BÀI NHẬP MÔN

Nhà văn là người dung ngôn ngữ để kể câu chuyện khiến khan giả phải tưởng
tượng.
Biên kịch là người dung ngôn ngữ hình ảnh để kể câu chuyện tưởng tượng cho
khan giả
Vậy, người biên kịch cần những yếu tố gì?
Người biên kịch cần 3 yếu tố:
1/ Trải nghiệm cuộc sống
2/ Sáng tạo
3/ Suy luận logic
1/ Trải nghiệm cuộc sống
Khi chuẩn bị viết về một đề tài nào đó, người biên kịch phài co sự tìm tòi,
nghiên cứu
Ví dụ: viết về một nghề DJ, thì phải tìm hiểu rõ về ngành nghề đó, đừng dung
bối cảnh ngành nghề để viết câu chuyện, trong khi mình ko hiểu về ngành nghề
nào đó
Ví dụ: Phim Fan Cuồng là một that bại, khi dung bối cảnh về rock, nhưng
không hiểu gì về rock
Điều này không có nghĩa, nếu tôi viết về 1 cảnh sát nhân, là tôi phai đi giết
người để có trải nghiệm
2/ Sáng tạo
Sự sang tạo là đòi hỏi người biên kịch luôn tạo ra cho câu chuyện hoặc nhân vật
có sự đặc biệt. nếu không có gì đặc biệt, vậy khan giả sẽ xem gì trên màn ảnh??
Ví dụ: câu chuyện vụ án thẩm mỹ Cát Tường, khi lên phim, họ đã sang tạo them
tình tiết, câu chuyện trở nên đặc biệt, không còn như nguyên bản ngoài đời
Ví dụ: khi chúng ta viết về một người bán vé số. Để tạo them sự đặc biệt gây ấn
tượng cho người bán vé số, có thể cho người bán vé số này mặc một bộ đồ ông
thần tài.

1
Như vậy nhân vật chúng ta rõ rang khác biệt với những người bán vé số khác
Hoặc, một vận động viên bị khuyết tật, anh ta cố gang tập luyện để giành lấy
huy chương, đó cũng là sự khác biệt mà khan giả cần xem
1 số ví dụ sáng tạo khác:
- người bán vé số có khả năng đoán trước được tờ vé số nào trúng....
- người bác sĩ có khả năng đoán trước được khi nào thần chết đến lấy mạng
bệnh nhân
Tóm lại: khả năng sang tạo của người biên kịch là vô hạn, nhưng phải có sự
khác biệt trong câu chuyện, trong nhân vật
Ví dụ phim 123 Cướp. Trong 5 phút đầu, ta nhận ra:
1/ Cảnh cận lướt từ tay lên vai có hình xăm "Joker"
2/ Thoại: why you so serious - cách phát âm tiếng anh quá tệ
3/ Hình ảnh sợ day chuyền đeo cổ
4/ Khung hình 1 người phụ nữ ẵm đứa bé, trên cổ bà ta có 1 sợ day chuyền
5/ Sự tự tin thái quá của tên cướp kèm theo sự tưởng tượng cảnh cuop tại shop
thời trang
Điều này chứng tỏ đây là một nhân vật:
1/ có gang bắt chước hình mẫu của Joker, một tên cướp huyền thoại
2/ sự bắt chước nửa vời, điều này dự báo kế hoạch của anh ta sẽ that bại
3/ sợi day chuyền của anh ta có liên quan đến bức ảnh người phụ nữ ẵm đứa bé
4/ Có hình ảnh đoàn tàu chạy với biển báo đỏ, một cách ẩn dụ,
(Thật ra, trong kịch bản không có ý (4), nhưng đạo diễn đã đưa hình ảnh đó vào,
để nói lên việc cảnh báo kế hoạch đánh cướp là không nên làm)
Bất kỳ một cảnh nào viết trên kịch bản đều phải có dung ý của nó
Vậy, nhân vật Boss trong phim rõ rang có sự đặc biệt: từ lời thoại, từ hình xăm
cho đến trang sức hắn ta đeo
3/ Sự suy luận logic

2
Sự logic là yếu tố bắt buộc, người biên kịch khi viết một đề tài, một nhân vật
hoặc một tình huống đều phải có sự logic
ví dụ: một vận dộng viên chạy marathon đường dài khi chạy ở đường đua 100m
thì không thê kịp người vân động viên chạy 100m
Kẻ sát nhân cắt cổ nạn nhân thì cắt ở chỗ nào mới là đúng
Một cô gái mới ra trường chưa có kinh nghiêm khi đi xin việc thì phải có thái
độ ra sao mới là đúng logic của người mới ra trường
Cách sang tạo ý tưởng cho một kịch bản
Sang tạo và phát triển ý tưởng cho 1 kịch bản có hai hướng:
1/ Nhân vật (character driven)
2/ Câu chuyện (story driven)
Nhưng cho dù đi theo cách nào chúng ta đều phải áp dung 2 phương pháp sau
1. 5 W + 1 H:
1/ What
2/ Where
3/ When
4/ Who
5/ Why
Và How
Đây là một phương pháp hữu hiệu khi bắt tay vào phát triển 1 ý tưởng kb
Nếu chúng ta chọn nhân vật (character driven)
ví dụ: một chàng sinh viên
Ở đây ta có: who: chàng sinh viên
What: anh ta làm gì? suy luận: anh ta đi xin việc
Where: anh ta đi xin việc ở đâu? - suy luận: ở một đồn điền trồng hoa (chẳng
hạn)

3
When: khi nào? - suy luận: anh ta xin việc lúc hè, thời gian rãnh rỗi, hoặc vào
mùa thu hoạch hoa
Why: vì sao anh ta đi xin việc? - suy luận: anh đi cần tiền
How: anh ta xin việc bang cách nào? - suy luận: anh ta nhặt được tờ rơi thông
bao tuyển người
Tiêp theo, chúng ta suy luận về phía Đồn điền trồng hoa
What?: Đồn điền trồng gì? - suy luận: trồng hoa bán ra chợ
Where? Đồn điền này ở đâu? - suy luận: ở lâm đồng đà lạt
When? Đồn điền cần người khi nào? - suy luận: khi đến mùa thu hoạch hoa
Who? Đồn điền này của ai? - suy luận: của một gia đình giàu, và có 1 cô tiểu
thư
Why? Đồn điền sao lại nhận anh sinh viên? - suy luận: họ cần người theo mùa
vụ, và họ thấy anh ta nghèo đói, hết tiền.
How? Chuyện gì xảy ra khi cô tiểu thư gặp anh sinh viên?
Thế là chúng ta đã có ý tưởng để phát triển một kịch bản
Với phương pháp trên, chúng ta luôn có sự kiểm soát chat chẽ trong câu chuyện,
trong từng nhân vật và ý tưởng sẽ không ngừng đến với người biên kịch
Kiến thức này mọi người sẽ không được học trong bất cứ trường nào, vì đó là
kinh nghiệm đúc kết của anh trong suốt quá trình làm việc ở nhiều ngành nghề
2. phương pháp mind map
Chủ đề trung tâm trong bức hình là Heath: sức khỏe
Khi chúng ta có 1 chủ đề trung tâm, chúng ta sẽ vẽ ra các vấn đề có liên quan
với nó. Theo hình là: tập luyện (exercise) , giảm can (diet), ngủ (sleep), căng
thẳng (stress),
Sau đó, mỗi ý liên quan lại được phát triển tiếp; cứ thế, theo nhánh, chúng ta
thấy được có rất nhiều vấn đề có liên quan đến chủ đề chính.
Như vậy, người biên kịch khi bắt đầu, cứ việc phát triển thoải mái, sau đó, chọn
lọc hướng đi, theo nhánh cây nào.