Kathleen E.

Tuala BSED 3-1

FIL 108M

b. Makasaysayang pag-unlad ng Pagsasaling-wika sa Pilipinas noong Una at

Ikalawang Yugto ng Kasiglahan

Gawain 2:
Gumawa ng sariling hinuha o reaksyon hinggil sa Una at Ikalawang Yugto ng kasiglahan sa
Pilipinas batay sa mga tekstong isinalin sa dalawang yugto na nabanggit.

Ang kolonisasyon ng Espanya ay nagsimula noon lamang 1565 nang dumaong sa Cebu
ang ekspedisyong pinamumunuan ni Adelantado Miguel Lopez de Legazpi, kasama ang pari na
si Fr. Andres de Urdaneta, 333 taon na napasailalim ng kapangyarihan ng bansang Espanya ang
Pilipinas.
Umusbong ang unang yugto ng kasiglahan ng pagsasaling wika sa panahon ng mga
Kastila nagsimula ito sa pagpapalaganap ng relihiyong Iglesia Catolica Romana or Kristyanismo
sa layunin gawin ang lahat ng mga katutubo Katoliko at sumunod sa paniniwala ng mga Kastila.
Ang mga akdang isinalin sa panahong ito ay ang pagsasalin sa Tagalog at sa iba pang katutubong
wika ng mga materyales panrelihiyon, at mga akdang may kaugnayan sa dasal. Ngunit tulad ng
nakasulat sa kasaysayan, naging banlintawan o urong- sulong ang naging sistema ng paglaganap
ng wikang Kastila sa Pilipinas dahil hindi konsistent ang Pamahalaan ng Espanya sa pagtuturo
ng wika sa mga Pilipinong nasakop nila sa ilang mga kadahilanan; Higit na nagiging
matagumpay ang pagpapalaganap ng Kristyanismo sa pamamagitan ng paggamit ng mga wikang
katutubo at sa pangamba na baka matuto ang mga katutubo “Indios” ng wikang Kastila at
maging kasangkapan pa ng mga Pilipino tungo sa pagkamulat sa kanilang kalagayang pulitikal at
gumawa hakbang upang sila ay balikan.
Sa pagdaan ng maraming taon lumaganap din ang Kristyanismo sa Pilipinas at unti-
unting itinakwil ng mga katutubo ang paganong paniniwala kinagisnan at niyakap ang
Kristyanismo. Si Teodoro Agoncillo ang nagtipon ng mga saling tagalog na mga akdang
panrelihiyon na hinalaw sa lathalain na Tagalog Periodical Literature.

Ang ikalawang yugto ng kasiglahan sa pagsasalin sa panahon ng mga Amerikano sa

Pilipinas. Sa panahong ito nagsimulang pumasok sa pilipinas ang mga iba’t ibang genre ng
panitikan mula sa Kanluran. Nagbago rin ang papel na ginagampanan ng pagsasalin nang
pumalit sa Espanya ang Amerika bilang mananakop. Kung relihiyon ang ginamit na sandata ng
mga Kastila para masakop ang Pilipinas, ang ginamit naman ng Amerikano ay Edukasyon, kung
saan napilitan ang mga Pilipino na pag-aralan ang pagsulat at pagsasalita ng English.
Sa pangkalahatan ang pokus ng unang yugto ng pagsasalin dito ay ang mga akdang
panrelihiyon ng mga Kastila na isinalin sa Tagalog upang yakapin ng mga Pilipino ang
Kristyanismo. Ang sa ikalawang yugto naman ay ang pagkatuto ng mga Pilipino sa pagsasalita at
pagsulat gamit ang wikang English.