V.

Nguyên lý làm việc và cấu tạo các thiết bị chính được sử dụng
trong dây chuyền sản xuất axit sunfuric trong công nghiệp
1. Lò đốt .
- Cấu tạo : thường có hình trụ, và bên trong có các lớp chất cháy và chất xúc tác . các lớp
chứa các ông cháy , van điều khiển và các thiết bị đo lường nhiệt độ , áp suất…..

- Nguyên liệu : Lưu huỳnh(S) hoặc quặng pirit ( FeS2) và các chất xúc tác.

-Nguyên lý làm việc : chuyển đổi lưu huỳnh (S) thành khí sunfur dioxide (SO2),sau đó
chuyển đổi SO2 thành sunfur trioxide (SO3) :

+ Đốt cháy lưu huỳnh :

 Lưu huỳnh được đưa vào lò đốt và cháy trong môi trường không khí
hoặc khí oxi
 Phản ứng hóa học cơ bản : 2SO2 + O2 -> SO3
 Trong quá trình này lưu huỳnh hoặc các dạng khác của lưu huỳnh có thể
được sử dụng

+ Tạo khí sunfur dioxide (S02)

 Khí sunfur dioxide (SO2) được tạo ra trong quá trình đốt cháy lưu huỳnh
  Nhiệt độ và áp suất trong lò đốt được kiểm soát để đảm bào quá trình
diễn ra hiệu ủa với hiệu suất cao .

+ Chuyển đổi SO2 thành SO3 :

 Khí SO2 sau đó được chuyển đổi thành sunfur trioxide (SO3) thông qua
một quá trình khác .
 Phản ứng hóa học cơ bản :2 SO2 + O2 ->2 SO3
 Quá trình này thường diễn ra ở nhiệt độ và áp suất cao để tối ưu hóa
chuyển đổi và chất lượng của sản phẩm .

+ Kiểm soát nhiệt độ và áp suất :

 Nhiệt độ và áp suất trong lò được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo rằng cả
hai pha của quá trình ( đốt cháy lưu huỳnh và chuyển đổi SO2 -> SO3 )
diễn ra đồng thời và hiệu quả.

2. Hệ thống tản nhiệt .

- Cấu tạo :
+ Bộ tản nhiệt:

 Bộ tản nhiệt thường được sử dụng để chuyển đổi nhiệt độ giữa hai chất
lỏng hoặc giữa một chất lỏng và môi trường lỏng hoặc khí .
 Cấu trúc bao gồm các ống hoặc lá tản nhiệt để tang diễn tích tiếp xúc
giữa các chất có nhiệt độ khác nhau .

+ Hệ thống nước làm mát :

 Được sử dụng để truyền nhiệt từ môi trường sản xuất sang nước làm mát.
 Bao gồm bơi làm mát , bơm nước và các ống dẫn nước để tạo ra một hệ
thống lưu chất lỏng chuyển nhiệt.

-Nguyên lý làm việc : truyền nhiệt từ quá trình sản xuất sang môi trường làm mát , giúp
kiểm soát và duy trì nhiệt độ trong quá trình sản xuất axit sunfuric , đảm bảo rằng quá
trình lò đốt và các bước khác của quá trình sản xuất diễn ra ổn định và hiệu quả.

+ Truyền nhiệt độ giữa các chất lỏng :

 Bộ tản nhiệt chuyển đổi nhiệt độ từ khí nóng chứa SO3 đến một chất lỏng
làm mát như nước .
  Nước làm mát sau đó hấp thụ nhiệt và chuyển đến môi trường làm mát
( bơm làm mát hoặc hệ thông nước làm mát)

+ Dòng nước làm mát:

 Nước làm mát được đưa vào bộ phận tản nhiệt để hấp thụ nhiệt độ từ quá
trình sản xuất
 Nước sau khi hấp thụ nhiệt độ sẽ trở lại bơi làm mát hoặc hệ thống nước
làm mát để tiếp tục chu kỳ

+ Xử lý nước làm mát :

 Nước làm mát có thể xử lý để loại bỏ chất béo , muối hoặc các tạp chất
khác có thể tác động đến hiệu suất của bộ tản nhiệt

3. Tháp hấp thụ

- Cấu tạo:
+ Thân tháp :

 Được làm từ vật liệu chịu axit như thép không gỉ hoặc vật liệu composite
để chịu được điều kiện ăn mòn .
 Có thể có các tầng hoặc bảng hấp thụ trong thân tháp.

+ Hệ thống phun nước :

  Hệ thống này chứa các ống phun nướcở các tần khác nhau của tháp để tạo
điều kiện phun mưa nước trong tháp hấp thụ.

+ Hệ thống đưa khí và nước :

 Hệ thống này dẫn dòng khí chứa SO2 và SO3 từ qúa trình lò đốt và đưa
nước phun vào tháp.

+ Hệ thống thoát khí : loại bỏ khí chứa SO3 đã được hấp thụ khỏi tháp.

-Nguyên lý làm việc :

+Phun nước và hấp thụ :

 Dòng khí chứa SO2 và SO3 được đưa vào từ đỉnh tháp.
 Nước được phun bởi các ống phun từ đỉnh tháp xuống.
 Trong quá trình di chuyển từ đỉnh xuống dưới tháp , khí chứa SO3 hấp thụ
vào giọt nước , tạo hỗn hợp axit sunfuric và nước .

+ Tách axit sunfuric và nước :

 Hỗn hợp axit sunfuric và nước được tạo ra từ quá trình hấp thụ được thu
hồi từ đáy tháp.
 Các bảng hấp thụ hoặc tầng chuyển động để tang cường diễn tích tiếp xúc
giữa khí và nước , tối ưu hóa quá trình hấp thụ.

+ Thoát khí:

 Khí không chứa SO3 sau quá trình hấp thụ thoát ra từ đỉnh tháp .
 Có hệ thống thoát khí này để đưa khí ra khỏi hệ thống để sử dụng hoặc xử
lý tiếp theo.

4.Bơi lưu chất nền

- Cấu tạo:

+Thân bể :thường làm từ vật liệu chịu axit như tháp không gỉ , vật liệu composite
để chống lại ăn mòn từ dung dịch axit sunfuric .

+ Hệ thống đưa vào , ra :

 Hệ thống đưa vào để đưa dung dịch axit sunfuric chứa tạp chất vào bơi lưu
chất nền .
  Hệ thống đưa ra để thu hồi dung dịch axit sunfuric đã được làm sạch sau
khi qua quá trình lắng.

+ Hệ thống lưu chất nền :

 Hệ thống lưu chất nền ở đáy bể để giữ các chất rắn và tạp chất.

+ Hệ thống xử lý chất rắn (nếu cần): trong một số trường hợp có thể có hệ thống
xử lý chất rắn để loại bỏ chất rắn tích tụ dưới dạng bùn ở đáy bể .

-Nguyên lý làm việc :

+ Đưa vào dung dịch axit sunfuric chứa tạp chất : dung dịch axit sunfuric chứa tạp
chất được đưa vào từ đỉnh bể

+ Lắng chất rắn : Trong bơi lưu chất nền , tác động của trọng lực giúp chất rắn và
tạp chất lắng xuống đáy bể , tạo thành một lớp lưu chất nền .

+ Thu hồi dung dịch axit đã làm sạch: dung dịch axit sunfuric đã làm sạch được
thu hồi từ phía trên bể .

+ Xử lý chất rắn (nếu cần): nếu có chất rắn tích tụ dưới dạng bùn ở đáy bể có thể
được xử lý và loại bỏ để duy trì hiệu suất của hệ thống.

5. Hệ thống điều khiển

- Cấu tạo:

+ Cảm biến: hệ thống điều khiển thường sử dụng cảm biến để đo lường các thông
số quan trọng như nhiệt độ , áp suất ,lưu lượng và nồng độ chất trog úa trình sản xuất.

+ Bộ điều khiển:

 Bộ điều khiển nhận dữ liệu từ cảm biến và so sánh với các giá trị đặt trước
để xác định xem hệ thống có đang hoạt động đúng cách hay không.
 Bộ điều khiển đưa ra tín hiệu điều chỉnh để điều chỉnh các thiết bị điều
khiển khác.

+ Thiết bị điều khiển:

 Thiết bị điều khiển như van điều khiển hoặc thiết bị điều chỉnh nhiệt độ
được sử dụng để thay đổi các điều kiện trong quá trình sản xuất.
 + Hệ thống điều khiển tự động: tích hợp các bộ phận trên để tự động điều chỉnh
các thông số quy trình mà không cần sự can thiệp của con người.

-Nguyên lý làm việc:hệ thống điều khiển trong dây chuyền sản xuất axit sunfuric giúp
đảm bảo rằng quy trình diễn ra ổn định và hiệu quả , đồng thời giảm thiểu sai số và sự
can thiệp của con người.

+Phản hồi:

 Cảm biến liên tục đo lường các thông số quy trình và truyền thông tin về
bộ điều khiển.
 Bộ điều khiển so sánh giá trị đo với giá trị đặt trước để xác định xem có sự
chênh lệch không.

+ Điều chỉnh:

 Nếu có chênh lệch giữa giá trị đo và giá trị đặt trước , bộ điều khiển sẽ tạo
ra tín hiệu điều chỉnh để thay đổi điều kiện trong quá trình sản xuất.
 Các thiết bị điều khiển như van điều khiển hoặc máy bơm được kích hoạt
để điều chỉnh lưu lượng , áp suất hoặc nhiệt độ.

+ Tích hợp hệ thống điều khiển tự động :

 Trong một số trường hợp , hệ thống điều khiển tự động sẽ đưa ra quyết
định và điều chỉnh các thiết bị mà không cần sự can thiệp của người điều
khiển.
 Điều này giúp tối ưu hóa hiệu suất quy trình và giảm thiểu sai số.

6. Bơi sấy
- Cấu tạo:

+ Thân tháp:được làm từ vật liệu chịu axit.

+ Hệ thống đưa axit sunfuric

+ Hệ thống thoát hơi nước : giúp loại bỏ hơi nước từ axit sunfuric.

+ Hệ thống thoát khí: loại bỏ khí thải gồm hơi nước và các chất khác từ quá trình
sấy.

-Nguyên lý làm việc: loại bỏ nước từ axit sunfuric để tạo ra axit sunfuric tinh khiết .
Bơi sấy là một phần quan trọng trong quy trình sản xuất axit sunfuric, giúp cải thiện chất
lượng và tính ổn định của sản phẩm.

7. Hệ thống an toàn
- Cấu tạo :

+ Cảm biến và bộ giám sát:

 Hệ thống an toàn thường tích hợp cảm biến để giám sát các thông số quan
trọng như nhiệt độ , áp suất, lưu lượng và mức độ các chất hóa học.
 Bộ giám sát theo dõi và đánh giá dữ liệu từ cảm biến đẻ xác định xem có
các tình huống nguy hiểm không.

+ Hệ thống báo động: được kích thích khi các thông số vượt quá giới hạn an toàn
được đặt trước , các cảnh báo này được thông báo lập tức cho nhân viên hoặc hệ thống
giám sát để thực hiện các biện pháp khẩn cấp.

+ Hệ thống tắt máy :

 Trong trường hợp cảm biến phát hiện tình huống nguy hiểm , hệ thống tự
động ngắt nguồn cung cấp năng lượng đến các thiết bị nguy hiểm.
 Điều này giúp ngăn chặn sự cố , giảm thiểu nguy cơ tai nạn.

+ Hệ thống phòng cháy chữa cháy:bao gồm các biện pháp phòng chống cháy nổ
như hệ thống cách ly , hệ thống dập cháy và hệ thống xử lý chất thải.

+ Hệ thống quản lý an toàn.

-Nguyên lý hoạt động:

+ Giám sát liên tục : hệ thống an toàn liên tục giám sát các thông số quan trọng
để theo dõi sự ổn định của quá trình sản xuất.

+ Phản ứng nhanh chóng :trong trường hợp phát hiện nguy cơ tai nạn hoặc sự cố,

Hệ thống an toàn phản ứng nhanh chóng thông qua cảnh báo và các biện pháp tự động.

+ Ngắt nguồn năng lượng: hệ thống an toàn có khă năng tự động ngắt nguồn
cung cấp năng lượng để ngăn sự cố lan rộng.

+ Giảm thiểu nguy cơ tai nạn: hệ thống được thiết kế để giảm nguy cơ tai nạn
thông qua các biện pháp an toàn tích hợp và hệ thống tự động.
 + Hệ thống báo cáo:báo cáo về các sự kiện , cung cấp thông tin quan trọng cho
việc đánh giá và cải thiện an toàn.