Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 220

oTar ioseliani

OTAR IOSSELIANI

lui
LOUIS
lui LOUIS
kadrireba Decoupage
damxmare saxelmZRvanelo

gamomcemloba `kentavri~
Tbilisi
2009
redaqtori: daTo janeliZe Rédacteur en chef: Datho Djanélidzé
saredaqcio sabWo: levan xeTaguri Rédaction: Lévan Kéhthagouri
lela oCiauri Léla Otchiaouri
epilogi: lela oCiauri
Epilogue: Léla Otchiaouri

Targmani: meri onaSvili Traduction: Méri Onachvili


dakabadoneba: ekaterine oqropiriZe Mise en pages: Ekatériné Okropiridzé

wigni gamocemulia saqarTvelos kinematografiis erovnuli centris finansuri mxardaWeriT

C SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos universiteti


Université de l`art théâtral et du cinéma Chotha Rousthavéli

ISBN 978-9941-9059-4-0
nana ioseliani winasityvaobis magivrad
kadrirebaSi daxatulia moqmedeba, kameris CarTvidan gamorTvamde
(`motor~-dan - `stop~-mde). kadris aRwera
aq winaswar aris mofiqrebuli da gaTvlili yvelaferi, rac unda gakeTdes gadasaReb
moedanze - rogori unda iyos savaraudo garemo, ramdeni personaJi da ra atributebi da (1) qali gamodis mopirdapire
teqnika iqneba saWiro. gaTvlilia kameris moZraoba, personaJebis gadaadgileba, dro... karidan didi CitiT xelSi. mis
zurgs ukan gamoCndeba mama
(saRamuriT, nasvami, WiqiT xelSi).
masac unda stumrebTan gasvla.
1 2 3 qali moutrialdeba: `ras
gavxarT, SebrundiT Tqvens
oTaxSi~. Setenis qmars ukan da
naxatze naCvenebia moqmedeba, Caketavs kars gasaRebiT,
romelic sqemazea aRniSnuli. aq romelic karebSia garWobili.
daxatulia epizodis ZiriTadi moiwesrigebs Tavs da
punqtebi - Tu ras akeTeben miemarTeba darbazisken, magram
personaJebi, maTi gadaadgilebis SeniSnavs Julis statuetiT
mimarTuleba,çaRniSnulia xelSi.
mniSvnelovani detalebi (am 2. miva magidasTan: `es saTamaSo
4 ar aris, iTamaSe Seni TojiniT~...
SemTxvevaSi Citi da patara
qandakeba), aRniSnulia is, rac sqemaze gamoarTmevs statuets da...
ar Cans - magaliTad, axlo xediT 3. dadebs mas patara mrgval
moxdeba gadaReba Tu Sori xediT... magidaze fanjris win. gadis
oTaxidan...
4. darbazSi gamaval karebSi
(CitiT xelSi)

sqemaze feradi isrebiT naCvenebia moqmedeba -


personaJebis gadaadgileba. personaJebi sxvadasxva
feriT da inicialebiT aRiniSnebian, raTa gaadvildes
maTi garCeva.
kuTxeebi aCvenebs¦kameris moZraobas. kuTxeebSi
Cawerili cifrebi - kameris moZraobis es aris detaluri aRwera, sadac punqtebi (1,2,3,4) Seefardeba
Tanamimdevrobas. sqemaze aRniSnul kameris Tanamimdevrul moZraobas da
sqemaze aseve aRniSnulia teqnika, romelic mizanscenis im monakveTs, romelsac Sesabamis kuTxeSi kamera
dasWirdeba kameras (liandagi, amwe...) dainaxavs.

3
4
oTar ioseliani lui
kadrireba
nana ioseliani
nugzar tarielaSvili

Decoupage
Nana Iosseliani
Nougzar Tarielashvili

OTAR IOSSELIANI LOUIS 5


6
neli svla kameriT xelSi, kariskacebi gadaadgildebian igive ritmiT. msxvili xedebi
saSualo detali fexebze personaJis mixedviT, vidre igi sxvas ar Sexvdeba
7
amerikuli Rame. panorama zemodan qvemoT

8
gadakveTa (marjvnidan marcxniv) auzi zemodan kamera Camodis.
panorama (marjv. marcx.). sasaxle. gadakv. win samercxlulze.

9
panorama (marjvnidan marcxniv). mcveli kuTxeSi gauCinardeba

10
statika. Semdeg neli panorama (marcxnidan marjvniv)
kedlebze

11
panorama (marjvnidan marcxniv) ufro neli vidre
etlis siCqare.

12
panorama (marcxnidan marjvniv) gadakveTa ukan xeli karze.

13
statika. iReba kari. Camodian valetebi (gadakveTa win).
da xedi zemodan kibeze. mzera mimarTulia erT wertilze.

14
Camodian valetebi marcxnidan marjvniv. nela gadakveTen
200 m. SuaSi karidan da bolos miwispira sarTulidanac
200 m. Semodian valetebi (axalgazrda msaxurebi).

15
panorama marjvnidan marcxniv
ZiriTadi xedisaken. `B~ Cacmuli
(msxv. xedi) win miiwevs
gadakv. da panorama marjvniv
valeti gamodis karidan,
panorama marcxniv.

16
gamodis grafinia da marcxniv miemarTeba. (panorama) marcxniv.
bavSvebi Camodian marcxn. marjvniv.
Semdeg siRrmidan gamodis valeti.
`B~ exveva bavSvebs (panorama marjvniv) da Camodis kibeze.

17
grafi da valeti sxdebian etlSi, romelic gadis ezodan,
Semdeg uxvevs marjvniv. (TaRiani gasasvleli).

18
statika. aTiode etli gamodis, Semdeg midian.

19
gamodis jariskaci (panorama) da Semouvlis kuTxes.

20
jariskaci garbis (panorama). jariskacebi Robis win
imyofebian. siRrmeSi modis jariskaci, romelic karibWes
aRebs (ukan) jariskacebi Semodian.

21
neli panorama (marcxnidan marjvniv).

22
mcveli adis kibeze, raTa mcvelTa darbazSi Sevides.
(panorama). yvela fexze dgeba.
winamZRolebi warmoadgenen iaraRs da gadian darbazidan
(marcxnidan marjvniv).

23
panorama (marcxnidan marjvniv).

24
kari, mcvelebis Secvla. panorama (marcx. marjv.).

25
panorama (marcx. marjv). mcvelebi ukana karidan gamodian.
Semodian msaxurebi da ikaveben adgilebs.

26
panorama (marjvnidan marcxniv) Cerdebva etli
`B~ Camodis etlidan valetis TanxlebiT,
romelsac skivri uWiravs, Semdeg midian marcxniv.

27
gadakveTa qvevidan zemoT. `B~ da valeti aivlian
kibes da kars ukan gauCinardebian.

28
Semodian `B~ da valeti. farTo panorama (marjvndan
marcxniv). kariskacebi da dacva karis win imyofebian.

29
Semodis biWi, Semdeg meore, romelic midis marjvniv da
fardas gadaswev. mesame biWi gadaWris oTaxs da
gadis arealidan. meti sinaTle. kidev meti sinaTle. is
kvlav gadakveTs oTaxs (panorama) ori valeti Semodis da
raRacas facifucoben. gadakveTa win.

30
24 (1)

valeti uaxlovdeba sawols (Semodis marjvnidan


marcxniv) midis karisaken (marcxnidan marjvniv).
panorama. Semodian jariskacebi, scena `B~-sa da
pirvel didebulTan. `B~ miemarTeba marcxniv da
gadis arealidan... gadakveTa win valeti fardas
gadaswevs (gadakveTa win). xelis dasabani Tasi
da a. S.

31
24 (2)

Semodis dalaqi (marjvnidan marcxniv). panorama kvlav Cerdeba


valeti fexsacmels acmevs mefes - gadis...
siRrmeSi kariskacebi

32
24 (3)

`B~ Semouvlis naxvretebian skams. moaqvs qoTani


(panorama marjvnidan marcxniv) da (gadakveTa didi xedi).
sami eqimi (panorama) `B~ brundeba skamTan.

33
24 (4)

mefe kabiT miemarTeba skamisaken da masze dabrZandeba.


pirveli didebuli gadakveTs oTaxs.
qviSis saaTi (panorama marjvnidan marcxniv).

34
24 (5)

ori valeti aRebs kars, Semodian kariskacebi,


(panorama) romlebic mefis ukan ganlagdebian.
dalaqi axlos gadakveTs sivrces.

35
24 (6)

saSualo xedi (win gadakveTa)


panorama zemodan qvemoT.

36
24 (7)

dalaqi, sarke. statika (SesaZloa panorama Tavidan an bolos)


erTmaneTs xvdebian ufrosi mzareuli da valeti.

37
24 (8)

lambaqi. (panorama marjvnidan marcxniv) tansacmlis gaxda


- statika. xalaTi da jvari (panorama marcxnidan marjvniv).
mefe dgeba, mas malaven.

38
24 (9)

modis xalxi yvela im detaliT,


romelic saWiroa Sesamosad. meoreni
iReben maT, Semdeg miemarTebian mefisken
- da brundebian, raTa kvlav aiRon axali
ram detali da kvlav ubrundebian mefes.
(neli gadakveTa)
panoramebiT (marjvnidan marcxniv da marjvniv)

39
24 (10)

panorama (marjvnidan marcxniv) valeti midis.

40
24 (11)

mefe aris centrSi


nakurTxi wyali
mefe midis.

41
25 (1)

panorama da gadakveTa (marcxnidan marjvniv)


modian msxvili xediT Semdeg
saerTo xediT.
moZraoba intensiuria.

42
25 (2)

gadakveTa saerTo xedis win. saSualomde (savaraudod gverdiTi).

rogorc grafinia `K~: sxva qalebic sxdebian xeliT


satarebel skamebSi, raTa danarCeni gza daasrulon. skamebi
erTmaneTs xvdeba. qalebi aCereben maT. isini ar Camodian,
ubralod erTmaneTs ambebs uyvebian da Woraoben. erTi
midis, meore mis adgils ikavebs da kvlav grZeldeba
laqlaqi. Semde Sordebian erTmaneTs. mzidavebi oflSi grafinia `K~: dainaxeT?
curaven. grafinia `K~ da grafinia `B~ erTmaneTs grafinia `B~: mSvenivrad.
xvdebian, Cerdebian da iwyeben saubars: grafinia `K~: es saxeze aweria.
grafinia `B~: daujerebelia, rac mis saxeze ikiTxeba.

43
gadakveTa panorama (marcxnidan marjvniv)
maRlidan dabla.

44
panorama (marjvnidan marcxniv) xalxi dgas zurgiT.

45
28. int. dila. sasaxle. mcvelebis darbazi.
gadakveTa da panorama. sarke msxvili xediT.
kariskacebis gundi uwyvet nakadad Sedis mcvelTa darbazSi. xalxi gaivlis (marcxnidan marjvniv).
gaSlili Sirmebi faraven bagas da sawols. TxuTmetamde
kariskacebi cocxal kedels akeTeben. zogjer isini esalmebian
personaJs, romelsac gansakuTrebuli mdgomareoba ukavia.
erTmaneTis gverdiT mWidrod mdgomi kariskacebi win
moiweven. batoni `C~ cdilobs moZebnos gasasvleli, is aqeT-iqiT
esalmeba patara mSrali moZraobiT. gaismis raRac sagalobeli.
saubris nawyvetebi.
qali: ras melaparakebiT
kaci: zizRi, romelsac Tqven CemSi iwvevT,
Tqven siberes mowamlavs.
qali: asec aris, Cemo Zvirfaso,
qali: Zalian ganizdiT, emociurad? ukve moviwamle.
kaci: amaze arasodes vidardeb.

46
29 (a)

pano

samkaulebze

panorama da gadakv. kedlebis gaswvriv msxvili planiT


samkaulebi da tansacmlis detalebi. mTavrdeba `B~ skivriT.

29. int. dRe sasaxle. sarkeebiani galerea


galereis kari farTod aris gaRebuli. win Sveicarebis
meTvalyureobiT icdian batonebi da qalbatonebi. kacebi erTmaneTs
exlebian, raTa qalebi gaataron, zogi gzas uTmobs meores,
personaJebi romlebic ufro mniSvnelovanni unda iyvnen ar icdian
da pirdapir Semodian. yovel moqmedebaSi ukiduresi zrdiloba da
rangis mixedviT ganlageba.

47
29 (b) vnaxavT mogvianebiT... es SeiZleba...
grafinia K mas Tamamad Sescqeris,
cota moSorebiT, pirvel rigSi
hercoginia `Y~ naklebad Tamami
ar aris. suvereni miemarTeba didi
apartamentebisaken, kariskacebi
kvaldakval miyvebian. isini qrebian.
brbo maSinve iRviZebs, yvela moZraobas
iwyebs. kariskacebi wyveten Jestebs
Tu dawyebul frazebs. isini ikribebian
patara jgufebad, romlebic swrafad
grafinia K miemarTeba markiz A -ken, romelic ibadeba, rom kvlav axali jgufebi
saubrobs, ramdenime pirovnebiT garSemortymuli, warmoiqmnas, aseve efemeruli. Weri
is maT msubuqad Cqmets. is wamoimarTeba, ise maRalia, rom isini erTi cicqnebi
oriveni ramdenime sityvas cvlian da moCanan.
fanjrisken midian. meore jgufSi
grafinia B Tvals adevnebs scenas grafina `K~ panorama, grafinia `B~
da ambobs: ar mesmis ra xdeba. aCqareba panorama 180-iT.
uceb xma: batonebo, mefe. mefe gadis panorama miyveba,
aris erTi xelis kvra, xalxi mefe qreba. gadakveTs zemoT,
cdilobs pirvel rigSi seirnobs da akvirdeba
gadasvlas, TiTqos uxilavi jgufebs maRlidan
daniT grova orad iyofa da scenis SuaSi musikosebi
Cndeba gasasvleli. dacvis gadakveTen darbazs
kapitnis winamZRolobiT mefe grafinia B: ar mesmis ra xdeba.
moabijebs mas Tan axlavs isini, vinc is im xnis aRar aris
mis adgomas eswrebodnen: kaci:
- didi kamerheri rom rame gaarTulos.
- karis pirveli didebuli grafinia B: misi saxis mixedviT vityodi,
- garderobis gamge rom igi misiTaa daRlili.
- ramdenime grandi qali: da es amanac icis
kaci RimiliT: magram man ar icis, rom
aman es icis
grafinia B. aRsavse an man icis, rom iman
mefe gaivlis, drodadro esalmeba Tavis odnavi maRali sazogadoebis ar icis, aman rom es icis.
moZraobiT. cxovrebiT
kariskacebi uaxlovdebian da zogjer raRacas batoni C ambobs mudam aCqarebuli gavlisas:
eCurCulebian. man xom ar icis, rom iman
mefe warmoTqvams: icis, rom man ar icis,
rom aman icis.
30-mde musikosi diriJoris winamZRolobiT
48 gadakveTs galereas.
30/31

moZraoba salonidan salonSi Tu SesaZlebelia Tu ara da


dekoraciebis cvla igive salonSi.
oTxi an xuTi pasaJi panoramiT (marcx. marjv.).

49
musikosebi Sedian sakurTxevelSi (marcx. marjv.)
isini miewyobian sakurTxevlis ukan.
panorama (marcx. marjv.) mRvdelze.
kariskacebi zurgiT arian. Sors, pirdapir mefe saxiT.

int. dRe. sasaxle, samlocvelo kariskacebiT savse kariskacebi dganan, zurgiT sakurTxevlisaken, isini mefis
samlocveloSi qadagi moZRvravs mrevls kaTedris pirdapir dganan, romelic zemoT tribunaze mjdari usmens
simaRlidan. is aris maRali da gamxdari, SavebSi (Subli xelebSi aqvs Carguli) qadagis fics:
Cacmuli, fermkrTali. sityvebs mklavebis moZraobas
moayolebs. misi xma rekavs. am drois ganmavlobaSi Tqven giyvarT TamaSi; da is rac gonebas gikargavT,
musikosebi ewyobian sakurTxevelSi. gaismis violinos swored es TamaSia; usagno TamaSi, uweso TamaSi;
xma, xmebi wynarad ewyobian ramdenime notaze. TamaSi, romelic TqvenTvis aRar aris mxolod
gasarTobi, aramed raRac...

50
panorama da gadasvla (marjv. marcx.)

51
panorama (marjvn. marcxn.) gadakveTs ezos Signidan.
xedi fexebTan, Semdeg saerTo.

52
moiweven fostalionebi (marcx. marjv.) panorama magidisken
- funqcioneri uaxlovdeba magidas, arCevs werilebs
da gamodis darbazidan.

53
funqcioneri SeaRwevs patara oTaxSi da debs
sins werilebiT fanjris rafaze.
panorama (marcx. marjv. marcx.)

54
SavebSi Cacmuli sami kaci.
panorama (marjv. marcx.) - Sedis SenobaSi.

55
38/39

gadakv. (marcx. marjv.). sami kaci gaivlis derefans da


brundeba marcxniv. erTi maTgani miemarTeba fanjrisken
da aRebs mas. iRebs sins da Semodis marcxnidan.
panorama (marcx. marjv. marcx.).

56
SavebSi pirveli kaci midis zurgiT - buxrisken da brundeba
magidisken. mani pulaciebi. (msx. xedi)
kaci Semouvlis magidas da debs werils sinze, Semde gadis
arealidan. gadakv. panorama (marcx. marjv.).

57
patara oTaxSi fanjara iReba. Semodis funqcioneri.
iRebs sins da kvlav gadis.
panorama (marjv. marcx.).

58
funqcioneri Sedis darbazSi, anawilebs werilebs.
panorama (marjv. marcx.).

59
SavebSi Cacmuli kaci skivrs gadakidebs cxens da midis
marjvniv. panorama (marcx. marjv.).

60
cxeniani kaci aRvirs uwvdis jariskacs da miemarTeba
marjvniv. panorama (marcxn. marjv.).

61
kaci SavebSi adis kibeze, uwvdis skivrs Sveicars.
panorama da gadakv. zemodan.

62
45 (a)

kaci SavebSi Sedis salonSi. didgvarovani midis


- panorama (marcx. marjvn.) `B~ miemarTeba marjvniv da gadis
arealidan. mas Tan axlavs kaci SavebSi
- gadakv. (marcx. marjvn.) da panorama.

63
45 (b)

mcveli
kari

`B~ Sedis sxva salonSi da midis grafinia `B~-sken.


isini kuTxeSi ganmartovdebian.
panorama (marcx. marjv. marcx.).
mcveli skivriT gadaalajebs patara rus.
panorama markjvniv da Sedis mefis saZinebelSi.

64
mcveli

mcveli gadakveTs saZinebels, gadascems skivrs ministrs.


panorama (marcx. marjvn.).

65
ministri Semodis - siRrmeSi - kabinetSi, jdeba Cvens win
da kiTxulobs.

66
jgufis zemoT moCans mefis qudi, romelic Tavebze
zemoT moCans. gadakv. gverdiTi. mefes toveben, raTa
davakvirdeT saxeebs pirvel rigSi, kameris pirispir.
mivyvebiT kapitans. Semdeg, dasasrulisken,
elodebian mefis qudis gamoCenas.
- zurgidan - mefe Semodis karidan.

67
mimarTulebis Secvla

panorama marcx. marjv.

68
mcvelebi aReben kars. mefe Semodis arealSi da SeaRwevs
kabinetSi - marto. kariskacebi kvlav gadakveTen
saZinebels da gadian.

69
kariskacebi dgebian - panorama (marjv. marcx.) gadakv. win.
ministri Semouvlis magidas da debs dosies mefis win.

70
kariskacebi ifantebian, gadian karSi. neli panorama (marcx. marjv.). yvirili. xalxi Tavs abrunebs
marjvniv (panorama marjv.). grafinia `K~ centrSi. kvlav kivili! (da kameris Sesworeba marcxniv).
hercoginia `Y~ msxvili planiT gulwasuli vardeba. siRrmeSi gaivlis grafinia `K~
Sinamosamsaxuris TanbxlebiT. int. dRe. sasaxle. sarkeebiani galerea. msubuqi atmosfero,
jariskacebi miemarTebian galereis karisken. saxeebze feri ar adevT. ramodenime gafantuli
jgufi ferxdeba. uceb grafinia `K~ fers kargavs, xeli yelTan miaqvs: RmerTo Cemo, Cemi yelsabami!
Tavebi brundeba. Cemi yelsabami, Cemi margalitebi!

71
amodis valeti da karze akakunebs. panorama da
gadakv. zemodan (amwe) ministri gamodis da
mas samkaulebs aZlevs.

72
valeti Semodis da miemarTeba patara sekreterisken.
(panorama marcx. marjv.). Semobrundeba karisken
(gadakv. wertili win). mcveli - valeti Semouvlis Sirmas,
gamodis meore mxares da uwvdis mas samkauls.

73
qalebi sxedan kuTxeSi da ewevian.
- valeti gadakveTS (marcx. marjv.).
panorama - gakveTili

74
qalbatoni

maswavlebeli laparakobs karis win. biWebi asruleben


nawarmoebs da ukan ixeven. moCans mesame jgufi, - kargi
manerebiT. gakveTili (pano marjv. marcx.) - mesame jgufi
gadaadgildeba maswavleblisaken. 1. jg. Semdeg arenidan
gadis. meore jgufi ikavebs Tavis adgils - reveransebi
- qalbatoni gadaWris arenas kameris win
(panorama marcx. marjv.) da gadis karidan

am drois ganmavlobaSi oTaxis sxva monakveTSi xuTi paJiT garSemortymuli maswavlebeli xmamaRla
kiTxulobs zrdilobis saxelmZRvanelos: princis saxlis karidan rom daviwyoT, uzrdelobad
iTvleba masze Zlieri dakakuneba da miT ufro meored dakakuneba. saZineblebis da kabinets karze
dakakuneba sisuleles da upativcemulobas niSnavs. saWiroa

75
qalbatoni gadis (marjv. marcx.) patara panorama
- ministri exveva mas, Semdeg Semodis - panorama marjvniv.

76
58. int. dRe, sasaxle, saloni
ministri jiqur Sedis salonSi da ambobs: Cven gagvimarjos.

ministri Semodis, Cerdeba. sxva maswavleblebi Tavisufldebian


- siRrmeSi gaivlian musikosebi - panorama da gadakv. (marjv. marcx.)
celva. ministri svams. panoramis dasasruli.

77
Semodian musikosebi (marcx. marjv.) sxdebian Sirmis
ukan. gadakv. plani fexebidan.

78
panorama (marjv. marcx.). kariskacebi moZraoben yoveli mxridan.
mcvelebi procesias saTaveSi udganan.

79
panorama (marcx. marjv.). gadakv. zemodan.

80
gadakv. saerTo xediT karisaken msxvil xedamde.
xedebi SenarCundeba. gadakv. ukan. `C~ Semodis.
siRrmeSi valetebs magida moaqvT. saTaveSi udgaT
Sefmzareuli.
(panorama marcx. marjv.).

63. int. dRe sasaxle, wina oTaxi.


Sedian wina oTaxSi, sadac dgas bufeti da awyvia kerZebi
Sefmzareulis meTvalyureobiT. patara sufra:
samefo xorci bostneulis wvnianiT: ori didi mamali
oTxi kombostoTi

81
panorama marcx. marjv. musikis maswavlebeli da musikosebi.

82
valetebi magidas mefis win dadeben. irgvliv arian jariskacebi. xelidan xelSi
awvdian kerZebs - panorama marcx. marjv. Rvinis doqi gadadis xelidan xelSi da
kvlav mefes ubrundeba. panorama marjvn. marcx.

83
panorama marcx. marjv. isini Cerdebian, Semdeg Sors midian.

84
panorama marcx. marjvn. ymawvili kaci cxenidan Camodis
da sasaxles Semouvlis. Sors moCans parki!!!

85
panorama marcx. marjv. axalgazrda kaci Cerdeba terasaze
da Cvenken Camodis. - panorama marjv. marcx. - Semdeg xeebs ukan
gauCinardeba, Semdeg kvlav gamoCndeba, morbis Cvenken da
kvlav uCinardeba.

86
axalgazrda qali abazanidan amodis, midis parikmaxerisken,
mas varcxnian, is dgeba da gadis marjvniv.
panorama marcx. marjvn.

87
panorama marcx. marjvn. axalgazrda qali da pirveli qali
uCinardebian Sirmis ukan. meore qals moaqvs korseti da
maSinve uCinardeba. panorama marcx. markvn. kvlav gamoCndeba
axalgazrda qali, jdeba pufze. gadascemen ylsabams da
acmeven fexsacmels. is wamodgeba, midis marcxniv, Semdeg
Cerdeba.

88
gadakv. marcx. marjvn. panorama farTovdeba galias xalxi
awveba da gadayavT arealidan. martorqa patara kunZulze.

89
axalgazrda qali garbis. - panorama marcx. marjvn.
- SeuCereblad. axalgazrda kaci meore mxares garbis
- isini erTmaneTs xvdebian Zeglis qveS.

90
panorama marcx. marjvn. gaCereba SuaSi.

91
panorama marcx. marjvn.

92
musikosebi midian da ifantebian. miyvebian kvartets,
Semdeg Cerdebian pavilionze. panorama marcx. marjvn.
ukanaskneli musikosi gadakveTs marcx. marjvn. panorama.
kvarteti ukravs.

93
panorama marcx. marjvn. - `K~ Camojdeba.
- mcvelebi gadakveTen siRrmes marjvn, marcx.
etli win gadakveTs marjvn. marcx.

94
etli Semodis marjvn. marcx. Cerdeba. axalgazrda qali
da qali Camodian etlidan. gadakveTen marcxniv.
qali axalgazrda qals exmareba dajdomaSi.
Semdeg tovebs mas marjvniv.

95
santeqnikosebi ifantebian. maTgan erTs miyvebian.
gadakv. marjvn. is Cadis liukSi.

96
saerTo plani SadrevanTan. dasufTaveba. erT-erTi
santeqnikosi gadis marjvniv - gadakveTen fexebTan.

97
gadakv. marjvn. marcx. gondola dabmulia amaRlebul
mxares: panorama marjvn. marcx.
- maT miyvebian musikosebi.

98
`Y~-s miyveba `L~ - panorama marjvn. marcx. ukan siRrmidan
midis ymawvili kaci, romelsac moyveba ministri. is
gaivlis marcx. marjvn. `Y~ Sebrundeba da
miemarTeba marjvniv. - panorama

99
`Y~ da `L~ Semodian - marcx. marjvn. panorama - `Y~ miemarTeba siRrmisken - gadakveTs
marjvniv - gaivlis cocxali kedlis qveS da midis pirvel planTan da Tan viRac kacs moaTrevs.
ymawvili kaci gaivlis igive cocxali kedlis qveS, xels kidebs `Y~, dgeba win, siRrmeSi gaivlis
dacva marcx. marjvn. - gadakveTs marjvniv, - etli mefiT marcx. marjvn. -
100
mcvelTa kapitani Soridanve gadakveTs areals, mas
miyveba kariskacTa jgufi, Semdeg laqiaTa jgufi
- marcx. marjvniv.

101
kariskacebi midian marcx. marjvn. - panorama da gadakveTen.
moCans oTxi mcveli ori qali gaivlis maT Soris.
Soridan `mefis etli~. - kidev erTi talRa kariskacebisa
pirvel planze - gadakveTs marjvniv da a. S. igives.

102
win mcvelebi, ukan kariskacebi. abruneben Tavebs
- marcx. marjvn.

103
bol
o
saw

sxi
vi
yisi
sxi
vi

mcveli patara sarkiT mzis sxivs iWers da agzavnis


mas jer obieqtivSi, Semdeg marjvniv.

104
sxivi

mzis sxivi anaTebs sxva mcvelis kostiums, romelic Tavisi


sarkiT iWers mas da agzavnis obieqtivSi, Semdeg marjvniv,
panorama gadakv. swrafad marjvniv. santeqnikosi iWers Tavis
mxriv signals da igivenairad agzavnis mas marjvniv.

105
axalgazrda santeqnikoss Tvali moeWreba, is xvdeba
signals da uCinardeba liukSi.

106
Sadrevanis wyali cxenis xaxidan moCqefs. `mefis~ etli
gaivlis ukan, wylis napirze - panorama marcx. marjvn.
- sami qalbatoni.

107
mefe

kapitani, Semdeg `mefis~ etli, Semdeg kariskacebi,


- gadakv. marcx. marjvn.
- gamodian moednidan - ukan moCans `mefe~.

108
axalg. qali

axalgazrda qali kiTxulobs. mefe Semodis arealSi


marcx. marjv. - zurgiT - kariskacebi faraven mas,
Semdeg gaivlian marjvniv. wigni rCeba skamze.

109
gadakv. marcx. marjvn. kariskacebs mivyavarT sufridan
sufrasTan da Tan xils agemovneben.

110
gondola musikosebiT. `mefe~ da axalgazrda
qali Semodian marjvnidan, gadakveTen marcxniv.
- mezRvauri exmareba maT gondolaSi CajdomaSi.
arxi mefe jdeba zurgSeqceviT mjusikosebTan.
gondolaSi svamen qalbatonebs. - gadakv.
marcx. marjvn. - Tevzebi gemze. (maT iyvanen).
gemi Sordeba. - saeTo plani - moseirneebze
o rqa - Semdeg panorama arxisken, kunZuli martorqiT
da aqlemebiT. gaivlis sxva gondola. marcx.
mart marjvn. panorama cisken. mtredebis afrena.

qalebi
mefe

bi
qale

mefe

111
wyvilebi ifantebian gadakv. marjvn. musikosebi,
`Y~ da ymawvili kaci gadakveTen marcxn. marjvn. panorama.

112
paJebi

ci
ka
i
il
a wv
ym
`Y~ da ymawvili kaci - gadakv. marcx. marjvn. (sdeq)
Cerdebian, exvevian erTmaneTs.
gadakv. marjvniv. siRrmeSi, paJebi.

113
2 laqias moyavs erTi moxuci kaci da adian kibeze.
- gadaWr. panorama zemoT.

114
jgufi Semodis karSi, Cvensken - zig-zagebiT xelsawyoebs
Soris. moxuci kaci jdeba daCxvletil skamze
- grZeli xedi.

115
panorama buCqnarze. marcx. marjvn. - detalebi.

116
kaci

qali

gamodis qali - marjv. marcx. buCqnaridan. misi msaxuri


asworebs da wmindavs mis qveda kabas.
- panorama marjv. marcx. - maT uyurebs,
Semdeg miemarTeba marjvniv - panorama.

117
batoni gamoCndeba buCqnaris ukan - panorama marcx. marjvn.
- mimarTavs qalbatons. gadakv. marjvniv
- isini, oriveni buCqnarSi gauCinardebian. -

118
qali

10. dRe, parki, xeivani.


qalbatoni dasakec skamze zis. kiTxulobs.
didgvarovani kaci gaivlis xeivanSi. masac saerTo xedi. qalbatoni zis. kaci gaivlis marcx. marjv. - gadakv.
wigni uWiravs. Sexedaven erTmaneTs. kaci s. x. kaci da qali gadakv. kaci saerT. xedi marto gadakv. swrafad
balaxze jdeba. poetur pozas iReben - 200 m. marjvniv - qali, saSualo xedi gadakv. swrafad marcxniv.
wignis kiTxvisas. qali Tavs anebebs kiTxvas, kaci marto saSualo xedi da a. S.
xris wigns, miaSterdeba kacs da sinjavs
Tavidan fexebamde. Semdeg kvlav Tavis
literaturaSi efloba. kacic agreTve sinjavs is uceb Sexedavs didgvarovans, Semdeg kvlav daxris Tvalebs:
qals, miuxedavad misi meocnebe ierisa, qali - ra gulis SemZvrelia.
agrZelebs kiTxvas, ismis misi xma: TiTqos ver roca qali mas aRar akvirdeba didgvarovani kaci mas mwvel da kuSt
mxedavdes, Tumca vici, rom me miyurebs. mzeras tyorcnis. imgvaradve, roca is kiTxulobs ocnebaSi wasuli,.
TamaSobs, viTom Caflulia Tavis fiqrebSi. qali mas SeparviT uWvrets.
maTi Sinagani monologi grZeldeba:

119
ar Seesabameba naxats: berikaci grZeli xediT Tqvens
pirdapir. siRrmidan axlovdeba valeti 2 - gadakv
marjvn. - laqia midis marjvniv - pan.- giliotina - neli
gadakv. laqias miaqvs Cibuxebi berikacebisTvis.
stop 1 da 2 valetebis zurgebze.

120
cvalebadi kadri. panorama marcx. marjvn.

121
saerTo xedi. gadakv. 200 m zemoT. pirvel valetze
(SesaZloa panorama meore valetzec).

122
`M~ gaivlis muSebis win - gadakv. da panorama marjvniv
- Semdeg marcxniv - oTxiveni mRerian.

123
107. int. dRe. didi saerTo ofisi
mefisa da didebulebis sadilis Semdeg piris fareSebi sxedan da
elodebian deserts. odnav moklebul saWmelebs abruneben sufraze.
mraval marTkuTxa magidas gars Semowyobili aqvs grZeli skamebi,
romlebzec asiode piris fareSi zis. isini Cumad Wamen, magram ara
erTad. rogorc ki erTi amTavrebs Wamas dgeba da meore ikavebs mis
adgils. zogierTi TavianT maswavlebels baZavs:

- Tqvens Semdeg Zvirfaso.


- es RvTaebrivi mtredia.

ramodenime gogona Cumad iqceva.


isini aRtacebuli arian da icinian.

saerTo xedi xalxis jgufze. neli gadakv. win - panorama


marcxniv saSualo xedamde.

124
eqsterieri - glexebi Camodian saxlidan. dedas moyavs
Tavisi ogona - gadakv. win da marjvniv - isini midian

125
109 a

Semodian da Seerevian xalxis jgufs - marcx. marjvn. -


(SesaZloa dakavSireba 109 b-Tan) gadakv. an panorama marjvn.

126
109 b

dalaqebi

panorama marjvn. marcx. dalaqebi adian gadakv. win - magidaze.

127
109 c

mimarTulebis cvla
dalaqebi

mxolod 5, 4, 6, 7 glexebi adian estradaze gogonasTan


erTad - Tmebi kalaTSi - isini Camodian estradidan da
midian marcxniv Zroxebisken. gadakv. win. isini auSveben
erT Zroxas da midian.
128
110 a

gadakv. marcx. marjvn. yovel saxelsnoze


gaCerebebi - 2 xedze meti. interieri.

calke

129
muSebi iyurebian marjvniv.

130
muSebi

ramdenime satarebeli skami - jgufi win miiwevs. -


panorama marjvn. marcxn. - etlisken ukan, siRrmeSi moyavT
cxenebi - kars xuraven. panorama marcx. marjvn.
- etli gamodis ezodan - muSebi uyureben.

131
glexebi

panorama marcx. marjvn. etli modis da Cerdeba. patara


jgufi Camodis da peizaJs uyurebs. gadakv. marjvn.
saerTo xedi - glexebi gadian - marjvn. marcxn. an
marcxn. marjvn. 125 dasasrulis mixedviT

132
etlebi Sedian Satos ezoSi - ociode. panorama marjvn. marcx.

133
qalebi

`mefe~ Camodis axalgazrda qalTan erTad da exmareba


sxva qalbatonebs. gadakv. ukan da marjvniv.
- jgufi mcvelTa cocxali kedlis win da kibeze adis.

134
kari iReba, gamodis kaci. panorama marjvn. marcx.
kadrs gareTa xma `B~ miemarTeba karisken da Sedis.
- panorama marcx. marjvn.

135
fexze mdgari bavSvebi erTobian... erTi erTi paJi
midis karisken - panorama marcx. marjvn. - meoreni
gadaaadgildebian marjvniv, kuTxeSi, - zurgiT Cvensken.
1. paJi brundeba. orni axlavan mas. gadakv. win.
akakuneben frTxilad karze, Semdeg miatoveben paJs da
gadian arealidan.

136
kari iReba da paJic Sedis - gadakv. ukan. `K~ zurgiT da paJi saxiT.
neli gadakv. marvn. marcx. paJi zurgiT da `K~ saxiT.

116. int. dRe, sasaxle, saZinebeli

paJi Semdodis. grafinia `K~ zis da qargavs. saxeze gaoceba exateba.


paJi reveranss akeTebs, Rrmas da mouxerxebels. grafinia iRimeba. grafinia (mxiarulad): kidev erTxel maCveneT.
grafinia: ai Tu gindaT lamazi reveransi!
paJi: ai, jer marjvena fexi unda wadgaT win,
paJi: marTla ase fiqrobT? gadmoxaroT tani rac SeiZleba qveviT, ai ase...

grafinia: diaxac, ratom? qali icinis

paJi: imitom, rom es mxolod guSin viswavle


da batonma puanvilma gviTxra, rom es grafinia: mSvenieria. marcxena fexi ki ufro SigniT.
Zalian rTuli ramaa.
137
carieli kari!

saerTo xedi - mowyenili paJebi karisken miemarTebian,


marcx. marjv. - panorama - isini ismenen, Semdeg gamodian.
- marjvn. marcx. gadakv. marjvn. marcxn. - kari.

138
msaxuri

`P~ saqmeebi miwaze yria. gadakv. marjvn. marcx.


- mrude xazi. sawoli - msaxuri Semodis
marjvn. marcx. - Semouvlis sawols winidan
da kvlav gamoCndeba marcx. marjvn. `P~
Camodis Tavis sawolidan da iRebs Tavis saqmeebs
- panorama marjvn. marcx. marjv.
isev Semouvlis sawols. `K~ dgeba da
mas gadascems Tavis daSnas. `P~ gadis.
panorama marcx. marjvn.
139
`A~ debs. gadakv. ukan. mxatvari zurgiT dgas pirvel
xedTan. siRrmeSi, Semodis msaxuri.
`A~ gadis. gadakv. ukan - mxatvari da msaxuri.
saerTo xedi -

140
`A~ Semodis marjvnidan marcxniv - panorama
marjvnidan marcxniv. gadakveTa win da
marjvnidan marcxniv. silas gaawnis, xelTaTmani
- `A~ pariks i pudravs.
(siRrmeSi) panorama marcxnidan marjvniv da gadis.

141
gadakveTa ukan - `A~ miabijebs swrafad da gadaaswrebs
personaJebs, romlebsac ukve vicnobT (ormocdaaTamde).
yvela miemarTeba marjvnisaken.

142
panorama marcxnidan marjvniv - kibidan karibWisaken.
xalxi gadakveTs ezos.

143
`M~ magidis win dadis. ymawvili kaci wers, laparakobs.
gadakveTa marcxnidan marjvniv - Semdeg marjvnidan marcxniv

123. int. dRe, funduki, saZinebeli.

maTiasi karnaxobs werils axalgazrda provinciels.


saZinebeli saxeldaxelodaa gawyobili. moxuci laqia
Stagonebuli saxiT gairbens ramodenime nabijs.
ymawvili kaci bejiTad wers raRacas furcelze
Tavdaxrili.

144
mayureblebi moewyobian, gadakveTa win, Semdeg sarke
- Semdeg savarjiSoebi.

145
panorama marcxnidan marjvniv. paJi wina xedze,
Semdeg siRrmeSi - misi megobari (kamera mas miyveba)
iRebs xelTaTmans Semouvlis iqaurobas da gaivlis
Cvens win - is marjvniv midis.

146
gadakveTa marcxnidan marjvniv - megobari Camodis
cxenidan da midis marjvniv - elaparakeba
`P~-s - aliaqoTi.

147
ori qali gaivlis marcxnidan marjvniv, Sedian TaRian
SesasvlelSi. panorama marcxnidan marjvniv.

148
ori qali adis kibeze. panorama marcxnidan marjvniv.

149
panorama marcxnidan marjvniv - avejze cariel salonSi.

aveji carieli

i!
e ul
rC
Se
gad
kar

150
Semodis naTelmxilveli - panorama marjvnidan narcxniv
- wardgena - da svams `Y~-s.
gadakveTa win - medalioni xelSi. calke gadaRebuli
xedis dasasruli.

151
saerTo xedi. naTelmxilveli midis fanjarasTan, Semdeg
komodTan, sibneleSi brundeba magidisken da anTebs sanTlebs
- panorama marcxnidan marjvniv, marcxnidan - gadakveTa ukan.

152
mani pulaciebi msxvili
xediT - naTelmxilveli
midis komodTan, Semdeg
midis fanjarasTan da
Semouvlis magidas.
`Y~-is gverdiT
dadis da gadascems mas
flakons - `Y~ da
msaxuri gadian marjvnidan
marcxniv - Tvliani beWedi.
xedis dasasruli
- isini gadian.
pirdapir zurgiT.

153
ori qali Camodis kibeze da TaRqveS uCinardeba.
panorama marcxnidan marjvniv.

154
ori qali gamodis TaRqveSa gasasvlelidan. quCa
- modis etli, isini sxdebian Sig da etli midis.
policieli midis marcxniv, iyureba marcxniv,
- Semdeg marjvniv - (panorama marjvnidan - marcxniv - marjvniv.)
ori etli Semodis marcxnidan marjvniv - midis.
sxva ori qali TaRqveSa Semosasvlelidan.

155
panorama saTamaSo salonze. `mefes~ vxedavT zurgiT,
igi zigzagiT moZraobs magidebs Soris.
mas miyveba kamera - `mefe~ gamodis sxva salonSi
- ismis simRera.

156
132 a adgilis Secvla

`B~ meris akompanimentiT. `Y~ midis lizetisaken da


mas gadascems flakons. lizeti miemarTeba valetisaken,
raTa Tavis mxriv mas gadasces es flakoni
- valeti midis bufetisaken da gamodis marjvniv.
panorama marcxnidan marjvniv.

a da b SeerTeba

157
132 b

ixile 132 a

valeti midis bufetisaken da gadis marjvniv. panorama


marcxnidan marjvniv, saSualo xedi.

158
moTamaSe - saerTo xedi - da xalxi ukan. magida da `A~ marcxniv
- panorama marjvnidan marcxniv - siRrmeSi Semodis valeti.
- moTamaSe, romelmac moigo, Rebulobs Tavis mogebas - Semouvlis
ra magidas Cvens win igive panoramaze. valeti zigzagiT dadis
xalxs Soris da maT sasmels sTavazobs. panorama marcxnidan
marjvniv, marcxniv. `A~ iRebs mowamlul Wiqas da gadis marjvniv.
- siRrmeSi panorama marcxnidan marjvniv.

159
mefis samosSi laqia sasacilo unda iyos. SeiZleba raRac
detali iyos suraTze: saxe ar Cans. saWiroa calke
gadaReba, rogorc laqiis portreti samefo parikSi.

160
135 a/c

orkestri

rTuli
Sesasvleli!
gadakveTa Zalian neli. SesaZloa scenis dayofa
gasasvlelidan darbazamde, sadac xalxi
Sejgufebula SesasvlelSi, rogorc Ramis kabaresTan.

161
135 b

scena

panorama marcxnidan marjvniv - `B~-s irgvliv iqmneba


sicariele Tavidanve.

162
135 d

ymawvili kaci
farda ecema - darbazi carieldeba swrafad.
- `B~ uyurebs ymawvil kacs.

sicariele

163
136 a

panorama marcxnidan marjvniv SesaZloa


gadakveTa mrudi saxeebze.

164
136 b

`mefe~ yvelasTan erTad (marjvniv) dgeba da


cekvavs. marcxnidan marjvniv cekvavs - panorama
(panorama) moyavs `K~ marjvnidan marcxniv
marcxniv - panorama mocekvaveebi Cerdebian.
- jdeba estradasTan `mefe~ marto cekvavs.
axlos. - panorama jariskacebi ucqeren mas.

165
136 c

`F~ brundeba marcxnidan marjvniv zigzagebiT


xalxSi. is elaparakeba kapitans moCans mxolod
maTi Tavebi. kapitani - panorama marcxnidan
marjvniv agzavnis 6 personaJs marcxniv. isini
gamodian darbazidan - gadakveTa marjvniv
- panorama marjvnidan marcxniv saSiS xalxze.
estrada

`F~ gadis marjvniv.

166
mefe
moZRvari

panorama marcxnidan marjvniv - ministri uaxlovdeba mefes,


romelic zis sawolis napirze. mas xdian tansacmels. is
Semodis baldaxinis qveS. ixureba farda, uknidan ganaTebuli.
valeti gamodis sanTlebiT interieridan - da aqrobs maT.
panorama da gadakveTa marcxnidan marjvniv.

167
138/139
ca - xelovnuri
cecxli - panorama
qvevidan zurgidan
xalxze `B~
gamodis da midis
marjvniv panorama
- marcxnidan
marjvniv
- 2 laqia axlavs
mas. gadakveTa
marjvniv `B~
modis TiTqmis
etlamde. 2 ti pi
uRobavs mas gzas
(Cajdoma sxva
etlSi marjvniv).
isini miyvebian
etlisaken.
banaluri
panorama marcxniv
- gamodis ezodan
- panorama
marjvniv - `B~
etli da meetle
- panorama zemodan
1 fanjaraze,
romelic
ganaTebulia
cecxliT
- sami kariskaci.

168
`D~ adis kibeze spiralurad da miuyveba derefans `Y~
mas karTan elodeba da Seyavs Tavis saZinebelSi.
patara gadakveTa marjvnidan marcxniv.

169
141 a

paJebi miZvrebian kibeze. panorama marcxndan marjvniv


da mirbian derefanSi.
isini adian sxvenSi misadgmeli kibiT.

170
141 b

panorama igive sarTulis fanjrebze. fanjara anaTebs


`A~ da `Y~ - panorama marcxnidan marjvniv marcxniv.

171
141 c

panorama kedlebze saxuravamde.


paJebi iyurebian.

172
paJebi
dekori# masala xedebi

kadri metraJi efeqti gadaRebis adgili


isini moxerxebulad ewyobian. isini
uyureben speqtakls, sxvadasxva kostumebi
frazebi maT saxeze isaxeba: personaJebi xma
lodini, wuxili, daZabuloba,
kmayofileba.

didi miTiTebebi
aqsesurebi

patara aqsesuarebi
rolebi

specefeqtebi

siluetebi
gansakuTrebuli
SemTxvevebi

173
grZeli panorama Senobis fasadze.
fanjaraSi sinaTle qreba
- Senobis boloSi ca, mTvare.

174
`C~ Semodis marjvnidan marcxniv da iZinebs.

175
furceli

titri calke

mcvelebi gadakveTen ezos da Sedian TaRian gasasvlelSi


- gadakveTa da panorama marjvnidan marcxniv.

12 personaJi

176
panorama marcxnidan marjvniv.

177
ormocdaaTiode ZaRli.

178
valetebi misdeven ZaRlebs tyemde.
panorama marcxnidan marjvniv.

179
gadakveTa win da marcxniv.
`K~ gamodis.

180
panorama marcxnidan marjvniv - `Y~ gamodis.

181
Tu SesaZlebelia 1 gadakveTa marcxnidan marjvniv,
raTa aRmoaCinon iremi,

182
moZravi panorama marcxnidan marjvniv SeuCereblad `mefis~
(8) etlamde, romelic midis marjvniv. mas miyveba Tormetamde
paJi. zogjer `mefe~ isvris. amala maSinve miatovebs,
rogorc ki xeliT aniSnebs. `mefe~ yvelafers abuqebs, malavs
buCqnars ukan - orjer - Semdeg aRmoaCenen, rom cxenebs
veRar marTaven `mefis~ xeli Camokidebuli. modian
cxenosnebi, romlebic aCereben cxenebs. isini Camodian.

183
mTeli drois ganmavlobaSi gaismis Semdegi terminebi
kadrs gareTa xma
erT welze meti iyo,
rac mefis janmrTeloba
uaresdeboda. nekresis
qaris mudmivi Setevis
gamo saWiro gaxda,
rom mefe yovel
saRamos CafuTnuliyo
bumbulis baliSebSi,
romlebic mas ise
aoflianebdnen yovel
Rame, rom saWiro iyo
yovel dRe gamoecvalaT
misTvis.

`Y~ miyveba `K~ - gadakveTa Zalian swrafi. Cans zogjer


`Y~ zogjer `K~ - gadakveTa yovelTvis marjvniv
- bolos aurzauri da neli gadakveTa.

184
kadrs gareTa xma

samosi, sanam oTaxSi Semovidodnen


panorama marcxnidan marjvniv. pirveli didgvarovani da piris
fareSi. ukve mravali weli iyo,
rac is aRar svamda - Sampanis
saukeTeso Rvinos, romelsac
mTeli sicocxle miirTmevda,
axla is sanaxevrod wyalgareuls
svamda.
mTeli samefo kari yovel dRe
galereaSi imyofeboda.

185
kadrs gareTa xma
aravin Cerdeboda
saZineblis uaxloes
wina oTaxSi, garda
nacnobi valetebisa
da farmacevtisa,
romelic iq aTbobda
imas, rac saWiro iyo;
mxolo swrafad gaivlidndn
xolme karidan karSi.
Semomsvlelebi kabinetSi
Sediodnen sarkiani karidan,
romelic gamodioda
galereidan, sul mudam
daketili rom iyo
da, rodesac iq odnav

relsebze Seyenebuli amwe - dakvirveba xalxis gundze zemodan.


Semdeg Camodian (7). XV Semodis zurgiT - gadakveTa
saxeebze - cota acdebian maT. Semodis bavSvi zurgiT
apartamentSi - (marcn.) saerTo xedi Tavebis doneze.

186
156/159 kadrs gareTa xma
dakakunebdnen da imwamsve
iketeboda. kviras, sen
luis dResaswaulze
kidev uaresi Rame iyo.
aRarc didi da
gardauvali safrTxis
saSiSroeba iyo, TumcaRa
man isurva, rom
sagangebod araferi
Secvliliyo am dRis
Sesabamisad, e. I. dolebi
da yvela hoboi, romlebic
misi fanjrebis qveS iyvnen
ganTavsebulni,

xedi zemodan - xalxi zemodan iyureba.

dolebi

187
panorama da gadakveTa marcnidan marjvniv.

kadrs gareTa xma

misTvis daukravdnen, rogorc ki gaiRviZebnda


da rom ocdaoTxi violinoc aseve daukravda
sadilobisas. arc orSabaTis Rame yofila
ukeTesi. is Cafiqrebuli iyo, Semdeg gaisma
wirvis xma. dauZaxa orive kardinals,
gaaprotesta rom kvdeboda, rogorc
Rrmad morwmune eklesiuri adamiani;
Sexeda ra maT, dasZina, rom is

188
mxatvari ukan ixevs da gadis marjvnidan zurgiT.

kadrs gareTa xma

brazobda imis gamo, rom eklesiis saqmeebs


aseT mdgomareobaSi tovebda da rom amaSi
is sruliad ucodinari iyo, rom maT
icodnen da rom isini adasturendnen imas,
rom araferi iyo gakeTebuli rac ki maT
isurves, rom iyo yvelaferi, rac maT
isurves, da rom maT unda RmerTis winaSe
egoT pasuxi yovelive imaze rac moxda,
da rom is

189
kadrs gareTa xma
kvlav aprotestebda, rom
igi maT avalebda RmerTis
winaSe da rom is srul
gonebaze iyo da rogorc
ucodinarma man sruliad
yvelaferi maT miando.

imave orSabaTs roca


kardinalebi gavidnen,
mefem Tavis sawolSi
isadila SemomsvlelTa
TandaswrebiT. man isini
miiaxlova, TiTqos
saeklesio msaxureba
unda Seasrulono, da maT

mebaReebs moaqvT Savi krepi


sxva mebaReebi qandakebebs faraven.

190
kadrs gareTa xma
uTxra es sityvebi,
romlebic im wamsve
aRibeWda maT
mexsierebaSi: `batonebo,
patiebas gTxovT im
cudi magaliTisTvis,
rac Tqven me mogeciT.
me didad madlieri var
Tqveni msaxurebisa,
erTgulebisa da
damokidebulebisa Cems
mimarT. da vnanob imas,
rom ver SevZeli
TqvenTvis gamekeTebina
is, risi gakeTebac msurda.

gadakveTa ukan V1 da V2 moyavT valetebs


da xalxs: TiToeul maTgans Tavisi bargi moaqvs.

191
kadrs gareTa xma

amis mizezi cudi


droebaa. gTxovT
aseTive damokidebuleba
gqondeT Cemi
SviliSvilis mimarT, da
iseTive erTguleba
iqonioT mis mimarT,
rogoric Cems mimarT.
mSvidobiT batonebo,
imedi maqvs zogjer
gamixsenebT~. SabaTs
Ramis 11 saaTze is ise
cudad gaxda, rom
aziares.

ise yrian iaraRebs, TiTqos isini ukve aRar iyos saWiro.

192
kadrs gareTa xma

man locva warmoTqva


maT gasagonad, vinc
Semovida da agreTve iq
myof sasuliero pirTa
gasagonad. locvis
bolos man Seicno
kardinali da uTxra
`ai, es aris eklesiis
ukanaskneli madli~. es
iyo ukanaskneli kaci,
visac is daelaparaka.
man mravaljer gaimeora
`es aris~.

panorama marcxnidan marjvniv - aTiode valeti


- oci cxeni - ormicdaaTi ZaRli.
gadakveTa marcxnidan marjvniv.

193
kadrs gareTa xma
Semde ambobs: `o, RmerTo
Cemo, momexmareT,
iCqareT, miSveleT!~
es iyo misi bolo
sityvebi. mTeli Rame
ugonod iyo. aREsrula
1715 w. 1 seqtembers
dilis cxris TxuTmet
wuTze, sami dRiT adre
vidre samocdaCvidmeti
weli Seusruldeboda,
Tavisi mefobis
72-e wels.

valetebi jer Tokebs ewevian, Semdeg cxovels.

194
kadrs gareTa xma

evropas arasdros
unaxavs amaze
xangrZlivi mefoba,
arc safrangeTs -
aseTi asakovani mefe.

valeti samtredes win aris - yvela kari Riaa


- is uqSevs maT gasarekad
- panorama zemodan. ca.

195
gadakveTa sarkeSi -

196
panorama marjvnidan marcxniv da gadakveTa cecxlze.

197
gadakveTa marcxnidan
marjvniv. etlebi,
xeliT sazidi etlebi
toveben ezos. mxolod
`S~ gadakveTs
zigzagiseburad da
etlSi Cajdeba
- ukanaskneli
- yvela midis
marcxnidan marjvniv.
panorama marcxnidan
- Semdeg marjvniv.
muSebi aWedaven
fanjrebs.

198
masala, xedebi
168. eqst. dRe, sasaxle, ezo dekoracia#

kadrebi metraJi efeqtebi gadaRebis adgili


musikosebs TavianTi
instrumentebi moaqvT.
SavebSi mdidrulad personaJebi xma
kostumebi
Cacmuli ori kaci etlSi jdeba.
laqiebi kars ketaven.
cxenosan mcvelTa razmi
Satodan gamodis.
batoni C morbis. gisosebs
Soris moCans erTi meores
miyolebiT gavlili etlebi.
Cadian parizis gamzirze. didi aqsesuarebi miTiTebebi
bolos ezo carieldeba,
irgvliv siCumea.
ori jariskaci ketavs
gisosebs. Soiridan
erTi muSa jvaredinad
aWedebs karze or ficars.
amovardeba qari da
amtverdeba.
patara rolebi aqsesuarebi

specefeqtebi

siluetebi
gansakuTrebuli
SemTxvevebi

199
epilogi

`me pativs vcem im adamianis


simamaces, romelic cxovrebaSi
sevdiani da mkacria, magram
grZnobiT aRsavse da mxiarul
xelovnebas qmnis.~

oTar ioseliani
da mowyalebis mTxovneblebad Camoayaliba. amiT ki, mTel
mas Semdeg, rac `... da iqmna naTeli~ gadaiRo (da sanam qveyanas TavisTavadoba mouspo, radgan WeSmariti patronebi
`peplebze nadirobas~ Seqmnida), romelSic aCvena, Tu rogor waarTva – adamianebi pasuxismgeblobis grZnobiT – saerTo
c xo v r ob s pa ta ra , sa ku Ta r sa m y ar o S i C a keti li , saqmisadmi. (aqedan safrangeTis revoluciamde erTi nabijia,
tradiciebSenarCunebuli Temi Tanamedrove sazogadoebaSi romelmac Sva sazogadoeba, ris mware nayofsac dRemde vimkiT).
da Semdeg, ra emarTeba civilizaciasTan Sexebisas, rogor
anadgurebs, STanTqavs mas es civilizacia da saxes ukargavs, am, jer ararsebuli, filmiT oTar ioseliani pirvelad gadadis
oTar ioseliani privilegirebuli adamianebis Temis cxovrebiT sxva droSi (Tu ar CavTvliT, `mTvaris favoritebs~, sadac
dainteresda, radgan, miaCnia, rom sazogadoebis ganadgureba istoria, fragmentebis, kaleidoskopuri `namsxvrevebis~ saxiT
am wreSi (romelic afrikuli tomis sapirispirod, TviTon gvian Sua saukuneebSi iwyeba da TanamedroveobaSi grZeldeba).
xdeba gamanadgurebeli - `jalaTi~) yvelaze naTlad Cans. esTetika, romelic mas samyaroSi ainteresebs, swored iqaa,
arCevani, Tavdapirvelad, sabWoTa nomenklaturaze SeaCera, ufro zustad, iyo da gaqra. amisTvis iyureba warsulisken
magram Semdeg SesaniSnavi magaliTi i pova ludoviko XIV-is da miemarTeba safrangeTis mefis – ludoviko XIV karze
epoqaSi, romlis Zalaufleba am ideis mkafio dadasturebad samogzaurod.
CaTvala.
am filmis (romlisTvisac saWiro iyo kostumebi, kavaleria,
reJisoris azriT, lui XIV-em adamianebs yovelgvari dekoracia da a.S.) biujeti 70 milioni franks warmoadgenda.
individualoba daukarga, rodesac, Tavis wesebze kadrirebebi daixata, anu ideis gansaxorcieleblad yvelaferi
daqvemdebarebiT, Rirseuli raindebi, maqmanebian da bafTebian, mzad iyo, magram Tanxis naxevari ver iSoves da gadaRebebi
samefo karis didebulebad aqcia, rodesac isini mliqvnelebad ukeTesi momavlisTvis gadaido.

201
swored maSin daiwyo oTar ioselianma fiqri `peplebze rogor keTdeba kino
nadirobaze~, Tumca, grZnobda, rom Temis gaxsnis mniSvnelovan
etaps tovebda. afrikis (` ... da iqmna naTelis~) Semdeg drosa da sivrces oTar ioseliani uyurebs, rogorc ostati,
igeboda garkveuli logikuri jaWvi, romelic nomenklaturis romelmac maTi damorCileba SeZlo. marTalia, filmidan
an samefo karis Sesaxeb filmis Seqmnisken ubiZgebda. es, filmamde reJisori icvleboda, magram mxolod sakuTari
movlenis gasaRebis mTlianobaSi moZebnis saSualebas miscemda, koordinatebis sistemaSi. igi (misi filmebi) moZraobs, meryeobs
ris Semdegac ukve SesaZlebeli iqneboda `peplebze cxovrebis stilizebuli dinebidan, zustad gaTvlil
nadiro baze~ gadas vla, imaSi kidev ufro myarad imitirebul qaoturobamde, siuJeturi namsxvrevebidan gamomwvev
d a s a r w m u n e b l a d , T u r i s k en m i v y a v a r T u g u l o , usiuJetobamde, pirovnuli gamomsaxvelobidan koleqtiur
yovlismSTanTqmel kapitalizms, Zaladobis amgvar formas, ugmirobamde, martosuli motividan mravalxmianobamde. saerTo
romelic adamians Tavisuflebasa da TavisTavadobas ukargavs. jamSi, am yvelafers erTi mizani aqvs _ kinoenis totaluri
gawmenda, socialuri konkretikidan, gamogonili mxatvruli
gamomsaxvelobidan. misi mTavari amocana da pozicia _ `arqauli~,
`primitiuli~ kinos daxvewili minimalizmia.
misTvis sainteresoa cxovrebis neli dinebs momxibvleloba,
maSin, rodesac garSemo qaosia. igi anelebs moZraobas, riTac
sruliad sxva ritms, sivrces qmnis, romelic ar imeorebs da
romelSic ar aRibeWdeba samyaro, romelSic Cven vcxovrobT.
oTar ioseliani Tvlis, rom filmis sintaqsi da gramatika
ukiduresad naTeli da gamWvirvale unda iyos. gamosaxuleba
unda iyos metyveli da sityva raimes gansamartad, an Targmani,
TviT adamianisTvis, vinc ar icis ena, romelzec filmia
gadaRebuli, saWiro ar unda gaxdes, radgan sityva
arakinematografiulia. amisTvis arsebobs mizanscenebis
Sidakadruli montaJi.

yuradReba im kavSirebze gadaitana, romlebic SeiZleba erTi


kadris CarCoebSi moeqces. SeCerda Sua xedze, romelic ufro
neitraluria, yofis amsaxveli, zedmeti emociebisa da gancdebis
gamomsaxvelobis gareSe.

202
rodesac, Tavis droze, oTar ioselianma gaacnobiera, rom lumierebisa Tu sxva, pirveli kinematografistebis pirveli
naklebad ainteresebs individualobebi, rom yvela Tanasworia cdebis miuxedavad, romlebic cdilobdnen, gaekeTebinaT is,
da yvela sakuTar TavSi Tavis saidumlos atarebs, misTvis rasac verc literatura da verc Teatri ver akeTebda –
naTeli gaxda, rom msxvili da axlo xedi aRar sWirdeba SeeqmnaT martivi, moZravi gamosaxuleba, gadaeRoT ubralo,
(saerTod Tvlis, rom es `wera-kiTxvis~ ucodinrobaa, Zveli cxovrebiseuli, yovelwamieri, yofiTi momentebi anu SeeqmnaT
kinos gadmonaSTi). kameras ar SeuZlia adamianis Sinagan kinoxelovnebis nimuSi, drom Tu sazogadoebis moTxovnebma
samyaroSi SeRweva, xolo Tu adamians mTeli taniT xedav, igi Tavisi gaitana. amis mTavari mizezic uSualod iyo
garkveuli niSnebis matarebeli xdeba. swored esaa imis erT- dakavSirebuli kinematografis erT-erT maxasiaTebelTan (rac,
erTi mizezi, rom ludoviko XIV-es kadrirebebSi araTu axlo pirveli filmebis SeqmnisTanave gaCnda) – komerciuli
xediT, aramed, umetes SemTxvevaSi, zurgiT vxedavT, arc misi amocanebis gadaWrasTan anu mayureblis mizidvasa da mis, yvela
saxe Cans. oTar ioselians ar ainteresebs mefis fsiqologiuri saSualebiT, dainteresebasTan. aman, Tavis mxriv, gamoiwvia
daxasiaTeba da amisTvis saWiro detalebi. Mmas arc istoriuli daSoreba wminda kinematografiul azrovnebasTan. kino ufro
sinamdvile ainteresebs da mTel ambavs, rac filmSi xdeba, da ufro dauaxlovda Teatrs, literaturul nawarmoebebs
Tavidan bolomde TviTon Txzavs. amgvari gadawyveta, meore da dakarga (ise rom, ver moaswro Camoeyalibebina) sakuTari
mxriv, ganzogadebis met saSualebas iZleva da Sedegad, filmi enis gamomuSavebis Sansi.
gviambobs ara istoriul pirovnebaze, ara konkretulad mis
epoqaze, aramed sazogadoebaze, romelsac niadagi aqvs gamoclili, kinoanbani, kinoena, kinoieroglifika, kinematografis niSanTa
romelic ingreva da am yvelafris (da Cveni piradi danakargebis) sistema, pirvel rigSi, gulisxmobs iseTi xelovnebis iseT
mimarT nostalgiis Cum da mSvid grZnobas gvitovebs. formas, romlis nimuSebis saukeTeso nawilis sityvis enaze
gadatana ar SeiZleba. winaaRmdeg SemTxvevaSi, gansxvaveba is
kinonawarmoebi, umetes SemTxvevaSi, warmoadgens siuJetis iqneba, rom siuJeturi kinos qmnilebebs naxav Tu moismen,
ganviTarebas drosa da sivrceSi, risi safuZvelic, bunebrivad mniSvneloba ara aqvs, zemoqmedebis Sedegi, TiTqmis erTi da
Seiqmna da Semdeg tradiciulad ganviTarda, jer kidev, pirveli igivea. oTar ioseliani Tvlis, rom SeZlebiT, yvelaferi SeiZleba,
kinosiuJetebidan (lumierebTan) da pirveli siuJeturi magram, ra azri aqvs?! ambavi sworxazovani, mokle da `uSinaarso~
filmebidan (meliesTan) dawyebuli. safuZveli Teatri da gamova, da imis araadeqvaturi, rac ekranze xdeba.
literatura iyo, romlebsac, im droisTvis (XIX-XX saukuneebis
mijnaze), TavianTi ena mravali saukunis ganmavlobaSi ukve kinoazrovneba, kinematografiuli sivrcis SegrZneba isaa, rasac
gamomuSavebuli da Camoyalibebuli hqondaT. sityviT ver aRwer. filmis Seqmnis procesSi mxolod Sinagan
xmebs da gamosaxulebas, kadris wyobas, ganaTebas, ama Tu im
detals unda Sexedo da daakvirde.

203
kinos ena simboloebis, semantikuri enaa da oTar ioseliani kinos melodika
umsgavsobad Tvlis, rom mas xma `miawebes~, radgan, rogorc ki
es moxda, kinos ena gaqra da is `molaybed~ iqca. kinematografiuli suraTi, oTar ioselianTan, musikaluri
frazis princi piT ewyoba, rac niSnavs, rom is unda atarebdes
arsebobs sxva ti pis kinoena _ mizanscenuri saxis, romelic, raRac ganwyobas, raRac mdgomareobas, romelic saerTo azris
arsiT, Teatralur mizanscenebs hgavs. aseT SemTxvevaSi, moZraoba gamoxatviskenaa mimarTuli da saerTo konteqstSi jdeba.
gamoixateba ara kadrebiT (anu imiT, rac wminda gasaTvaliswinebelia, rom musikaloba Sinagani unda iyos, Sinagan
kinematografiulia) aramed, Teatraluri mizanscenebis awyobiT, ritms, wyobas, Sinagan wesrigs ayolili, masze daqvemdebarebuli
Teatraluri gamomsaxvelobiT. Tumca, zogjer aseTi xerxis da ara, garedan Semotanili, damatebiTi informaciis matarebeli,
gamoyeneba kinoSi aucilebeli xdeba, filmis gmirebis musikaluri Tu zogadad xmovani rigis organuli nawili,
urTierTobis asagebad – imis saCveneblad, vin vis, rodis da Tundac mas xmis (musikis) bunebrivi wyaro hqondes (rasac
ioseliani yovelTvis mimarTavs filmis xmovan-musikaluri
rogor Sexeda, vin, rogor gaiara da vis, ra Tu, rogor uTxra.
rigis Seqmnisas), rogoricaa, magaliTad, kadrSi romelime
Semdeg unda moxdes amis droSi organizeba. kinosaxis SeqmnaSi
sakravis, an vTqvaT, radios, magnitofonis Canaweris `cocxlad~
mTavaria, rom yvela nawili Sinaganad iyos melodiuri da
gamoyeneba. sxva SemTxvevaSi, vTqvaT, iseTi `musikaluri~ xmaurebi,
asaxuli obieqtis mimarT sakuTari damokidebuleba hqondes. rogoric – saaTis wikwiki, wylis Cxriali, qaris qrolva da
am dros sruliad ara aqvs mniSvneloba, es adamiania, xeebi, `qalaqis simfoniaa~. (Tumca, cxadia, amasac Tavisi datvirTva
qvebi Tu cxenebi. nebismieri obieqti sxvadasxva mniSvnelobas aqvs da Tavisi adgili Sinagani musikalobis Seqmnis procesSi.)
iZens imis mixedviT, Tu rogoria maTi Semcveli melodiurobis
gamomsaxveloba. musikas siuJeti ara aqvs da is droSi iSleba. Tu am sakiTxs
sxvanairad SevxedavT, SeiZleba vifiqroT, rom siuJeti
moqmedebis ganviTarebaa, magram, sinamdvileSi, is myar CarCoebSia
moqceuli da fabulaze mijaWvuloba axasiaTebs. aseTi Tviseba
ki statikurobas iwvevs, aucilebel ucvlelobas. maSin, rodesac
musikaluri rigi da ara Sinagani musikaloba kadrs
mravalmniSvnelovnad avsebs da moculobiTobas, siRrmes aniWebs
mas, radgan CarCosgan da konkretikisgan Tavisufalia, usiuJetoa
da ar aiZulebs mayurebels maincdamainc is emocia, is
informacia miiRos, rasac reJisori sTavazobs, rac man ganicada
Tu moifiqra. is arsebobs da iSleba droSi da sxvadasxva
fenad lagdeba. mTavaria, musikis suliereba, romelic avtorSi

204
TavisTavad ibadeba. mTavaria, Temis ganviTarebis musikaluri sityva. qmedeba. gamosaxuleba
kanonebi, mxatvruli movlenis ganviTareba, romelic nawarmoebis
safuZvelSi devs da romelsac Tavisi logika, kultura aqvs. imis gasagebad, Tu raze saubrobs ori adamiani da ra reaqcia
aqvs erTimeoris naTqvamze, maTi saxeebis gamometyvelebis danaxva
am SemTxvevaSi igulisxmeba ara kinomasalis organizeba aucilebeli araa. amis gageba xom, dialogidanac SegviZlia.
kanonizebuli musikaluri formebis mixedviT, aramed, da Tu am Sedegs gamosaxulebiT mivaRwevT, maSin, ratomaa
musikaluri princi pebi, romlebic musikas xelovnebis sxva aucilebeli yoveli sityvis gaxmovaneba? aseT SemTxvevaSi,
dargebisgan ganasxvavebs. gamosaxuleba pirdapir ilustraciad iqceva da WeSmarit
kinosTan musikis kanonebisa da wyobis kavSiri, cxadia, kinematografiul azrs kargavs. Tumca, ra Tqma unda, es
pirobiTia.Aam kavSirsa Tu identurobaSi igulisxmeba musikis sityvis, dialogis srul ignorirebas ar niSnavs, Tundac imitom,
is Tviseba, riTac is, kerZod, sityvis xelovnebisgan gansxvavdeba. rom adamianebis urTierToba sityvebisa da dialogebisgan
Tumca, ra Tqma unda, musikas yovelTvis SeuZlia sityvis Sedgeba. saubaria iseT SemTxvevebze, rodesac filmi Sordeba
gareSe iarsebos, kinematografs ki, umetes SemTxvevaSi, ara. wminda kinematografiuli xerxebiT metyvelebis gzas da
garda amisa, musikas SeuZlia daubrundes sawyiss, daubrundes sityvieri informacia ekranuli qmedebis Seucvlel nawilad
erTi da igive Temas, aqvs variaciis unari da erTi da igives iqceva.
gameoreba sxvadasxva konteqstSi (oRond, erTiani logikiT)
SeuZlia. amis Sedegad ibadeba azri, risi gadmocemac sityvebiT
kinoenis, kinoieroglifikis SesaZleblobebis, kinematografis
sruliad warmoudgenelia.
niSanTa sistemis Sesaxeb didi xania da bevrs laparakoben,
magram mayurebelTa samsjavroze, sinamdvileSi, ufro xSirad,
maSinac ki, rodesac kadri ewyoba da Semdeg musikaluri
fabulis tradiciuli ganviTareba gamodis. rogorc wesi, aseTi
princi pisa da kinoenis gamomsaxveli saSualebebis mixedviT
filmebis zeamocana siuJetis ganviTarebaa, rac sxva araferia,
montaJdeba, rodesac gamosaxulebaTa wyobiT, Tanmimdevruli
Tu ara is, risi moyolac sityvebiT SeiZleba da amas moyvebi
monacvleobiT dramatizmi matulobs da Txroba kulminaciisken
midis, nebismieri elementi, romelic mxolod informacias Tu aCveneb, mniSvneloba ara aqvs, zemoqmedebis Sedegi erTi da
Seicavs, mSral simbolod darCeba, ufro zustad, niSnad, Tundac igivea.
romelime mizandasaxuli ideis gamomxatveladac iyos
Cafiqrebuli (da aqedan gamomdinare, SesaZloa iyos qmediTi kinematografi ki imitom iwodeba meaTe muzad, rom
da metyveli). sxva SemTxvevaSi, Tu aseTi gadawyveta Sesabamis gansakuTrebul xelovnebas warmoadgens, rom misi
emociur mdgomareobas ar qmnis, kinoenisa Tu kinoxerxis maRalmxatvruli nawarmoebebis enis sityvebis enaze gadatana
amgvari gamoyeneba oTar ioselianisTvis ucxo da dauSvebelia. ar SeiZleba. SeZlebiT ki SeiZleba, magram es bevrad ubralo,
sworxazovani, usaxuri iqneba. ekranze asaxulis araadeqvaturi,
araTanabarzomieri.

205
saerTo ideis gadmosacemad, ukeTesia moqmed gmirTa zogjer aseTi kadrebi, TavisTavad, TiTqos arafers niSnavs,
urTierTdamokidebulebis Cveneba, Sidakadruli mdgomareoba, TiTqos iseTi araferi xdeba, magram asociaciebs iwvevs, radgan
vidre vinmes bageebSi, raime Wkvianuri azris Cadeba. ekranidan raRacasTan, Zalian nacnobTanaa dakavSirebuli. martivi
warmoTqmuli nebismieri azri brtyeli da banaluri xdeba, monaTxrobi, romelic asociacaTa jaWvs qmnis da Semdeg, maTi
ramdenadac seriozulia, imdenad trivialurad JRers. kavSiri, Tundac, umartivesi mizansceniT agebuli, kinoTxrobis
frazad yalibdeba. Semdeg, yvelasTvis nacnobSi axali, Tumca,
oTar ioselianis filmebSi, xSirad, mniSvneloba ara aqvs, gvesmis ukve rTuli xma ibadeba, romelsac sityviT ver gamoxatav da
Tu ara ena, romelzec misi gmirebi metyveleben. mTavaria romelic SeiZleba, bolomde gaucnobierebeli darCes. SeiZleba
kadrisa da mizanscenis gamomsaxveloba da misi imgvari misi mniSvneloba ver aRiqva, magram, grZnobebi, ganwyoba gamoiwvios,
gadawyveta, rom naTeli xdeba, ra movlena, ra ambebi viTardeba radgan niSani miRebulia, ris safuZvelzec niSanTa sistema
Cvens (mayureblis) winaSe. imisTvis rom es yvelaferi aRviqvaT ewyoba.
da saTanado daskvnac gamovitanoT, gansakuTrebuli mzadyofna
da gamocdileba saWiro araa. aseT kinoSi yvelaferi TavisTavad xdeba, ise, rogorc Cveulebriv
cxovrebaSi, rodesac Sen Sen xar da bunebrivad akeTeb imas,
oTar ioselianisTvis warmoTqmuli teqstis banalurobis risi keTebac yoveldRiurad giwevs, rols ki ar TamaSob,
gageba, ufro xelisSemSleli xdeba, vidre mis niuansebSi wvdomis personaJis saxeSi ki ar Sedixar, aramed qmni mxatvrul
procesi. mTavaria suraTis, kadrirebuli scenis imgvari ageba, monaTxrobs mis Sesaxeb. mTavaria, ara sityva da misi Sinaarsi,
rodesac erTi konkretuli niSani Tu konkretul niSanTa aramed am sityvis miRma arsebuli Sefaruli azri da kidev
erToblioba atarebs momxdaris, ambis Zalian zust, ufro metad, ganwyoba. azris neitraloba. Sinaarsis neitraloba.
mkafiodgamomxatvel mocemulobas da araviTar SemTxvevaSi
araa (ar SeiZleba iyos) mravalmniSvnelovani.
SeiZleba gadaiRo grZeli kadrebi, romlebisganac SesaZloa,
bolos mxolod erTi, patara nawili, fragmenti darCes. siuJeti
rac Seexeba saerToobas – es yvelaze rTuli misaRwevia.
droSi ar viTardeba. is sivrceSia moqceuli da TiTqos
garkveuli mxatvruli xerxebis daxmarebiT, romlebic mxolod
TavisTavad arsebobs, mxatvruli realobis msvlelobisgan
ama Tu im pirovnebisTvisaa damaxasiaTebeli, firze garkveul
damoukideblad.
mdgomareoba fiqsirdeba da amasTan, realizdeba avtoris mTavari
amocana – moaxdinos imis rekonstruireba, rac ganzogadebas
Seicavs. Tundac es iyos detali, romelic mayurebelSi
asociaciebis mTel talRas iwvevs, rodesac iqmneba ara kerZo,
aramed, saerTo movlena, sinamdvile. swored maSin ibadeba
ekranuli cxovreba, ekranuli cxovrebis Seudarebeli SegrZneba.

206
montaJi montaJis azri isaa, rom gamosaxuleba da SerCeuli masala
erTian Sinagan wyobas daemorCilos; meore mxriv, mkacri
montaJis dros, reJisors epizodebis monacvleobis SerCevisas, unda moxdes balastis gadayra da samuSao
gadaadgilebis SesaZlebloba unda hqondes, saerTo JReradobis Slakebisgan masalis gawmenda da mesame – awyobili winadadeba
gaZlierebis xazze – mciredan didisken da piriqiT, gaaCnia, naTlad unda ikiTxebodes.
ras moiTxovs gadaRebuli masala. amitom, oTar ioseliani
montaJs udgeba, rogorc TamaSs, romelic micemuli aqvs, rogorc xelovnebis ena yovelTvis sxvadasxva wakiTxvas iwvevs. jer
amocana, romelic unda amoxsnas. erTi, imitom, rom mxatvari yovelTvis zustad da adeqvaturad
ar gamoxatavs azrs da misi aRqmisTvis did sivrces iZleva,
montaJi arsebobs Tanakadruli, Tanaepizoduri da Sidakadruli. meore – kadris emociuri Sinaarsobrivi mxare avtoris mier
rodesac naTelia, ra adgili ukavia TiToeul nawils saerTo gamoxatulia erTgvar niSanSi, romelic konkretul, cocxal
konteqstSi, gasagebi xdeba, ra sigrZis unda iyos is (nawili). formaSia moqceuli, is atarebs cxovrebis cocxali pulsaciis
Sinagani ritmidan gamomdinare, romelic yvelas Tavisi aqvs, elfers da amiT mayurebelSi badebs, rogorc saerTo, aseve
es nawilebi erTian ritmul monakveTebad lagdeba. garda piradi asociaciebis talRas da mesame – TiToeul Cvengans
imisa, rom TiToeuli adamiani Tavis ritmSi cxovrobs, gaaCnia koordinatebis sakuTari sistema aqvs da nebismier movlenas
mxolod misTvis damaxasiaTebeli qcevis manera, mxolod misTvis proecirebas sakuTar sakvanZo da mtkivneul wertilebze
damaxasiaTebeli temperamenti, igi aseve damokidebulia ukeTebs. yvelas sakuTari horizonti aqvs, saidanac aTvla
sxvadasxva cxovrebiseul garemoebaze da arsebobs sxvadasxva iwyeba.
ritmul mdgomareobaSi. Tumca, ra Tqma unda, arsebobs zRvari,
romelzec naklebad an metad, esa Tu is nawili ar SeiZleba,
rom ekranze gagrZeldes.

amitom, Tavisi filmebis montaJs oTar ioseliani aravis andobs,


TviT, yvelaze maRalkvalificiur memontaJesac ki, radgan maT
sxvadasxva msoflaRqma aqvT, sxvadasxva majiscema, ritmis
sxvadasxva grZnoba. reJisori Tvlis, rom mTeli firi xelSi
TviTon unda daatrialo, rom montaJSi sakuTari ritmul
grZnobebs materializeba gaukeTo.

207
kadrirebis princi pebi aq da yvelgan amiT, oTar ioseliani struqturas qmnis. struqtura iWers
im, nebismieri, nawarmoebis formas, romelic droSi viTardeba.
sxva SemTxveevaSi, nawarmoebi iSleba da iRvenTeba.
scenari iwereba mkiTxvelisTvis _ produserisTvis, rom man
warmoidginos, razea momavali filmi. oTar ioselianis scenarebi
kadrirebebSi reJisoruli azri cocxlobs da isini ufro
misi kadrirebebia, maTSi yvelaferi guldasmiT aRwerili da
tevadi da informaciulia, vidre fotoebi gadasaRebi moednidan.
daxatulia. igi msaxiobebs scenarebsa (imisTvis, rom maT ar
icodnen, rogor ganviTardeba roli), Tu maTTvis gankuTvnil
teqstebs ki ar urigebs, aramed kadrirebebis im nawils, romelic kadrirebebze muSaoba or Tvemde grZeldeba. is, rac `TavSia~
maTTan uSuali kavSirSia, romelic mxolod fizikur moqmedebas – qaRaldze gadadis (rogorc arqiteqtorTan, romelic proeqts
asaxavs da fsiqologiuri zemoqmedebisgan, informaciis moifiqrebs da Semdeg, planSetze xazavs). TviTon gadaRebebis
gavlenisgan, imis codnisgan, Tu ra elodebaT, icavs maT.F process ori-sami Tve andomebs. iRebs grZel nawilebad
(romlebic, ZiriTadad, 2-3 wuTi, zogjer, 6-7 wuTic grZeldeba),
fsiqologiuri motivebi mxolod muSaobis procesSi ikveTeba. erTi amosunTqviT, misi, erTi dubliT gadasaRebad. amdenad,
msaxiobma ki es Tu is scena ise unda iTamaSos, TiTqosi is 200 xedze meti arasodes aqvs. xedi – esaa firis nawilebi,
erTaderTia da gagrZeleba ar eqneba. romlebic erTaneTzea gadabmuli.
kadrirebis xatvaSi Svili – nana ioseliani da siZe nugzar kadrirebis furclebi, umetes SemTxvevaSi, aseve, 200-ia xolme.
tarielaSvili exmarebian, romlebTan erTadac bolo ramdenime Sesabamisad, amdenive xedia mis filmebSi. mciredi met-
filmze imuSava. naklebobiT. amjerad, `luisTvis~ damzadebuli furceli 196-
ia. Sesabamisad, filmSi amdenive scena iqneba.
scenars (romelsac iZulebiT wers da araferSi sWirdeba) maTze asaxulia moZraobis nebismieri faza, romelic obieqtivSi
oTar ioselianisTvis, faqtobrivad, ara aqvs imasTan kavSiri, xvdeba da nebismieri xedi, romelic kadrSi unda Sevides.
Tu rogori iqneba filmi. misTvis mTavaria gamosaxuleba. umciresi detalebi, niuansebi. Kkameris moZraoba
rodesac films amzadebs, Canafiqri yvelasTvis gasagebi da milimetrebamdea gaTvlili da dafiqsirebuli.
naTeli unda iyos _ dekoratorebis, kostumerebis yoveli aseTi nawilis mosafiqreblad da gasaazreblad, mzaddeba
operatorebisTvis (romlebis moqmedebasac mkacrad planSeti. misi TiToeuli furceli ramdenime nawils Seicavs
akontrolebs), swored amitom keTdeba kadrirebebi, _ Sida kompozicias da Seicavs dekoraciis wyobas, asaxavs
`instruqciebi~, romlebic filmze muSaobis ara formaluri msaxiobebis, kameris moZraobas.
etapia, aramed _ mTavari im procesisTvis, romelic kadrirebebs
mosdevs anu _ gadaRebebisTvis. am kadrirebebis wyalobiT, furclebi or nawiladaa gayofili. zeda nawilSi ixateba
reJisori Sedegad iRebs zustad imas, rac Cafiqrebulia, zustad mizanscenebi, qvemoT – mTeli epizodis Sinagani montaJi keTdeba,
imas, rac daxatulia. isaxeba msaxiobebisa da kameris moZraobis sqema. Sesabamisi

208
komentarebiT. ramdeni nawilicaa erT furcelze, imdenive gamosavals montaJis dros eZebs. magram, TiTqmis arasodes,
danomrili ganmartebaa, rac umTavresad, kameris moZraobasa SeiZleba iTqvas, saerTod arasodes, ar Wris imas, rac erT
da mimarTulebebs, gadaRebis wertilebis cvalebadobas asaxavs, xedSia gadaRebuli. SeiZleba, esa Tu is nawili saerTod
romelic kadrs SigniT, msaxiobis moZraobas, gadaadgilebas amoiRos an gadaadgilos, magram, SuaSi Wras ar akeTebs, raTa
afiqsirebs. magaliTad – ~panorama. kamera nela moZraobs. ritmi da mTlianoba ar daarRvios.
auzi. etlebi meseris gisosebs miRma. Sua xedi. msaxuris
fexis detali. xedi ar icvleba sanam mas (pirvel personaJs), kadrirebebSi erTi da igive xeds orjer arasodes akavSirebs
meore ar miuaxlovdeba. mefe. ori jariskaci saubrobs. Semodian da Semdegac, yovelTvis sxvadasxva xeds iRebs. SeiZleba es
kurtizanebi. kaSe. zumi. statikuri kamera. relsi~ – da ase, firze Zalian TvalSisacemi ar iyos, magram Zalian naTlad
dawvrilebiT, zusti amocaniT, zusti sakvanZo wertilebiT, Cans kadrirebebis, warmodgenil furclebze.
myar ad gam arTuli logiki T, umc iresi niuans ebis
gaTvaliswinebiT, kameris milimetrebiT moZraobis fiqsirebiT. aseve ar uyvars, rodesac erTi da da igive xedi ramdenjerme
kadrirebebis furclebze calke kuTxe `gamoyofilia~ meordeba, Tu es asea, maSin Tvlis, rom filmi ar gamovida. igi
kamerisTvis, romlis sqemac ujredebSia moqceuli da misi ixreba kadris Sinagani montaJisken, epizodis agebisas. frazas
moZraobis mimarTulebas, diapazons da xedvis kuTxeebs, graduss, awyobs, rogorc grZel panoramas, romelic iseTi rbili da
ares, gadaRebis wertilebs da rakursebs saxavs. am yvelafers denadi unda iyos, rom kameris moZraoba veravin SeamCnios.
ki _ gadasaReb obieqts da kameris areSi moxvedril, identur
gamosaxulebas, igive furclebze, paralelurad, aseve oTar ioselianisTvis kadri, TavisTavad arafers gviambobs,
TvalnaTliv aRbeWdils vxedavT. magram gviambobs imaze mets, rac SeiZleba, rom dialogis
meSveobiT an igive gamosaxulebis ametyvelebiT SevityoT.
oTar ioselianis naxatebi – kadrirebebi filmebs zustad ekranidan, am SemTxvevaSi (da saerTod, Tavdapirvelad),
esatyviseba. maT zustad mihyveba da igi aranair improvizacias kadrirebis ama Tu im furclidan, aranair `informacias~ ar
ar uSvebs. gadasaReb moedanze misuls, yvelaferi mzad unda viRebT, radgan azris gamosaxatad sityva ar gamoiyeneba da
hqondes da operatorma zustad unda icodes, ra aqvs gadasaRebi. Sesabamisad, ambavi, `tradiciuli~ mza formiT ar gadmoicema.
reJisors ar uyvars kadrirebebSi raimes Secvla da Tu ise, rogorc Cven amas, sazogadod, miCveuli varT.
zogjer mainc uwevs amis gakeTeba, cvlilebebi Zalian umZims, sxva danarCeni, ra moxdeba filmSi, ras ityvis mefe an, Tavs ra
radgan myari, awyobili qsovili erRveva. gadaxdeba, ras upasuxeben fareSebi an mTlianad rogor
ganviTardeba movlenebi filmSi, sazogadoebis Sesaxeb, romelmac
zogjer, aseTi gadaRebebis procesSi raRac ise ar gamodis, saxe dakarga da iSleba, mxolod kadrirebebis firze gadatanisas
rodesac grZeli xedis SuaSi SeiZleba raRac kazusi moxdes, da maTi ekranuli `aslis~ Seqmnisasaa SesaZlebeli.

209
... da iqmna rogorc reJisori ambobs, kadrirebebi gansjas iwvevs da Seicavs
erTgvar saidumlos, romlis amoxsnis procesia yvelaze
filmis Seqmnis yvela etapi – scenaris reJisoruli damuSaveba, saintereso, rac gvaiZulebs vifiqroT, rom kinematografistebi
msaxiobebis SerCeva, muSaoba maTTan, gadaRebis adgilebis arCeva, muSaoben da ara `kinoSkebs~ iReben.
montaJi, axmovaneba – yvelaferi gansxvavebuli xasiaTisaa da
sakuTari uflebebi aqvs. es uflebebi Tav-Tavis pirobebs samagierod, aseTi midgomidan gamomdinare, oTar ioselians
karnaxobs, rac, cxadia, TanxmobaSia saerTo CanafiqrTan da uwevs pasuxismgeblobis sakuTar Tavze aReba, yvelafris
mxatvruli mTlianobis avtoriseuli SemoqmedebiTi xedviT wvrilmanebamde gaazreba.
ganisazRvreba.
reJisori yovel am etapze Sesabamis Sedegs iRebs da Semdeg yvelaferi daxatulia _ scenebi, kameris moZraoba, yvelaferi
im ideis mTavar RerZze acvams, risi gulisTvisac filmis winaswar keTdeba, rom Semdeg, moedanze amaze aRar ifiqros.
keTeba daiwyo. saboloo jamSi, filmi warmoadgens dokuments, ar ifiqros imaze, ra gadaiRos. arc TviTon iwvalos da
romelic adasturebs, Tu ra subieqtur Tu obieqtur
sxvac ar awvalos, raTa Semdeg, Canafiqris firze aRbeWdvis
saSualebebs gankargavda avtori imisTvis, rom gadaRebuli
process `mxiarulad da stvena-stveniT~ Seudges.
masalis stiqia moewesrigebina, swored am, bolo, moqmedebiT
dakavSirebul, erTaderT SesaZlebel mxatvrul realobaSi.
SeiZleba oTar ioselianis filmebi mTlianobaSi sevdiani
A DA
gveCvenos, magram maTi yoveli nawili sicocxliT savsea.
meTods, romelsac oTar ioseliani cnobs da risi mixedviTac reJisori Tvlis, rom, rasac kargav, imas xazi ukeT rom gausva,
muSaobs, dRes TiTqmis aravin (iSviaTi gamonaklisis garda) TvalnaTeli unda gaxado da Semdeg datkbe imiT, rac
iyenebs. arada, `kadrireba~ klasikuri formaa, romelic reJisors gasaqrobadaa ganwiruli.
srulfasovani suraTis Seqmnis saSualebas aZlevs. es meTodi,
Tavis droze, rodesac ioseliani kinoSi moRvaweobas iwyebda
da kolegebTan erTad eZebda gzebs, Tu rogor SeiZleboda
lela oCiauri
filmis swrafad gadaReba, italiidan misma megobarma, reJisorma
kinomcodne. xelovnebaTmcodneobis doqtori
grigori Cuxraim Camoitana. es iyo italieli reJisoris
mario moniCelis kadrirebebi, romlebzec asaxuli iyo kadrebi,
teqsti eyrdnoba oTar ioselianis interviuebs da
gverdiT sqema, Tu saiT moZraobda kamera da saiT moZraobdnen
msaxiobebi. `saxelmZRvanelo~ oTar ioselianma gaarTula da kinomxatvrebis – vaxtang ruruas, dimitri erisTavisa da
Sedegad, ara marto filmis swrafad gadaRebis saidumlo nana ioselianis naambobs, oTar ioselianis filmebze muSaobis
amoxsna, aramed isic, Tu rogor SeiZleba zustad is gadaiRo, gamocdilebidan.
rac Cafiqrebuli gaqvs.

210
EPILOGUE

”Je respecte le courage de cet homme, qui est


dans la vie triste et sйvиre, mais qui crйe un art
joyeux et sentimental”

Otar Iossйliani

Avant qu’il crйe le film “Chasse aux papillons”, il avait tournй en compte ‘’Les favoris de la lune ‘’, dans lequel l’histoire
le film ‘’...Et la lumiиre fut’’, oщ il avait montrй la vie d’un petit commence au moyen вge et continue jusqu’а nos jours.). Il
tribu, enfermй dans son propre univers et qui garde encore s’intйresse а l’йsthetique qui se trouve lа-bas, plus prйcisement,
ses traditions dans la sociйtй moderne et qu’est-ce qui se passe l’esthйtique se trouvait lа-bas, mais elle a dйjа disparu. C’est
avec ce tribu quand il est touchй de la civilisation moderne, pourquoi Otar Iossйliani regarde dans le passй et se dirige
comment la civilisation dйtruit et absorbe ce tribu. Otar vers l’йpoque de Louis XIV
Iossйliani s’est intйressй а la vie des personnes les plus Le budjet de ce film devait кtre 70 millions de francs franзais
privilйgiйes de ce tribu, car il suppose que la destruction de la (tout y йtait compris: la cavalerie, les costumes, la dйcoration
sociйtй de ce tribu est bien montrйe. Au debut il a choisi comme etc...). On a fait le dйcoupage, tout йtait prкt pour rйaliser
exemple la nomenclature soviйtique, mais ensuite il a trouvй cette idйe, sauf l’argent; la moitiй de cette somme n’йtait pas
un exemple encore plus mieux, dans l’ йpoque de Ludovic trouvйe, donc la rйalisation de ce film a йtй rapportйe. C’est
XIV, dont la puissance approuvait cette idйe. alors que Otar Iossйliani a commencй а penser а ‘’la chasse
Selon le rйalisateur, Louis XIV a fait perdre aux gens aux papillons’’, mais il sentait qu’ il ratait la partie principale du
toute leur indivdualitй en faisant dйguiser ses chevaliers en sujet. Aprиs l’ Afrique(‘’...Et la lumiиre fut’’) se produisait une
porteurs des dantelles, en les faisant perdre leur fiertй, ainsi il chaОne logique, qui le poussait vers la crиation d’un film dont
a enlevй des patriotes de la France (D’ici il n’y a qu’un pas le sujet serait la nomenclature ou la cour de roi.Enfin il serait
jusqu’ а la Revolution francaise). possible de passer sur ‘’La chasse aux papillons’’ qui montrerait
Dans ce film encore inexistable Otar Iossйliani se dйplace le dur capitalisme dans le mauvais sens et qui fait perdre la
dans un autre temps pour la premiиre fois (si on ne prend pas libertй et l’indйpendance а chaque personne.

211
COMMENT SE FAIT LE FILM l’ignorance de ‘’l’alphabet’’ ou bien, ils sont les rudiments du
cinйma passй. Le camera ne peut pas s’infiltrer dans le monde
Otar Iossйliani prend en compte le temps et l’espace, interne d’un homme. Si l’on voit un кtre humain tout entier, on
comme un vrai professionnel et il les apprivoise.Le rйalisateur devine, qu’il porte de certains signes. C’est pourquoi dans la
se change de film en film, mais justement dans son systиme plupart des cas, on voit Louis XIV par son dos plutфt que
des coordonnйs. Ses films bougent dans le chaos imitй et par sa face,par son visage. Otar Iossйliani ne s’intйresse pas
bien calculй, des morceaux du sujet jusqu’а sans sujet а la caractйristique psychologique du roi, il ne s’intйresse non
provocatrice, du motif solitaire jusqu’aux multiples plus а la vйritй d’une histoire, c’est ainsi qu’il compose lui-
motifs.Finalement, tout a un seul but – le nettoyage total du mкme tous les йvйnements de ce film. cette vision des choses
langage du cinйma de la concretisation sociale et de la fiction lui donne plutфt la possibilitй de voir la sociйtй pourrie et
de l’ expression artistique. Sa position principale c’est le dйgradй, qui malgrй tout, nous laisse quand mкme le sentiment
minimalisme impeccable de cinйmatographie ‘’primitive’’ et un peu doux de la nostalgie.
‘’archaПque’’.Il s’intйresse au courant tranquille de la vie tandis Dans la plupart des cas, la production cinйmatographique
qu’il y a le chaos autour. Il relentit le movement et crйe un reprйsente l’йvolution du sujet dans le temps et dans l’espace,
autre rythme, qui ne se rйpиte pas dans le monde, ou nous dont la base est crйe et йvoluйe traditionnellement et
vivons. naturellement a partir des sujets et des films d’avant (les frиres
Selon Otar Iossиliani, la syntaxe et la grammaire d’un film Lumiиre et Georges Mйliиs). Le fondament de tout зa йtait la
doivent кtre claires et transparantes. L’image doit кtre littйrature et le thйвtre , qui avaient leur propre langage modifiй
expressive, parlante et claire; la traduction ne doit pas кtre pendant des siиcles (XIX-XX ss.)
obligatoire pour ceux, qui ne comprennent pas la langue, parce Malgrй des premiиres essaies des frиres Lumiиre et
que les mots, la parole ne sont pas cinйmatographiques. d’autres, les premiers cinйmatographistes essayaient de faire
Pour cela il existe le montage des mises en scиne et le tout ce que le thйвtre et la littйrature n’ont pas pu faire, de
dйcoupage. Il a reportй l’attention sur les liaisons,qui peuvent crйer une image simple et mobile. Ils ont essayй de filmer les
se trouver dans le mкme cadre; il a choisi le plan moyen qui йpisodes ordinaires de la vie. C’йtaient les chefs-d’oeuvre de
est plus neutre et qui reprйsente la vie sans beaucoup l’art de cinйmatographie. Le temps et les exigences de la
d’йmotion, sans beaucoup de sentiment. sociйtй ont parvenu leur but. La cause de ce fait йtait de
Lorsque Otar Iossиliani a compris qu’il ne s’intйressait pas faire intйresser les spectateurs. Cela, a son tour, a fait
du tout aux individus, que tout le monde est йgal et que tout le approchй le cinйma au thивtre et a la littйrature, et alors le
monde possиde son secret, il a compris qu’il n’avait plus cinйma a perdu la possibilitй de crйer son propre langage.
besoin des plans ni gros, ni proches (il croit que c’est

212
L’alphabet, le langage, le systиme des signes LA MELODIE DU CINEMA
cinйmatographique supposent une forme d’un tel art qu’on ne
peut pas s’exprimer ou raconter en utulisant les paroles ou Le dessin cinйmatographique chez Otar Iossйliani se
les phrases.Il faut juste le regarder pour comprendre cet art, construit selon la phrase musicale, ce que veut dire qu’il doit
car dans le cas contraire , l’effet de regarder le film ou lire ou porter une certaine attitude, une certaine position, servant d’
entendre le sujet serait le meme, donc l’impression serait la exprimer le sens commun et se plaзant dans tel contexte.Il
mкme. Selon Otar Iossйliani, tout est possible, mais le sujet faut prendre en compte que le sens de la musique doit кtre
racontй est moins intйressant que le sujet dиroulи sur l’иcran. interne, La mйlodie doit suivre le rythme et les ordres intйrieurs,
Le sentiment du cinиma ne peut pas кtre dйcrit par la elle doit кtre subordonnйe ; elle doit кtre une partie organique
parole.Le procиs de la crйation du film dйpend de tous les de l’ordre musical ou sonore, aussi qu’elle ait sa source
dйtails possibles, par exemple; la composition des cadres, la naturelle, comme par exemple :le bruit du vent, d ‘ un
voix interne, images, la lumiиre et les moindres petits dйtails. instrument musical, ou mкme d’un poste de radio etc...(Il est
Le langage du cinйma est un langage des symboles.Selon йvident que tous ont leur valeur et leur fonction). La musique
Otar Iossйliani le langage du cinйma a disparu. On a n’a pas de sujet et elle se disperse dans le temps . Si l’on
dйfectueusement ‘’collй’’ le son au cinйma et depuis le cinйma considиre autrement, on peut dire que le sujet est l’йvolution
est devenu ‘’bavard’’. de l’action, mais il est quand mкme enfermй dans certaines
Il existe d’autre type du langage du cinйma, qui reprйsente limites, et elle est йtroitement liйe au sujet .La musique
la mise en scиne. dans ce cas-lа, le mouvement n’est pas remplit le cadre avec le sens profond, car il est libйrй des
encadrй (qui est purement cinйmatographique), mais il est limites. La musique n’ oblige pas aux spectateurs de percevoir
exprimй par les mises en scиne du thйвtre, c.a .d. par les emotions proposйes par le rйalisateur. Elle existe dans le
l’expression thйвtrale.Parfois ce moyen est utilisй dans le temps et s’йtend dans les diffйrentes couches de l’espace.
film pour crйer des relations entre les personages du film. Et Le plus important c’est la spiritualitй de la musique, qui est
puis il faut tout organiser а temps. pour crйer l’image du nйe elle-mкme dans l’auteur; il est aussi important des
cinйma, il est plus important que tous les dйtails soient rиglements musicaux, le dйveloppement du sujet, l’йvaluation
mйlodiques et possиdent leurs propres attitudes envers les de l’йvйnement artistique qui est dans le fondament de
objets dйcrits. dans ce cas n’importe quels sont ces objets: l’oeuvre et qui possиde sa propre logique et sa propre
hommes, arbres, Pierres, personages, chevaux. Chaque objet culture. Dans ce cas, il n’est pas sousentendu organiser les
procure les diffйrentes significations, selon la composition de matйriaux cinйmatographiques selon les formes musicaux,
leur mйlodie. mais selon les principes musicaux, qui distinguent la musique
des autres domaines de l’art. Il est йvident que la liaison des

213
lois de musique avec le cinйma est conventionnelle; on entend PAROLE. ACTION. IMAGE.
dans cette liaison ou identitй un caractиre de la musique, а
l’aide duquel elle se distingue de l’art de la parole. Pour savoir de quel sujet discutent deux personnes entre
L a musique peut exister sans parole, tandis que la elles, il n’est pas du tout obligatoire de regarder leurs visages.
cinйmatographie ne le peut pas , dans la plupart des cas. La On peut les comprendre en les йcoutant et si , ensuite on
musique peut revenir au mкme sujet, elle est apte а la variйtй s’adresse а leurs visages pour savoir le sujet de la
et peut rйpйter les mкmes choses dans des diffйrents conversation, alors ce n’est pas la peine d’entendre leurs
contextes, d’oщ l’impossibiltй de transmettre la musique par paroles pour comprendre le sujet dont ils parlent. Dans ce
les paroles. cas, l’image devient une illustration direct et perd le vrai sens
D’abord on construit le cadre, puis on fait le montage de cinйmatographie, cependant, cela ne signifie pas
selon les principes de la musique et des moyens de l’ l’ignorance de la dialogue ou de la parole, puisque les relations
expression au cinйma et le rйcit va vers la culmination. humaines sont composйes par les dialogues. On parle des
N’importe quel йlйment qui ne possиde que l’information, reste cas, quand le film s’йloigne de la voie promprement dit
comme un symbole sec, mкme si au debut il йtait consacrй cinйmatographique et l’information modal devient la partie
pour exemple d’une idйe. Dans les autres cas si la dйcision inchangeable de l’action йcranique.
comme зa ne crйe pas une йmotion qui correspond, зa serait On parle beaucoup de la possibilitй des systиmes des
inacceptable pour Otar Iossйliani. signes cinйmatographiques depuis longtemps et il faut dire
que les films proposйs aux spectateurs ne montrent que le
dйroulement traditionnel du sujet. D’ habitude, c’est leur
surtвche. Donc n’importe, on regarde ou on йcoute les films
dont le dйroulement de l’action ne se rйalise que par les mots
de la langue parlйe; le resultat serait le mйme.
La cinйmatographie, comme elle est un art tout а fait
particulier, est appelйe ‘’la dixiиme Muse’’. Il est impossible
de transmettre le langage des chefs-d’oeuvre du cinйma par
les paroles. On pourrait en essayer, mais en vain! Pour
transmettre l’idйe de l’йcran vers le spectateur il vaut mieux d’
utiliser les relations entre les hйros du film que leurs paroles
qui peuvent devenir banales.

214
Quand on regarde les films d’Otar Iossйliani, mкme si on Quand tu es celui que tu es et tu fais naturellement ce que tu
ne comprend pas sa langue, on peut quand mкme bien as а faire chaque jour, alors tu ne joues point le rфle, tu
comprendre de quoi s’agit-il, grвce а la mise en scиne et aux n’entres point dans la peau du personnage , mais tu crйes un
images. conte artistique sur lui. C’est la signification contenue outre le
Pour Otar Iossйliani il est plus empйchant de comprendre mot qui est principale et pas le mot et son contenu. Et le plus
la banalitй des textes, que de pйnйtrer dans le procиs des importan - c’est l’attitude. Neutraliser de la signification.
nuances. Il est important de construire la scиne carrйe, quand Neutraliser du contenu.
une ou plusieurs signes montrent justement et prйcisement On peut filmer de longs cadres et c’est possible qu’il ne
de quoi s’agit-il et n’ont jamais plusieurs significations. reste de lui qu’un tout petit fragment. Le sujet ne se dйroule
Tout ce qui concerne а la gйnйralitй il est trиs dur а la pas dans le temps; il s’йtend dans l’ espace; et il existe lui-
parvenir. A l’aide de certains moyens artistiques, qui sont mкme, indйpendamment de la rйalitй artistique.
caractйristiques pour quelques personnes, on fixe une certaine
situation sur la pellicule en rйalisant la principale tвche de
l’auteur_ reconstruire ce qui contient une gйnйralisation.
quoique ce soit un dйtail, qui provoque une vague des
associations chez les spectateurs quand on crйe un йvйnement
non privй, mais commun, une rйalitй, c’est juste а ce moment
qui la vie de l’йcran naоt, une sensation incomparable de la vie
de l’йcran.
Parfois il parait que des cadres qui ne signifient rien
provoquent quelques associations . Un simple rйcit crйe la
chaоne des associations et ensuite leur liaison - construite
par les plus simples mises en scиnes – se transforme en
phrase du rйcit cinйmatographique. Une nouvelle voix connue
bien pour tout le monde est en train de naоtre, on ne peut pas
exprimer cette voix avec les paroles et qui peut rester
incomprйhensible. Peut etre on n’arrive pas а comprendre sa
signitfication mais il peut provoquer les sentiments; le signe
est reзu et le systиme de signes se base au-dessus. Dans le
film tout se passe lui-mкme, comme dans la vie ordinaire.

215
MONTAGE le contenu, il offre une vaste espace pour la perception, et
puis le cфtй йmotionnel de cadre est exprimй par l’auteur avec
Pendant le montage le rйalisateur doit avoir la possibilitй un certain signe ayant une forme concrиte, vive et portant un
de faire bouger, remplacer et changer les places des йpisodes pouls vif de la vie, il provoque dans les spectateurs la vague
sur la ligne de sonoritй gйnйrale renforзant de plus petit vers des associations personnelles ainsi que celles communes.
le plus grand, et au contraire, cela dйpend de la demande des Enfin, chacun de nous a son propre systиme des coordonnйs,
cadres tournйs. Otar Iossйliani considиre le montage comme chacun a son horizont et chacun considиre des choses
un jeu, comme un problиme qu’il faut rйsoudre. Il existe le diffйrement.
montage cocadrique, intracadrique et coйpisodique. Quand
on connait tous les dйtails dans le contexte gйnйral, on devient
plus facilement quel longueur doit il avoir. Issus du rythme
interne ces dйtails ayant chacun le sien se rangent en
morceaux rythmiques. Chaque personne a ses maniиres, son
rythme de la vie, un tempйrament perssonel, en mкme temps
il dйpend beaucoup des diffйrents йvйnements et il est possible
qu’il existe dans le diffйrents йtats rythmiques. Mais il existe
des limites sur l’йcran et certains dйtails ne peuvent pas кtre
continuйs plus ou moins longtemps.
Otar Iossйliani fait le montage de ses films lui-mкme tout
seul, il n’a pas de confience aux autres dans le domaine du
montague. Le montageur a son point de vue, son pouls et
mкme son sentiment du rythme, donc le rйalisateur doit
s’occuper lui-mкme du montage pour qu’on puisse rйaliser
ses propres sentiments du rythme. L’essentiel dans le montage
est la correspondance entre l’image et la matiиre choisie.
D’autre part, en choisissant strictement il faut jeter du lest de
la matiиre tournйe; et encore une chose, les phrases
composйes doivent se lire facilement.
Le langage de l’art nйcessite la diffйrente lecture. Tout
d’abord, parfois le peintre ne parvient а exprimer prйcisement

216
LES PRINCIPES DE DECOUPAGE ICI ET PARTOUT de filmage. Le travail pour les dйcoupages dure presque 2
mois. Tout ce qu’il y a “dans la tкte” se place sur le papier
Le scйnario s’йcrit pour le lecteur - pour le producer afin (comme en cas d’un architecte ayant un projet dans sa tкte le
qu’il ait l’idйe du futur film. Les scйnarios d’Otar Iossйliani sont dessine sur la planchette). Le procиs de filmer dure 2-3 mois.
ses dйcoupages, oщ tout est dйcrit et dessinй. Otar Iossйliani On filme par les longues portions, qui dure 2-3 minutes et
ne distribue pas les scenarios entre les acteurs, mais il leur parfois mкme 6-7 minutes pour crйer d’un seul double; on
donne la partie de dйcoupage, oщ sont marquйes des actions tourne d’un seul souffle. Il n’y a jamais plus de 200 vues. Ce
physiques. Ainsi il les protиge de l’influence psychologique, sont des morceaux de pellicule, qui se suivent. Les feuilles du
de celle d’information pour qu’ils ne sachent comment se dйcoupage sont aussi au nombre de 200, donc il y aura autant
dйroulera l’action. Les motifs psychologiques se rйvиlent au de vues. S’il y a pour “Louis” 196 feuilles, on aura aussi 196
cours du travail. L’acteur doit interprйter chaque mise en scиne scиnes, oщ il y a presque tous des nuances et des dйtails
de telle maniиre, comme s’il joue son dernier rфle dans sa vie. marquйs par le rйalisateur; pour chaque dйtail se prйpare une
Sa fille Nana Iossйliani et son beau-fils Nougzar Tariйlachvili planchette. Chaque liste de planchette est composй par
aident Otar Iosseliani а dessiner le dйcoupage et c’est avec plusieurs parties. Il contient encore la composition interne et
eux qu’il a travaillй sur ses derniers films. le scйnario (qu’il l’ordre de dйcoration, le trajet de camera et des acteurs. les
йcrit forcement et qu’il n’en a pas du tout besoin) n’a pas de feuilles sont divisйes en deux. Dans la partie supйrieure se
liaison avec le sujet de film, pour Otar Iossйliani c’est l’image dessine les mises en scиnes, dans la partie infйrieure se fait
qui est plus importante. Quand il commence а tourner son le montage de toute йpisode, le schйma du mouvement des
film, ses pensйes doivent кtre claires pour tout le monde – acteurs et de camera avec les commentaries. Le nombre des
pour les dйcorateurs, pour les costumiers, pour les cameramen parties sur la liste correspond a celui des explications, qui
(dont il contrфle strictement l’action), c’est pour зa qu’il fait les montrent les mouvements et les directions de camera, par
dйcoupages, “les instructions”, qui en train de tourner un film exemple: panorama. La camera bouge lentement; la piscine,
sont principales et pas une йtape formelle. Grвce а ces les voitures а travers les grilles. La vue moyenne: le dйtail du
dйcoupages le rйalisateur gagne d’avance tout ce qui avait pied de serveur, le cadre ne se change pas, les personnages
йtй dessinй. se rapprochent, s’йloignent. Le roi, deux soldats qui discutent,
De cette maniиre Otar Iossйliani crйe une structure. C’est des courtisans qui entrent. Cachй. Zoom. Camera statique.
justement dans la structure oщ est placйe une forme de chaque
Le rail. Et en fin de comte tout se passe ainsi logiquement et
oeuvre, qui se dйroule dans le temps. Au cas contraire l’oeuvre
prйcisement en prenant comte les moindres nuances.
se detruit et se fond.
Sur ces feuilles de dйcoupage il y a toujours un coin
La pensйe de rйalisateur vit dans les dйcoupages et ils
“destinй” pour la camera, dont le schйma est entourй des
sont plus larges et signifiants que des photos prises au champ

217
carreaux et montre le mouvement, le diapason, les angles de ...ET FUT
vision, des degrйs, les surfaces raccourcies. Tout se voit
paralellement sur les mкmes feuilles. Toutes les йtapes de crйation du film – travailler sur le
Les dйcoupages d’Otar Iossйliani se correspondent а ses scйnario, le choix des acteurs, celui des emplacements et
films et ne font aucune improvisation. Sur le champ de filmage des endroits, ou se dйroulera l’action, le montage, le son -
tout doit кtre prкt et le cameraman doit savoir ce qu’il faut ont le caractиre diffйrent et possиdent leurs droits. Ces droits
filmer. Le rйalisateur n’aime pas les changements dans ses dictent leurs conditions. Ils sont accordйs а l’idйe principale.
dйcoupages. Mais s’il le faut quand mкme, il lui est trиs difficile, Le rйalisateur analise chaque йtape et а la fin son but parviet.
car tout ce qui est dйjа construit, se dйtruit si on change quelque En totalitй, le film reprйsente un document qui prouve les
chose. Parfois en train de tourner il y a quelque chose qui moyens objectifs et subjectifs de l’auteur. Aujourd’hui personne
cloche, en plein de filmer surgit quelque casus; en ce cas il n’utilise les mйthodes de Otar Iossйliani, mais ‘’ le dйcoupage’’
cherche la solution dans le montage. Mais jamais, presque est la forme classique, qui donne la possibilitй de crйer une
jamais il ne coupe ce qui est tournй dans un cadre. Peut кtre image prйcieuse pour l’ auteur. A l’йpoque cette idйe de
il jete ou remplace quelque cadre, mais jamais il ne le coupe dйcoupage йtait rapportйe par Grigori Tchoukhraп de l’Italie,
afin que le rythme et l’unitй ne soient pas defaits. Dans les en fait, c’йtaient des dйcoupages de Mario Monichelli,
dйcoupages il ne rйpиte pas les mкmes vues, mкme si зa ne rйalisateur italien. Sur ses dйcoupage il y avait les schйmas
se voit pas dans les films, зa se voit sur les feuilles de d’а cфtй, oщ on pouvait voir vers quel direction bougeaient la
dйcoupage. Mais si cette rйpйtition se produit quand mкme, il camera et les acteurs. Le ‘’manuel’’ est compliquй par Otar
pense qu’il n’a pas rйussi son film. Iossйliani et en fin de compte il devine comment il faut tourner
En faisant une йpisode il profite d’un montage interne de rapidement et efficacement le film souhaitй.
cadre. Il construit une phrase comme un long panorama, et Comme le rйalisateur dit, les dйcoupages contiennent un
celle-ci doit кtre si douce et si courante que personne certain mystйre et il est trиs intйressant de deviner ce mystиre.
n’apercoive le mouvement de camera. Cela nous oblige de penser que les cinйmatographistes ‘’ne
Le cadre d’Otar Iossйliani ne nous raconte rien, mais il jouent pas а filmer‘’, mais ils travaillent. Otar Iossйliani prend
nous transmet plus que ces dialogues peuvent nous raconter. la responsabilitй de tout le procиs de filmer; tout est dessinй,
Dans ce cas on ne recoit aucune “information” des feuilles de les scиnes, le mouvement de camera etc. Il prйpare tout
dйcoupage, car pour exprimer le cadre, les paroles ne sont pas d’avance pour ne pas perdre la tкte au dernier moment et
utilisйes. Et donc le rйcit ne se transmet pas de la maniиre pour bien rйaliser ses pensйes sur la pellicule. Il dйfinit tout en
“traditionnelle”, а ce qu’on est habituй. En regardant les feuilles de avance pour qu’il commence а tourner ‘’en siff lant
dйcoupage on peut voir comment se dйroulera l’action dans le film. joyeusement’’

218
Ces films d’Otar Iossйliani peuvent nous paraitre tristes,
cependant chaque partie de ces films est pleine de vie. Le
rйalisateur pense, que pour souligner tout ce qu’on perd, il
faut l’eclaircir mieux et rйjouir de tout ce qu’il va disparaitre.
Le texte est fondй sur les interviews d’Otar Iossйliani et
sur les rйcits des dйcorateurs du cinйma; Vakhtang Rouroua,
dimitri Eristhavi, Nana Iossйliani.

Lйla Otchiaouri
Docteur en critique d’art.

Le texte provient des interviews d’Otar Iossйliani et de


rйcits des dйcorateurs du cinйma: Vakhtang Rouroua,
dimitri Eristhavi, Nana Iossйliani. Ces rйcits sont issus de
leur expйrience qu’ils ont pris au cours de tourner le films
d’Otar Iossйliani.

219

You might also like