.1 Configuring Special General Ledger Indicators .......................................... 232
3.9.2 Down Payments and Down Payment Requests ......................................... 234
3.9.3 Posting to Different Reconciliation Accounts ............................................. 235
3.10 Reporting ................................................................................................................................. 237
3.11 Important Terminology .................................................................................................... 241
3.12 Practice Questions ............................................................................................................... 243
3.13 Practice Question Answers and Explanations ........................................................ 249
3.14 Test Takeaway ...................................................................................................................... 254
3.15 Summary ................................................................................................................................. 255

4 Asset Accounting 257

4.1 Objectives of This Portion of the Test ........................................................................ 258


4.2 Fixed Asset Accounting ..................................................................................................... 259
4.3 Chart of Depreciation ........................................................................................................ 260
4.4 Depreciation Areas .............................................................................................................. 261
4.4.1 Configuration ......................................................................................................... 262
4.4.2 Derived Depreciation Areas .............................................................................. 264
4.5 Asset Class .............................................................................................................................. 264
4.6 Account Determination .................................................................................................... 266
Contents 11

4.7 Screen Layouts ...................................................................................................................... 268


4.8 User-Defined Fields ............................................................................................................. 270
4.9 Asset Master Data ............................................................................................................... 271
4.10 Integration with Plant Maintenance .......................................................................... 272
4.11 Asset Transaction Types ................................................................................................... 273
4.12 Asset Acquisitions ............................................................................................................... 274
4.12.1 Acquisition with Automatic Offsetting ........................................................ 275
4.12.2 Acquisition Integrated with Accounts Payable .......................................... 277
4.12.3 Asset Acquisition with Purchase Order Integrated with
Materials Management ..................................................................................... 278
4.12.4 Gross and Net Document Types ...................................................................... 280
4.13 Asset Retirements ............................................................................................................... 282
4.13.1 Posting an Asset Sale Invoice ........................................................................... 282
4.13.2 Creating Asset Retirement ................................................................................ 283
4.13.3 Asset Sale Line Items ........................................................................................... 283
4.13.4 Retirements Worklist .......................................................................................... 284
4.14 Asset Transfers ...................................................................................................................... 285
4.14.1 Intracompany Transfers ..................................................................................... 285
4.14.2 Intercompany Transfer ....................................................................................... 286
4.14.3 Transfer Methods ................................................................................................. 287
4.15 Low-Value Assets ................................................................................................................. 288
4.16 Assets Under Construction .............................................................................................. 289
4.17 Investment Support Measures ...................................................................................... 291
4.18 Asset Depreciation .............................................................................................................. 293
4.18.1 Calculation of Depreciation .............................................................................. 293
4.18.2 Time-Dependent Depreciation Definitions ................................................. 294
4.18.3 Depreciation Posting Run .................................................................................. 296
4.19 Asset Year-End Process ..................................................................................................... 297
4.20 Asset Reporting .................................................................................................................... 299
4.20.1 Asset Accounting Overview .............................................................................. 299
4.20.2 Asset Value Report ............................................................................................... 301
4.20.3 Manage Fixed Assets ........................................................................................... 301
4.20.4 Asset Balances Report ......................................................................................... 302
4.20.5 Asset History Sheet .............................................................................................. 303
4.21 Asset Legacy Data Transfer ............................................................................................. 304
4.21.1 Migration Preparation Customizing .............................................................. 304
4.21.2 Performing Manual Data Migration .............................................................. 305
4.21.3 Performing Data Migration with the Migration Cockpit ........................ 306
4.22 Important Terminology .................................................................................................... 308
12 Contents

4.23 Practice Questions ............................................................................................................... 310


4.24 Practice Question Answers and Explanations ........................................................ 314
4.25 Test Takeaway ...................................................................................................................... 318
4.26 Summary ................................................................................................................................. 319

5 Financial Closing 321

5.1 Objectives of This Portion of the Test ........................................................................ 322


5.2 Financial Statement Version .......................................................................................... 323
5.2.1 Definitions for the Financial Statement ....................................................... 323
5.2.2 Financial Statement Version Item Hierarchy .............................................. 324
5.2.3 Financial Statement Item Definition ............................................................. 325
5.2.4 Account Assignment ........................................................................................... 327
5.2.5 Global Accounting Hierarchy for Financial Statement Version
Maintenance .......................................................................................................... 328
5.2.6 Financial Statement Output with SAP Fiori ................................................. 330
5.2.7 Financial Statement Report with ABAP ........................................................ 332
5.2.8 Output of Ledger Comparison Report ........................................................... 333
5.3 General Ledger Closing ..................................................................................................... 334
5.3.1 Posting Periods ...................................................................................................... 335
5.3.2 Balance Carryforward ......................................................................................... 337
5.3.3 Auditing ................................................................................................................... 338
5.4 Accruals and Deferrals ....................................................................................................... 340
5.4.1 Accrual/Deferral Journal Entry ......................................................................... 341
5.4.2 Recurring Journal Entry ...................................................................................... 342
5.5 Accruals Management ...................................................................................................... 343
5.5.1 Manual Accruals Process .................................................................................... 343
5.5.2 Manual Accruals Configuration ....................................................................... 345
5.5.3 Purchase Order Accruals Process .................................................................... 348
5.6 Closing Activities in Receivables and Payables ...................................................... 350
5.6.1 Balance Confirmation ......................................................................................... 350
5.6.2 Foreign Currency Valuation .............................................................................. 352
5.6.3 Value Adjustments .............................................................................................. 357
5.6.4 Accounts Payable/Accounts Receivable Regrouping ............................... 359
5.7 Closing Activities in Materials Management .......................................................... 361
5.7.1 Physical Inventory ................................................................................................ 361
5.7.2 Goods Receipt/Invoice Receipt Account Clearing ...................................... 362
5.7.3 Stock Valuation ..................................................................................................... 366
Contents 13

5.8 SAP S/4HANA Financial Closing Cockpit ................................................................... 367


5.8.1 Task Templates ...................................................................................................... 368
5.8.2 Task List .................................................................................................................... 370
5.8.3 Dependency Configuration ............................................................................... 370
5.9 Methods for Intercompany Matching and Reconciliation ................................ 371
5.10 Important Terminology .................................................................................................... 373
5.11 Practice Questions ............................................................................................................... 375
5.12 Practice Question Answers and Explanations ........................................................ 380
5.13 Test Takeaway ...................................................................................................................... 382
5.14 Summary ................................................................................................................................. 383

6 Organizational Assignments and


Process Integration 385

6.1 Objectives of This Portion of the Test ........................................................................ 387


6.2 Bank Account Management ........................................................................................... 387
6.2.1 Bank Directory ....................................................................................................... 388
6.2.2 House Bank ............................................................................................................. 389
6.2.3 Bank Account Creation ....................................................................................... 390
6.3 Document Parking .............................................................................................................. 392
6.3.1 Overview of Document Parking ....................................................................... 393
6.3.2 Document Parking Workflow Customizing ................................................. 394
6.3.3 Document Parking with Workflow ................................................................. 398
6.4 Journal Entry Verification ................................................................................................ 402
6.4.1 Verification Process ............................................................................................. 403
6.4.2 Workflow Configuration .................................................................................... 404
6.5 Validations and Substitutions ....................................................................................... 407
6.5.1 Overview of Validations and Substitutions ................................................. 407
6.5.2 Substitution Definition ....................................................................................... 410
6.5.3 Validation Definition ........................................................................................... 414
6.5.4 Sets Definition ....................................................................................................... 416
6.5.5 Rules Definition ..................................................................................................... 418
6.6 Data Archiving ...................................................................................................................... 418
6.6.1 General Customizing for Data Archiving ...................................................... 419
6.6.2 Object-Specific Customizing for Data Archiving ....................................... 420
6.6.3 Performing Data Archiving: General Ledger Account Example ............ 421
14 Contents

6.7 Data Aging .............................................................................................................................. 425


6.7.1 Data Aging Customizing .................................................................................... 426
6.7.2 Data Aging Run ..................................................................................................... 428
6.8 Important Terminology .................................................................................................... 429
6.9 Practice Questions ............................................................................................................... 432
6.10 Practice Question Answers and Explanations ........................................................ 436
6.11 Test Takeaway ...................................................................................................................... 439
6.12 Summary ................................................................................................................................. 439

The Author ............................................................................................................................................. 441


Index ........................................................................................................................................................ 443
Service Pages ..................................................................................................................................... I
Legal Notes ......................................................................................................................................... I
15

Preface

The SAP PRESS Certification Guide Series is designed to provide those who are pre-
paring to take an SAP-certififed exam with all the review, insight, and practice they
need to pass the exam. The series is written in practical, easy-to-follow language
that provides targeted content focused on what you need to know to successfully
take your exam.

Target Audience
This book is specifically written for those preparing to take the SAP Certified Appli-
cation Associate – SAP S/4HANA for Financial Accounting Associates C_TS4FI_
2020 exam, so if you’ve purchased this book, you’re obviously interested in learn-
ing how to successfully pass the certification exam. It focuses on core SAP S/4HANA
financial accounting skills: general ledger accounting, accounts payable and ac-
counts receivable, asset accounting, financial closing, and more.
By using this book, you’ll gain a thorough understanding of the exam structure
and what to expect when taking it. You’ll receive a refresher on key concepts cov-
ered on the exam and will be able to test your skills via sample practice questions
and answers. The book is closely aligned with the course syllabus and the exam
structure, so all the informfation provided is relevant and applicable to what you
need to know to prepare. We explain the SAP products and features using practical
examples and straightforward language so that you can prepare for the exam and
improve your skills in your day-to-day work. Each book in the series has been
structured and designed to highlight what you really need to know.

Structure of This Book


Each chapter begins with a clear list of the learning objectives; here’s an example:

Techniques You’ll Master

쐍 Prepare for the exam


쐍 Understand the general exam structure
쐍 Answer practice questions

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


16 Preface

From there, you’ll dive into the chapter and get right into the test objective cover-
age.
Throughout the book, we’ve also provided several elements that will help you
access useful information:
쐍 Tips
Call out useful information about related ideas and provide practical sugges-
tions for how to use a particular function.
쐍 Notes
Provide other resources to explore or special tools or services from SAP that will
help you with the topic under discussion.
쐍 Warnings
Draw your attention to points that often cause confusion or are ignored.

The following boxes provide examples of these elements.

Tip
This book contains screenshots and diagrams to improve your understanding of the
many information modeling concepts.

Note
This certification guide covers all topics you need to successfully pass the exam. It pro-
vides sample questions similar to those found on the actual exam.

Warning
This book is meant to review and supplement the knowledge gained from standard SAP
Training and Adoption training.

Each chapter that covers an exam topic is organized in a similar fashion, helping
you become familiar with the structure and easily find the information you need.
Here’s an example of a typical chapter structure:
쐍 Introductory bullets
The beginning of each chapter discusses the techniques you must master to be
considered proficient in the topic for the certification examination.
쐍 Topic introduction
This section provides you with a general idea of the topic at hand to frame
future sections. It also includes objectives for the exam topic covered.
쐍 Real-world scenario
This part shows a scenario that provides you with a case in which these skills
would be beneficial to you or your company.
쐍 Objectives
This section provides you with the necessary information to successfully pass
this portion of the test.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Preface 17

쐍 Important terminology
Just prior to the practice examination questions, we provide a section to review
important terminology. This may be followed by definitions of various terms
from the chapter.
쐍 Practice questions
The chapter then provides a series of practice questions related to the topic of
the chapter. The questions are structured in a similar way to the actual ques-
tions on the certification examination.
쐍 Practice question answers and explanations
Following the practice questions are their answers. As part of the answer, we dis-
cuss why an answer is considered correct or incorrect.
쐍 Test takeaway
This section provides a takeaway or reviews the areas you should now under-
stand.
쐍 Summary
Finally, we conclude with a summary of the chapter.

Now that you have an idea of how the book is structured, the following list will
dive into the individual topics covered in each chapter:
쐍 Chapter 1: Overview and Deployment of SAP S/4HANA
The focus of this chapter is on the architecture of SAP HANA, the scope for and
deployment options of SAP S/4HANA, and the basic functions of the SAP Fiori
user interface.
쐍 Chapter 2: General Ledger Accounting
The focus of this chapter is on general ledger accounting in the SAP S/4HANA
system. It discusses the configuration of basic financial organizational units,
design and configuration of the chart of accounts, general ledger master
records, and document posting controls.
쐍 Chapter 3: Accounts Payable and Accounts Receivable
The focus of this chapter is on accounts payable and accounts receivable pro-
cesses and configurations in SAP S/4HANA. It discusses business partner master
record maintenance, accounts payable and accounts receivable invoicing and
integration, manual and automatic payments, dunning, and correspondence.
쐍 Chapter 4: Asset Accounting
The focus of this chapter is on asset accounting processes in SAP S/4HANA. It
discusses basic organizational units of asset accounting, such as the chart of
depreciation and asset classes, integration of asset accounting with the general
ledger, asset accounting transactions, and period-end closing in asset account-
ing.
쐍 Chapter 5: Financial Closing
The focus of this chapter is on month-end and year-end closing processes in
SAP S/4HANA. It discusses balance confirmations in accounts payable and
accounts receivable, accrual management, foreign currency valuation, reserves

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


18 Preface

for bad debt, open item reclassification, and the SAP S/4HANA Financial Closing
cockpit.
쐍 Chapter 6: Organizational Assignments and Process Integration
The focus of this chapter is on key functionalities of the SAP financials applica-
tions. It discusses using special general ledger indicators, document parking,
and creating posting validations and substitutions.

Practice Questions
We want to give you some background on the test questions before you encounter
the first few in the chapters. Just like in the exam, each question has a basic struc-
ture:
쐍 Question
Read the question carefully and be sure to consider all the words used in the
question because they can impact the answer.
쐍 Question hint
This is not a formal term, but we call it a hint because it will tell you how many
answers are correct. If only one is correct, normally you’ll be asked to choose the
correct answer. If more than one is correct, then as in the actual certification
examination, the hint will indicate the correct number of answers.
쐍 Answers
The answers to select from depend on the question type. The following ques-
tion types are possible:
– Multiple response: More than one correct answer is possible.
– Multiple choice: Only a single answer is correct.
– True/false: Only a single answer is correct. These types of questions are not
used in the exam but are used in the book to test your understanding.

Summary
With this certification guide, you’ll learn how to approach the content and key
concepts highlighted for each exam topic. In addition, you’ll have the opportunity
to practice with sample test questions in each chapter. After answering the prac-
tice questions, you’ll be able to review the explanations of the answers, which dis-
sect the questions by explaining why the answers are correct or incorrect. The
practice questions give you insight into the types of questions you can expect,
what the questions look like, and how the answers relate to the question. Under-
standing the composition of the questions and seeing how the questions and
answers work together is just as important as understanding the content. This
book gives you the tools and understanding you need to be successful. Armed with
these skills, you’ll be well on your way to becoming an SAP Certified Application
Associate in SAP S/4HANA for financial accounting.
© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)
Introduction:
The Path to Certification

Techniques You’ll Master


쐍 Understand the relevant certification offerings for finance in
SAP S/4HANA

쐍 Find the courses required for the certification

쐍 Learn techniques for taking the certification exams

쐍 Identify further relevant SAP Training and Adoption offerings in


SAP S/4HANA

쐍 Explore additional resources for financials in SAP S/4HANA

쐍 Expand your knowledge and keep your skills up to date

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


20 Introduction: The Path to Certification

This chapter paints the big picture of the SAP S/4HANA for Financial Accounting
Associates exam and certification. It teaches you about the different levels and
offerings for SAP S/4HANA financial certifications, identifies resources for study,
and provides certification-specific test-taking advice.
With SAP S/4HANA, SAP has introduced a new breed of enterprise resource plan-
ning solutions to keep businesses ahead of the technological wave and to support
customers in becoming truly digital businesses. SAP S/4HANA is the most import-
ant product in the SAP portfolio, and financial accounting is still at the very core
of the processes and functionalities supported. As more customers adopt SAP
S/4HANA, the number of projects worldwide also increases greatly, leading to a
need for more implementation and support consultants who understand the core
financial functions.
In this chapter, we’ll establish that the SAP S/4HANA for Financial Accounting
Associates certification is the right certification for you. We’ll also go over the
details of the certification and the SAP Training and Adoption materials that are
essential to achieve the certification. We’ll discuss the ways you can access the SAP
Training and Adoption materials and then go over some tips to prepare for and
succeed in passing the certification examination. Finally, we’ll look at some addi-
tional resources you might find useful when preparing for the exam and as you
continue your journey with SAP S/4HANA.

Who This Book Is For


You’ll be hard-pressed to find any SAP project worldwide that doesn’t require proj-
ect members familiar with financial accounting processes and configuration. This
was true for SAP ERP and is true for SAP S/4HANA. This makes financial accounting
consultants with good skills and solid experience a valuable and sought-after
resource for both SAP partner firms and SAP customers.
This book covers a broad and deep scope of core financial accounting configura-
tion and business processes in the SAP S/4HANA system. As such, this book is an
excellent starting point for those of you who are just getting introduced to finan-
cial accounting. For example, you might be a new hire at an SAP implementation
partner, an IT support consultant whose company is upgrading to SAP S/4HANA,
or a graduate looking to kick-start a career in SAP.
The book is also a great way for more experienced consultants to get back to the
basics. Often, as you gain more experience, you become specialized in a specific
part of the SAP financials world. This book will help you look again at the complete
picture of financial accounting and at the same time get upskilled to the specifics
of SAP S/4HANA.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 21

Those working as business users with financial accounting in SAP also often want
to expand beyond that role to get a deeper and broader understanding of the
implementation or to support consultant roles.
Developers wanting to specialize in financials or to gain a good understanding of
the common business processes that are configured with SAP S/4HANA can also
find value in this book, even just as a reference if they aren’t interested in the cer-
tification aspect.
The book is designed around the latest 2020 version of the SAP S/4HANA system
and certification; however, because it covers core processes that are by now quite
mature, the knowledge found here should support future versions of the product
as well.

Certifications for SAP Financials in SAP S/4HANA


We’ll first review the portfolio of certifications from SAP that might be of interest
to you. Then, we’ll go into the details of the C_TS4FI_2020 certification.

Useful SAP S/4HANA Certifications Overview


SAP offers an expanding portfolio of certifications for SAP S/4HANA, many of
which might be interesting for the financial accounting consultant. The following
is a list of potentially relevant certifications that might interest you (the first three
are relevant in a broader scope):
쐍 C_TS410_1909: SAP Certified Application Associate – Integrated Business Pro-
cesses in SAP S/4HANA
This certification indicates that you have a solid understanding of the inte-
grated processes in SAP S/4HANA, including the SAP S/4HANA basics, financial
and management accounting, human capital management, enterprise asset
management, lead to cash, design-to-operate processing, source-to-pay pro-
cessing, project system, and warehouse management.
Although a business processes course, this is immensely useful for any consul-
tant’s understanding of the nearly end-to-end scope of the SAP S/4HANA solu-
tion offering.
쐍 C_ACTIVATE12: SAP Certified Associate – SAP Activate Project Manager
SAP Activate is the implementation methodology replacing ASAP. The new
methodology is based on Agile and is a big departure from the waterfall tradi-
tional project approach. All projects related to SAP S/4HANA will be based on
some form of the SAP Activate methodology. Even if you’re not a project man-
ager or don’t aspire to become one, understanding how a project works, what
accelerators are offered, and what implementation options are available is of
great use for a consultant.

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


22 Introduction: The Path to Certification

쐍 C_TS4CO_2020: SAP Certified Application Associate – Management Accoun-


ting with SAP S/4HANA
This is the equivalent certification to the one this book covers, only for consul-
tants more focused on management accounting. This is a very useful certifica-
tion also for financial accounting consultants who want to play more generalist
roles in projects. Because financial accounting and controlling are becoming
increasingly integrated, this is a logical next learning step for the financial
accounting consultant. You can also find a management accounting certifica-
tion guide by SAP PRESS here (the older book is still valid to a very large extent
with the newer 2020 certification): www.sap-press.com/4886.
쐍 C_TS4FI_2020: SAP Certified Application Associate – SAP S/4HANA for
Financial Accounting Associates (SAP S/4HANA 1610)
The certification for which this book is created and the best starting point for
any new financial accounting consultant.
쐍 P_S4FIN_2020: SAP Certified Application Professional – Financials in
SAP S/4HANA for SAP ERP Finance Experts
This certification is the level-up certification from the application associate cer-
tifications in financial accounting and controlling. It’s for the experienced pro-
fessional who has a good knowledge level in both financial accounting and
controlling and has upskilled to SAP S/4HANA. It’s the only professional certifi-
cation available for financial accounting with SAP S/4HANA.
쐍 C_S4CFI: SAP Certified Application Associate – SAP S/4HANA Cloud – Finance
Implementation
This certification is crucial for consultants wanting to participate in SAP S/4HANA
Cloud implementations as finance experts. The content prerequisites cover both
project setup and implementation topics (SAP Activate and the fit-to-standard
workshop), as well as the broadest scope of finance knowledge of any SAP certifi-
cation. You’ll be required to understand a fairly detailed level of financial account-
ing, management accounting, financial operations, treasury management, group
reporting, innovation applications that use the cloud platform, and more. Be-
cause the certification is updated every three months, you’ll also have to com-
plete a “stay-current” assessment for every new product release to maintain your
certification status. Therefore, you’ll need to maintain an SAP Learning Hub sub-
scription.
쐍 C_S4FTR_2020: SAP Certified Application Associate – Treasury with
SAP S/4HANA
This certification is for consultants covering the subjects of treasury and risk
management, as well as cash management (bank account management, cash
operations, liquidity management). More and more customers are adopting
SAP treasury solutions, making looking into these subjects worthwhile.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 23

쐍 C_S4FCF_2020: SAP Certified Application Associate – Central Finance in


SAP S/4HANA
The Central Finance deployment option for SAP S/4HANA requires a high level
of technical knowledge combined with a broad understanding of the finance
functions. The materials and certifications here are a paragon to any consultant
preparing or wanting to participate in such a project.

All mentioned certifications and most certifications on offer for SAP Training and
Adoption have the same format:
쐍 Length of exam
Up to three hours.
쐍 Exam questions
Eighty questions, either multiple-choice or multiple-selection.
쐍 Exam location
Can be taken online from your computer through the SAP Certification Hub.

The SAP Certification Hub is a subscription-based cloud offering. You subscribe


annually and can make six certification attempts in this period. This means that if
you always pass on the first try, you could potentially get six different certifica-
tions. For each individual certification, you get up to three tries, meaning you can
fail to pass no more than two times for each subscription. You can try the previous
version of the certification (if it’s still available), or wait for the release of the next
version (usually released in the first quarter of the new year).

Note
You can find more information about the SAP Certification Hub at:
https://training.sap.com/shop/course/cer006

Depending on your location, you might be able to visit a certified certification


partner and take the certification in a moderated classroom. For more informa-
tion, visit https://training.sap.com, or call your local training contact (the number
is provided at the training shop site).
You can find up-to-date learning offerings by area on the SAP Training and Adop-
tion Web Shop at https://training.sap.com/. Here the education content is catego-
rized into Learning Journeys (Figure 1), which are interactive maps that guide you
through the complex and sometimes confusing SAP Training and Adoption offer-
ings.

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


24 Introduction: The Path to Certification

Figure 1 SAP Training and Adoption Learning Journeys

C_TS4FI_2020 Certification
The certification covered in this book is to SAP S/4HANA what the C_TFIN52: SAP
Certified Application Associate – Financial Accounting with SAP ERP certification
was for SAP ERP. In other words, this certification is the common starting point for
many SAP financial accounting professionals. Both the new certification and the
underlying course materials are based on those of SAP ERP, so if you’re familiar
with or certified in SAP ERP, you should have no problem identifying the delta and
passing the certification exam for SAP S/4HANA.
The C_TS4FI certification will likely, but not necessarily, continue to have an
annual release cycle for the perceivable future to match the annual release cycle of
the SAP S/4HANA system. However, as mentioned, because core Customizing and
functionality are covered, the certification won’t be obsolete the day after you take
it. The same goes for the validity of this book as a reference and for future releases
of the certification.

Certification Exam Format

As you can see in Figure 2, which is a screenshot from the SAP Training and Adop-
tion Shop, the certification is an associate-level exam, meaning it’s assumed the

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 25

exam taker has at least one year of hands-on experience in a role relevant to finan-
cial accounting with SAP S/4HANA (or SAP ERP) and has excellent knowledge of
the prerequisite education courses.

Figure 2 C_TS4FI_2020 on the SAP Training and Adoption Shop

The certification exam consists of 80 questions of the following types:


쐍 Multiple-choice, for which you must select one correct answer out of the four
available options
쐍 Multiple-selection (type 1), for which you must select the two correct answers
out of the four available options
쐍 Multiple-selection (type 2), for which you must select the three correct answers
out of the five available options

There are no other question types. Note that you must get all answers correct for
each question for the question to be considered correctly answered.
To pass the 2020 certification, you must answer 59% of the questions correctly.
This means you must answer 48 out of 80 questions completely correctly (for
1909, 46 correct answers are enough to meet the 57% pass rate). The percentage for
the pass rate might be changed in future versions of the exam as it depends on the
rated difficulty of the question items in the certification. As mentioned earlier,
you can take the certification at a certification center or by using the cloud offering
Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com
26 Introduction: The Path to Certification

at your own home. For current information on both options, you can check the
SAP Training and Adoption Web Shop at https://training.sap.com/shop/certifica-
tion or call your local SAP Training and Adoption office.
After passing the certification exam, you get a printable and shareable digital
badge on the Acclaim platform, as shown in Figure 3 in the top-left corner.

Figure 3 SAP Global Certification Digital Badge

Scope of the Certification Exam

The book is modeled closely on the topic areas of the certification (Figure 4). There
is some small variation: special general ledger transactions are included in the
accounts payable/accounts receivable topics, and bank account management is
included as a separate area in organizational assignments and process integration.
However, the book covers the same areas and scope as the exam itself and the
academy courses on which the certification is based.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 27

Figure 4 Certification Topic Areas

The approximate weighting and number of questions you can expect per area are
detailed in Table 1.

Topic Percentage (%) Approximate Book


Number of Questions Chapter
Overview and deployment of 8–12 8 1
SAP S/4HANA
General ledger accounting >12 16 2
Accounts payable and accounts receiv- >12 16 3
able
Asset accounting >12 16 4
Financial closing >12 12 5
Organizational assignments and pro- >12 12 6
cess integration

Table 1 Topic Weighting

SAP Training and Adoption Courses


You can select from quite a few different course options to gain the knowledge
required for the certification exam:
쐍 Individual courses
– S4F12: Basics of Customizing for Financial Accounting: GL, AP, AR in SAP
S/4HANA (five days)

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


28 Introduction: The Path to Certification

– S4F13: Additional Financial Accounting Configuration in SAP S/4HANA


(four days)
– S4F17: Asset Accounting in SAP S/4HANA (five days)
– S4F15: Financial Closing in SAP S/4HANA (four days)
쐍 Academy courses
– TS4F01: Financial Accounting in SAP S/4HANA – Academy Part I
– TS4F02: Financial Accounting in SAP S/4HANA – Academy Part II

Note
The individual courses are also available as e-learnings; just add an “E” to the end of the
course names: S4F12E (20 hours), S4F13E (16 hours), S4F17E (20 hours), and S4F15E (16
hours).

If you’re new to the subject of financial accounting with SAP S/4HANA, it’s a good
idea to also check out the prerequisite course, S4F10, Business Processes in Finan-
cial Accounting in SAP S/4HANA (five days), which is also available as e-learning
S4F10E. For all these courses, the latest materials as of the date of publishing for
this book are in collection 17 and refer to SAP S/4HANA 2020. The likely next ver-
sion of the materials will refer to SAP S/4HANA 2021, which is due to be released in
September 2021. However, these won’t be available until the tail end of 2021 at the
earliest, and the certification for SAP S/4HANA 2021 is likely to be made available
early in 2022.

Tip
Collections are semi-arbitrary course version numberings that generally map a course to a
specific product release. For SAP S/4HANA, you can assume that the higher the collection
number, the newer the course, and the courses with the same collection number all refer
to the same system version.

Always go for the newest collection of materials available. You can find the newest
materials referenced in the relevant Learning Journey (Figure 5). The scope of the
content for these courses isn’t due to change dramatically, but each version of the
course gets a little better, as is true for the product as well. SAP S/4HANA is matur-
ing very quickly, and the small adjustments and enhancements made in mature
modules go along nicely with rapid changes and improvements that occur in
parallel in more technology-driven areas.
To keep up to date with what learning materials are available for financial account-
ing in SAP S/4HANA, you should check the relevant Learning Journey (Figure 5).
Here you can see the offerings categorized in sections. You can see the academy
track, which also leads to the certification in the Become competent section. The
learning journey is interactive, so clicking on the course links will take you to the
latest version of each course. If you have an active (paid) SAP Learning Hub
subscription, you can get directly routed to the course material (select E-book or

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 29

E-learning). An assessment is also available for each course, and the assessment
groups all assessment questions available in the course content into a single test
that can be used to gauge your understanding of each topic. Finally, there is a link
for SAP Live Access, which provides a PDF of all the relevant exercises and details
for booking a live-access training system to practice on.

Figure 5 SAP S/4HANA Finance: Financial Accounting

Ways to Learn
You can choose to learn and consume the standard SAP Training and Adoption
courses in a variety of ways:
쐍 Classroom training
This is the most obvious way to learn, especially when you’re new to the subject.
The inherit and undeniable advantages are an environment that offers immedi-
ate live feedback from an expert trainer, networking with trainees with whom
you’ve shared goals, minimal “real-work” interruptions during the day, and a
system at your disposal to perform all exercises during the training. At an SAP
training center for the scope of the financial accounting academy (or individual
courses), you’ll receive four printed versions of the relevant books (one for each
course or week of the academy), which average more than 400 pages each.
쐍 Remote (live) classroom (SAP Live Class)
This training is a kind of Internet-based training that uses a conferencing appli-
cation. It approximates the classroom experience, so you still have a live trainer

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


30 Introduction: The Path to Certification

to ask questions, system access to perform exercises, and learners with whom
you may interact. However, the experience isn’t quite the same as in a class-
room. SAP sometimes combines classroom with remote training. During the
COVID19 pandemic, most classes that involve trainers are conducted remotely.
쐍 SAP Learning Hub
This cloud-based offering with an annual subscription is the newest in the line
of offerings from SAP (https://training.sap.com/shop/learninghub). SAP Lear-
ning Hub consists of three major offerings bundled in one:
– Access to learning content in the SAP Training and Adoption catalog. This
includes all SAP S/4HANA content on the day the content is released (and
before any classroom events have taken place). Figure 6 shows an example
search for the content available for financial accounting in SAP S/4HANA.
Course content is delivered either in e-book format, which is a PDF version,
or as an e-learning, which includes multimedia elements and recorded
demo/practice simulations.

Figure 6 Course Content on SAP Learning Hub

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 31

– Access to the SAP Learning Rooms that are available for many SAP lines of
business (LOBs), including Financial Accounting (Figure 7). An SAP Learning
Room is a virtual forum where SAP Learning Hub subscribers can interact,
ask questions, make proposals, discuss business cases, find materials and
links, join webinars, and get informed about the newest developments in
individual areas. Each SAP Learning Room has a lead trainer assigned to
create original content, facilitate discussions, answer questions, and
generally oversee things to make sure all is running smoothly for
participants.

Figure 7 SAP Finance Learning Room

– SAP Live Access allows you to deploy training systems configured specifically
to support the courses on the SAP Learning Hub. To gain access, you
need an SAP Learning Hub subscription, but you also need to purchase a
separate contingent/voucher that gives you 20 or 60 hours of system ac-
cess. You can suspend and resume your system activities as needed. You
can also change to a different course and order a new system within the
allotted time. All current and future financial courses for SAP S/4HANA
are planned and designed to support SAP Live Access. In Figure 8, you can
see the SAP Live Access portal and some of the SAP S/4HANA courses
available to order.
Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com
32 Introduction: The Path to Certification

Figure 8 SAP Live Access Catalog

As a complete offering, the SAP Learning Hub is a good way to gain the knowledge
required to pass the certification. In addition, however, it’s the offering with the
most overall value because you get access to much more learning content, includ-
ing the latest releases from SAP Training and Adoption.

Advice for Taking the Certification Exam


Let’s now go over a few tips that will help better prepare you for the exam. Study-
ing the education materials is truly the key to passing the certification, but we’ll
also analyze the question types you’ll answer, and finally list a few tips and tricks
for before and during the exam.

Realign Your Perspective


The main objective of this book is to help you pass the certification exam for C_
TS4FI_2020: SAP Certified Application Associate – SAP S/4HANA for Financial
Accounting Associates (SAP S/4HANA 2020). This isn’t the same as preparing you
for real-life consulting projects. Although the requirements for the exam and real-
life consulting overlap to a great extent, and SAP releases materials with content
and exercises that are relevant for consultants, remember that this certification
(and any application consultant-level certification) tests knowledge of the specific
materials it’s based on. In other words, though your own experience will contrib-
ute a lot to your success in the certification exam, and experience is arguably the
single most important indicator of ability (at least until a certain experience level

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 33

is reached) in the real world, this isn’t true for the certification. For the certifica-
tion, knowledge and an understanding of the material and scope of the courses is
most important.
For a consultant, life is full of choices, options, multiple paths, balance, and trade-
offs. In the world of certification, the truth is absolute; it’s clear-cut, detailed, and
documented. Certification isn’t about best practices; it’s about the only practice.
You might hear that SAP certifications are too focused on book knowledge and are
disconnected from real life. This criticism may be accurate to a degree, but we
strive for the opposite within the limitations of creating a 100% foolproof certifi-
cation exam for which all questions can be answered through what is learned in
the books without any wiggle room for doubt.
A recent graduate who has the test-taking methodology all figured out and the
process of sitting down to take an exam fresh in his memory will have an equal but
different advantage from that of the seasoned professional who is tested and uses
his knowledge each day to solve problems for customers.
What we’re trying to say here is that yes, you need to study the education materi-
als. The exam isn’t an exercise in memorization, but it’s built around the book con-
tent.

What to Expect When Taking the Exam


As mentioned, the exam is based on multiple-choice and multiple-selection ques-
tions. All questions must have answers found directly in or easily deduced from
the course book content.
In this section, we’ll look at an example from each category based on questions
found in the sample questions PDF from the certification exam page, as shown in
Figure 9.

Figure 9 Multiple-Choice Example

The multiple-choice question type is the most straightforward and is usually a


very specific question with a single very specific answer. In the example question

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


34 Introduction: The Path to Certification

in Figure 9, you’re asked where in the system you can mark the Reference field on
the journal entry header as a required entry. To answer this, you must know the
configurations made for a document type, which is the correct answer.
Figure 10 shows a sample multiple-selection question in which you must select
two options as correct out of the four. Again, this is a simple question with simple
answer options because it’s testing knowledge of system functions, not of English.
SAP avoids adding unneeded scenario information to a question; most of the time,
every element of a question is important, so read the question carefully, and read
the question twice to make sure you have it. There’s time, so don’t rush it.

Figure 10 Multiple-Selection: Two Correct Out of Four

Note
Another thing to keep in mind is that the test questions aren’t written to trick you. You
can take the question at face value. There may be important details, but they aren’t
designed to trip you up; instead, they are there to check that you comprehend a subject
rather than just have it memorized.

In the multiple-selection question, you need to select both correct answer options
to have the answer marked correct. SAP doesn’t give points for half a correct
answer because it doesn’t deduct points for a wrong answer. The simple sample
question here is correct when you select both the Park and Post answer options.
One level up the difficulty ladder is the multiple-selection question with three cor-
rect options out of five, as shown in Figure 11. One additional answer option adds
one further parameter to consider and ultimately a greater chance of getting it
wrong. In addition, it usually takes a bit longer just to read through it all and take
it in. The following question is used in this example: Which of the following fields
can you enter when creating or changing a general ledger account? When you’re
sure of a field, then it’s correct; don’t overthink it. Marking down the ones you’re
sure of leaves you with a simpler question. You know one answer is correct, so you
now have a two-out-of-four question instead of a two-out-of-five question. If you
know two answers for sure, then you’re left with a one-out-of-three question. It
seems obvious, but eliminating options is the best way to get them out of mind
and out of sight. Concentrate on the real dilemma; don’t keep going over the ones

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 35

you know. The same goes for wrong answer options. Writing convincing wrong
answers is challenging, so take advantage of this: when something looks out of
place, know that it probably is. Eliminating one answer from the possible correct
options leaves you with three correct out of four, which is much easier. If the direct
knowledge approach doesn’t work, go ahead with the process of elimination.
Knowing what is incorrect is as important as knowing what is correct for the certi-
fication.

Figure 11 Multiple-Selection: Three Correct Out of Five

You’ll have three hours to go through all exam questions. This gives you a little
over two minutes per question. Questions are designed to be readable in 30 sec-
onds or less on average, so that should leave you plenty of time to go through the
full exam. Stay relaxed and don’t worry about the time; concentrate on the ques-
tion at hand, and if you’re unsure of the answer, move on. The system keeps track
of questions that haven’t been answered. Before submitting the exam as final,
always answer all questions to the best of your ability. There is no penalty for
wrong answers, so submitting no answer is a wasted chance at an educated guess.
SAP allows you to retake a certification exam up to three times. Both the order of
the questions and the order of the answers in a question are randomized. In other
words, you won’t get new questions if you retake the same exam, but the ques-
tions will be mixed.

Tips and Tricks


The following are some useful tips to use when preparing for the exam:
쐍 Bulleted lists in materials are a great resource for creating questions, especially
multiple-selection questions, so always keep your eyes open for them.
쐍 Use the assessment questions in the materials and in this book to gauge your
understanding of a topic. If you don’t understand something, reread the rele-
vant section, check the correct answer details, and, if needed, ask a question in
an online forum or community.
Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com
36 Introduction: The Path to Certification

쐍 There’s a lot of content to cover, so give yourself the time required to study all
of it. You won’t be able to review all the information the night before the exam,
so it’s better to invest in a good night’s sleep rather than another review cycle.
쐍 Get to the exam center or be ready for the cloud examination early. Remove as
many additional stress factors as possible; being late shouldn’t be something
you should have to worry about.
쐍 Avoid or at least don’t put too much stock into answering “certification” ques-
tions outside official SAP resources. These are usually badly written and many
times answered incorrectly. The SAP Training and Adoption courses (and this
book) give you plenty to work with.

Here are some tips for during the exam:


쐍 Answer all questions, and bookmark the questions you’re unsure of to revisit
them. This allows you to focus on specific ones instead of wasting time on selec-
tions you made confidently.
쐍 Experience has shown that your initial selection is usually better than a revised
one. Be cautious of going back over questions and answers too many times.
쐍 Don’t worry too much about time. In most cases, you’ll be able to go over the
questions two or three times if you want to.
쐍 You don’t have to get it all correct. Don’t stress out because you hit two or three
questions in a row of which you’re unsure. Try to rationalize and keep your cool.
쐍 Read the question a couple times, and confirm you understand the question by
restating it in your own words. Then move to the answer options and read
through all of them thoroughly. Even if it’s multiple-choice and you identify the
right answer, always read all answer options.
쐍 Eliminate the answer options that don’t make sense or are obviously wrong.
Usually, one of the wrong answers sticks out as incorrect, and the fewer options
you have, the better your chance of selecting the right one.
쐍 In some cases, there might be answer options that are paired; that is, if one
answer is correct, then the other must be wrong. Because both can’t be correct,
you must select one of the two in any case.
쐍 Questions might look similar or might cover the same topic. Although SAP
avoids having too many questions that overlap, it does happen. Watch out for
the differentiators in the question and the answer options, and treat them as
new questions.

Additional Learning Resources


Undoubtedly, gaining the knowledge to pass the certification exam is important;
a certification is valuable in the job marketplace, and it does verify at least a certain
level of knowledge. However, in the IT field especially, innovation never stands

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 37

still; plus, the sheer scope of the SAP product offerings, even just for financial
accounting, is truly awe-inspiring.
Not strictly for preparation of a certification, but in the general scope of learning
more about different areas and keeping your knowledge up to date, the following
subsections provide a few useful resources for you to consider.

Stay-Current Materials
These materials are created and provided by SAP Training and Adoption in direct
cooperation with the development departments that build the solutions. Stay-cur-
rent materials are released and made available on the SAP Learning Hub (requires
a valid license) for every major product release on the day the product is released
to customers. For on-premise SAP S/4HANA, a new set of learning programs is cre-
ated at least annually (Figure 12 shows the learning programs made available for
SAP S/4HANA 2020) and updated as needed to include features released with
every new feature and service packs throughout the year.

Figure 12 Stay-Current Materials for SAP S/4HANA 2020

With stay-current programs, you get access to live and recorded webinars, infor-
mation for useful links, and presentations of what is new, how new features work,

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


38 Introduction: The Path to Certification

and how to implement the new features in the system. The content is delta in
nature by default, so it’s ideal to continue to stay current on new functionality
after you gain a baseline knowledge from SAP’s full-scale education courses. The
education courses will take a subset of what’s new to filter back into the core learn-
ing curriculum, and sometimes features or functions are large and important
enough to warrant a completely new course.

SAP Best Practices Explorer


The SAP S/4HANA system deployment and the SAP Activate methodology is
closely integrated with SAP Best Practices. A new system will generally use a best
practices package as the baseline on which a customer will build its own processes
(or in some cases, the customer will change its processes to match the best prac-
tices). Through SAP Best Practices Explorer (https://rapid.sap.com/bp; see Figure
13), you can access detailed definitions of the best practices solution scopes, test
scripts detailing the steps to perform various business processes, and business
process diagrams that graphically depict processes steps.

Figure 13 SAP Best Practices Explorer for SAP S/4HANA 2020

SAP Help Portal


The SAP Help Portal (https://help.sap.com; see Figure 14) is an additional go-to
place for finding detailed information on SAP products.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 39

Figure 14 SAP Help Portal

Especially for administration information, it offers a wealth of details. With every


release of SAP S/4HANA, you can expect the following documents to be made
available:
쐍 What’s new viewer
Offers a complete overview of the new features and functions in every new
release of SAP S/4HANA.
쐍 Feature scope description
Provides an overview of the available features.
쐍 Installation guide
Helps you install SAP S/4HANA.
쐍 Upgrade guide
Describes the upgrade process to different software versions.
쐍 Conversion guide
Supports the conversion from SAP ERP to SAP S/4HANA.
쐍 UI technologies guide
Gives information on the user interface (UI) implementation.
쐍 Security guide
Enables the implementation of a secure system landscape.
쐍 Operations guide
Helps you operate your system.
쐍 Simplification list
Describes features that aren’t in scope for SAP S/4HANA in comparison to SAP
ERP and provides alternatives.

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


40 Introduction: The Path to Certification

SAP Product Assistance


The SAP Help Portal has a link to Product Assistance (refer to the lower middle of
the screen in Figure 14). This is what was formally known as the SAP Library, and it
has information for each application and many processes in SAP S/4HANA, includ-
ing configuration steps. Figure 15 shows a page with details on General Ledger
Accounting (FI-GL); on the left, you can see the tree menu with details for each area
of the same.

Figure 15 Product Assistance

SAP User Enablement Videos


The user enablement videos created by SAP for SAP Enable Now showcase basic
best practices tasks performed in an actual system environment. These can be a
great way for people without access to an SAP S/4HANA system to understand
how the business processes are executed within the system using the SAP Fiori
interface. You can access them for various SAP applications, including SAP
S/4HANA, via the blog post at http://s-prs.co/485600.

Tip
The demos are always kept up to date with the newest product release, and new simula-
tions are often added as well.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 41

SAP Fiori Apps Reference Library


The SAP Fiori apps reference library is an extremely important resource for you to
keep an eye on (http://s-prs.co/485601). Here you’ll see every app made available
for SAP Fiori. You can quickly find newly released apps and apps that have
changed. For native SAP Fiori apps, you can find a short description of their func-
tionality; for all apps, you get analytical details of how to configure them in your
system. In Figure 16, you can see an example for the Monitor Payments app, in
which the application details can be viewed for the different product releases (SAP
S/4HANA, SAP S/4HANA Cloud, SAP ERP, etc.). In the search box, you can filter via
many different parameters, such as LOB, product, release, and so on.

Figure 16 SAP Fiori Apps Reference Library

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


42 Introduction: The Path to Certification

SAP Community
The SAP Community is another great way to gain valuable knowledge and get
assistance from other expert community members (http://s-prs.co/485602; see
Figure 17). Many blog posts are available in SAP Community that contain useful
how-to guides and plenty of questions already answered.

Figure 17 SAP Community

openSAP
openSAP is SAP’s free massive open online course (MOOC) enterprise offering
(Figure 18).
It has a wealth of ongoing and previously run courses for several topics focusing
on true innovation, such as machine learning, big data, Internet of Things (IoT),
and more. There isn’t a lot of content for financial accounting specifically, and the
detail level the courses go into usually isn’t very deep, but this makes it a fantastic
resource to keep up with all the latest innovations and trends without requiring
prior knowledge of the topics.

© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)


Introduction: The Path to Certification 43

Figure 18 openSAP Enterprise MOOCs

Summary
You should now understand the various SAP S/4HANA certification options that
are relevant for this book’s target audience. You know about the exam structure,
topic weighting, and required pass score for the C_TS4FI_2020 exam. You now
know which SAP Training and Adoption courses you can review or attend for your
certification examination and which related SAP courses and resources will com-
plement and further enhance your knowledge and skills.
In the next chapter, we’ll dive right into the exam topics, starting with an introduc-
tion to and overview of SAP HANA and SAP S/4HANA.

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


© 2022 by Rheinwerk Publishing Inc., Boston (MA)
Chapter 1
Overview and Deployment
of SAP S/4HANA

Techniques You’ll Master


쐍 Explain the SAP strategy for digital transformation

쐍 Describe the SAP framework for the digital enterprise

쐍 Understand the role of the SAP Business Technology Platform


and intelligent technologies

쐍 Review basic SAP HANA technology

쐍 Describe the scope of financials for SAP S/4HANA

쐍 Choose the relevant deployment option for SAP S/4HANA

쐍 Explain the SAP Fiori design pillars

쐍 Use the SAP Fiori launchpad

쐍 Describe the basic SAP Fiori app types

Personal Copy for Gideon Lyda, gideonplyda@gmail.com


Another random document with
no related content on Scribd:
dat het loeien van het hert, zelfs als het hem op deze wijze eenigszins van dienst was, belangrijk
genoeg kan zijn geweest om aanleiding te hebben gegeven tot de periodieke vergrooting van de
keel. Sommige schrijvers uiten het vermoeden, dat het geloei als een lokstem voor het wijfje
dient; doch de ondervindingrijke boven aangehaalde waarnemers deelen mij mede, dat de hinde
het hert niet zoekt, hoewel de herten vurig de hinden zoeken, zooals inderdaad mocht worden
verwacht, naar hetgeen wij van de gewoonten van andere mannelijke zoogdieren weten. De
stem van de hinde brengt daarentegen spoedig [268]een of meer herten tot haar 3, gelijk wel
bekend is aan de jagers die in wilde landen haar geschreeuw nabootsen. Indien wij konden
gelooven, dat het hert het vermogen had de hinde door zijn stem aan te lokken of op te wekken,
zou de periodieke vergrooting van zijn stemorganen begrijpelijk zijn volgens het beginsel van
seksueele teeltkeus, verbonden met overerving beperkt tot de zelfde sekse en den zelfden tijd
van het jaar; maar wij kennen geen feiten die ten gunste van deze meening pleiten. Zooals het
met het geval staat, schijnt de luide stem van het hert gedurende den bronstijd hem van volstrekt
geen bijzonderen dienst te zijn, noch gedurende zijn vrijage of gevechten, noch op eenige andere
wijze. Mogen wij echter niet gelooven, dat het veelvuldig gebruik van de stem onder den sterken
prikkel van liefde, ijverzucht en woede gedurende vele geslachten voortgezet, en ten laatste een
erfelijke uitwerking op de stemorganen van het hert en ook van andere mannelijke dieren kan
hebben gehad? Dit schijnt mij bij den tegenwoordigen staat onzer kennis de meest
waarschijnlijke meening.

De mannelijke gorilla heeft een ontzaglijke stem, en bezit, als hij volwassen is, een keelzak, gelijk
ook bij den mannelijken orang 4 het geval is. De Gibbons behooren tot de luidruchtigste apen, en
de Sumatraansche soort (Hylobates syndactylus) is ook van een keelzak voorzien; doch de heer
Blyth die gelegenheid tot waarnemingen heeft gehad, gelooft niet, dat het mannetje luidruchtiger
dan het wijfje is. (1) Deze laatste apen gebruiken dus hun stem waarschijnlijk als een
wederkeerige roepstem; en dit is ongetwijfeld ook het geval met sommige viervoetige dieren, bij
voorbeeld met den bever. 5 Een andere gibbon, de H. agilis, is uiterst merkwaardig, daar hij het
vermogen bezit om een volkomen en juist octaaf van muzikale noten voort te brengen, 6 die, naar
wij wel met grond zullen mogen vermoeden, tot een seksueel bekoringsmiddel dienen; doch ik
zal op deze zaak in het volgende hoofdstuk terug moeten komen. De stemorganen van den
zwarten Amerikaanschen brulaap (Mycetes caraya) zijn bij het mannetje een derde grooter dan
bij het wijfje en wonderlijk krachtig. Deze apen doen, als het weder warm is, de wouden
gedurende den morgen en [269]avond van hun oorverdoovende stemmen weêrgalmen. De
mannetjes beginnen het vreeselijke concert waarbij zich somtijds de wijfjes met haar minder
krachtige stemmen voegen, en dat dikwijls gedurende vele uren wordt voortgezet. Een
uitnemend waarnemer, Rengger 7, kon niet bemerken, dat zij door eenige bijzondere oorzaak
werden opgewekt om hun concert te beginnen; hij denkt, dat zij, evenals vele vogels, behagen
scheppen in hun eigen muziek, en elkander trachten te overtreffen. Of de meeste der
voorgaande apen hun krachtige stemmen hebben verkregen om hun medeminnaars te
overwinnen en de wijfjes te bekoren—dan wel, of de stemorganen zijn versterkt door de
overgeërfde gevolgen van lang voortgezet gebruik, zonder dat daardoor eenig bijzonder voordeel
werd verkregen, zal ik niet wagen te beslissen; maar de eerste meening schijnt, ten minste in het
geval van Hylobates agilis, de meest waarschijnlijke.

Ik wil hier twee hoogst opmerkelijke seksueele bijzonderheden vermelden, die bij Robben
voorkomen, omdat door sommige schrijvers wordt verondersteld, dat zij op de stem invloed
hebben. De neus van den mannelijken zeeolifant (Macrorhinus proboscideus) wordt, wanneer hij
omstreeks drie jaar oud is, gedurende den paartijd zeer verlengd en is dan vatbaar voor
oprichting (erectie). In dezen toestand is hij somtijds een voet lang. Het wijfje is in geen tijdperk
van haar leven aldus uitgedost, en haar stem is verschillend. Die van het mannetje bestaat in een
wild, heesch, gorgelend geluid dat op grooten afstand hoorbaar is en, naar men gelooft, door den
snuit wordt versterkt. Lesson vergelijkt de oprichting (erectie) van den snuit met het zwellen van
de vleeschlappen van mannelijke hoenderachtige vogels, terwijl zij het wijfje het hof maken. Bij
een andere verwante robbensoort, de Klapmuts (Cystophora cristata) is de kop met een groote
kap of blaas bedekt. Deze wordt inwendig door het tusschenschot van den neus ondersteund,
dat ver naar achteren is verlengd en zich tot een 17,5 centimeter hooge lijst verheft. De kap is
met kort haar bekleed en spierachtig; zij kan worden opgeblazen, totdat zij den geheelen kop in
grootte overtreft! In den bronstijd vechten de mannetjes woedend op het ijs, en hun gebrul „wordt
gezegd somtijds zoo sterk te zijn, dat het op vier mijlen afstands kan worden gehoord.” Als zij
door den mensch worden aangevallen, brullen en schreeuwen zij eveneens; en [270]als zij toornig
worden, wordt de kap opgeblazen. De heer R. Brown denkt, dat zij tot een bescherming dient
tegen ongevallen van allerlei aard. Deze laatste meening is niet waarschijnlijk, indien datgeen
wat de robbenvangers lang hebben volgehouden, juist is, namelijk, dat de kap of blaas bij de
wijfjes en bij de jonge mannetjes zeer gebrekkig is ontwikkeld. 8

Geur.—Bij sommige dieren, gelijk de bekende stinkdieren (2) van Amerika, schijnt de
afschuwelijke stank dien zij van zich geven, uitsluitend tot een verdedigingsmiddel te dienen. Bij
de spitsmuizen (Sorex) bezitten beide seksen aan de zijden van het lichaam of aan den wortel
van den staart klieren die een stinkende stof afscheiden, en er kan weinig twijfel bestaan wegens
de wijze waarop hun lichamen door vogels en roofdieren worden weggeworpen, dat hun stank tot
bescherming dient; desniettemin nemen de klieren bij de mannetjes in omvang toe gedurende
den paartijd. Bij vele viervoetige dieren zijn de klieren bij beide seksen van de zelfde grootte 9;
maar hun gebruik is onbekend. Bij andere soorten zijn de klieren tot de mannetjes beperkt of bij
hen meer ontwikkeld dan bij de wijfjes; en zij worden bijna altijd werkzamer gedurende den
paartijd. In dien tijd nemen de klieren aan de zijden van het aangezicht van den mannelijken
olifant in grootte toe en scheiden een stof af, die een sterken muskusgeur verspreidt.

De ransige stank van den bok is welbekend, en die van sommige mannelijke herten is
verwonderlijk sterk en blijvend. Aan de oevers van de Platarivier heb ik waargenomen, dat de
geheele lucht was doortrokken met den geur van het mannetje van Cervus campestris, op den
afstand van een halve mijl lijwaarts van een kudde; en een [271]zijden zakdoek waarin ik een huid
naar huis bracht, behield, hoewel herhaaldelijk gebruikt en gewasschen, als hij pas was
ontvouwd, sporen van den geur gedurende een jaar en zeven maanden. Dit dier geeft dien
sterken geur niet van zich, voordat het meer dan een jaar oud is, en wanneer het, terwijl het nog
jong is, wordt ontmand, geeft het dien nimmer van zich. 10 Behalve den algemeenen geur
waarmede het geheele lichaam van sommige Herkauwende Dieren gedurende den paartijd
schijnt te zijn doortrokken, bezitten vele herten, antilopen, schapen en geiten riekende stoffen
afscheidende klieren, op onderscheidene plaatsen, vooral op hun aangezicht gelegen. De
zoogenaamde traanzakken of suborbitaalgroeven behooren hiertoe. Deze klieren scheiden een
halfvloeibare stinkende stof af, die somtijds zoo overvloedig is, dat zij het geheele aangezicht
bevlekt, gelijk ik in het geval van een antilope heb gezien. Zij zijn „gewoonlijk bij het mannetje
grooter dan bij het wijfje, en hun ontwikkeling wordt door ontmanning verhinderd.” 11 Volgens
Desmarest ontbreken zij geheel bij het wijfje van Antilope subgutturosa. Er kan daarom geen
twijfel zijn, dat zij in eenig nauw verband met de voortplantingsfuncties staan. Zij zijn ook soms
voorhanden en soms afwezig bij nauw verwante vormen. Bij het volwassen mannetje van het
muskusdier (Moschus moschiferus) is een naakte ruimte rondom den staart met een riekende
vloeistof bevochtigd, terwijl bij het volwassen wijfje en bij het mannetje, zoolang het nog geen
twee jaar oud is, deze ruimte met haar bedekt en niet riekend is. De eigenlijke muskuszak is
wegens zijn ligging noodzakelijk tot het mannetje beperkt en vormt een bijkomend, riekende
stoffen afscheidend orgaan. Het is een vreemd feit, dat de door deze laatste klier afgescheiden
stof, volgens Pallas, gedurende den paartijd niet van consistentie verandert, noch in hoeveelheid
toeneemt; desniettemin neemt deze natuuronderzoeker aan, dat haar tegenwoordigheid op de
eene of andere wijze in verband staat met de voortplantingshandeling. 12 Hij geeft echter slechts
een op gissing berustende en onvoldoende verklaring van haar gebruik. [272]

Fig. 65.

Tragelaphus scriptus, mannetje (naar de Knowsley Menagery).

Als gedurende den paartijd alleen het mannetje een sterken geur verspreidt, dient deze
waarschijnlijk in de meeste gevallen om het wijfje op te wekken of aan te lokken. Wij moeten
hieromtrent niet op onzen eigen smaak afgaan; want het is wel bekend, dat ratten door sommige
aetherische oliën en katten door valeriaan worden aangelokt, zelfstandigheden die voor ons ver
van aangenaam zijn; en dat honden, hoewel zij geen aas zullen vreten, het toch beruiken en er
zich in rondwentelen. Op grond van de redenen, medegedeeld bij het bespreken van de stem
van het hert, mogen wij het denkbeeld verwerpen, dat de geur dient om de wijfjes van uit de verte
naar de mannetjes te leiden. Rijkelijk en lang voortgezet gebruik kan hier niet in [273]het spel zijn
gekomen, gelijk in het geval der stemorganen. De voortgebrachte geur moet van aanmerkelijk
belang voor het mannetje zijn, in zoover als zich in sommige gevallen groote en samengestelde
klieren hebben ontwikkeld, voorzien van spieren om den zak om te keeren en de monding te
sluiten of te openen. De ontwikkeling van deze organen is begrijpelijk door seksueele teeltkeus,
indien de sterker riekende mannetjes er het best in slaagden om de wijfjes voor zich in te nemen
en nakomelingschap na te laten om hun trapsgewijze volkomener gemaakte klieren en geuren te
erven. (3)

Ontwikkeling van het Haar.—Wij hebben gezien, dat bij mannelijke viervoetige dieren het haar op
hun nek en schouders dikwijls veel meer is ontwikkeld dan bij het wijfje; en nog vele voorbeelden
daarvan zouden daarenboven hier nog kunnen worden bijgevoegd. Dit dient somtijds als een
verdedigingsmiddel voor het mannetje bij zijn gevechten; maar of het haar in de meeste gevallen
zich bijzonder met dit doel heeft ontwikkeld, is zeer twijfelachtig. Wij kunnen ons bijna met
zekerheid overtuigd houden, dat dit niet het geval is wanneer een dunne en smalle haarkam
langs de geheele lengte van den rug loopt; want een haarkam van deze soort zou nauwelijks
eenige bescherming opleveren, en de scherpe kant van den rug is geen gemakkelijk kwetsbare
plaats; desniettemin zijn dergelijke haarkammen somtijds tot de mannetjes beperkt, of zijn bij hen
veel meer ontwikkeld dan bij de wijfjes. Twee antilopen, de Tragelaphus scriptus 13 (Fig. 65) en
Portax picta kunnen als voorbeelden worden gegeven. De haarkammen van sommige herten en
van den wilden bok staan rechtop, wanneer deze dieren woedend zijn of schrikken 14; doch men
kan moeilijk veronderstellen, dat zij zijn verkregen, om aan hun vijanden schrik aan te jagen. Een
der bovengenoemde antilopen, de Portax picta, heeft een groote scherp begrensde vlok zwart
haar aan de keel, en deze is veel grooter bij het mannetje dan bij het wijfje. Bij het manenschaap
(Ammotragus tragelaphus) van Noord-Afrika worden de voorpooten bijna verborgen door een
buitengewonen groei van haren die van den nek en de bovenhelft der pooten naar beneden
hangen; doch de heer Bartlett gelooft niet, dat deze mantel van eenig nut is voor het mannetje,
waarbij hij veel meer is ontwikkeld dan bij het wijfje. [274]
Fig. 66.

Joden- of Satansaap, mannetje (naar Brehm).

Van vele soorten van viervoetige dieren verschillen de mannetjes van de wijfjes door het bezit
van meer haar, of van haar van een anderen aard, op zekere deelen van hun gelaat. Alleen de
stier heeft krullend haar op het voorhoofd. 15 Bij drie nauw verwante soorten van de familie der
geiten bezitten alleen de mannetjes baarden, somtijds van aanzienlijke grootte; bij twee andere
onder-geslachten hebben beide seksen een baard; doch deze verdwijnt bij sommige van de
tamme rassen van de gewone geit. Bij de Halfgeiten (Hemitragus) heeft geen van beide seksen
een baard. Bij den steenbok is de baard gedurende den zomer niet ontwikkeld en in andere
jaargetijden zoo klein, dat hij rudimentair mag worden genoemd. 16 Bij sommige apen is de baard
tot het mannetje beperkt, gelijk bij den orang, of is veel grooter bij het [275]mannetje dan bij het
wijfje, gelijk bij den zwarten brulaap (Mycetes caraya) en den Satansaap (Pithecia Satanas) (Fig.
66). Evenzoo is het met de bakkebaarden van sommige soorten van het geslacht Macacus 17, en,
gelijk wij hebben gezien, met de manen van sommige soorten van Bavianen. Bij de meeste
soorten van apen zijn echter de verschillende haarbossen op het gelaat en den kop bij beide
seksen gelijk.

De mannetjes van onderscheidene leden van de Familie der Runderen (Bovidae) en van
sommige Antilopen zijn voorzien van een kwab of groote huidplooi aan den hals, die bij het wijfje
veel minder is ontwikkeld.

Wat moeten wij nu besluiten ten opzichte van zulke seksueele verschillen als deze? Niemand zal
beweren, dat de baarden van sommige bokken, of de halskwab van een stier, of de haarkammen
langs de ruggen van sommige antilopen hun tot eenig rechtstreeksch en gewoon gebruik dienen.
Het is mogelijk, dat de verbazende baard van den mannelijken Satansaap, en de groote baard
van den mannelijken orang hun kelen gedurende het gevecht beschermen; want de oppassers in
den Londenschen dierentuin zeggen mij, dat vele apen elkander bij de keel aanvallen; doch het
is niet waarschijnlijk, dat de kinbaard voor een ander doel is ontwikkeld dan dat waartoe de
bakkebaarden, knevel en andere haarbossen op het aangezicht dienen; en niemand zal
veronderstellen, dat deze nuttig zijn voor de bescherming. Moeten wij al deze aanhangsels van
haar of vel toeschrijven aan een doellooze neiging tot afwijking bij het mannetje? Het kan niet
worden ontkend, dat dit mogelijk is; want bij vele tamme viervoetige dieren hebben zich zekere
kenmerken, blijkbaar niet door atavisme van den eenen of anderen wilden stamvorm verkregen,
vertoond bij, en zijn beperkt gebleven tot de mannetjes, of zijn bij hen tot grooter ontwikkeling
gekomen dan bij de wijfjes,—bij voorbeeld de bult van den zebustier van Indië, de staart bij
vetstaartige rammen, de gewelfde omtrek van het voorhoofd bij de mannetjes van
onderscheidene rassen van schapen, de manen bij den ram van een Afrikaansch ras, en
eindelijk de manen, de lange haren aan de achterpooten en de halskwab alleen bij het mannetje
van de Berbura-geit. 18 De manen die alleen bij de rammen van bovenvermeld Afrikaansch
schapenras voorkomen, zijn een [276]waar secundair seksueel kenmerk; want zij ontwikkelen zich
niet, gelijk ik van den heer Winwood Reade hoor, als het dier wordt ontmand. Hoewel wij, gelijk in
mijn werk over „Het Varieeren der Huisdieren en Cultuurplanten” is aangetoond, zeer omzichtig
moeten zijn met te besluiten, dat eenig kenmerk, zelfs bij dieren die door halfbeschaafde volken
worden gehouden, niet door den mensch aan teeltkeus is onderworpen en zoo vermeerderd, zoo
is dit toch in de zooeven opgenoemde gevallen onwaarschijnlijk, vooral omdat de kenmerken tot
de mannetjes beperkt of bij hen sterker ontwikkeld zijn dan bij de wijfjes. Indien men met
zekerheid wist, dat de Afrikaansche ram met manen afstamde van den zelfden oorspronkelijken
stam als de andere schapenrassen, of de Berbura-bok met zijn manen, halskwab enz. van den
zelfden stam als de andere geiten, en indien geen teeltkeus op deze kenmerken is aangewend,
dan moeten zij het gevolg zijn van eenvoudige neiging tot afwijking verbonden met seksueel
beperkte erfelijkheid.

In dit geval zou het verstandig schijnen de zelfde meening uit te breiden tot de vele soortgelijke
kenmerken die bij dieren in den natuurstaat voorkomen. Ik kan er desniettemin niet toe komen,
om aan te nemen, dat deze meening in vele gevallen, zooals in dat van de buitengewone
haarontwikkeling aan de keel en voorpooten van het mannetje van het manenschaap
(Ammotragus), of van den ontzaglijken baard van den mannelijken Satans-aap toepasselijk is. Bij
die Antilopen bij welke het mannetje op volwassen leeftijd sterker is gekleurd dan het wijfje, en bij
die apen bij welke dit eveneens het geval is, en bij welke het haar op het aangezicht van een
andere kleur dan op het overige gedeelte van den kop en met de meeste verscheidenheid op de
bevalligste wijze gerangschikt is, schijnt het waarschijnlijk, dat de haarkammen en haarbossen tot
sieraad zijn verkregen; en dit weet ik, dat de meening van sommige natuuronderzoekers is.
Indien zij juist mocht zijn, kan er weinig twijfel zijn, dat die kenmerken door seksueele teeltkeus
zijn verkregen of ten minste gewijzigd.

Bij een groot aantal vledermuizen is de pels lichter bij het mannetje dan bij het wijfje. 19 De heer
Dobson merkt ook ten opzichte van deze dieren op: „Verschillen, gedeeltelijk of geheel
afhangende van het bezit [277]door het mannetje van een pels met een veel schitterender kleur, of
onderscheiden door verschillende teekening of door de grootere lengte van eenige deelen,
worden alleen in eenige opmerkelijke mate gevonden bij de vruchtenetende vledermuizen bij
welke de gezichtszin goed is ontwikkeld.” Deze laatste opmerking verdient aandacht, daar zij in
betrekking staat met de vraag, of levendige kleuren voor mannelijke dieren nuttig zijn, omdat zij
hen versieren. Bij één geslacht (genus) van luiaards is het tegenwoordig uitgemaakt, gelijk Dr.
Gray opmerkt, „dat de mannetjes anders zijn versierd dan de wijfjes”;—dat is te zeggen, dat zij
tusschen de schouders een plek zacht kort haar hebben, dat over het algemeen min of meer
oranjekleurig, en bij ééne soort zuiver wit is. Bij de wijfjes komt daarentegen dit kenteeken niet
voor.

Kleur van het Haar en van de Naakte Huid.—Ik zal eerst kortelijk alle mij bekende gevallen
opsommen van mannelijke viervoetige dieren die in kleur van de wijfjes verschillen. Bij de
Buideldieren (Marsupialia) verschillen de seksen zelden in dit opzicht; maar de groote roode
kangoeroe levert een treffende uitzondering op, „daar teeder blauw de heerschende tint is van
die deelen van het wijfje, die bij het mannetje rood zijn.” 20 Bij de buidelrat (Didelphys opossum)
van Cayenne zegt men, dat het wijfje een weinig rooder dan het mannetje is. Omtrent de
Knaagdieren (Rodentia) merkt Dr. Gray op: „Afrikaansche eekhoorns, vooral die welke men in de
tropische gewesten vindt, hebben een veel helderder en levendiger pels op sommige tijden van
het jaar dan op andere, en de pels van het mannetje is over het algemeen helderder dan die van
het wijfje.” 21 Dr. Gray meldt mij, dat hij bijzonder de Afrikaansche eekhoorns noemt, omdat zij,
wegens hun ongewoon heldere kleuren, het best dit verschil vertoonen. Het wijfje van de
dwergmuis (Mus minutus) van Rusland is van een bleeker en vuiler kleur dan het mannetje. Bij
eenige weinige Vledermuizen (Cheiroptera) is het mannetje lichter en helderder dan het wijfje. 22

De Landroofdieren (Fera) en Insekteneters (Insectivora) vertoonen zelden eenig soort van


seksueele verschillen, en hun kleuren zijn bijna [278]altijd volkomen de zelfde bij de beide seksen.
De ocelot of panterkat (Felis pardalis) maakt hierop echter een uitzondering; want de kleuren van
het wijfje zijn, vergeleken met die van het mannetje, „moins apparentes, le fauve étant plus terne,
le blanc moins pur, les raies ayant moins de largeur et les taches moins de diamètre.” 23 De
seksen van de verwante Felis mitis verschillen ook, maar zelfs in nog mindere mate, daar de
algemeene tint van het wijfje iets bleeker en de vlekken minder zwart, dan bij het mannetje zijn.
De Zeeroofdieren (Pinnipedia) of Robben verschillen daarentegen somtijds aanmerkelijk van
kleur, en zij vertoonen, gelijk wij reeds hebben gezien, andere aanmerkelijk seksueele
verschillen. Zoo bezit het mannetje van Otaria nigrescens van het zuidelijk halfrond van boven
een rijke bruine schakeering, terwijl het wijfje dat haar volwassen kleuren op vroegeren leeftijd
dan het mannetje verkrijgt, van boven donkergrijs is, en de jongen van beiderlei sekse een zeer
diepe chocolaadkleur bezitten. Het mannetje van den noordelijken Groenlandschen zeehond
(Phoca Groenlandica) is vaalgrijs, met een merkwaardige zadelvormige donkere vlek op den rug;
het wijfje is veel kleiner en heeft een zeer verschillend uiterlijk, daar het „vuilwit is of een
geelachtige strookleur heeft met een bruinroode tint op den rug”; en de jongen zijn eerst zuiver
wit en kunnen „nauwelijks worden onderscheiden tusschen de ijsschotsen en de sneeuw, zoodat
hun kleur derhalve tot bescherming dient.” 24

Bij de Herkauwende Dieren (Ruminantia) komen seksueele kleurverschillen veelvuldiger voor,


dan in eenige andere Orde. Een verschil van deze soort is algemeen bij de antilopen van de
Strepsiceros-groep; zoo is de mannelijke nilgau (Portax picta) blauwachtig grijs en veel
donkerder dan het wijfje; ook zijn de vierkante witte vlekken op de keel, de witte teekeningen op
de vetlokken en de zwarte vlekken op de ooren allen veel duidelijker. Wij hebben gezien, dat bij
deze soort ook de kammen en haarvlokken bij het mannetje meer zijn ontwikkeld dan bij het
horenlooze wijfje. Het mannetje wordt, gelijk de heer Blyth mij mededeelt, zonder te ruien,
periodiek donkerder gedurende den paartijd. Jonge mannetjes kunnen niet van jonge wijfjes
worden onderscheiden, voor zij meer dan twaalf maanden oud zijn, en indien het mannetje
[279]voor dien tijd wordt gesneden (gecastreerd), verandert hij, volgens de zelfde autoriteit, nooit
van kleur. De belangrijkheid van dit laatste feit, als onderscheidend voor seksueele kleuring,
springt in het oog, wanneer wij hooren 25, dat noch het roode zomerkleed, noch het blauwe
winterkleed van het Virginische hert in het minst door ontmanning worden aangedaan. Bij de
meeste of al de in hooge mate versierde soorten van Tragelaphus zijn de mannetjes donkerder
dan de horenlooze wijfjes, en hun haarkammen zijn volkomener ontwikkeld. Bij het mannetje van
Derby’s Eland, die prachtige antilope, is het lichaam rooder, de geheele nek veel zwarter, en de
witte band die deze kleuren scheidt, breeder dan bij het wijfje. Bij den Kaapschen Eland is het
mannetje ook iets donkerder dan het wijfje. 26

Bij den Indischen zwartbok (Antilope bezoarctica), die tot een andere afdeeling van antilopen
behoort, is het mannetje zeer donker, bijna zwart, terwijl het horenlooze wijfje vaalbruin is
gekleurd. Wij hebben bij deze soort, gelijk de heer Blyth mij meldt, een rij van feiten, volkomen
evenwijdig aan die bij de Portax picta, namelijk in de periodieke kleurverandering van het
mannetje gedurende den paartijd, in de uitwerkselen van de ontmanning op deze verandering en
in het niet te onderscheiden zijn van de jongen van beiderlei sekse. Bij de Antilope nigra is het
mannetje zwart, terwijl het wijfje, en evenzoo de jongen, bruin zijn; bij A. sing-sing is het mannetje
veel lichter gekleurd dan het horenlooze wijfje, en zijn borst en buik zijn zwarter; bij den
mannelijken A. caama zijn de teekeningen en lijnen die op verschillende deelen van het lichaam
voorkomen, zwart in plaats van bruin, gelijk bij het wijfje; bij den gestreepten gnoe (A. gorgon)
„zijn de kleuren van het mannetje omtrent de zelfde als die van het wijfje, alleen dieper en
helderder van tint.” 27 Andere soortgelijke gevallen zouden nog nier kunnen worden bijgevoegd.
[280]

De Banteng-stier (Bos sondaicus) van Insulinde is bijna zwart met witte pooten en dijen; de koe is
helder bruin, evenals de jonge mannetjes, totdat zij omtrent drie jaren oud zijn, op welken leeftijd
zij snel van kleur veranderen. De ontmande stier keert terug tot de kleur van het wijfje. De
Kemasgeit is bleeker en de Bezoar-geit (Capra aegagrus), naar men zegt, eenvormiger gekleurd
dan hun respectieve bokken. Herten vertoonen zelden eenig seksueel kleurverschil. Judge Caton
meldt mij echter, dat bij de mannetjes van het Wapiti-hert (Cervus Canadensis) de nek, buik en
pooten veel donkerder zijn dan de zelfde deelen bij het wijfje; maar gedurende den winter
verbleeken en verdwijnen de donkerder tinten allengs. Ik kan hier vermelden, dat Judge Caton in
zijn park drie rassen van het Virginische hert heeft, die eenigszins in kleur verschillen; maar de
verschillen zijn bijna uitsluitend beperkt tot het blauwe winter- of paringskleed; zoodat dit geval
kan worden vergeleken met die, welke in een vorig hoofdstuk zijn medegedeeld, van nauw-
verwante of elkander vertegenwoordigende soorten die alleen in hun bruiloftskleed verschillen. 28
De wijfjes van Cervus paludosus van Zuid-Amerika bezitten evenmin als de jongen van beide
seksen de zwarte strepen op den neus en de de zwartachtige bruine lijn op de borst, die de
volwassen mannetjes kenmerken. 29 Eindelijk is het volwassen mannetje van het fraai gekleurde
en gevlekte Axis-hert, naar mij de heer Blyth meldt, aanmerkelijk donkerder dan het wijfje, en
deze tint verkrijgt het ontmande mannetje nooit.

De laatste Orde die wij hebben te beschouwen,—want het is mij niet bekend, dat seksueele
kleurverschillen bij de andere groepen van zoogdieren voorkomen,—is die der Primaten. Het
mannetje van den Lemur macaco is koolzwart, terwijl het wijfje roodachtig geel, maar zeer
veranderlijk van kleur is. 30 Van de Vierhandigen (Quadrumana) van de Nieuwe Wereld zijn de
wijfjes en jongen van den zwarten brulaap (Mycetes caraya) grijsachtig geel en gelijk, in het
tweede jaar wordt het mannetje roodachtig bruin, in het derde jaar zwart, behalve [281]de buik die
echter in het vierde of vijfde jaar ook geheel zwart wordt. Er is ook een sterk uitgedrukt verschil in
kleur tusschen de seksen bij den rooden brulaap (Mycetes seniculus) en den kapucijneraap
(Cebus capucinus), terwijl de jongen van de eerste en, naar ik meen, ook van de tweede soort op
de wijfjes gelijken. Bij den Saki (Pithecia leucocephala) gelijken de jongen ook op de wijfjes die
van boven bruinachtig zwart en van onderen licht roestbruin zijn, terwijl de mannetjes zwart zijn.
De kraag van haar rondom het gelaat van Ateles marginatus is bij het mannetje geel en bij het
wijfje wit gekleurd. Laten wij ons tot de Oude Wereld wenden. De mannetjes van Hylobates
hoolock zijn altijd zwart, met uitzondering van een witten band over de wenkbrauwen; de wijfjes
verschillen (varieeren) van witachtig bruin tot een donkere met zwart vermengde tint, maar zijn
nooit geheel en al zwart. 31 Bij den schoonen Diana-aap (Cercopithecus diana) is de kop van het
volwassen mannetje diep zwart, terwijl die van het wijfje donkergrijs is; bij het eerste is de pels
tusschen de dijen van een bevallig bruine kleur; bij het laatste is hij bleeker. Bij den even
schoonen en merkwaardigen knevelaap (Cercopithecus cephus) is het eenige verschil tusschen
de seksen, dat de staart van het mannetje kastanjebruin en die van het wijfje grijs is; doch de
heer Bartlett deelt mij mede, dat al de tinten sterker worden uitgedrukt bij het mannetje wanneer
het volwassen is, terwijl zij bij het wijfje blijven gelijk zij gedurende de jeugd waren. Volgens de
door Salomon Müller gegeven gekleurde afbeeldingen is het mannetje van Semnopithecus
chrysomelas omtrent zwart, terwijl het wijfje bleekbruin is. Bij Cercopithecus cynosurus en
chryseo-viridis is één deel van het lichaam, dat alleen door de mannelijke sekse wordt bezeten,
van het schitterendste blauw of groen, en steekt sterk af bij het naakte vel van het achterdeel van
bet lichaam, dat levendig rood is.

In de Familie der Bavianen eindelijk, verschilt het volwassen mannetje van den mantelbaviaan
(Cynocephalus hamadryas) van het wijfje niet alleen door zijn verbazende manen, maar ook
eenigszins door de kleur van het haar en van de naakte eeltplekken. Bij den dril (Cynocephalis
leucophaeus) zijn de wijfjes en jongen veel bleeker gekleurd, met minder groen dan de
volwassen mannetjes. Geen ander lid van de geheele [282]Klasse der Zoogdieren is zoo op
buitengewone wijze gekleurd als de volwassen mannelijke mandril (Cynocephalus mormon). Het
gelaat wordt op dezen leeftijd fraai blauw, en de rug en punt van den neus zeer schitterend rood.
Volgens sommige schrijvers is het gelaat ook met witachtige strepen versierd en gedeeltelijk met
zwart geschakeerd: doch de kleuren schijnen aan afwijking onderhevig (variabel) te zijn. Op het
voorhoofd bevindt zich een haarkam en aan de kin een gele baard. „Toutes les parties
supérieures de leurs cuisses et le grand espace nu de leurs fesses sont également colorés du
rouge le plus vif, avec un mélange de bleu qui ne manque réellement pas d’élégance.” 32 Als het
dier opgewekt wordt, worden al de naakte deelen veel levendiger gekleurd. Onderscheidene
schrijvers hebben de sterkste uitdrukkingen gebruikt bij de beschrijving van deze glansrijke
kleuren welke zij bij die der schitterendste vogels vergelijken. Een andere hoogst opmerkelijke
bijzonderheid is, dat zich, wanneer de groote hoektanden volkomen zijn ontwikkeld, verbazend
groote beenige uitsteeksels op elke wang vormen, die diep overlangs zijn gegroefd, en het
naakte vel dat daarover groeit, is schitterend gekleurd, gelijk daareven [283]is beschreven (Fig.
67). Bij de volwassen wijfjes en bij de jongen van beide seksen zijn deze uitsteeksels nauwelijks
merkbaar; en de naakte deelen zijn veel minder levendig gekleurd, daar het gelaat bijna zwart is,
met een weinig blauw vermengd. Bij het volwassen
wijfje wordt echter de neus op zekere regelmatig
terugkomende tijden rood geverfd.

In alle tot dusverre medegedeelde gevallen is het


mannetje sterker of levendiger gekleurd dan het wijfje
en verschilt in een grootere mate van de jongen van
beide seksen. Evenals echter een omgekeerde
kleurverhouding van beide seksen kenmerkend is
voor eenige weinige vogels, zoo heeft bij den
Rhesus-aap (Macacus Rhesus) het wijfje een groote
oppervlakte naakte huid rondom den staart van een
schitterend karmozijnrood dat, naar mij door de
oppassers in den Londenschen dierentuin werd
verzekerd, periodiek zelfs nog levendiger wordt, en
haar gelaat is ook bleek rood. Bij het volwassen
mannetje en bij de jongen van beide seksen
vertoonen daarentegen, gelijk ik in den dierentuin
zag, noch de naakte huid aan het achterste einde
van het lichaam, noch het gelaat een spoor van rood.
Het schijnt echter volgens eenige openbaar
gemaakte berichten, dat het mannetje nu en dan of
gedurende zekere jaargetijden eenige sporen van
rood vertoont. Hoewel hij dus minder is versierd dan
het wijfje, volgt hij toch door zijn meerdere
lichaamsgrootte, grootere hoektanden, meer
ontwikkelde bakkebaarden en meer vooruitstekende
wenkbrauwbogen den algemeenen regel, dat het
mannetje boven het wijfje uitmunt.

Fig. 67.

Kop van den mannelijken Mandril (naar Gervais,


„Hist. Nat. des Mammifères”).

Ik heb nu alle mij bekende gevallen van een kleurverschil tusschen de seksen van zoogdieren
medegedeeld. De kleuren van het wijfje verschillen òf niet in voldoende mate van die van het
mannetje, òf zijn van zoodanigen aard, dat zij geschikt zijn haar bescherming te geven, en
kunnen daarom niet volgens dit beginsel worden verklaard. In sommige, wellicht in vele gevallen
kunnen deze verschillen het gevolg zijn van afwijkingen die tot ééne sekse waren beperkt en op
de zelfde sekse werden overgeplant, zonder dat daardoor eenig voordeel werd verkregen en
derhalve zonder de hulp van teeltkeus. Wij hebben voorbeelden van deze soort bij onze tamme
dieren, zooals in de roestbruine kleur van de mannetjes van sommige katten, terwijl de wijfjes
driekleurig zijn. Soortgelijke gevallen komen ook in de natuur voor; de heer Bartlett heeft vele
zwarte verscheidenheden van den jaguar, luipaard, vosachtigen phalanger (4) en wombat (5)
gezien; en hij is [284]zeker, dat allen of bijna allen mannetjes waren. Daarentegen worden beide
seksen van wolven, vossen en, naar het schijnt, van Amerikaansche eekhoorns (6) nu en dan
zwart geboren. Het is daarom zeer mogelijk, dat bij sommige zoogdieren de zwartheid van de
mannetjes, vooral wanneer die kleur is aangeboren, eenvoudig een gevolg daarvan is, dat zich,
zonder de hulp van teeltkeus, ééne of meer afwijkingen voordeden, die van den beginne af in
haar overplanting seksueel waren beperkt. Desniettemin kan men moeilijk aannemen, dat de
zooveel verscheidenheid vertoonende, levendige en tegen elkander afstekende kleuren van
sommige viervoetige dieren, bij voorbeeld van de bovenvermelde apen en antilopen, op die wijze
moeten worden verklaard. Wij behooren te bedenken, dat deze kleuren zich bij het mannetje niet
bij de geboorte vertoonen, gelijk in het geval van de meeste gewone afwijkingen, maar alleen op
volwassen of bijna volwassen leeftijd; en dat zij, hetgeen met gewone afwijkingen niet het geval
is, indien het mannetje wordt ontmand, nooit verschijnen of na de ontmanning verdwijnen. Het is
over het geheel genomen een veel waarschijnlijker besluit, dat de sterk uitgedrukte kleuren en
andere tot versiering dienende kenmerken van mannelijke viervoetige dieren hun voordeelig zijn
in hun medeminnarij met andere mannetjes en derhalve door seksueele teeltkeus zijn verkregen.
De waarschijnlijkheid van deze meening wordt versterkt, doordat de verschillen in kleur tusschen
de seksen, gelijk men kan opmerken, als men de vroeger vermelde bijzonderheden doorloopt,
bijna uitsluitend voorkomen bij die groepen en ondergroepen van zoogdieren, die andere en
duidelijke secundaire seksueele kenmerken vertoonen, terwijl deze laatste evenzeer het gevolg
van de werking der seksueele teeltkeus zijn.

Viervoetige dieren letten blijkbaar op kleur. Sir S. Baker nam herhaaldelijk waar, dat de
Afrikaansche olifant en neushoren witte of grijze paarden met bijzondere woede aanvielen. Ik heb
elders 33 aangetoond, dat half wilde paarden het liefst schijnen te paren met andere van de zelfde
kleur en dat kudden van damherten van een verschillende kleur, hoewel te zamen levende, zich
toch afzonderlijk hielden. Het is een meer beteekenisvol feit, dat een zebramerrie de liefkozingen
van een ezelhengst niet wilde toelaten, voordat hij zoodanig was beschilderd, dat hij op een
zebra geleek, en toen „ontving zij hem”; gelijk John Hunter opmerkt, „zeer gaarne. In dit
opmerkelijk feit, [285]hebben wij instinkt, eenvoudig door de kleur opgewekt, die zulk een sterke
werking had, dat al het andere er voor moest wijken. De hengst had dit echter niet noodig; dat de
merrie een dier was, dat eenigszins op hem geleek, was voldoende om zijn hartstocht te doen
ontvlammen.” 34

In een vorig hoofdstuk hebben wij gezien, dat de geestvermogens der hoogere dieren niet in
hoedanigheid, hoewel zoo verbazend in hoeveelheid, van de overeenkomstige vermogens van
den mensch, vooral van de lagere en barbaarsche rassen verschillen, en het schijnt, dat zelfs
hun smaak voor het schoone niet veel van dien der Vierhandigen (Quadrumana) afwijkt. Evenals
de neger van Afrika het vleesch van zijn aangezicht in evenwijdige voren „of litteekens, hoog
boven de natuurlijke oppervlakte” doet opzwellen, „welke afzichtelijke misvormingen voor groote
persoonlijke aantrekkelijkheden worden gehouden” 35,—evenals negers, gelijk ook de wilden van
vele andere deelen der wereld, hun gelaat met roode, blauwe, witte of zwarte strepen
beschilderen,—schijnt ook de mandril van Afrika zijn met diepe voren doorploegd en opzichtig
gekleurd gelaat te hebben verkregen, omdat hij daardoor aantrekkelijk voor het wijfje werd
gemaakt. Het is voor ons ongetwijfeld een hoogst potsierlijk denkbeeld, dat het achtereinde van
het lichaam ter wille van de versiering zelfs nog schitterender zou zijn gekleurd dan het gelaat;
maar dit is eigenlijk niet vreemder, dan dat juist de staarten van vele vogels bijzonder zijn
versierd.

Bij Zoogdieren bezitten wij tegenwoordig nog volstrekt geen bewijzen, dat de mannetjes zich
moeite geven om met hun bekoorlijkheden voor het wijfje te pronken; en de zorgvuldige wijze,
waarop dit door mannelijke Vogels wordt volbracht, is het feit, dat het sterkst pleit ten gunste der
meening, dat de wijfjes de voor haar tentoongespreide versierselen en kleuren bewonderen of er
door worden opgewekt. Er is echter een treffende overeenkomst (parallelisme) tusschen
Zoogdieren en Vogels in al hun secundaire seksueele kenmerken, voornamelijk in hun wapenen
om met medeminnaars te vechten, in hun tot versiering dienende aanhangsels en in hun kleuren.
In beide Klassen gelijken de jongen van beide seksen, wanneer het mannetje van het wijfje
verschilt, bijna altijd op elkander, en in groote meerderheid van [286]gevallen op het volwassen
wijfje. In beide Klassen verkrijgt het mannetje de aan zijn sekse eigen kenmerken kort voor den
leeftijd waarop hij zich voortplant; indien hij wordt ontmand, verkrijgt hij die kenmerken òf nooit, òf
verliest ze na de ontmanning. In beide Klassen is de kleurverandering somtijds tot één jaargetijde
beperkt, en worden de kleuren van de naakte deelen somtijds levendiger gedurende de vrijage.
In beide Klassen is het mannetje bijna altijd levendiger of sterker gekleurd dan het wijfje, en is
met groote kammen hetzij van haar of van vederen, of met andere aanhangsels versierd. In
eenige weinige exceptioneele gevallen is in beide Klassen het wijfje in hoogere mate versierd
dan het mannetje. Bij vele Zoogdieren en op zijn minst in het geval van éénen Vogel verspreidt
het mannetje een sterkeren geur dan het wijfje. In beide Klassen is de stem van het mannetje
krachtiger dan die van het wijfje. Als men deze overeenkomst (parallelisme) in aanmerking
neemt, kan er weinig twijfel zijn, dat de zelfde oorzaak, welke die dan ook moge zijn, op
Zoogdieren en Vogels moet hebben gewerkt, en de uitslag, voor zoover het tot versiering
dienende kenmerken betreft, mag, naar het mij toeschijnt, veilig worden toegeschreven aan de
lang voortgezette voorkeur van de individu’s van de eene sekse voor zekere individu’s van de
tegenovergestelde sekse, verbonden met hun voorspoed in het nalaten van een grooter aantal
nakomelingen om hun grootere aantrekkelijkheden te erven.

Gelijke overplanting van tot versiering dienende kenmerken op beide seksen.—Bij vele Vogels
zijn versierselen, die de analogie ons doet vermoeden, dat oorspronkelijk door de mannetjes
werden verkregen, gelijkelijk of bijna gelijkelijk op beide seksen overgeplant; en wij moeten nu
onderzoeken, in hoever deze meening tot de Zoogdieren mag worden uitgebreid. Bij een
aanmerkelijk aantal, vooral kleinere soorten, zijn beide seksen, onafhankelijk van seksueele
teeltkeus ter wille van de bescherming gekleurd; maar niet, zoover ik kan nagaan, in zoo vele
gevallen, en ook lang niet op zulk een treffende wijze, als in de meeste van de lagere Klassen.
Audubon merkt op, dat hij de muskusrat 36, als deze op de oevers van een modderigen stroom
zat, dikwijls bij vergissing voor een kluit aarde heeft gehouden; zoo volkomen was de gelijkenis.
De haas in zijn leger [287]is een algemeen bekend voorbeeld van bescherming door de kleur en
toch faalt dit beginsel gedeeltelijk bij een nauw verwante soort, namelijk bij het konijn; want als dit
dier naar zijn hol loopt, wordt het voor den jager en ongetwijfeld voor alle roofdieren in het oog
loopend gemaakt, door zijn naar boven gekeerden zuiver witten staart. Niemand heeft ooit
betwijfeld, dat de viervoetige dieren die met sneeuw bedekte streken bewonen, wit zijn gemaakt
om hen voor hun vijanden te beschermen of om hun het besluipen van hun prooi gemakkelijker
te maken. In streken waar nooit lang sneeuw op den grond ligt, zou een wit kleed schadelijk zijn;
bij gevolg zijn aldus gekleurde soorten uiterst zeldzaam in de heetere deelen der wereld. Het
verdient opmerking, dat vele viervoetige dieren welke matig koude streken bewonen, hoewel zij
geen wit winterkleed verkrijgen, toch gedurende dat jaargetijde bleeker worden; en dit schijnt het
directe gevolg te zijn van de voorwaarden waaraan zij lang blootgesteld zijn geweest. Pallas 37
vermeldt, dat in Siberië een verandering van deze soort plaats grijpt bij den wolf, twee soorten
van wezels (Mustela), het tamme paard, den dziggetai (Equus hemionus), het tamme rund, twee
soorten van antilopen, het muskusdier, de ree, den eland en het rendier. De ree, bijvoorbeeld,
heeft een rood zomer- en een grijsachtig winterkleed; en het laatste kan wellicht dienen als een
bescherming voor het dier, terwijl het door de bladerlooze, met sneeuw en rijp bestrooide
bosschen wandelt. Indien de bovengenoemde dieren langzamerhand het door hen bewoonde
gebied uitbreidden tot streken die voortdurend met sneeuw waren bedekt, zou hun bleek
winterkleed waarschijnlijk door natuurlijke teeltkeus hoe langer hoe witter worden, totdat zij zoo
wit werden als sneeuw.

De heer Reeks heeft mij een merkwaardig voorbeeld gegeven van een dier dat voordeel trok van
zijn bijzondere kleur. Hij fokte van vijftig tot zestig witte en bruinbonte konijnen in een grooten
ommuurden boomgaard, en hij had tegelijkertijd eenige soortgelijk gekleurde katten in zijn huis.
Dergelijke katten loopen, gelijk ik dikwijls heb gezien, over dag zeer in het oog; maar, daar zij
gewoon waren bij schemeravond voor de openingen van de konijnenholen op den loer te liggen,
schenen de konijnen ze niet van hun soortgelijk gekleurde medekonijnen te onderscheiden. Het
gevolg hiervan was, dat binnen achttien maanden [288]al deze bonte konijnen waren vermoord;
en er waren bewijzen, dat dit door de katten was gedaan. Een ander dier, het stinkdier, schijnt
voordeel van zijn kleur te hebben op een wijze waarvan wij vele voorbeelden in andere klassen
hebben gezien. Geen dier zal vrijwillig een dezer schepsels aanvallen wegens den vreeselijken
stank dien zij van zich geven, als men hen toornig maakt; maar gedurende de schemering zou
het niet gemakkelijk kunnen worden herkend en door een roofdier aangevallen. Daarom is, naar
de heer Belt gelooft 38, het stinkdier voorzien van een grooten, witten, ruigen staart die tot een in ’t
oog loopende waarschuwing dient.
Fig. 68.

Tragelaphus scriptus, mannetje (naar de Knowsley Menagery).

Hoewel wij moeten toegeven, dat vele viervoetige dieren hun tegenwoordige tinten als een
bescherming hebben verkregen, zijn toch bij een menigte soorten de kleuren veel te opzichtig en
te vreemdsoortig gerangschikt, om ons de veronderstelling toe te laten, dat zij voor dit doel
dienen. Wij kunnen als een voorbeeld sommige antilopen nemen: als wij zien, dat de vierkante
witte vlek aan de keel, de witte teekeningen op de vetlokken, en de ronde zwarte vlekken aan de
ooren, allen bij het mannetje van Portax picta duidelijker zijn dan bij het wijfje;—als wij zien, dat
de kleuren levendiger, dat de smalle witte lijnen op de zijden en de breede witte streep op den
schouder duidelijker zijn bij den mannelijken Oreas Derbyanus dan bij den vrouwelijken; als wij
een gelijksoortig verschil zien tusschen de seksen van den vreemdsoortig versierden
Tragelaphus scriptus (Fig. 68),—mogen wij besluiten, dat deze kleuren en onderscheidene
versierselen op zijn minst zijn versterkt door seksueele teeltkeus. Het is niet aan te nemen, dat
dergelijke kleuren en teekeningen dezer dieren van eenigen rechtstreekschen of gewonen dienst
kunnen zijn, en daar zij bijna zeker door seksueele teeltkeus zijn versterkt, is het waarschijnlijk,
dat zij oorspronkelijk door dit zelfde proces zijn verkregen en daarna gedeeltelijk op de wijfjes
overgeplant. Indien deze meening mag worden aangenomen, kan er weinig twijfel overblijven,
dat de vreemdsoortige kleuren en teekeningen van vele andere antilopen, hoewel aan beide
seksen gemeen, op de zelfde wijze zijn verkregen en overgebracht. Beide seksen, bij voorbeeld
van de Koedoe-antilope (Strepsiceros Kudu, Fig. 69), hebben smalle witte loodrechte lijnen op
het achterste gedeelte van hun zijden, en een bevallige hoekvormige witte teekening op hun
voorhoofd. In het geslacht Damalis [289]zijn beide seksen zeer vreemd gekleurd; bij Damalis
pygarga zijn de rug en hals purperachtig rood, aan de zijden in zwart overgaande, en scherp
gescheiden van den witten buik en de groote witte plek op het kruis; de kop is nog vreemder
gekleurd; een langwerpig wit masker, met een smallen zwarten rand omzoomd, bedekt het gelaat
tot op de hoogte der oogen (Fig. 70); er zijn drie witte strepen op het voorhoofd en de ooren
vertoonen witte teekeningen. De jongen van deze soort zijn van een eenvormig bleeke
geelbruine kleur. Bij Damalis albifrons verschilt de kleur van den kop van die bij de laatste soort,
doordat ééne enkele witte streep de drie strepen vervangt en de ooren bijna [290]geheel wit zijn. 39
Na, zoo goed mij mogelijk was, de seksueele verschillen van dieren, tot alle klassen behoorende,
te hebben bestudeerd, kan ik het besluit niet vermijden, dat de opmerkelijk gerangschikte kleuren
van vele antilopen, hoewel aan beide seksen gemeen, het gevolg zijn van oorspronkelijk op het
mannetje toegepaste seksueele teeltkeus.

Het zelfde besluit mag wellicht worden uitgestrekt tot den


tijger, een van de schoonste dieren der wereld, waarvan
de seksen niet door haar kleur kunnen worden
onderscheiden, zelfs niet door handelaars in wilde dieren.
De heer Wallace 40 gelooft, dat het gestreepte kleed van
den tijger „zoozeer gelijkt op de loodrechte halmen van
het bamboesriet, dat zulks hem zeer helpt om hem voor
zijn naderende prooi te verbergen.” Deze verklaring
schijnt mij echter niet bevredigend. Wij kennen sommige
feiten die er eenigszins voor pleiten, dat zijn schoonheid
een gevolg van seksueele teeltkeus kan zijn; want bij
twee soorten van het kattengeslacht (Felis) zijn
soortgelijke teekeningen en kleuren bij het mannetje iets
levendiger dan bij het wijfje. De Zebra is opzichtig
gestreept, en op de open vlakten van Zuid-Afrika
[291]kunnen strepen volstrekt geen bescherming
opleveren. Burchell 41 zegt, een kudde beschrijvende, „hun
glanzige ribben glinsterden in de zon en de levendigheid
en regelmatigheid hunner gestreepte huiden vormde een
schilderij van buitengewone schoonheid, waarin zij
waarschijnlijk door geen enkel ander viervoetig dier
worden overtroffen.” Hier hebben wij geen bewijs voor
een seksueele teeltkeus, daar in de geheele groep der
Paardachtige Dieren (Equidae) de seksen in kleur
overeenstemmen. Desniettemin zal hij, die de witte en
donkere loodrechte strepen op de zijden van
verscheidene antilopen aan seksueele teeltkeus
toeschrijft, waarschijnlijk de zelfde meening tot den
Koningstijger en den schoonen Zebra uitstrekken.

Wij hebben in een vorig hoofdstuk gezien dat, wanneer


jonge dieren, tot welke Klasse zij ook behooren, bijna de
zelfde levenswijze leiden als hun ouders en toch op
verschillende wijze zijn gekleurd, wij daaruit het besluit
Fig. 69. mogen trekken, dat zij de kleur van den eenen of anderen
Koedoe-antilope (Strepsiceros Kudu) naar ouden en
Andrew Smith’s „Zoology of South Africa”.uitgestorven
stamvader
hebben bewaard. In de Familie der Zwijnen en in het
geslacht Tapirus zijn de jongen met overlangsche
strepen beteekend en verschillen dus van de
volwassenen van alle levende soorten in deze beide
groepen. Bij vele soorten van Herten zijn de jongen
met bevallige witte vlekken beteekend, van [292]welke
de ouders geen spoor vertoonen. Een reeks van
trapsgewijze overgangen kan worden gevolgd van het
Axis-hert van hetwelk beide seksen op alle leeftijden
en gedurende alle jaargetijden fraai zijn gevlekt (terwijl
het mannetje iets sterker is gekleurd dan het wijfje)—
tot soorten bij welke noch de ouden noch de jongen
zijn gevlekt. Ik wil eenige termen van deze reeks
opnoemen. Het Mantchoerijsche hert (Cervus
Mantchuricus) is gedurende het geheele jaar gevlekt;
maar, gelijk ik in den Londenschen dierentuin heb
gezien, zijn de vlekken veel duidelijker gedurende den
zomer, als de algemeene kleur van de vacht lichter is,
dan gedurende den winter, wanneer de algemeene
kleur donkerder is en de horens volkomen zijn
ontwikkeld. Bij het zwijnshert (Hyelaphus porcinus)
vallen de vlekken zeer sterk in het oog gedurende den
zomer, als de vacht roodachtig bruin is, maar
verdwijnen geheel en al gedurende den winter,
wanneer de vacht bruin is. 42 Bij beide deze soorten zijn
de jongen gevlekt. Bij het Virginische hert zijn de
jongen eveneens gevlekt, en omstreeks vijf percent
van de volwassen dieren die in Judge Caton’s park
leven, vertoonen, naar hij mij heeft medegedeeld,
tijdelijk gedurende het tijdperk waarin zij bezig zijn met
het roode zomerkleed tegen het blauwachtige Fig. 70.
winterkleed te verruilen, een rij vlekken op elke zijde, Damalis Pygarga, mannetje (naar de Knowsley
die altijd evenveel in getal, hoewel zeer verschillend in Menagery).
duidelijkheid zijn. Van dezen toestand is er nog slechts
een zeer kleine stap tot volkomen afwezigheid van
vlekken in alle jaargetijden bij de volwassenen, en eindelijk tot hun afwezigheid op alle leeftijden,
gelijk bij sommige soorten het geval is. Uit het bestaan van deze volkomen reeks, en meer
bijzonder uit het gevlekt zijn van de jongen van zoovele soorten mogen wij het besluit trekken,
dat de nu levende leden van de Familie der Herten de afstammelingen zijn van de eene of
andere soort die, evenals het Axis-hert, op alle leeftijden en in alle jaargetijden was gevlekt. Een
nog ouder voorvader geleek waarschijnlijk tot op zekere hoogte op Hyomoschus aquaticus;—
want dit dier is gevlekt, en de ongehorende mannetjes hebben groote, naar buiten uitstekende
hoektanden van welke eenige weinige ware herten rudimenten hebben bewaard. Dit dier levert
ons ook een van die belangwekkende gevallen op van een vorm die twee groepen met elkander
[293]verbindt; want door sommige osteologische kenmerken staat het tusschen de Dikhuidigen
(Pachydermata) en de Herkauwende Dieren (Ruminantia) in die men vroeger voor volkomen
onderscheiden hield. 43 (7)

Hier rijst een opmerkelijke zwarigheid op. Indien wij


aannemen, dat gekleurde vlekken en strepen als een
versiering zijn verkregen, hoe komt het dan, dat zoo vele
thans levende soorten van herten, de afstammelingen van
een oorspronkelijk gevlekt dier, en alle soorten van zwijnen
en tapirs, de afstammelingen van een oorspronkelijk
gestreept dier, in hun volwassen toestand hun vroegere
versierselen hebben verloren? Op deze vraag kan ik geen
bevredigend antwoord geven. Wij kunnen bijna zeker zijn,
dat de vlekken en strepen bij de voorouders van onze
bestaande soorten op volwassen of omtrent volwassen
leeftijd verdwenen, zoodat zij door de jongen en, volgens
de wet van overerving op overeenkomstige leeftijden, door
de jongen van alle volgende geslachten werden behouden.
Het kan voor den leeuw en de puma, wegens de open
natuur van de plaatsen waar zij zich gewoonlijk ophouden,
een groot voordeel zijn geweest om hun strepen te hebben
verloren, en zoo minder in het oog loopend voor hun prooi
te zijn geworden; en indien de opeenvolgende afwijkingen
waardoor dit doel werd bereikt, vrij laat in het leven plaats
hadden gegrepen, zouden de jongen hun strepen hebben
behouden, gelijk wij weten, dat werkelijk het geval is. Wat
Herten, Zwijnen en Tapirs aangaat, heeft Fritz Müller mij
het vermoeden medegedeeld, dat deze dieren door de
verwijdering door natuurlijke teeltkeus van hun vlekken en
strepen minder gemakkelijk door hun vijanden zouden zijn
gezien; en zij zouden deze bescherming vooral noodig
hebben gehad, zoodra de Verscheurende Dieren
(Carnivora) gedurende de Tertiaire perioden in grootte en
aantal toenamen. Dit mag de ware verklaring zijn; maar
het is toch tamelijk vreemd, dat de jongen niet even goed
zouden zijn beschermd, en nog vreemder dat bij sommige
soorten de volwassenen hun vlekken, hetzij gedeeltelijk of
geheel, gedurende een deel van het jaar zouden hebben
Fig. 71. behouden. Wij weten, hoewel wij de oorzaak niet kunnen
Kop van Semnopithecus rubicundus. Deze verklaren, dat als de gewone ezel afwijkt en roodachtig
en de volgende afbeeldingen zijn gegeven bruin, grijs of zwart wordt, de strepen op de schouders en
om de koddige rangschikking en zelfs op den rug dikwijls verdwijnen. 44 Zeer weinig
ontwikkeling van het haar op den kop te
paarden, behalve bruin gekleurde, [294]vertoonen strepen
doen zien.
op eenig deel van hun lichamen, en toch hebben wij
goeden grond om te gelooven, dat het oorspronkelijke
paard op de pooten en den rug, en waarschijnlijk op de schouders was gestreept. 45 Daarom kan
het verdwijnen van de vlekken en strepen bij de volwassenen van onze thans levende Herten,
Zwijnen en Tapirs het gevolg zijn van een algemeene verandering van de kleur van hun vacht;
maar of deze verandering door seksueele of natuurlijke teeltkeus werd teweeggebracht, dan of zij
het gevolg was van de directe werking der levensvoorwaarden of van de eene of andere
onbekende oorzaak, is onmogelijk te beslissen. Een door den heer Sclater gemaakte opmerking
geeft een goed voorbeeld van onze onwetendheid ten opzichte van de wetten die het verschijnen
of verdwijnen van strepen regelen; de soorten van het ezelgeslacht (Asinus), die het vasteland
van Azië bewonen, bezitten geen strepen, en missen zelfs de kruisstreep op den schouder,
terwijl die welke Afrika bewonen, opzichtig zijn gestreept, met gedeeltelijke uitzondering van
Asinus taeniopus die alleen de kruisstreep op den schouder en gewoonlijk ook eenige
onduidelijke dwarsstrepen op de pooten bezit; en deze soort bewoont de omstreeks daar
tusschen in liggende streek Opper-Egypte en Abessinië. 46 (8) [295]

Fig. 73.

Kop van Cebus capucinus.

Fig. 72.

Kop van Semnopithecus


comatus.
Fig. 75.

Kop van Cebus vellerosus.


Fig. 74.

Kop van Ateles marginatus.

Vierhandige Zoogdieren (Quadrumana).—Voor wij eindigen, zal het raadzaam zijn eenige
weinige opmerkingen te voegen bij die welke wij reeds hebben gemaakt omtrent de tot versiering
dienende kenmerken bij apen. Bij de meeste soorten gelijken de seksen op elkander in kleur;
maar bij sommige verschillen, gelijk wij hebben gezien, de mannetjes van de wijfjes, vooral in de
kleur van de naakte deelen der huid, in de ontwikkeling van den baard, de bakkebaarden en
manen. Vele soorten zijn hetzij op een zoo buitengewone of op een zoo schoone wijze gekleurd
en van merkwaardige en bevallige haarkammen voorzien, dat wij moeilijk kunnen nalaten om
deze kenmerken als ter wille van de versiering verkregen te beschouwen. De nevensgaande
afbeeldingen [296](fig. 71–75) dienen om de rangschikking van het haar op het gelaat en den kop
bij onderscheidene soorten te toonen. Het is moeilijk aan te nemen, dat deze haarkammen en de
sterk tegen elkander afstekende kleuren van den pels en de huid alleen het gevolg zouden zijn
van veranderlijkheid (variabiliteit) zonder de hulp der teeltkeus; en het is volstrekt niet te
begrijpen, dat zij voor die dieren van eenig gewoon nut zijn. Indien dit zoo is, dan zijn zij door
seksueele teeltkeus verkregen, hoewel gelijkelijk of bijna gelijkelijk op beide seksen overgeplant.
Bij vele Vierhandigen (Quadrumana) hebben wij nog meer bewijzen voor de werking der
seksueele teeltkeus in de meerdere grootte en sterkte der mannetjes en in de grootere
ontwikkeling der hoektanden in vergelijking van de wijfjes.

Ten opzichte van de vreemde wijze waarop beide seksen van sommige soorten zijn gekleurd en
de schoonheid van andere, zullen weinige voorbeelden voldoende zijn. Het gelaat van
Cercopithecus petaurista (Fig. 76) is zwart, terwijl de bakkebaarden en kinbaard wit zijn, met een
scherp begrensde ronde witte vlek op den neus, die met kort wit haar is bedekt, hetgeen aan het
dier een bijna belachelijk uiterlijk geeft. Ook Semnopithecus frontatus heeft een zwartachtig
gelaat met een langen zwarten baard en een groote naakte plek van blauwachtig witte kleur op
het voorhoofd. Het gelaat van Macacus lasiotus heeft een vuile vleeschkleur met een scherp
begrensde roode vlek op elke wang. Cercopithecus aethiops heeft een potsierlijk uiterlijk met zijn
zwart gelaat, witte bakkebaarden en halskraag, kastanjebruinen kop en een groote naakte witte
vlek over elk ooglid. Bij zeer vele soorten zijn de kinbaard, bakkebaarden en haarkammen
rondom het gelaat van een andere kleur dan het overige gedeelte van den kop en zijn in dit geval
altijd van een lichter tint 47, dikwijls zuiver wit, somtijds helder geel of roodachtig. Het geheele
gelaat van den Zuid-Amerikaanschen Brachyurus calvus heeft een „gloeiende scharlakenroode
tint”; maar deze kleur verschijnt niet voor het dier bijna volwassen is. 48 De naakte huid van het
gelaat verschilt bij de onderscheidene soorten verwonderlijk veel in kleur. Zij is dikwijls bruin of
vleeschkleurig, met volkomen witte gedeelten, en dikwijls zoo zwart als die van den meest
roetzwarten neger. [297]

Bij den Brachyurus is de scharlakenroode tint levendiger dan die van het meest blozende
Kaukasische juffertje. Zij is soms duidelijker oranje dan bij eenigen Mongool, en bij
onderscheidene soorten is zij blauw, in violet en grijs overgaande. Bij al de aan den heer Bartlett
bekende [298]soorten waarbij de volwassenen van beiderlei sekse sterk gekleurde aangezichten
hebben, zijn de kleuren dof of ontbreken gedurende de vroege jeugd. Dit gaat eveneens door bij
den Mandril en den Rhesus-aap bij welke het gelaat en de achterdeelen van het lichaam alleen
bij de eene sekse schitterend zijn gekleurd. In deze laatste gevallen hebben wij alle reden om te
gelooven, dat de kleuren door seksueele teeltkeus werden verkregen; en wij worden er van zelf
toe gebracht de zelfde meening tot de voorgaande soorten uit te strekken, hoewel beide seksen,
wanneer zij volwassen zijn, op de zelfde wijze gekleurde aangezichten hebben.

You might also like