MIERNICTWO

PYT 5 i 16
Podaj definicję błędu bezwzględnego i względnego pomiaru. Co to jest
poprawka? Co to jest niepewność pomiaru?

Najczęściej surowy wynik pomiaru x jest jedynie przybliżeniem wartości rzeczywistej

(prawdziwej) X rz wielkości mierzonej X . Różnica pomiędzy wynikiem pomiaru x a
wartością rzeczywistą nazywana jest rzeczywistym błędem bezwzględnym delta x rz
Delta Xrz = X-Xrz

Wartość rzeczywista wielkości mierzonej jest znana tylko w wyjątkowych

przypadkach. W praktyce w zależności od wymaganej dokładności pomiaru,
doświadczenie pomiarowe modyfikuje się tak aby otrzymać wartość najbliższą
Xrz. Wartość tę nazywa się wartością poprawną Xpopr
Wtedy wyrażenie na błąd bezwzględny przyjmuje postać.

Delta x= x – x popr

Bezwzględny błąd ze zmienionym znakiem nazywany jest poprawką p(x)

P(X) = - delta x
Poprawka dodana do wyniku pomiaru daje tzw. Wynik skorygowany - czyli wartość
poprawną.
Błąd względny x jest to stosunek błędu bezwzględnego do wartości poprawnej
deta x
X = ---------
X popr

Błąd względny jest często wyrażany w procentach ( 1 % = 10 -2) lub w promilach

(1 ‰ = 103)
Punkty Xpopr -u(x) i Xpopr + u(x) wyznaczają granice przedziału, w którym z określonym
rawdopodobieństwem znajduje się rzeczywista wartość Xrz. Parametr u(x) jest nazywany
niepewnością bezwzględną.
Niepewność ma zawsze znak dodatni.
Budowa i zasada działania woltomierzy cyfrowych o podwójnym
całkowaniu.

Okład sterujący w chwili t0 zeruje licznik, otwiera układ bramkujący impulsy z generatora
wzorcowego i przełącza przełącznik w pozycję 1 i podaje badane napięcie Ux na integrator
czyli układ całkujący. Badane napięcie Ux jest całkowane przez stały okres T1 do chwili t1 do
momentu zapełnienia licznika. Nachylenie krzywej narastającej na wyjściu integratora jest
wprost proporcjonalne do napięcia
badanego Ux. W chwili t1 (po czasie T1) na wyjściu integratora panuje napięcie U1

gdzie RC jest stała integratora.

. W momencie t2 (po czasie T2) napięcie na wyjściu integratora jest równe 0 i komparator
wysyła sygnał do zamknięcia bramki
Jak widać liczba impulsów zliczana w czasie rozładowywania integratora jest zależna tylko i
wyłącznie od napięcia ux.

woltomierz cyfrowy z
przetwarzaniem napięcia w
częstotliwość

Na początek należy zauważyć że

układ całkujący (integrator) ma dwa oddzielne wejścia (z dzielnymi rezystorami dla napięcia
badanego Rx i dla napięcia rozładowującego Rr.
Badane napięcie Ux podawane jest do integratora przez rezystor Rx i po czasie T1 osiąga
napięcie

Po osiągnięciu napięcia na wyjściu integratora poziomu równego U0 komparator daje impuls

do układu formowania (gdzie formowany jest impuls o szerokości t) oraz do układu
generowania impulsu rozładowującego. Układ ten rozładowuje integrator (sprowadza
napięcie na wyjściu integratora do zera) w czasie t. Należy zwrócić uwagę że napięcie
badane jest ciągle podawane na integrator. Ponieważ w chwili (t1+t) lub inaczej t2 napięcie
na wyjściu integratora napięcie ma być równe 0 więc możemy zapisać równanie:

należy zwrócić uwagę że wielkość (t1-t0+t) równa jest odstępowi między impulsami Tx

Częstotliwość impulsów fx jest odwrotnością czasu Tx

Zasada działania woltomierzy cyfrowych napięcia przemiennego.

Cyfrowy pomiar napięć przemiennych może odbywać się, podobnie jak
analogowy przez zmianę wartości, którą chcemy zmierzyć na napięcie stałe.
Stosuje się w tym celu najczęściej przetworniki prostownikowe wartości
średniej, skutecznej, szczytowej na napięcia stałe. Podstawową wadą wszystkich
woltomierzy prostownikowych jest zależność wskazań od kształtu przebiegu
oraz to, że dolna częstotliwość badanego przebiegu jest ograniczona poprzez
stałą rozładowania kondensatora w układzie prostownika.
Mierniki małych napięć buduje się jak na (rys. c) - oznaczenia mierników
analogowych należy w tym przypadku traktować jako mierniki cyfrowe!

k lasy dokładności i dokładność pomiaru woltomierzami cyfrowymi.

Woltomierz o przetwarzaniu impulsowo – czasowym (metoda zwana też jako

metoda zliczania impulsów)
Dokładność pomiaru jest stosunkowa mała i zależy:
 Od liniowości napięcia wzorcowego,
 Od stabilności częstotliwości generatora impulsów wzorcowych,
 Od czułości komparatora
Woltomierz mierzy wartość chwilową. Przyrządy tak działające, mają prostą
budowę. Wykonane są na zakresy od 1mV do 1kV. Graniczny błąd wskazań
tego typu woltomierzy jest 0,1% 1 cyfra. Ten drugi wskaźnik to błąd
zliczania.

Woltomierz o podwójnym całkowaniu.

Błąd tego typu woltomierzy jest uwarunkowany stabilnością i
dokładnością napięcia wzorcowego U0, a prawie wcale nie zależy od
dokładności generatora wzorcowego. W woltomierzach tego typu jest osiągana
dokładność rzędu od 0,05% do 0,02%