Temat: Chlorowce 3

d) Kwas chlorowy V – HClO3

Jest nietrwałym, mocnym kwasem, istniejącym tylko w roztworze wodnym. W
wyniku zatężania można otrzymać roztwór o stężeniu do 40%. W wyższym
stężeniu kwas ten ulega rozkładowi:

3HClO3 = HClO4 + 2O2 + Cl2 + H2O

Chlorany V to trwałe sole, które otrzymuje się w trakcie rozpuszczania Cl2O6

(ciemnoczerwonej cieczy) w zasadach :

Cl2O6 + 2NaOH = NaClO3 + NaClO4 + H2O

Lub przepuszczając chlor przez roztwór zasady

3Cl2 + 6KOH = 5KCl + KClO3 + 3H2O

Chlorany V mają silne właściwości utleniające. Reakcje z niektórymi

reduktorami mogą przebiegać w sposób wybuchowy np. mieszanina chloranu
V potasu, siarki, fosforu albo utartej sacharozy wybucha po uderzeniu lub
ogrzaniu.

Podczas ogrzewania chlorany V ulegają:

- reakcji dysproporcjonowania lub
- rozkładowi z wydzieleniem tlenu:

4KClO3 = KCl + 3KClO4

2KClO3 = 2KCl + 3O2

Chlorany V mają zastosowanie do produkcji zapałek i niektórych materiałów

wybuchowych oraz w pirotechnice

e) HClO4 – kwas chlorowy VII – trwały i bardzo mocny kwas, w warunkach

naturalnych jest oleistą, łatwo wybuchającą cieczą. Kwas chlorowy VII
powstaje w reakcji tlenku chloru VII (bezbarwnej, oleistej, silnie wybuchowej
cieczy) z woda:

Cl2O7 + H2O = 2HClO4

Kwas chlorowy VII i jego sole wykazują silne właściwości utleniające.

Sole to chlorany VII – otrzymywane w wyniku dysproporcjonowania
chloranów V oraz w reakcji tlenku chloru VII z zasadami:
Cl2O7 + 2NaOH = 2NaClO4 + H2O

KClO4 – stosowany do produkcji materiałów wybuchowych

3. Fluor – nie występuje w przyrodzie w stanie wolnym, lecz w postaci

związanej w minerałach. Do najważniejszych minerałów należą:
Fluoryt, apatyt, kriolit.
Obecny w kościach i zębach ludzi oraz zwierząt. Otrzymywany w wyniku
elektrolizy ciekłego fluorowodoru z dodatkiem stopionego KHF2.

Fluor jest silnie trujący, działa parząco i drażni błony śluzowe układu
oddechowego. Niedobór w szkliwie zębów przyczynia się do powstawania
próchnicy.

Fluor to bezbarwny gaz, natomiast w stężonych warstwach żółtozielony o

przenikliwym zapachu.

Jest najsilniejszym utleniaczem, reaguje bezpośrednio ze wszystkimi

pierwiastkami (wyjątek Hel i Neon). Pasywuje w niższych temperaturach
niektóre metale np. Mg, Al. Fe, Ni, Cu, Zn.

Z wodorem, siarką i fosforem reaguje w temperaturze – 200 stopni Celsjusza i

w niższych.
Z tlenem reaguje podczas wyładowań elektrycznych tworząc fluorek tlenu I:

O2 + F2 = O2F2

W atmosferze fluoru spalają się np. woda i tlenek krzemu IV. Rozkład
przebiega wybuchowo z utworzeniem tlenu atomowego:

H2O + F2 = 2HF + O

SiO2 + 2F2 = SiF4 + 2O

Nasycenie fluorem rozcieńczonych roztworów zasad pozwala otrzymać

fluorek tlenu I:

2F2 + 2NaOH = OF2 + 2NaF + H2O

Zastosowanie
 Do otrzymywania teflonu i freonów
 Do otrzymywania kwasu fluorowodorowego
 Do produkcji metalicznego uranu
 Utleniacz paliwa rakietowego