Staw biodrowy Art.

Coxae
• Wypukłą powierzchnia stawowa: głowa k.udowej, to 2/3 kuli umieszczonej na szyjce k.u ok5cm, Panewka – pow.
księżycowata, wklęsła,
• Palpacja kości – staw biodrowy, kolec biodrowy pg i pd, tg i td, grzebień k.biodrowej, spojenie łonowe, krętarz większy i
mniejszy, guz kulszowy,
• Opór końcowy – sprężysty
• Pozycja spoczynkowa – 30°zg, 30° odw mała rot.zewn
• Zaryglowana – max wyprost, rot wew, odw
• Wzorzec torebkowy – rot.wew, wyp, odw, rot.zewn

Badanie
• Ruchy czynne ,bierne – zg 130 °, wyprost 15°, odw 45 °, przyw 20°, rot.zewn 45°, wew 40°
• Bad GS trakcja dystalna – kompresja proksymalna, trakcja boczna – kompresja przyśrodkowa
• Testy oporowe
 Zgięcie – biodrowo-lędźwiowy, prosty uda, naprężacz
 Wyprost – pośladkowy wlk, dwugk=łowy, półbłoniasty, przywodziciel wlki
 Odw – pośladkowy śr, mały, naprężacz
 Przyw – przodziciel wlki, dł, kr, grzebieniowy, smukły
 Rot zewn – biodr-l, posladkowy wlki, mały, zasłaniacze, bliźniacze, czworoboczny uda,gruszkowaty
 Rot.wew – pośladkowy mały, śr, przyw wlki, naprężacz

Testy funkcjonalne
• Przykurcz m.prostego uda – przykurcz zgięciowy gdy druga kończyna unosi się, podrażnienie m.biodrowo-lędźwiowego,
zm.zwyrodnieniowe biodra, problem w odc.L.
• Chwyt Thomasa – ocena wyprostu st.biodrowego, bierne zginanie zdrowej kd do momentu zniesienia lordozy lędźwiowej,
gdy druga KD uniesione do 90stopni w st.biodrowym i kolnowym, T palpuje kolec biodr.p.g czy nie przemieszcza się do
tyłopochylenia: zatrzytmanie, podtrzymanie kkd, opuszczeni chorej kd, sprawdzenie przykurczu – zniwelowanie
kompensacji kr.L, jeżeli kolano rotuje się zewnetrznie lub odwodzi= przykurcz ITB.
• Rozciągnięcia m.prostego uda Test Ely’ego – leżenie przodem, zmierzenie odległości pomiędzy piętą, a pośladkiem, test +
przy spontanicznym zgięcie st.biodrowego podczas zginania st.kolanowego (oderwanie kolców biodrowych przednich
górnych od stołu) lub zwiększona odległość pom. piętą a pośladkiem.
• Test kompresyjny Noble’a – zg st.biodrowego 50 °, st.kolanowego 90 °,ucisk nad nakłykciem bocznym k.udowej podczas
wyprostu st.kolanowego wywołuje ból ew. wyprost stwu kolanowego w pozycji siedzącej ze zwieszonymi podudziami lub
w pozycji wykroku, T uciska na nakłykieć P wstaje. Ból pojawiający się podczas testu to ten sam co w aktywności: bieganie,
jazda na rowerze, przeciążenie pasma lub st.zapalny kaletki.

• Deep Gluteal Syndrome DGS – kiedyś rwa gruszkowa: ból w okolicy biodra, centralnej okolicy pośladka, zwykle
jednstronny, spowodowany uciskiem nerwu kulszowego w okolicy okołopośladkowej przez m.piriformis, mm pośladkowe,
rotatory zewnętrze, patologie naczyń. Objawy: nietolerancja siedzenia powyżej 20 min, utykanie, zaburzenia czucia w
kończynie, bóle nocne, zmniejszające się po rozruchu. Mięsień gruszkowaty – PP: powierzchnia miedniczna k.krzyżowej
S2-S4, Pk: krętarz większy, F: rot do 70st rot zewn, od 70 rotator wewnętrzny, wyprost, odwiedzenie, stabilizuje
st.biodrowy. Przebiega nad nerwem kulszowym czasem przez niego (15% populacji), nawet 6cm pod skórą, wzmożone
 napięcie może być powikłaniem rwy kulszowej, bólu w st.biodrowym, przykurcza się podczas długiego siedzenia. W leżeniu
tyłem stopa będzie w zdecydwanej rotacji zewnętrznej = przykurcz m.gruszkowatego.
• Test mięśnia gruszkowatego (FAIR, Botennta) – leżenie na boku niebadanym, KD zgięta w st.kolanowym i biodrowym 60º ,
stabilizacja miednicy, docisk na kolano w kierunku podłogi oraz rotacja wewnętrza st.biodrowego. Ból w okolicy brzuśca i
przyczepów, promieniowanie bólu.
• Manewr Beattego – leżenie na boku niebolesnym, uniesienie zgiętej kd w kolanie i biodrze, ból punktowyw okolicy
pośladka.
• Test Pese – siad, st.kolanowe zgięte po za stołem, oporowane odwiedzenie wywołuje ból, Pacjent nie może podnieść czy
utrzymać w górze KD.
• Freiberga – bierny ruch rotacji wewnętrznej, napina rotatory w tym gruszkowaty może powodować ucisk n.kulszowego.
• Anvila – lekkie uniesienie wyprostowanej KD i uderzenie w piętę pięścią zgodnie z osią długą KD. Ból w okolicy

st.biodrowego może świadczyć o zmianach zwyrodnieniowych.

• Czwórki – (Patricka. Fabere-Patricka) zgięcie KD, oparcie kostki bocznej ponad kolanem KD przeciwnej, stabilizacja
miednicy, bierny powolny docisk stawu kolanowego w stronę stołu, twarde czucie końcowe świadczy o ograniczenieiu
patalogicznym ROM. Wynikiem testu jest odległość w centymetrach od nadkłykcia bocznego do poziomu stołu, norma to
około 15 cm, ≥ 25 wskazuje na patologiczne ogranczenie ROM st biodrowego, patologii SIJ, przykurczu pasma biodrowo-
piszczelowego lub m.biodrowo-lędźwiwoego.

Trakcja dystalna
• Badanie i mobilizacja w pozycji spoczynkowej
• Cel – sprawdzenie ilości i jakości GS, oporu końcowego, sprawdza górną część panewki najbardziej obciążana część
podczas chodzenia i stania, zmn bólu, zw ROM
• PW – leżenie tyłem, st kolanowy zg, st.biodrowy w pozycji spoczynkowej
• Stab – jeżeli nie sprawdzasz oporu końcowego nie potrzebna jest stabilizacja, do leczenia mobilizacją stabilizacja pasem
poniżej kolców biodrowych pg
• Mob – ręce na dystalnej cz uda, łokcie wyprostowane, pas napięty, przesuń ciało w tył
• Progresja
 st.kolanowy w wyproście, st.biodrowy w p.spoczynkowej, chwyt wokół st.skokowego
 Trakcja w zgięciu – submax na wyprostowanym stawie kolanowym lub w 90° zg lub więcej podudzie na
ramieniu terapeuty
  Trakcja w wyproście – pacjent w leżeniu przodem, stab na guzie kulszowym, chwyt wokół stawu
skokowego, gdy jest ból st.kolanowego chwyt nad st.kolanowym

Trakcja boczna
• Cel – sprawdzenie ilości i jakości GS, zmn bólu, zw ROM
• PW – leżenie tyłem, st.biodrowy w pozycji spoczynkowej
• Stab – pas na kolcach biodrowych pg, ręką od ciała pacjenta można dodatkowo stabilizować miednicę
• Mob – pas wokół bliższej części uda oraz swojej miednicy, ręce na udzie pacjenta, przemieść ciało w tył, pociągnik
k.udową w kierunku bocznym i doogonowo (w osi szyjnki k.u), ręce i ciało poruszaja się jednocześnie
• Progresja – w submax zgięciu lub wyproście (w przypadku dużego ograniczenia wyprostu st. Będzie ustawiony w lekkim zg
– przykurcz zgięciowy, jeżeli ograniczenie jest mniejsze mobilizacje wykonaj w leżeniu przodem

Ślizg tylny
• Cel – zw zgięcia
• PW – leżenie tyłem, st w submax zgięciu
• Stab – prawa ręka pod prawą strona miednicy
• Mob – lkg trzymaj kd pacjenta przy swoim tułowi, oprzyj kolano o swój lewy bark i klp, zawieś się na kolanie pacjenta,
wykonaj pchnięcie w osi k.udowej

Ślizg przedni
• Cel – zw wyprostu
• PW – leżenie przodem, podkładka pod rzepkę
• Stab – woreczek pod kbpg
• Mob – pkg chwyć podudzie i staw kolanowy, lkg na tylnej cz. Uda dystalnie od szpary stawu, naprzyj całym ciałem na
kończynę
 Źródło zdjęć:
 F.M.Kaltenborn: Manualna mobilizacja stawów. Tom I. Kończyny. Wyd. M.Dębski-Terapia Manualna, Toruń 2020
 F.M.Kaltenborn, O.Evjenth, przekład: M.Dębski: Manualne mobilizacje stawów kończyn, Wyd.Comer, Toruń 1996
 Brotzman, Klein Rehabilitacja ortopedyczna Tom 2 Wyd. Urban&Partenr Wrocław 2008
 Skrypty z kursu Terapia manualna Szkoła Niemiecka
 Prometeusz Atlas anatomii człowieka Tom 1 Wyd.MedPharm Wrocław 2009
 Backup J. Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni, PZWL 2022
objęte są prawem autorskim, zakaz kopiowania.