BÀI 1

SỨC HẤP DẪN CỦA TRUYỆN KỂ

PHẦN 1: ĐỌC
VĂN BẢN 1: TRUYỆN VỀ CÁC VỊ THẦN SÁNG TẠO THẾ GIỚI
(THẦN TRỤ TRỜI, THẦN SÉT, THẦN GIÓ)
(Thần thoại Việt Nam)
A. KHỞI ĐỘNG
- GV: Chiếu hình ảnh về 1 số vị thần
- HS: Xem hình ảnh về các vị thần và đoán tên các vị thần.

Thần A-pô-lô Thần Prô–mê-tê

Thần Dớt (Zeus) – Vị
(Apollo) (Prometheus) – Vị
thần tối cao, lãnh đạo Nữ thần trí tuệ
(Vị thần của thơ thần lấy trộm lửa của
tất cả các vị thần trên Athena
ca, nghệ thuật, Dớt trao cho loài
đỉnh núi Olympus
âm nhạc,..) người.

Hê-ra-clét (Hercules) - Người giữ cổng

Nữ thần
Đỉnh Olympus. Thần của sức mạnh, anh
Nữ Oa – nữ thần bảo trợ Aphrodite - Nữ
hùng, thể thao, vận động viên, y tế, nông
Cho gia đình. Nổi bật với thần tình yêu và
nghiệp, khả năng sinh sản, thương mại,
kì tích đôi đá vá trời sắc đẹp
nhà tiên tri, bảo vệ sự thiêng liêng của
nhân loại

Phiếu 1: Làm rõ những yếu tố cấu thành truyện kể

Cốt truyện Sự kiện Người kể chuyện Nhân vật
................................ ................................ ................................ ................................
................................ ................................ ................................ ................................
................................ ................................ ................................ ................................
................................ ................................ ................................ ................................
Gợi ý phiếu đáp án:

Phiếu 2: Thần thoại và đặc trưng của thần thoại

Khái niệm và phân loại thần thoại:
........................................................................................................................................................
1
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................

Đặc trưng thần thoại

Không gian Thời gian Cốt truyện Nhân vật
.................................. ................................... ................................... .................................
.................................. ................................... ................................... .................................
.................................. ................................... ................................... .................................

Hoạt động 2: Khám phá văn bản

1. Không gian, thời gian, nhân vật, sự kiện chính trong các câu chuyện.
Đặc Thần Trụ Trời Thần Sét Thần Gió
điểm
Thời ..................................... ..................................... ............................................
gian ..................................... ..................................... ............................................
Không ..................................... ..................................... ............................................
gian ..................................... ..................................... ............................................
Nhân ..................................... ..................................... ............................................
vật ..................................... ..................................... ............................................
Sự kiện/ ..................................... ..................................... ............................................
cốt ..................................... ..................................... .... ............................................
truyện ..................................... ................................. ............................................
..................................... ..................................... .... ............................................ .
..................................... ................................. ...........................................
..................................... ..................................... .... ............................................ .
..................................... ................................. ...........................................
..................................... ..................................... .... ............................................ .
..................................... ................................. ...........................................
..................................... ..................................... .... ............................................ .
..................................... ................................. ...........................................
..................................... ..................................... .... ............................................ .
..................................... ................................. ...........................................
...................................... ..................................... ............................................
Theo em, ba truyện kể trên thuộc nhóm thần thoại nào? chỉ ra một số dấu hiệu giúp em
nhận biết?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

2. Các vị thần
Cho hs đọc kỹ văn bản hoàn thành phiếu theo gợi dẫn
Hình dáng Tính khí Công việc Cơ sở tưởng
2
 tượng
Thần .......................... ....................... ............................................. .........................
Trụ .......................... ....................... ............................................. .........................
Trời .......................... ....................... ............................................. .........................
.......................... ....................... ............................................. .........................
Thần .......................... ...................... ............................................. .........................
Sét .......................... ....................... ............................................. .........................
.......................... ....................... ............................................. .........................
.......................... ....................... ............................................. .........................
Thần .......................... ....................... ............................................. .........................
Gió .......................... ....................... ............................................. .........................
.......................... ....................... ............................................. .........................
.......................... ....................... ............................................. .........................
* Nhận xét chung về đặc điểm của các vị thần:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
* Ý nghĩa của hình tượng các vị thần:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
* Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

III. Tổng kết

Gv yêu cầu học sinh tổng kết: Đặc sắc nghệ thuật, Giá trị nội dung, ý nghĩa của văn bản.. Sau
khi học sinh làm bài thì cho trình bày , nhân xét, bổ sung cho nhau.
Gv tiến hành chốt ý
PHIẾU HỌC TẬP TỔNG KẾT
* Đặc sắc nghệ thuật Nội dung, ý nghĩa
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
VIÊN TỪ PHÁN SỰ LỤC
(Chuyện chức phán sự đền Tản Viên)

PHIẾU TÌM HIỂU VÀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM

1. Giới thiệu vài lời về tác giả Nguyễn Dữ và 2.Giới thiệu về tác phẩm “ Truyền kì mạn
thể loại truyện Truyền kì? lục”.
* Tác giả Nguyễn Dữ. ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
3
* Thể loại truyện Truyền kì: ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
....................................................................
3. Tóm tắt truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

4. Xác định bố cục truyện.

........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc- hiểu văn bản
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Không gian, thời gian, sự kiện chính, người kể chuyện trong truyện
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp. Đọc văn bản và hoàn thành phiếu.
Phiếu 1: Tìm hiểu không gian, thời gian, sự kiện chính, người kể chuyện trong truyện
Không gian Thời gian Sự kiện chính
............................................... ............................................... ...............................................
............................................... ............................................... ...............................................
Xác định người kể chuyện trong “Tản viên từ Phán sự lục”? Nêu một số lời kể có thể giúp
hình dung về tính cách của nhân vật Tử Văn? Theo em, lời kể có vai trò như thế nào trong
cách giới thiệu về nhân vật?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

2. Tìm hiểu về nhân vật

Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị tìm hiểu nhân vật thông qua hệ thống phiếu

1. Tác giả giới thiệu về Ngô Tử Văn như thế 2.Vào đầu truyện Tử Văn đã có hành động
nào? Nhận xét của em về cách giới thiệu đó? gì? Vì sao Ngô Tử Văn Thực hiện hành động
Cách giới thiệu: đó? để làm hành động đó Ngô Tử Văn đã có
........................................................................
sự chuẩn bị như thế nào? anh chị suy nghĩ
........................................................................
gì về hành động đốt đền Ngô Tử Văn?
........................................................................
Văn?
........................................................................
.......................................................................
........................................................................
.
........................................................................
.......................................................................
........................................................................
.
.......................................................................
.
.......................................................................
.
3. Việc dân gian lập đền thờ thể hiện niềm 5.. Khi bị quỷ giải đi cũng như khi đứng
tin, thái độ, tình cảm của họ đối với những trước diêm vương thì NTV có tinh thần thái
người đáng tôn thờ. Vậy, Tử Văn đốt đền có độ ra sao?kết quả vụ xử kiện?

4
phải đã phá những điều đó không? .......................................................................
........................................................................ .
........................................................................ .......................................................................
........................................................................ .
........................................................................ .......................................................................
Hậu quả của việc đốt đền là gì? .
........................................................................ .......................................................................
........................................................................ . .....................................................................
........................................................................ ...
........................................................................ .......................................................................
.
.......................................................................
.
.......................................................................
.
.......................................................................
.
.......................................................................
.
6. Chức quan phán sự là chức quan ntn? Tại 7. Bên cạnh việc đề cao chàng nho sĩ kiên
sao Tử Văn được nhậm chức quan đó? Việc cường, vì dân trừ tà, truyện còn ngụ ý phê
nhậm chức của chàng có ý nghĩa gì? phán những ai và những hiện tượng, vấn đề
........................................................................ gì trong xã hội đương thời?
........................................................................ .......................................................................
........................................................................ .
........................................................................ .......................................................................
.
.......................................................................
.
.......................................................................
.
8. Hồn ma tên tướng giặc đã làm những việc gì? Tại sao hắn có thể tác oai tác quái cho
dân và kiên Tử Văn ở dưới Minh ti? Hình ảnh tòa án cõi âm , theo anh/chị có ý nghĩa gì?
...................................................................................................................................................
.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
..
9. Qua các sự kiện chính, nhận xét về nhân vật Ngô Tử Văn?
...................................................................................................................................................
.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
..
10. Qua hình tượng nhân vật Ngô Tử Văn và lời bình cuối truyện, tác giả thể hiện quan
điểm về kẻ sĩ như thế nào?
...................................................................................................................................................
.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
5
..

3. Nghệ thuật đặc sắc của truyện truyền kì

Gv yêu cầu hs tìm hiểu nghệ thuật của truyện thông qua các câu hỏi gợi dẫn trong phiếu rồi
cho học sinh trình bày.
Phiếu: TÌM HIỂU NGHỆ THUẬT CỦA TRUYỆN
1.Đặc điểm của truyện truyền kì là sử dụng yếu tố kì ảo . Vậy em hãy thống kê những chi tiết
kì ảo đó? Ý nghĩa? Trong những yếu tố kì ảo đó thì đâu là cốt lõi hiện thực?
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Nhận xét kết cấu truyện và các yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của truyện?
Kết cấu chuyện:
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Các yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của truyện:
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Văn bản : CHỮ NGƯỜI TỬ TÙ

(Nguyễn Tuân)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung.
I. Tìm hiểu chung
Cho hs phiếu tìm hiểu trước ở nhà- Đến lớp trình bày
Phiếu 1: TÌM HIỂU TÁC GIẢ- TÁC PHẨM
1. Nêu những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Tuân?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
2. Văn bản
a. Nêu xuất xứ tác phẩm “Chữ người tử tù” b. Tóm tắt tác phẩm “Chữ người tử tù”
...................................................................... ...................................................................
...................................................................... ................................................................... ........
...................................................................... ........................................................... ................
...................................................................... ................................................... ........................
...................................................................... ........................................... ................................
...................................................................... ................................... ........................................
...................................................................... ........................... ................................................
...................................................................... ................... ........................................................
...................................................................... ........... ................................................................
...................................................................... ... ...................................................................
......................................................................
6
c. Để hiểu hơn về tác phẩm em hãy chia sẻ những hiểu biết của em về nghệ thuật thư pháp.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................ ...............
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
......................................................................................................................... ..............................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc- hiểu văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Tình huống truyện
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
PHIẾU 1: PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG TRUYỆN
1. Ghi lại sự kiện tiêu biểu trong truyện theo trình tự diễn biến ?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
2. Xác định không gian được 3: Chú ý lại (1) và cho biết trong số các sự kiện, đâu là sự
xây dựng trong truyện? kiện chính? Từ đó khái quát tình huống truyện của tác
................................................. phẩm:
................................................. ............................................................................................
............................................................................................
4.1: Trên bình diện xã hội, 4.2: Trên bình diện nghệ thuật, Huấn cao và Viên quản
quản ngục là ai? Có mối quan ngục có mối quan hệ như thế nào với nhau?
hệ như thế nào với Huấn Cao? Trên bình diện nghệ thuật:
................................................. ............................................................................................
................................................. ............................................................................................ ..
................................................. ..........................................................................................
................................................. ............................................................................................
5. Ý nghĩa tình huống truyện?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

2. Tìm hiểu cuộc trò chuyện giữa quản ngục và thầy thơ lại.
Các nhóm HS trao đổi thảo luận và báo cáo sản phẩm
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào :
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
Hs hoàn thành phiếu và trình bày
PHIẾU 2: CUỘC TRÒ CHUYỆN GIỮA QUẢN NGỤC VÀ THẦY THƠ LẠI
1. Ghi lại cuộc trò chuyện theo gợi dẫn sau: 2a: Cuộc trò chuyện này có xen kẻ lời
a. Nội dung cuộc trò chuyện: người kể chuyện. Vậy nhân vật quản ngục
........................................................................... được nói tới như thế nào qua lời kể của
7
 ........................................................................... người kể chuyện?
b. Qua cuộc trò chuyện gián tiếp giữa quản ......................................................................
ngục và thầy thơ lại, em hiểu điều gì về nhân ......................................................................
vật Huấn Cao? ......................................................................
........................................................................... 2b. Lời kể về nhân vật Viên quản ngục có
........................................................................... tác động như thế nào đến anh/chị khi cảm
c. Vậy ý nghĩa của cuộc trò chuyện này là gì? nhận về nhân vật này?
........................................................................... ......................................................................
........................................................................... ......................................................................
........................................................................... ......................................................................
........................................................................... ......................................................................
3. Cùng phân tích một số chi tiết đặc sắc theo hệ thống bài tập sau:
3a. Cho đoạn văn bản “Nơi góc án thư vàng đã nhợt, son đã mờ, đĩa dầu sở trên cây đèn
nến với lần mực dầu. Hai ngọn bấc lép bép nổ...Người ngồi đấy, đầu đã điểm hoa râm, râu
đã ngả màu. Những đường nhăn nheo của một bộ mặt tư lự, bây giờ đã biến mất hẳn. Ở đấy,
giờ chỉ còn là mặt nước ao xuân, bằng lặng, kín đáo và êm nhẹ.
- Nội dung của chi tiết là gì?
- Phân tích cách sử dụng ngôn từ và ý nghĩa các hình ảnh trong chi tiết; từ đó nêu được ý
nghĩa của chi tiết.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
3b. Cho đoạn văn bản: “ Ta muốn biệt đãi ông Huấn Cao...ta muốn cho ông ta đỡ cực trong
những ngày cuối cùng còn lại...”
- Nội dung của chi tiết là gì?
- Nêu ý nghĩa của chi tiết.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
3c. Từ 3a, 3b. Hãy nói lên cảm nhận về ý nghĩa, tầm quan trọng của các chi tiết trong mạch
chung của truyện và nhận xét về đặc điểm phong cách nghệ thuật của tác giả?
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

3. Cuộc gặp gỡ giữa Huấn Cao và Quản ngục.

PHIẾU 3: CUỘC GẶP GỠ GIỮA HUẤN CAO VÀ VIÊN QUẢN NGỤC

1. Tìm các chi tiết miêu tả 2. Thái độ, cách cư xử của quản ngục với Huấn Cao như thế
nhân vật Huấn Cao khi gặp nào? Nhận xét về tính cách của nhân vật?
quản ngục? Nhận xét về tính ...................................................................................................
cách nhân vật? ...................................................................................................
............................................... ...................................................................................................
. ...................................................................................................
............................................... ...................................................................................................
.
...............................................
.
3. Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật?
8
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

4. Cảnh cho chữ- Cảnh tượng xưa nay chưa từng có

PHIẾU 4: CẢNH CHO CHỮ
1. Sự kiện nào đã làm thay đổi mối quan hệ giữa Huấn cao và quản ngục? Mối quan hệ ấy
đã thay đổi như thế nào?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
LÀM RÕ CẢNH HUẤN CAO CHO CHỮ
Thời gian cho chữ: ......................................................................................................................
Không gian cho chữ: ...................................................................................................................
Nhân vật Huấn Cao Nhân vật quản ngục.
+ Tư thế: .................................................. + Tư thế:................................................................
+ Hành động:........................................... + Hành động:........................................................
+ Lời nói: ................................................ + Lời nói: ..............................................................
.................................................................. ...............................................................................
-> Đưa ra lời bình về lời khuyên: ........... -> Qua tư thế, lời nói cùng hành động , em hãy
.................................................................. đưa ra cái nhìn của mình về quản ngục lúc này?
................................................................... ................................................................................
................................................................................
Nhận diện bút pháp được xây dựng chủ yếu được tác giả sử dụng trong khi miêu tả cảnh cho
chữ? Từ đó nói lên suy nghĩ của anh/chị về cảnh cho chữ và ý nghĩa của cảnh cho chữ ?
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

5. Đánh giá chung về nhân vật

PHIẾU 5: ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ NHÂN VẬT
Nhân vật Huấn Cao Nhân vật Viên quản ngục
Qua các sự kiện tiêu biểu hãy nhận xét Qua các sự kiện đã phân tích hãy đánh giá về vẻ
về những vẻ đẹp của nhân vật Huấn đẹp của nhân vật quản ngục?
Cao? .................................................................................
................................................................. .................................................................................
................................................................. .................................................................................
................................................................. .................................................................................
................................................................. .................................................................................

III: Tổng kết

Giáo viên nêu câu hỏi tổng kết:
+ Giá trị nội dung?
+ Giá trị nghệ thuật?
+ Sức hấp dẫn của truyện nằm ở đâu?
Nghệ thuật
..................................................................
..................................................................
..................................................................
.................................................................
Nội dung
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
9
.................................................................. .................................................................................
................................................................. .................................................................................
Sức hấp dẫn của truyện ngắn “ Chữ người tử tù”
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

C. LUYỆN TẬP, VẬN DỤNG

1. Thông điệp từ 2. Anh/chị ấn tượng về vẻ đẹp phẩm chất nào của Huấn Cao? Theo
truyện ngắn “Chữ anh/chị , vẻ đẹp ấy có sức hấp dẫn với con người hiện đại không? Vì
người tử tù” sao?
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................
............................... ................................................................................................................

Tưởng tượng nếu là nhân vật Huấn Cao? Bạn sẽ viết những câu chữ gì để tặng quản ngục?
vì sao?
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................

Thực hành tiếng Việt: SỬ DỤNG TỪ HÁN VIỆT

Gv tổ chức cho hs chia thành 4 nhóm (4 tổ) chơi trò chơi “Khám phá điều kì diệu của tiếng
Việt”- Hình thức thi đua giữa các tổ.
1. Khái niệm, đặc điểm, nghĩa của từ Hán Việt
Phần 1 cuộc thi các nhóm hoàn thành nhanh phiếu sau:
PHẦN THI: TIẾNG VIỆT, XIN CHÀO BẠN
Nội dung: Khái niệm, đặc điểm, nghĩa của từ Hán Việt
Gợi ý câu Câu 1: Từ Hán Việt là những từ như thế nào?
hỏi kiểm A. Là từ mượn tiếng nước ngoài.
tra phần B. Là từ có nghĩa gốc của tiếng Hán nhưng được ghi bằng hệ chữ quốc ngữ và
khái niệm, âm đọc là âm đọc tiếng Việt
10
đặc điểm C.Là từ Hán
D. là từ có âm đọc Hán và ghi lại bằng chữ Quốc Ngữ.
Đáp án:...................................................................................................................
Gợi ý câu Câu 2: Từ Hán Việt mang sắc thái biểu cảm như thế nào?
hỏi kiểm A. Bình dị, gần gũi.
tra phần B. Thân mật, tình cảm.
Nghĩa của C. Lạnh lùng, xa cách.
từ Hán D. Trang trọng, lịch sự.
Việt Đáp án:...................................................................................................................
Gợi ý câu Hộp từ điển có chứa các từ, thành ngữ Hán Việt. Hs các đội bốc thăm và giải
hỏi kiểm thích trực tiếp.
tra phần -Tiên triều: ............................................................................................................
Nghĩa của - Hàn sĩ: .................................................................................................................
từ Hán ................................................................................................................................
Việt. - Khoan dung: .......................................................................................................
.................................................................................................................................
- Hiếu sinh: ...........................................................................................................
.................................................................................................................................
- Nghĩa khí: ............................................................................................................
.................................................................................................................................
- Hoài bão tung hoành: .........................................................................................
.................................................................................................................................

Hãy tìm 6 từ Hán Việt có một trong những yếu tố tạo nên các từ sau: cương
trực, hàn sĩ, hiếu sinh. Đặt câu với mỗi từ Hán Việt tìm được.
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................

PHẦN THI: TIẾNG VIỆT, CHÚNG TÔI ĐẾN ĐÂY

Nội dung: Giá trị biểu đạt của từ Hán Việt trong văn học
Ngữ liệu: “...Ta nhất sinh không vì vàng - Tìm các từ Hán Việt trong ngữ liệu.
ngọc hay vì quyền thế mà ép mình viết câu - Thử thay thế một/nhiều từ Hán Việt trong
đối bao giờ. Đời ta cũng mới viết có hai bộ đoạn ngữ liệu bằng một từ hoặc cụm từ biểu đạt
tứ bình và một bức trung đường cho ba ý nghĩa tương đương, đối chiếu và rút ra nhận
người bạn thân của ta thôi. Ta cảm cái lòng xét về sự thay đổi thể này.
biệt nhỡn liên tài của các ngươi. Nào ta có - Dựa vào ngữ cảnh, nêu tác dụng của việc sử
biết đâu một người như thầy quản đây mà dụng từ Hán Việt trong đoạn ngữ liệu.
lại có những sở thích cao quý như vậy.
Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng
trong thiên hạ”.
11
( Nguyễn Tuân, Chữ người tử tù)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
....................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................ ...............
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
......................................................................................................................... ..............................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................
3. Sử dụng từ Hán Việt đúng và hiệu quả trong đời sống thực tế
Cho hs hoàn thành phiếu ( Triển khai phần thi tiếp theo)
PHẦN THI : TIẾNG VIỆT, BẠN LUÔN BÊN TÔI!
Nội dung: Sử dụng từ Hán Việt đúng và hiệu quả trong đời sống thực tế
Ngữ liệu/vấn đề thảo luận Yêu cầu
Việc chăm chỉ đọc sách giúp ta tích lũy được nhiều trí Tìm lỗi sai và lí Sửa lỗi
thức bổ ích giải
Thói quen học tập theo kiểu “nước đến chân mới nhảy” là Tìm lỗi sai và lí Sửa lỗi
một yếu điểm của nhiều học sinh. giải
Thảo luận: Làm thế nào để sử dụng đúng và hiệu quả từ Thảo luận nhóm và chia sẻ
Hán Việt trong đời sống
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
..................................................................................................................................... ...................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
..................................................................................................................

Tiết: 9-10
VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ
TÁC PHẨM TRUYỆN
B. HƯỚNG DẪN VIẾT
I. Đọc và phân tích một bài viết tham khảo.
1. Đọc cơ bản:
Yêu cầu học sinh : Đọc toàn bộ văn bản, xác định vấn đề, đánh dấu và ghi chú
- Hs cần nhận biết được các nội dung cơ bản và trình tự xếp bài trong nghị luận phân tích, đánh
giá truyện.
- Hs xác đinh được các luận điểm trong bài viết , tóm lược được nội dung luận điểm
PHIẾU GIAO NHIỆM VỤ
1.Xác định vấn đề chính trong bài viết:
12
.........................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. Bài nghị luận trên giúp người đọc có được hiểu biết gì về truyện ngắn Quà Giáng sinh
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ........
.........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
3. Xác định các luận điểm tron bài viết
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ........
.........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................ ................
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................................ ........................
.........................................................................................................................................................
........................................................................................................................
4. Tác giả bài viết đã triển khai các luận điểm theo trình tự nào?
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................ ........
.........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................

PHIẾU XÂY DỰNG DÀN Ý

Mục Nội dung chi tiết Ghi chú
Mở bài ............................................... ................................................
Thân bài ............................................... ................................................
Kết bài ............................................... ...............................................

PHIẾU HOÀN THIỆN , CHỈNH SỬA BÀI VIẾT

Mục Chổ chưa đạt Sửa thành
Mở bài ............................................... ................................................
Thân bài ............................................... ................................................
Kết bài ............................................... ...............................................

THANG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BÀI VIẾT

Tiêu chí Điểm Mô tả chất lượng Điểm
đánh TC Giỏi Khá Trung bình Yếu ĐG
giá 10 - 8.5 8.4-7.0 6.9-5.0 4.9- 0.0
TC1 2.0 Bài viết có 3 Bài viết có 3 Bài viết có 3 Bài viết
phần hoàn phần hoàn phần hoàn không đủ 3
chỉnh, có đủ ý chỉnh. Các ý chỉnh. Các ý phần. Các ý
chính theo chính đạt 70 chính đạt 50- chính đạt 10
dàn ý đã có. đến 90% 6.9% đến 49%
TC2 1.0 Tóm tắt chính Tóm tắt chính Tóm tắt đạt Tóm tắt đạt
xác so với xác so với 50-70% so với dưới 40% so
văn bản gốc, văn bản gốc, văn bản gốc, với văn bản
trình bày trình bày rõ thừa hoặc gốc, mắc
ngắn gọn, rõ ràng nhưng thiếu chi tiết, nhiều lỗi về

13
 ràng, rành thừa chi tiết trình bày chưa thao tác
mạch mạch lạc, mắc
từ 1-3 lỗi về
thao tác
TC3 4.0 Phân tích cụ Phân tích Phân tích được Phân tích
thể, rõ ràng được chủ đề, chủ đề, đặc sắc được chủ đề
về: Chủ đề nét đặc sắc về về hình thức nhưng chưa
nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của làm rõ được
hình thức nghệ thuật và tác phẩm. Nội đặc sắc nghệ
nghệ thuật tác dụng của dung đạt từ thuật và tác
( và tác dụng chúng. 50-69% yêu dụng của
của chúng) Nội dung cầu. chúng.
với những cứ phân tích đạt Chưa làm rõ Không biết
liệu sinh từ 70-90% được tác dụng cách chọn và
động) yêu cầu, cứ của hình thức phân tích cứ
liệu ít hoặc nghệ thuật, cư liệu.
chưa tiêu biểu siệu yếu,
không chính
xác
TC4 1.0 Đánh giá về Có đánh giá Đánh giá tác Đánh giá về
tác phẩm về tác phẩm phẩm sơ sài, tác phẩm
truyện dựa nhưng mức phiến diện, lí không chính
trên các lí lẽ độ thuyết lẽ và bằng xác. Không
và bằng phục không chứng thiếu biết đánh giá
chứng thuyết cao, lí lẽ và thuyết phục về tác phẩm.
phục bằng chứng
còn yếu
TC5 2.0 Diễn đạt Diễn đạt rõ Diễn đạt chưa Diễn đạt
mạch lạc, ràng, lưu loát, mạch lạc, có ý không mạch
sáng rõ, sử sử dụng ngôn thức sử dụng lạc, ngôn từ
dụng ngôn từ đúng đặc ngôn từ theo không đúng
ngữ đúng đặc trưng kiểu kiểu bài nhưng đặc trưng
trưng kiểu bài, còn hạn không ổn định, kiểu bài, mắc
bài, biết cách chế về sử mắc từ 5-10 từ 10 lỗi diễn
sử dụng các dụng các thủ lỗi diễn đạt đạt trở lên
thủ pháp nghệ pháp nghệ
thuật để làm thuật , còn
cho bài viết măc lỗi diễn
sinh động, đạt (1 đến 5
giàu cảm xúc, lỗi)
giàu tính nghệ
thuật
ĐIỂM TỔNG

PHẦN 4: NÓI VÀ NGHE

Tiết 11
GIỚI THIỆU, ĐÁNH GIÁ VỀ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT CỦA MỘT TÁC PHẨM
TRUYỆN
Trước khi nói (Chuẩn bị)
14
 TÌM HIỂU VỀ MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN MÀ ANH CHI ĐÃ ĐƯỢC HỌC
Nhóm Phạm vi nội dung Yêu cầu
1 Tìm đọc tác phẩm truyện dân gian - Các nhóm hs lựa chọn tác
2 Tìm đọc tác phẩm truyện trung đại phẩm truyện đọc phân vai và
3 Tìm đọc tác phẩm truyện hiện đại phân chia nhiệm vụ ở nhà
Phân chia nhiệm vụ trong mỗi nhóm được thể hiện như sau
Người nói Người nghe
Người lập hồ sơ Ghi lại những chi tiết Người nhận xét Nhận xét về các chị tiết mà
nhân vật thuộc yếu tố làm nên hồ sơ nhân vật người nói tìm được
chân dung nhân vật:
ngoại hình, lời nói,
suy nghĩ…
Người tóm tắt Ghi lại nội dung văn Người nhận xét Nghe và đưa ra nhận xét về
bản bằng các chi tiết tóm tắt chi tiết, sự kiện được nêu.
sự kiện tiêu biểu
Người tìm từ hay Lập một bảng những Người nhận xét Nghe và nhận xét về tác từ
từ cảm thấy thú vị từ hay mà người nói tìm được
trong tác phẩm và lí
giải
Người suy tư về Vẽ những bức tranh Người nhận xét Nêu cảm nhận về hình ảnh
hình ảnh hình dung khi đọc suy nghĩ về hình
văn bản và lí giải. ảnh
Người liên hệ Ghi lại liện hệ với Người nhận xét Đánh giá về tính thuyết phục
đời sống hoặc văn liên hệ của cấc nội dung được liên
bản khác hệ.
Phiếu đánh giá bài nói

Kết quả
Stt Nội dung
Đạt Chưa đạt
Bài trình bày chọn được tác phẩm phù hợp với yêu cầu
1 về thể loại, có khả năng gợi được hứng thú từ phí người
đọc.
2 Bài có đủ 3 phần: Mở đầu. Triển khai, Kết luận
3 Thông tin trình bày được triển khai mạch lạc, sáng rõ
Các phương tiện ngôn ngữ, phi ngôn ngữ được kết hợp
4
hiệu quả.
Người nói có phong cách được trình bày tự tin, gây ấn
5
tượng.
Người nói sẵn sàng lắng nghe, tiếp thu và đối thoại với
6
nghười nghe trên tinh thần tôn trọng quan điểm riêng.

Phụ lục phiếu đi kèm để hs dễ chuẩn bị và phối kết hợp khi làm nhóm:

Phiếu 1: Nhiệm vụ trưởng nhóm

Nêu lí do chọn truyện phân tích, đánh giá
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Trình bày nhiệm vụ tìm hiểu của mỗi bạn trong nhóm
.....................................................................................................................................................
15
.....................................................................................................................................................
Tóm tắt ngắn gọn thống nhất toàn bộ bài nói
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

Phiếu 2: NGƯỜI LẬP HỒ SƠ NHÂN VẬT

Họ và tên.................................................................Nhóm................................Lớp...................
Tên truyện...................................................................................................................................
Nhiệm vụ của bạn ................................................................................................................
là: Lập hồ sơ nhân ................................................................................................................
vật mà bạn yêu ................................................................................................................
thích/ấn tượng nhất ................................................................................................................
trong tác phẩm. Lưu ................................................................................................................
ý khi lập hồ sơ, bạn ................................................................................................................
cần chú ý đến những ................................................................................................................
yếu tố tạo nên chân ................................................................................................................
dung nhân vật ................................................................................................................
( Ngoại hình, lời ................................................................................................................
nói, suy nghĩ, hành ................................................................................................................
động, tính cách nhân ................................................................................................................
vật) ................................................................................................................

Phiếu 3: NGƯỜI TÌM TỪ ĐỌC ĐÁO

Họ và tên.................................................................Nhóm................................Lớp...................
Tên truyện...................................................................................................................................
Nhiệm vụ 1 của bạn là: Tìm ra những từ đặc biệt trong tác phẩm, những từ đó:
Mới:...................................... Lạ:........................................ Quan trọng............................
.............................................. .............................................. ..............................................
Vui:...................................... Hấp dẫn:............................... Khó hiểu...............................
.............................................. .............................................. ..............................................
Nhiệm vụ 2 của bạn là ghi chú những từ ngữ bạn lựa chọn xuống dưới để cùng các thành
viên khác thảo luận:
Từ Trang Nghĩa của từ ( Bạn hiểu/tra từ điển)
................. ........................................ ................................................................................
. ........................................ ................................................................................
................. ........................................ ................................................................................
.
.................
.

Phiếu 4: NGƯỜI TÓM TẮT

Họ và tên.................................................................Nhóm................................Lớp...................
Tên truyện...................................................................................................................................
Nhiệm vụ của bạn là: Chuẩn bị một bản tóm tắt cho văn bản đọc đã chọn ngày hôm nay ( Có
thể gách đầu dòng các sự kiện chính, các chi tiết trọng tâm)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
16
........................................................................................................................................

Phiếu 5: NGƯỜI LIÊN HỆ

Họ và tên.................................................................Nhóm................................Lớp...................
Tên truyện...................................................................................................................................
Nhiệm vụ của bạn là: Ghi lại những liên hệ khi đọc văn bản, có thể là liên hệ với sự việc trong
đời sống, hoặc với những văn bản văn học khác mà bạn biết.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................

Phiếu 6: NGƯỜI SUY TƯ VỀ HÌNH ẢNH

Họ và tên.................................................................Nhóm................................Lớp...................
Tên truyện...................................................................................................................................
Nhiệm vụ của bạn là: Vẽ ra những bức tranh mà bạn thân hình dung được khi đọc văn bản, lí
giải.
Tranh của tôi ( hình vẽ) Lí giải của tôi
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................

BÀI 2 – VẺ ĐẸP CỦA THƠ CA

ĐỌC VĂN BẢN
CHÙM THƠ HAI-CƯ (HAIKU) NHẬT BẢN

A. KHỞI ĐỘNG
Gv cho hs đọc các văn bản và cùng nhau hoàn thành câu hỏi trong phiếu.
1. Thương vợ (Trần Tế Xương) 2. Mưa đông giăng đầy trời
Quanh năm buôn bán ở mom sông, chú khỉ con thầm ước
Nuôi đủ năm con với một chồng. có một chiếc áo tơi.
Lặn lội thân cò khi quãng vắng, ( Thơ Hai cư- Baso)
Eo sèo mặt nước buổi đò đông.
Một duyên, hai nợ, âu đành phận,
Năm nắng, mười mưa, dám quản công.
Cha mẹ thói đời ăn ở bạc
Có chồng hờ hững cũng như không!

17
 3.Tĩnh Dạ Tứ – Lý Bạch 4. Yêu ( Xuân Diệu)
Dịch âm Hán Việt: Yêu, là chết ở trong lòng một ít,
Sàng tiền minh nguyệt quang, Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu?
Nghi thị địa thượng sương. Cho rất nhiều, song nhận chẳng bao nhiêu:
Cử đầu vọng minh nguyệt, Người ta phụ, hoặc thờ ơ, chẳng biết.
Đê đầu tư cố hương.
Dịch thơ (Tương Như): Phút gần gũi cũng như giờ chia biệt.
Đầu giường ánh trăng rọi Tưởng trăng tàn, hoa tạ với hồn tiêu,
Ngỡ mặt đất phủ sương. Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu!
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng - Yêu, là chết ở trong lòng một ít.
Cúi đầu nhớ cố hương.
Họ lạc lối giữa u sầu mù mịt,
Những người si theo dõi dấu chân yêu;
Và cảnh đời là sa mạc cô liêu.
Và tình ái là sợi dây vấn vít
Yêu, là chết ở trong lòng một ít.
1. Em hãy thử nhìn nhận điểm chung và sự khác biệt của các văn bản trên?
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
2. Em có thích thơ không? Chia sẻ những hiểu biết của em về thơ?
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu tri thức ngữ văn
Gv cho hs trình bày phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà ( hs dựa vào tri thức ngữ văn ở SGK để
hoàn thành phiếu)
PHIẾU 1: HOÀN THÀNH BẢNG TRA CỨU THUẬT NGỮ
( sử dụng bảng tra cứu cuối sách, từ điển để tra cứu
Hai cư ....................................................................................................................
....................................................................................................................
Nhân vật trữ tình ....................................................................................................................
....................................................................................................................
Thể thơ ....................................................................................................................
....................................................................................................................
Thi luận ....................................................................................................................
....................................................................................................................
Thơ trữ tình ....................................................................................................................
....................................................................................................................

PHIẾU 2: TÌM HIỂU TRI THỨC NGỮ VĂN

( Đọc phần tri thức ngữ văn thu nhận tri thức và hoàn thành phiếu sau)
1. Thơ:
........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
2. Thơ trữ tình
18
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3.Vần thơ, nhịp điệu, nhạc điệu, đối, thi luật, thể thơ.
- Vần thơ:
..............................................................................................................................................
- Nhịp điệu:
...............................................................................................................................................
- Nhạc điệu:
...............................................................................................................................................
- Đối:
...............................................................................................................................................
- Thi luật:
.............................................................................................................................................
- Thể thơ:
..............................................................................................................................................
TRI THỨC VỀ THƠ HAI CƯ
Đặc điểm:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................
Vài nét tiêu biểu về các tác giả:
- Mát-chư-ô Ba Sô (1644-1694)
................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
- Chi-ô ( 1703- 1775)
................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

- Cô-ba-y-a-si Ít-sa (1763- 1828)

.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

Hoạt động 2: KHÁM PHÁ VĂN BẢN

II. Khám phá văn bản
1. Nhận diện đặc điểm nổi bật của thơ Hai-cư
Gv yêu cầu học sinh hoạt động nhóm 3 người, phát phiếu học tập ở dưới để học sinh thảo luận,
tìm hiểu và hoàn thành. Sau khi hoàn thành cử đại diện một số nhóm trình bày.
Gv nhận xét chốt ý.
PHIẾU 3: TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA HÌNH ẢNH TRUNG TÂM Ở BA
BÀI THƠ
Bài Nhận diện hình Nhận xét về đặc điểm chung của các Nhận xét về nghệ thuật
ảnh trung tâm hình ảnh sử dụng hình ảnh trong
thơ Hai cư
Bài 1 .......................... ............................................................. ......................................
Bài 2 ........................... ............................................................. ......................................
Bài 3 ........................... ............................................................. .....................................

2. Bài 1
19
 PHIẾU TÌM HIỂU BÀI THƠ 1
1. Vẻ đẹp trong mạch vận động của ý thơ
Điều gợi nên trong em khi tiếp nhận và suy tư về các hình ảnh “ Cành khô”, “ Con quạ đậu”,
“chiều thu”?
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Trình tự diễn đạt từ câu 1 đến câu 3 là diễn dịch hay là quy nạp? Nếu đảo câu 3 lên đầu theo
em thấy sắc thái ý nghĩa bài thơ có thay đổi không? Từ gợi ý trên em hãy chỉ ra mạch kết nối
từ hai câu đầu với câu 3 để nhận ra hiệu quả diễn đạt?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. Vẻ đẹp của cấu trúc bài thơ
Giữa các câu thơ có phương tiện liên kết không? Nhận xét về hiệu quả diễn đạt của lời thơ
qua đặc điểm này?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Trong bài thơ có các từ ngữ chỉ cảm xúc không? Bài thơ có gợi cảm xúc không?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
3. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ
Hãy hình dung màu sắc của con quạ, màu sắc của không gian? Vì sao ta có thể nhận ra màu
sắc của không gian? Con quạ và không gian chiều thu hòa hợp hay tương phản?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................Các
hình ảnh: Con quạ đậu, cành khô tĩnh hay động? thiên nhiên và sự sống vốn động hay tĩnh?
Vậy hình ảnh thơ là khoảnh khắc hay quá trình?
Để nắm bắt được những khoảnh khắc nhỏ bé của đời sống cần những năng lực nào?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................Hãy
nhận xét về mối tương quan giữa con quạ và chiều thu? Mối tương quan đó nói lên điều gì?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

3. Bài 2
PHIẾU TÌM HIỂU BÀI THƠ 2
1. Vẻ đẹp trong mạch vận động của ý thơ
Mỗi câu trong bài thơ gợi ra điều gì? Mối quan hệ của câu 3 với hai câu thơ đầu như thế
nào? Mối quan hệ đó cho ta hiểu được điều gì về mạch vận động của đời sống?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................
2. Vẻ đẹp của cấu trúc bài thơ
Nêu những phát hiện của em về cấu trúc bài thơ, phát hiện được hiệu quả nghệ thuật của cấu
trúc đó?
20
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................
3. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ
Hoa triêu nhan và dây gàu có đặc điểm như thế nào? Hai hình ảnh trên kết hợp với nhau gợi
ra cảm nhận gì?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................Thử bình
luận luận về vai trò của giếng trong bài thơ
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................Câu thơ cuối
cho em biết điều gì về nhân vật trữ tình? Thử suy đoán vì sao nhân vật trữ tình không động
đến nhành hoa vương dây gàu.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................Những hình
ảnh thơ đó gợi ra vẻ đẹp tâm hồn của con người như thế nào?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................Đưa ra
những nhận xét và cảm nhận chung về bài thơ?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................

4. Bài 3
PHIẾU TÌM HIỂU BÀI THƠ 2
1. Vẻ đẹp trong mạch vận động của ý thơ
Câu 1 có đặc điểm ngôn từ như thế nào? diễn tả ý gì?
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................Câu 2
diễn tả điều gì?
........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................Câu 3
diễn tả điều gì? Cấu trúc bài 3 có điểm nào khác so với hai bài trước? mạch ý của bài thơ
diễn ra theo trình tự diễn dịch hay quy nạp? trình tự đó có giá trị như thế nào?
........................................................................................................................................................
......................................................................................................................................... ..............
........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................
2. Vẻ đẹp của cấu trúc bài thơ
Xác định mối quan hệ ngữ pháp, ngữ nghĩa của 3 câu thơ như thế nào?
Phát hiện các biểu hiện cảm xúc của bài thơ? Cấu trúc của bài 3 có khác so với hai bài trước
không? Cấu trúc đó có hiệu quả như thế nào trong việc diễn đạt nội dung?
........................................................................................................................................................
......................................................................................................................................... ..............
........................................................................................................................................................
21
........................................................................................................................... ............................
........................................................................................................................................................
.............................................................................................................
3. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ
Phân tích từ hình ảnh đặt chúng trong mối liên hệ với nhau. Hành trình trèo núi Fuji của con
ốc có khả thi không? Vẻ chậm rì của con ốc có thể hiểu như thế nào?
Đưa ra những phát hiện về thái độ, tình cảm của nhà thơ đối với đối tượng trữ tình trong bài
thơ?
........................................................................................................................................................
......................................................................................................................................... ..............
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................... ............................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................. ..........................................
........................................................................................................................................................
...............................................................................................
4. Khám phá các tương quan trong bài thơ
Tìm sự tương phản và tương đồng giữa con ốc nhỏ và núi Fuji? Điều bạn nhận thấy về mục
tiêu và khả năng thực hiện? ( chú ý thời gian và không gian được gợi ở các hình ảnh).
........................................................................................................................................................
......................................................................................................................................... ..............
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................... ............................
........................................................................................................................................................
.............................................................................................................

Hoạt động 4: Hướng dẫn tổng kết

III. Tổng kết
Gv yêu cầu học sinh tổng kết: Giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật
PHIẾU HỌC TẬP TỔNG KẾT
Giá trị nghệ thuật Giá trị nghệ thuật
....................................................................... .....................................................................
....................................................................... .....................................................................
........................................................................ .....................................................................
........................................................................ .....................................................................

VĂN BẢN: THU HỨNG

A. KHỞI ĐỘNG
- Chia sẻ về một số bài thơ Đường Luật
đã được học ở THCS?
- Đã bao giờ bạn xa nhà và cảm thấy
nhớ nhà? Nếu có thể, hãy chia sẻ về trải
nghiệm ấy của bạn?
Qua đèo ngang
Bước tới đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
(Cảm xúc mùa thu)
Đỗ Phủ
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
Bạn đến chơi nhà Đập đá ở Côn Lôn
Đã bấy lâu nay bác tới nhà. Đập đá ở Côn Lôn
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,

22
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông rợ mấy nhà.
Nhớ nước, đau lòng con cuốc cuốc,
Thương nhà, mỏi miệng cái da da.
Dừng chân đứng lại: trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
(Huyện Thanh Quan)
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây ta với ta.
( Nguyễn Khuyến)
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể sự con con.
( Phan Chu Trinh)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm
I. Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm:
Gv yêu cầu học sinh trình bày phiếu sản phẩm đã chuẩn bị khi tìm hiểu ở nhà.
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào:
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
Phiếu 1: Tìm hiểu tác giả- tác phẩm
1. Thông tin về tác giả Đỗ Phủ :
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác:
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
3. Hiểu biết của em về thơ Đường luật
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..............................................................................................................
4.Xác định kết cấu bài thơ dựa trên các tiêu chí.( Nội dung, chủ đề. Cảm hứng, thi tứ.Mối
quan hệ logic giữa các cặp câu thơ)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................

Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc- hiểu văn bản
II. Đọc- hiểu văn bản
1. So sánh nguyên tác với dịch thơ
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó trình bày nhanh tại
lớp
Phiên âm: Dịch thơ:
Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm, Lác đã rừng phong hạt móc sa,
Vu Sơn, Vu giáp khí tiêu sâm. Ngàn non hiu hắt, khí thu lòa.
Giang gian ba lãng kiêm thiên dũng, Lưng trời sóng rợn lòng sông thẳm,
Tái thượng phong vân tiếp địa âm. Mặt đất mây đùn cửa ải xa.
Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ, Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ,
Cô chu nhất hệ cố viên tâm. Con thuyền buộc chặt mối tình nhà.
Hàn y xứ xứ thôi đao xích, Lạnh lùng giục kẻ tay dao thước,
Bạch Đế thành cao cấp mộ châm. Thành Bạch, chày vang bóng ác tà.

*So sánh bản dịch với nguyên văn

23
 Câu Dịch thơ Nguyên văn
Câu 1 ........................................ .......................................................................................
........................................ .......................................................................................

Câu 2 ........................................ .......................................................................................

........................................
........................................
........................................
Câu 3,4 ........................................
........................................
Câu 5 ........................................
........................................
........................................
........................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................

2. Tìm hiểu bốn câu thơ đầu

Hs hoàn thành phiếu theo nhóm
PHIẾU 1: TÌM HIỂU NỘI DUNG CỦA BỐN CÂU THƠ ĐẦU
1.Các từ ngữ, 2.Giải thích nghĩa 3.Cảm nhận của tôi về khung cảnh mùa thu thông
hình ảnh thơ qua các từ ngữ hình ảnh...?
- điêu thương .................................... ...............................................................................
- tiêu sâm .................................... ...............................................................................
- dũng .................................... ................................................................................
- âm .................................... ................................................................................
................................................................................
- Ngọc lộ .................................... ................................................................................
- phong thụ lâm .................................... ................................................................................
- ba lãng .................................... ................................................................................
- phong vân .................................... ................................................................................
.................................... ................................................................................
.................................... ................................................................................
.................................... ................................................................................
.................................... ................................................................................
4. Theo anh/chị , vì sao cảnh thu lại gợi cảm giác thê lương, buồn bã trong lòng người
( liên hệ hoàn cảnh sáng tác bài thơ để có những lí giải hợp lí)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

PHIẾU 2: PHÂN TÍCH VÀ CẢM NHẬN VỀ BỐN CÂU THƠ ĐẦU ( Giao về nhà)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.....................................................................................................................
3. Bốn câu thơ sau
a. Hai câu luận
PHIẾU 3: TÌM HIỂU HAI CÂU LUẬN
24
 Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ,
Cô chu nhất hệ cố viên tâm.
1. Giải thích các từ ngữ, hình ảnh trong 2. Thông qua từ ngữ, hình ảnh thì theo em thấy
hai câu thơ? nhân vật trữ tình hiện lên với tâm trạng như thế
................................................................ nào? Thử lí giải vì sao nhân vật trữ tình lại có
................................................................ tâm trạng như vậy?
................................................................ .............................................................................
................................................................ .............................................................................
................................................................ .............................................................................
................................................................ .............................................................................
................................................................ .............................................................................
3. Nói lên cảm nhận của em về hai câu thơ 5,6.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

b. Hai câu kết

PHIẾU 4: TÌM HIỂU HAI CÂU KẾT
Hàn y xứ xứ thôi đao xích,
Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.
1. Khung cảnh sinh hoạt nào của con người 2. Hãy đặt mình vào nhân vật trữ tình và
được miêu tả trong hai câu thơ cuối? Cảm cho biết khung cảnh sinh hoạt ấy sẽ khiến
nhận về khung cảnh ấy? tâm trạng của nhân vật trữ tình như thế
....................................................................... nào?
....................................................................... ...................................................................
....................................................................... ...................................................................
....................................................................... ...................................................................
3. Phân tích và cảm nhận hai câu thơ 7.8
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
4. Thu hứng được viết trong một hoàn cảnh đặc biệt của cuộc đời Đỗ Phủ. Phải chăng tác
phẩm chỉ thể hiện nỗi niềm thân phận cá nhân của nhà thơ?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ..
...............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Văn bản : MÙA XUÂN CHÍN

(Hàn Mặc Tử)

A. KHỞI ĐỘNG
Cách 1:Gv tổ chức cho hs thi tìm những câu thơ, bài thơ viết về mùa xuân và nói điều mình ấn
tượng, thích thú ở câu thơ , bài thơ đó.
1. Liệt kê những câu thơ, bài thơ viết về đề tài mùa xuân mà bạn biết?
( Hs tìm hiểu ở nhà và hoàn thành phiếu để trình bày)
........................................................................................................................................................
25
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................
2. Chia sẻ điều bản thân thấy ấn tượng thích thú về bài thơ, câu thơ đó.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................
THAM KHẢO MỘT SỐ BÀI THƠ VIẾT VỀ MÙA XUÂN
Mùa xuân nho nhỏ ( Thanh Hải) Thơ xuân( Nguyễn Bính)
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc Đây cả mùa xuân đã đến rồi
Ơi con chim chiền chiện Từng nhà mở cửa đón vui tươi.
Hót chi mà vang trời Từng cô em bé so màu áo
Từng giọt long lanh rơi Đôi má hồng lên, nhí nhảnh cười.
Tôi đưa tay tôi hứng.
Và tựa hoa tươi, cánh nở dần,
Mùa xuân người cầm súng Từng hàng thục nữ dậy thì xuân
Lộc giắt đầy quanh lưng Đường hương thao thức lòng quân tử
Mùa xuân người ra đồng Vó ngựa quen rồi ngõ ái ân.....
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.....

Vội vàng ( Xuân Diệu)

Gv dẫn vào bài: Mùa xuân – mùa khởi đầu cho
Tôi muốn tắt nắng đi một năm mới, một mùa đẹp nhất trong tuần
Cho màu đừng nhạt mất; hoàn của vũ trụ. Có ai mà không yêu xuân, mến
Tôi muốn buộc gió lại xuân và có những cảm nhận của riêng mình về
Cho hương đừng bay đi. xuân. Chắc hẳn các em chưa thể quên một mùa
xuân tinh khôi, nhẹ nhàng, trong trẻo, giàu sức
Của ong bướm này đây tuần trăng mật; sống trong Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du. Và
Này đây hoa của đồng nội xanh rì; với bài học hôm nay, một mùa xuân nơi thôn
Này đây lá của cành tơ phơ phất; quê dân dã qua lăng kính của thi sĩ Hàn Mặc Tử
Của yến anh này đây khúc tình si. sẽ đem đến cho chúng ta những góc nhìn mới và
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi; thêm hiểu hơn về tâm hồn nhà thơ.
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân......

Cách 2: Gv giao nhanh cho hs nhiệm vụ- Hs nào thể hiện được sự am hiểu của mình sẽ cho
điểm.
Đáp án dự kiến
1. Hiểu biết chung của em về “Phong trào thơ mới”?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................
2. Kể tên các nhà thơ trong phong trào thơ mới:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
26
...................................................................................................................................

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tri thức Ngữ Văn
I. Tri thức Ngữ văn
Phiếu 1: MỘT SỐ TRI THỨC- PHỤC VỤ CHO HOẠT ĐỘNG ĐỌC VĂN BẢN
1.Những nét tiêu biểu về nhà thơ Hàn 2. Hiểu biết về đặc điểm chung của phong trào
Mặc Tử: thơ mới ( 1932-1945):
.................................................................. ...........................................................................
.................................................................. ...........................................................................
.................................................................. ...........................................................................
.................................................................. ...........................................................................
.................................................................. ...........................................................................
.................................................................. ...........................................................................
3. Tìm hiểu về thể thơ 7 chữ Việt Nam:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
4. Tìm hiểu xuất xứ bài thơ “ Mùa xuân chín”:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Hoạt động 2: Khám phá văn bản:
II. Khám phá văn bản
1. Nhan đề bài thơ
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU NHAN ĐỀ BÀI THƠ
Nhan đề bài thơ được cấu tạo bởi những từ thuộc từ loại nào? Những từ cấu tạo nên nhan đề
bài thơ gợi ra cho em những liên tưởng gì?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................

2. Mạch cảm xúc trong bài thơ

Các nhóm HS trao đổi thảo luận và báo cáo sản phẩm
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào :
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
TÌM HIỂU MẠCH CẢM XÚC TRONG BÀI THƠ
Mùa xuân chín Đọc bài thơ và cho biết
Trong làn nắng ửng khói mơ tan 1. Nhà thơ miêu tả điều gì trong từng khổ thơ?
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng ................................................................................
Sột soạt gió trêu tà áo biếc ................................................................................
Trần giàn thiên lí. Bóng xuân sang. ................................................................................
................................................................................
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời. ................................................................................
Bao cô thôn nữ hát trên đồi. ................................................................................
- Ngày mai trong đám xuân xanh ấy, ................................................................................
Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi. ................................................................................
27

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi
Hổn hển như lời của nước mây
Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra ý vị và thơ ngây.
Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng
- Chị ấy, năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng năng chang chang? ................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
2. Nhận xét về mạch cảm xúc của bài thơ?
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................

3. Khổ thơ thứ nhất

PHIẾU TÌM HIỂU KHỔ THƠ THỨ NHẤT
1. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ. 2. Vẻ đẹp các kết hợp từ của
( Phân tích hình ảnh thơ, phát hiện ý nghĩa biểu đạt của nó, ngôn ngữ thơ
có những liên tưởng hợp lí, từ đó chỉ ra được vẻ đẹp của ( Chỉ ra và nêu được nét đặc
hình ảnh thơ) sắc trong cách tổ chức ngôn
............................................................................................. ngữ thơ của đoạn thơ/bài
............................................................................................. thơ)
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
3. Vẻ đẹp của các yếu tố nghệ thuật 4. Cái tôi trữ tình
( Xác định các yếu tố nghệ thuật được sử dụng , đặc biệt là ( Cảm nhận về cái tôi trữ tình
sự sáng tạo về nghệ thuật của nhà thơ qua các yếu tố nghệ của nhà thơ)
thuật) .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................

5. Cảm nhận chung về khổ thơ thứ nhất ( Tiểu kết)

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

4. Khổ thơ thứ hai

PHIẾU TÌM HIỂU KHỔ THƠ THỨ HAI
1. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ. 2. Vẻ đẹp các kết hợp từ của
( Phân tích hình ảnh thơ, phát hiện ý nghĩa biểu đạt của nó, ngôn ngữ thơ
có những liên tưởng hợp lí, từ đó chỉ ra được vẻ đẹp của ( Chỉ ra và nêu được nét đặc
28
hình ảnh thơ) sắc trong cách tổ chức ngôn
............................................................................................. ngữ thơ của đoạn thơ/bài thơ)
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .. .............................................
........................................................................................... .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
............................................................................................. .............................................
.............................................................................................
3. Vẻ đẹp của các yếu tố nghệ thuật 4. Cái tôi trữ tình
( Xác định các yếu tố nghệ thuật được sử dụng , đặc biệt là ( Cảm nhận về cái tôi trữ tình
sự sáng tạo về nghệ thuật của nhà thơ qua các yếu tố nghệ của nhà thơ)
thuật) ...............................................
.............................................................................................. ...............................................
.............................................................................................. ...............................................
.............................................................................................. ...............................................
.............................................................................................. ...............................................
5. Cảm nhận chung về khổ thơ thứ hai ( Tiểu kết)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

5.Khổ thơ thứ ba

PHIẾU TÌM HIỂU KHỔ THƠ THỨ BA
1. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ.
( Phân tích hình ảnh thơ, phát hiện ý nghĩa biểu đạt của nó, có những liên tưởng hợp lí, từ đó
chỉ ra được vẻ đẹp của hình ảnh thơ)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................
3. Vẻ đẹp của các yếu tố nghệ thuật 4. Cái tôi trữ
(Xác định các yếu tố nghệ thuật được sử dụng , đặc biệt là sự sáng tạo tình
về nghệ thuật của nhà thơ qua các yếu tố nghệ thuật? Chỉ ra và nêu ........................
được nét đặc sắc trong cách tổ chức ngôn ngữ thơ của đoạn thơ/bài thơ) .........................
................................................................................................................... .........................
................................................................................................................... .........................
................................................................................................................... .........................
................................................................................................................... .........................
4. Cảm nhận chung về khổ thơ thứ ba ( Tiểu kết)
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

5.Khổ thơ thứ tư

29
 PHIẾU TÌM HIỂU KHỔ THƠ THỨ TƯ
1. Vẻ đẹp của hình ảnh thơ. 2. Vẻ đẹp các kết hợp từ của
( Phân tích hình ảnh thơ, phát hiện ý nghĩa biểu đạt của nó, ngôn ngữ thơ
có những liên tưởng hợp lí, từ đó chỉ ra được vẻ đẹp của ( Chỉ ra và nêu được nét đặc
hình ảnh thơ) sắc trong cách tổ chức ngôn
.......................................................................................... ngữ thơ của đoạn thơ/bài thơ)
.......................................................................................... ...............................................
.......................................................................................... ...............................................
.......................................................................................... ...............................................
3. Vẻ đẹp của các yếu tố nghệ thuật 4. Cái tôi trữ tình
( Xác định các yếu tố nghệ thuật được sử dụng , đặc biệt là ( Cảm nhận về cái tôi trữ tình
sự sáng tạo về nghệ thuật của nhà thơ qua các yếu tố nghệ của nhà thơ)
thuật) ...............................................
.......................................................................................... ...............................................
.......................................................................................... ............................................... .
.......................................................................................... ..............................................
.......................................................................................... ..... ...............................................
..................................................................................... ............................................... .
.......................................................................................... ..............................................
.......................................................................................... ...............................................
.......................................................................................... ...............................................
5. Cảm nhận chung về khổ thơ thứ tư ( Tiểu kết)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Văn bản : Tiết 17: BẢN HÒA ÂM NGÔN TỪ TRONG “TIẾNG THU”
CỦA LƯU TRỌNG LƯ
(Chu Văn Sơn)
A. KHỞI ĐỘNG
Cách 1: Gv yêu cầu học sinh đọc bài thơ và cảm nhận về bài thơ.
Bài thơ: Thơ duyên Gợi ý:
Xuân Diệu 1. Nội dung của bài thơ
...................................................................................
Chiều mộng hoà thơ trên nhánh ...................................................................................
duyên, ...................................................................................
Cây me ríu rít cặp chim chuyền. ...................................................................................
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá, ...................................................................................
Thu đến - nơi nơi động tiếng huyền. ...................................................................................

Con đường nho nhỏ gió xiêu xiêu, 2. Những từ ngữ hay, những hình ảnh thú vị cùng
Lả lả cành hoang nắng trở chiều. những sáng tạo nghệ thuật.
Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn, ...................................................................................
Lần đầu rung động nỗi thương yêu....................................................................................
...................................................................................
Em bước điềm nhiên không vướng ...................................................................................
chân, ...................................................................................
Anh đi lững đững chẳng theo gần. ...................................................................................
Vô tâm - nhưng giữa bài thơ dịu, ...................................................................................
Anh với em như một cặp vần. ...................................................................................
30
 ...................................................................................
Mây biếc về đâu bay gấp gấp, ...................................................................................
Con cò trên ruộng cánh phân vân. ...................................................................................
Chim nghe trời rộng giang thêm ...................................................................................
cánh, 3. Giọng điệu
Hoa lạnh chiều thưa sương xuống ...................................................................................
dần. ...................................................................................
...................................................................................
Ai hay tuy lặng bước thu êm, ...................................................................................
Tuy chẳng băng nhân gạ tỏ niềm. ...................................................................................
Trông thấy chiều hôm ngơ ngẩn ...................................................................................
vậy,
Lòng anh thôi đã cưới lòng em.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tri thức Ngữ Văn
I. Tri thức Ngữ văn
Phiếu 1: MỘT SỐ TRI THỨC- PHỤC VỤ CHO HOẠT ĐỘNG ĐỌC VĂN BẢN
1.Hiểu biết về Lưu Trọng 2. Hiểu biết về Tác giả- nhà phê bình Chu Văn Sơn:
Lư: ...........................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................ ........................................................................................... ....
................................................ .......................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................ ........................................................................................... ....
................................................ .......................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................ ........................................................................................... ....
................................................ .......................................................................................
................................................ ...........................................................................................
................................................
3. Tra cứu và ghi lại những kết quả về các thuật ngữ
- “Phong trào thơ mới”: .......................................................................................................
...............................................................................................................................................
- “mĩ cảm”:............................................................................................................................
................................................................................................................................................
4. Cung cấp thêm những thông tin về bài thơ “Tiếng thu” thông qua hoạt động tự học tự tìm
hiểu của các em:
Thời gian sáng tác:
................................................................................................................................................
Những yếu tố hình thức của bài thơ tạo ấn tượng mạnh?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
- Nhạc điệu qua cấu trúc của bài thơ
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
31
.................................................................................................................................................

Hoạt động 2: Khám phá văn bản:

II. Khám phá văn bản
1.Nhận biết chủ đề của bài viết và nhận diện các luận điểm chính
Gv yêu cầu học sinh đọc và chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình
nhanh tại lớp
1. Nhận diện chủ đề của bài viết 2. Nhận diện các luận điểm chính
( Hs tiến hành phân tích nhan đề bài viết để ( Đọc và tìm luận điểm, phát hiện trình tự
nắm bắt chủ đề) sắp xếp các luận điểm)
- Bản hòa âm ngôn từ theo em hiểu nghĩa là .....................................................................
gì? .....................................................................
....................................................................... .....................................................................
....................................................................... .....................................................................
....................................................................... .....................................................................
- Chủ đề của văn bản này là gì? .....................................................................
....................................................................... .....................................................................
....................................................................... .....................................................................
....................................................................... .....................................................................

2. Tìm hiểu các luận điểm chính

PHIẾU TÌM HIỂU CÁC LUẬN ĐIỂM CHÍNH
a. Luận điểm 1 : cảm nhận về nhan đề " Tiếng thu"
( Tìm hiểu ý nghĩa của hai cụm từ hồn thơ, hồn thu và sự kiết nối để thể hiện chủ đề của bài
viết)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b. Luận điểm 2 : Nhạc tính thể hiện trong các yếu tố c. Luận điểm 3 : Nội dung mang tính
hình thức của bài thơ. nhạc của bài thơ
( Tìm hiểu các yếu tố tạo nên nhạc tính trong bài Phát hiện các nội dung mang tính
thơ: Đặc điểm riêng thơ thiên nhiên trong thơ mới, nhạc của bài thơ?
các yếu tố hình thức tạo nên nhạc tính) .........................................................
- Đặc điểm riêng của thơ thiên nhiên trong Thơ .........................................................
mới: .........................................................
.................................................................................. Chọn một đoạn văn , đọc và tìm hiểu
.................................................................................. cách phân tích của tác giả?
.................................................................................. .........................................................
- Các yếu tố hình thức làm nên nhạc tính: .........................................................
.................................................................................. .........................................................
.................................................................................. .........................................................
.................................................................................. .........................................................
- Chọn một đoạn văn tìm hiểu cách phân tích của .........................................................
tác giả. .........................................................
.................................................................................. .........................................................
.................................................................................. .........................................................
.................................................................................. .........................................................
.................................................................................. .........................................................

32
d. Luận điểm 4 : Điệu hồn của thi sĩ là yếu tố quan trọng nhất tạo nên nhạc tính của bài thơ
Tiếng thu.
( Chỉ ra các yếu tố quan trọng nhất chi phối sự hình thành nhạc tính trong bài thơ là gì?)
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

3. Phương pháp phân tích thơ trong bài viết

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THƠ TRONG BÀI VIẾT
( 1:Tác giả đã chọn những yếu tố nào để phân tích? Khi phân tích tác giả thực hiện theo
tiêu chí nào? Minh họa bằng dẫn chứng cụ thể.2: Sau khi phân tích tác giả rút ra được điều
gì? Lời văn được viết như thế nào? Minh họa bằng những dẫn chứng cụ thể )
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ..
...............................................................................................................................................
................................................................................................................................................. ..
...............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

4.Làm cách nào để đọc một bài thơ

Gv yêu cầu học sinh dựa vào các luận điểm của bài viết thống kê lại những yếu tố giúp khám
phá văn bản thơ. (Sắp xếp các yếu tố đó theo hệ thống phù hợp)
TRÌNH TỰ ĐỂ ĐỌC MỘT BÀI THƠ
Gv yêu cầu học sinh dựa vào các luận điểm của bài viết thống kê lại những yếu tố giúp
khám phá văn bản thơ. (Sắp xếp các yếu tố đó theo hệ thống phù hợp)
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Xác định các yếu tố tạo nên sức hấp dẫn của một bài thơ
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

Thực hành tiếng Việt: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: LỖI DÙNG TỪ, LỖI VỀ TRẬT
TỰ TỪ VÀ CÁCH SỮA.
III. Luyện tập
1. Hãy tìm lỗi dùng từ trong các câu sau và đưa ra cách sữa lỗi thích hợp
Câu sai và xác định lỗi Sửa lỗi
a. Nhà thơ Cô-ba-y-a-si Ít-sa là một trong ......................................................................
những nhà thơ tiêu biểu nhất của thơ hai-cư ......................................................................
Nhật Bản. -> Lỗi :......................................... ......................................................................
...................................................................... ......................................................................
...................................................................... ......................................................................
33
b. Đề tài, chủ đề, cảm hứng cũng như nội
dung của các bài thơ hai-cư rất đa dạng,
khác nhau.
-> lỗi:............................................................
......................................................................
c. Thu hứng là một trong những thi phẩm
nổi tiếng của Đỗ Phủ.
->Lỗi:............................................................
......................................................................
d. Nhà thơ đã mượn trí tưởng tượng của
mình để tái hiện bằng ngôn từ một khung
cảnh thiên nhiên tràn đầy sức sống.
-> Lỗi ...........................................................
......................................................................
e) Được sinh ra trong một gia đình tri thức,
từ nhỏ, nhà văn X đã là một cậu bé say mê
đọc sách.
->Lỗi:............................................................
......................................................................
f. Thiên nhiên là một trong những chủ đề
quan trọng nhất của thơ hai-cư.
->Lỗi:............................................................
......................................................................
g. Bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử
kết lại bằng hình ảnh của nhân vật trữ tình
– người phụ nữ nhọc nhằn gánh thóc trên
bãi cát trắng.
->Lỗi:............................................................
......................................................................
h. Hình ảnh hoa triêu nhan vướng dây gàu
khiến nhân vật trữ tình trong bài thơ của
Chi-ô rất ư bất ngờ.
->Lỗi:............................................................
......................................................................
i. Là thể thơ ngắn nhất thế giới, hai-cư
được xem như một “đặc sản” của văn
chương Nhật Bản.
->Lỗi:............................................................
......................................................................
xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
BÀI 3 – NGHỆ THUẬT THUYẾT PHỤC TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
(11 tiết)
PHẦN 1: ĐỌC
VĂN BẢN 1: HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA
(Trích- Thân Nhân Trung)
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I: Tìm hiểu trước khi đọc
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
Thiên nhiên là một trong những chủ đề tiêu
biểu nhất của thơ hai-cư.
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
34
Giáo viên cho học sinh tự tìm hiểu bài học thông qua phiếu sau:
1. Em hãy nêu cách hiểu của mình về tên bài “ Nghệ thuật thuyết phục trong văn nghị luận”?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
2. Hãy tra cứu một số từ Hán Việt cần hiểu đúng nghĩa như: hiền tài, nguyên khí, khoa danh,
tước trật, long hổ, tiệc văn hỉ...
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
3. Hãy tìm hiểu về một số địa danh: Cửa Hiền Quan, Tháp nhạn
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
II. Tri thức chung:

Phiếu : Tìm hiểu tri thức chung

1. Hiểu biết về văn bản nghị luận?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
Luận đề Luận điểm Lí lẽ bằng chứng
............................................. .................................. .....................................................
............................................. .................................. .....................................................
............................................. .................................. .....................................................

2. Em biết gì về thể loại văn bia:

........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
3. Tìm hiểu về tác giả Thân Nhân Trung:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
4. Xuất xứ đoạn trích “ Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................

III. Khám phá văn bản

1. Tìm hiểu nhan đề và xác định hệ thống luận điểm
Để khám phá văn bản cho hs đọc và hoàn thành phiếu bài tập sau ở nhà
Phiếu : TÌM HIỂU NHAN ĐỀ, LUẬN ĐỀ VÀ XÁC ĐỊNH HỆ THỐNG LUẬN
ĐIỂM
Tìm hiểu nhan đề Giải nghĩa từ Kết nối ý nghĩa của Nhan đề có vai trò
các từ thành ý gì trong văn bản

35
 nghĩa nhan đề
Hiền tài là nguyên - Hiền tài
khí của quốc gia ................................. ................................ ................................
................................. ................................ ................................
- Nguyên khí ................................ ................................
................................. ................................ ................................
................................. ................................ ................................
- Quốc gia ................................ ................................
................................. ................................ ................................
................................. ................................ ................................
Luận đề của văn ..........................................................................................................
bản
Tìm hiểu hệ thống Luận điểm 1 Luận điểm 2 Luận điểm 3
luận điểm ................................. ................................. .................................
................................. ................................. .................................

2. Phân tích cách triển khai các luận điểm

2.1. Luận điểm 1 ( Đoạn văn số 2 + 3 )
Hoàn thành phiếu học tập sau:
TÌM HIỂU LUẬN ĐIỂM 1 TRONG BÀI VIẾT
Tách câu văn trong đoạn và phân tích theo hướng dẫn sau
Đoạn/câu Phân tích ý nghĩa của các từ quan trọng Kết luận
Rút ra ý nghĩa của câu văn
Nhận xét về hiệu quả diễn đạt của câu văn
Câu mở đoạn : " Hiền ............................................................................... .......................
tài là nguyên khí của ............................................................................... .......................
quốc gia " , nguyên khí ............................................................................... .......................
thịnh thì thế nước ............................................................................... .......................
mạnh, rồi lên cao, ............................................................................... .......................
nguyên khí suy thì thế ............................................................................... .......................
nước yếu, rồi xuống ............................................................................... .......................
thấp. ............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
Câu: Vì vậy các đấng ............................................................................... .......................
thánh đế minh vương ............................................................................... .......................
chẳng ai không lấy việc ............................................................................... .......................
bồi dưỡng nhân tài, ............................................................................... .......................
kén chọn kẻ sĩ, vun ............................................................................... .......................
trồng nguyên khí làm ............................................................................... .......................
việc đầu tiên ............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
Câu văn tiếp theo: Kẻ ............................................................................... .......................
sĩ quan hệ với quốc gia ............................................................................... .......................
trọng đại như thế, cho ............................................................................... .......................
nên quý chuộng kẻ sĩ ............................................................................... .......................
không biết thế nào là ............................................................................... .......................
cùng. Đã yêu mến cho ............................................................................... .......................
khoa danh, lại đề cao ............................................................................... .......................
bằng tước trật. Ban ân ............................................................................... .......................
36
rất lớn mà vẫn cho là
chưa đủ. Lại nêu tên ở
tháp Nhạn, ban danh
hiệu Long hổ, bày tiệc
Văn hỉ.
Triều đình mừng được
người tài, không có
việc gì không làm đến
mức cao nhất
Đoạn văn 3: Nay thánh
minh lại cho rằng,
chuyện hay việc tốt tuy
có một thời lừng lẫy,
nhưng lời khen tiếng
thơm chưa đủ lưu vẻ
sáng lâu dài, cho nên
lại dựng đá đề danh
đặt ở cửa Hiền Quan,
khiến cho kẻ sĩ trông
vào mà phấn chấn hâm
mộ, rèn luyện danh
tiết, gắng sức giúp
vua. Há chỉ là chuộng
văn suông, ham tiếng
hão mà thôi đâu.
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
...............................................................................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................

2.2. Luận điểm 2 ( Đoạn văn số 4 + 5 )

TÌM HIỂU LUẬN ĐIỂM 2 TRONG BÀI VIẾT
Tách câu văn trong đoạn và phân tích theo hướng dẫn sau
Đoạn/câu Phân tích ý nghĩa của các từ quan trọng Kết luận
Rút ra ý nghĩa của câu văn
Nhận xét về hiệu quả diễn đạt của câu văn
Ôi kẻ sĩ chốn trường ốc ............................................................................... .......................
lều tranh, phận thật nhỏ ............................................................................... .......................
mọn mà được điều đình ............................................................................... .......................
đề cao rất mực như thế, ............................................................................... .......................
thì họ phải làm thế nào ............................................................................... .......................
để tự trọng tấm thân mà ............................................................................... .......................
ra sức báo đáp? ............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
Các câu văn : hãy đem ............................................................................... .......................
họ tên những người đỗ ............................................................................... .......................
khoa này mà điểm lại. ............................................................................... .......................
Có nhiều người đã đem ............................................................................... .......................
37
văn học, chính sự ra tô
điểm cho cảnh trị bình
suốt mấy chục năm,
được quốc gia tin dùng.
Cũng không phải không
có những kẻ vì nhận hối
lộ mà hư hỏng, hoặc rơi
vào hàng ngũ bọn gian
ác, có lẽ vì lúc sống họ
chưa được nhìn tấm bia
này
Các câu văn : hãy đem
họ tên những người đỗ
khoa này mà điểm lại.
Có nhiều người đã đem
văn học, chính sự ra tô
điểm cho cảnh trị bình
suốt mấy chục năm,
được quốc gia tin dùng.
Cũng không phải không
có những kẻ vì nhận hối
lộ mà hư hỏng, hoặc rơi
vào hàng ngũ bọn gian
ác, có lẽ vì lúc sống họ
chưa được nhìn tấm bia
này
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
.......................
.......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
............................................................................... .......................
.......................
.......................
.....................

Văn bản 2
YÊU VÀ ĐỒNG CẢM
(Trích- Phong Tử Khải)
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Chuẩn bị trước khi đọc
I. Chuẩn bị trước khi đọc
Gv yêu cầu học sinh trình bày phiếu sản phẩm đã chuẩn bị khi tìm hiểu ở nhà.
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào:
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
PHIẾU TÌM HIỂU VÀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM
1. Hãy tìm hiểu và ghi ra những điều em biết 2.Xác định xuất xứ của văn bản “Yêu và
về tác giả Phong Tử Khải: đồng cảm”
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ .......................................................................
........................................................................ .
........................................................................ ........................................................................
........................................................................

Hoạt động 2: Khám phá văn bản.

38
II. Khám phá văn bản
1. Tìm hiểu nhan đề bài viết
Gv yêu cầu học sinh làm việc nhóm đôi, tra từ điển, giải thích nghĩa của hai từ “Yêu” và
“đồng cảm”, từ đó dự đoán hướng triển khai của bài viết.
Phiếu 1: Nhan đề bài viết
Giải nghĩa từ “yêu”: Giải nghĩa từ ‘đồng cảm”:
.......................................................................... .......................................................................
.......................................................................... .......................................................................
Đoán hướng triển khai của bài viết thông qua nhan đề:
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

3. Phân tích cách triển khai các luận điểm

Gv chia lớp thành 4 nhóm học sinh , mỗi nhóm tương ứng với một luận điểm, thực hiện phiếu
học tập . Các nhóm tìm hiểu luận điểm để làm rõ luận đề bằng các câu hỏi gợi ý, từ đó tìm ra
được mối liên kết và cách lập luận của tác giả.
Phiếu 1 ( Tìm hiểu luận điểm 1) : Câu chuyện khởi đầu và dư âm để lại
- Phân tích câu chuyện mở đầu:
+ Phần 1 kể lại câu chuyện nào?
+ Tác giả phục chú bé vì điều gì?
- Theo anh chị , việc mở đầu văn bản bằng một câu chuyện có ý nghĩa như thế nào đối với các
lập luận của tác giả?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
....................................................................................................................................

Phiếu 2 ( Tìm hiểu luận điểm 2) : Chiêm nghiệm về cách nhìn đời của họa sĩ ( Phần 2 )
- Tìm câu chủ đề trong phần 2. Nêu ý nghĩa của câu chủ đề đó.
- Tác giả đưa ra những ví dụ nào để chứng minh cách nhìn đời khác nhau ở những người có
nghề nghiệp khác nhau?
- Tác giả phân biệt thế giới của Mĩ và Chân, Thiện khác nhau như thế nào?
- Từ những ví dụ đó, tác giả có quan điểm như thế nào về thế giới mà nghệ sĩ nhìn thấy?
- Nhận xét về tính thuyết phục của đoạn 2 ( Lí lẽ, dẫn chứng, cách sử dụng từ ngữ, giọng điệu,
cảm xúc, các biện pháp tu từ...)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.................................................................................................................................... ...................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................. ......................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
39
........................................................................................................................................................
..............................................................................................

Phiếu 3 ( Tìm hiểu luận điểm 3) : Luận về vai trò của sự đồng cảm trong sáng tạo nghệ
thuật ( Phần 3 , 4 )
- Theo tác giả, phẩm chất nào không thể thiếu ở người nghệ sĩ?
- Tác giả đưa ra những lí lẽ, bằng chứng nào để chứng minh tầm quan trọng của phẩm chất
đó?
- Theo anh/chị , danh xưng “họa sĩ” được nhắc lại nhiều lần, nhưng điều tác giả muốn bàn
luận có phải chỉ bó hẹp trong phạm vi hội họa không?Những từ ngữ câu văn nào giúp nhận ra
điều đó?
- Nhận xét tính thuyết phục của đoạn 3, 4. ( Lí lẽ, dẫn chứng, cách sử dụng từ ngữ, giọng điệu,
cảm xúc, các biện pháp tu từ...)
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..................................................................................................................... ..................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...............................................................

Phiếu 4 ( Tìm hiểu luận điểm ) : Bài học sáng tác từ cách nhìn thế giới của trẻ em
( phần 5 , 6 )
-Tác giả mở đầu luận điểm 4 bằng nhận định nào?Thử lí giải vì sao tác giả lại nhận định như
vậy?
- Hãy tìm trong văn bản những câu nói về trẻ em và tuổi thơ.
- Tác giả phát hiện ra những điểm tương đồng nào giữa trẻ em và người nghệ sĩ? Sự khâm
phục trẻ em được hình thành trên cơ sở nào?
- Theo tác giả, người sáng tạo nghệ thuật học được điều gì ở trẻ em?
- Nhận xét vai trò của luận điểm 4 với mạch lập luận toàn bộ văn bản.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................... ....................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
40
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.............................................................................

4. Thảo luận
Gv yêu cầu học sinh thảo luận thông qua chỉ dẫn phía bên trái của phiếu
Phiếu thảo luận chung
Nếu không có đoạn kể về chú bé, thì quan 4.1. Vai trò của đoạn kể về chú bé mở đầu
điểm của nhà văn có được thể hiện không? văn bản.
Có ảnh hưởng đến sự hấp dẫn và thuyết ........................................................................
phục của văn bản? ........................................................................
( Gợi ý:1. luận bàn về vai trò của đoạn kể về ........................................................................
chú bé đoạn mở đầu đối với mạch lập luận ........................................................................
của toàn bộ văn bản ........................................................................
2. Chú ý tới hình thức nghị luận thường được ........................................................................
vận dụng đó là cho xen vào bài một yếu tố tự ........................................................................
sự) ........................................................................

- Danh xưng họa sĩ được nhắc đi nhắc lại
bao nhiêu lần?
- Điều tác giả muốn bàn luận có phải chỉ bó
hẹp trong phạm vi hội họa?
- Những từ ngữ, câu văn nào giúp bạn nhận
ra điều đó?
Theo anh/chị , từ nội dung văn bản yêu và
đồng cảm, những bài học nào được rút ra ở
đây đối với người nghệ sĩ
( Hs mở rộng , liện hệ để hiểu sâu hơn về
vấn đề được đặt ra trong văn bản. Từ đó
nhận xét đánh giá về đóng góp của tác giả
với nghệ thuật và đời sống)
4.2. Vấn đề tác giả muốn bàn luận trong văn
bản.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
4.3. Bài học về sự sáng tạo nghệ thuật đặt ra
từ văn bản
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

41
 Văn bản : CHỮ BẦU LÊN NHÀ THƠ
(Trích- Lê Đạt)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Chuẩn bị trước khi đọc
I. Chuẩn bị trước khi đọc
Phiếu 1: TÌM HIỂU TÁC GIẢ- TÁC PHẨM
1. Tìm hiểu thông tin về tác giả Lê Đạt.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
2. Tìm hiểu xuất xứ đoạn trích “Chữ bầu lên nhà thơ” và khái quát về văn bản gốc:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................3. Thể
loại đoạn trích:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................

Hoạt động 2: Hướng dẫn Khám phá văn bản:

II. Khám phá văn bản
1. Tìm hiểu nhan đề và hệ thống luận điểm của bài viết
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
PHIẾU 1: TÌM HIỂU NHAN ĐỀ VÀ HỆ THỐNG LUẬN ĐIỂM BÀI VIẾT
1.Em hiểu như thế nào về nhan đề bài thơ ? thử nói lên vai trò của nhan đề trên đối với bài
viết? Nhan đề bài viết có phải do Lê Đạt đặt không?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

2. Đọc văn bản:

- Tóm tắt văn bản:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

Bố cục :
..................................................................................................................................................
42
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

2. Tìm hiểu cách triển khai các luận điểm trong bài viết
Chia lớp thành 4 nhóm theo hình thức KHĂN TRẢI BÀN.
Các nhóm hoàn thành phiếu và trình bày, đi đến kết luận chung
PHIẾU 2: TÌM HIỂU CÁC TRIỂN KHAI CÁC LUẬN ĐIỂM TRONG BÀI VIẾT
NHÓM 1 NHÓM 2
1. Giới thiệu vai trò của chữ trong làm thơ 2. Trình bày quan điểm của Lê Đạt trước hai
*Luận cứ 1: kiểu nhà thơ: Nhà thơ thiên phú và nhà thơ
........................................................................ công phu.
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. * Luận cứ 1:
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................
-> Nhận xét lập luận: ..
........................................................................
.. * Luận cứ 2 :
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
43
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................
.. Nhận xét lập luận:
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..

NHÓM 3 NHÓM 4
3. Đánh giá của tác giả về công phu dùng 4. Tìm hiểu nghệ thuật lập luận
chữ của nhà thơ trong hình thành phong * Từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ
cách riêng và đóng góp cho ngôn ngữ của ........................................................................
dân tộc. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ * Giọng điệu
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
44
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. * Sự kết hợp các phương thức biểu đạt , các
........................................................................ thao tác lập luận
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. * Dẫn chứng
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ ........................................................................
.. ..
........................................................................ * Lí lẽ
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
..
........................................................................ * Nhận xét chung về nghệ thuật lập luận
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
.. ........................................................................
........................................................................ ..
..
........................................................................
..
........................................................................
..

III: Tổng kết

45
 Giáo viên nêu câu hỏi tổng kết:
+ Giá trị nội dung?
+ Giá trị nghệ thuật?
Nghệ thuật
- ...............................................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................
Nội dung
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................

TÊN BÀI DẠY:

BÀI 4–SỨC SỐNG CỦA SỬ THITiết 36,37 : VĂN BẢN ĐỌC
HÉC-TO TỪ BIỆT ĂNG-ĐRÔ-MÁC
I. Trước khi đọc văn bản:
GV cho hs tìm hiểu bài ở nhà bằng cách hoàn thành phiếu, kiểm tra phiếu hs làm, cho 1 hs
trình bàu phiếu và chốt ý:
Tìm hiểu về thể loại sử thi
1. Khái niệm:
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
......
2. Nhân vật sử thi: 3. Không gian sử thi
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................

4. Thời gian sử thi 5. Lời kể

........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................

6. Vai trò của sử thi:

...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
......

2. Sử thi I-Li-át
a. Tác giả Hô-me-rơ
b. Hiểu biết về bộ sử thi.
Gv giao nhiệm vụ cho hs tìm hiểu trước ở nhà bằng phiếu học tập sau:
Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm đoạn trích
Nhóm Nhiệm vụ Sản phẩm
Nhóm 1 Tóm tắt sử thi I-li-át word- powerpoint/video, tranh vẽ
46
Nhóm 2 Vẽ sơ đồ tóm tắt sử thi I-li-át Sơ đồ- powerpoint
Nhóm 3 Xây dựng câu gia phả nhân vật sử thi I-li- vẽ trên giấy A0
át
Nhóm 4 Vị trí đoạn trích, diễn biến sự kiện trước word- powerpoint/video, tranh vẽ
và sau đoạn trích

II. Khám phá tri thức

3. Nhân vật sử thi
Gv cho hs hoàn thành phiếu học tập sau theo nhóm đôi:
Nhân vật Héc-to Nhân vật Ăng-đrô-mác
1. Tìm những chi tiết nói về xuất thân, ngoại 1. Tìm các chi tiết nói về xuất thân,ngoại hình
hình của nhân vật? của nhân vật?
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .

2. Tìm các chi tiết miêu tả hành động của 2. Tìm các chi tiết miêu tả hành động của
nhân vật khi xảy ra biến cố? nhân vật khi xảy ra biến cố?
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. .

4. Từ hành động, nhận xét về tình cảm của nhân vật dành cho gia đình?
........................................................................................................................................................
47
........................................................................................................................................................
..
........................................................................................................................................................

3. Nhận xét chung về hình tượng người anh 3. Nhận xét chung về nhân vật người vợ của
hùng sử thi thông qua nhân vật Héc-to? anh hùng trong sử thi thông qua nv Ăng- đrô-
.......................................................................... mác?
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.

c. Đối thoại của Héc-to và Ăng-đrô-mác.

Phiếu hs tập giao cho hs tìm hiểu:
Phân tích cuộc đối thoại của Héc-to và Ăng đrô-mác
Hoàn cảnh Lời của Ăng-đrô-mác Lời của Héc-to Nhận xét tính cách của nhân vật
Khi mới ................................... ................................... .....................................................
gặp ................................... ................................... .....................................................
................................... ................................... .....................................................
................................... ................................... .....................................................
Lúc chia ................................... ................................... .....................................................
tay ................................... ................................... .....................................................
................................... ................................... .....................................................
................................... ................................... .....................................................
Gợi ý: cuối mỗi lượt lời hs phải xác định được: nhân vật nói gì?dụng ý lời nói? Tác động của
lời nói? Lời nhân vật thể hiện tâm trạng, suy nghĩ gì? Đặc điểm tính cách nhân vật bộc lộ qua
lời nói?
Ở hoàn cảnh lúc chia tay cần trả lời được: Đặc điểm của nhân vật Héc-to bộ lộ như thế nào
qua cách đối xử với con trai, qua lời nói với vợ lúc chia tay?
Đặc điểm của nhân vật Ăng-đrô-mác bộc lộ như thế nào qua lời nói, cử chỉ, hành động lúc
chia tay?

5. Ngôn ngữ sử thi:

Gv lập phiếu học tập với một số đoạn văn bản tiêu biểu thể hiện được ngôn ngữ sử thi để hs
xác định:
Tìm hiểu ngôn ngữ sử thi
Ngữ liệu Đặc điểm ngôn ngữ
1. Nhưng sẽ hổ thẹn xiết bao với những chiến binh và những ..................................................
người phụ nữ thành Tơ-roa xuống áo thướt tha, nếu ta ở lại ..................................................
đây, như kẻ hèn nhát, đưng snhinf từ xa, tránh không xung ..................................................
trận. Hơn nữa, bầu nhiệt huyết trong ta không cho phép ta ..................................................
làm như vậy: từ lâu ta đã học cách luôn ở tuyến đầu, can ..................................................
48
trường chiến đấu, giành vinh quan cho thân phụ và bản thân.
2. Ăng-đrô-mác cánh tay trăng ngần, Héc-to sáng loáng
khiên đồng, Héc-to lẫy lừng, mũ trụ sáng loáng, vua Pri-am
cùng thần dân giương cao ngọn giáo của người A-khin sáng
láng, Một gã A-kê-en sáng loáng khiên đồng, nhũ mẫu xống
áo thướt tha...
3. A-khin có đôi chân nhanh đã hạ sát lão vương cha thiếp,
triệt phá tận nền móng thành Te-bơ công lớn tường cao, đô
thị đẹp đẽ của những người Ki-li-kiêng. Từ tay hắn đã hạ sát
vui Ê-ê-xi-ông, song không dám tước vũ khí, bởi hãi sợ hành
vi không chính trực tâm can. Hắn thiêu nguyên thi hài của
người cùng vũ khí tinh xảo, vun đất thành gò chôn cất.
Quanh gò mọc lên những cây tiểu du do những nàng con gái
thần Dớt choàng áo da dê, những tiên nữ nanh-phơ chăm
sóc. Rồi cả bảy người anh cũng cha với thiếp, chỉ trong một
ngày, lần lượt đi về thế giới bên kia. Họ bị A-khin sáng láng,
con trai của pê-lê, đánh bại tại bãi chăn những đàn bò đủng
đỉnh và những đàn cừu lông trắng như mây.
4. Một gã A-kê-en sáng loáng khiên đồng sẽ tới bắt nàng
đi.Lã chã tuông dòng lên đắng, nàng sẽ không còn ngày
tháng tự do. Nàng sẽ phải làm nô lệ, ở Ác-gốt dệt vải cho
người, hay phải lặn lội tới tận lạch nguồn sông mét-xê-ít, hi-
pê-rê lấy nước: cực nhọc trăm bề, đắng cay muôn nổi.
5. Trong trang phục diễm lệ, Ăng-đrô-mác toat lên vẻ cao
quý của nàng công chúa con vua Ê-ê-xi-ông sống dưới chân
núi rừng Pla-cốt. Ông là đại thống lãnh của những người Ki-
li-kiêng thành te-bơ. Người con gái được nhà vua gả cho
Héc-to sáng loáng khiên đồng chính là nàng Ăng-đrô-mác.
TIẾT 38,39 : Văn bản đọc
ĐĂM SĂN ĐI BẮT NỮ THẦN MẶT TRỜI
(Trích “Đăm Săn” – Sử thi Ê-đê)
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – TẠO TÂM THẾ
Cho học sinh nghe bài hát “Đi tìm lời ru nữ thần mặt trời”. https://coccoc.com/search?query=
%C4%91i+t%C3%ACm+l%E1%BB%9Di+ru+n%E1%BB%AF+th%E1%BA%A7n+m
%E1%BA%B7t+tr%E1%BB%9Di&tbm=vid
Xem một số hình ảnh sau:
49
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
.................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
GV hỏi: Bài hát em vừa nghe cùng với những hình ảnh trên gợi em nhớ về vùng đất nào , dân
tộc nào của nước ta? Nêu cảm nhận của em về văn hóa của con người nơi đây?
Em hiểu như thế nào về ý nghĩa biểu tượng của mặt trời trong một số nền văn hóa?
I. Chuẩn bị trước bài đọc ( tri thức chung)
Gv cho hs phiếu học tập và yêu cầu học sinh hoàn thành phiếu ở nhà để trình bày trước lớp về
những kiến thức chung:
1. Hiểu biết chung của anh/chị về sử thi Đăm 2. Tóm tắt sử thi “Đăm Săn”:
Săn:
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. . ........................................................................
.......................................................................... ...
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
.
Đoạn trích “ Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời”
1. Tóm tắt đoạn trích: 2. Liệt kê các sự kiện chính
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. ........................................................................ . ........................................................................
... ...
.......................................................................... ..........................................................................
. ........................................................................ . ........................................................................
... ...
50
.......................................................................... ..........................................................................
. .

II. Khám phá văn bản

1. Nhân vật sử thi
a. Nhân vật Đăm Săn
Phiếu học tập:
TÌM HIỂU VỀ NHÂN VẬT ĐĂM SĂN
Ngoại hình ( hình dáng, trang phục) Lời nói ( Cách nói, giọng điệu)
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. . ........................................................................
.......................................................................... ...
. ..........................................................................
.......................................................................... . ........................................................................
. ........................................................................ ...
... ..........................................................................
.......................................................................... .
.
Hành động ( Hành động Đăm Săn đi bắt Nữ Tính cách ( Nhận xét về tính cách cụ thể, ý
Thần Mặt Trời, chú ý mụch đích của hành nghĩa nghĩa của việc xây dựng những tính
động, các chi tiết cụ thể, ý nghĩa của hành cách đó cho nhân vật)
động, kết cục của hành động)
.......................................................................... ..........................................................................
. . ........................................................................
.......................................................................... ...
. ........................................................................ ..........................................................................
... . ........................................................................
.......................................................................... ...
. ........................................................................ ..........................................................................
... . ........................................................................
.......................................................................... ...
. ..........................................................................
.......................................................................... .

b.Nhân vật Nữ Thần Mặt Trời

Phiếu học tập: Cho hs phát hiện các chi tiết miêu tả qua hình dáng, lời nói...Từ đó nhận xét về
ý nghĩa biểu tượng của việc xây dựng nhân vật Nữ Thần Mặt Trời trong văn bản.
TÌM HIỂU VỀ NHÂN VẬT NỮ THẦN MẶT TRỜI
Không gian, nhà của Nữ Thần Mặt Trời Ngoại hình, hành động:
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. . ........................................................................
.......................................................................... ...
. ..........................................................................
.......................................................................... . ........................................................................
. ........................................................................ ...
... Nhận xét ý nghĩa biểu
51
.......................................................................... tượng.............................
. ..........................................................................
Nhận xét ý nghĩa biểu .
tượng............................. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... .
.
..........................................................................
.
Lời
nói:.............................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..Nhận xét ý nghĩa biểu
tượng:...........................................................................................................
........................................................................................................................................................
.

* Không gian nghệ thuật của sử thi

Phiếu học tập:
Tìm hiểu về không gian nghệ thuật trong văn bản
Các không gian chính được Hành động Đăm Săn cưỡi Nhận xét ý nghĩa của cách
xây dựng ngựa vượt qua các không xây dựng các không gian đó?
gian đó có ý nghĩa gì?
................................................ ................................................ ................................................
. . .
................................................ ................................................ ................................................
. . .
................................................ ................................................ ................................................
. . .
................................................ ................................................ ................................................
. . .
................................................ ................................................ ................................................
. . .

VIẾT BÁO CÁO NGHIÊN CỨU VỀ MỘT VẤN ĐỀ

Hoạt động 1: Khởi động- Hướng dẫn một số kiến thức về “Viết báo cáo nghiên cứu một
vấn đề”
Gv tổ chức cho học sinh thực hiện trò chơi ghép nối giữa cột I và cột II.
Đưa ra yêu cầu: em hãy ghép giữa cột I và cột II sao cho hợp lí. ( chú ý: ở đây là phân loại báo
cáo nghiên cứu)
I II
1. Anh yêu em như anh yêu đất nước A. Báo cáo nghiên cứu về
Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần một vấn đề gợi ra từ một tác
(Nguyễn Đình Thi) phẩm văn học
2. Từng có câu: “ Thu là thơ của đất trời, thơ là thu của lòng B. Báo cáo nghiên cứu về
người”. Có thể còn ai đó hoài nghi cái chân lý này của người một vấn đề đời sống
xưa. Nhưng nếu một lần đọc những bài thơ như “Tiếng thu”
của Lưu Trọng Lư thì nỗi hoài nghi vơ vẩn kia dễ dàng tan
52
biến. “Hồn thơ” và “hồn thu” ở đây đã đồng vọng mà thành
“Tiếng thu”
(Bản hòa âm ngôn từ trong “Tiếng Thu” của
Lưu Trọng Lư - Chu Văn Sơn)

3. Không có gì lạ con người của thời đại này, chẳng loại trừ C. Tác phẩm văn học
tôi và bạn, rất mê công nghệ thông tin, mê những sản phẩm
công nghệ của thời đại thông tin. Bây giờ, nhìn quanh, đâu
cũng thấy người đang nói – nghe điện thoại hoặc dán mắt vào
điện thoại thông minh. Từ đó, một chứng bệnh mới xuất hiện,
tràn lan ở nhiều tầng lớp, đối tượng, thể hiện rõ nhất ở những
người trẻ tuổi chúng ta: bệnh nghiện điện thoại thông minh.
Đây quả là một hiện tượng đáng phải suy nghĩ.
(nhóm biên soạn)
Sản phẩm ghép
đúng:........................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.....
Hoạt động 2: Hướng dẫn viết
I. Đọc và phân tích một bài viết tham khảo “Một số dấu ấn của sử thi Ấn Độ Ra-ma-ya-na
trong văn hóa Việt Nam”
- Gv cho hs đọc văn bản và thực hiện phiếu học tập sau:
Xác định vấn đề nghiên Các luận điểm trong bài viết Nhận xét về hiệu quả thuyết
cứu và kết cấu bài viết ( Theo trình tự của văn bản) phục của bài viết
............................................ .................................................... ................................................
. . .
............................................ .................................................... ................................................
. . .
............................................ .................................................... ................................................
. . .
............................................ .................................................... ................................................
. . .
............................................ .................................................... ................................................
. . .

Gv chốt kiến thức:

- Từ ngữ liệu, hãy dựng lại cấu trúc của một bài báo cáo nghiên cứu, với mỗi phần cần chú ý
điều gì?
Phần Nhiệm vụ Chú ý
Nhan đề Nêu rõ vấn đề nghiên cứu Ngắn gọn, rõ ràng, hấp dẫn
Đặt vấn đề Giới thiệu vấn đề và quan Nêu khái quát vấn đề
điểm của người viết
Giải quyết vấn đề Trình bày các kết quả nghiên Luận điểm trình bày theo
cứu chính thông qua hệ thống trình tự nhất quán
luận điểm, có các dữ liệu, Dẫn chứng chính xác, tiêu
bằng chứng. biểu
Kết luận Tổng hợp lại vấn đề nghiên Khẳng định đóng góp của bản
cứu và đánh giá tầm quan báo cáo
trọng của vấn đề đó trong
nghiên cứu, gợi mở những
53
 hướng tiếp cận mới.
Tài liệu tham khảo Nêu được tên tài liệu và tác Sắp xếp tên tài liệu hoặc tên
giả, xuất xứ tài liệu tác giả theo trình tự A-Z

Phần phiếu yêu cầu hs cần hoàn thành nhanh:

Mục lục Nội dung Ghi ghú
Đặt vấn ................................................................................................................ ...............
đề . ...............
................................................................................................................ ...............
. ...............
................................................................................................................ ...............
. ...............
................................................................................................................
. ..............................................................................................................
...
................................................................................................................
.
Giải quyết ................................................................................................................ ...............
vấn đề . ...............
................................................................................................................ ...............
. .............................................................................................................. ...............
... ...............
................................................................................................................ ...............
. .............................................................................................................. ...............
... ...............
................................................................................................................ ...............
. .............................................................................................................. ...............
... ...............
................................................................................................................ ...............
. .............................................................................................................. ...............
... ...............
................................................................................................................ ...............
. .............................................................................................................. ...............
...
................................................................................................................
. ..............................................................................................................
...
................................................................................................................
. ..............................................................................................................
...
................................................................................................................
.
Kết luận ................................................................................................................ ...............
. ...............
................................................................................................................ ...............
. .............................................................................................................. ...............
... ...............
................................................................................................................ ...............
. ..............................................................................................................
...
54
 ................................................................................................................
.

TIẾT 43,44: NÓI VÀ NGHE

TRÌNH BÀY BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
VỀ MỘT VẤN ĐỀ
Hoạt động khởi động:
Gv cho hs xem một đoạn video trong link:
https://www.youtube.com/watch?v=shsENf2clVg
Hoạt động 4: Học sinh tiến hành thực hành nghe nói đảm bảo các yêu cầu
Người nói Người nghe
- Mở đầu: Nêu tên đề tài, lí do chọn vấn đề nghiên cứu; trình bày - Lắng nghe chăm chú, ghi
ngắn gọn về quá trình thực hiện. ra giấy những ý chính và
- Triển khai: Trình bày tóm tắt các luận điểm, thông tin chính có những câu hỏi
trong luận điểm theo trình tự hợp lí, kết hợp nhịp nhàng với việc - Hỗ trợ bạn trong quá trình
trình chiếu powerpoint nếu có. Có thể tổ chức theo hình thức câu trình chiếu (nếu có)
hỏi – lời đáp, mỗi câu hỏi tương ứng với một luận điểm giải
quyết câu hỏi.
- Kết luận: Khái quát những kết quả nghiên cứu chính, cảm ơn
mọi người đã lắng nghe và sẽ tiếp nhận góp ý một cách chân
thành.
Hoạt động 5: Hs tiến hành thảo luận, góp ý các bài báo cáo.
Gv tổ chức cho hs tiến hành thảo luận, nhận xét, góp ý cho phần trình bày của từng nhóm 1
trên cơ sở phiếu học tập sau.
PHIẾU NHẬN XÉT
Người đánh giá:..............................................................................................................................
Người báo
cáo:................................................................................................................................
STT Tiêu chí Nội dung đánh giá Kết quả
Đạt Chưa đạt
Vấn đề báo cáo có thú vị,ý nghĩa, giúp người
nghe có thêm hiểu biết mới.
1 Nội dung báo Thông tin về quá trình nghiên cứu và kết quả
cáo nghiên cứu chính được báo cáo rõ ràng, mạch
lạc.
Bài báo cáo cẩm bảo được bố cục: Mở bài, triển
khai, kết luận.
Người nói có phong thái tư tin, diễn đạt lưu loát,
truyền cảm
Người nói sử dụng hiệu quả ngôn ngữ hình thể
2 Cách báo cáo trong giao tiếp
Các phương tiện hỗ trợ được vận dụng hiệu quả
(powerpoint,ảnh, sở đồ, video, bảng biểu...)
3 Sự tương tác Người nói tương tác tích cực với người nghe khi
báo cáo.
Người nói có tinh thần cầu tiến khi trao đổi, đối
thoại với người nghe.

55
 TÊN BÀI DẠY:
TIẾT 1. TRI THỨC NGỮ VĂN
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – TẠO TÂM THẾ
Cho hs xem một đoạn video trong vở chèo “Lưu Bình Dương Lễ”
https://www.youtube.com/watch?v=89D2B9ETNIk
Theo em Video trên tái hiện nội dung tác phẩm gì? Thuộc thể loại nào? ấn tượng ban đầu của
em về thể loại này?
TIẾT 2,3. VĂN BẢN ĐỌC
XÚY VÂN GIẢ DẠI
(Trích chèo Kim Nham)

I. Trước khi đọc văn bản

1. Chèo
Cho hs hoàn thành phiếu học tập sau theo nhóm:
Nghệ thuật chèo bắt nguồn từ đâu? Khái Tại sao nói chèo là một loại hình nghệ thuật
niệm về nghệ thuật chèo? mang tính tổng hợp?
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................

Những yếu tố nào góp phần làm nên một vở diễn chèo trọn vẹn? trong đó, yếu tố nào đóng
vai trò điểm tựa?
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..

Theo bạn, sự sáng tạo của diễn viên chèo thường được thể hiện trên những phương diện
nào?
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
...................................................................................................................................................
..
b. Xúy Vân xuất hiện:
Giao nhiệm vụ cho hs hoàn thành phiếu học tập sau:
TÌM HIỂU NHÂN VẬT XÚY VÂN XUẤT HIỆN
56
 Các yếu tố cần Lời nói lệch của nhân
phân tích vật
Giải thích điệu hát, .....................................
lời nói trong chèo ....................................
....................................
Thể thơ ....................................
....................................
Tâm trạng nhân vật ....................................
....................................
....................................
Từ ngữ quan trọng ....................................
....................................
....................................
Nhận xét ....................................
....................................
....................................
Lời hát vỉa của nhân
vật
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
Lời hát quá giang
của nhân vật?
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................
....................................

C. Xúy Vân xưng danh:

Giao nhiệm vụ cho hs hoàn thành phiếu học tập sau:
TÌM HIỂU XÚY VÂN XƯNG DANH
Vì sao nhân vật Xúy Vân xưng danh?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..
Trước khi xưng danh, nhân vật đã nói câu gì? Câu nói ấy cho biết điều gì về mối giao tiếp
giữa nhân vật và khán giả?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.. .....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.....
Nội dung lời xưng danh như thế nào? vì sao nhân vật không ngại nói tuột ra đặc điểm tính
cách, nhân cách của chính mình, ngay cả khi tính cách, nhân cách ấy có nhiều điểm tiêu cực?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.. .....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.....
Nhân vật giới thiệu như thế nào về hoàn cảnh, thân phận của mình?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.. .....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.....
Nhận xét về làn điệu, tiết tấu, âm hưởng lời bài hát?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
57
.. .....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.....
TIẾT 4. VĂN BẢN ĐỌC
HUYỆN ĐƯỜNG
(Trích tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến)
A. Khởi động.
Cho hs xem một đoạn video trích vở tuồng “Nghêu, Sò, Ốc, Hến”
https://www.youtube.com/watch?v=l3G2agZaX40
Câu hỏi phát vấn: theo em vở diễn vừa được xem thuộc vào thể loại gì?( Chèo hay tuồng)
Hãy nói lên ấn tượng của em về loại hình sân khấu dân gian này?
Hs trình bày theo hiểu biết và suy nghĩ của mình
I. Chuẩn bị trước bài đọc ( tri thức chung)
Giao nhiệm vụ cho hs hoàn thành phiếu học tập sau:
Tri thức chung về thể loại và tác phẩm “Nghêu, Sò, Ốc, Hến”
Hãy tra cứu hai thuật ngữ sau:
-
Tuồng:...........................................................................................................................................
- Nghệ thuật
tuồng:.........................................................................................................................
Hiểu biết về vở tuồng “ Nghêu, Sò, Ốc, hến”? Trích đoạn “Huyện đường” (vị trí, tóm tắt, bố
( Tóm tắt, phân loại, giá trị nội dung, nghệ cục)
thuật)
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
. . ........................................................................
.......................................................................... ..
.......................................................................... ..........................................................................
. .
II. Khám phá văn bản
Gv triển khai cho các nhóm hoàn thành phiếu học tập sau
Tìm hiểu về nhân vật tri huyện
Phần nói lối Lời đối thoại Hành động cử, cử chỉ
................................................ ................................................ ................................................
................................................ ................................................ ................................................
. . .............................................. . ..............................................
................................................ .. ..
................................................ ................................................ ................................................
. . .
Nhận xét tính cách nhân vật
........................................................................................................................................................
.
........................................................................................................................................................
.
........................................................................................................................................................
.

2. Nhân vật Đề lại và lính lệ.

Gv triển khai cho các nhóm hoàn thành phiếu học tập sau
Tìm hiểu về Đề lại và lính lệ
58
 Lời nói đối thoại Hành động cử, cử chỉ
........................................................................... .........................................................................
. .........................................................................
........................................................................... .
. .........................................................................
........................................................................... .........................................................................
. .
...........................................................................
.
Nhận xét tính cách nhân vật
........................................................................................................................................................
.
........................................................................................................................................................
.
........................................................................................................................................................
.

Gv triển khai cho các nhóm hoàn thành phiếu học tập sau
Phân tích một số chi tiết tiêu biểu, đặc sắc trong đoạn trích
1. Mối quan hệ đặc biệt giữa nhân ........................................................................................
vật tri huyện và đề lại qua các lời ........................................................................................
thoại đối đáp. ........................................................................................
- Chú ý cách đáp lại lời của tri huyện ........................................................................................
và sau lời thưa của đề lại. ........................................................................................
- Nhận xét về mối quan hệ giữa hai ........................................................................................
nhân vật và lí giải vì sao có mối quan ........................................................................................
hệ đó. ........................................................................................
........................................................................................
2. Tính ước lệ của đoạn lời thoại ........................................................................................
mang tính chất xưng danh nhân vật ........................................................................................
tri huyện ........................................................................................
- Nhắc lại nội dung của đoạn lời ........................................................................................
thoại nói lối của nhân vật tri huyện. ........................................................................................
- Phần xưng danh đó khác như thế ........................................................................................
nào so với thông thường. ........................................................................................
- Nêu ý nghĩa của đoạn xưng danh
3. Hình ảnh “bọn trọc đầu” trong lời ........................................................................................
thoại của nhân vật Tri huyện và Đề ........................................................................................
lại ........................................................................................
- Hình ảnh bọn trọc đầu được nhắc ........................................................................................
đến trong lời thoại của ai? Hình ảnh ........................................................................................
đó biểu tượng cho đối tượng nào? ........................................................................................
- Cách sử dụng hình ảnh đó thể hiện ........................................................................................
thái độ nào của nhân vật ở đây.

.
3. Tổng kết
Phiếu tổng kết
Yêu cầu: Anh/Chị hãy Hs chia sẻ:
chia sẻ suy nghĩ của bản .........................................................................................................
59
thân về ý nghĩa cùng .........................................................................................................
thông điệp và nghệ thuật .........................................................................................................
tuồng trong đoạn trích ........................................................................................................

TIẾT 5. VĂN BẢN 3:

MÚA RỐI NƯỚC – HIỆN ĐẠI SOI BÓNG TIỀN NHÂN
(Phạm Thùy Dung)

HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – TẠO TÂM THẾ

Gv trình chiếu các hình ảnh về các loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống ( Không cung
cấp thông tin về ảnh). HS trên cơ sở đã học, đã biết nhận diện các loại hình nghệ thuật thông
qua các hình ảnh. Chia sẻ những hiểu biết của bản thân về sân khấu cổ truyền Việt Nam.
Bao gồm có :
Ảnh 1:Chèo. Ảnh 2: Tuồng. Ảnh 3: Múa rối nước. Ảnh 4: Cải lương.

Trích đoạn “Đào Tam Xuân đê cờ”

Biểu diễn vở chèo “Quan âm Thị Kính”
(Ảnh: Đoàn Thắng)
(ảnh:Xuân Vinh)

Sân khấu múa rối nước đặc sắc NSƯT Kim Tử Long và NSƯT Tú Sương
trong vở “Bức ngôn đồ Đại Việt”
I. Chuẩn bị trước bài đọc ( tri thức chung)
Cho hs trình bày phiếu giao nhiệm vụ trước khi học ở nhà
Phiếu giao nhiệm vụ trước khi học
Thế nào là văn bản thông tin? Đặc điểm của văn bản thông tin?
.......................................................................... ..........................................................................
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
60
.......................................................................... ..........................................................................
. .
..........................................................................
.
Tra cứu thuật ngữ : “tiền nhân”
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..

2. Văn bản thông tin : Múa rối nước- hiện địa soi bóng tiền nhân
Yêu cầu hs trên cơ sở bài soạn đã chuẩn bị hoàn thành nhanh phiếu học tập và trình bày
Tìm hiểu chung về văn bản
Xuất xứ: Tóm tắt thông tin chính của văn bản:
.......................................................................... ..........................................................................
. ..........................................................................
.......................................................................... .
. ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
. ..........................................................................
Bố cục của văn bản: .
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... ..........................................................................
. .
.......................................................................... ..........................................................................
.......................................................................... .
.
Tìm hiểu nhan đề bài viết:Giải nghĩa các từ ( Múa rối nước, soi bóng, tiền nhân), sau đó kết
nối ý nghĩa các từ thành ý nghĩa nhan đề, nêu vai trò của nhan đề trong văn bản.
........................................................................................................................................................
.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..

.
II. Khám phá văn bản
1. Phân tích cách triển khai bài viết
Chia nhóm và thực hiện hoạt động: hoàn thành phiếu học tập sau:
Phân tích cách triển khai nội dung thông tin trong từng phần
Phần (đoạn Liệt kê cách thông tin Các biện pháp nghệ Nhận xét mức độ thuyết
văn) được cung cấp thuật được sử dụng phục của cách triển khai
ấy
........................ ....................................... ................................... ...........................................
. ....................................... ................................... ...........................................
........................ ....................................... ................................... ...........................................
. ....................................... ................................... ...........................................
........................
.
61
........................
.

HOẠT ĐỘNG 3: HƯỚNG DẪN VIẾT

II. Thực hành viết
Sau khi hướng dẫn hs chọn đề tài, yêu cầu hs sinh hoàn thành phiếu chọn đề tài sau:
Gợi ý lựa chọn đề tài
1. Nhóm đề tài - Hình tượng Xúy Vân qua lớp chèo Xúy .................................................
dựa vào các văn Vân giả dại .................................................
bản vừa học - Nhân vật tri huyện qua cảnh tuồng Huyện .................................................
đường .................................................
- Nội dung thường gặp trong các tích chèo, .................................................
tuồng. .................................................
- Trống và các loại nhạc cụ khác của chèo, .................................................
tuồng. .................................................
- Vận dụng thành ngữ, tục ngữ, ca dao .................................................
trong lời thoại của nhân vật chèo...
2. Nhóm đề tài - Thói quen ẩm thực của người Việt .................................................
gắn với những - Nét đẹp của một số trang phục truyền .................................................
trải nghiệm cá thống. .................................................
nhân - trò chơ dân gian trong các lễ hội .................................................
- lễ phục ngày tết .................................................

b. Thu Thập tư liệu:

Phiếu thu thập thông tin

Nguồn tài liệu Nội dung Ghi chú tài liệu Lưu ý
................................... .................................... ................................... Hướng dẫn hs có thể
. .................................... . tìm đọc/xem các tài
................................... .................................... ................................... liệu sách, báo, các
. .................................... . phương tiện thông
................................... .................................... ................................... tin và truyền
. .................................... . thông..có liên quan
................................... .................................... ................................... để nắm được các ý
. ................................. .................................... . ................................. kiến bàn luận đã có
... .................................... ... hoặc có thể gặp trực
................................... .................................... ................................... tiếp các nghệ nhân,
. ................................. .................................... . ................................. diễn viên, cac nhà
... .................................... ... nghiên cứu để học
................................... ................................... hỏi, tham khảo ý
. ................................. . ................................. kiến.
... ...
................................... ...................................
. ................................. . .................................
... ...
................................... ...................................
. .

* Phần xây dựng đề cương dựa trên gợi ý sau:

62
 Phiếu xây dựng đề cương
Đặt vấn đề:
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Giải quyết vấn đề:
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Kết luận
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
3. Viết báo cáo nghiên cứu
4. Chỉnh sửa và hoàn thiện
Gv hướng dẫn hs cách tự đọc lại và chỉnh sửa hoàn thiện bài báo cáo.Hs phát hiện những điểm
chưa đạt và biết cách tự chỉnh sửa hoàn thiện báo cáo của mình theo phiếu sau:
Chỉnh sửa và hoàn thiện
Chổ chưa đạt Cách sửa
........................................................................ .............................................................................
........................................................................ .............................................................................
........................................................................ .............................................................................
........................................................................ .............................................................................
........................................................................ .............................................................................
....................................................................... .............................................................................

gợi ý: Cần xem xét các phần xem đã được chưa ( phần đặt vấn đề, giải quyết vấn đề, kết luận)
nếu chưa thì cần sửa lại như thế nào.
Cần chú ý bổ sung , chỉnh sửa, hoàn thiện báo cáo nghiên cứu trên các mặt chủ yếu như:
- Sự tường minh của lý do chọn đề tài
- sự nhất quán trong cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề.
- Sự khách quan, chặt chẽ trong lập luận.
- sự tinh gọn và đầy đủ của các cứ liệu, bằng chứng.
- Sự minh bạch trong việc dẫn nguồn tài liệu hay ghi chú xuất xứ của các ý kiến được trích dẫn.
63
- Sự tuân thủ các quy tắc ngữ pháp và những quy định về chính tả, cách trình bày văn bản.

TIẾT 7. NÓI VÀ NGHE

LẮNG NGHE VÀ PHẢN HỒI VỀ MỘT BÀI THUYẾT TRÌNH KẾT QUẢ NGHIÊN
CỨU
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – TẠO TÂM THẾ
GV giao nhiệm vụ : Xem một đoạn video về trình bày báo cáo kết quả nghiên cứu đã thực hiện
ở bài 4 và thảo luận cặp đôi : Theo em, bài báo cáo kết quả nghiên cứu có cần được phản
hồi không? Điều quan trọng nhất khi phản hồi một bài báo cáo nghiên cứu là gì?
https://coccoc.com/search?query=b%C3%A1o+c%C3%A1o+nghi%C3%AAn+c
%E1%BB%A9u&tbm=vid
Định hướng dẫn vào bài: - Bài báo cáo kết quả nghiên cứu cần nhiều ý kiến phản hồi để giúp
tác giả nhìn nhận vấn đề từ nhiều chiều, nhiều hướng, từ đó có thể hoàn thiện , bổ sung sản
phẩm của mình một cách tốt nhất.
- Điều quan trong nhất khi phản hồi một bài cáo cáo nghiên cứu đó là tập trung lắng nghe và
đưa ra các góp ý thiện chí, xây dựng cho công trình nghiên cứu của tác giả
luận về các chủ đề mang tính thời sự khác.

BÀI 6 : NGUYỄN TRÃI – “DÀNH CÒN ĐỂ TRỢ DÂN NÀY”

Văn bản 1: TÁC GIA NGUYỄN TRÃI
HOẠT ĐỘNG 2: HƯỚNG DẪN HỌC SINH TÌM HIỂU TRI TRỨC NGỮ VĂN
1. Tìm hiểu tri thức chung
Gv giao nhiệm vụ cho hs hoàn thành phiếu học tập với các nội dung được trình bày trên phiếu
( giao về nhà tìm hiểu trong tiết trước)
Phiếu 1: Hiểu biết về văn học trung đại Việt Nam và văn nghị luận Việt Nam thời Trung Đại
VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM
Tra cứu thuật ngữ “ Văn học trung đại”: Các giai đoạn phát triển:
....................................................................... .......................................................................
. .......................................................................
....................................................................... .
.
Đặc điểm cơ bản: Tác giả văn học trung đại:
....................................................................... .......................................................................
....................................................................... .......................................................................
. .
VĂN NGHỊ LUẬN VIỆT NAM THỜI TRUNG ĐẠI
Thành tựu Yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận:
....................................................................... .......................................................................
....................................................................... .......................................................................
. .

2. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu tiểu sử nguyễn trãi

Gv giao nhiệm vụ cho hs hoàn thành phiếu học tập với các nội dung được trình bày trên phiếu
Phiếu 2:
64
 TÌM HIỂU VỀ TIỂU SỬ NGUYỄN TRÃI
1. Xuất thân, quê quán: 2. Trước khởi nghĩa Lam Sơn (1380-1418):
....................................................................... .......................................................................
. .
3. Nguyễn Trãi trong thời kì khởi nghĩa Lam 4. Nguyễn Trãi sau khởi nghĩa Lam Sơn
Sơn (1418- 1428): ( 1428- 1442):
....................................................................... .......................................................................
. ...................................................................... . ......................................................................
.. ..

3: hướng dẫn học sinh tìm hiểu sự nghiệp sáng tác của nguyễn trãi

TÌM HIỂU SỰ NGHIỆP SÁNG TÁC CỦA NGUYỄN TRÃI

1. Tác phẩm
chính:......................................................................................................................
2. Nội dung thơ văn
a. Đặc sắc tư tưởng nhân b. Tấm lòng với thiên nhiên c. Nỗi niềm thế sự
nghĩa:
.............................................. .............................................. ..............................................
. . .
.............................................. .............................................. ..............................................
. . .
3. Nét đặc sắc về nghệ thuật ( Nét đặc sắc nghệ thuật được thể hiện trong các thể loại sáng
tác của Nguyễn Trãi?)
a. Văn chính luận: b. Thơ chữ Hán c. Thơ chữ nôm
.............................................. .............................................. ..............................................
. . .
.............................................. .............................................. ..............................................
. . .
4. Đánh giá thơ văn Nguyễn Trãi:
...................................................................................................................................................

VĂN BẢN 2 : ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN TÁC PHẨM

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. Tìm hiểu chung
Giao phiếu học tập cho học sinh:
TÌM HIỂU THÔNG TIN VỀ TÁC PHẨM
1. Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Trãi và hoàn cảnh ra 2. Nêu hiểu biết của em về
đời của tác phẩm “Bình Ngô đại cáo”? thể Cáo?
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
...................................................................................................
..............................................
...................................................................................................
65
................................................................................................... ..............................................
................................................................................................... ..............................................
..............................................

3. Nhan đề bài cáo có ý nghĩa gì ? Chia bố cục và tóm lược nội dung từng đoạn?
* Ý nghĩa nhan đề:
..................................................................................................................................................
.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
* Bố cục và nội dung :
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Tìm hiểu từ dòng 1 đến dòng 18 của bài cáo.
Đọc kĩ 3 dòng đầu và cho biết: Đọc kĩ các dòng từ 4-18 và cho biết
1. Căn cứ thứ nhất để tác giả 1.Căn cứ thứ hai mà tác giả dựa vào để xây dựng mạch
xây dựng mạnh lập luận của lập luận của bài cáo đó là gì?
bài cáo đó là gì? ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
................................................. 2. Liệt kê các yếu tố căn bản mà bài cáo đưa ra để xác
2. Tra từ điển và ghi lại ý định chủ quyền của dân tộc ta?
nghĩa của từ “ Nhân nghĩa”? ...............................................................................................
nhân nghĩa có nguồn gốc từ ...............................................................................................
đâu? ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
................................................. ...............................................................................................
3. Theo tác giả, thế nào là 3. Những yếu tố nào được bổ sung so với Nam Quốc Sơn
nhân nghĩa? Điểm mới mẻ của Hà?
tư tưởng nhân nghĩa mà ...............................................................................................
Nguyễn Trãi đề cập đến là gì? ...............................................................................................
Ý nghĩa tư tưởng nhân nghĩa ...............................................................................................
mà tác giả vạch ra từ đầu? 4. Nghệ thuật được sử dụng trong đoạn 1?
.................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
................................................. ...............................................................................................
.................................................. ...............................................................................................
66
.................................................. ...............................................................................................
.................................................

=> Hai căn cứ trên có mối liên hệ với nhau như thế nào?
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

So sánh với Nam quốc sơn hà (Lí Thường Kiệt) để thấy sự phát triển của tư tưởng chủ quyền
độc lập dân tộc?
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

2. Tìm hiểu từ dòng 19 đến dòng 43 của bài cáo.

1. Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật trong 2. Tác giả chỉ ra những tội ác nào của giặc
đoạn trích? Minh?
....................................................................... .......................................................................
...................................................................... .
....................................................................... .......................................................................
...................................................................... . .
...................................................................... .......................................................................
...................................................................... . .
...................................................................... .......................................................................
...................................................................... . ......................................................................
..
.......................................................................
. ......................................................................
..
.......................................................................
.
4. Trong đoạn trích Anh/chị thấy cuộc sống, 5. Phía sau những câu chữ anh/chị đọc được
số phận của nhân dân hiện lên ra sao? cảm xúc gì của tác giả? Cảm nhận của em về
....................................................................... bản cáo trạng?
...................................................................... . .......................................................................
...................................................................... .
....................................................................... .......................................................................
...................................................................... . . ......................................................................
...................................................................... ..
...................................................................... .......................................................................
. ......................................................................
..
.......................................................................
.

67
3. Thực hiện những hoạt động theo thứ tự trong phiếu học tập để tìm hiểu hình tượng
người lãnh tụ Lê Lợi trong buổi đầu dựng cờ khởi nghĩa.
Lãnh tụ Lê Lợi trong buổi đầu dựng cờ khởi nghĩa
1. Theo anh/chị người anh 2. Hình tượng chủ tướng Lê lợi được miêu tả như thế nào ?
hùng lãnh đạo cuộc khởi Nghệ thuật khắc họa ?
nghĩa cứu nước cần có .....................................................................................................
những phẩm chất gì? .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.....................................................................................................
2. Trong buổi đầu dựng 3. Bạn có cảm xúc ra sao khi đọc đoạn trích khắc họa chân
nghiệp , Lê Lợi đã gặp dung người anh hùng lên lợi ?
phải những khó khăn nào? .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.......................................... .....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
4: Tìm hiểu quá trình 10 năm chiến đấu và chiến thắng của Nghĩa quân Lam Sơn (Bản
hùng ca về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn)- đoạn 3
1. Mặc dù gặp rất nhiều những khó khăn nhưng nghĩa quân Lam Sơn vẫn chiến thắng, điều
gì đã giúp chúng ta đi đến thành công như vậy?
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
2. Chiến thắng của ta, thất bại của giặc được miêu tả như thế nào? Bằng những biện pháp
nghệ thuật gì?
*Chiến thắng của ta được miêu tả đối sánh.
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... .
...................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................*
68
Hình ảnh kẻ thù:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... .
...................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
3. Chứng minh tính chất hùng tráng của 4. Chủ trương hòa bình, nhân đạo của Lê Lợi
đoạn văn: - Nguyễn Trãi được thể hiện như thế nào ở
........................................................................ phần 3 này? Hành động đó làm sáng tỏ tư
........................................................................ tưởng cốt lõi nào đã nêu ở đầu bài cáo?
........................................................................ .........................................................................
........................................................................ .........................................................................
........................................................................ .........................................................................
........................................................................ .........................................................................
........................................................................ .........................................................................
........................................................................ .........................................................................
........................................................................ .........................................................................

5: Tuyên bố thắng trận, khẳng định sự nghiệp chính nghĩa và nêu lên bài học lịch sử:
1. Mục đích đoạn cuối bài cáo là gì?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Chức năng đoạn cuối này? 2. Bài học lịch sử mà Nguyễn Trãi nêu ra qua
........................................................................ lời tuyên bố độc lập? ý nghĩa của bài học lịch
........................................................................ sử đó đối với chúng ta ngày nay như thế nào?
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................

6.Tổng kết
1.Rút ra những giá trị chung về nội dung 2.Kết cấu của “ Bình Ngô đại cáo” và tác
và nghệ thuật của bài cáo. dụng của nghệ thuật kết cấu đó?
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
69
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

3. Biểu hiện của yếu tố biểu cảm trong bài cáo?

....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
VĂN BẢN 3 : BẢO KÍNH CẢNH GIỚI
A. KHỞI ĐỘNG
Cho hs xem đoạn video về khu di tích lịch sử “Côn Sơn, Chí Linh, Hải Dương” ( Không cung
cấp địa điểm cụ thể)

Hỏi: Đoạn video trên nói về kh di tích lịch sử nổi tiếng của nước ta thuộc huyện Chí Linh, Hải
Dương. Em hãy cho biết đó là khu di tích lịch sử nào?
a. Di tích Quốc Phụ, Chí Linh, Hải Dương.
b. Di tích Bà Chúa Ba Sao, Chí Linh, Hải Dương.
c. Di tích Chu Văn An, Chí Linh, Hải Dương.
d. Di tich Côn Sơn, Chí Linh, Hải Dương
Hs trả lời: đáp án D
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
I. Tìm hiểu chung.
Giao phiếu học tập trước khi học sau để hs tìm hiểu ở nhà và đến lớp trình bày
1. Giới thiệu vài nét về tác giả 2. Hiểu biết về tập thơ “ Quốc Âm thi tập”?
Nguyễn Trãi? .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................
70
 ....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
....................................................
...................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
......................................................................................... ..
.......................................................................................
.........................................................................................
......................................................................................... ..
.......................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................

CẢNH NGÀY HÈ < Bảo kính cảnh giới , bài 43 >

1. Giới thiệu chùm thơ : “Bảo kính 2. Bài thơ được tác giả viết bằng chữ Hán hay chữ Nôm?
cảnh giới” .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................3.
.................................................... Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Dòng nào có 6 chữ?
.................................................... Các dòng 6 chữ đem lại hệ quả biểu đạt gì?
.................................................... .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................
.................................................... ......................................................................................... ..
.................................................... .......................................................................................
.................................................... .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................4.
.................................................... Người bộc lộ cảm xúc trong bài thơ ( Nhân vật trữ tình)
.................................................... là ai? Cảm nhận khái quát của em về nhân vật này?
.................................................... .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................
.................................................... .........................................................................................

5. Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh nào?

........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
6. Chia bố cục và nội dung bài thơ? Có nhiều cách chia kết cấu một bài thơ đường luật :
2/2/2/2, 4/4, hoặc 6/2.
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

II. Tìm hiểu chi tiết văn bản

PHIẾU TÌM HIỂU 6 CÂU THƠ ĐẦU

1a: Câu thơ thứ nhất cho 2a. Chỉ ra những sự vật, màu sắc, hương vị, âm thanh có trong
thấy Tác giả đón nhận cảnh bức tranh cảnh ngày hè?
ngày hè trong hoàn cảnh .....................................................................................................
nào? hoàn cảnh này đem .....................................................................................................
lại cho con người tâm thế .....................................................................................................
71
gì?
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
3.Nhận xét về bức tranh
“cảnh ngày hè” trong bài
thơ? Bức tranh cho thấy
điều gì trong tâm hồn nhà
thơ?
..........................................
............................................
............................................
............................................
..........................................
............................................
............................................
............................................
PHIẾU HỌC TẬP TÌM HIỂU HAI CÂU SAU
1a. Ghi lại vắn tắt điển cố “ Ngu cầm”:
...................................................................... điều gì? ( Chú ý đến từ “dẽ có”)? Ao ước
...................................................................... điều gì? Cho ai?Cảm nhận của em về con
...................................................................... người Ức Trai lúc này?
...................................................................... ......................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
....................................................................................................
2b:Các chữ “ đùn đùn”, “ tán rợp giương”, gợi ra màu sắc, sự
vận động, hình dáng của cây hòe như thế nào? Các chữ “
Phun thức đỏ” gợi ra mức độ màu sắc, chiều hướng vận động
của sự vật ra sao?
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
2c: Chữ “ tiễn” gợi cảm nhận mùi hương của sen hồng như
thế nào? Các chữ “lao xao”. “ dắng dỏi” gợi âm thanh tiếng
chợ cá và tiếng ve ra sao? Tiếng ve được cảm nhận như âm
thanh của tiếng gì?
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
4. Để miêu tả bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ngày hè tác
giả đã sự dụng những biện pháp nghệ thuật gì?
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
2. Hai câu thơ cho thấy nhà thơ thầm trách
72
......................................................................
......................................................................
1b. Dòng thơ cuối nhấn mạnh vào điều gì?
Có cách ngắt nhịp như thế nào? tạo âm điệu
ra sao?
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................

3.Bài thơ cho em thấy được vẻ đẹp như thế
nào trong tâm hồn Nguyễn Trãi?
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
4.Bài thơ nằm trong chùm “ bảo kính cảnh
giới” nhưng nó có nặng về giáo huấn
khuyên răn hay không?
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................

PHIẾU HỌC TẬP TỔNG KẾT GIÁ TRỊ NỘI DUNG VÀ NGHỆ THUẬT BÀI THƠ
1. Nội dung: 2. Nghệ thuật:
......................................................... .......................................................................................
......................................................... ......................................................................................
......................................................... .......................................................................................
......................................................... ......................................................................................
......................................................... .......................................................................................
......................................................... ......................................................................................

3. Trong bài “ Cảnh ngày hè”
Nguyễn Trãi đã nổ lực Việt hóa từ
Hán như thế nào trong các kết hợp
từ: Ngày trường, hòe lục, thạch lựu
hiên, hồng liên trì, tiễn mùi hương,
làn ngư phủ,cầm ve, lầu tịch
dương. Phân tích hiệu quả nghệ
thuật của các kết hợp đó.
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
4. Từ triết lí thế sự của Nguyễn Trãi trong câu thơ
dưới dây, anh chị hãy viết một bài văn nghị luận
(khoảng 400 đến 600 từ) , trình bày suy nghĩ của mình
về ý nghĩa của việc chuyên cần học tập:
.......................................................................................
......................................................................................
.......................................................................................
......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
......................................................................................
.......................................................................................
73
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
......................................................................................
.......................................................................................
.......................................................................................
......................................................................................
.......................................................................................
......................................................................................
.......................................................................................

VĂN BẢN 4 : DỤC THÚY SƠN

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI.
I. Đọc- hiểu khái quát
GV cho hs đọc văn bản trước lớp, chia nhóm hs, hoàn thành phiếu
ĐỌC- HIỂU KHÁI QUÁT VĂN BẢN
1. Tìm hiểu hoàn cảnh ra đời của bài thơ 2. Thể thơ, bố cục?
“Dục Thúy Sơn ........................................................................
....................................................................... ........................................................................
....................................................................... ........................................................................
........................................................................ .......................................................................
........................................................................ .......................................................................
3. Đặc điểm kết cấu của bài thơ Dục Thúy Sơn
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................
4. Điểm khác biệt giữa bản dịch nghĩa và bản dịch thơ?
thơ.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................ .......................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.........................................................................................................
II. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chi tiết văn bản
Giáo viên giao nhiệm vụ theo phiếu học tập cho hs thực hiện làm nhóm rồi báo cáo
Đọc- hiểu chi tiết tìm hiểu khung cảnh núi Dục Thúy
1. Xác định điểm nhìn của tác giả?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Các yêu tố miêu tả khung cảnh núi Dục Thúy (6 câu đầu)
........................................................................................................................................................
74
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................
-> Nhận xét về khung cảnh thiên nhiên ấy:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................=> Qua khung
cảnh thiên nhiên ấy ta nhận thấy điều gì trong con người, tâm hồn nhà thơ?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................

PHIẾU TÌM HIỂU HAI CÂU THƠ CUỐI

1. Nhân vật Trương Thiếu Bảo là ai? 2.Hình ảnh “dấu rêu hoen” gợi cho em cảm
.................................................................... nhận gì?
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................
................................................................... ....................................................................
...................................................................
3.Nỗi niềm của Nguyễn Trãi khi nghĩ về người xưa qua hai câu cuối này?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................

PHIẾU HỌC TẬP TỔNG KẾT

( Khái quát nội dung và nghệ thuật của văn bản
1. Nội dung: 2. Nghệ Thuật:
................................................................... ...................................................................
.................................................................. ..................................................................
................................................................... ...................................................................
.................................................................. ..................................................................
................................................................... ...................................................................
.................................................................. ..................................................................
................................................................... ...................................................................
.................................................................. ..................................................................
................................................................... ...................................................................
.................................................................. ..................................................................
75
 BÀI 7: QUYỀN NĂNG CỦA NGƯỜI KỂ CHUYỆN
(12 tiết: Tiết 67 - 78)
PHẦN 1: ĐỌC

Tiết: 67, 68 VĂN BẢN 1: NGƯỜI CẦM QUYỀN KHÔI PHỤC UY QUYỀN
(Trích Những người khốn khổ)
Vích-to Huy-gô
B. VĂN BẢN
* KHỞI ĐỘNG
Giao phiếu học tập cho hs, yêu cầu hs hoàn thành phiếu:
1. Tình yêu thương là gì? Anh/Chị cảm thấy
như thế nào khi được đón nhận tình yêu
thương?
...............................................................
............................................................... .......
............................................................... .......
......................................................

2. Hãy ghi lại một câu danh ngôn (Hoặc câu văn, câu thơ) về tình yêu thương mà
anh/chị thấy ấn tượng nhất.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
....................................................................................................................................

* HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

PHIẾU 1: VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ VÀ VĂN BẢN

1. Nêu hiểu biết của em về tác giả
Victo Huy-gô cùng sự nghiệp sáng tác
của ông?
...............................................................
.............................................................
2. Tóm tắt tiểu thuyết “Những người khốn khổ”
...............................................................................
..............................................................................
..............................................................................
...............................................................................

3. Vị trí đoạn trích “Người cầm quyền khôi phục uy quyền”

..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
4. Bạn hình dung như thế nào về một con người có uy quyền?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Phiếu 2: Tìm hiểu nhân vật Gia-ve theo gợi dẫn

PHIẾU 2: TÌM HIỂU NHÂN VẬT GIA-VE

76
1. Tác giả miêu tả và bình luận về ngoại hình 2. Người kể chuyện nhận xét như thế
( bộ mặt, cặp mắt, cái cười) của Gia-ve như nào về giọng nói của Gia-ve?
thế nào? ........................................................
.......................................................................... ........................................................ ...
. .....................................................
..........................................................................
.
..........................................................................
.
3. Gia-ve xưng hô với Giăng-Van- giăng ra 4. Liệt kê các hành động của Gia-ve
sao? Nhận xét về ngôn ngữ của Gia-ve với với Giăng-Văn-giăng ?
Giăng-Van- giăng? ........................................................ ...
.......................................................................... ..................................................... ......
. .................................................. .........
.......................................................................... ...............................................
.
..........................................................................
.
5. Chỉ ra những từ ngữ Gia-ve dùng để xưng 6. Chỉ ra hành động của Gia-ve với
hô và nói về Phăng Tin. Phăng-tin.
.......................................................................... ........................................................ ...
. ..................................................... ......
.......................................................................... ..................................................
.
..........................................................................
.

8. Nhân vật Gia-ve trong đoạn trích gợi anh chị liên tưởng đến điều gì? Vì sao?
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
9. Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để xây dựng hình tượng nhân vật Gia-
ve?
.......................................................................................................................................
10.Theo anh/chị khi Phăng-tin chết vì sao Gia-ve lại lộ rõ sự run sợ trước Giăng Van-
giăng?
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Phiếu 3: Tìm hiểu nhân vật Giăng Van- giăng theo gợi dẫn
PHIẾU 3: TÌM HIỂU NHÂN VẬT GIĂNG VAN- GIĂNG
Em biết gì về hoàn cảnh , số phận của nhân vật Giăng Van- giăng?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Trước khi Phăng-tin chết
1. Nhận xét về thái độ của Giăng Van- 2. Nhận xét về ngôn ngữ của Giăng Van- giăng
giăng với Gia-ve? trong các câu: “Tôi biết là anh muốn gì rồi” và “
............................................................. tôi muốn nói riêng với anh câu này”.
77
............................................................. ...................................................................................
...................................................................................
3. Vì sao Giăng Van- giăng lại có thái độ và hành động như vậy trước tên mật thám?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Sau khi Phăng-tin chết
4. Giăng Van- giăng đã có ngôn ngữ, 5. Điều gì có thể khiến Giăng Van- giăng có thể
thái độ và hành động như thế nào với hành động đầy bản lĩnh và kiên cường đến thế?
Gia-ve sau khi Phăng-tin chết? ..................................................................................
............................................................. ..................................................................................
.............................................................
7. Thử đoán xem Giăng Van- giăng đã thì thầm điều gì mà khiến “gương mặt Phăng-tin như
sáng rỡ lên một cách lạ thường”?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
8. Nhân vật Giăng Van-giăng trong đoạn trích gợi liên tưởng đến hình ảnh của ai?
.................................................................................................................................................
9. Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để khắc họa hình tượng nhân vật Giăng Van-
giăng?
.................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
10. Xây dựng hình tượng nhân vật Giăng Van-giăng , theo anh/chị mục đích hướng đến của
tác giả là gì?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
11. Trong đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền, nhân vật nào thật sự có uy
quyền? Do đâu bạn khẳng định như vậy?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Trong đoạn trích này, theo bạn, điều gì mới làm nên uy quyền của một con người?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Phiếu học tập số 4: Tổng kết

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5: TỔNG KẾT
Nội dung Nghệ thuật
....................................................................... .........................................................................
....................................................................... .........................................................................
....................................................................... .........................................................................
....................................................................... ......................................................................... .
....................................................................... ........................................................................
.........................................................................
Thông điệp cuộc sống
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

VĂN BẢN: DƯỚI BÓNG HOÀNG LAN

- Thạch Lam
=
78
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. Tìm hiểu khái quát văn bản

Phiếu 1: Tìm hiểu tác giả- tác phẩm

Thông tin về tác giả Thạch Lam: Tác phẩm tiêu biểu:
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ . ........................................................................
....................................................................... ........................................................................

Đặc điểm sáng tác:

....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Phiếu 2: khái quát văn bản

Tóm tắt văn bản:
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Bố cục: Xác định ngôi kể chuyện trong văn bản:

........................................................................ ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
........................................................................ . ........................................................................ .
....................................................................... .......................................................................
II. Đọc- hiểu chi tiết
1. Khung cảnh thiên nhiên
Phiếu 3: Tìm hiểu về khung cảnh thiên nhiên trong truyện theo hệ thống câu hỏi gợi dẫn
1. Nhan đề “Dưới bóng hoàng lan” đã gợi cho em một khung cảnh thiên nhiên như thế nào?
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
2. Khi đọc văn bản, em ấn tượng nhất với cảnh nào trong văn bản? nếu cần chọn một cảnh để
vẽ minh họa, em chọn cảnh nào? vì sao?
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................ ...........
.........................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
3. Em có nhận xét gì về bức tranh thiên nhiên được tác giả đề xuất trong tác phẩm?
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
79
............................................................................................................................................

Văn bản: MỘT CHUYỆN ĐÙA NHO NHỎ

(An-tôn Sê-khôp)
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. Vài nét khái quát về tác giác, tác phẩm:
Phiếu 1: TÌM HIỂU TÁC GIẢ- TÁC PHẨM
Thông tin về tác giả An- tôn Sê Khốp: Đặc điểm sáng tác
.............................................................................................................. truyện ngắn:
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
.............................................................................................................. ...................................
Xuất xứ truyện ngắn “Một chuyện đùa nho nhỏ”:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

PHIẾU 2: TÌM HIỂU KHÁI QUÁT VỀ TRUYỆN NGẮN “MỘT CHUYỆN ĐÙA NHO
NHỎ” THEO GỢI DẪN.
Tóm tắt truyện: Truyện có thể chia thành mấy phần? nêu khái
....................................................................... quát nội dung của từng phần:
....................................................................... ........................................................................
....................................................................... .........................................................................
....................................................................... .........................................................................
....................................................................... .........................................................................
....................................................................... .......................................................................
Câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ở ngôi thứ mấy? Ngôi kể đó ở trong văn
bản có điểm gì khác biệt?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

II. Đọc- hiểu chi tiết:

1. Tìm hiểu về nhân vật tôi:
a. Lần trượt tuyết đầu tiên
TÌM HIỂU DIỄN BIẾN LẦN TRƯỢT TUYẾT ĐẦU TIÊN QUA CÁC GỢI DẪN
- Xác định khung cảnh: - Sự việc, nhận xét:
....................................................................... ........................................................................
80
....................................................................... ........................................................................
- Thái độ, tình cảm của nhân vật “Tôi” với Na-đi-a:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................... ............
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................... ........................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................
b. Những lần trượt tuyết sau đó:
Diễn biến tâm lí của nhân vật trong những lần trượt tuyết sau đó
1.Tìm những chi tiết cho thấy diễn tiến tâm lí của nhân 2. Nhận xét tình cảm nhân vật
vật ở những lần trượt tuyết sau: Tôi dành cho Na-đi-sa:
............................................................................................. ....................................................
............................................................................................. ....................................................
............................................................................................. ....................................................
............................................................................................. ....................................................
............................................................................................. ....................................................
............................................................................................. ....................................................
3. Sau sự việc xảy ra với nhân vật Tôi hãy rút ra bài học :
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

2. Nhân vật Na-đi-a:

Gv giao nhiệm vụ: Tìm hiểu diễn biến tâm lí của nhân vật Na- đi-a. Từ đó nêu suy nghĩ của
em về nhân vật này?
....................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ...
................................................................................................................................................. ......
.............................................................................................................................................. .........
........................................................................................................................................... ............
........................................................................................................................................
.................................................................................................................................................... ...
................................................................................................................................................. ......
.............................................................................................................................................. .........
...........................................................................................................................................
D. VẬN DỤNG
Tìm đọc một số truyện có sử dụng ngôi kể thứ nhất và khái quát ngắn gọn chủ đề của truyện.
Chuyển giao nhiệm vụ:
- Về nhà tìm đọc một số truyện có ngôi kể thứ nhất.
- Xác định chủ đề của truyện.
- Hoàn thành Phiếu học tập số 1.
(Phiếu học tập số 1)
Nội dung Con khướu sổ lồng Chuyện con mèo dạy hải
âu bay
81
Ngôi của người kể
chuyện
Nhân vật chính
Điểm nhìn
Chủ đề
Thông điệp rút ra từ đoạn
trích

Thực hành tiếng Việt: BIỆN PHÁP CHÊM XEN, BIỆN PHÁP LIỆT KÊ

II : Biện pháp liệt kê

Phiếu 1: Tìm hiểu ngữ liệu về phép liệt kê
Nhiệm vụ 1: Hoàn thành phiếu HT 1: Tìm hiểu ngữ liệu về phép liệt kê (Phụ lục 1)
STT Ngữ liệu Thống Dấu Vị trí Mục đích phần
kê số hiệu phần in in đậm
lượng hình đậm trong
đối thức để câu
tượng đánh
trong dấu
phần in phần in
đậm đậm
1 Con vẫn đinh ninh ghi khắc 4 Dấu Giữa câu Nêu rõ những
công ơn sinh thành, dưỡng phẩy người mà
dục của gia tộc, ông bà, cha “con” khắc ghi
mẹ, tổ tiên, con như thấy từ công ơn sinh
trong tâm linh, huyết mạch sự thành, dưỡng
sinh sôi, nẩy nở, phúc thọ an dục.
khang của cháu con đời đời -> Cung cấp
nối tiếp trong cộng đồng dân thông tin.
tộc yêu thương.
(Ma Văn Kháng, Mùa lá rụng
trong vườn)
2 Mùa xuân của tôi - mùa xuân ............ ............ ............ .........................
Bắc Việt, mùa xuân của Hà ............ ............ ............ .........................
Nội - là mùa xuân có mưa ............ ............ ............ ... .........................
riêu riêu, gió lành lạnh, có ............ ............ ......... .........................
tiếng nhạn kêu trong đêm ............ ............ ............ .........................
xanh, có tiếng trồng chèo ............ ............ ............ ... .........................
vọng lại từ những thôn xóm ............ ............ ......... .........................
xa xa, có câu hát huê tình ............ ............ ............ .........................
của cô gái đẹp như thơ ............ ............ ............ ... .........................
mộng… ............ ............ ......... .........................
(Vũ Bằng, Tháng Giêng, mơ ............ ............ ............ .........................
về trăng non rét ngọt) ............ ............ ............ .........................
3 Người Huế có đủ cung bậc ............ ............ ............ .........................
ngôn ngữ để diễn tả vị cay, ............ ............ ............ .........................
bao gồm hết mọi giác quan, ............ ............ ............ ... .........................
càng nói càng “sướng miệng”: ............ ............ ......... .........................
82
 cay phỏng miệng, cay xé ............ ............ ............ .........................
lưỡi, cay điếc mũi, cay chảy ............ ............ ............ ... .........................
nước mắt, cay toát mồ hôi, ............ ............ ......... .........................
cay điếc tai, cay điếc óc,… ............ ............ ............ .........................
(Hoàng Phủ Ngọc Tường, ............ ............ ............ .........................
Chuyện cơm hến)
4 Một số cây cối và động vật có ............ ............ ............ .........................
tính cách tượng trưng: con ............ ............ ............ .........................
hạc và con nai thể hiện tuổi ............ ............ ............ ... .........................
thọ, cây tre là đạo đức, cây ............ ............ ......... .........................
mận là sức mạnh tinh thần ............ ............ ............ .........................
và thể chất, cây cúc thể hiện ............ ............ ............ ... .........................
hạnh phúc,v.v. ............ ............ ......... .........................
(Nguyễn Văn Huyên, Văn ............ ............ ............ .........................
minh Việt Nam) ............ ............ ............ .........................
5 Nhưng một điều bố thấy: khi ............ ............ ............ .........................
nghe đến chuyện tuổi thơ của ............ ............ ............ .........................
bố thì Khánh chớp chớp mắt, ............ ............ ............ ... .........................
rồi mắt đỏ lên, đang nói ............ ............ ......... .........................
nhiều, trở thành im lặng; ............ ............ ............ .........................
đang nghịch ngợm rong ............ ............ ............ ... .........................
chơi trở nên hiền hậu ............ ............ ......... .........................
chuyên cần; bài tập nham ............ ............ ............ .........................
nhở trở thành chỉn chu; ............ ............ ............ ... .........................
đang ăn mặc lôi thôi, diêm ............ ............ ......... .........................
dúa trở thành gọn gàng, ............ ............ ............ .........................
giản dị… ............ ............ ............ ... .........................
(Duy Khán, Tuổi thơ im ............ ............ ......... .........................
lặng). ............ ............ ............ .........................
............ ............ ............ .........................
6 Gậy tre, chông tre chống lại ............ ............ ............ .........................
sắt thép của quân thù. Tre ............ ............ ............ .........................
xung phong vào xe tăng, đại ............ ............ ............ ... .........................
bác. Tre giữ làng, giữ nước, ............ ............ ......... .........................
giữ mái nhà tranh, giữ đồng ............ ............ ............ .........................
lúa chín. Tre hi sinh để bảo ............ ............ ............ ... .........................
vệ con người. Tre, anh hùng ............ ............ ......... .........................
lao động ! Tre, anh hùng ............ ............ ............ .........................
chiến đấu. ............ ............ ............ ... .........................
(Thép Mới, Cây tre Việt ............ ............ ......... .........................
Nam) ............ ............ ............ .........................
............ ............ ............ .........................

Nhiệm vụ 2: Từ việc hoàn thành phiếu HT 1, em hãy khái quát những đặc điểm của phép
liệt kê vào bảng sau:
Phép liệt kê
Khái niệm Dấu hiệu nhận diện Mục đích (tác dụng)
............................................ ............................................ .............................................

83
 Phần viết: VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ TÁC PHẨM
(Chủ đề và nhân vật trong tác phẩm truyện)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu kiểu bài qua văn bản tham khảo
- Gv yêu cầu học sinh đọc bài viết tham khảo “ Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân”
(Nguyễn Đăng Mạnh) và chia lớp thành 4 nhóm để hoàn thành phiếu học tập sau:
Tìm hiểu bài viết tham khảo: Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân
+ Xác định câu văn thế hiện chủ đề bài viết. + Nhận xét cách dẫn dắt của tác giả để đạt
........................................................................ hiệu quả của bài viết.
........................................................................ .........................................................................
.........................................................................
+ Ý nghĩa chủ đề và nhân vật được khẳng định như thế nào qua bài viết
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

BÀI 8: THẾ GIỚI ĐA DẠNG CỦA THỐNG TIN (11 tiết)

PHẦN 1: ĐỌC
VĂN BẢN 1:
SỰ SỐNG VÀ CÁI CHẾT
(Trích Từ điển yêu thích bầu trời và các vì sao)
A. KHỞI ĐỘNG
Giáo viên cho hs xem video ( Trái đất bị ốm- Phim hoạt hình dài 5 phút)
https://www.youtube.com/watch?v=CeYmbIXAYbk
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu tri thức ngữ văn
Gv cho hs trình bày phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà ( hs dựa vào tri thức ngữ văn ở SGK để
hoàn thành phiếu)
TÌM HIỂU TRI THỨC NGỮ VĂN
- Văn bản thông tin
+ Khái niệm:...............................................................................................................................
....................................................................................................................................................
+ Đặc trưng:................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
+ Lưu ý.......................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
- Bản tin:
+ Khái niệm:...............................................................................................................................
....................................................................................................................................................
+ Đặc trưng:................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
- Văn bản nội quy nơi công cộng:
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Phương tiện ngôn ngữ:.............................................................................................................
84
....................................................................................................................................................
Hoạt động 2: Tìm hiểu vài nét về tác giả và văn bản:
I. Tìm hiểu chung
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị ở nhà hoàn thành phiếu ở dưới, đến lớp phát biểu, thuyết
trình.
PHIẾU 1: VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ VÀ VĂN BẢN
Thông tin về tác giả Trịnh Xuân Thuận?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
VĂN BẢN
Xuất xứ: Vị trí, vai trò: Giá trị của văn bản:
.............................................. .............................................. ..............................................
.............................................. .............................................. ..............................................
.............................................. .............................................. ..............................................

Hoạt động 3: Đọc- hiểu văn bản

II. Đọc- hiểu văn bản
1. Đọc- hiểu khái quát:
Hs hoàn thành phiếu học tập sau:
PHIẾU TÌM HIỂU KHÁI QUÁT VĂN BẢN
1. Đọc và tóm tắt văn bản:
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
2. Tóm tắt những thông tin chính trong từng đoạn để khái quát nội dung từng đoạn của văn
bản ( được đánh số từ 1-4)
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
3. Từ 1 và 2 chỉ ra và nhận xét về cách tổ chức các thông tin đó của tác giả:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
2. Đọc hiểu chi tiết:
2.1: Nội dung:
Gv yêu cầu học sinh hoạt động nhóm 3 người, phát phiếu học tập ở dưới để học sinh thảo luận,
tìm hiểu và hoàn thành. Sau khi hoàn thành cử đại diện một số nhóm trình bày.
Gv nhận xét chốt ý.
PHIẾU TÌM HIỂU VỀ NỘI DUNG
- Xác định đề tài của văn bản:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
- Ý nghĩa nhan đề “Sự sống và cái chết”
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
- Thông điệp cuộc sống qua văn bản
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
85
- Gốc độ tiếp cận vấn đề riêng của tác giả
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
* Mối quan hệ giữa “đấu tranh sinh tồn” và “tiến hóa”
( Thông qua văn bản ‘Sự sống và cái chết” em học được điều gì về mối quan hệ giữa “ đấu
tranh sinh tồn” và ‘tiến hóa”, giữa “sự sống” và “cái chết”?)
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

2.2: Nghệ thuật

Gv yêu cầu học sinh hoạt động nhóm 3 người, phát phiếu học tập ở dưới để học sinh thảo luận,
tìm hiểu và hoàn thành. Sau khi hoàn thành cử đại diện một số nhóm trình bày.

PHIẾU HỌC TẬP TÌM HIỂU VỀ NGHỆ THUẬT

(Nhận xét về các đặc trưng của văn bản thông tin)
- Tính chính xác:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
- Ngôn ngữ:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
- Sự kết hợp các yếu tố nghệ thuật khác:
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

Hoạt động 4: Hướng dẫn tổng kết

III. Tổng kết
Gv yêu cầu học sinh tổng kết: Giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật và rút ra được thông điệp
cuộc sống sau khi tìm hiểu bài. Sau khi học sinh làm bài thì cho trình bày , nhân xét, bổ sung
cho nhau.
Gv tiến hành chốt ý
PHIẾU HỌC TẬP TỔNG KẾT
Giá trị nội dung Giá trị nghệ thuật
......................................................................... ...................................................................
......................................................................... ................................................................... ....
......................................................................... ...............................................................
Thông điệp cuộc sống
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

VĂN BẢN: NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG CỦA NGƯỜI VIỆT

( trích “Văn minh Việt Nam”)- Nguyễn Văn Huyên
- Gv hướng dẫn HS tìm kiếm, phân tích, đánh giá và tổng hợp thông tin theo mẫu phiếu học
tập sau đây:
Tên tài Tác giả Nguồn Năm Nơi Các Đánh
liệu/hiện công công thông giá
86
 vật bố bố tin
chính

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm
I. Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm:
Gv yêu cầu học sinh trình bày phiếu sản phẩm đã chuẩn bị khi tìm hiểu ở nhà.
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào:
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
Phiếu 1: Tìm hiểu tác giả- tác phẩm
Thông tin về tác giả Nguyễn Văn Huyên: Tác phẩm tiêu biểu:
..................................................................................................... ..........................................
..................................................................................................... ..........................................
Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác văn bản “ Nghệ thuật truyền thống của người Việt”
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc- hiểu văn bản
II. Đọc- hiểu văn bản
* Đọc- hiểu khái quát văn bản
Giao phiếu cho các nhóm hoàn thành và trình bày
Phiếu 2: khái quát văn bản
Tóm tắt văn bản:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Bố cục:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Vẽ sơ đồ tóm tắt nội dung chính:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

* Đọc- hiểu chi tiết văn bản

1. Nội dung:
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU CHI TIẾT VĂN BẢN
- Đặc tính nhân dân biểu hiện trong nghệ thuật truyền thống
+ Biểu hiện
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Thiên hướng nghệ thuật
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Một số ngành nghệ thuật truyền thống
+ Kiến trúc
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
87
+ Điêu khắc
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

2. Nghệ thuật:
Hs hoàn thành phiếu và trình bày
TÌM HIỂU NGHỆ THUẬT CỦA VĂN BẢN
( Chỉ ra và phân tích tác dụng của những yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận được sử dụng
trong văn bản.- Hãy đánh giá tính hiệu quả của việc đưa kí hiệu phi ngôn ngữ vào văn bản)
- Hãy nhận xét về cách đặt nhan đề và cách triển khai nội dung của văn bản?
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................

Yếu tố miêu tả Yếu tố biểu cảm Yếu tố nghị luận

................................................... ................................................ .....................................
................................................... ................................................ .....................................
................................................... ................................................. .....................................
Tác dụng:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

Văn bản : “PHỤC HỒI TẦNG OZONE: THÀNH CÔNG HIẾM HOI CỦA NỖ LỰC
TOÀN CẦU” ( Theo báo Tuổi trẻ cuối tuần, ngày 30/10/2021) -Lê My
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung.
I. Tìm hiểu chung
Phiếu 1: TÌM HIỂU TÁC GIẢ- TÁC PHẨM
1. Thông tin về tác giả Lê My:
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
2. Văn bản
a. Xuất xứ: b. Tóm tắt:
................................................... ...........................................................................................
................................................... ...........................................................................................

88
c. Bố cục:
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...................................................
...........................................................................................
........................................................................................... ....
.......................................................................................
........................................................................................... ....
.......................................................................................
........................................................................................... ....
.......................................................................................
........................................................................................... ....
.......................................................................................
........................................................................................... ....
.......................................................................................
...........................................................................................

Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc- hiểu văn bản:

II. Đọc- hiểu văn bản
1. Nội dung:
a. Đoạn 1: Từ đầu đến " các khủng hoảng môi trường khác " - Tình hình khởi sắc về
phục hồi tầng ozone.
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN ( ĐOẠN 1)
Từ đầu đến " các khủng hoảng môi trường khác " - Tình hình khởi sắc về phục hồi tầng
ozone.
- Cách đặt nhan đề của tác giả
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Thông tin phần sa-pô của văn bản
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Tác dụng của việc đặt vấn đề đó
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

b. Đoạn 2 : Tiếp theo đến " may mắn là thế giới đã lắng nghe " - Những nghiên cứu về
tầng ozone.
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN ( ĐOẠN 2)
Tiếp theo đến " may mắn là thế giới đã lắng nghe " - Những nghiên cứu về tầng ozone
- Thông tin về tầng ozone
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Nhà khoa học trong " vai thám tử " ( Phát hiện, nghiên cứu)
........................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
- Ý nghĩa của nghiên cứu
........................................................................................................................................................

89
...............................................................................................................................................

c. Đoạn 3 : Còn lại - Những nhân tố làm nên thành công của nỗ lực phục hồi tầng ozone.
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN ( ĐOẠN 3)
Còn lại - Những nhân tố làm nên thành công của nỗ lực phục hồi tầng ozone
- Những nhân tố làm nên thành công
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Thông điệp từ văn bản
........................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

2. Nghệ thuật:
Các nhóm HS trao đổi thảo luận và báo cáo sản phẩm
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào :
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
Hs hoàn thành phiếu và trình bày
TÌM HIỂU NGHỆ THUẬT CỦA VĂN BẢN
- Hãy nhận xét về cách đặt nhan đề và cách triển khai nội dung của văn bản?
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................
2. Theo bạn, ngôn ngữ của văn bản này đã đáp ứng được những yêu cầu nào của một bản tin?
Bạn có đồng tình khi người đưa tin coi nhà nghiên cứu khoa học là “thám tử”, “tuyến phòng
thủ” và nỗ lực phục hồi tầng ozone là trận chiến?
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................

Phương tiện ngôn ngữ Phương tiện phi ngôn ngữ

................................................................ ...............................................................................
............................................................... ................................................................................
Nhận xét chung về sự kết hợp của hai loại phương tiện ngôn ngữ
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Theo bạn, thế nào là một bản tin có giá trị?
....................................................................................................................................................

Phần viết: VIẾT VĂN BẢN NỘI QUY HOẶC VĂN BẢN HƯỚNG DẪN NƠI CÔNG
CỘNG
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
- GV cho HS quan sát hình ảnh hoặc video trực quan về một số văn bản nội quy và văn bản
hướng dẫn thường gặp trong đời sống: nội quy thư viện, văn bản hướng dẫn tham quan khu
bảo tồn thiên nhiên,…
- Giáo viên giao phiếu và chia lớp thành 6 nhóm hoàn thành 02 phiếu học tập theo dạng
KHĂN TRẢI BÀN: Nhóm 1,2 Phiếu học tập1: Tìm hiểu về văn bản nội quy
Nhóm 3.4: Phiếu học tập 2: Tìm hiểu về văn bản hướng dẫn nơi công cộng
Nhóm 1,2,3,4 Phiếu học tập số 3: Phân tích ngữ liệu tham khảo
90
Phiếu 1 ( Nhóm 1,2) Tìm hiểu về văn bản nội quy
Văn bản nội quy
- Thế nào là văn bản nội quy?

- Yêu cầu của văn bản nội quy?

- Nội dung của văn bản nội quy?
- Hình thức của văn bản nội quy?
- Cách viết văn bản nội quy?

Phiếu 2 (Nhóm 3,4) Tìm hiểu về văn bản hướng dẫn nơi công cộng:

Văn bản hướng dẫn nơi công cộng

- Thế nào là văn bản hướng dẫn nơi công cộng?

- Yêu cầu của văn bản hướng dẫn nơi công cộng?
- Nội dung của văn bản hướng dẫn nơi công cộng?
- Hình thức của văn bản hướng dẫn nơi công cộng?
- Cách viết văn bản hướng dẫn nơi công cộng?

Phụ lục 2. Rubic đánh giá

STT Nội dung đánh giá Kểt quả
Đạt Chưa đạt
1 - Tên của tổ chức biên soạn nội dung nội quy , vị trí đặt?

2 - Tên nội quy, vị trí đặt, hình thức trình bày

3 - Vị trí đặt lời dẫn, hình thức lời dẫn

4 - Các mục trong nội quy, cách sắp xếp theo trật tự các
mục, Hình thức trình bày các mục

D. THỰC HÀNH ĐỌC: TÍNH CÁCH CỦA CÂY

Yêu cầu cần đạt sau khi thực hành đọc
- Hs biết cách xác định thông tin chính trong một văn bản thông tin
- hs biết vận dụng kiến thức, kỹ năng để tìm hiểu điểm nhìn của các giả khi quan sát và phân
tích tính cách của cây.
- Hs biết cách đánh giá ý nghĩa của yếu tố miêu tả được sử dụng trong văn bản thông tin.
- Từ việc đọc văn bản người học cần rút ra được thông điệp của văn bản và bài học ưng xử cần
thiết đối với cây cối
Tiến trình hoạt động
91
Yêu cầu học sinh đọc và tự hoàn thành phiếu sau:
Thực hành đọc: TÍNH CÁCH CỦA CÂY (Trích)
1. Xác định thông tin chính của văn bản?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Điểm nhìn của tác giả?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3. Ý nghĩa của yếu tố miêu tả
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
4. Thông điệp từ văn bản
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
5. Bài học ứng xử cần thiết với cây cối qua văn bản?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Sau khi học sinh hoàn thành, gv tổ chức cho hs trình bày phiếu kết quả của mình, tổ chức đánh
giá kết quả bài làm của học sinh.

BÀI 9: HÀNH TRANG CUỘC SỐNG

PHẦN 1: ĐỌC
VĂN BẢN 1: VỀ CHÍNH CHÚNG TA
(Trích 7 bài học hay nhất về vật lí)
Các-lô Rô-ve-li
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu tri thức ngữ văn
Gv cho hs trình bày phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà ( hs dựa vào tri thức ngữ văn ở SGK để
hoàn thành phiếu)
TÌM HIỂU TRI THỨC NGỮ VĂN
- Bạn biết gì về biểu đồ, sơ đồ và bài luận về bản thân? ( hãy điền thông tin vào chỗ chấm
còn thiếu- với các từ khóa đã cho mà em cảm thấy thích hợp)
Tri thức cần hoàn thành:
1. Từ khóa : Cụ thể, trực quan, logic, biểu đồ tròn, Venn, thời gian, cây.
Các biểu đồ, sơ đồ giúp các thông tin trong văn bản trở nên (1) ....,(2)....đồng thời cho thấy
mối quan hệ (3) giữa các thông tin. Có nhiều dạng biểu đồ , sơ đồ: (4) thể hiện vòng tuần
hoàn của các sự vật, hiện tượng; sơ đồ (5) dùng để so sánh; biểu đồ (6) dùng để biểu đạt sự
phát triển ; sơ đồ ( 7) thể hiện hệ thống cấp bậc của thông tin.
2. Từ khóa: Văn bản nghị luận, quan điểm, bày tỏ, những trải nghiệm, chính người viết, sức
hấp dẫn, thực hành, chính mình.
Bài luận về bản thân là một loại(8), thể hiện (9), chủ kiến của người viết, có lập luận chặt
chẽ và bằng chứng đáng tin cậy. Tuy nhiên, khác với bài nghị luận thông thường, bài luận về
bản thân hướng vào việc tự (10), tự soi xét và chia sẻ (11) suy nghĩ,... của (12).Sự chân
thành sâu sắc trong suy ngẫm của người viết là yếu tố quan trọng nhất làm nên (13) của kiểu
văn bản này. Viết một bài luận về bản thân là (14) việc nhìn lại (15) tự ý thức về giá trị của
chính mình- điều có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc chuẩn bị hành trang cuộc sống.

Hoạt động 2: Tìm hiểu vài nét về tác giả và văn bản:
I. Tìm hiểu chung
92
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị ở nhà hoàn thành phiếu ở dưới, đến lớp phát biểu, thuyết
trình.
PHIẾU 1: VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ VÀ VĂN BẢN
Thông tin về tác giả Các-lô Rô-ve-li ?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Hiểu biết về tác phẩm “7 bài học hay nhất về vật lí”:
..................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Văn bản: Hành trang cuộc sống

Thể loại, xuất xứ: Bố cục: Chủ đề
.............................................. .............................................. ..............................................
.............................................. .............................................. ..............................................
.............................................. .............................................. ..............................................
Hoạt động 3: Đọc- hiểu văn bản
II. Đọc- hiểu văn bản
2.1: Nội dung:
Gv yêu cầu học sinh hoạt động nhóm 3 người, phát phiếu học tập ở dưới để học sinh thảo luận,
tìm hiểu và hoàn thành. Sau khi hoàn thành cử đại diện một số nhóm trình bày.
Gv nhận xét chốt ý.
PHIẾU TÌM HIỂU VỀ NỘI DUNG
- Quan điểm của tác giả
+ Xác định các câu chủ đề ở các đoạn (1), (2), (3), (4), (7), (9).
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
+ Quan điểm của tác giả trong 4 đoạn cuối từ (10) đến (13)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
- Luận điểm chính của văn bản
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
- Suy ngẫm của tác giả
+ Biểu hiện:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
+ Nhận xét:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

2.2: Nghệ thuật:

PHIẾU TÌM HIỂU VỀ NGHỆ THUẬT
* Chỉ rõ các lí lẽ, dẫn chứng trong cách lập luận mà tác giả đã tạo ra sự thuyết phục cho bài
viết:
.................................................................................................................................................

93
.................................................................................................................................................
* Các yếu tố miêu tả,biểu cảm, các biện pháp tu từ trong văn bản:
+ Miêu tả:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
+ Biểu cảm:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
+ Biện pháp tu từ:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Hoạt động 4: Hướng dẫn tổng kết

III. Tổng kết
Gv yêu cầu học sinh tổng kết: Giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật và rút ra được thông điệp
cuộc sống sau khi tìm hiểu bài. Sau khi học sinh làm bài thì cho trình bày , nhân xét, bổ sung
cho nhau.
Câu hỏi gợi ý:
+ Văn bản đề cập đến vấn đề gì và đã đem đến cho người đọc những thông tin cơ bản nào?
+ Những yếu tố nào về nghệ thuật đã tạo nên sức hấp dẫn của văn bản thông tin này?
+ Đánh giá chung về tác giả.
Gv tiến hành chốt ý
PHIẾU HỌC TẬP TỔNG KẾT
Giá trị nội dung Giá trị nghệ thuật
........................................................................ ........................................................................
. ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
. ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
. ........................................................................
........................................................................ ........................................................................
. ...................................................................... ........................................................................
...
........................................................................
. ......................................................................
...
........................................................................
.
Thông điệp cuộc sống
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................

VĂN BẢN: CON ĐƯỜNG KHÔNG CHỌN

Rô-bớt Phờ-rót (Robert Frost)
A. KHỞI ĐỘNG
94
Cho hình ảnh chèn thêm câu hỏi để học sinh đưa ra suy nghĩ của mình:
Câu hỏi 1: Hình ảnh trên gợi cho em suy nghĩ về điều gì trong cuộc sống?
Dự kiến câu trả lời: Hình ảnh thực nhưng gợi ta liên tưởng về những con đường, những ngã rẽ
đầy trăn trở và những lựa chọn trong cuộc sống.
Câu hỏi 2: Theo các em mỗi lựa chọn của chúng ta ngày hôm nay có ảnh hưởng như thế nào
tới cuộc sống của chúng ta trong tương lai? Làm thế nào để đưa ra những lựa chọn đúng trong
cuộc đời?

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm
I. Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm:
Gv yêu cầu học sinh trình bày phiếu sản phẩm đã chuẩn bị khi tìm hiểu ở nhà.
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào:
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
Phiếu 1: Tìm hiểu tác giả- tác phẩm
1. Thông tin về tác giả Rô - bớt Phờ - Rót :
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
2. Điều em biết về hoàn cảnh sáng tác 3. Thử lí giải tại sao tác giả đặt nhan đề bài thơ
của văn bản “Con đường không chọn”? là “Con đường không chọn” chứ không phải là
.................................................................... “Con đường tôi chọn” hay “Con đường ít người
.................................................................... chọn”?
.................................................................... ...........................................................................
................................................................... ...........................................................................
Chia bố cục theo em thấy hợp lí nhất?
....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc- hiểu văn bản
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Hình ảnh con đường và lối rẽ
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU HÌNH ẢNH CON ĐƯỜNG VÀ LỐI RẼ
- Hãy liên tưởng hình ảnh “con đường” và “lối rẽ” trong bài thơ tượng trưng cho điều gì? Ẩn
ý đó gợi cho em nghĩ đến vấn đề gì của cuộc sống?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................- Hãy
nhận xét về đặc điểm của hai “lối rẽ”, từ đó lí giải vì sao nhân vật trữ tình lại khó lựa chọn
được lối đi cho riêng mình?
........................................................................................................................................................
95
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................- Bài
học rút ra?
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
............................................................................................................................................

Phiếu học tập số 1: Tìm các văn bản có nội dung về cuộc sống con người có nhiều ngả rẽ
Văn bản Điểm giống Điểm khác
............................................. ............................................. ...............................................
............................................. ............................................. .. ............................................... .
............................................. ........................................... .... .............................................. ..
............................................. ......................................... .............................................

Phiếu học tập số 2:

Thông điệp có ý nghĩa
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
Lý giải
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................
.....................................................................

Văn bản : MỘT ĐỜI NHƯ KẺ TÌM ĐƯỜNG

(Phan Văn Trường)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung.
I. Tìm hiểu chung
Phiếu 1: TÌM HIỂU TÁC GIẢ- TÁC PHẨM
1. Thông tin về tác giả Phan Văn Trường:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................
2. Văn bản
a. Xuất xứ: b.Tìm hiểu về nội dung cuốn sách “ Một đời như kẻ
............................................................ tìm đường”:
........................................................... ........................................................................
........................................................................
........................................................................
c. Xác định ngôi kể trong đoạn trích? ........................................................................ ..............
............................................................ ..........................................................
............................................................ ........................................................................ ..............
............................................................ ..........................................................
........................................................................

96
Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc- hiểu văn bản:
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Nội dung
Gv yêu cầu học sinh chuẩn bị bài ở nhà thông qua phiếu học tập sau đó thuyết trình nhanh tại
lớp
TÌM HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
- Theo em thấy mục đích của bài luận là gì?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Quan điểm chính của tác giả trong bài luận?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
- Hệ thống lí lẽ, bằng chứng để làm rõ quan điểm đó?
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

2. Nghệ thuật:
Các nhóm HS trao đổi thảo luận và báo cáo sản phẩm
GV quan sát, nhắc nhở HS về cách thức báo cáo sản phẩm (trình bày bằng hình thức nào :
trình chiếu p.p hoặc video, cách thể hiện sản phẩm ra sao)
Hs hoàn thành phiếu và trình bày
XÁC ĐỊNH VAI TRÒ CỦA YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ BIỂU CẢM
* Yếu tố tự sự
- Biểu hiện:
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Tác dụng:
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
* Yếu tố biểu cảm
- Biểu hiện:
........................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
+ Tác dụng:
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Phần viết: VIẾT BÀI LUẬN VỀ BẢN THÂN

Hoạt động 2: Thực hành viết

* Chuẩn bị viết
B1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV: Thực hành viết một bài luận về bản thân để ứng cử vào một vị trí lãnh đạo trong câu lạc
bộ dựa trên các phiếu hướng dẫn trong phiếu học tập số 1
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Hướng dẫn Thực hành Kết quả
1. Trải nghiệm nào trong cuộc sống là đáng nhớ và có ý ..................... .....................
97
nghĩa nhất đối với em? Em đã thay đổi như thế nào sao trải ...................... ......................
nghiệm đó?
2. Quan niệm sống của em là gì? Đâu là những giá trị em ..................... .....................
muốn theo đuổi, thế mạnh và điểm yếu của em là gì? ...................... ......................
3. Từ những trải nghiệm của bản thân em rút ra được bài ..................... .....................
học, thông điệp nào? ...................... ......................

B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS hoạt động cá nhân, điền câu trả lời vào phiếu
B3: Báo cáo thảo luận: HS chia sẻ câu trả lời. HS khác lắng nghe, nhận xét.
B4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét phần trình bày của HS
* Tìm ý, lập dàn ý
B1:Chuyển giao nhiệm vụ
GV: Từ những chỉ dẫn, gợi mở từ phần Chuẩn bị viết, hãy tìm ý và lập dàn ý bằng cách hoàn
thành phiếu học tập số 2.
B2: Thực hiện nhiệm vụ:
- HS đọc phần Tìm ý, lập dàn ý trong SGK và các yêu cầu của phiếu học tập.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Hướng dẫn Thực hành
1. Xác định người đọc duyệt hồ sơ và nguyện vọng của em ..................................................
khi viết bài luận về bản thân? ..................................................
2. Nêu suy nghĩ về những điểm mạnh và điểm yếu của bản ..................................................
thân. Điểm cần khác phục và có thể khắc phục? ..................................................
3. Lời cam kết của bản thân khi bạn được tuyển dụng? ..................................................
..................................................

BẢNG KIỂM
CẦN CỐ GẮNG ĐẠT YÊU CẦU BÀI LÀM TỐT
TIÊU CHÍ
(0 – 4 điểm) (5 – 7 điểm) (8 – 10 điểm)

Bài làm chưa đảm Bài làm đảm bảo cấu

Bài làm đảm bảo cấu
bảo cấu trúc, luận điểm trúc, luận điểm chính
trúc, trình bày mạch
mơ hồ, chưa thuyết chưa làm rõ thông điệp.
lạc, sắp xếp các luận
phục. Trình bày chưa Trình bày tương đối sạch
điểm, bằng chứng, lí lẽ
mạch lạc. Mắc nhiều lỗi đẹp. Mắc ít có lỗi chính
theo trật tự logic. Có sự
Hình thức
chính tả. tả. kết hợp các phương
(3 điểm)
thức biểu đạt phù hợp.
Có bằng chứng là các
trải nghiệm có thực của
bản thân. Trình bày
thuyết phục được
người nghe.
Nội dung sơ sài mới Nội dung đúng, đủ và Bài có ý tưởng, thông
dừng lại ở mức độ biết làm rõ được một phần điệp, luận điểm chính
và nhận diện. thông điệp. làm rõ được thông
Nội dung
Có ít nhất 1 – 2 ý mở điệp. Có bài học rút ra.
(7 điểm)
rộng nâng cao Có ít nhất 1 – 2 ý mở
rộng nâng cao. Có sự
sáng tạo
Điểm 0 – 4 điểm 5 – 7 điểm 8 – 10 điểm

98
 TỔNG 10

Phần NÓI VÀ NGHE

THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI CÓ SỬ DỤNG KẾT HỢP PHƯƠNG
TIỆN NGÔN NGỮ VÀ PHI NGÔN NGỮ
A. KHỞI ĐỘNG
GV cho học sinh theo dõi 1 bài thuyết trình của một diễn giả
(video: https://www.youtube.com/watch?v=VyGxue5QEUM- Bệnh vô cảm)
.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
1. Chuẩn bị nói và nghe
Gv giao nhiệm vụ: Chia lớp thành 3 nhóm và tổ chức bắt thăm cho nhóm mình 1 trong 3 đề
tài được đề xuất ở SGK ngữ văn 10 tr66.
Các nhóm thảo luận đề tài của mình qua các nội dung: Đề tài, tìm ý và sắp xếp ý, xác định các
từ ngữ then chốt.
Đầu tiên hướng dẫn học sinh công tác chuẩn bị nói và nghe.
a. Người nói

* Lựa chọn đề tài : gần gũi, được mọi người quan tâm, hứng thú (GV hướng dẫn thêm cho hs
cách lựa chọn đề tài: cần tìm tư liệu phù hợp để tổ chức bài nói của mình. Cái riêng của bài nói
cũng như cách thực hiện bài nói lúc đó thể hiện ở những phát hiện và kiến giải mang tính cá
nhân về vấn đề, cùng với khả năng diễn đạt và thu hút sự chú ý của người nghe . Với đề tài
được tùy ý chọn người nói có thể tham khảo các đề tài xã hội đã được đề cập trong phần đọc
của bài học này . Ngoài ra người nói nên chú ý đến đặc điểm, nhận thức , tâm lý, thị hiếu,...
Của người nghe để từ đó lựa chọn những đề tài xã hội gần gũi hoặc đang được quan tâm, gợi
cảm hứng ( đối với người nghe)
* Tìm ý và sắp xếp ý:
- Nên dựa vào việc giải đáp cụ thể đối với các câu hỏi sau để tìm ý, xây dựng luận điểm :
+ Vấn đề xã hội sẽ được trình bày ở đây là gì?
+ Vì sao tôi muốn nói về vấn đề này?
+ Vấn đề xã hội được trình bày ở đây có những khía cạnh nào cần đặc biệt lưu ý? Có điều gì
cần điều chỉnh trong nhận thức của chúng ta về vấn đề xã hội đang được nói tới? Chúng ta nên
có thái độ và hành động như thế nào trước vấn đề xã hội đó?
- Bài thuyết trình cần trình bày được vấn đề xã hội đã lựa chọn, đồng thời nêu lên quan điểm
của người thuyết trình, quan điểm sẽ được cụ thể hóa bằng các luận điểm. Hai nội dung cơ bản
trên có thể được trình bày lần lượt hoặc xen kẽ nhau tùy theo lựa chọn của người thuyết trình
Gợi ý
Vấn đề xã hội: Lẽ sống cống hiến ở người trẻ.
- Lí do chọn đề tài :
+ Sống cống hiến là một lẽ sống đẹp , cần có trong con người dù ở bất kì thời đại nào.
+ Đặt trong bối cảnh toàn thế giới đang trải qua đại dịch căng thẳng, lẽ sống cống hiến càng
trở nên cao đẹp.
+ Cuộc sống hiện đại hóa khiến con người dần thu về với lối sống cá nhân , tách biệt với cộng
đồng.
- Những khía cạnh cần lưu ý về vấn đề xã hội
+ Thực trạng lối sống của người trẻ hiện nay.
+ Biểu hiện của lẽ sống cống hiến trong xã hội hiện nay.
+ Ý nghĩa của lẽ sống cống hiến
99
+ Bài học nhận thức và hành động
- Chúng ta nên có thái độ như thế nào trước vấn đề xã hội đó :
+ Ý thức trách nhiệm của bản thân
+ Lan tỏa lối sống đẹp, có ích, tránh xa những lối sống tiêu cực.
+ Hòa nhập với tập thể , có tinh thần đóng góp chung.
* Xác định từ ngữ then chốt
- Với dạng bài nghị luận thuyết trình về một vấn đề xã hội, các từ ngữ then chốt của một mặt
có tính khách quan ( liên quan đến việc trình bày các thông tin về vấn đề xã hội) , một mặt có
tính chủ quan ( liên quan đến việc thể hiện và bảo vệ quan điểm của người thuyết trình về các
vấn đề xã hội)
+ Các từ ngữ có tính khách quan : theo.... thì ; căn cứ vào...., theo tường thuật của...
+ Các từ ngữ có tính chủ quan : tôi nhận định rằng , tôi khám phá ra rằng, điều tôi thấy đáng
chú ý là, từ góc nhìn của tôi , theo quan điểm của tôi,...
* Phương tiện hỗ trợ
- Chuẩn bị các phương tiện phi ngôn ngữ như : tranh ảnh, sơ đồ, bảng biểu, video...
- Với bài thiên về khái quát, cần có những sơ đồ, bảng biểu tổng hợp, với bài thiên về cung cấp
dẫn chứng cụ thể, xác thực thì việc sử dụng các hình ảnh trực quan, video...nên được ưu tiên
lựa chọn.
b. Chuẩn bị nghe
- Tìm hiểu trước về đề tài thuyết trình. Nếu đó là đề tài được lớp hoặc nhóm học tập xác định
sẵn , bạn cần tìm kiếm các tư liệu bàn về vấn đề xã hội đó , đồng thời phác thảo sơ lược những
kiến giải của mình để trao đổi với người nói. Nếu người nói sử dụng hình thức khảo sát trước
buổi thuyết trình, bạn nên hưởng ứng việc khảo sát đó một cách nghiêm túc, cẩn thận, góp
phần giúp người nói lựa chọn đúng vấn đề xã hội mà mọi người cùng quan tâm hoặc muốn tìm
hiểu.
2.Thực hành nói và nghe
GV yêu cầu học sinh trình bày làm việc cá nhân ( Ghi vào giấy dàn ý nói) và thực hành nói.
Hs thuộc nhóm đề tài nào sẽ trình bày bài nói về đề tài đó.
Người nói. Trình bày bài nói theo hướng sau:
- Mở đầu : nêu vấn đề xã hội và lí do lựa chọn
- Triển khai : trình bày các luận điểm trong bài thuyết trình theo trình tự đã được chuẩn bị , kết
hợp hài hòa với việc trình chiếu PowerPoint ( nếu có) và các phương tiện phi ngôn ngữ khác.
- Kết luận : Khái quát lại những luận điểm chính, từ đó gợi ra hướng suy nghĩ tiếp về vấn đề;
bày tỏ mong muốn nhận được sự trao đổi từ người nghe.
• Người nói
- Người nói cần chú ý đến sự kết hợp giữa các phương tiện phi ngôn ngữ đã chuẩn bị với các
phần nội dung cụ thể của bài nói ( nhất là các phần cần nhấn mạnh hãy thể hiện quan điểm
riêng)
- Sử dụng ngữ điệu : ( lên giọng, ngừng nghỉ...) và ngôn ngữ cơ thể ( ánh mắt, cử chỉ, điệu
bộ...) một cách linh hoạt để gia tăng sức biểu đạt của bài nói, tạo ra sự tương tác tốt nhất với
người nghe
Người nghe
- Theo dõi phần trình bày mà người nói thể hiện bằng ngôn ngữ và bằng các phương tiện phi
ngôn ngữ.
- Nghe trên tinh thần cởi mở, sẵn sàng tiếp nhận quan điểm của người nói và chuẩn bị thể hiện
quan điểm của mình ở hoạt động trao đổi
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP, CỦNG CỐ MỞ RỘNG SAU BÀI 9:
Gv yêu cầu học sinh về nhà hoàn thành các bài tập 1,2,3,4 ( Tr120) và bài tập 5,6 (tr121) Tổ
chức đánh giá kết quả qua bài tập của hs trên lớp qua các mục: Thái độ, tri thức, kết quả làm
việc dựa trên Thông tin phản hồi của bài tập.
100
Câu 1. Các văn bản Về chính chúng ta, Con đường không chọn, Một đời như kẻ tìm
đường gợi cho bạn suy nghĩ gì về cuộc sống?
Trả lời:
+ Con người vô cùng nhỏ bé trước cuộc đời mênh mông vô tận. Con người không phải là chúa
tể của tự nhiên mà là một bộ phận, có mối quan hệ qua lại , mật thiết với tự nhiên.
+ Cuộc sống muôn màu, muôn vẻ và mỗi chúng ta luôn phải can đảm đưa ra những lựa chọn,
để quyết định số phận của bản thân.
+ Từ sự chiêm nghiệm của con người từng trải ta nhận được bài học: Thành công không phải
ở đâu xa mà thành công ngay chính trên con đường chúng ta đã trải qua.
+ Trên đời này không có con đường cùng mà bất kì con đường nào cũng có lối ra, đi đường
nào cũng có thể thành công bởi hạnh phúc nằm ngay trên chính con đường mà ta đã chọn.
Câu 2. So sánh đặc trưng của bài luận về bản thân và văn bản nghị luận thông thường dựa
theo gợi ý sau:
Tác
Bài luận về bản thân Văn bản nghị luận thông thường
phẩm
Nội dung
Cấu trúc
Ngôn ngữ
Trả lời:
Tác
Bài luận về bản thân Văn bản nghị luận thông thường
phẩm
- Là văn bản nghị luận, thể hiện + Bàn luận về các vấn đề con người,
quan điểm, chủ kiến của người viết. xã hội, thể hiện ý kiến của người viết
Nội
- Hướng vào việc tự bày tỏ, tự soi về những tư tưởng trong cuộc sống.
dung
xét và chia sẻ và những trải nghiệm, + Bàn luận tính đúng sai của vấn đề và
suy nghĩ,... của chính người viết. thuyết phục người đọc, người nghe.
- Linh hoạt, sáng tạo , người viết có - Cấu trúc logic, chặt chẽ giữa các
thể triển khai mạch cấu trúc theo luận điểm, sử dụng lý lẽ và dẫn chứng
những trải nghiệm cá nhân : thuyết phục
+ Huy động trải nghiệm + Thực trạng của vấn đề xã hội
Cấu + Suy nghĩ về bản thân và cuộc sống + Bàn luận về tính đúng sai, những
trúc + Tưởng tượng về tương lai mặt tích cực/ tiêu cực của vấn đề xã
+ Bài học từ những trải nghiệm của hội
bản thân + Phân tích ý nghĩa của vấn đề xã hội
+ Kêu gọi hành động, gợi mở suy + Bài học nhận thức chung
nghĩ cho người đọc + Bài học cá nhân
Ngôn ngữ gần gũi , dễ hiểu , mang
Ngôn + Ngôn ngữ rõ ràng, giàu sắc thái biểu
cá tính của người viết , thể hiện cảm
ngữ cảm, có điểm nhấn.
xúc chân thành.
Câu 3. Tìm đọc thêm các văn bản về những nhân vật, sự kiện có ảnh hưởng lớn trong cuộc
sống đương đại. Tổng hợp lại những thông tin đó dưới dạng biểu đồ, sơ đồ.
Trả lời:
* Các nhân vật có ảnh hưởng lớn cuộc sống đương đại
1. Barack Obama

101
- Tổng thống Mỹ Barack Obama. Barack Obama là tổng thống da màu đầu tiên của Mỹ.
Không giống như các tổng thống khác, thành công bầu cử của Barack Obama là biểu tượng
không chỉ đối với cộng đồng người Mỹ gốc Phi còn cả đối với dân tộc thiểu số trong nước Mỹ
là vô cùng đặc biệt. Ông cũng là tổng thống Mỹ đầu tiên sinh ra bên ngoài lục địa Mỹ.
- Trong năm 2009, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã giành được giải thưởng Nobel Hòa
Bình. Barack Obama gặp phải một trong những thách thức kinh tế lớn nhất, trong khủng
hoảng suy thoái kinh tế năm 2008. Ông đã có thể ký luật cho phép nền kinh tế Mỹ khởi động
lại một lần nữa.
- Cái chết của Osama Bin Laden cũng đã xảy ra trong nhiệm kỳ của ông. Tái đắc cử nhiệm kỳ
thứ hai vào năm 2012 khi đánh bại Romney, ông đã kêu gọi toàn cộng đồng LGBT ( hỗ trợ
phần lớn trong việc đưa những cá nhân bị thiệt thòi vào cộng đồng chung)
- Trong thời gian đương nhiệm ông là tổng thống đầu tiên trong nhiều thập kỷ của nước Mỹ,
đã bình thường hóa quan hệ với Cuba.
2. Vladimir Putin
- Tổng thống Nga- Vladimir Putin là một nhân vật đầy màu sắc chính trị. Một cựu nhân viên
KGB , Vladimir Putin giữ đai đen judo . Ông bắt đầu sự nghiệp chính trị của mình bằng cách
trở về phía Boris Yeltsin. Ông đã có thể leo lên các cấp bậc và sau này trở thành người lãnh
đạo nước Nga.
3. Bill Gates
- Bill Gates được biết đến như những người đàn ông giàu nhất trên Trái Đất. Ông là người
đồng sáng lập của Microsoft. Và đã trở thành công ty máy tính lớn nhất thế giới. Tài sản hiện
tại của Bill Gates là 76.400.000.000 $. Có một số lời chỉ trích về ông bao gồm cả hoạt động
kinh doanh chống cạnh tranh.
- Ông được biết đến như một nhà từ thiện . Ông đã tặng một khoản tiền lớn vào nỗ lực khoa
học khác nhau. Bill Gates và vợ của ông đã tổ chức các hoạt động từ thiện. Họ là những nhà từ
thiện hào phóng nhất thứ 2 ở Mỹ với 28 tỷ $ để làm từ thiện.
- Quỹ từ thiện của họ là khả năng hỗ trợ các dự án khoa học khác nhau bao gồm các sinh vật
biến đổi gen trong nông nghiệp. Một điều tuyệt vời về Bill Gates là khả năng của mình để ảnh
hưởng đến những người như Mark Zuckerberg và Warren Buffet. Cùng với Zuckerberg và
Buffet, họ đã có thể ký vào một bản cam kết về việc cung cấp một nửa tổng tài sản của họ cho
tổ chức từ thiện trong thời gian đó.
4. Sergey Brin and Larry Page ( Google)
- Sergey Brin cùng với Larry Page đã thành lập Google . Google là công cụ tìm kiếm lớn nhất
hiện nay. Nó đã thay đổi cách chúng ta xem thông tin. Giá trị của Brin là $ 39 tỷ và giá trị của
Larry Page là $ 36,7 tỷ .
- Điều gì đã khiến Google như ngày hôm nay, là khả năng thích ứng với các thay đổi thế giới.
Họ đã có thể cải thiện các thuật toán công cụ tìm kiếm sau đó sắp xếp lại các trang web trong
các trang kết quả. Trong quá khứ, thuật toán Google đã được chỉ ra đơn giản là nhìn vào
backlinks tốt. Điều này làm cho Google là công cụ tìm kiếm số một mà bạn có thể quảng cáo
trang web
5. Steve Jobs
- Ông là một biểu tượng của thế kỷ 21. Một nhà cải cách nổi tiếng và một siêu sao nền văn hóa
, ông là bộ mặt của công nghệ hiện đại ngày nay.
- Ông tham gia vào Apple đã cách mạng hóa cuộc sống của chúng ta. Ông đưa ra hàng loạt đồ
công nghệ và khiến chúng ta thực hiện dễ dàng thói quen hằng ngày.
- Steve Jobs được biết đến với khả năng tạo ra những món đồ công nghệ mà chúng ta được
hưởng như ngày hôm nay. Trong số những điều mà ông đã đưa ra bao gồm các máy tính cá
nhân, Iphone và Ipad.
- Cho đến hôm nay, Apple vẫn là một nhà lãnh đạo trong công nghệ. Đó là sự đổi mới mà
công ty thực hiện làm cho Steve Jobs trở thành một người có ảnh hưởng lớn của thế giới.
102
6. Tony Blair
- Tony Blair từng là Thủ tướng Anh từ năm 1997 đến năm 2007 . Ông là người duy nhất dành
chiến thắng ba cuộc bầu cử liên tiếp. Tony Blair đã được biết đến với phản ứng về các mối đe
dọa của khủng bố . Ông đã kêu gọi quân đội Anh chiến đấu 5 lần trong nhiệm kỳ của ông.
- Tony Blair được biết đến với mối quan hệ Geogre W Bush sau năm 2001. Ông là người quan
trọng trong cuộc xâm lược Iraq vào năm 2003. Ông tin rằng thế giới trở nên an toàn hơn ngay
sau cuộc xâm lược Iraq . Điều gì đã dẫn đến sự sụp đổ của ông và cách tiếp cận quân sự trong
lãnh đạo. Với sự ngày càng gia tăng số thương vong của Anh, Tony Blair đã buộc phải từ
chức.
7. Mark Zuckerberg
- Mark Zuckerberg là người đồng sáng lập Facebook. Ông được biết đến là một doanh nhân
Internet và một nhà từ thiện.
- Hiện nay, Facebook có hàng tỷ hồ sơ trên toàn thế giới. Nó đã được sử dụng không chỉ như
một công cụ để giao tiếp mà còn dùng cho các doanh nghiệp. Trong những năm qua Facebook
đã thay đổi thuật toán để trở thành nhiều hơn một công cụ mà bạn có thể kết nối với bạn bè.
Mặc dù có một số người không thích những thay đổi được thực hiện bởi Facebook, Facebook
vẫn là đối thủ hàng đầu trong số các mạng truyền thông xã hội khác.
- Tính đến tháng 5 năm 2016 , tài sản Mark Zuckerberg đã đạt 51 tỷ $, ông được biết là một
trong những người có ảnh hưởng nhất của tờ báo Time.
8. Nicholas James Vujicic
- Con trai cả của Dushka và Boris, được sinh ra ở Melbourne, Úc vào ngày 4 tháng 12 năm
1982 . Đứa trẻ sơ sinh mặc dù khỏe mạnh về mọi mặt, được sinh ra với chứng tứ chi lặn trên
cơ thể, một tình trạng hiếm gặp.
- Ban đầu đứa trẻ và gia đình khá khó khăn khi phải đương đầu với những rắc rối đi kèm với
việc không có tay và chân . Anh ta thậm chí còn không được phép học trong một trường học
bình thường, mặc dù không có gì sai với chỉ số thông minh của anh ta.Anh dần dần học cách
sử dụng đôi chân của mình để viết, đánh máy, chơi đàn và cạo râu. Anh theo đuổi chương
trình học trung học của mình từ " Trường trung học bang Runcorn " Queensland, Australia,
nơi nào anh học cũng là học sinh giỏi . Anh ấy cũng ở trong hội học sinh thực hiện công việc
nhân đạo.
- Với tư cách là một diễn giả, anh ấy chủ yếu đề cập đến trẻ em đi học , thanh niên và các
chuyên gia đang làm việc. Anh ấy cũng đã nói chuyện tại nhiều nhà thờ khác nhau, trên khắp
thế giới , bởi vì anh ấy tin rằng Đấng Christ yêu anh ấy như Ngài yêu tất cả con cái của anh
ấy.
- Trong sự nghiệp của mình, Nick đã đi đến hơn sáu mươi quốc gia trên thế giới, và đã chạm
đến cuộc sống của hàng triệu người.Năm 2005, anh thành lập một tổ chức phi chính phủ mang
tên " Life Without Limbs" , có trụ sở chính tại Agoura Hills, California. Cùng năm, Vujicic
phát hành DVD của một bộ phim tài liệu ,có tựa đề " Mục đích lớn hơn của cuộc đời " . Bộ
phim nói về thời thơ ấu của một diễn giả truyền động lực, cách anh ta học cách sử dụng bất cứ
thứ gì có ở tay chân ,và cuộc sống hôn nhân của anh ta.
9. Stephen Hawking
- Stephen Hawking sinh năm 1942, được coi là ông hoàng vật lý lý thuyết của thế giới trong
suốt nhiều thập kỷ, với những công trình nghiên cứu nổi tiếng về hố đen trong vũ trụ. Năm 21
tuổi ông bị mắc bệnh xơ cứng teo cơ và liệt gần như hoàn toàn.
- " Thật lãng phí thời gian khi giận dữ với khuyết tật của bản thân . Mọi người sẽ không có
thời gian cho bạn nếu bạn lúc nào cũng tức giận hay than phiền", ông nói. Trong ảnh là lễ cưới
của Hawking với người vợ thứ hai Elaine Mason năm 1995.
10. Terry Fox
- Terry Fox là nhà hoạt động nhân đạo , một vận động viên người Canada . Sau khi chuẩn
đoán mắc ung thư xương , anh phải cắt cụt một chân. Năm 1980, với chiếc chân giả. Terry Fox
103
thực hiện một cuộc chạy xuyên Canada để quyên tiền và kêu gọi sự chú ý của người dân với
việc nghiên cứu chữa trị ung thư.
- Dù căn bệnh ung thư di căn khiến Fox phải chấm dứt hành trình sau 143 ngày, 5.373 km và
không lâu sau đó đã cướp đi mạng sống của anh, nhưng nỗ lực của Terry Fox đã để lại di sản
lâu dài ở tầm quốc tế : Cuộc chạy Terry Fox. Cuộc thi chạy được tổ chức thường niên ở hơn
60 quốc gia, thu hút hàng triệu người tham dự. " Tôi chỉ ước mọi người sẽ nhận ra rằng mọi
thứ đều có thể xảy ra nếu bạn cố gắng. Những giấc mơ được tạo ra nếu mọi người cố gắng" ,
anh nói.
* Tổng hợp lại những thông tin dưới dạng sơ đồ
• Các nhân vật có ảnh hưởng lớn cuộc sống đương đại
- Chính trị :
+ Barack Obama
+ Vladimir Putin
+ Tony Blair
- Công nghệ
+ Bill Gates
+ Sergey Brin and Larry Page
+ Steve Jobs
- Nghị lực sống
+ Nicholas James Vujicic
+ Stephen Hawking
+ Terry Fox
Câu 4: Thuyết trình về một vấn đề xã hội trong các văn bản đã đọc mà bạn thấy hứng thú,
trong đó có sử dụng các phương tiên phi ngôn ngữ.
Trả lời:
- HS có thể lựa chọn một vấn đề xã hội được đặt ra trong các văn bản Về chính chúng ta, Con
đường không chọn, Một đời như kẻ tìm đường...
+ Vai trò của con người trong thế giới tự nhiên
+ Trách nhiệm của bản thân trong việc phòng chống phá rừng
+ Chia sẻ trải nghiệm của bản thân về sự lựa chọn trong cuộc đời
+ Quan điểm của bản thân về " sự sắp đặt " tương lai của cha mẹ đối với con cái.
+ Trình bày suy nghĩ của bản thân về " tìm đường " cho tương lai.
- Hs trình bày vấn đề bằng sự kết hợp phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ.
Câu 5: Viết một bài văn về một sự lựa chọn có ý nghĩa mà bạn đã trải qua.
Trả lời:
Dàn ý
Mở bài
+ Giới thiệu khái quát về sự lựa chọn của bản thân đã trải qua.
Thân bài
- Bối cảnh của sự lựa chọn của bản thân
+ Hoàn cảnh
+ Yêu cầu
+ Sự tác động của các yếu tố khách quan: Gia đình, nhà trường, bạn bè, xã hội...
- Sự lựa chọn của bản thân đã trải qua
+ Thành công ( thất bại)
+ Bài học cuộc sống
Kết bài
+ Khẳng định vấn đề
Câu 6. Phỏng vấn một người thân hoặc một người bạn vê lựa chọn của họ trong cuộc sống
(Tình huống họ phải lựa chọn là gì? Họ đã lựa chọn như thế nào? Vì sao họ lại có lựa chọn
104
đó? Lựa chọn đó ảnh hưởng như thế nào đến cuộc đời của họ?...). Ghi chép lại nội dung cuộc
phỏng vấn đó.
Trả lời:
êu cầu
- Đối với người phỏng vấn
+ Với mục đích khai thác, thu nhận thông tin, người phỏng vấn cần chuẩn bị thật chu đáo cho
cuộc phỏng vấn.
+ Trước khi phỏng vấn , xác định mục đích phỏng vấn, có hiểu biết về vấn đề và đối tượng
phỏng vấn, xây dựng đề cương phỏng vấn với hệ thống câu hỏi phù hợp; khi phỏng vấn cần
có thái độ tôn trọng người đọc phỏng vấn và tôn trọng các quy tắc giao tiếp, biết cách hỏi,
khéo léo, biết lái nội dung câu chuyện sao cho suôn sẻ và đạt hiểu quả phỏng vấn...
+ Sau khi phỏng vấn , sửa chữa và sử dụng một cách trung thực nội dung thông tin đã thu
nhận được có sự đồng ý của người được phỏng vấn, trình bày dưới hình thức hỏi đáp trực tiếp
hoặc theo lối tường thuật.
- Đối với người được phỏng vấn.
+ Cần có trách nhiệm với thông tin mà mình cung cấp, chỉ nên trả lời những gì mình đã nắm
bắt rõ ràng
+ Có thể trả lời hoặc không trả lời câu hỏi nhưng nên có thái độ cởi mở, hợp tác trong đối
thoại; cần tự tin, phản xạ nhanh trước các câu hỏi, trả lời ngắn gọn, súc tích và dễ hiểu
• Đề cương phỏng vấn
- Đặt vấn đề
+ Chào hỏi và cảm ơn sự tham gia trả lời phỏng vấn
+ Nêu lí do, mục đích của buổi phỏng vấn.
- Tiến hành phỏng vấn qua hệ thống câu hỏi
+ Xin anh/chị vui lòng kể lại một tình huống mà anh chị đã từng phải lựa chọn trong cuộc
sống?
+ Anh/chị có thể cho mọi người biết rõ hơn về sự lựa chọn đó diễn ra như thế nào?
+ Anh/chị vui lòng chia sẻ lí do vì sao anh/ chị lại có sự lựa chọn đó
+ Cho đến hiện tại anh/chị thấy sự lựa chọn đó ảnh hưởng như thế nào về cuộc đời của chính
anh/chị?
- Kết thúc
+ Tóm tắt lại những điểm quan trọng trong trả lời phỏng vấn
+ Xin được chân thành cảm ơn sự chia sẻ của anh/chị
D. THỰC HÀNH ĐỌC: TÍNH CÁCH CỦA CÂY
Yêu cầu cần đạt sau khi thực hành đọc
- Hs nhận biết về hoàn cảnh ra đời của văn bản (tình hình đất nước, cuộc sống và sự lựa chọn
của tác giả, điều kiện viết, sáng tác....
- hs biết nhận diện quan điểm nhìn nhận đời sống, cảm xúc, tâm trạng của người viết.
- Hs phân tích được giọng điệu trần thuật và mạch liên kết các sự kiện, cảm xúc, liên
tưởng,...trong văn bản.
- Hs nhận ra thông điệp từ văn bản và nêu được tác động của nó đối với những lựa chọn của
bản thân.
Tiến trình hoạt động
Yêu cầu học sinh đọc và tự hoàn thành phiếu sau:
Thực hành đọc: MÃI MÃI TUỔI 20 (Trích- Nguyễn Văn Thạc)
1. Hoàn cảnh ra đời của văn bản (căn cứ ngày tháng ghi nhật kí)
+ Tình hình đất nước
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Đời sống và lựa chọn của tác giả
105
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Điều kiện viết
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Quan điểm, cảm xúc, tâm trạng của người viết
+ Quan điểm nhìn nhận cuộc sống
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Cảm xúc, tâm trạng của người viết
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3. Cách thức thể hiện
+ Giọng điệu
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Mạch liên kết
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
4. Thông điệp cuộc sống từ văn bản và sự lựa chọn của tác giả
+ Thông điệp cuộc sống từ văn bản
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
+ Sự lựa chọn của tác giả
........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

Sau khi học sinh hoàn thành, gv tổ chức cho hs trình bày phiếu kết quả của mình, tổ chức đánh
giá kết quả bài làm của học sinh.

106