Z.

MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I

Temel Kavramlar

Sıcaklık ve Termodinamiğin Sıfırıncı Yasası (TD0Y)

 Yalıtılmış bir çevrede temas halinde

bulunan iki cisim ısıl dengeye ulaşırlar

 Termodinamiğin sıfırıncı yasası: iki sistem üçüncü bir sistemle ayrı ayrı ısıl dengede ise bu
iki sistem birbirleri ile de ısıl dengededir.

 Üçüncü cisim bir termometre ile yer değiştirirse, sıfırıncı yasa “her ikisi de aynı sıcaklık
değerine sahip iki cisim birbirleriyle temas etmeseler bile ısıl dengededirler” şeklinde de
ifade edilebilir.
 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Sıcaklık Ölçekleri

Basınç

Birim yüzeye etki eden kuvvettir

Birimi Pascal dır ve Pa ile ifade edilir. 1 Pa = 1 N/m2’dir

1 bar = 105 Pa

1 atm = 101,325 Pa = 101.325 kPa = 1.01325 bar

1 atm = 760 mm Hg, 0 C

Basınç için çeşitli ifadeler kullanılır.

 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Aşağıdaki gösterim bu tanımları özetlemektedir.

Mutlak basınç: Verilen bir konumdaki gerçek basınca mutlak basınç denir ve mutlak
vakuma (yani mutlak sıfır basınca) göre ölçülür.

Atmosfer basıncı: Deniz seviyesindeki açık hava basıncıdır

Gösterge basıncı: Mutlak basınçla yerel atmosferik basınç arasındaki farktır. Bağıl basınç
ya da effektif basınç olarak da ifade edilir. Basınç ölçme aletlerinin atmosferde sıfıra
kalibre edilmesi durumunda ölçtükleri basın gösterge basıncı olur.

Vakum basıncı: Atmosfer basıncının altındaki basınçlar vakum basıncıdır.

Aksi belirtilmedikçe basınç denince mutlak basınç anlaşılır ve genellikle indissiz olarak P
şeklinde yazılır.
Örnek Problem:
 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Basınç derinlikle değişir.

Sağdaki şekil üzerinden, akışkan yoğunluğu sabit ile kuvvetlerin dengesi;

Yatay yönde kuvvetler dengededir, yani sağdan ve soldan aynı kuvvetler dolayısı ile aynı
basınçlar etki etmektedir.

Z yönünde ise şeklinde olup W = mg akışkan

elemanının ağırlığıdır. Buradan,

yazabilmekteyiz. Veya özgül ağırlık = g

Yerine yazılır ve basitleştirilse

Bu ifade, bir akışkan içerisindeki basıncın düşey yönde (yerçekimi yönünde)doğrusal

olarak değiştiğini gösterir.
 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Yukardaki sıvı dolu kap örneğinde

Burada gösterge basıncı

ise mutlak basınç

olur.
 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Bu durum Pascal Yasası olarak da bilinir.

Basınç ölçümü:
Basınç ölçümü manometre ve barometre ile gerçekleştirilir.
Manometre, bir yerdeki gösterge basıncını; barometre açık hava basıncını ölçer.
Atmosfer basıncına barometre basıncı da denir.

Buradaki , manometre sıvısının yoğunluğudur.

1 noktasında P1’den başlayarak 2 noktasına ulaşıncaya

kadar manometer kolları boyunca gh terimlerini
ekleyerek veya çıkararak ve sonucu P2 ye eşitleyerek P1 -
P2 basınç farkı için

ve buradan da,

elde edilir.

Burada a mesafesinin etkili olmadığına dikkat ediniz!

Örneğin borudan akan akışkanın gaz olması durumunda

1 2 olacaktır ve

olacaktır.
 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Örnek Problem:

Örnek Problem:
 Z. MM 2013 MÜHENDİSLİK TERMODİNAMİĞİ I
Temel Kavramlar

Örnek Problem: