Conquer! Reka Bentuk & Teknologi Tingkatan 2 - ALL

Panduan Penggunaan Buku
Nota Ekspres
Nota Ekspres Nota Ekspres untuk rujukan cepat.

Bab 1 Penyelesaian Masalah Secara Inventif
1.1 Pengenalpastian Masalah
1.1.1 Mengenal Pasti Masalah Bukan Inventif dan Inventif
Jenis
Definisi Contoh Situasi
Masalah
Masalah Masalah yang tidak mempunyai • Pisau yang tumpul diasah menjadi tajam dan boleh
bukan kesan sampingan apabila usaha digunakan semula untuk memotong.
inventif penambahbaikan dilakukan. • Mentol yang rosak diganti mentol baharu dan boleh
mengeluarkan cahaya.
Masalah Masalah yang mempunyai • Penggunaan pendingin hawa akan menyebabkan rumah
inventif kesan sampingan apabila usaha lebih selesa tetapi akan meningkatkan kos elektrik.
penambahbaikan dilakukan.
1.1.2 Menerangkan Proses Penyelesaian Masalah Bukan Inventif dan Inventif

1 Carta alir proses penyelesaian masalah bukan inventif:
i-THINK Peta Alir
Nota yang diringkaskan dalam
Mengenal pasti
Menyenaraikan
pilihan untuk Membuat
bentuk peta pemikiran i-THINK.
Mula
masalah menyelesaikan pilihan
masalah
Menilai
Melaksanakan penyelesaian
Selesai
pilihan masalah sama ada
berjaya atau tidak
2 Carta alir proses kerja penyelesaian masalah inventif:

3 Kaedah
penyelesaian
Penyelesaian
Masalah umum
umum
4 Model
2 Model masalah penyelesaian
1 Analisis
Meringkaskan
Masalah khusus Penyelesaian khusus
masalah
Halangan penyelesaian
NPB N1
New Nota pg 1-16.indd 1 11/11/2022 5:28:50 PM
Praktis DSKP
Berpandukan susunan dalam buku teks dan juga
Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran (DSKP)
Buku Teks: Halaman 2 – 19

Kod QR di muka depan setiap unit
Bab
mengandungi salinan digital dan
e-RPH
Penyelesaian Masalah Secara Inventif

1
e-RPH unit yang berkenaan.
JAWAPAN

A Nyatakan definisi berikut. SP 1.1.1 TP 1
Masalah bukan inventif

 Masalah yang dapat diselesaikan tanpa mempunyai kesan sampingan
Masalah inventif
 Masalah yang mempunyai kesan sampingan apabila usaha
penambahbaikan dibuat
B Rajah berikut menunjukkan satu bekas minuman. SP 1.1.1 TP 1
Standard Pembelajaran
Buku Teks: Halaman 15
(SP) dan Tahap
 1.3 Percanggahan Fizikal
A Berdasarkan pernyataan di bawah, nyatakan kaedah penyelesaian masalah inventif sama ada
Penguasaan (TP) ditanda
kaedah pemisahan masa atau kaedah pemisahan ruang. SP 1.3.1 TP 4
Bekas minuman itu sukar untuk dibawa kerana tiada tangkai atau pemegang. Maka, satu
Kaedah Pemisahan Ruang Kaedah Pemisahan Masa
pada latihan-latihan yang
penambahbaikan telah dibuat dengan menyediakan satu bahagian tangkai plastik seperti yang
ditunjukkan.
Pernyataan Kaedah Pemisahan
berkaitan.
Berdasarkan situasi yang diberi,
Aktiviti PAK-21
Percanggahan fizikal berlaku pada masa yang

Kaedah pemisahan ruang
1 Apakah jenis masalah yang terlibat? sama
[Apa] Masalah bukan inventif
2 Nyatakan masalah yang telah dikenal pasti pada bekas minuman tersebut. Percanggahan fizikal berlaku pada masa yang
Kaedah pemisahan masa
berlainan
[Apa] Bekas minuman sukar dibawa kerana tiada tangkai
Aktiviti PIB
3 Apakah penambahbaikan yang telah dilakukan bagi menyelesaikan masalah pada bekas minuman
itu? B Nyatakan parameter bagi percanggahan fizikal di bawah. SP 1.3.1
[Apa] Menambahkan tangkai plastik supaya mudah dibawa

Percanggahan Fizikal Parameter
4 Adakah terdapat kesan sampingan terhadap masalah yang telah diselesaikan?
[Apa] Tidak terdapat kesan sampingan Besar – kecil Saiz
Berat – ringan Beban
1.1 Belum Menguasai: TP 1 Menguasai: TP 1 Tinggi – rendah Ketinggian
PB 1
AKTIVITI Lawatan ke Galeri (Gallery Walk)

Bab 1.indd 1 11/11/2022 6:24:27 PM
1 Guru menyediakan sampul yang mengandungi pelbagai situasi masalah. Bilangan sampul disediakan mengikut kumpulan yang
akan dibentuk di dalam kelas.
2 Murid diminta membentuk kumpulan (satu kumpulan terdiri daripada 3 hingga 4 orang murid).
Aktiviti PAK-21 sebagai
aktiviti tambahan murid.
3 Wakil daripada setiap kumpulan diminta ke hadapan dan memilih sampul yang telah disediakan.
4 Setiap kumpulan diminta untuk menampal situasi masalah dalam sampul pada kertas sebak dan berbincang berkenaan situasi
masalah tersebut. Kemudian, setiap kumpulan diminta mencatat analisis masalah pada kertas sebak masing-masing.
Jawapan untuk guru dicetak

5 Selepas tamat masa perbincangan, hasil perbincangan (kertas sebak) setiap kumpulan akan ditampal pada dinding dalam kelas.
6 Setiap kumpulan akan membuat lawatan untuk melihat setiap hasil perbincangan yang ditampal.
dengan warna biru. AKTIVITI Pelibatan Ibu Bapa
Ibu bapa dan murid berbincang:

1 Contoh beberapa produk, fungsi dan objek yang terdapat di sekeliling anda.
2 Pendapat tentang cadangan prinsip inventif yang bersesuaian bagi beg sekolah murid yang mempunyai beberapa ruang
Aktiviti Pelibatan Ibu
penyimpanan.
Bapa merupakan latihan
1.1 Belum Menguasai: TP 4 Menguasai: TP 4 tambahan yang boleh
6
dilakukan bersama ibu
7
Bab 1.indd 6 11/11/2022 6:24:50 PM

bapa.
P1
Panduan Penggunaan Buku RBT T2.indd 1 11/14/2022 7:17:24 PM

Soalan berbentuk KBAT ditandakan pada latihan yang menguji

2.3 Reka Bentuk Elektrik
A Buat penambahbaikan ke atas reka bentuk gajet yang telah dibina. KBAT
pemikiran secara kritis, kreatif dan inovatif.

SP 2.3.8 Mencipta
Mentol 1
Mentol 2
Mentol 3
Mentol 4
AA AA
Thumb index sebagai penanda yang memudahkan murid mencari
komponen-komponen tertentu.
Suis mikro Bateri
(Cadangan penambahbaikan berdasarkan hasil kreativiti murid)
B Sediakan sebuah laporan hasil kajian mengenai gajet elektrik yang telah anda hasilkan. Format
laporan mestilah mengikut senarai yang diberikan. SP 2.3.8 TP 6
1 Nama murid
2 Tajuk
3 Peralatan elektrik yang dipilih
4 Bagaimana peralatan itu berfungsi
5 Kekuatan dan kelemahan litar e-Soalan
6 Komponen yang terlibat dengan peralatan tersebut
Imbas Kod QR untuk
(Guru menilai hasil kerja murid) muat turun latihan
e-Soalan
tambahan Bab 2c.
Tahap Penguasaan yang dicapai oleh murid bagi

Untuk tujuan pembelajaran
2.3 Belum Menguasai: TP 6 Menguasai: TP 6
TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6

Ulasan: .................................................................................................................................................................. Tandatangan Guru: ................................................ Tarikh: ..............
latihan yang dibuat.
42 43
Bab 2(c).indd 43 11/11/2022 7:15:40 PM
Bahagian B
Pentaksiran Sumatif
Jawab semua soalan.
1 Berikut ialah dua jenis sumber tenaga.
A Sumber yang boleh diperbaharui
Latihan yang disediakan di akhir setiap bab bagi mentaksir kefahaman

B Sumber yang tidak boleh diperbaharui
Padankan jenis sumber tenaga dengan menulis A dan B pada ruang yang disediakan.
murid terhadap topik yang dipelajari.

B A
2.2 Reka Bentuk Mekanikal
A Senaraikan cadangan penambahbaikan yang dapat dilakukan pada produk. SP 2.2.7 TP 6
A B
1 Rupa bentuk
2 Bahan
Soalan Subjektif 2 Pernyataan berikut berkaitan dengan jenis litar.
[4 markah]
menerapkan latihan
Cadangan
Penambahbaikan
A Litar pintas
3 Fungsi
berbentuk soalan B
C
Litar buka
Litar tertutup
4 Kemasan
yang pelbagai. D Litar arus bocor
B2a (D01) Padankan pernyataan dengan keterangan yang betul dengan menulis A, B, C dan C pada ruang
B2a (D01) yang disediakan. B2b (D01)
B Berdasarkan gajet yang telah anda hasilkan pada halaman 31, cadangkan penambahbaikan yang
boleh dilakukan pada gajet tersebut. SP 2.2.7 TP 6 KBAT Menganalisis Berlaku apabila wayar positif yang bocor bersentuhan dengan wayar negatif yang bocor A
Mempunyai satu kitaran lengkap pergerakan arus, voltan dan kuasa dalam satu litar
Bil Cadangan Penambahbaikan Keterangan elektrik C
e-Soalan imbas
Menambah LED berwarna supaya lebih menarik dan boleh Tidak mempunyai satu kitaran lengkap arus, voltan dan kuasa dalam satu litar elektrik B
1 Menambah fungsi +
digunakan sebagai lampu –
Berlaku akibat daripada kebocoran arus pada wayar hidup dengan badan logam D
kod QR untuk
perkakasan elektrik
A
Menggunakan rupa bentuk ikon dan warna yang pelbagai untuk [4 markah]
2 Menukar rupa bentuk
menarik perhatian kanak-kanak
mendapatkan
B2c (D01) B2c (D02)
Bahagian C
44 Jawab semua soalan. 45
soalan tambahan 1 Rajah 5 menunjukkan sebuah lakaran skematik litar elektrik yang dipasang dalam almari pakaian.
dalam format
Bab 2(c).indd 45 11/1/2022 2:14:26 PM
3Ω
Suis
digital.
3Ω
(Cadangan penambahbaikan berdasarkan hasil kerja murid)
e-Soalan Bateri
Batery 6V
3Ω
Imbas Kod QR untuk
muat turun latihan
e-Soalan
tambahan Bab 2b. B2c (D03)

Rajah
B2c 5
(D04)
Berdasarkan Rajah 5,
(a) Lengkapkan jadual di bawah.
Elemen elektrik Nama komponen
32 33 Sumber [Apa] Bateri
Beban [Apa] Mentol
Bab 2(b).indd 32 11/11/2022 6:40:05 PM Medium B2d (D02) [Apa] Wayar

Kawalan [Apa] Suis
B2d (D01) [4 markah]
(b) Hitungkan nilai bagi parameter yang berikut.
Reviu Bab 1
R
=
1
+
R1 R2 R3
1
+
1
1 1 1 1
= + +
Bahagian A Jumlah rintangan R 3 3 3
dalam litar 1 3
Jawab semua soalan. =
R 3
R = 1Ω
1 Antara berikut, yang manakah betul tentang Diberi nilai voltan ialah 240 V dan nilai kuasa
sumber tenaga elektrik? ialah 100 W. Kira jumlah arus dalam litar itu. Voltan
A Terdapat dua jenis sumber tenaga, iaitu A 24.0 A C 240.0 A Arus =
Rintangan
sumber yang boleh dibaharui dan yang B 2.4 A D 0.417 A V
tidak boleh diperbaharui I = R
Jumlah arus
B Sumber yang boleh dibaharui ialah 5 Rajah 2 menunjukkan satu litar elektrik. dalam litar 6
sumber yang akan habis dan tidak dapat + - I = 1
dikitar semula = 6.0 A
C Sumber yang tidak boleh dibaharui ialah 9V
sumber yang boleh digunakan semula A 2A
dan bekalan tenaga akan kekal selama- Kuasa = Arus × Voltan
lamanya
M = ? Watt P = I ×V
Soalan Objektif
P = 6×6
D Sumber tenaga elektrik boleh diperoleh
= 36 watt @ 36 W
daripada sistem jana kuasa sahaja Kuasa bagi litar
Rajah 2
menerapkan latihan
2 Antara berikut, yang manakah sumber tenaga Cari nilai kuasa.
elektrik yang boleh dibaharui? A 18 watt C 120 watt
A C B 24 watt D 240 watt
[6 markah]
6 Rajah 3 menunjukkan satu elemen dalam reka
bentuk elektrik.
berbentuk soalan
B D
aneka pilihan. 46 PB
Bab 2(c).indd 46 11/11/2022 7:15:58 PM
Rajah 3
3 Antara berikut, yang manakah betul tentang Apakah fungsi elemen itu?
arus ulang alik? A Sumber untuk menghidupkan beban
A Voltan bagi arus jenis ini boleh B Perantara untuk menghantar sumber
dinaikkan dan diturunkan menggunakan kepada beban
transformer C Peralatan yang menghasilkan kesan yang
B Penghantaran elektrik dilakukan dalam dikehendaki
keadaan voltan yang rendah D Kawalan untuk menyambung atau
C Dihasilkan daripada pelbagai sumber memutuskan arus dalam litar
seperti bateri dan sel solar
D Arus elektrik yang mengalir adalah secara 7 Maklumat berikut merupakan satu elemen
sehala dalam sistem elektrik.
4 Rajah 1 menunjukkan satu litar elektrik.

+ -
Perantara antara sumber dengan beban dan
berfungsi untuk mengalirkan arus elektrik.
Skema Pemarkahan ialah pelan atau rancangan untuk
I=?
240 V Apakah elemen tersebut?
A Kawalan
memberi markah. Skema ini bertujuan untuk membantu
guru memeriksa jawapan.
100 Watt B Medium
C Sumber
D Beban
Rajah 1
44 45
Bab 2(c).indd 44 11/11/2022 7:15:05 PM
P2

e-Pembelajaran
Menyediakan bahan pembelajaran murid secara maya.

Rajah berikut menunjukkan proses kerja penyelesaian masalah inventif. SP 1.1.2 TP 2
F Penyelesaian
B
Umum
Laman Web
D E
Analisis Meringkaskan
LAMAN WEB
A C
masalah
Imbas Kod QR atau layari
https://www.youtube.com/
Nyatakan fasa-fasa penyelesaian masalah inventif di atas berdasarkan label berikut.
watch?v=hkkUe8sKsxs untuk
A Masalah khusus
maklumat lanjut.
B Masalah umum Laman Web memberi maklumat tambahan
tentang topik yang dipelajari.
C Penyelesaian khusus
D Model masalah
E Model penyelesaian

2.1 Teknologi Pembuatan
F Kaedah penyelesaian
A Susun langkah menghasilkan model 3D dengan menggunakan acuan dan tuangan. SP 2.1.7
i-THINK Peta Alir

LAMAN WEB
Imbas kod atau layari http://norlizajais.

2 Sediakan sukatan epoxy resin dan
Video Tutorial
blogspot.com/2017/11/teori-penyelesaian-
masalah-inventif.html untuk mengetahui 1 Sediakan epoxy resin dan epoxy hardener dengan nisbah
kaedah TRIZ dengan lebih lanjut. Sediakan acuan. epoxy hardener. 50-50 dan tuang epoxy resin ke
Untuk tujuan pembelajaran dalam bekas mengikut sukatan.
2 3
Kemudian, tuang
4 Tuang campuran kedua-dua
epoxy hardener 3 Kacau campuran tersebut. bahan tadi dalam acuan.
Bab 1.indd 2 11/11/2022 6:24:39 PM
ke dalam bekas.
VIDEO
e-Soalan
Imbas Kod QR atau layari 5 Biarkan bahan tersebut

mengeras dan keluarkan hasil
tuangan daripada acuan.
Imbas Kod QR untuk
muat turun latihan
tambahan Bab 2a.
https://www.youtube.com/ Untuk tujuan pembelajaran
watch?v=hkkUe8sKsxs untuk B Susun langkah pemasangan pen 3D. SP 2.1.7
maklumat lanjut.
Sambungkan pen 3D kepada sumber kuasa.
Video memberi maklumat tambahan topik 1 Pilih bahan mencetak.
yang dipelajari secara visual.

2 Panaskan elemen pemanas pada pen.
3 Masukkan bahan mencetak pada pen.

2.6 Reka Bentuk Makanan
Lakarkan reka bentuk dan pembungkusan makanan dengan melabelkan elemen dan prinsip yang Uji bahan mencetak dengan menekan butang panyalur bahan mencetak. e-Soalan
digunakan. SP 2.6.4 TP 3 KBAT Mencipta
VIDEO
Imbas kod atau layari https://www.

youtube.com/watch?v=chq9NiQ86NI
untuk mengetahui cara penggunaan
pen 3D.
Roti Untuk tujuan pembelajaran
Timun 18 19
Bab 2(a).indd 19 11/11/2022 6:36:56 PM
Tomato
Mayonis
Telur
Sos cili
Reka bentuk makanan

(Sandwic)
Kotak
Tingkap
(Lutsinar)
VIDEO TUTORIAL
Penutup
Bekas
Reka bentuk
Imbas Kod QR atau layari
Video Tutorial
pembungkus sandwic
https://www.youtube.com/
(Guru menilai hasil kreativiti murid)
watch?v=hkkUe8sKsxs
Imbas kod QR atau layari https://www.youtube.com/
watch?v=xn9cpB1IdxA untuk mempelajari teknik
Video Tutorial
untuk maklumat lanjut.
melakar serta menjustifikasi reka bentuk makanan
dan pembungkusan makanan.

Video Tutorial menjelaskan lebih lanjut topik
80 81 yang berkenaan secara visual.
Bab 2f.indd 81 11/14/2022 6:35:19 PM
P3

e-RPH untuk kegunaan guru
membuat Rancangan Pengajaran
Edisi Guru Harian dengan lebih mudah.
Rekod Prestasi Murid
untuk merekodkan tahap
Rekod Prestasi Murid penguasaan murid
Reka Bentuk dan Teknologi Tingkatan 2 mengikut topik.
NAMA MURID : KELAS :
NAMA GURU :
Standard Prestasi Pencapaian Tandatangan
Bab Halaman Tarikh
(Menguasai/Belum guru
Bab 1
TP
Tafsiran
RANCANGAN PEMBELAJARAN HARIAN 2023
Penyelesaian TP 1 Menyatakan maksud masalah bukan 1
Masalah
Secara
inventif dan inventif dengan membuat
Minggu yang ke 1 HARI : xxxISNIN TARIKH : XX03 JANUARI 2023
hubung kait antara produk dengan
Inventif objek dari segi fungsinya.
MASA / KELAS /
TP 2 Menerangkan proses penyelesaian 2 TAJUK / STANDARD PEMBELAJARAN / OBJEKTIF / KRITERIA KEJAYAAN /
MATA
masalah inventif. BBM / AKTIVITI / REFLEKSI
PELAJARAN
1.2 Analisis Fungsi
MASA: KELAS: BIL. MURID: ELEMEN MERENTAS KURIKULUM
TP 2 Menerangkan proses penyelesaian 3 MATA PELAJARAN:
masalah inventif. RBT Choose an item.
TP 3 Membina model fungsi menggunakan 4
lukisan sistem fungsi dan membuat BAB Choose an item.
EMK
rumusan dengan memberi satu STANDARD
contoh percanggahan fizikal. Choose an item. Bahasa ☐
KANDUNGAN
TP 3 Membina model fungsi menggunakan 5 Nilai Murni ☐
lukisan sistem fungsi dan membuat Choose an item.
rumusan dengan memberi satu Patriotisme ☐
contoh percanggahan fizikal. STANDARD Keusahawanan ☐
PEMBELAJARAN Choose an item.
1.3 Percanggahan Fizikal Sains & Teknologi ☐
TP 4 Menganalisis percanggahan fizikal 6 Choose an item. Teknologi Maklumat
pemisahan ruang dan masa. ☐
dan Komunikasi
TP 4 Menganalisis percanggahan fizikal 7 [Contoh] Kelestarian Alam
pemisahan ruang dan masa. ☐
Pada akhir pembelajaran, murid akan dapat: Sekitar
TP 4 Menganalisis percanggahan fizikal 8 Kreativiti dan
Menerangkan proses penyelesaian masalah bukan inventif ☐
pemisahan ruang dan masa. OBJEKTIF Inovasi
dan inventif.
TP 5 Menjustifikasikan cadangan 9 PEMBELAJARAN
perubahan reka bentuk dalam bentuk
jadual.
TP 6 Menghasilkan lakaran perubahan 9 AKTIVITI PAK21
produk berdasarkan masalah inventif
secara kreatif. [Contoh] Hot Seat ☐
KRITERIA
Reviu Bab 10 Murid dapat menerangkan proses penyelesaian masalah Role Play ☐
KEJAYAAN
Pencapaian Unit 1 TP 1 TP 2 TP 3 TP 4 TP 5 TP 6 bukan inventif dan inventif dengan tepat. Peta i-Think ☐
Bab 2 2.1 Teknologi Pembuatan Round Table ☐
Aplikasi TP 1 Menyatakan teknologi yang digunakan 13 Gallery Walk ☐
Teknologi dalam reka bentuk pembuatan.
AKTIVITI PDPC Think Pair Share ☐
TP 2 Menjelaskan proses pembuatan 14
produk. Three Stay, One Stay ☐
TP 2 Menjelaskan proses pembuatan 15 I see, I Think, I Wonder ☐
produk. Post It Notes ☐
TP 3 Menghasilkan lakaran 3D dan model 16 ☐ Buku Teks ☐ Model ☐ Lain-lain:
Exit Card ☐
yang mempunyai maklumat yang BAHAN BANTU ☐ Internet ☐ Edaran
lengkap, iaitu dari segi prinsip,
MENGAJAR (BBM) GRASPS ☐
elemen, bahan dan ukuran. ☐ Projektor ☐ Carta/Peta
TP 5 Menjustifikasi prinsip dan elemen 17 ☐ Powerpoint ☐ Lembaran Kerja
reka bentuk model 3D.
TP 4 Menganalisis bahan yang sesuai dan 18 STRATEGI PAK21 Choose an item.
PENTAKSIRAN & PENILAIAN
lakaran untuk membuat model 3D.
☐ Mengingati ☐ Mengaplikasi ☐ Menilai Kuiz ☐
TP 6 Membuat kemasan model 3D dan 20 ARAS PEMIKIRAN
memperinci ujian bagi mengukur ☐ Memahami ☐ Menganalisis ☐ Mencipta Projek ☐
tahap keberkesanan model yang
dibina dan menjana idea untuk Drama ☐
☐ Titi ☐ Pokok ☐ Bulatan
produk yang lebih efisien. PETA i-THINK Hasil kerja ☐
☐ Buih ☐ Dakap ☐ Buih Berganda
TP 5 Menjustifikasi prinsip dan elemen 21
Soal Jawab ☐
_______ murid dapat menguasai objektif pembelajaran. Murid
TP 6 Membuat kemasan model 3D dan 22 Latihan bertulis ☐
diberikan latihan pengayaan.
memperinci ujian bagi mengukur Pembentangan ☐
dibina dan menjana idea untuk _______ murid tidak menguasai objektif pembelajaran. Murid diberikan Lembaran kerja ☐
produk yang lebih efisien. latihan pengukuhan. Pemerhatian/ lisan/
☐
Soal jawab
Ak�vi� pengajaran & pembelajaran ditangguhkan kerana :
P5
REFLEKSI/ ☐ Mesyuarat / ☐ Mengiringi Murid ☐ Cuti Rehat / Cuti
TINDAKAN Kursus Keluar Sakit
☐ Program ☐ Aktiviti Luar ☐ Cuti Bencana / TAHAP PENGUASAAN (PBD)
SUSULAN
Sekolah Cuti Khas TP6 ☐
New Rekod 4C.indd 5 11/12/2022 9:41:12 AM ☐ Cuti Peristiwa
TP5 ☐
Aktiviti PdP dibawa ke : TP4 ☐

TP3 ☐
KERJA SUSULAN MURID TP2 ☐
PEMULIHAN : TP1 ☐
PENGAYAAN :
Aktiviti Pembelajaran Abad ke-21 PAK-21
Aktiviti 1 Three Stray, One Stay Aktiviti Pembelajaran Abad ke-21 sebagai aktiviti
1.2 Analisis Fungsi
1.2.3 Membina model fungsi dengan menggunakan garisan interaksi.
tambahan yang boleh dilaksanakan oleh guru semasa
sesi pengajaran dan pembelajaran.
Objektif Pembelajaran
1 Murid dapat menyatakan keseluruhan hubung kait antara komponen dengan kesannya dalam satu
sistem.
2 Murid dapat memahami dengan lebih baik dalam membina model fungsi dengan menggunakan
garisan interaksi.
Panduan Guru
1 Guru membahagikan murid kepada beberapa kumpulan kecil yang terdiri daripada empat orang
murid dalam satu kumpulan.
2 Murid dikehendaki memilih sampul surat yang mengandungi gambar produk/sistem. Kerja Projek Topikal
3 Setiap kumpulan dikehendaki menghasilkan model fungsi bagi produk yang telah dipilih.
4 Murid akan melukis model fungsi pada kertas sebak yang diberikan dalam kumpulan masing-masing.
5 Seorang murid akan kekal di meja pembentangan sebagai ‘guru muda’. Manakala tiga orang murid
daripada kumpulan yang sama akan bergerak ke stesen lain bagi mendapatkan ilmu daripada 2.1 Teknologi Pembuatan
pembentangan kumpulan lain.
6 Guru membuat rumusan tentang topik yang dipelajari. Panduan kepada Guru
1 Kerja projek ini akan mengaplikasikan Standard Pembelajaran berikut:
Panduan Murid (a) 2.1.4 – Membuat lakaran model 3D bermaklumat
1 Analisis fungsi bertujuan untuk membantu mengenal pasti sistem yang ada pada sesebuah produk. (b) 2.1.5 – Menganalisis lakaran model 3D
Apabila analisis fungsi dibuat, fungsi setiap komponen yang melengkapkan sesuatu produk akan (c) 2.1.6 – Membuat acuan model 3D
dinyatakan. (d) 2.1.7 – Membuat model 3D berdasarkan proses kerja:
2 Situasi bagi masalah sesuatu produk boleh digambarkan melalui garisan interaksi. Garisan interaksi (i) Secara acuan
digunakan untuk mengenal pasti punca masalah. (e) 2.1.9 – Menilai model 3D yang telah dihasilkan
3 Model fungsi menggambarkan keseluruhan hubung kait antara komponen dengan kesannya dalam 2 Kerja projek ini akan melibatkan tiga bahagian utama, iaitu:
satu sistem. (a) Penghasilan model 3D.
4 Dua langkah yang perlu dilakukan untuk mencari punca masalah, iaitu mengenal pasti masalah pada (b) Pendokumentasian atau laporan ringkas.
model fungsi dan pada komponen yang terlibat. (c) Pembentangan.
3 Pentaksiran perlu dibuat oleh guru sepanjang pelaksanaan kerja projek.
Pelaksanaan Kerja Projek

Tema bagi model 3D: Rantai kunci (key chain) bertemakan hidupan laut
Contoh reka bentuk:
Skema pemarkahan ialah

pelan atau rancangan untuk
1 Guru meminta murid menghasilkan lakaran model 3D yang mengandungi maklumat seperti bahan,
memberi markah. Skema ini

P8 saiz, warna, elemen reka bentuk dan prinsip reka bentuk.
(a) Guru boleh menggalakkan murid untuk membuat rujukan reka bentuk menggunakan Internet.
(b) Guru meminta murid menghasilkan sekurang-kurangnya tiga lakaran reka bentuk.
Aktiviti Pembelajaran 4C.indd 8 11/1/2022 2:19:10 PM
2 Semak lakaran yang dihasilkan oleh murid.
bertujuan untuk membantu
(c) Guru membantu murid melakar menggunakan lakaran perkembangan idea.
guru memeriksa jawapan.

(a) Pastikan murid hasilkan lakaran mengikut tema dan dilabel dengan maklumat.
(b) Jika terdapat penambahbaikan, guru meminta murid menghasilkan lakaran model 3D
bermaklumat yang baharu.
Kerja Projek Topikal

(c) Guru meminta murid memilih lakaran terbaik untuk dihasilkan kepada model 3D.
3 Sediakan bahan-bahan untuk kegunaan murid bagi menghasilkan model awal 3D dengan
sebagai aktiviti tambahan menggunakan bahan yang bersesuaian seperti lilin, tanah liat, sabun atau bahan lain yang mudah
dibentuk. Pantau dan bantu murid membentuk model awal seperti dalam lakaran yang dipilih.
pembelajaran.
P13
Kerja Projek Mini 4C.indd 13 11/1/2022 2:19:54 PM
P4

Rekod Prestasi Murid
Reka Bentuk dan Teknologi Tingkatan 2
NAMA MURID : KELAS :
NAMA GURU :
Standard Prestasi Pencapaian Tandatangan
Bab Halaman Tarikh
TP Tafsiran (Menguasai/Belum guru
Bab 1 1.1 Pengenalpastian Masalah
Penyelesaian TP 1 Menyatakan maksud masalah bukan 1
Masalah inventif dan inventif dengan membuat
Secara hubung kait antara produk dengan
Inventif objek dari segi fungsinya.
TP 2 Menerangkan proses penyelesaian 2
masalah inventif.
1.2 Analisis Fungsi
TP 2Menerangkan proses penyelesaian 3
masalah inventif.
lukisan sistem fungsi dan membuat
rumusan dengan memberi satu
contoh percanggahan fizikal.
lukisan sistem fungsi dan membuat
rumusan dengan memberi satu
contoh percanggahan fizikal.
1.3 Percanggahan Fizikal
TP 4 Menganalisis percanggahan fizikal 6
pemisahan ruang dan masa.
TP 5 Menjustifikasikan cadangan 9
perubahan reka bentuk dalam bentuk
jadual.
TP 6 Menghasilkan lakaran perubahan 9
produk berdasarkan masalah inventif
secara kreatif.
Reviu Bab 10
Pencapaian Unit 1 TP 1 TP 2 TP 3 TP 4 TP 5 TP 6
Bab 2 2.1 Teknologi Pembuatan
Aplikasi TP 1 Menyatakan teknologi yang digunakan 13
Teknologi dalam reka bentuk pembuatan.
produk.
produk.
TP 3 Menghasilkan lakaran 3D dan model 16
yang mempunyai maklumat yang
lengkap, iaitu dari segi prinsip,
elemen, bahan dan ukuran.
TP 4 Menganalisis bahan yang sesuai dan 18
lakaran untuk membuat model 3D.
TP 6 Membuat kemasan model 3D dan 20
memperinci ujian bagi mengukur
dibina dan menjana idea untuk
produk yang lebih efisien.
TP 6 Membuat kemasan model 3D dan 22
memperinci ujian bagi mengukur
dibina dan menjana idea untuk
produk yang lebih efisien.
P5
New Rekod 4C.indd 5 11/12/2022 9:53:16 AM

Standard Prestasi Pencapaian
Tandatangan
Bab Halaman (Menguasai/Belum Tarikh
TP Tafsiran guru
Menguasai)
Reviu Bab 23
Tahap Pencapaian Bab 2.1 TP 1 TP 2 TP 3 TP 4 TP 5 TP 6
TP 1 Mengetahui nama komponen 26
mekanikal dan fungsinya yang
terdapat dalam sesuatu produk.
TP 2 Menerangkan sistem mekanikal yang 27
terdapat pada gajet yang dipilih.
TP 3 Memberi contoh bagaimana 27
komponen dalam sistem mekanikal
berfungsi berdasarkan produk yang
dipilih.
TP 3 Memberi contoh bagaimana 28
komponen dalam sistem mekanikal
berfungsi berdasarkan produk yang
dipilih.
TP 4 Menganalisis fungsi komponen sistem 29
mekanikal pada sesuatu produk.
TP 5 Memberi justifikasi kepada komponen 30
sistem mekanikal yang dipilih.
TP 6 Membina gajet mekanikal berfungsi 31
dan mencadangkan penambahbaikan
setelah pengujian ke atas kefungsian
dibuat.
TP 6 Membina gajet mekanikal berfungsi 32
dan mencadangkan penambahbaikan
setelah pengujian ke atas kefungsian
dibuat.
Reviu Bab 33
TP 1 Menyatakan elemen yang terdapat 36
dalam sistem elektrik.
TP 2 Menerangkan fungsi setiap elemen 37
sistem elektrik.
TP 3 Membuat pengiraan parameter 38
elektrik bagi memastikan sumber,
medium, beban dan kawalan sesuai
dalam reka bentuk gajet yang
dihasilkan.
TP 4 Menganalisis parameter voltan, arus, 39
rintangan dan kuasa pada satu gajet
elektrik.
TP 4 Menganalisis parameter voltan, arus, 40
rintangan dan kuasa pada satu gajet
elektrik.
TP 6 Membina gajet yang berfungsi dan 41
memenuhi kriteria reka bentuk litar
elektrik.
TP 5 Memberi justifikasi kepada produk 42
sistem elektrik yang dipilih dari
sudut kesesuaian reka bentuk dan
keselamatan.
TP 6 Membina gajet yang berfungsi dan 43
memenuhi kriteria reka bentuk litar
elektrik.
Reviu Bab 44
Ujian Pertengahan Sesi Akademik 47
2.4 Reka Bentuk Elektronik
TP 1 Menyatakan maksud dan bahagian- 56
bahagian yang terdapat dalam
mikropengawal (microcontroller).
P6

Standard Prestasi Pencapaian
Tandatangan
Bab Halaman (Menguasai/Belum Tarikh
TP Tafsiran guru
Menguasai)
TP 2 Menerangkan fungsi peranti yang 57
terdapat dalam litar mikropengawal
(microcontroller).
TP 3 Melakar reka bentuk litar elektronik 58
menggunakan mikropengawal
(microcontroller).
(microcontroller).
TP 3 Melakar reka bentuk litar elektronik 60
(microcontroller).
(microcontroller).
TP 6 Membina litar elektronik kawalan 61
mikropengawal (microcontroller) yang
berfungsi.
TP 4 Menguji kefungsian litar yang 62
(microcontroller).
TP 5 Membuat justifikasi kawalan atur cara 63
input dan output bagi menyelesaikan
masalah.
Reviu Bab 64

2.5 Reka Bentuk Akuaponik
TP 1 Menyatakan maksud reka bentuk 67
sistem akuaponik.
TP 2 Menerangkan kelebihan reka bentuk 68
sistem akuaponik.
TP 3 Membuat lakaran dan membina 70
model reka bentuk sistem akuaponik.
TP 5 Memberi justifikasi model reka bentuk 71
akuaponik berdasarkan elemen dan
prinsip reka bentuk.
TP 3 Membuat lakaran dan membina 72
model reka bentuk sistem akuaponik.
TP 4 Menganalisis model reka bentuk 73
sistem akuaponik selepas pengujian
dibuat.
TP 6 Menghasilkan laporan lengkap model 74
reka bentuk sistem akuaponik.
Reviu Bab 75

TP 1 Menyatakan maksud dan kepentingan 78
reka bentuk makanan.
TP 1 Menyatakan maksud dan kepentingan 79
reka bentuk makanan.
TP 2 Menerangkan kategori alat dan 80
perkakasan dalam proses reka bentuk
makanan.
TP 3 Melakar reka bentuk dan 81
pembungkusan makanan.
TP 4 Menganalisis kesesuaian elemen dan 82
prinsip dalam lakaran reka bentuk
makanan.
TP 5 Menjustifikasikan pemilihan elemen 82
dan prinsip dalam reka bentuk
makanan.
TP 6 Menghasilkan reka bentuk dan 82
pembungkusan makanan.
TP 5 Menjustifikasikan pemilihan elemen 83
dan prinsip dalam reka bentuk
makanan.
Reviu Bab 84
Ujian Akhir Sesi Akademik 87
P7

Aktiviti Pembelajaran Abad ke-21 PAK-21
Aktiviti 1 Three Stray, One Stay
1.2 Analisis Fungsi

1.2.3 Membina model fungsi dengan menggunakan garisan interaksi.
1 Murid dapat menyatakan keseluruhan hubung kait antara komponen dengan kesannya dalam satu
sistem.
2 Murid dapat memahami dengan lebih baik dalam membina model fungsi dengan menggunakan
garisan interaksi.
Panduan Guru
1 Guru membahagikan murid kepada beberapa kumpulan kecil yang terdiri daripada empat orang
murid dalam satu kumpulan.
2 Murid dikehendaki memilih sampul surat yang mengandungi gambar produk/sistem.
3 Setiap kumpulan dikehendaki menghasilkan model fungsi bagi produk yang telah dipilih.
4 Murid akan melukis model fungsi pada kertas sebak yang diberikan dalam kumpulan masing-masing.
5 Seorang murid akan kekal di meja pembentangan sebagai ‘guru muda’. Manakala tiga orang murid
daripada kumpulan yang sama akan bergerak ke stesen lain bagi mendapatkan ilmu daripada
6 Guru membuat rumusan tentang topik yang dipelajari.
Panduan Murid
1 Analisis fungsi bertujuan untuk membantu mengenal pasti sistem yang ada pada sesebuah produk.
Apabila analisis fungsi dibuat, fungsi setiap komponen yang melengkapkan sesuatu produk akan
dinyatakan.
2 Situasi bagi masalah sesuatu produk boleh digambarkan melalui garisan interaksi. Garisan interaksi
digunakan untuk mengenal pasti punca masalah.
3 Model fungsi menggambarkan keseluruhan hubung kait antara komponen dengan kesannya dalam
satu sistem.
4 Dua langkah yang perlu dilakukan untuk mencari punca masalah, iaitu mengenal pasti masalah pada
model fungsi dan pada komponen yang terlibat.
P8

Aktiviti 2 Lawatan ke Galeri (Gallery Walk)

2.2.1 Mengenal pasti komponen mekanikal.
1 Murid dapat mengenal pasti komponen mekanikal dan mengetahui fungsinya dengan baik.
2 Murid memahami setiap kepentingan komponen mekanikal dalam sesuatu produk.
Panduan Guru
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan yang terdiri daripada dua hingga tiga orang murid
bagi setiap kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan satu gambar produk. Murid mengenal pasti sistem komponen mekanikal
serta fungsi dan menjelaskan bagaimana sistem mekanikal berfungsi pada produk yang diberikan.
3 Hasil tugasan dicatatkan pada kertas sebak yang diberikan oleh guru.
4 Hasil kerja setiap kumpulan akan ditampal pada dinding kelas.
5 Murid secara berkumpulan akan bergerak dari satu kumpulan ke kumpulan yang lain.
6 Ahli kumpulan lain akan menyemak tugasan setiap kumpulan dan memberikan maklum balas
menggunakan Stick It Notes.
7 Guru membuat rumusan aktiviti bersama-sama murid.
Panduan Murid
1 Sistem mekanikal ialah suatu sistem yang melibatkan penggabungan beberapa komponen mekanikal
yang berfungsi pada produk yang dipilih dan digunakan untuk menyelesaikan sesuatu tugas.
2 Antara komponen mekanikal:
(a) Gear
(b) Pautan (Linkage)
(c) Tuil/Tuas (Lever)
(d) Takal (Pully)
(e) Tali sawat (Belting)
(f) Aci sesondol (Cam shaft)
(g) Aci engkol (Crank shaft)
(h) Gelongsor (Slider)
(i) Galas bebola (Bearing)
(j) Bindu (Chuck)
(k) Rantai (Chain)
P9

Aktiviti 3 Kerusi Panas (Hot Seat)
2.3 Raka Bentuk Elektrik

2.3.7 Membuat pengiraan parameter elektrik dalam reka bentuk litar.
1 Murid dapat memahirkan diri dalam membuat pengiraan parameter elektrik.
2 Murid dapat mengingat formula dalam pengiraan menggunakan hukum Ohm.
Panduan Guru
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan yang terdiri daripada tiga orang murid bagi setiap
kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan satu sampul surat yang mengandungi soalan tentang pengiraan parameter
elektrik dalam reka bentuk litar.
3 Murid dikehendaki membuat perbincangan dalam kumpulan dan hasil tugasan dicatatkan pada
kertas sebak yang diberikan oleh guru.
4 Seorang murid akan kekal di meja pembentangan sebagai ‘guru muda’. Manakala dua orang murid
daripada kumpulan yang sama akan bergerak ke stesen lain bagi mendapatkan ilmu daripada
5 Guru membuat rumusan tentang topik yang dipelajari.
Panduan Murid
1 Formula pengiraan menggunakan hukum Ohm ialah:
I R

2 Dalam formula berikut, huruf V mewakili voltan, I mewakili arus, R mewakili rintangan, manakala
P mewakili kuasa elektrik.
Untuk mencari nilai Voltan (Volt): V = I × R
Untuk mencari nilai Arus (Ampere): I = V/R
Untuk mencari nilai Rintangan (Ohm): R = V/I
Untuk rumus bagi Kuasa (Watt): P = V × I
P10

Aktiviti 4 Gallery Tour

2.5.2 Menjelaskan kelebihan reka bentuk akuaponik.
1 Murid dapat memahami dengan lebih jelas tentang reka bentuk sistem akuaponik.
2 Murid dapat memberi keterangan tentang kelebihan dan kelemahan reka bentuk akuaponik.
Panduan Guru
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan yang terdiri daripada tiga hingga empat orang murid
bagi setiap kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan satu sampul surat yang mengandungi satu reka bentuk akuaponik.
3 Di dalam kumpulan masing-masing, murid membincangkan kelebihan dan kelemahan reka bentuk
akuaponik yang diperoleh.
4 Hasil kerja setiap kumpulan perlulah ditampal pada dinding kelas untuk dijadikan sebagai stesen.
5 Setiap pasukan perlulah menyediakan pen dan kertas (Stick It Notes) supaya kumpulan lain yang
datang melawat dapat memberi komen/pendapat terhadap hasil kerja kumpulan tersebut.
6 Ahli kumpulan jugak perlu berpecah sementara waktu untuk melihat hasil kerja kumpulan yang lain
juga.
7 Setelah kembali ke kumpulan masing-masing, setiap ahli perlu melaporkan hasil pembelajaran yang
mereka peroleh.
Panduan Murid
1 Reka bentuk sistem akuaponik terdiri daripada:
(a) Sistem Raft
(b) Sistem Ebb & Flow
(c) Sistem NFT (Nutrient Film Technique)
2 Sistem Raft ialah tanaman yang diletakkan terus di atas permukaan air sehingga akar tanaman
terendam di dalam air dengan menggunakan stereofoam, span atau bahan yang sesuai dengannya.
3 Sistem Ebb & Flow dikenali sebagai sistem pasang surut. Ia berfungsi dengan menggunakan alat yang
dipanggil loceng sifon. Alat ini mengalirkan air dari media penanaman apabila air sudah memenuhi
media penanaman.
4 Sistem NFT (Nutrient Film Technique) ini seolah-olah seperti sistem Raft. Sistem ini tidak menggunakan
media penanaman dan akarnya menyentuh lapisan air yang mengalir.
P11

Aktiviti 5 Kerja Berkumpulan (Team Project)

2.6.4 Melakar serta menjustifikasikan reka bentuk makanan.
2.6
1 Murid dapat melakar serta menjustifikasikan reka bentuk dan pembungkusan makanan.
Panduan Guru
1 Guru menyediakan satu situasi bagi penyediaan reka bentuk makanan.
Contoh situasi, “Ibu anda akan meraikan ulang tahun kelahirannya pada minggu hadapan. Anda
diminta untuk berbincang dengan adik-beradik anda bagi menyediakan tiga hidangan semasa majlis
meraikan ulang tahun kelahiran ibu anda nanti”.
2 Murid diminta untuk membentuk kumpulan tidak lebih daripada empat orang murid dalam satu
kumpulan.
3 Setiap kumpulan akan diberikan beberapa helai kertas sebak dan pen marker.
4 Kemudian, setiap kumpulan diminta berbincang bagi mencipta tiga set reka bentuk makanan, iaitu
hidangan utama, minuman dan hidangan pencuci mulut.
5 Setiap kumpulan diminta untuk:
(a) Menyediakan menu hidangan
(b) Menghasilkan lakaran hidangan tersebut (lakaran mestilah mengandungi maklumat yang perlu
dinyatakan seperti bahan yang digunakan, elemen dan prinsip serta justifikasi dan dimensi)
6 Perbincangan kumpulan diberi masa selama 30 minit.
7 Selepas tamat masa perbincangan, setiap kumpulan diminta untuk membuat pembentangan
di hadapan kelas.
Panduan Murid
1 Murid perlu menyatakan elemen reka bentuk dalam lakaran hidangan yang dihasilkan seperti garisan,
rupa, bentuk, warna, nilai, tekstur, ruang dan saiz.
2 Murid perlu menyatakan prinsip reka bentuk dalam lakaran hidangan yang dihasilkan seperti
keseimbangan, kontras, pengulangan, keringkasan, pergerakan, penekanan, pembahagian,
kepelbagaian, kesatuan dan harmoni.
3 Murid juga perlu menjustifikasikan lakaran reka bentuk makanan yang dihasilkan berdasarkan elemen
dan prinsip reka bentuk yang digunakan.
P12

Kerja Projek Topikal

Panduan kepada Guru
(a) 2.1.4 – Membuat lakaran model 3D bermaklumat
(b) 2.1.5 – Menganalisis lakaran model 3D
(c) 2.1.6 – Membuat acuan model 3D
(d) 2.1.7 – Membuat model 3D berdasarkan proses kerja:
(i) Secara acuan
(e) 2.1.9 – Menilai model 3D yang telah dihasilkan
2 Kerja projek ini akan melibatkan tiga bahagian utama, iaitu:
(a) Penghasilan model 3D.
(b) Pendokumentasian atau laporan ringkas.
(c) Pembentangan.
3 Pentaksiran perlu dibuat oleh guru sepanjang pelaksanaan kerja projek.

Tema bagi model 3D: Rantai kunci (key chain) bertemakan hidupan laut
Contoh reka bentuk:
1 Guru meminta murid menghasilkan lakaran model 3D yang mengandungi maklumat seperti bahan,
saiz, warna, elemen reka bentuk dan prinsip reka bentuk.
(a) Guru boleh menggalakkan murid untuk membuat rujukan reka bentuk menggunakan Internet.
(b) Guru meminta murid menghasilkan sekurang-kurangnya tiga lakaran reka bentuk.
(c) Guru membantu murid melakar menggunakan lakaran perkembangan idea.
2 Semak lakaran yang dihasilkan oleh murid.
(a) Pastikan murid hasilkan lakaran mengikut tema dan dilabel dengan maklumat.
(b) Jika terdapat penambahbaikan, guru meminta murid menghasilkan lakaran model 3D
bermaklumat yang baharu.
(c) Guru meminta murid memilih lakaran terbaik untuk dihasilkan kepada model 3D.
3 Sediakan bahan-bahan untuk kegunaan murid bagi menghasilkan model awal 3D dengan
menggunakan bahan yang bersesuaian seperti lilin, tanah liat, sabun atau bahan lain yang mudah
dibentuk. Pantau dan bantu murid membentuk model awal seperti dalam lakaran yang dipilih.
P13

4 Sediakan bekas dan bahan untuk membuat acuan menggunakan plaster of paris.
(a) Guru meminta murid menggunakan bekas yang sesuai dengan saiz dan bentuk model awal yang
telah dihasilkan. Bekas boleh menggunakan bahan kitar semula seperti botol plastik, kotak air
minuman dan mangkuk plastik ataupun menggunakan mounting board yang dibentuk menjadi
bekas.
(b) Tunjukkan cara membuat bancuhan plaster of paris kepada murid.
(c) Guru meminta murid menyediakan bancuhan bagi menghasilkan acuan masing-masing.
(d) Langkah dan proses menghasilkan acuan menggunakan plaster of paris boleh dirujuk melalui
buku teks Reka Bentuk dan Teknologi KSSM Tingkatan 2, halaman 33.
5 Sediakan bahan epoxy resin dan epoxy hardener untuk menghasilkan model 3D.
(a) Tunjukkan cara menghasilkan campuran epoxy resin dan epoxy hardener kepada murid.
(b) Langkah-langkah menghasilkan model awal ini boleh dirujuk melalui buku teks Reka Bentuk dan
Teknologi KSSM Tingkatan 2, halaman 34.
6 Sediakan alatan atau bahan untuk membuat kemasan bagi model 3D yang dihasilkan seperti kertas
pasir, semburan resin atau bahan dan alatan lain yang boleh didapati dalam pasaran. Pantau dan
bantu murid untuk membuat kemasan bagi model 3D yang telah dihasilkan.
7 Buat penilaian bagi model 3D yang telah dihasilkan oleh murid berpandukan borang penilaian murid.
8 Guru meminta murid menghasilkan dokumentasi atau laporan ringkas bagi kerja projek yang telah
selesai dijalankan. Dokumentasi atau laporan ini haruslah mengandungi perkara yang berikut:
(a) Pendahuluan
(b) Lakaran model awal 3D
(c) Jadual pelaksanaan kerja
(d) Jadual kos
(e) Langkah-langkah dan gambar penghasilan model awal 3D
(f) Borang penilaian model 3D
9 Semak dokumentasi atau laporan ringkas murid.
10 Pantau murid membuat pembentangan bagi kerja projek yang dihasilkan.
11 Rekod markah murid dalam borang penilaian PBD.
P14

Panduan kepada Guru
(a) 2.3.4 – Menghasilkan lakaran reka bentuk litar elektrik yang akan dibuat.
(b) 2.3.5 – Menganalisis elemen sistem elektrik pada gajet yang akan dihasilkan.
(c) 2.3.6 – Membina gajet elektrik berfungsi.
(d) 2.3.7 – Membuat pengujian dan penilaian kefungsian gajet.
(e) 2.3.8 – Mencadangkan penambahbaikan ke atas reka bentuk gajet yang telah dibina.
2 Kerja projek ini akan melibatkan tiga bahagian utama, iaitu:
(a) Penghasilan gajet elektrik.
(b) Pendokumentasian atau laporan ringkas.
(c) Pembentangan.
3 Pentaksiran akan dibuat oleh guru sepanjang pelaksanaan kerja projek.

Gajet litar elektrik: Lampu kotak aksesori
1 Guru perlu menyediakan beberapa contoh kotak aksesori yang digunakan untuk menyimpan pelbagai
jenis aksesori lelaki dan wanita.
Contoh kotak aksesori:
2 Minta murid memilih kotak aksesori yang disukai.

3 Guru membantu murid menghasilkan lakaran reka bentuk litar elektrik yang menunjukkan kedudukan
yang betul bagi komponen-komponen seperti LED, suis mikro, bateri dan wayar.
(a) Bimbing murid dalam menghasilkan lakaran litar bergambar dan lakaran litar skematik.
(b) Bincangkan tentang lakaran yang telah dihasilkan oleh murid. Jika terdapat penambahbaikan,
minta murid hasilkan lakaran reka bentuk litar yang ditambah baik.
(c) Contoh litar elektrik bagi lampu kotak aksesori:
Lakaran litar selari Lakaran skematik litar selari
P15

4 Guru membantu murid membuat pengiraan parameter untuk melihat kecerahan LED yang
bersesuaian.
(a) Tunjukkan kaedah pengiraan setiap parameter kepada murid.
(b) Bantu murid membuat analisis elemen sistem elektrik dalam litar yang akan dihasilkan
menggunakan jadual analisis elemen.
5 Guru membantu murid dalam menentukan dan menyediakan alatan serta bahan yang diperlukan
dengan merujuk lakaran yang dihasilkan oleh murid.
6 Guru membantu murid menentukan kedudukan dan susunan litar elektrik dalam kotak aksesori.
(a) Minta murid untuk menunjukkan susunan elemen dalam kotak aksesori.
7 Pantau dan bantu murid membuat penyambungan litar elektrik. Tunjukkan cara memateri litar
kepada murid.
8 Guru meminta murid memasang litar ke dalam kotak aksesori dan minta murid untuk membuat
kemasan pada litar elektrik jika perlu dengan menggunakan bahan kemasan yang bersesuaian.
9 Guru meminta murid membuat pengujian dan penilaian bagi litar yang telah dipasang.
(a) Minta murid menguji kefungsian litar dengan menekan suis mikro.
(b) Pastikan semua LED menyala apabila suis mikro dilepaskan.
10 Guru meminta murid mencadangkan penambahbaikan kepada litar elektrik yang dihasilkan.
11 Guru meminta murid untuk menghasilkan dokumentasi atau laporan ringkas bagi kerja projek yang
telah selesai dijalankan. Dokumentasi atau laporan ini haruslah mengandungi perkara yang berikut:
(a) Pendahuluan
(b) Lakaran litar elektrik (litar bergambar dan litar skematik)
(c) Jadual pelaksanaan kerja
(d) Jadual kos
(e) Langkah-langkah dan gambar pelaksanaan penghasilan gajet litar elektrik
(f) Jadual atau borang pengujian bagi gajet litar elektrik yang telah dihasilkan
(g) Idea penambahbaikan gajet litar elektrik yang dihasilkan
12 Semak dokumentasi atau laporan ringkas murid.
13 Pantau murid membuat pembentangan bagi kerja projek yang dihasilkan.
14 Rekod markah murid dalam borang penilaian PBD.
P16

Nota Ekspres
Bab 1 Penyelesaian Masalah Secara Inventif
1.1.1 Mengenal Pasti Masalah Bukan Inventif dan Inventif
Jenis
Definisi Contoh Situasi
Masalah
Masalah Masalah yang tidak mempunyai • Pisau yang tumpul diasah menjadi tajam dan boleh
bukan kesan sampingan apabila usaha digunakan semula untuk memotong.
inventif penambahbaikan dilakukan. • Mentol yang rosak diganti mentol baharu dan boleh
mengeluarkan cahaya.
Masalah Masalah yang mempunyai • Penggunaan pendingin hawa akan menyebabkan rumah
inventif kesan sampingan apabila usaha lebih selesa tetapi akan meningkatkan kos elektrik.
penambahbaikan dilakukan.
1.1.2 Menerangkan Proses Penyelesaian Masalah Bukan Inventif dan Inventif

1 Carta alir proses penyelesaian masalah bukan inventif:
i-THINK Peta Alir
Menyenaraikan
Mengenal pasti pilihan untuk Membuat
Mula
masalah menyelesaikan pilihan
masalah
Menilai
Melaksanakan penyelesaian
Selesai
pilihan masalah sama ada
berjaya atau tidak
2 Carta alir proses kerja penyelesaian masalah inventif:

3 Kaedah
penyelesaian
Penyelesaian
Masalah umum
umum
4 Model
2 Model masalah penyelesaian
1 Analisis
Meringkaskan
Masalah khusus Penyelesaian khusus
masalah
N1

1.2 Analisis Fungsi
1.2.1 Membuat Hubung Kait antara Produk dengan Objek dari Segi Fungsinya
1 Tujuan menjalankan analisis fungsi – membantu mengenal pasti sistem yang ada dalam sesebuah produk.
Pengenalpastian sistem akan membantu untuk mengenal pasti komponen-komponen yang membentuk sesebuah
produk.
Contoh:
Produk Komponen
Meja Kaki meja, muka meja dan skru
Cawan Piring, pemegang dan cawan
2 Konsep analisis fungsi.
Fungsi
Produk Objek
Gabungan beberapa komponen yang membentuk produk lengkap. Produk membentuk

Produk
sistemnya sendiri.
Fungsi Tugas yang dilakukan oleh produk untuk mengubah objek sasaran.
Objek Penerima kesan daripada fungsi produk.
3 Hubung kait antara produk dengan objek dari segi fungsinya.
Produk Fungsi Objek

Lori Mengangkut Barang
Pinggan Menampung Makanan
1.2.2 Melukis Sistem Fungsi

1 Sistem fungsi – menunjukkan fungsi setiap komponen dalam produk dan bagaimana komponen tersebut
menjalankan fungsinya.
2 Sebelum melukis sistem fungsi, fungsi bagi setiap komponen dalam produk perlu dikenal pasti terlebih dahulu.
Contoh: Rak memegang buku
Komponen Fungsi Objek
Papan rak Memegang Buku
Rangka rak Memegang Papan rak
Kaki rak Memegang Rangka rak
Skru Memegang Kaki rak/Rangka rak
Lantai Memegang Kaki rak
3 Sistem fungsi komponen dilukis melalui rajah model fungsi.
memegang memegang memegang memegang

Kaki Rangka Papan
Lantai Buku
rak rak rak
memegang
memegang
Skru
N2

1.2.3 Membina Model Fungsi dengan Menggunakan Garisan Interaksi
1 Fungsi garisan interaksi:
Bil. Simbol Garisan Interaksi Maksud

1 Berguna (normal)
2 Berguna tetapi tidak mencukupi
3 Berguna tetapi berlebihan
4 Bermasalah (harmful)
2 Langkah mencari punca masalah:

(a) Mengenal pasti masalah pada model fungsi.
(b) Mengenal pasti masalah pada komponen terlibat.
3 Analisis berantai punca dan kesan – memahami dan mengesahkan rantaian punca dan kesan.
4 Jenis halangan dan contoh:
Jenis halangan Contoh
Semula jadi Panas, hujan, kelembapan
Sains dan fizik Momentum, graviti
Sifat asas objek Kebolehan manusia

1.3.1 Mengenal Pasti dan Menganalisis Percanggahan Fizikal
1 Keadaan yang berlawanan antara satu dengan yang lain yang diperlukan dalam suatu objek.
2 Contoh parameter yang terlibat dalam percanggahan fizikal:
Parameter Percanggahan fizikal
Suhu Panas – Sejuk
Saiz Besar – Kecil
Beban Berat – Ringan
3 Penentuan kaedah penyelesaian masalah inventif secara pemisahan:

(a) Ruang – percanggahan fizikal berlaku pada masa yang sama.
(b) Masa – percanggahan fizikal berlaku pada masa yang berlainan.
1.3.2 Mencadangkan Pemilihan Prinsip Inventif

Prinsip Inventif
Pembahagian (Segmentation) Kedinamikan (Dynamization)
Pengekstrakan (Taking out/Extraction) Tindakan awal (Prelimenary action)
Kualiti setempat (Local quality) Tindakan berkala (Periodic action)
Penyarangan (Nested doll) Tindakan keterlaluan (Partial or excessive action)
Filem nipis dan cangkerang boleh lentur Pengembangan terma (Thermal expansion)
(Flexible shells and thin films)
Pengantara (Intermediary) Pembuangan dan pemulihan (Discarding and recovering)
Tidak simetri (Asymmetry) Tindakan berterusan yang berfaedah (Continuity of useful action)
1.3.3 Menjustifikasikan Cadangan Perubahan Reka Bentuk Berdasarkan Pemilihan

Prinsip Inventif
Menyatakan cadangan perubahan reka bentuk berdasarkan prinsip inventif yang dipilih.
1.3.4 Menghasilkan Lakaran Produk Berfokuskan Bahagian yang Mempunyai

Inventif
Menghasilkan lakaran produk baharu berdasarkan cadangan perubahan reka bentuk dengan mengikut prinsip
inventif yang dipilih.
N3

Bab 2a Aplikasi Teknologi
2.1.1 Mengenal Pasti Teknologi Pembuatan Produk
Teknologi Pembuatan Produk: Kaedah Menghasilkan Produk
Kaedah Konvensional Kaedah Moden

• Menggunakan teknologi asas. • Menggunakan teknologi moden.
• Biasanya, dikendalikan oleh individu dengan • Penggunaan mesin bagi menggantikan peralatan
menggunakan tangan. tangan.
2.1.2 Menghuraikan Proses Pembuatan Produk Berdasarkan Teknologi

Pembuatan Konvensional dengan Pembuatan Moden
Proses pembuatan produk – satu kaedah dan teknik tentang sumber tenaga kerja, mesin dan bahan yang diubah
untuk menghasilkan produk siap.
2.1.3 Membanding Beza Teknologi Pembuatan Konvensional dengan Pembuatan

Moden dalam Proses Penghasilan Produk
Aspek Kaedah Konvensional Kaedah Moden
Masa Proses penghasilan lama Proses penghasilan cepat
Hasil Bentuk tidak seragam Bentuk seragam
Kos Kos pembuatan tinggi Kos pembuatan rendah (skala besar)
Tenaga kerja Kemahiran pereka Kemahiran pengendali mesin
Kuantiti Unit pengeluaran terhad Unit pengeluaran banyak
Kualiti Tiada piawai Mempunyai piawai ditetapkan
Estetika Nilai estetika tinggi/Unik Kurang nilai estetika/Kurang unik
2.1.4 Membuat Lakaran Model 3D Bermaklumat

1 Maklumat dalam lakaran – bahan, saiz, warna dan lain-lain.
2 Pemilihan lakaran terbaik:
(a) Gabungan idea lakaran-lakaran yang dihasilkan dari segi reka bentuk, fungsi, bahan dan lain-lain.
(b) Memilih lakaran yang memenuhi kriteria yang ditetapkan.
2.1.5 Menganalisis Lakaran Model 3D

1 Menggunakan jadual analisis elemen dan prinsip reka bentuk.
2 Penambahbaikan dibuat bagi memastikan produk mempunyai nilai dan kebolehpasaran.
2.1.6 Membuat Acuan Model 3D

1 Jenis model:
(a) Model statik
(i) Dihasilkan untuk melihat rupa bentuk sebenar.
(ii) Tiada bahagian yang boleh digerakkan.
(iii) Penilaian daripada aspek rupa bentuk, saiz dan proses.
(b) Model berfungsi
(i) Dihasilkan untuk menilai kefungsian beberapa bahagian pada produk.
(ii) Penilaian kefungsian daripada aspek pergerakan, kesesuaian cantuman dan jenis bahan yang
digunakan.
N4

2 Proses menghasilkan acuan model 3D:
Menghasilkan
model awal 3D  Membuat acuan
 Tuangan
• Rupa bentuk luaran • Bekas tuangan • Tuangan panas

• Bahan daripada lilin, • Bahan daripada pasir, • Tuangan sejuk
tanah liat, kayu atau tanah liat, plaster of
plastik paris atau simen
2.1.7 Membuat Model 3D Berdasarkan Proses Kerja
Pembuatan Model 3D

• Acuan dan tuangan • Pen atau pencetak 3D
• Bahan acuan: plaster of paris, getah, • Bahan pencetak: ABS, PLA, TPU
plastik
• Bahan tuangan: epoxy resin, epoxy
harderner
2.1.8 Membuat Kemasan Model 3D Menggunakan Konsep Electrostatic dan

Electroplating
Tujuan membuat kemasan:
1 Melindungi permukaan produk daripada calar dan karat.
2 Menambah nilai estetika pada produk.
Kaedah Electrostatic Kaedah Electroplating

• Cas elektrik tidak bergerak. • Saduran pada bahan atau produk logam dan
• Berada pada permukaan atau tempat cas keluli.
terhasil. • Bahan penyadur: emas, perak.
• Menggunakan kekonduksian elektrik.
• Bertujuan menghilangkan kelemahan bahan.
2.1.9 Menilai Model 3D yang telah Dihasilkan

1 Boleh dibuat menggunakan Borang Penilaian Reka Bentuk Produk.
2 Penilaian dibuat daripada aspek elemen dan prinsip reka bentuk bagi mengatasi masalah yang mungkin timbul.
2.1.10 Menjana Idea untuk Penghasilan Reka Bentuk Produk yang Lebih Efisien
1 Inovasi model atau produk supaya menjadi lebih kompetitif dan berdaya saing.
2 Idea penambahbaikan dari segi fungsi, reka bentuk, kualiti dan nilai estetika.
N5

Bab 2b Aplikasi Teknologi
2.2.1 Mengenal Pasti Komponen Mekanikal

1 Komponen mekanikal – bahagian yang berfungsi sebagai penghantar dalam sesuatu sistem atau produk.
2 Sistem mekanikal – beberapa komponen yang berfungsi sebagai penghantar bagi menyelesaikan sesuatu tugas
yang diprogramkan.
3 Reka bentuk mekanikal – proses pemindahan tenaga melalui gabungan gerakan komponen untuk melakukan
tugas.
4 Jenis-jenis komponen mekanikal:
Gear Pautan (Linkage)
Tuil/Tuas (Lever) Takal (Pully) Tali sawat (Belting)
Aci sesondol (Cam shaft) Aci engkol (Crank shaft) Gelongsor (Slider)
Galas bebola (Ball bearing) Bindu (Chuck) Rantai (Chain)
2.2.2 Bagaimana Sistem Mekanikal Berfungsi pada Produk yang Dipilih?

1 Proses yang berlaku dalam suatu sistem mekanikal yang melibatkan gabungan beberapa komponen mekanikal
yang berfungsi menjalankan suatu tugas.
N6

Input
• Rangsangan/arahan
 Proses
• Pemindahan tenaga/
 Output
• Komponen menjalankan
diberi pada bahagian gerakan berlaku fungsi yang dikhususkan
tertentu dalam suatu
sistem
2.2.3 Menghasilkan Lakaran 3D Reka Bentuk Gajet yang Menggunakan Komponen

Sistem Mekanikal yang Dipilih
1 Idea inovasi yang akan dibuat pada bahagian tertentu tanpa mengubah fungsi utama gajet.
2 Menggunakan lakaran perkembangan idea dengan mengambil kira elemen dan prinsip reka bentuk bagi
memastikan gajet yang akan dihasilkan memenuhi kehendak pengguna.
3 Maklumat dalam lakaran – jenis bahan pembinaan, fungsi komponen, saiz dan warna.
2.2.4 Menganalisis Kesesuaian Komponen yang Digunakan untuk Membina Gajet
Kriteria Penilaian bagi Menganalisis Kesesuaian

Komponen Pembinaan Gajet
Kedudukan
Reka bentuk Jenis bahan binaan
pemasangan Kemasan
komponen yang digunakan
komponen
1 Menggunakan jadual analisis kesesuaian komponen.

2 Cadangan penambahbaikan perlu dibuat bagi mengatasi kekurangan atau kelemahan dalam kriteria yang dikenal
pasti.
2.2.5 Membuat Rumusan Kekuatan dan Kelemahan Komponen Sistem Mekanikal

yang Dipilih untuk Membina Gajet
Rumusan kekuatan dan kelemahan bagi setiap komponen dibuat dalam bentuk jadual.
2.2.6 Membina Gajet Mekanikal Berfungsi

Proses pembinaan gajet:
i-THINK Peta Alir
Menyediakan bahan
Membuat lakaran ceraian Menghasilkan
komponen-komponen
sistem dan komponen komponen
pembinaan
Membuat pemasangan Menjalankan Membuat

komponen pengujian kemasan
2.2.7 Cadangan Penambahbaikan kepada Sistem Tersebut oleh Murid

1 Penambahbaikan sistem diperlukan apabila terdapat:
(a) Kegagalan fungsi sistem yang boleh menyebabkan bahaya atau risiko kemalangan.
(b) Kecacatan pada reka bentuk.
2 Aspek bagi cadangan penambahbaikan:
(a) Rupa bentuk (c) Fungsi
(b) Bahan (d) Kemasan
N7

Bab 2c Aplikasi Teknologi
2.3.1 Elemen Sistem Elektrik iaitu Sumber, Medium, Beban dan Kawalan
1 Elemen sistem elektrik:
(a) Sumber
(i) Punca atau bekalan tenaga elektrik.
(ii) Terdiri daripada sumber boleh dibaharui dan sumber tidak boleh dibaharui.
(b) Medium
(i) Perantara antara sumber dengan beban.
(ii) Terdiri daripada medium berwayar dan medium tanpa wayar.
(c) Beban
(i) Peralatan elektrik yang bersambung dengan litar elektrik.
(ii) Beban boleh menghasilkan output tenaga dalam bentuk cahaya, haba, bunyi dan gerakan kinetik.
(d) Kawalan
(i) Kaedah memutus atau menyambung litar elektrik.
(ii) Terdiri daripada kawalan manual dan kawalan automatik.
2 Jenis arus elektrik
(a) Arus ulang-alik (AU) – Sistem penjanaan dan pengagihan elektrik dari stesen jana kuasa ke rumah.
(b) Arus terus (AT) – Sistem kuasa dengan hanya satu kekutuban voltan atau arus.
2.3.2 Menunjukkan Cara Reka Bentuk Litar Peralatan Elektrik

Terdapat tiga aspek iaitu:
1 Keselamatan
(a) Melindungi pengguna dan peralatan tersebut daripada litar pintas.
(b) Kedudukan litar mestilah tersembunyi, tidak terdedah dan tidak dapat dicapai tangan.
2 Kedudukan peranti dalam litar
(a) Reka bentuk kedudukan peranti dilindungi dan menjimatkan ruang.
3 Sambungan litar.
(a) Reka bentuk sambungan elektrik dibina berdasarkan fungsi yang dikehendaki
(b) Jenis sambungan litar seperti litar tertutup, litar buka, litar pintas dan litar bypass.
2.3.3 Membuat Pengiraan Parameter Elektrik dalam Reka Bentuk Litar

Pengiraan parameter elektrik menggunakan Hukum Ohm:
Parameter Elektrik Rumus Hukum Ohm Unit Ukuran
Voltan (V) V=I×R Volt (V)
V
Arus (I) I= Ampere (A)
R
V
Rintangan (R) R= Ohm (Ω)
I
Kuasa (P) P=V×I Watt (W)
N8

2.3.4 Menghasilkan Lakaran Reka Bentuk Litar Elektrik yang akan Dibuat
1 Lakaran dibuat sebagai gambaran awal projek bagi memastikan kuantiti dan kedudukan yang betul untuk
menempatkan setiap komponen dalam litar.
2 Selepas lakaran litar dihasilkan, lakar reka bentuk litar skematik bagi gajet yang akan dibina.
3 Pengiraan parameter dalam litar juga perlu dibuat bagi menentukan kesesuaian output (seperti cahaya) yang
akan terhasil dalam gajet.
2.3.5 Menganalisis Elemen Sistem Elektrik pada Gajet yang akan Dihasilkan
1 Analisis elemen sistem elektrik dibuat bagi memastikan setiap elemen dalam litar elektrik mencukupi dan
mematuhi nilai yang ditetapkan.
2 Analisis elemen sistem elektrik dibuat pada sumber, medium, beban dan kawalan dalam litar tersebut.
2.3.6 Membina Gajet Elektrik Berfungsi

Proses pembinaan gajet elektrik:
Sediakan bahan
yang diperlukan
dengan merujuk
lakaran atau litar Buat sambungan
bergambar litar gajet
Tentukan susunan Pasang

dan kedudukan penyambungan
gajet litar gajet kepada
produk
2.3.7 Membuat Pengujian dan Penilaian Kefungsian Gajet
Pengujian Tujuan – memastikan gajet pada litar dapat berfungsi seperti yang dikehendaki.
Penilaian Penilaian dilakukan kepada semua komponen dalam gajet litar elektrik.
Hasil penilaian (a) Penilaian yang dibuat terhadap komponen seperti kecerahan mentol, kedudukan dan
kekemasan litar gajet elektrik.
(b) Penambahbaikan perlu dibuat sekiranya terdapat kelemahan atau kekurangan yang
membolehkan gajet berfungsi dengan baik.
2.3.8 Mencadang Penambahbaikan ke atas Reka Bentuk Gajet yang telah Dibina
Cadangan penambahbaikan dari aspek berikut:
1 Kecerahan mentol – menggunakan litar selari menggantikan litar siri bagi mengurangkan rintangan dalam litar
gajet.
2 Kekemasan bateri/pemegang bateri – dimasukkan ke dalam kotak khas dan ditempatkan di bahagian belakang
atau bawah produk supaya tersembunyi.
3 Pendawaian – dibuat di bahagian luar atau belakang supaya tersembunyi.
N9

Bab 2d Aplikasi Teknologi

2.4.1 Menyatakan Maksud Mikropengawal (Microcontroller) dan Mikropemproses
(Microprocessor)
1 Mikropengawal – peranti kawalan dalam satu cip yang terdiri daripada CPU, RAM, ROM dan port Input/Output.
2 Mikropemproses – peranti pemprosesan mikro dalam satu cip yang digunakan bersama cip sokongan yang lain
dan dihubungkan melalui System Bus.
2.4.2 Menjelaskan Bahagian-bahagian yang Terdapat dalam Mikropengawal

(Microcontroller)
Bahagian pada mikropengawal:
Input
 Unit Pemprosesan
Pusat (CPU)  Output
• Menerima isyarat • Memproses isyarat • Menerima isyarat daripada

daripada peranti input. daripada input dan CPU dan menghantar isyarat
• Terdiri daripada peranti menghantar isyarat kepada peranti output.
input digital dan analog. kepada output. • Isyarat output terhasil dalam
• Melaksanakan atur cara bentuk digital atau analog.
yang disimpan dalam
ROM.
2.4.3 Menghasilkan Lakaran Reka Bentuk Litar Elektronik

Jenis lakaran reka bentuk litar elektronik:
1 Lakaran gambar rajah blok – menerangkan secara ringkas tentang cara sistem beroperasi.
2 Lakaran reka bentuk litar skematik – menggunakan simbol komponen yang menunjukkan aliran kendalian suatu
litar elektronik.
2.4.4 Membina Litar Simulasi yang Berfungsi dengan Perisian Khas

Litar simulasi:
1 Litar yang menyerupai litar sebenar.
2 Litar simulasi dapat menunjukkan cara sistem dibina beroperasi dan berfungsi sebelum sistem sebenar
dibangunkan bagi mengurangkan masalah kerosakan.
2.4.5 Membuat Penyambungan Litar Input dan Litar Output kepada Mikropengawal
(Microcontroller)
1 Sambungan litar input dan litar output kepada mikropengawal dibuat setelah litar simulasi dapat berfungsi.
2 Sambungan litar input dan litar output kepada mikropengawal mengikut label dan kekutuban berdasarkan
lakaran litar elektronik.
N10

3 Jenis peranti penyambungan:
Peranti Input Peranti Output

Digital Analog Digital
• Suis tekan tutup • Penderia jarak • LED
• Suis tekan buka • Penderia cahaya • Pembaz
• Suis mikro • Penderia suhu • Motor arus terus
• Penderia pergerakan
• Penderia air
2.4.6 Menulis Pengaturcaraan Mudah Berdasarkan Penyambungan Litar Input dan

Litar Output
1 Pengaturcaraan:
Suatu set tatacara arahan kepada mikropengawal untuk memproses isyarat input dan menghasilkan isyarat
output untuk melaksanakan arahan.
2 Jenis bahasa pengaturcaraan:
(a) Pengaturcaraan teks – Java, Phyton, Visual Basic dan C++.
(b) Pengaturcaraan blok – Scratch, mBlock, JavaScript Block dan Ardublock.
2.4.7 Membuat Pengujian dan Penilaian Kefungsian Litar Elektronik

1 Pengujian
(a) Dilakukan selepas penyambungan litar input dan litar output dengan papan litar elektronik.
(b) Bagi memastikan penyambungan litar adalah betul dari segi kekutuban dan keadaan komponen serta fungsi
peranti yang digunakan.
2 Penilaian
(a) Dilakukan selepas pengujian dibuat.
(b) Menggunakan jadual penilaian bagi kefungsian aspek yang dinilai.
2.4.8 Mencadangkan Penambahbaikan ke atas Reka Bentuk Litar Elektronik

1 Tujuan penambahbaikan:
(a) Reka bentuk litar elektronik dapat berfungsi dengan baik.
(b) Reka bentuk litar elektronik dapat memenuhi kehendak pelanggan.
2 Aspek penambahbaikan:
(a) Penambahbaikan peranti input.
(b) Penambahbaikan peranti output.
N11

Bab 2e Aplikasi Teknologi
2.5.1 Maksud Akuaponik dan Menerangkan Reka Bentuk Akuaponik

1 Akuaponik – teknologi pertanian yang menggabungkan akuakultur (ternakan ikan) dan hidroponik (tanaman
tanpa tanah) dalam satu pusingan air.
2 Reka bentuk akuaponik – susunan komponen dan bahan yang menggabungkan akuakultur dan hidroponik
secara kitaran.
2.5.2 Kelebihan Reka Bentuk Sistem Akuaponik

1 Kelebihan menggunakan reka bentuk sistem akuaponik:
(a) Konsep penanaman dan penternakan yang menjimatkan ruang, masa, kos dan tenaga kerja.
(b) Sesuai diaplikasikan sebagai pertanian dan penternakan teknologi hijau.
(c) Mempunyai nilai komersial.
2 Perbandingan reka bentuk sistem akuaponik:
Reka Bentuk Kelebihan Kelemahan
• Akar menyerap nutrien secara • Akar terdedah pada serangan

Sistem Raft terus. bakteria dan menjadi mudah
• Produktiviti tinggi. reput.
• Menggunakan bio-penapis. • Menggunakan elektrik 24 jam.

Sistem Ebb & Flow • Biji benih nurseri boleh ditanam • Memerlukan penyelenggaraan
terus. loceng sifon.
• Menggunakan air yang sedikit • Biji benih tidak boleh disemai

Sistem NFT dan pam yang kecil. terus.
• Memerlukan penapis tambahan.
2.5.3 Mengenal Pasti Komponen Akuaponik
Tangki Ikan Bekas Tanaman

• Bekas untuk pembiakan ikan. • Bekas untuk menanam tanaman.
Media Tanaman Sistem Perpaipan
• Medium untuk memegang tanaman. • Menghasilkan sistem saliran atau kitaran antara
tangki ikan dan bekas tanaman.
Pam Air Penapis
• Memindahkan air dari tangki ikan ke bekas tanaman. • Menyingkirkan pepejal dan penukaran arah air.
2.5.4 Melakar Reka Bentuk Sistem Akuaponik Bermaklumat

1 Lakaran dibuat dalam bentuk lakaran 2D atau 3D.
2 Maklumat pada lakaran – komponen utama, prinsip dan elemen reka bentuk.
2.5.5 Menganalisis Lakaran Reka Bentuk Sistem Akuaponik

Analisis reka bentuk sistem akuaponik dari aspek elemen dan prinsip reka bentuk dibuat bagi menjamin
keberkesanan dan kefungsian sistem akuaponik yang akan dihasilkan.
N12

2.5.6 Membina Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Langkah-langkah membina model sistem akuaponik:
1 Sediakan alatan tangan.
2 Sediakan komponen utama perpaipan.
3 Pasang kerangka seperti yang dirancang.
4 Sediakan bekas tanaman (paip PVC besar atau gully).
5 Buat lubang pada bekas tanaman untuk memasukkan pasu kecil.
6 Buat pemasangan sistem perpaipan.
7 Pasang sambungan paip air masuk dan air keluar yang menghubungkan bekas tanaman dengan tangki.
8 Letak tangki ikan pada kerangka dan pasang pam dengan sistem perpaipan.
9 Susun pasu kecil dalam lubang pada bekas tanaman.
10 Isi air ke dalam tangki ikan dan uji sistem akuaponik bagi memastikan tiada kebocoran pada keseluruhan
penyambungan.
2.5.7 Menilai Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik

Kriteria penilaian model:
1 Kecenderungan inovasi, kreativiti dan keaslian reka bentuk – kreativiti idea, kaedah baharu atau pembaikan
fungsi dapat memberi manfaat dalam penggunaan.
2 Kandungan unsur simbolik, emosi, estetika dan penampilan – daya penarik produk dapat mempengaruhi
pengguna atau membawa mesej tertentu sebagai nilai tambah.
3 Kecenderungan fungsi dan praktikal – produk reka bentuk dapat menyelesaikan masalah dan memenuhi sasaran
penggunaan dan keperluan semasa.
4 Kekuatan kualiti dan kebolehpasaran – idea reka bentuk dapat menerangkan kebolehan pembuatan, rupa bentuk,
penggunaan bahan, teknologi dan kebolehpasaran.
5 Ergonomik – interaksi seimbang antara produk dengan pengguna dan persekitaran secara fizikal atau psikologi
seperti keselesaan, mudah digunakan dan ciri keselamatan.
2.5.8 Mencadangkan Penambahbaikan Reka Bentuk Sistem Akuaponik yang Lebih

Efisien
Proses penambahbaikan:
• Pelanggan bersetuju dengan arah tuju reka bentuk.

• Pereka menambah baik reka bentuk berdasarkan permintaan pelanggan,
kaji selidik, sumber asli dan elemen estetika.

• Pereka membuat persembahan bagi penambahbaikan untuk

perbincangan, input dan kelulusan pelanggan.
 
• Ujian reka bentuk yang meliputi pengesahan standard dan penggunaan dibuat
bagi penambahbaikan seterusnya.
• Pereka mempersembahkan penambahbaikan tambahan kepada pelanggan.
• Pereka membuat perbincangan prapengeluaran dengan pakar lain.


• Persetujuan reka bentuk akhir.
N13

Bab 2f Aplikasi Teknologi
2.6.1 Mentakrifkan Reka Bentuk Makanan

1 Reka bentuk – pengetahuan tentang penghasilan idea secara terancang untuk menghasilkan sesuatu produk.
2 Makanan – bahan yang boleh dimakan dalam bentuk pepejal atau cecair dan dihasilkan daripada haiwan atau
tumbuhan. Makanan terdiri daripada pelbagai tekstur, rupa, rasa, bau dan warna.
3 Reka bentuk makanan – aktiviti merealisasikan idea kepada bentuk makanan yang melibatkan inovasi dan
kreativiti.
4 Aspek reka bentuk makanan:
(a) Proses, kaedah dan ruang tempat produk diproses, diedarkan dan digunakan.
(b) Aktiviti komunikasi yang dilaksanakan untuk mempromosikan produk makanan.
(c) Makanan dari segi estetika, komunikasi dan perwakilan.
(d) Peralatan dan perkakasan yang digunakan untuk menyediakan dan mengambil makanan.
5 Klasifikasi reka bentuk makanan:
(a) Reka bentuk susunan makanan dalam pinggan atau bekas.
(b) Reka bentuk pada makanan.
2.6.2 Menjelaskan Kepentingan Reka Bentuk Makanan

Kepentingan reka bentuk makanan:
1 Kebebasan memilih kepada pelanggan – perubahan cita rasa pengguna, gaya hidup dan pendapatan
menyumbang kepada evolusi kreatif reka bentuk makanan.
2 Menzahirkan nilai estetika – nilai tambah menjadikan produk makanan berkualiti tinggi dan berpotensi dalam
pasaran.
3 Melindungi etika sosial – etika sosial dititikberatkan agar tidak menyentuh sensitiviti kaum dan agama.
4 Memberikan faedah kepada pengusaha – keperluan dan kehendak pengguna yang berubah mewujudkan inovasi
reka bentuk makanan dan peluang niaga baharu kepada pengusaha.
5 Pembangunan sains dan teknologi moden – perkembangan dan trend baharu dalam reka bentuk makanan
mewujudkan pembangunan pelbagai jenis mesin dan alatan dalam industri pembuatan makanan.
6 Kepelbagaian etika budaya – kepelbagaian budaya dijadikan sebagai sumber idea untuk menghasilkan reka
bentuk makanan dan setiap kaum boleh mempromosikan budaya kaum mereka melalui reka bentuk makanan
tradisional yang tersendiri.
2.6.3 Mengaplikasikan Penggunaan Alatan dan Perkakasan dalam Proses

Penyediaan Reka Bentuk Makanan
1 Jenis alatan dalam proses penyediaan reka bentuk makanan:
Alatan Memotong Alatan Membentuk dan Mengukir

• Pisau tukang masak • Pisau ukir
• Pisau bergerigi • Pisau turning
• Pisau penyisih • Parisian scoop
• Pisau paring • Penerap
• Pisau bulan sabit
• Pisau pengupas
Alatan Menghias Alatan Menghidang
• Pisau pelepa • Bekas hidangan makanan dan minuman
• Redai kek • Kutleri
• Meja pemutar kek
• Tiub dan beg aising
N14

2 Jenis perkakasan dalam proses penyediaan reka bentuk makanan:
i-THINK Peta Dakap
 1 Pengisar pelbagai guna

 2 Mesin pengisar jus

 3 Mesin pengadun

Jenis 4 Pengadun roti

perkakasan  5 Periuk nasi elektrik

 6 Pengukus elektrik
 7 Ketuhar elektrik

 8 Ketuhar gelombang mikro

2.6.4 Melakar serta Menjustifikasikan Reka Bentuk dan Pembungkusan Makanan

1 Lakaran dihasilkan mengikut tema yang dikehendaki oleh pelanggan.
2 Maklumat pada lakaran:
(a) Bahan yang digunakan
(b) Elemen reka bentuk
(c) Prinsip reka bentuk
(d) Dimensi
3 Pembungkusan makanan – suatu mekanisme yang menggunakan kaedah sains dan teknologi dalam
memelihara produk bagi tujuan pengedaran, penstoran, jualan dan penggunaan.
4 Pembungkusan melibatkan proses reka bentuk, penilaian dan pemasaran.
5 Aspek pembungkusan makanan:
Tanda jenama Elemen grafik dalam pembungkusan yang berfungsi untuk memperkenalkan produk atau
perkhidmatan kepada pengguna.
Tipografi Berfungsi untuk mencipta jenama dalam bentuk yang unik dan kreatif.
Warna Mewujudkan identiti produk, dapat menyatakan maksud dan memberikan kesan langsung
kepada reka bentuk.
Ilustrasi Menggambarkan produk dalam bungkusan.
Reka bentuk Menepati sifat ergonomik, mudah dibawa, selamat digunakan dan mesra alam.
Maklumat Maklumat pada label makanan.
Saiz Memberi banyak pilihan kepada pengguna.
N15

2.6.5 Menghasilkan Reka Bentuk dan Pembungkusan Makanan
1 Perkara penting semasa mereka bentuk makanan:

Keseimbangan Cara penyusunan makanan yang seimbang.
Bentuk Pelbagai bentuk dan susunan ketinggian sebagai variasi.
Tekstur Gabungan keseimbangan dan tekstur dalam pinggan.
Rasa Gabungan bahan akan menghasilkan rasa yang unik.
Saiz Saiz hidangan seimbang dengan saiz pinggan atau bekas.
2 Faktor mereka bentuk pembungkusan makanan:
i-THINK Peta Buih
Memilih bahan Menentukan

pembungkusan sasaran pasaran
yang mesra alam dan demografi
Penggunaan imej Faktor Mereka Membentuk imej

yang membawa Bentuk atau personaliti
maksud Pembungkusan produk
Makanan
Penggunaan warna Menentukan ciri

yang betul dan penting produk
menarik kepada konsumer
2.6.4 Menilai Reka Bentuk Makanan yang Dihasilkan

1 Bahagian utama penilaian:
(a) Tahap perkembangan idea.
(b) Tahap keupayaan penghasilan reka bentuk makanan.
(c) Tahap penilaian reka bentuk makanan yang dihasilkan.
2 Langkah penilaian reka bentuk makanan:
(a) Lakaran perkembangan idea.
(b) Pemilihan bahan, alatan dan teknik yang betul.
(c) Hasil terakhir reka bentuk makanan.
N16

Modul Aktiviti
Tingkatan
Reka Bentuk
dan Teknologi
KSSM
2
́+DQQD5HHG]XDQ
(Guru Cemerlang)
́6LWL=DKDUDK0RKG6DLG
Penghargaan
Pihak Penerbit Ilmu Bakti ingin merakamkan setinggi-tinggi penghargaan kepada semua pihak yang memberi kebenaran untuk menggunakan
logo/lambang/karya mereka di dalam buku ini. Meskipun pelbagai usaha dilakukan untuk mengesan pemilik hak cipta berkenaan, namun kami masih tidak
berjaya menyampaikan penghargaan ini kepada sesetengah pihak. Kami mengalu-alukan sebarang maklum balas yang membolehkan pihak kami merakam
penghargaan kepada pemilik hak cipta dalam edisi berikutnya. Pihak penerbit ingin mengambil peluang ini untuk merakamkan penghargaan
kepada pemilik laman web berikut atas penggunaan imej, gambar foto dan ilustrasi dalam buku ini: http://www.sxc.hu/ dan https://pixabay.com
Kandungan
Nota Ekspress N1 – N16
Bab 1 Penyelesaian Masalah Secara Inventif 1–9
Reviu Bab 10 – 12
Bab 2a Aplikasi Teknologi
2.1 Teknologi Pembuatan 13 – 22
Reviu Bab 23 – 25
Bab 2b Aplikasi Teknologi
2.2 Reka Bentuk Mekanikal 26 – 32
Reviu Bab 33 – 35
Bab 2c Aplikasi Teknologi
2.3 Reka Bentuk Elektrik 36 – 43
Reviu Bab 44 – 46
Ujian Pertengahan Sesi Akademik 47 – 55
Bab 2d Aplikasi Teknologi
2.4 Reka Bentuk Elektronik 56 – 63
Reviu Bab 64 – 66
Bab 2e Aplikasi Teknologi
2.5 Reka Bentuk Akuaponik 67 – 74
Reviu Bab 75 – 77
Bab 2f Aplikasi Teknologi
2.6 Reka Bentuk Makanan 78 – 83
Reviu Bab 84 – 86
Ujian Akhir Sesi Akademik 87 – 94
Panduan Penggunaan Buku P1 – P4
Rekod Prestasi Murid P5 – P7
Aktiviti Pembelajaran Abad ke-21 P8 – P12
Kerja Projek Topikal P13– P16
Imbas Kod QR untuk muat turun

5HNRG3UHVWDVL0XULG
Bab
e-RPH
Penyelesaian Masalah Secara Inventif
1 JAWAPAN

Masalah bukan inventif

¯ Masalah yang dapat diselesaikan tanpa mempunyai kesan sampingan
Masalah inventif
¯ Masalah yang mempunyai kesan sampingan apabila usaha
penambahbaikan dibuat
B Rajah berikut menunjukkan satu bekas minuman. SP 1.1.1 TP 1
¸
Bekas minuman itu sukar untuk dibawa kerana tiada tangkai atau pemegang. Maka, satu
penambahbaikan telah dibuat dengan menyediakan satu bahagian tangkai plastik seperti yang
ditunjukkan.
Berdasarkan situasi yang diberi,
1 Apakah jenis masalah yang terlibat?

[Apa] Masalah bukan inventif
2 Nyatakan masalah yang telah dikenal pasti pada bekas minuman tersebut.
[Apa] Bekas minuman sukar dibawa kerana tiada tangkai
3 Apakah penambahbaikan yang telah dilakukan bagi menyelesaikan masalah pada bekas minuman
itu?
[Apa] Menambahkan tangkai plastik supaya mudah dibawa
4 Adakah terdapat kesan sampingan terhadap masalah yang telah diselesaikan?

[Apa] Tidak terdapat kesan sampingan
1
Rajah berikut menunjukkan proses kerja penyelesaian masalah inventif. SP 1.1.2 TP 2
F Penyelesaian
B
Laman Web
Umum
D E
Analisis Meringkaskan
A C
masalah
Nyatakan fasa-fasa penyelesaian masalah inventif di atas berdasarkan label berikut.
A Masalah khusus
B Masalah umum
C Penyelesaian khusus
D Model masalah
E Model penyelesaian
F Kaedah penyelesaian
LAMAN WEB
Imbas kod atau layari http://norlizajais.

blogspot.com/2017/11/teori-penyelesaian-
masalah-inventif.html untuk mengetahui
kaedah TRIZ dengan lebih lanjut.
2
1.2 Analisis Fungsi
A A, B dan C merupakan konsep dalam analisis fungsi. SP 1.2.1 TP 2
A Produk
B Fungsi
C Objek
Padankan pernyataan berikut dengan konsep yang betul dengan menulis A, B dan C pada ruang
yang disediakan.
Penerima kesan daripada fungsi produk C
Gabungan komponen yang membentuk produk A
Tugas yang dilakukan oleh produk untuk mengubah objek sasaran B
B Nyatakan hubung kait antara produk dengan objek dari segi fungsinya. SP 1.2.1 TP 2
Produk Objek
Alat tulis
Telefon bimbit
Kaki
3
1.2 Analisis Fungsi
Rajah berikut menunjukkan satu perkakasan dapur yang sedang digunakan untuk memasak.
SP 1.2.2 SP 1.2.3 TP 3
1 Nyatakan hubungan bagi produk dengan objek dari segi fungsinya. KBAT Mengaplikasi
Menampung/
memegang
Periuk Makanan
2 Apakah masalah yang dikenal pasti mungkin berlaku daripada rajah yang diberikan?
[Apa] Tangan akan melecur apabila memegang periuk yang panas
3 Lengkapkan jadual analisis fungsi komponen bagi periuk tersebut.
Komponen Fungsi Objek
Tangan Memegang Periuk
Periuk Memegang Makanan
4 Lukiskan rajah analisis fungsi bagi periuk yang bermasalah tersebut. KBAT Menganalisis
Memegang Memegang
Tangan Periuk Makanan
4
1.2 Analisis Fungsi
A Rajah di bawah menunjukkan model fungsi bagi sebuah meja yang bermasalah. SP 1.2.3 TP 3
A B
Lantai Kaki meja Muka meja Buku
Kelembapan Skru
C
Nyatakan maksud bagi garisan interaksi A, B dan C bagi garisan interaksi yang ditunjukkan.
A Berguna tetapi berlebihan
B Berguna tetapi tidak mencukupi
C Bermasalah (Harmful)
B Nyatakan maksud garisan interaksi di bawah ini. SP 1.2.3
Simbol Maksud
1 Berguna (normal)
2 Berguna tetapi tidak mencukupi
3 Berguna tetapi berlebihan
4 Bermasalah (harmful)
5
A Berdasarkan pernyataan di bawah, nyatakan kaedah penyelesaian masalah inventif sama ada
kaedah pemisahan masa atau kaedah pemisahan ruang. SP 1.3.1 TP 4
Pernyataan Kaedah Pemisahan

Aktiviti PAK-21

sama

berlainan
Aktiviti PIB
B Nyatakan parameter bagi percanggahan fizikal di bawah. SP 1.3.1
Percanggahan Fizikal Parameter
Besar – kecil Saiz
Berat – ringan Beban
Tinggi – rendah Ketinggian
1 Guru menyediakan sampul yang mengandungi pelbagai situasi masalah. Bilangan sampul disediakan mengikut kumpulan yang
akan dibentuk di dalam kelas.
2 Murid diminta membentuk kumpulan (satu kumpulan terdiri daripada 3 hingga 4 orang murid).
3 Wakil daripada setiap kumpulan diminta ke hadapan dan memilih sampul yang telah disediakan.
4 Setiap kumpulan diminta untuk menampal situasi masalah dalam sampul pada kertas sebak dan berbincang berkenaan situasi
masalah tersebut. Kemudian, setiap kumpulan diminta mencatat analisis masalah pada kertas sebak masing-masing.
5 Selepas tamat masa perbincangan, hasil perbincangan (kertas sebak) setiap kumpulan akan ditampal pada dinding dalam kelas.
6 Setiap kumpulan akan membuat lawatan untuk melihat setiap hasil perbincangan yang ditampal.
AKTIVITI Pelibatan Ibu Bapa
Ibu bapa dan murid berbincang:

1 Contoh beberapa produk, fungsi dan objek yang terdapat di sekeliling anda.
2 Pendapat tentang cadangan prinsip inventif yang bersesuaian bagi beg sekolah murid yang mempunyai beberapa ruang
penyimpanan.
6
A Nyatakan kaedah pemisahan yang betul berdasarkan prinsip inventif berikut. SP 1.3.2 TP 4
KBAT Mengaplikasi
Prinsip Inventif Kaedah Pemisahan Ruang/Masa
Penyarangan (Nested doll) Kaedah pemisahan ruang
Pembuangan dan pemulihan Kaedah pemisahan masa
Kedinamikan Kaedah pemisahan masa
Pembahagian (Segmentation) Kaedah pemisahan ruang
B Nyatakan prinsip inventif yang betul berdasarkan penerangan konsep yang diberikan. SP 1.3.2
Penerangan Konsep Prinsip Inventif
Mengubah sesuatu bahagian objek daripada tidak

bergerak kepada bahagian yang bergerak dan Kedinamikan (Segmentation)
sebaliknya.
Meletakkan atau memasukkan satu objek ke dalam satu

Penyarangan (Nested doll)
objek yang sama tetapi berlainan saiz.
Menukar tindakan berterusan kepada tindakan berkala. Tindakan berkala (Periodic action)
C Nyatakan kaedah pemisahan yang betul berdasarkan masalah inventif berikut. SP 1.3.2 TP 4
KBAT Mengaplikasi
Masalah Inventif Kaedah Pemisahan
Payung perlu besar semasa digunakan dan perlu kecil

semasa disimpan.
Meja makan yang boleh dibuka bila ingin digunakan

dan boleh dilipat untuk memudahkan penyimpanan.
Meja perlu tinggi untuk murid yang tinggi dan perlu

rendah untuk murid yang rendah.
7
A Rajah di bawah menunjukkan sebuah meja makan dengan empat buah kerusi yang dibeli oleh
Encik Ali untuk kegunaan keluarganya. SP 1.3.3 TP 4
e-Soalan
Imbas Kod QR untuk

muat turun latihan
tambahan Bab 1.
Namun demikian, sedikit masalah berlaku apabila Encik Ali menerima tetamu kerana meja makan
tersebut tidak sesuai digunakan jika bilangan tetamu melebihi empat orang.
Berdasarkan situasi di atas,

1 Apakah masalah produk yang dihadapi oleh Encik Ali?
[Apa] Meja makan yang tidak sesuai digunakan oleh lebih daripada empat orang
2 Apakah parameter yang terlibat dalam masalah tersebut?

[Apa] Saiz
3 Apakah percanggahan fizikal bagi parameter yang dinyatakan di (2)?

[Apa] Besar – Kecil
4 Nyatakan jenis kaedah pemisahan yang boleh digunakan untuk penyelesaian masalah bagi
produk tersebut.
[Apa] Kaedah pemisahan masa
5 Terangkan pemilihan kaedah pemisahan yang dinyatakan di (4).

[Kenapa] Kaedah pemisahan masa dipilih kerana masalah berlaku pada masa yang berlainan
B Berdasarkan situasi masalah dan pemilihan kaedah pemisahan di atas, pilih prinsip inventif
yang bersesuaian digunakan sebagai penyelesaian masalah tersebut. SP 1.3.3 TP 4
1 Prinsip inventif
® Kedinamikan
®
e-Soalan
2 Cadangan perubahan Menjadikan meja makan tersebut boleh digunakan oleh empat orang
reka bentuk dan lebih pada satu-satu masa
8
Berdasarkan halaman 8, lakarkan kaedah penyelesaian pada meja makan tersebut. SP 1.3.4 TP 5 TP 6
(Jawapan berdasarkan kreativiti murid)
1.3 Belum Menguasai: TP 5 TP 6 Menguasai: TP 5 TP 6

9
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah maksud D Khemah perlu besar semasa digunakan
masalah inventif? dan perlu kecil semasa disimpan
A Masalah yang mempunyai
kesan sampingan apabila usaha 5 Berikut ialah penerangan konsep prinsip
penambahbaikan dilakukan inventif bagi kaedah pemisahan ruang.
B Masalah yang tidak mempunyai
kesan sampingan apabila usaha Memisahkan atau mengeluarkan bahagian
penambahbaikan dilakukan yang mendatangkan gangguan daripada
C Masalah yang memerlukan lebih banyak objek.
penambahbaikan
D Masalah yang sukar untuk diselesaikan
Antara berikut, yang manakah prinsip inventif
2 Antara berikut, yang manakah fasa kedua yang betul dengan penerangan konsep itu?
dalam penyelesaian masalah inventif? A Penyarangan (Nested doll)
A Analisis punca masalah B Pembahagian (Segmentation)
B Kaedah penyelesaian C Kualiti setempat (Local quality)
C Model penyelesaian D Pengekstrakan (Taking out extraction)
D Model masalah
6 Pilih kesan yang betul apabila proses berfikir
3 Antara berikut, yang manakah betul tentang untuk menyelesaikan masalah dilakukan.
konsep analisis fungsi? I Menjamin masa depan
II Melatih pemikiran yang matang
A Produk Melaksanakan III Memperoleh pengalaman baharu
tugas tertentu bagi IV Mengelakkan menghadapi situasi bahaya
melengkapkan sistem A I dan III
fungsi produk B I dan IV
C II dan III
B Fungsi Tugas yang dilakukan oleh
D II dan IV
produk untuk merubah
objek sasaran
7 Apakah maksud simbol garisan interaksi yang
C Objek Terdiri daripada gabungan berikut?
beberapa komponen
yang membentuk produk
lengkap
A Berguna tetapi tidak mencukupi
D Komponen Menerima kesan daripada B Berguna tetapi berlebihan
fungsi produk C Bermasalah
D Berguna
4 Antara berikut, yang manakah kaedah
pemisahan ruang? 8 Pilih contoh yang betul bagi halangan sains
A Meja perlu tinggi untuk murid yang tinggi dan fizik dalam analisis berantai punca dan
dan perlu rendah untuk murid yang kesan.
rendah A Kebolehan manusia
B Payung perlu besar semasa digunakan dan B Kelembapan
perlu kecil semasa disimpan C Graviti
C Meja makan yang boleh dibuka apabila D Hujan
ingin digunakan dan boleh dilipat untuk
memudahkan penyimpanan
10
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Tandakan () bagi pernyataan yang menunjukkan situasi penyelesaian masalah inventif dan () bagi
situasi penyelesaian masalah bukan inventif.
Sarung tangan ketuhar digunakan bagi memegang periuk yang panas semasa memasak
Pengasah batu digunakan bagi mengasah pisau yang tumpul
Beg udara digunakan bagi mengurangkan risiko kecederaan apabila kemalangan berlaku
Penutup bekas gula ketat digunakan untuk menutup bekas gula
[4 markah]
2 Berikut ialah maklumat prinsip inventif bagi kaedah pemisahan masa.
A Tindakan awal
B Tindakan berkala
C Tindakan berterusan yang berfaedah
D Kedinamikan
Padankan maklumat itu dengan menulis A, B dan C pada ruang yang disediakan.
Menukar tindakan berterusan kepada tindakan berkala B
Melakukan tindakan awal untuk mengelakkan risiko A
Menjalankan sesuatu kerja secara berterusan C
Memecahkan satu objek kepada bahagian kecil yang boleh bergerak D
[4 markah]
11
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1 Rajah 1 menunjukkan satu rak buku.
Rajah 1
(a) Nyatakan hubung kait antara produk dengan objek dari segi fungsinya bagi sistem di atas.
[Apa] Almari buku/Rak buku menampung buku
[1 markah]
(b) Nyatakan komponen yang terdapat dalam sistem di atas.
(i) [Apa] Kaki rak
(ii) [Apa] Rangka rak/Badan rak
(iii) [Apa] Papan rak

[3 markah]
(c) Lukiskan rajah model fungsi bagi sistem itu.
memegang memegang memegang memegang

Kaki Rangka Papan
Lantai Buku
rak rak rak
[6 markah]
12
Bab
e-RPH
Aplikasi Teknologi
2a JAWAPAN

1 Kaedah pembuatan konvensional.
Kaedah penghasilan produk dengan menggunakan alatan tangan secara manual
2 Kaedah pembuatan moden.
Kaedah menghasilkan produk dengan menggunakan mesin dan alatan canggih
B Rajah di bawah menunjukkan alatan tangan dan mesin yang digunakan dalam pembuatan
dan penghasilan produk. Nyatakan kaedah pembuatan yang betul bagi setiap alatan tangan
dan mesin tersebut. SP 2.1.1 TP 1
Kaedah moden Kaedah konvensional Kaedah konvensional
Kaedah moden Kaedah konvensional Kaedah moden
13
A Nyatakan langkah-langkah yang terlibat dalam proses pembuatan produk. SP 2.1.2 TP 2
i-THINK Peta Alir
1 Membuat perancangan 2 Menjalankan kaji selidik

3 Menghasilkan lakaran/
lukisan
5 Menjalankan penilaian/ 6 Membina produk secara

4 Membina mock-up atau
pengujian terhadap kaedah konvensional atau
model
mock-up atau model kaedah moden
B Rajah di bawah menunjukkan proses pembuatan menggunakan kaedah konvensional dan

kaedah moden. Jelaskan proses yang terlibat dalam setiap rajah. SP 2.1.2 TP 2
Meratakan permukaan kayu menggunakan kertas las Meratakan permukaan kayu menggunakan mesin pelelas
Mengecat kayu menggunakan berus cat Mengecat kayu menggunakan mesin penyembur cat
14
1 Rajah di bawah menunjukkan dua kaedah yang digunakan dalam proses pembuatan produk.
SP 2.1.3 TP 2
Kaedah A Kaedah B
Berdasarkan rajah itu,
(a) Nyatakan jenis kaedah pembuatan berikut.
Kaedah A: Kaedah konvensional
Kaedah B: Kaedah moden
(b) Buat perbandingan bagi dua kaedah tersebut daripada aspek berikut.
Aspek Kaedah A Kaedah B
Masa Proses penghasilan lama Proses penghasilan cepat
Hasil Bentuk tidak seragam Bentuk seragam
Kos Kos pembuatan tinggi Kos pembuatan rendah (skala besar)
Tenaga kerja Kemahiran pereka Kemahiran pengendali mesin
Kuantiti Unit pengeluaran terhad Unit pengeluaran banyak
Kualiti Tiada piawai Mempunyai piawai ditetapkan
Estetika Nilai estetika tinggi/Unik Kurang nilai estetika/Kurang unik
(c) Pilih kaedah yang sesuai digunakan oleh industri penghasilan perabot di Malaysia.
Kaedah B
15
A Anda dikehendaki menghasilkan satu model 3D bagi reka bentuk sebuah kunci pintu. Hasilkan
tiga lakaran idea reka bentuk tersebut. Lakaran mestilah mengandungi elemen dan prinsip reka
bentuk, ukuran dan bahan yang digunakan. SP 2.1.4 TP 3 KBAT Mencipta
(Guru menilai hasil kreativiti murid) (Guru menilai hasil kreativiti murid)
Lakaran 1 Lakaran 2
Lakaran 3
B Berdasarkan lakaran-lakaran yang telah dihasilkan di atas, pilih satu reka bentuk terbaik dan
buat penambahbaikan pada lakaran tersebut. SP 2.1.4 TP 3 KBAT Mencipta
16
A Berdasarkan lakaran model 3D yang dihasilkan pada halaman 16, buat analisis lakaran
menggunakan borang analisis elemen dan prinsip lakaran di bawah. SP 2.1.5 TP 5 KBAT Menganalisis
Arahan: Tandakan () dan buat justifikasi pada elemen reka bentuk yang digunakan dalam lakaran
yang dihasilkan.
Bil. Elemen Ya Tidak Catatan

1 Garisan
2 Rupa Rupa geometri
3 Bentuk Bentuk geometri
4 Tekstur Tekstur yang licin
5 Warna Warna terang
6 Ruang
7 Saiz Saiz yang kecil
(Guru menilai hasil kerja murid)
Arahan: Tandakan () dan buat justifikasi pada prinsip reka bentuk yang digunakan dalam lakaran
yang dihasilkan.
Bil. Prinsip Ya Tidak Catatan

1 Keseimbangan
2 Keringkasan
3 Pengulangan
4 Kepelbagaian
5 Kesatuan
6 Harmoni
7 Kontras
B Nyatakan kepentingan analisis dilakukan ke atas lakaran model 3D sesuatu produk. SP 2.1.5
Kepentingan Melakukan Analisis
Ini bertujuan untuk menjamin keberkesanan dan kefungsian sesuatu produk yang dihasilkan.
17
A Nyatakan kaedah pembuatan yang digunakan untuk menghasilkan sesuatu produk.

SP 2.1.6 TP 4
i-THINK Peta Dakap
1 Tuangan (Casting)
°
°
° 2 Acuan (Moulding)
°
Kaedah Pembuatan °
untuk Menghasilkan ® 3 Pembentukan (Foarming)
Sesuatu Produk °
Aktiviti PAK-21
°
° 4 Pemesinan (Machining)
°
° 5 Sambungan (Joining)
¯
B Nyatakan bahan yang boleh digunakan sebagai acuan. SP 2.1.6 TP 4
Bahan yang Digunakan sebagai Acuan
1 Pasir 2 Botol 3 Kulit kerang 4 Tanah liat
5 Kayu 6 Zink 7 Simen
AKTIVITI Spin-N-Think
1 Guru perlu menyediakan satu kadbod roda dengan anak panah. Roda tersebut boleh dipecahkan kepada beberapa bahagian dan
setiap bahagian diletakkan gambar produk yang ditutup.
2 Murid dipecahkan kepada dua kumpulan, iaitu kumpulan A dan B.
3 Aktiviti akan dibuat secara soal jawab antara kumpulan.
4 Seorang murid daripada kumpulan A akan membuat putaran pada kadbod roda.
5 Bahagian yang ditunjukkan oleh anak panah akan dibuka.
6 Murid daripada kumpulan B akan bertanyakan soalan berdasarkan gambar yang dipilih oleh wakil murid Kumpulan A tadi.
7 Wakil murid Kumpulan A tersebut akan menjawab soalan yang diajukan. Sekiranya betul, 2 markah akan diberikan. Sekiranya
mendapatkan bantuan rakan dalam kumpulan, 1 markah diberikan.
8 Langkah 4 hingga 7 diulang oleh Kumpulan B.
9 Soalan terhad kepada lima soalan bagi setiap sesi.
10 Pemenang ditentukan oleh kumpulan dengan markah tertinggi.
11 Kumpulan boleh dibentuk dalam jumlah genap sama ada dua, empat atau enam kumpulan bergantung kepada jumlah murid
di dalam kelas.
12 Aktiviti boleh dijalankan dalam beberapa pusingan mengikut kesesuaian masa.
18
A Susun langkah menghasilkan model 3D dengan menggunakan acuan dan tuangan. SP 2.1.7
i-THINK Peta Alir
2 Sediakan sukatan epoxy resin dan
Video
1 Sediakan epoxy resin dan epoxy hardener dengan nisbah
Sediakan acuan. epoxy hardener. 50-50 dan tuang epoxy resin ke
dalam bekas mengikut sukatan.
Kemudian, tuang
4 Tuang campuran kedua-dua
epoxy hardener 3 Kacau campuran tersebut. bahan tadi dalam acuan.
ke dalam bekas.
e-Soalan
5 Biarkan bahan tersebut Imbas Kod QR untuk

mengeras dan keluarkan hasil muat turun latihan
tambahan Bab 2a.
tuangan daripada acuan.
B Susun langkah pemasangan pen 3D. SP 2.1.7
Sambungkan pen 3D kepada sumber kuasa.
1 Pilih bahan mencetak.
2 Panaskan elemen pemanas pada pen.
3 Masukkan bahan mencetak pada pen.

e-Soalan
Uji bahan mencetak dengan menekan butang panyalur bahan mencetak.
VIDEO

youtube.com/watch?v=chq9NiQ86NI
untuk mengetahui cara penggunaan
pen 3D.
2.1 Belum Menguasai: TP 1 Menguasai: TP 1 Untuk tujuan pembelajaran
19
Anda dikehendaki membuat kemasan pada model 3D. Bahan kemasan yang digunakan hendaklah
bersesuaian dengan bahan model yang dihasilkan. SP 2.1.8 TP 6 KBAT Mencipta
Bateri
Wayar
Logam kuprum
Model 3D
(Kunci)
Larutan kuprum sulfat
2.1 Belum Menguasai : TP 6 Menguasai : TP 6
20
Berdasarkan model 3D yang dihasilkan pada halaman 20, buat analisis menggunakan borang
penilaian reka bentuk lakaran di bawah. SP 2.1.9 TP 5 KBAT Menganalisis
Arahan: Tandakan () dan buat justifikasi pada elemen dan prinsip reka bentuk yang digunakan dalam
lakaran yang dihasilkan.
Elemen Reka Bentuk Kriteria Ya Tidak
Garisan Garis lurus dan lengkung
Rupa Geometri
Tekstur Licin dan berkilat
Saiz Kecil
Aktiviti PIB
Ruang Ketebalan, kedalaman dan ketinggian
Warna Saduran tembaga
Bentuk Stabil dan simetri
Prinsip Reka Bentuk Kriteria Ya Tidak
Keseimbangan Keseimbangan simetri atau asimetri
Pengulangan Terdapat corak yang berulang pada model
Kontras Penggunaan warna yang betul
Kepelbagaian Kepelbagaian rupa bentuk
Keringkasan Idea yang tidak kompleks
Kesatuan Cantuman kukuh
Harmoni Reka bentuk model yang menarik
(Jawapan berdasarkan hasil kerja murid)
Ibu bapa dan murid bersoal jawab tentang:

1 Perbandingan pembuatan produk dari segi kaedah konvensional dan kaedah moden.
2 Memberikan maksud konsep electrostatic dan electroplating.
2.1 Belum Menguasai : TP 5 Menguasai : TP 5
21
Berdasarkan analisis pada halaman 21, jika didapati model 3D yang dihasilkan tidak menepati analisis
yang dijalankan, buat lakaran model 3D semula tanpa perlu menghasilkan model 3D. SP 2.1.10 TP 6
KBAT Mencipta
Catatan:
Jika lebih banyak ‘Ya’, maka model 3D yang dihasilkan menepati analisis yang dijalankan.
Batang untuk
mengeluarkan kunci
Bekas simpan
kunci
Kunci boleh disimpan

(Keselamatan)
Kunci

22
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah definisi 5 Antara berikut, alatan yang manakah
teknologi pembuatan produk? digunakan dalam kaedah pembuatan
A Satu kaedah menghasilkan produk dalam konvensional?
skala yang besar I
B Satu kaedah menghasilkan produk
menggunakan teknologi terkini
C Satu kaedah menghasilkan produk
menggunakan kaedah moden
D Satu kaedah menghasilkan produk sama
ada menggunakan alatan tangan atau II
mesin
2 Antara berikut, yang manakah betul tentang

pembuatan produk menggunakan kaedah
konvensional?
I Menggunakan teknologi asas dan III
dikendalikan individu menggunakan
tangan
II Menghasilkan produk dengan lebih cepat
dan tepat tanpa membazirkan masa dan
tenaga IV
III Memerlukan kemahiran individu untuk
menghasilkan produk
IV Menggunakan mesin untuk menghasilkan
A I dan II
produk
B II dan III
A I dan III C II dan III
C III dan IV
B I dan IV D II dan IV
D I dan IV
3 Antara berikut, yang manakah proses
6 Apakah aspek yang menentukan pemilihan
pembuatan menggunakan kaedah moden?
kaedah konvensional dalam pembuatan
A Mengecat menggunakan berus cat
produk?
B Memutar skru menggunakan pemutar skru
C Meratakan permukaan kayu menggunakan A Estetika
ketam kayu B Kualiti
D Melicinkan permukaan bahan C Hasil
menggunakan mesin pelelas D Kos
4 Maklumat di bawah tentang elemen 7 Apakah tujuan melakukan analisis lakaran

perbezaan kaedah konvensional dan kaedah akhir produk?
moden. A Mengelakkan berlakunya plagiarisme
B Memastikan produk berfungsi dengan
baik
Mempunyai piawaian yang ditetapkan. C Menepati rupa dan fungsi yang
dikehendaki pasaran
Apakah elemen yang dimaksudkan? D Menghasilkan produk yang mempunyai
A Masa C Kualiti nilai dan kebolehpasaran
B Hasil D Tenaga kerja
23
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Tandakan () bagi kelebihan teknologi pembuatan secara kaedah moden dan () bagi kekurangan
kaedah moden tersebut.
Pengurangan kos tenaga kerja dalam penghasilan produk
Hasil produk lebih seragam dan mempunyai piawai untuk dipatuhi
Produk yang dihasilkan mempunyai keunikan dan nilai estetika yang tertentu
Memerlukan kemahiran pengendalian mesin
[4 markah]
2 Nyatakan kaedah yang digunakan dalam aktiviti pembuatan berikut.
(a) Kaedah moden (b) Kaedah konvensional
(c) Kaedah moden (d) Kaedah konvensional
[4 markah]
24
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1
Encik Aqil merupakan seorang tukang kayu yang berkemahiran dalam apa jua pertukangan kayu.
Beliau ingin membina sebuah rak buku bertingkat untuk kegunaan sendiri.
Berdasarkan situasi di atas,
(a) Senaraikan dua bahan yang bersesuaian untuk membina rak buku tersebut.
(i) [Apa] MDF (Medium Density Fibreboard)
(ii) [Apa] Kayu
[2 markah]
(b) Berikan dua contoh proses pembuatan yang terlibat semasa Encik Aqil menghasilkan rak buku
tersebut.
(i) Kaedah konvensional
[Bagaimana] Memutar skru menggunakan pemutar skru.
[Bagaimana] Menggergaji kayu dengan menggunakan tangan.
(ii) Kaedah moden

[Bagaimana] Memutar skru dengan menggunakan pemutar skru tanpa wayar.
[Bagaimana] Memotong kayu menggunakan mesin gergaji.

[4 markah]
(c) Huraikan dua kelebihan menggunakan kaedah moden dalam teknologi pembuatan produk.
(i) [Mengapa] Pembuatan produk menggunakan kaedah moden dapat menjimatkan masa, kos dan bahan. Ia
merupakan kaedah penggunaan mesin menggantikan penggunaan alatan tangan. [Bagaimana] Pembinaan
produk akan menjadi lebih cepat dan tepat tanpa membazirkan tenaga dan masa. Pada masa yang sama, individu
tersebut dapat menjalankan banyak tugas (multitasking) yang berlainan.
(ii) [Siapa] Individu yang menjalankan proses pembuatan boleh melakukan banyak tugas dalam masa yang sama.
[4 markah]
25
Bab
e-RPH
Aplikasi Teknologi
2b JAWAPAN

A Nyatakan jenis komponen mekanikal yang terdapat dalam produk berikut. SP 2.2.1 TP 1
Gear (Gear) Tali sawat (Belting) Pautan (Linkage)
Bindu (Chuck) Galas bebola (Ball bearing) Tuas (Lever)
B A, B dan C merupakan komponen mekanikal. SP 2.2.1 TP 1
A B C
Padankan fungsi berikut dengan komponen yang betul dengan menulis A, B dan C pada ruang
yang disediakan.
Pengantara bagi objek yang berputar C
Mengurangkan beban bagi mengangkat objek berat B
Memindahkan kuasa daripada sumber kepada pengeluar A
26
A Rajah menunjukkan satu peralatan mekanikal. SP 2.2.2 TP 2 TP 3
¯ Q
1 Apakah komponen mekanikal pada P dan Q?

P: [Apa] Tuas
Q: [Apa] Gear
2 Terangkan fungsi P dan Q dalam sistem tersebut.

P: [Bagaimana] Berfungsi sebagai tuas yang digunakan pada penekan untuk menggerakkan kipas
Q: [Bagaimana] Merupakan gear yang berfungsi menerima sumber tenaga daripada gerakan penekan dan memutarkan
kipas
B Tandakan () pada produk yang menggunakan sistem mekanikal. SP 2.2.2
Bidai
Pagar automatik
Pembesar suara
Eskalator
Kalkulator
27
Lakarkan satu reka bentuk gajet kipas tangan yang boleh digunakan oleh kanak-kanak. Kemudian,
labelkan komponen mekanikal yang digunakan. SP 2.2.3 TP 3
Bekas
Bilah
plastik
Gear
Gear
Gear
Tuas Paip PVC

penekan
Tuas penekan
Bahagian luar Bahagian dalam
(Guru menilai hasil dan kreativiti murid)
28
A Nyatakan analisis kesesuaian komponen yang digunakan untuk membina gajet. SP 2.2.4
1 Reka bentuk komponen
2 Jenis bahan
Kesesuaian Komponen
yang Digunakan untuk
Membina Gajet
3 Kedudukan pemasangan komponen
4 Kemasan yang digunakan pada komponen
Aktiviti PIB
B Berdasarkan lakaran 3D reka bentuk yang menggunakan komponen sistem mekanikal yang dipilih
pada halaman 28, buat analisis kesesuaian komponen dengan melengkapkan jadual analisis
di bawah. SP 2.2.4 TP 4 KBAT Menganalisis
Kesesuaian (Ya)
Kriteria Penilaian Penambahbaikan
atau (Tidak)
Reka bentuk komponen Ya –
Jenis bahan Ya –
Kedudukan pemasangan Ya –
Kemasan Tidak Menggunakan sticker/pelekat bergambar supaya lebih menarik
(Jawapan berdasarkan lakaran 3D yang dihasilkan murid)
Ibu bapa dan murid bersoal jawab tentang:

1 Menyatakan maksud bagi komponen mekanikal berikut:
(a) Tali sawat (c) Aci Engkol
(b) Aci sesondol (d) Galas bebola
2 Jenis-jenis komponen mekanikal yang ada pada sebuah basikal.
29
Rajah berikut menunjukkan penggunaan monopod. SP 2.2.5 TP 5

Aktiviti PAK-21
Berdasarkan rajah tersebut, terangkan komponen mekanikal yang ada dan berikan justifikasi
penggunaannya dengan melengkapkan jadual di bawah.
Komponen Sistem Mekanikal Kekuatan Kelemahan

Aktiviti PIB
Tidak boleh terlalu panjang

Dapat dilaraskan sama ada panjang kerana akan menyebabkan sukar
Rangka monopod Gelongsor
atau pendek dan mudah disimpan. menampung berat telefon atau
tidak stabil.
Dapat memegang telefon dengan Terhad kepada saiz telefon tertentu

Pemegang telefon Pautan
lebih kuat. sahaja.
Dapat mengawal dan mengunci Mudah menjadi longgar apabila

Pengunci
Tuas kedudukan telefon sewaktu hendak terlalu kerap menukar kedudukan
pemegang telefon bergambar. telefon sewaktu menggunakannya.
(Mana-mana jawapan munasabah diterima)
AKTIVITI Kerja Berkumpulan (Team Project)
1 Guru menyediakan beberapa situasi atau pernyataan masalah berserta gambar gajet sedia ada yang berkaitan situasi dan
diletakkan dalam sampul yang diberi nombor.
2 Murid diminta membentuk beberapa kumpulan.
3 Setiap kumpulan dibekalkan dengan beberapa helai kertas sebak.
4 Wakil kumpulan diminta untuk memilih sampul.
5 Setiap kumpulan diminta untuk memahami situasi yang diterima dalam sampul.
6 Setiap kumpulan diminta untuk mencadangkan inovasi kepada gajet yang dinyatakan dalam situasi dan melakar pada kertas
sebak. Lakaran gajet setiap kumpulan perlu menyatakan komponen mekanikal yang akan digunakan, elemen dan prinsip reka
bentuk yang terlibat, fungsi komponen dan lain-lain maklumat lakaran.
7 Aktiviti perbincangan dan menghasilkan lakaran diberi masa selama 20 minit.
8 Setelah tamat masa, aktiviti diteruskan dengan sesi pembentangan oleh setiap kumpulan.
30
A Bina gajet mekanikal berfungsi berdasarkan lakaran 3D reka bentuk mekanikal yang telah dibuat
pada halaman 28. Buat penambahbaikan setelah pengujian ke atas kefungsian dijalankan.
SP 2.2.6 TP 6 KBAT Mencipta
Gambar hasil kerja murid boleh tampal di sini
Guru menilai hasil kerja murid
B Salah satu proses dalam pembinaan gajet mekanikal ialah menyediakan alatan bahan dan
pembinaan. Berikan tiga perkara yang perlu diambil kira dalam penyediaan alatan bahan dan
pembinaan. SP 2.2.6 TP 6
1 Kesesuaian komponen
2 Fungsi komponen
3 Tugas komponen
31
A Senaraikan cadangan penambahbaikan yang dapat dilakukan pada produk. SP 2.2.7 TP 6
1 Rupa bentuk
2 Bahan
Cadangan
Penambahbaikan
3 Fungsi
4 Kemasan
B Berdasarkan gajet yang telah anda hasilkan pada halaman 31, cadangkan penambahbaikan yang
boleh dilakukan pada gajet tersebut. SP 2.2.7 TP 6 KBAT Menganalisis
Bil Cadangan Penambahbaikan Keterangan
Menambah LED berwarna supaya lebih menarik dan boleh

1 Menambah fungsi
digunakan sebagai lampu
Menggunakan rupa bentuk ikon dan warna yang pelbagai untuk

2 Menukar rupa bentuk
menarik perhatian kanak-kanak
(Cadangan penambahbaikan berdasarkan hasil kerja murid)

e-Soalan
Imbas Kod QR untuk

muat turun latihan
e-Soalan
tambahan Bab 2b.


32
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, komponen mekanikal yang Bahagian pada Komponen

manakah berfungsi sebagai penghubung Basikal Mekanikal
sesuatu komponen atau bahan bagi
melengkapkan suatu sistem? A Hendal Tuas
A Rantai (chain) B Pedal Tuas
B Pautan (linkage)
C Gelongsor (slider) C Roda Galas bebola
D Galas bebola (ball bearing) D Brek Rantai dan gear
2 Rajah 1 menunjukkan sejenis gear. 5 Apakah yang dimaksudkan dengan reka

bentuk sistem mekanikal?
A Gabungan komponen mekanikal yang
berfungsi untuk menyelesaikan tugas
B Penghasilan pergerakan mekanikal yang
berfungsi secara kawalan automatik
C Bahagian yang berfungsi sebagai
penghantar dalam sesuatu sistem
Rajah 1 mekanikal
D Proses kawalan dan pemindahan tenaga
Namakan gear itu. melalui gerakan mekanikal untuk
A Gear taji (Spur gear) melakukan tugas
B Gear skru (Screw gear)
C Gear heliks (Helical gear) 6 Antara berikut, yang manakah pernyataan
D Gear serong (Bevel gear) yang betul berkaitan dengan sistem
mekanikal?
3 Antara berikut, yang manakah alatan yang I Membantu mengurangkan penggunaan
menggunakan sistem tuas kelas kedua? tenaga mekanikal manusia
A C II Terdiri daripada beberapa komponen
mekanikal yang berfungsi sebagai
penghantar
III Pergerakan mekanikal akan memindahkan
suatu sumber gerakan kepada gerakan
B D yang lain
IV Sistem mekanikal yang lengkap mestilah
menggunakan semua jenis komponen
mekanikal yang ada
4 Antara berikut, yang manakah betul tentang A I, II dan III
bahagian dan komponen mekanikal pada B I, II dan IV
sebuah basikal? C I, III dan IV
D II, III dan IV
7 Apakah tujuan pengujian dilakukan ke atas

prototaip?
A Menguji tahap keupayaan maksimum bagi
produk
B Menguji kekuatan sambungan dan bahan
C Menguji tahap keselamatan produk
D Menguji kebolehpasaran produk
33
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Berikut ialah jenis gear.
A Gear skru
B Gear dalam
C Gear rak dan pinan
D Gear taji
Padankan gear itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
[4 markah]
2 Pernyataan berikut berkaitan dengan fungsi komponen mekanikal.
Berfungsi sebagai penghubung sesuatu komponen atau bahan bagi melengkapkan suatu
A
sistem
B Sistem yang berkaitan dengan daya, beban dan fulkrum
C Digunakan sebagai pengantara bagi objek yang berputar
D Berfungsi untuk menukarkan gerakan linear kepada gerakan berputar
Padankan pernyataan tersebut dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Tuil atau tuas (Lever) B
Galas bebola C
Aci engkol D
Pautan (Linkage) A
[4 markah]
34
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1 Rajah 2 menunjukkan satu komponen mekanikal.
Rajah 2
(a) Nyatakan kegunaannya.
[Apa] Sebagai pengantara bagi objek yang berputar untuk mengurangkan geseran dan melancarkan pergerakan.
[2 markah]
(b) Nyatakan dua produk reka bentuk mekanikal yang menggunakan komponen tersebut.
(i) [Apa] Roda basikal

(ii) [Apa] Roda kereta
[2 markah]
(c) Nyatakan maksud sistem mekanikal.
[Apa] Sistem mekanikal ialah beberapa komponen yang berfungsi sebagai penghantar bagi menyelesaikan sesuatu
tugas yang telah diprogramkan. Ia juga merupakan mekanisme yang digunakan bagi mendapatkan sesuatu hasil
pengeluaran.
[2 markah]
(d) Nyatakan empat komponen mekanikal yang anda tahu.
(i) [Apa] Rantai (Chain)

(ii) [Apa] Gelongsor (Slider)
(iii) [Apa] Pautan (Linkage)
(iv) [Apa] Takal (Pully)
[4 markah]
35
Bab
e-RPH
Aplikasi Teknologi
2c JAWAPAN

Laman Web
A Berikut merupakan keterangan bagi elemen dalam sistem elektrik. Nyatakan elemen yang
berkaitan dalam ruang yang disediakan. SP 2.3.1 TP 1
Keterangan Elemen
1 Peralatan elektrik yang bersambung dengan litar elektrik Beban
2 Perantara antara sumber dengan beban Medium
3 Kaedah memutus atau menyambung litar elektrik Kawalan
4 Punca atau bekalan tenaga elektrik Sumber
B Rajah menunjukkan satu peralatan elektrik. SP 2.3.1 TP 1
P
R LAMAN WEB

renovablesverdes.com/ms/sumber-tenaga-yang-
boleh-diperbaharui/ untuk mengetahui tentang
sumber tenaga yang boleh diperbaharui.
Berdasarkan rajah di atas, nyatakan elemen sistem elektrik dan jenis elemen berikut.
Elemen Sistem Elektrik Jenis Elemen
P Medium Berwayar
Q Sumber Elektrik
R Kawalan Manual
36
A Nyatakan fungsi elemen elektrik berikut. SP 2.3.2 TP 2
Elemen Fungsi
1 Beban Peralatan elektrik yang bersambung dengan litar elektrik
2 Medium Perantara antara sumber dengan beban
3 Kawalan Kaedah memutus atau menyambung litar elektrik
4 Sumber Punca atau bekalan tenaga elektrik
B Rajah berikut menunjukkan satu peralatan elektrik. SP 2.3.2 TP 2
Nyatakan fungsi bagi elemen X, Y dan Z.
Elemen Fungsi
X Mengalirkan arus elektrik kepada beban
Y Membuka dan menutup arus/litar elektrik
Z Menghasilkan gerakan kinetik/putaran
37
A Rajah di bawah menunjukkan satu litar elektrik ringkas. SP 2.3.3 TP 3
1 Tentukan nilai A.
Voltan
Arus =
Rintangan
V
I =
R
3
I =
2
3V
2: = 1.5 A
2 Kira kuasa bagi litar tersebut.

Kuasa = Arus u Voltan
P = I uV
P = 1.5 u 3
= 4.5 watt @ 4.5 W
B Rajah di bawah menunjukkan sebuah televisyen yang berkuasa 240 watt. SP 2.3.3 TP 3
Jika arus televisyen tersebut ialah 2 A, tentukan voltannya.
Kuasa
Voltan =
Arus
P
V=
I
240
V=
2
= 120 volt @ 120 V
38
Sediakan lakaran reka bentuk litar elektrik. SP 2.3.4 TP 4 KBAT Mencipta
Mentol 1
Aktiviti PAK-21
Mentol 2
AA AA
Suis mikro
Bateri
AKTIVITI Fan-N-Pick Formation
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan yang terdiri daripada tiga hingga empat orang bagi setiap kumpulan.
2 Kad-kad yang mengandungi soalan berkaitan elemen sistem elektrik disusun bentuk kipas di atas meja.
3 Pilih kad dan jawab soalan bersama-sama ahli kumpulan.
4 Hasil dapatan dan idea murid dibentang di dalam kelas.
39
1 Rajah di bawah menunjukkan litar bergambar bagi sebuah gajet elektrik. SP 2.3.5 TP 4
KBAT Menganalisis
Mentol
M1 M2 M3
Arah arus mengalir

+ -
Bateri Suis
(a) Namakan litar di atas.

[Apa] Litar Siri
(b) Buat analisis elemen sistem elektrik dengan melengkapkan jadual di bawah.
Elemen Elektrik Komponen Elektrik Sambungan
(i) Sumber [Apa] Bateri [Apa] Punca positif bekalan bersambung dengan mentol.
(ii) Beban [Apa] Mentol [Apa] Mentol 1 bersambung ke mentol 2 dan ke mentol 3.
[Apa] Sambungan daripada bateri ke mentol dan ke terminal

(iii) Medium [Apa] Wayar
suis.
(iv) Kawalan [Apa] Suis [Apa] Mentol 3 ke terminal suis.
(c) Buat analisis elemen sistem elektrik dengan melengkapkan jadual di bawah.
Parameter Analisis Formula
(i) Arus [Apa] Arus yang mengalir dalam litar adalah sama Ij = I1 + I2 + I3
pada semua poin.
(ii) Voltan [Apa] Jumlah voltan dalam litar ialah jumlah semua Vj = V1 + V2 + v3
Video Tutorial
voltan semua sel.
(iii) Rintangan [Apa] Jumlah rintangan adalah sama pada semua poin. Rj = R1 + R2 = R3
VIDEO TUTORIAL
Imbas Kod QR atau layari https://www.

youtube.com/watch?v=py9yPkEZEnc untuk
mengetahui lebih lanjut tentang suis mikro
berfungsi dan aplikasi penggunaannya.
40
Berdasarkan lakaran yang telah dihasilkan, bina satu gajet elektrik yang berfungsi dan memenuhi
semua kriteria reka bentuk litar elektrik. SP 2.3.6 TP 6 KBAT Menilai
Aktiviti PAK-21
Bateri
Almari buku dua tingkat
Suis
Wayar
1 Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan yang terdiri daripada tiga hingga empat orang bagi setiap kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan tugasan untuk membuat pengiraan parameter elektrik dalam reka bentuk litar.
3 Murid menampal hasil kerja di dinding kelas untuk dilihat oleh kumpulan lain.
4 Murid daripada kumpulan lain akan memberikan komen tentang hasil kerja kumpulan lain menggunakan ‘Sticker note’ dan
menampal pada hasil kerja tersebut.
41
Buat pengujian dan penilaian kefungsian gajet yang dihasilkan. SP 2.3.7 TP 5 KBAT Menganalisis
Aspek yang Dinilai Berfungsi atau Tidak Berfungsi Catatan
Mentol menyala apabila suis dibuka dan terpadam

Mentol Berfungsi
apabila suis ditutup.
Aktiviti PAK-21
Wayar disambung dengan betul kepada semua

Pendawaian wayar Berfungsi
komponen.
Litar Berfungsi Bekalan kuasa mengalir dengan baik.
Bateri Berfungsi Bateri membekalkan kuasa yang mencukupi.
Suis berfungsi dengan baik mengikut fungsi yang

Suis Berfungsi
dikehendaki, iaitu suis tekan buka.
AKTIVITI Trade a Problem
1 Guru menyediakan kad kecil dengan nombor pada kad tersebut.

2 Murid dibahagikan kepada bilangan kumpulan dengan nombor genap contohnya dua, empat atau enam kumpulan bergantung
pada bilangan murid di dalam kelas. Satu kumpulan tidak lebih empat orang murid. Kemudian, setiap kumpulan diberikan
nombor.
3 Setiap kumpulan diminta menyediakan empat soalan dan ditulis di atas kadbod atau kad manila. Masa yang diberi ialah selama
15 minit.
4 Selepas masa tamat, wakil kumpulan akan diminta untuk mengundi kumpulan pasangan dengan memilih kad bernombor pada
guru.
5 Setiap pasangan kumpulan akan saling bertukar soalan yang telah disediakan dan menjawab soalan yang diberikan daripada
kumpulan pasangan masing-masing. Aktiviti diberi masa selama 15 minit.
6 Setelah menjawab soalan daripada kumpulan pasangan, jawapan akan diberikan dan disemak oleh kumpulan penyedia soalan.
42
A Buat penambahbaikan ke atas reka bentuk gajet yang telah dibina. SP 2.3.8 KBAT Mencipta
Mentol 1
Mentol 2
Mentol 3
Mentol 4
AA AA
Suis mikro Bateri
(Cadangan penambahbaikan berdasarkan hasil kreativiti murid)
B Sediakan sebuah laporan hasil kajian mengenai gajet elektrik yang telah anda hasilkan. Format
laporan mestilah mengikut senarai yang diberikan. SP 2.3.8 TP 6
1 Nama murid
2 Tajuk
3 Peralatan elektrik yang dipilih
4 Bagaimana peralatan itu berfungsi
5 Kekuatan dan kelemahan litar e-Soalan
6 Komponen yang terlibat dengan peralatan tersebut
Imbas Kod QR untuk
(Guru menilai hasil kerja murid) muat turun latihan
e-Soalan
tambahan Bab 2c.


43
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah betul tentang Diberi nilai voltan ialah 240 V dan nilai kuasa
sumber tenaga elektrik? ialah 100 W. Kira jumlah arus dalam litar itu.
A Terdapat dua jenis sumber tenaga, iaitu A 24.0 A C 240.0 A
sumber yang boleh dibaharui dan yang B 2.4 A D 0.417 A
tidak boleh diperbaharui
B Sumber yang boleh dibaharui ialah 5 Rajah 2 menunjukkan satu litar elektrik.
sumber yang akan habis dan tidak dapat + -
dikitar semula
C Sumber yang tidak boleh dibaharui ialah 9V
sumber yang boleh digunakan semula A 2A
dan bekalan tenaga akan kekal selama-
lamanya
M = ? Watt
D Sumber tenaga elektrik boleh diperoleh
daripada sistem jana kuasa sahaja
Rajah 2
2 Antara berikut, yang manakah sumber tenaga Cari nilai kuasa.
elektrik yang boleh dibaharui? A 18 watt C 120 watt
A C B 24 watt D 240 watt
6 Rajah 3 menunjukkan satu elemen dalam reka

bentuk elektrik.
B D
Rajah 3
3 Antara berikut, yang manakah betul tentang Apakah fungsi elemen itu?
arus ulang alik? A Sumber untuk menghidupkan beban
A Voltan bagi arus jenis ini boleh B Perantara untuk menghantar sumber
dinaikkan dan diturunkan menggunakan kepada beban
transformer C Peralatan yang menghasilkan kesan yang
B Penghantaran elektrik dilakukan dalam dikehendaki
keadaan voltan yang rendah D Kawalan untuk menyambung atau
C Dihasilkan daripada pelbagai sumber memutuskan arus dalam litar
seperti bateri dan sel solar
D Arus elektrik yang mengalir adalah secara 7 Maklumat berikut merupakan satu elemen
sehala dalam sistem elektrik.
4 Rajah 1 menunjukkan satu litar elektrik. Perantara antara sumber dengan beban dan
+ - berfungsi untuk mengalirkan arus elektrik.
240 V Apakah elemen tersebut?
I=? A Kawalan
100 Watt B Medium
C Sumber
D Beban
Rajah 1
44
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Berikut ialah dua jenis sumber tenaga.
A Sumber yang boleh dibaharui
B Sumber yang tidak boleh dibaharui
Padankan jenis sumber tenaga dengan menulis A dan B pada ruang yang disediakan.
B A
A B
[4 markah]
2 Pernyataan berikut berkaitan dengan jenis litar.
A Litar pintas
B Litar buka
C Litar tertutup
D Litar arus bocor
Padankan pernyataan dengan keterangan yang betul dengan menulis A, B, C dan C pada ruang
yang disediakan.
Berlaku apabila wayar positif yang bocor bersentuhan dengan wayar negatif yang bocor A
Mempunyai satu kitaran lengkap pergerakan arus, voltan dan kuasa dalam satu litar
C
elektrik
Tidak mempunyai satu kitaran lengkap arus, voltan dan kuasa dalam satu litar elektrik B
Berlaku akibat daripada kebocoran arus pada wayar hidup dengan badan logam D
perkakasan elektrik
[4 markah]
45
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1 Rajah 5 menunjukkan sebuah lakaran skematik litar elektrik yang dipasang dalam almari pakaian.
3Ω
Suis
3Ω
Bateri 6V
3Ω
Rajah 5
(a) Lengkapkan jadual di bawah.
Elemen elektrik Nama komponen

Sumber [Apa] Bateri
Beban [Apa] Mentol
Medium [Apa] Wayar
Kawalan [Apa] Suis
[4 markah]
(b) Hitungkan nilai bagi parameter yang berikut.
1 1 1 1
= + +
R R1 R2 R3
1 1 1 1
= + +
Jumlah rintangan R 3 3 3
dalam litar 1 3
=
R 3
R = 1:
Voltan
Arus =
Rintangan
V
I = R
Jumlah arus
dalam litar 6
I = 1
= 6.0 A
Kuasa = Arus × Voltan

P = I ×V
P = 6×6
= 36 watt @ 36 W
Kuasa bagi litar
[6 markah]
46
Ujian Pertengahan Sesi Akademik 70
1 Jam 30 Minit
Bahagian A
[10 markah]
Jawab semua soalan.
1 Rajah 1 menunjukkan satu produk. 5 Rajah 2 menunjukkan satu kaedah membuat

model 3D.
Rajah 1
Pilih objek yang berkaitan dengan produk

tersebut dari segi fungsinya.
A Air minuman C Cawan
B Tangan D Piring Rajah 2
2 Antara berikut, yang manakah urutan yang Apakah kaedah itu?

betul dalam proses penyelesaian masalah A Acuan
inventif? B Pen 3D
I Model penyelesaian spesifik C Tuangan
II Analisis punca masalah D Pencetak 3D
III Memodelkan masalah
IV Kaedah penyelesaian 6 Antara berikut, yang manakah pernyataan
A I, II, III, IV C II, III, IV, I yang betul tentang kemasan menggunakan
B II, I, IV, III D III, IV, I, II konsep electroplating?
I Ia digunakan untuk menjelaskan cas-cas
3 Antara berikut, pilih prinsip inventif kaedah elektrik yang statik
pemisahan ruang. II Sesuai untuk bahan kemasan seperti perak
I Kedinamikan dan emas
II Penyarangan III Sesuai digunakan pada bahan plastik
III Pembahagian IV Memerlukan kekonduksian elektrik
IV Pengembangan terma A I dan III C II dan III
A I dan II C II dan III B I dan IV D II dan IV
B I dan IV D III dan IV
7 Rajah 3 menunjukkan salah satu komponen
4 Antara berikut, yang manakah kaedah mekanikal.
pembuatan secara konvensional?
A Melicinkan permukaan kayu menggunakan
mesin pelelas
B Meratakan permukaan kayu menggunakan
ketam kayu
C Mengecat menggunakan mesin penyembur
cat
D Memotong kayu menggunakan mesin
gergaji Rajah 3
47
Apakah fungsi komponen mekanikal itu? 9 Rajah 5 menunjukkan satu litar elektrik dalam
A Sebagai penghubung sesuatu komponen sebuah gajet.
bagi melengkapkan suatu sistem
B Sebagai pengurang geseran bagi
menggerakkan sesuatu komponen
C Sebagai pengantara bagi penghantaran
kuasa antara dua gear
D Digunakan untuk membuka dan menutup
injap (valve)
3V
8 Rajah 4 menunjukkan satu alatan dengan Rajah 5

aplikasi konsep tuas.
Jika jumlah rintangan dalam litar ialah 0.5 Ω,
berapakah nilai arusnya?
A 3.5 A
B 1.5 A
C 2.5 A
Rajah 4 D 6.0 A
Antara berikut, alatan yang manakah yang 10 Rajah 6 menunjukkan sambungan satu litar
menggunakan konsep tuas yang sama seperti elektrik.
alatan di atas? Mentol
A M1 M2 M3
Arah arus mengalir

+ -
B Bateri Suis
Rajah 6
Antara berikut, yang manakah pernyataan

yang betul tentang sambungan litar itu?
C A Mempunyai lebih daripada satu lintasan
arus
B Arus elektrik akan mengalir melalui
lintasan yang berbeza
C Jika satu mentol terbakar, mentol yang lain
masih menyala
D D Jika satu komponen elektrik yang
disambungkan dalam litar itu mengalami
kerosakan, seluruh litar tidak akan
berfungsi
48
Bahagian B
[40 markah]
Jawab semua soalan.
1 Maklumat berikut merujuk proses kerja penyelesaian masalah bukan inventif yang tidak mengikut
urutan.
A Membuat pilihan penyelesaian
B Melaksanakan pilihan penyelesaian
C Mengenal pasti masalah
D Menilai penyelesaian masalah sama ada berjaya atau tidak
E Menyenaraikan pilihan untuk menyelesaian masalah
Susun langkah mengikut urutan yang betul dengan menulis A, B, D dan E dalam ruang jawapan yang
disediakan. Jawapan C diberi.
C E A B D
[4 markah]
2 Maklumat di bawah adalah tentang garisan interaksi.
A Berguna tetapi berlebihan
B Bermasalah
C Berguna tetapi tidak mencukupi
D Berguna
Padankan simbol garisan interaksi dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
[4 markah]
49
3 Berikut ialah prinsip iventif bagi kaedah pemisahan masa dan ruang.
A Kuantiti setempat
B Tidak simetri
C Kedinamikan
D Pembuangan dan pemulihan
Padankan prinsip inventif itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Memecahkan satu objek pada bahagian kecil yang oleh bergerak C
Mengubah bentuk satu objek daripada simetri menjadi tidak simetri B
Menjadikan setiap bahagian objek memenuhi fungsi berbeza yang berguna A
Membuang bahagian yang telah menjalankan fungsinya

D
[4 markah]
4 Tandakan () bagi kaedah pembuatan produk secara konvensional dan () bagi keadah yang tidak
berkenaan pada ruang yang disediakan.
[4 markah]
50
5 Berikut ialah teknologi pembuatan produk.
A Kaedah konvensional
B Kaedah moden
Padankan teknologi itu dengan menulis A dan B pada ruang yang disediakan.
Produk disiapkan dengan tepat B
Kos pembuatan yang tinggi A
Nilai estetika produk yang tinggi A
Mempunyai piawaian yang ditetapkan B
[4 markah]
6 Berikut ialah sebahagian langkah proses tuangan menggunakan epoxy resin dan epoxy hardener.
Susunkan langkah itu dengan menulis 1, 2, 4 dan 5. Langkah 3 dan 6 telah diberi.
Biarkan bahan mengeras dan keluarkan hasil tuangan daripada acuan 6
Kacau campuran sehingga sebati 4
Sediakan epoxy resin dan epoxy hardener mengikut sukatan 2
Sediakan acuan 1
5
Tuangkan ampuran bahan ke dalam acuan
Tuang epoxy resin diikuti epoxy hardener ke dalam bekas 3
[4 markah]
51
7 Namakan komponen mekanikal yang ditunjukkan dalam rajah di bawah.
Pautan (Linkage) Tuil/Tuas (Lever) Gear Takal
[4 markah]
8 Berikut ialah komponen mekanikal.
A B C D
Padankan komponen mekanikal itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Digunakan untuk memindahkan kuasa daripada sumber kepada penerima A
Digunakan sebagai pengantara bagi objek yang berputar D
Digunakan untuk mengangkat objek yang berat B
Digunakan untuk menghubungkan takal pemacu dengan takal dipacu C
[4 markah]
52
9 Berikut ialah elemen dalam sistem elektrik.
A Sumber
B Medium
C Beban
D Kawalan
Padankan elemen itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Sebarang peralatan elektrik yang disambungkan pada litar elektrik untuk C

membolehkannya berfungsi
Punca pengeluaran tenaga elektrik seperti tenaga matahari A
Kaedah memutus atau menyambung litar elektrik

D
Sebagai perantaraan antara sumber dan beban. Terdiri daripada medium B

yang berwayar dan medium tanpa wayar
[4 markah]
10 Rajah di bawah merupakan litar elektrik dalam suatu gajet.

3V
M1
M2
(a) Kirakan nilai rintangan, jika arus dalam litar ialah 6A.
V
R =
I
3
=
6
= 0.5
(a) Kira nilai kuasa.
P = VuI
= 3u6
= 018 w
[4 markah]
53
Bahagian C
[20 markah]
Jawab semua soalan.
1 Rajah 1 menunjukkan satu model 3D.
Rajah 1
(a) Nyatakan dua cara untuk menghasilkan model 3D.
(i) [Apa] Menggunakan acuan dan tuangan.
(ii) [Apa] Menggunakan pen 3D/pencetak 3D.

[2 markah]
(b) Huraikan proses membuat model 3D dengan kaedah acuan dan tuangan menggunakan epoxy
resin dan epoxy hardener.
t[Bagaimana] Sediakan acuan.
t[Bagaimana] Sediakan epoxy resin dan epoxy hardener.
t[Bagaimana] Sediakan sukatan epoxy resin dan epoxy hardener dengan nisbah 50-50 dan tuang epoxy resin
ke dalam bekas mengikut sukatan.
t[Bagaimana] Tuang pula epoxy hardener ke dalam bekas.
t[Bagaimana] Kacau campuran kedua-dua bahan sehingga sebati.
t[Bagaimana] Tuangkan campuran bahan itu ke dalam acuan.
t[Bagaimana] Biarkan bahan tersebut mengeras dan keluarkan hasil tuangan daripada acuan.
[7 markah]
(c) Nyatakan satu bahan yang boleh digunakan untuk membuat model 3D dengan kaedah acuan
dan tuangan selain daripada bahan di atas.
[Apa] Plaster of paris, getah, plastik
(Mana-mana jawapan di atas)
[1 markah]
54
2 Rajah 2 menunjukkan satu produk mekanikal.
Rajah 2
(a) Apakah komponen X tersebut?
[Apa] Gear
[1 markah]
(b) Apakah fungsi komponen yang dinyatakan di (a)?

[Apa] Memindahkan kuasa
[1 markah]
(c) Huraikan cara produk tersebut berfungsi dengan menerangkan input, proses dan output yang
terlibat.
[Apa] Input: Tangan memegang dan memusingkan pemutar
[Apa] Proses: Pemutar memutarkan gear
[Apa] Output: Roda pemotong memotong penutup tin
[6 markah]
(d) Nyatakan dua produk lain yang menggunakan komponen X.

(i) [Apa] Jam mekanikal
(ii) [Apa] Mesin pengisar ais

(Mana-mana jawapan di atas)
[2 markah]
55
Bab
e-RPH
Aplikasi Teknologi
2d JAWAPAN

A Nyatakan definisi bagi mikropengawal dan mikropemproses. SP 2.4.1 TP 1
Mikropengawal merupakan suatu peranti kawalan dalam satu cip yang

Mikropengawal
¯ terdiri daripada Unit Pemprosesan Pusat (CPU), RAM (Random Access
memory),y ROM (Read
(Read Only Memory)
y dan port Input/Output.
Mikropemproses
¯ Peranti pemprosesan mikro dalam satu cip yang digunakan bersama
dengan cip-cip sokongan seperti Input, Output, RAM dan ROM.
B Berikut ialah gambar rajah blok bagi mikropengawal. SP 2.4.1 TP 1
K L
M N
Apakah K, L, M dan N?
Unit Pemprosesan pusat/Central Processing Unit

K (CPU)
M Read Only Memory (ROM)
L Random Access Memory (RAM) N Port Input (I)/Output (O)
C A, B dan C merupakan bahagian yang terdapat dalam mikropengawal (microcontroller).

SP 2.4.2 TP 2
A Input
B Unit pemprosesan pusat (CPU)
C Output
Padankan pernyataan berikut dengan bahagian yang betul dengan menulis A, B dan C dalam ruang
yang disediakan.
Menerima isyarat daripada CPU dan menghantar isyarat kepada peranti output C
Menerima isyarat daripada peranti input A
Memproses isyarat daripada input dan menghantar isyarat kepada output B
56
A A dan B merupakan jenis peranti. SP 2.4.2 TP 2
A Peranti input
B Peranti output
Padankan peranti berikut dengan jenisnya yang betul dengan menulis A dan B pada ruang yang
disediakan.
A B B A
B Nyatakan fungsi bagi peranti yang berikut. SP 2.4.2 TP 2
1 2
Fungsi: Fungsi:
Mengesan dan membaca ukuran jarak antara penderia Mengesan kehadiran air pada sesuatu tempat
dengan objek/halangan
3 4
Fungsi: Fungsi:
Mengeluarkan cahaya dan sebagai lampu perhiasan Mengesan pergerakan haba yang dihasilkan oleh
manusia atau haiwan
57
A Tandakan () pada dua jenis lakaran reka bentuk elektronik. SP 2.4.3
Lakaran reka bentuk litar skematik
Lakaran simbol komponen
Lakaran gambar rajah blok
A Rajah berikut menunjukkan lakaran litar skematik bagi satu reka bentuk elektronik yang akan
dibina. SP 2.4.3 TP 3
Hasilkan lakaran gambar rajah blok bagi litar di atas.
58
A Jelaskan maksud litar simulasi. SP 2.4.4
Litar Simulasi Litar simulasi ialah litar yang hampir menyerupai litar sebenar.
B Nyatakan kegunaan litar simulasi. SP 2.4.4 TP 2
Kegunaan Litar Simulasi
Litar simulasi digunakan untuk melihat cara-cara sesuatu sistem yang dibina itu beroperasi dan berfungsi sebelum
sistem sebenar dibangunkan bagi mengurangkan masalah kerosakan.
C Padankan arahan dan fungsi yang betul bagi membina sebuah simulasi asas menggunakan
blok. SP 2.4.4 TP 2
Arahan Fungsi
1 ButtonA1_Show = On Untuk memaparkan blok dan perkataan pada simulasi yang digunakan.
2 ~Note Untuk menulis catatan pengaturcaraan yang dibina.
3 If ButtonA1 = Pressed Untuk mengesan sama ada butang tertentu ditekan pada antara muka.
Arahan untuk mengawal blok simulasi output berdasarkan tujuan yang hendak
4 ........................... dilakukan.
5 Goto = 1 Untuk melengkapkan sebuah pengaturcaraan dan menghantar arahan ke baris 1.
59
A Lengkapkan langkah penyambungan litar input dan litar output pada mikropengawal di bawah.
SP 2.4.5
i-THINK Peta Alir
1 Sediakan komponen, peranti,

Baca dan fahami bahan dan papan litar 2 Bina litar input dan litar
litar skematik. elektronik mikropengawal output.
yang diperlukan.
3 Sambungkan litar input dan Semak penyambungan

litar output menggunakan
4 Pastikan litar input dan litar
wayar pelompat dan soket
output dipasang pada plag litar yang dilakukan
yang betul pada papan litar berdasarkan litar
pada plag papan litar
mikropengawal.
elektronik mikropengawal. skematik.
B Hasilkan satu lakaran litar skematik pengesanan kebakaran yang menggunakan peranti pengesan
kehadiran asap dan menghasilkan bunyi amaran. SP 2.4.5 TP 3 KBAT Mencipta
PENDERIA ASAP
PEMBAZ
GND
2
1
+5V
D0
A0
D12 D13
D11 3V3
R1
GND
SDA
D10 REF
VCC
SCL
LED1
220 D9 A0
1 2
D8 A1
D7 A2
LED2 R1 D6 A3
220 D5 A4
1 2 D4 A5
D3 A6
D2 A7
GND 5V
RST RST
RXD GND
TXD Vin
SUIS
BATERI 9V 1
2
3
60
A Jelaskan fungsi pada simbol arahan di bawah. SP 2.4.6 TP 2
i-THINK Peta Dakap

° 1 Berfungsi untuk memadamkan semua pengaturcaraan yang
Clear ®
° all
° ° telah dibina pada ruangan halaman home.
° ¯
°
° 2 Berfungsi mencapai projek pengaturcaraan yang telah disimpan.
Fungsi pada ° Open °
® ®
Simbol Arahan ° project °
° ¯
°
°
° °
3 Berfungsi menyimpan pengaturcaraan.
° Save
project ®
¯ °
¯
B Nyatakan fungsi bagi arahan atur cara di bawah. SP 2.4.6 TP 2
Fungsi bagi Arahan Atur Cara
End_if _Note Read_Controller
1 Pengakhiran arahan yang 2 Untuk menulis catatan 3 Permulaan arahan yang

wajib digunakan untuk tentang pengaturcaraan yang wajib digunakan apabila
menamatkan sebarang dibina. menggunakan peranti input.
arahan menggunakan ‘If'.
C Bina sebuah pengaturcaraan secara teks dengan menggunakan beberapa peranti input yang
diberikan oleh guru. SP 2.4.6 TP 6 KBAT Mencipta
61
Berdasarkan litar elektronik yang telah dibina, buat pengujian kefungsian litar tersebut.
SP 2.4.7 TP 4 KBAT Menganalisis
Kekutuban Penyambungan Komponen/ Ujian Meter Pelbagai

Bil. Litar
Betul/Salah Peranti Berfungsi/Tidak Berfungsi
1 Input Betul Suis tekan tutup Berfungsi
Perintang tetap
2 Output Betul diod pemancar Berfungsi
cahaya
Aktiviti PIB
(Pengujian kefungsian litar elektronik ini berdasarkan litar yang dibina oleh murid)
Ibu bapa dan murid melakukan aktiviti:

1 Mengenal pasti fungsi-fungsi peranti input digital dan peranti input analog.
2 Melukis simbol bagi komponen, peranti atau bahan yang digunakan dalam papan litar elektronik mikropengawal berserta
fungsinya.
62
Nyatakan jenis penambahbaikan yang boleh dilakukan pada reka bentuk litar elektronik yang telah
dibina. SP 2.4.8 TP 5 KBAT Menganalisis
Bil. Kelemahan Penambahbaikan
1 Peranti input Gantikan dengan penderia yang lain.
Aktiviti PAK-21
2 Peranti output Tambahkan diod pemancar cahaya (LED) yang berlainan warna.
(Penambahbaikan berdasarkan hasil kerja murid)
AKTIVITI Kerja Berkumpulan (Team Project)
1 Guru menyediakan gambar-gambar bagi peranti input analog, peranti input digital dan peranti output. Gambar disediakan dalam
beberapa set mengikut bilangan kumpulan di dalam kelas. Setiap set gambar diletakkan di dalam sampul surat. Guru juga akan
menyediakan satu set soalan berkaitan peranti-peranti tersebut.
2 Murid membentuk kumpulan seramai tiga hingga empat orang ahli dalam satu kumpulan.
3 Setiap kumpulan diberikan satu sampul surat yang mengandungi satu set gambar peranti input analog, peranti input digital dan
peranti output yang telah disediakan.
4 Setiap kumpulan diminta untuk berbincang berkenaan peranti-peranti tersebut.
5 Setiap kumpulan akan diminta untuk bersedia dan memegang gambar-gambar peranti tersebut.
6 Guru akan membacakan soalan dan setiap kumpulan diminta untuk mengangkat gambar peranti yang berkaitan dengan soalan
yang dibacakan.
7 Kumpulan yang menjawab dengan betul akan diberikan satu markah bagi setiap soalan.
8 Kumpulan dengan markah tertinggi akan dikira sebagai pemenang.
e-Soalan
e-Soalan
Imbas Kod QR untuk

muat turun latihan
tambahan Bab 2d.

63
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah betul tentang Antara berikut, yang manakah betul tentang
mikropengawal? lakaran reka bentuk litar elektronik itu?
A Menjalankan kawalan mudah berdasarkan A Menggunakan simbol yang telah
pengaturcaraan yang telah dimuatkan di ditetapkan
dalamnya seperti pintu pagar automatik B Menunjukkan aliran kendalian suatu litar
B Digunakan bersama-sama dengan cip-cip elektrik
sokongan yang lain seperti input, output, C Mewakili suatu sistem yang ringkas
RAM dan ROM tentang cara sistem beroperasi
C Digunakan untuk melakukan kawalan D Menggunakan garisan lurus untuk
yang besar seperti komputer menyambungkan simbol komponen
D Peranti pemprosesan dalam satu cip
5 Rajah 2 menunjukkan simbol peranti yang
2 Antara berikut, yang manakah fungsi digunakan dalam papan litar elektronik
bahagian input pada mikropengawal? mikropengawal.
A Menghasilkan isyarat kepada
mikropengawal dalam bentuk digital
B Menerima isyarat dan menghantarkannya
kepada Unit Pemprosesan Pusat (CPU)
C Menerima isyarat daripada Unit Rajah 2
Pemprosesan Pusat (CPU) dan
menghantarnya kepada peranti output Apakah fungsi peranti itu?
D lsyarat yang diterima daripada input akan A Membekalkan bekalan kuasa
diproses oleh CPU, kemudian CPU akan B Menyimpan dan membuang cas elektrik
menghasilkan isyarat kepada output C Mengawal dan mengehadkan arus
elektrik
3 Antara berikut, yang manakah peranti output? D Membenarkan arus elektrik mengalir satu
I Pembaz arah sahaja
II Suis mikro
III Suis tekan buka 6 Antara berikut, yang manakah kumpulan
IV Diod Pemancar Cahaya arahan dalam litar simulasi?
A I dan III I Graphic design
B I dan IV II Controller
C II dan III III End If
D II dan IV IV Save
A I dan II
4 Rajah 1 menunjukkan lakaran reka bentuk B I dan IV
litar elektronik. C II dan III
D II dan IV
7 Apakah sistem yang digunakan bagi

menghubungkan semua cip sokongan yang
berada di luar mikropemproses?
A Bus
B RAM
Rajah 1
C ROM
D Input-Output
64
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Namakan peranti output yang ditunjukkan di bawah.
(a) Pembaz (Buzer Piezzo) (b) Motor Arus Terus
(c) Diod Pemancar Cahaya

(d) Suis mikro
(LED)
[4 markah]
2 Berikut ialah dua jenis peranti input.
A Peranti input digital

B Peranti input analog
Padankan peranti input berikut dengan menulis A atau B pada ruang yang disediakan.
Suis mikro A
Penderia air A
Penderia cahaya B
Penderia jarak B
[4 markah]
65
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1 Rajah 3 menunjukkan satu lakaran projek Diod Pemancar Cahaya Berkelip yang akan dihasilkan oleh
Amir.
Rajah 3
(a) Lakarkan gambar rajah blok bagi projek tersebut.
Diod pemancar
Suis tekan tutup Mikropengawal
cahaya
(Input) (Proses)
(Output)
Bekalan kuasa 12 V
[1 markah]
(b) Lengkapkan jadual di bawah berkenaan peranti yang akan digunakan dalam projek tersebut.
Bahagian Jenis Peranti Nama Peranti Fungsi Peranti
[Bagaimana] Menghasilkan isyarat kepada

Input [Apa] Peranti input [Apa] Suis tekan
mikro pengawal dalam bentuk digital/
digital tutup
Mengalirkan arus dalam litar.
[Bagaimana] Menjalankan kawalan

[Apa]
Proses [Apa] Mikropengawal berdasarkan pengaturcaraan yang telah
Mikropengawal
ditetapkan.
[Bagaimana] Menghasilkan cahaya apabila

[Apa] Diod
Output [Apa] Peranti output arus elektrik melaluinya dan berkelip mengikut
pemancar cahaya
aturcara yang dimuatkan dalam mikropengawal.
[9 markah]
66
Bab
e-RPH
Aplikasi Teknologi
2e JAWAPAN

A Nyatakan maksud berikut. SP 2.5.1 TP 1
1 Teknologi pertanian yang menggabungkan akuakultur dan hidroponik

Akuaponik
dalam satu pusingan air
Maksud
2 Susunan komponen dan bahan yang menggabungkan akuakultur dan
Reka bentuk
sistem hidroponik dalam satu sistem
akuaponik
B Rajah berikut menunjukkan kitaran sistem akuaponik. SP 2.5.1
B
D
Padankan keterangan berikut dengan proses yang berlaku dalam rajah dengan menulis A, B, C dan D
dalam ruang yang disediakan.
Ammonia terhasil dalam bahan kumuh ikan C
Air yang disaring menjadi bersih dan masuk semula ke dalam takungan untuk
B
kegunaan ikan
Tanaman akan menggunakan nitrat sebagai nutrien. Air yang mengalir disaring oleh
A
media tanaman dan akar tanaman
Bakteria memecahkan ammonia untuk menjadi nitrit dan nitrat D
67
Rajah berikut menunjukkan dua reka bentuk sistem akuaponik. SP 2.5.2 TP 2

Laman Web
A B
1 Namakan sistem akuaponik:

A: [Apa] Sistem NFT
B: [Apa] Sistem Raft
2 Nyatakan dua kelebihan bagi reka bentuk sistem akuaponik A dan B.
A B
[Apa] Sedikit air diperlukan untuk mengairi [Apa] Akar tanaman boleh menyerap nutrien secara
tanaman terus di dalam air
[Apa] Tanaman tumbuh lebih cepat/produktiviti

[Apa] Pam yang digunakan lebih kecil
lebih tinggi
3 Berdasarkan jawapan (2) di atas, sistem yang manakah lebih sesuai digunakan dalam
penghasilan tanaman dan ternakan ikan secara komersial?
[Apa] Sistem B/Sistem Raft
LAMAN WEB
Imbas kod atau layari http://www.

akuaponik.my/pengenalan-sistem-
akuaponik/ untuk mengetahui tentang
sistem akuaponik.
68
A Namakan komponen akuaponik berikut pada ruang yang disediakan. SP 2.5.3
Aktiviti PAK-21
Penapis Bekas tanaman Sistem perpaipan
B Padankan komponen sistem akuaponik berikut dengan fungsi yang betul. SP 2.5.3
Komponen Akuaponik Fungsi
Memegang tanaman agar

dapat tumbuh
Tempat untuk memelihara

dan pembiakan ikan
Memindahkan air dari tangki

ikan ke bekas tanaman
AKTIVITI Peta Minda (Mind Map)
1 Guru membahagikan murid secara berpasangan mengikut warna kegemaran.

2 Guru membacakan soalan-soalan berkaitan akuaponik.
3 Murid memberi respon atau menjawab soalan secara bergilir-gilir dengan pasangan.
69
Hasilkan sebuah lakaran reka bentuk sistem akuaponik mengikut kreativiti dan idea anda.
SP 2.5.4 TP 3 KBAT Mencipta
70
A Lengkapkan borang analisis elemen reka bentuk sistem akuaponik di bawah. SP 2.5.5 TP 5
KBAT Menganalisis
Digunakan/Tidak
Elemen Reka Bentuk Analisis Elemen

1 Garisan Garisan boleh dilihat pada rangka sistem.
2 Rupa Mempunyai rupa geometri pada bekas tanaman.
3 Bentuk Bentuk geometri digunakan pada bekas tanaman.
Terdapat tekstur licin dan kasar pada reka bentuk akuaponik yang
4 Tekstur
digunakan.
5 Saiz Terdapat pelbagai saiz pada reka bentuk akuaponik yang digunakan.
6 Warna Warna terang digunakan.
7 Ruang Ruang terdapat pada akuarium dan bekas tanaman.
8 Nilai Tidak ada tona warna yang digunakan dalam lakaran.
(Jawapan berdasarkan hasil kerja murid di halaman 70)
B Lengkapkan borang analisis prinsip reka bentuk sistem akuaponik di bawah. SP 2.5.5 TP 5
KBAT Menganalisis
Digunakan/Tidak
Prinsip Reka Bentuk Analisis Prinsip

1 Keseimbangan Dapat dilihat dari reka bentuk akuaponik.
2 Pengulangan Dilihat pada rangka sistem.
3 Kontras Terdapat unsur kontras pada reka bentuk.
4 Kepelbagaian Terdapat pelbagai gaya dan nilai dalam reka bentuk.
5 Kesatuan Semua elemen bergabung membentuk kesatuan.
6 Keringkasan Reka bentuk yang ringkas.
7 Harmoni Reka bentuk akuaponik yang harmoni.
8 Pergerakan Pergerakan berdasarkan sudut pandangan mata pada hasil reka
9 Penekanan Penekanan diberikan pada tanaman.
10 Pembahagian
(Jawapan berdasarkan hasil kerja murid di halaman 70)
71
A Berdasarkan lakaran pada halaman 70, bina model reka bentuk sistem akuaponik. SP 2.5.6 TP 3
KBAT Mencipta
Tampal gambar hasil kerja murid di sini
B Susun langkah membina model sistem akuaponik dengan menulis nombor mengikut urutan yang
betul. SP 2.5.6 TP 3
Langkah Jawapan
Buat lubang dengan menggunakan mesin gerudi dan hole saw untuk
5
meletakkan pasu kecil.
Sediakan bekas penanaman. 4
Buat pemasangan kerangka sistem akuaponik. 3
Sediakan komponen utama dan bahan yang akan digunakan. 2
Isi tangki ikan dengan air dan uji sistem akuaponik. 10
Pasangkan sambungan air untuk saluran air masuk dan air keluar yang
7
menghubungkan bekas tanaman dengan tangki.
Letakkan tangki ikan pada kerangka dan buat pemasangan pada pam
8
dengan sistem perpaipan.
Sediakan peralatan seperti paip beroda, mesin gerudi tangan dan set hole
1
saw.
Buat pemasangan sistem perpaipan. 6
Susun pasu kecil di dalam lubang pada bekas penanaman. 9
72
A Nyatakan kriteria penilaian reka bentuk sistem akuaponik. SP 2.5.7
i-THINK Peta Dakap

° 1 [Apa] Kecenderungan inovasi, kreativiti dan keaslian reka bentuk.
°
Aktiviti PAK-21
°
°
° 2 [Apa] Kandungan unsur simbolik, emosi, estetika dan penampilan.
°
°
°
Kriteria Penilaian ° 3 [Apa] Kecenderungan fungsi dan praktikal.
Reka Bentuk Sistem ®
Akuaponik °
°
° 4 [Apa] Kekuatan kualiti dan kebolehpasaran.
°
°
°
°
° 5 [Apa] Ergonomik.
°
¯
B Buat analisis model reka bentuk sistem akuaponik dengan melengkapkan maklumat pada borang
penilaian di bawah. SP 2.5.7 TP 4 KBAT Menganalisis
Kriteria Reka Bentuk Produk Ya/Tidak

1 Inovasi yang original Ya
2 Keupayaan penghasilan produk (pengetahuan, kemahiran, pemilihan bahan dan

Ya
prasarana)
3 Ergonomik dan keselamatan (produk – dengan persekitaran) Ya
4 Nilai komersial (kebolehpasaran) Ya

Jawapan berdasarkan hasil kerja murid
e-Soalan
Imbas Kod QR untuk

muat turun latihan
tambahan Bab 2e.
AKTIVITI Kerusi Panas (Hot Seat)
1 Guru menyediakan tiga keping gambar reka bentuk akuaponik.

2 Murid dibahagikan kepada tiga kumpulan.
3 Wakil daripada setiap kumpulan akan diberikan satu gambar reka bentuk akuaponik.
4 Setiap kumpulan diminta untuk berbincang berkenaan jenis reka bentuk akuaponik yang diterima. Perbincangan diberi masa
selama 10 hingga 15 minit.
5 Setelah perbincangan tamat, guru memilih seorang wakil daripada setiap kumpulan untuk duduk di kerusi yang disediakan
di hadapan kelas.
e-Soalan
6 Gambar akuaponik yang diterima oleh setiap kumpulan akan ditampal pada papan tulis.
7 Kemudian, guru akan memulakan sesi soal jawab dengan meminta mana-mana murid untuk bertanyakan soalan kepada murid
yang duduk di hadapan kelas. Soalan mestilah berkenaan jenis reka bentuk akuaponik yang diterima oleh kumpulan tersebut.
8 Setiap jawapan yang betul daripada murid yang duduk di hadapan akan diberikan markah. Markah hanya diberi apabila guru
berpuas hati dengan jawapan tersebut.
9 Kumpulan dengan markah tertinggi akan dikira sebagai pemenang.
73
A Nyatakan penilaian yang diambil dalam penambahbaikan reka bentuk sistem akuaponik yang
lebih efisien. SP 2.5.8
i-THINK Peta Pokok
Penilaian dalam Penambahbaikan

Reka Bentuk Sistem Akuaponik
1 Permintaan 2 Kaji selidik 3 Sumber asli 4 Menambah baik

pelanggan elemen estetika
B Sediakan satu laporan lengkap model reka bentuk sistem akuaponik yang mengandungi semua
perkara di bawah. SP 2.5.8 TP 6 KBAT Mengaplikasi
Aktiviti PIB
1 Muka hadapan
2 Penghargaan
3 Abstrak atau ringkasan
4 Isi kandungan
5 Pengenalan
6 Laporan:
(a) Jadual kerja
(b) Lakaran reka bentuk baharu
(c) Borang analisis elemen
(d) Borang analisis prinsip
(e) Model reka bentuk
(f) Senarai semak penilaian model reka bentuk baharu
(g) Kekuatan dan kelemahan model
7 Penutup
8 Bibliografi
9 Lampiran
(Guru menilai laporan kerja murid)

1 Mengenal pasti komponen-komponen akuaponik.
2 Membina model reka bentuk sistem akuaponik.

74
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah maksud 5 Rajah 1 menunjukkan satu reka bentuk sistem
akuaponik? akuaponik.
A Sistem pengaliran air dari kolam ikan ke
media penanaman
B Teknologi pertanian yang menggabungkan
akuakultur dan hidroponik
C Susunan komponen dan bahan akuakultur
dengan sistem hidroponik Rajah 1
D Sistem pengaliran air dari media
penanaman apabila air sudah memenuhi Apakah kelebihan reka bentuk sistem
media penanaman akuaponik tersebut?
A Membekalkan nutrien secara terus kepada
2 Antara berikut, yang manakah pernyataan akar tumbuhan
yang betul tentang akuaponik secara kitaran? B Membantu pembersihan berlaku secara
A Ikan dipelihara di dalam bekas dan semula jadi
tanaman berada di atas permukaan air C Menggalakkan penambahan kuantiti
dengan akar yang terendam tumbuhan
B Menggunakan kolam, tangki atau bekas D Mengelakkan persaingan antara tumbuhan
yang sama untuk ikan dan tanaman
C Menggunakan tangki ikan dan bekas 6 Rajah 2 menunjukkan bahan penyambungan
tanaman secara berasingan paip yang digunakan dalam akuaponik.
D Menggunakan media tanaman seperti
sabut kelapa
3 Berikut ialah pernyataan tentang model

akuaponik.
Rajah 2
t Dikenali sebagai sistem pasang surut.
t Menggunakan alat yang dikenali sebagai Apakah nama bahan penyambungan itu?
loceng sifon. A Siku 90° sama
B Tee pengecil
Apakah model yang dimaksudkan itu? C Tee sama
A Sistem Raft D Palam
B Sistem takungan
C Sistem Ebb & Flow 7 Apakah tujuan utama teknologi pertanian
D Sistem NFT (Nutrient Film Technique) akuaponik dibangunkan dan menjadi lebih
baik daripada akuakultur dan hidroponik?
4 Antara berikut, yang manakah kelebihan A Meningkatkan sumber makanan
sistem Raft? B Menjimatkan kos pengurusan tanaman
A Penggunaan air yang sedikit dan ternakan
B Memerlukan pam yang kecil C Dapat menghasilkan tanaman dan
C Biji benih boleh ditanam terus pada media ternakan dalam masa yang sama
penanaman D Mengurangkan kadar ammonia di dalam
D Akar tanaman menyerap nutrien organik air seterusnya mengekalkan kualiti air
dalam air secara terus untuk tanaman dan ternakan
75
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Berikut merupakan sistem kitaran akuaponik.
A Akuaponik secara takungan
B Akuaponik secara kitaran
Padankan pernyataan yang betul berkaitan cara akuaponik dijalankan dengan menulis A dan B
pada ruang yang disediakan.
Hanya menggunakan kolam, tangki atau bekas yang sama untuk ikan dan tanaman A
Ikan berada di dalam bekas dan tanaman berada di atas permukaan air dengan akar A
yang terendam
Menggunakan dua bekas, iaitu tangki dan bekas tanaman secara berasingan B
Penyediaan oksigen untuk akar tanaman lebih sihat selain mengurangai risiko busuk B
akar
[4 markah]
3 Tandakan () pada media penanaman yang digunakan pada Sistem Ebb & Flow.
Pecahan genting
Batu kerikil
Kain flanel
Rock wool
Arang
Hidroton
[4 markah]
76
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1 Rajah 3 menunjukkan dua jenis sistem akuaponik.
A B
Rajah 3
(a) Namakan sistem akuaponik tersebut.

A : [Apa] Sistem Raft
B : [Apa] Sistem Ebb & Flow
[2 markah]
(b) Nyatakan perbezaan yang terdapat dalam sistem tersebut.
A B
(i) [Mengapa] Tidak menggunakan media (i) [Mengapa] Menggunakan media tanaman.
penanaman.
(ii) [Mengapa] Tidak menggunakan loceng sifon. (ii) [Mengapa] Menggunakan loceng sifon yang
perlu kerap diselenggara.
(iii) [Mengapa] Akar tanaman terendam di dalam (iii) [Mengapa] Akar tanaman tidak terendam di
air dan menyerap nutrien secara terus. dalam air kerana menggunakan sistem pasang
surut.
[6 markah]
(c) Berdasarkan jawapan di (b), pilih sistem akuaponik yang sesuai dengan pokok kangkung.
[Apa] Sistem Raft
[1 markah]
(d) Nyatakan satu jenis sistem akuaponik selain daripada sistem di atas.
[Apa] Sistem NFT (Nutrient Film Technique)
[1 markah]
77
Bab
e-RPH
Aplikasi Teknologi
2f JAWAPAN

A Nyatakan takrif berikut. SP 2.6.1 TP 1
Sesuatu bahan yang boleh dimakan dalam bentuk pepejal atau cecair dan dihasilkan
Makanan daripada haiwan dan tumbuhan.
Reka bentuk Aktiviti merealisasikan idea kepada bentuk makanan yang melibatkan inovasi dan
makanan kreativiti.
B Nyatakan empat aspek dalam reka bentuk makanan. SP 2.6.1
1 Makanan dari segi estetika, komunikasi dan perwakilan
2 Peralatan dan perkakasan yang digunakan untuk menyedia dan mengambil makanan
3 Aktiviti komunikasi untuk mempromosikan produk makanan
4 Proses, kaedah dan ruang tempat produk diproses, diedar dan digunakan
C Rajah berikut menunjukkan reka bentuk makanan. SP 2.6.1
A B
Padankan rajah berikut dengan klasifikasi reka bentuk makanan yang betul dengan menulis A dan
B pada ruang yang disediakan.
Reka bentuk pada makanan itu sendiri B
Reka bentuk susunan makanan dalam bekas atau pinggan A
78
A Rajah di bawah menunjukkan satu reka bentuk makanan. SP 2.6.2 TP 1
Huraikan kepentingan reka bentuk makanan di atas dari segi:

(a) Menzahirkan nilai estetika [Apa] Reka bentuk kek yang menarik dapat menzahirkan nilai estetika yang
memberi nilai tambah serta berpotensi dipasarkan.
(b) Melindungi etika sosial [Apa] Rekaan bahan makanan pada kek menonjolkan nilai inovatif dan kreatif yang
Aktiviti PIB
tidak menyentuh sensitiviti sosial.
B Rajah di bawah menunjukkan beberapa jenis kuih tradisional yang menjadi identiti masyarakat
Malaysia. SP 2.6.2 TP 1
Kuih Bakul Muruku Kuih Koci
(a) Nyatakan kepentingan reka bentuk makanan yang berkaitan dengan reka bentuk kuih tradisional
pelbagai kaum tersebut.
[Apa] Kepelbagaian etika budaya
(c) Huraikan kepentingan reka bentuk makanan bagi kuih tradisional di atas.
(i) [Apa] Idea reka bentuk kuih tradisional tersebut bersumberkan budaya kaum mereka masing-masing.
(ii) [Apa] Reka bentuk kuih tradisional tersebut dapat mempromosikan budaya bagi kaum mereka di dalam dan
luar negara.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

1 Mengumpul lima keping gambar reka bentuk pembungkusan makanan daripada pelbagai sumber. Kemudian, kenal pasti
penggunaan elemen dan prinsip reka bentuk pada gambar tersebut.
2 Pilih satu reka bentuk makanan bertemakan sarapan pagi ala-Barat daripada mana-mana sumber. Kemudian, lakarkan reka
bentuk makanan tersebut dengan menerapkan elemen dan prinsip reka bentuk.
79
A Rajah di bawah menunjukkan reka bentuk persembahan buah tembikai. SP 2.6.3 TP 2
Nyatakan fungsi alatan membentuk dan mengukir yang digunakan untuk menghasilkan reka bentuk
buah tembikai tersebut.
Alatan Fungsi
Pisau turning Digunakan untuk membentuk, merapi dan membuang kulit tembikai.
Pisau ukir Digunakan untuk mengukir bentuk bunga pada tembikai.
B A, B dan C merupakan perkakasan dalam proses penyediaan reka bentuk makanan.

SP 2.6.3 TP 2
A B C
Padankan perkakasan tersebut dengan kegunaannya yang betul dengan menulis A, B dan C pada
ruang yang disediakan.
Mengadun adunan kek, biskut, roti, mi dan pasta B
Mengisar bawang dan cili A
Membakar biskut dan kek C
80
Lakarkan reka bentuk dan pembungkusan makanan dengan melabelkan elemen dan prinsip yang
digunakan. SP 2.6.4 TP 3 KBAT Mencipta
Roti
Timun
Tomato
Mayonis
Telur
Sos cili
Reka bentuk makanan

(Sandwic)
Kotak
Tingkap
(Lutsinar)
Penutup
Bekas
Reka bentuk
Video Tutorial
pembungkus sandwic

VIDEO TUTORIAL
Imbas kod QR atau layari https://www.youtube.com/

watch?v=xn9cpB1IdxA untuk mempelajari teknik
melakar serta menjustifikasi reka bentuk makanan
dan pembungkusan makanan.
81
A Berdasarkan lakaran pada halaman 81, nyatakan elemen dan prinsip reka bentuk yang digunakan
dengan melengkapkan borang di bawah. SP 2.6.4 SP 2.6.5 TP 4 TP 5 KBAT Menganalisis
Elemen Reka Bentuk Prinsip Reka Bentuk
1 Garisan 1 Kesatuan
2 2
3 3
4 4
5 5
(Jawapan berdasarkan hasil kerja murid)
B Berdasarkan lakaran pada halaman 81, hasilkan reka bentuk dan pembungkusan makanan.
SP 2.6.4 SP 2.6.4 TP 6 KBAT Mencipta
(Tampal gambar pembungkusan makanan yang dihasilkan oleh murid)
(Bergantung pada reka bentuk yang dihasilkan oleh murid)
2.6 Belum Menguasai: TP 4 TP 5 TP 6 Menguasai: TP 4 TP 5 TP 6
82
Berdasarkan reka bentuk makanan yang dihasilkan, buat penilaian dengan melengkapkan borang
penilaian hasil kerja anda di bawah. SP 2.6.6 TP 5 KBAT Menganalisis
Pencapaian
Bil. Perkara 1 2 3
Lemah Sederhana Baik
1 Perkembangan idea:

(a) Inovasi
(b) Kreativiti
Aktiviti PAK-21
(c) Keaslian reka bentuk
2 Keupayaan penghasilan:

(a) Penggunaan bahan
(b) Teknik pembuatan
3 Penilaian reka bentuk:

(a) Fungsi
(b) Estetika
(c) Ergonomik
(d) Keselamatan
(e) Nilai komersial
(Bergantung pada hasil kerja murid)
1 Guru menyediakan satu situasi bagi penyediaan reka bentuk makanan.

Contoh situasi, “Ibu anda akan meraikan ulang tahun kelahirannya pada minggu hadapan. Anda diminta untuk berbincang
dengan adik-beradik anda bagi menyediakan tiga hidangan semasa majlis meraikan ulang tahun kelahiran ibu anda nanti”.
2 Murid diminta untuk membentuk kumpulan yang terdiri daripada tidak lebih daripada empat orang murid.
3 Setiap kumpulan akan diberikan beberapa helai kertas sebak dan marker pen.
4 Setiap kumpulan kemudian diminta untuk berbincang bagi mencipta tiga set reka bentuk makanan, iaitu hidangan utama,
minuman dan hidangan pencuci mulut.
5 Setiap kumpulan diminta untuk:
(a) Menyediakan menu hidangan
Video Tutorial
(b) Menghasilkan lakaran hidangan tersebut (lakaran mestilah mengandungi maklumat yang perlu dinyatakan seperti bahan
yang digunakan, elemen dan prinsip serta justifikasi dan dimensi).
6 Perbincangan kumpulan diberi masa selama 30 minit.
7 Selepas tamat masa perbincangan, setiap kumpulan diminta untuk membuat pembentangan di hadapan kelas.
e-Soalan VIDEO TUTORIAL

e-Soalan
Imbas Kod QR untuk Imbas kod QR atau layari https://www.

youtube.com/watch?v=mWQvKkH6LB4 untuk
e-Soalan
muat turun latihan

tambahan Bab 2f. mengetahui cara penilaian reka bentuk
makanan yang dihasilkan.
Untuk tujuan pembelajaran Untuk tujuan pembelajaran

83
Reviu Bab
Bahagian A
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah maksud reka 4 Antara berikut, yang manakah pernyataan
bentuk makanan? yang betul tentang tipografi dalam
A Penghasilan makanan dalam pelbagai pembungkusan makanan?
hidangan A Memberikan nama kepada sesuatu produk
B Sesuatu bahan yang boleh dimakan dalam B Menggambarkan produk yang dibungkus
bentuk pepejal atau cecair C Mencipta jenama kepada sesuatu produk
C Pengetahuan tentang penghasilan idea
D Menggambarkan identiti sesuatu produk
reka bentuk makanan
D Aktiviti merealisasikan idea kepada bentuk
makanan yang melibatkan inovasi dan 5 Pilih faktor yang mempengaruhi reka bentuk
kreativiti makanan.
I Budaya setempat
2 Rajah 1 menunjukkan satu ukiran buah yang II Cita rasa individu
telah dihasilkan. III Permintaan pengguna
IV Cara hidup masyarakat
A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV
Rajah 1
6 Penciptaan alatan dan mesin ialah
Apakah klasifikasi bagi reka bentuk makanan sumbangan perkembangan dan trend
di atas? semasa reka bentuk makanan dari segi
A Reka bentuk susunan makanan dalam ________________.
bekas atau pinggan
A melindungi etika sosial
B Reka bentuk susunan pada pembungkusan
B faedah kepada pengusaha
makanan
C Reka bentuk pada makanan itu sendiri C kepelbagaian etika budaya
D Reka bentuk makanan dalam bekas D pembangunan sains dan teknologi moden
3 Pernyataan berikut adalah tentang 7 Apakah yang dimaksudkan dengan

kepentingan reka bentuk makanan. kandungan unsur simbolik dalam kriteria
penilaian reka bentuk makanan?
Reka bentuk makanan yang berkembang A Kepelbagaian idea, perubahan dan
pesat ini menyumbang kepada terciptanya penambahbaikan yang lebih baik
pelbagai jenis mesin dan alatan. B Idea imaginasi bagi menghasilkan reka
bentuk yang unik dan menarik
Apakah kepentingan reka bentuk makanan C Prinsip dan elemen yang berkaitan dengan
yang dimaksudkan itu? keindahan dan cita rasa pengguna
A Pembangunan sains dan teknologi moden D Daya penarik yang boleh mempengaruhi
B Memberikan faedah kepada pengusaha dan membawa mesej tertentu sebagai nilai
C Kepelbagaian etika budaya tambah
D Melindungi etika sosial
84
Bahagian B
Jawab semua soalan.
1 Berikut merupakan jenis alatan memotong.
A Pisau tukang masak
B Pisau penyisih
C Pisau paring
D Pisau turning
Padankan alatan memotong berikut dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Digunakan untuk membentuk, merapi dan membuang kulit buah-buahan dan

D
sayur-sayuran
Digunakan untuk memisahkan daging daripada tulangnya, membuang urat dan

lemak pada daging serta memisahkan isi ikan daripada tulang B
Semua jenis bahan masakan atau makanan dapat dipotong A
Digunakan untuk memotong buah-buahan, sayur-sayuran, keju dan mengupas

C
bawang
[4 markah]
2 Pernyataan di bawah adalah tentang klasifikasi reka bentuk makanan.
Reka bentuk susunan makanan dalam

A
bekas atau pinggan
B Reka bentuk pada makanan itu sendiri
Padankan pernyataan yang betul berkaitan klasifikasi reka bentuk makanan dengan menulis A dan B
pada ruang yang disediakan.
B B
A A
85
Bahagian C
Jawab semua soalan.
1 Encik Ahmad merupakan seorang pengusaha bagi Perusahaan Industri Kecil dan Sederhana (IKS).
Beliau menghasilkan pelbagai jenis sos pencicah seperti sos udang, sos kicap pedas, sos cili dan sos
tomato. Encik Ahmad ingin memasarkan pelbagai sos yang dihasilkan ke seluruh negara.
Berdasarkan pernyataan di atas,
(a) Nyatakan tiga faktor yang perlu dipertimbangkan oleh Encik Ahmad dalam menghasilkan reka
bentuk pembungkusan pelbagai jenis sos tersebut.
(i) [Apa] Menentukan sasaran pasaran dan demografi.
(ii) [Apa] Membentuk imej atau personaliti produk berdasarkan cita rasa dan keuntungan sasaran konsumer.
(iii) [Apa] Menentukan ciri-ciri penting produk kepada konsumer.

(Mana-mana tiga jawapan yang betul diterima)
(b) Nyatakan dua jenis bahan yang boleh digunakan sebagai pembungkusan sos tersebut.
(i) [Apa] Kaca
(ii) [Apa] Plastik
(c) Hasilkan lakaran pembungkusan bagi pelbagai jenis sos tersebut dengan mengambil kira faktor-
faktor reka bentuk pembungkusan makanan.
(Berdasarkan kreativiti murid)
86
Ujian Akhir Sesi Akademik 70
1 Jam 30 Minit
Bahagian A
[10 markah]
Jawab semua soalan.
1 Antara berikut, yang manakah maksud Antara berikut, yang manakah mesin yang
masalah inventif? berfungsi sama seperti alat di atas?
A Masalah yang mempunyai kesan A C
sampingan apabila usaha penambah-
baikan dilakukan
B Masalah yang tidak mempunyai kesan
sampingan apabila usaha penambah-
baikan dilakukan B D
C Masalah yang memerlukan penambah-
baikan
D Masalah yang sukar untuk diselesaikan
2 Rajah 1 menunjukkan satu alatan

menghidang sup. 4 Rajah 3 menunjukkan satu komponen
mekanikal dalam sistem enjin kenderaan.
SUP
Rajah 1 Rajah 3
Antara berikut, yang manakah tidak benar Apakah nama komponen itu?
bagi analisis fungsi komponen bagi produk A Rantai
tersebut? B Gelongsor
A Mangkuk menampung sup C Aci engkol
B Piring memegang mangkuk D Aci sesondol
C Tangan memegang mangkuk
D Tangkai mangkuk memegang sudu 5 Rajah 4 menunjukkan satu peralatan elektrik.
3 Rajah 2 menunjukkan sebuah alat yang

digunakan dalam pembuatan konvensional.
Rajah 4
Rajah 2
87
Apakah jenis medium yang digunakan? 9 Rajah 6 menunjukkan satu reka bentuk
A Tanpa wayar akuaponik secara kitaran.
B Automatik
C Berwayar
D Manual
6 Rajah 5 menunjukkan satu litar ringkas.
Rajah 6
Antara berikut, pilih kebaikan bagi reka

bentuk akuaponik secara kitaran berbanding
Rajah 5
akuaponik secara takungan?
Jika voltan bagi litar tersebut ialah 12 V dan I Penyerapan nutrien oleh akar berlaku
rintangan bagi setiap mentol ialah 1.0 Ω, secara langsung
tentukan nilai arusnya. II Terdapat penapisan bio yang memudahkan
A 3.0 A reka bentuk
B 4.0 A III Penyediaan oksigen bagi akar tanaman
C 12.0 A adalah lebih baik
D 36.0 A IV Dapat mengurangkan risiko serangan
bakteria dan reput akar
7 Antara berikut, yang manakah fungsi bahagian A I, II dan III
input pada mikropengawal? B I, II dan IV
A Menghasilkan isyarat kepada C I, III dan IV
mikropengawal dalam bentuk digital D II, III dan IV
B Menerima isyarat dan menghantarkannya
kepada Unit Pemprosesan Pusat (CPU) 10 Rajah 7 menunjukkan sejenis bahan yang
C Menerima isyarat daripada Unit akan digunakan dalam penyediaan suatu reka
Pemprosesan Pusat (CPU) dan bentuk makanan.
menghantarnya kepada peranti output
D lsyarat yang diterima daripada input akan
diproses oleh CPU, kemudian CPU akan
menghasilkan isyarat kepada output
Rajah 7
8 Pernyataan di bawah menerangkan berkenaan
satu peranti input. Pilih alatan yang paling sesuai digunakan
untuk memotong bahan tersebut.
A C
t 4FKFOJTQFSBOUJJOQVUBOBMPH
t #FSGVOHTJTFCBHBJQFOEFSJBDBIBZB
yang mengesan kecerahan cahaya yang
diterima.
Pilih peranti input yang betul berdasarkan

pernyataan di atas. B D
A C
B D
88
Bahagian B
[40 markah]
Jawab semua soalan.
1 Berikut ialah prinsip inventif pemisahan ruang.
A Pengantara
B Pengekstrakan
C Pembahagian
D Penyarangan
Padankan prinsip inventif itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Menjadikan objek lebih mudah dileraikan C
Meletakkan atau memasukkan satu objek ke dalam objek sama tetapi berlainan saiz D
Memisahkan atau mengeluarkan bahagian yang mendatangkan gangguan daripada objek B
Mengadakan bahagian baharu antara dua objek A
[4 markah]
2 Berikut ialah prinsip inventif dalam penyelesaian masalah.
A Kedinamikan
B Pembahagian
C Tidak simetri
D Tindakan Awal
Padankan prinsip itu dengan menulis A, B, C dan D dalam jadual berikut.
B A
C D
[4 markah]
89
3 Tanda () bagi alatan dalam teknologi pembuatan moden yang betul dan () yang salah pada
ruang yang disediakan.

[4 markah]
4 Tanda () yang betul bagi bahan kemasan saduran keluli dan () yang salah pada ruang yang
disediakan.
Emas
Aluminium
Perak
Aloi
[4 markah]
5 Berikut ialah langkah-langkah dalam pemasangan pen 3D.
A Masukkan bahan mencetak pada pen.
B Pilih bahan mencetak.

C Sambungkan pen 3D kepada punca kuasa.
D Uji bahan mencetak dengan menekan butang penyalur bahan mencetak.
E Panaskan elemen pemanas pada pen.
90
Susun langkah berikut supaya menjadi proses yang lengkap dengan menulis A, C, D dan E pada
ruang yang disediakan. Jawapan B telah diberi.
C B E A B
[4 markah]
6 Berikut ialah sebahagian komponen mekanikal.
A B C D
Padankan komponen mekanikal itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Menjadi pengantara bagi penghantaran kuasa antara dua gear B
Memegang dan mencengkam mata gerudi dan digunakan bersama pengunci khas A
Menjadi pengantara bagi objek yang berputar dan bertindak mengurangkan geseran dan
C
melancarkan pergerakan
Memindahkan kuasa melalui gigi pada badannya daripada sumber kepada penerima D
[4 markah]
7 Tandakan () yang betul bagi sumber yang boleh diperbaharui dan () yang salah pada ruang yang
disediakan.

Ombak
Petroleum
Gas
Matahari

[4 markah]
91
8 Berikut merupakan jenis peranti input.
A Peranti input digital

B Peranti input analog
Padankan peranti input itu dengan menulis A dan B pada ruang yang disediakan.
A B B A
[4 markah]
9 Berikut ialah komponen dalam reka bentuk sistem akuaponik.
A Tangki ikan
B Bekas tanaman
C Media tanaman
D Penapis
Padankan komponen itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang yang disediakan.
Alat untuk menyingkirkan pepejal dan memastikan air kekal bersih dan jernih D
Bahan yang digunakan sebagai pemegang ataupun tapak sokongan kepada tanaman C
Bekas ataupun grow beds yang digunakan untuk menanam tanaman B
Bekas yang digunakan untuk memelihara dan membiakkan ikan sebagai sumber nutrisi
A
bagi tanaman
[4 markah]
10 Tanda () bagi alatan memotong dalam proses penyediaan reka bentuk makanan yang betul dan ()
yang salah pada ruang yang disediakan.
Pisau penyisih
Pisau turning
Pisau bergerigi
Pisau pengupas
[4 markah]
92
Bahagian C
[20 markah]
Jawab semua soalan.
1 Rajah 12 menunjukkan suatu lakaran produk mekanikal yang akan dihasilkan.
Rajah 12
(a) Huraikan proses pembinaan bagi menghasilkan produk itu.
(i) [Bagaimana] Hasilkan lakaran ceraian sistem dan komponen.

(ii) [Bagaimana] Sediakan bahan komponen-komponen pembinaan.
(iii) [Bagaimana] Hasilkan komponen menggunakan kaedah yang bersesuaian.

(iv) [Bagaimana] Buat pemasangan komponen.
(v) [Bagaimana] Lakukan pengujian bagi produk yang telah siap.
(vi) [Bagaimana] Buat kemasan pada produk.

[6 markah]
(b) Nyatakan dua jenis bahan yang sesuai digunakan bagi menghasilkan produk itu.
(i) [Apa] Plastik
(ii) [Apa] Logam

[2 markah]
(c) Nyatakan dua kelebihan reka bentuk produk mekanikal tersebut kepada pengguna.
(i) [Apa] Memudahkan memetik dan memungut buah pada masa yang sama.
(ii) [Apa] Membantu untuk memetik buah pada bahagian pokok yang tinggi.
(Mana-mana dua jawapan yang munasabah)
[2 markah]
93
2 Rajah 14 menunjukkan satu reka bentuk sistem akuaponik.
Rajah 14
(a) Selepas satu minggu, didapati air di dalam takungan menjadi keruh dan beberapa ekor ikan
telah mati. Mengapakah keadaan ini boleh berlaku?
t [Mengapa] Air di dalam takungan menjadi keruh disebabkan bahan kumuh ikan yang berlebihan.
t [Mengapa] Air di dalam takungan menjadi keruh kerana masalah pada penapis.
t [Mengapa] Ikan mati kerana terdapat kandungan ammonia berlebihan di dalam air yang menjadi racun kepada ikan.
t[Mengapa] Ikan mati kerana pam udara bermasalah atau tidak berfungsi.
t [Mengapa] Ikan mati kerana kadar persaingan yang tinggi untuk mendapatkan makanan.
t [Mengapa] Ikan mati kerana kekurangan ruang disebabkan bilangan ikan yang banyak.
(Mana-mana tiga jawapan yang munasabah)
[3 markah]
(b) Huraikan penyelesaian bagi masalah yang dinyatakan di (a).
(i) Ukur kandungan bahan kumuh ikan agar bacaan tidak menyebabkan ikan mati.
(ii) Periksa penapis air agar tidak tersumbat dan menyebabkan air keruh.
(iii) Periksa pam udara agar berfungsi dengan baik dan dapat membekalkan oksigen yang mencukupi kepada ikan.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

[6 markah]
(c) Nyatakan satu unsur penting dalam akuaponik.
[Apa] Ikan/[Apa] Tanaman/[Apa] Bakteria
(Mana-mana satu jawapan yang betul)
[1 markah]
JAWAPAN
94

Conquer! Reka Bentuk & Teknologi Tingkatan 2 - ALL

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Conquer! Reka Bentuk & Teknologi Tingkatan 2 - ALL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Panduan Penggunaan Buku

Nota Ekspres Nota Ekspres untuk rujukan cepat.

1.1 Pengenalpastian Masalah

1.1.1 Mengenal Pasti Masalah Bukan Inventif dan Inventif

1.1.2 Menerangkan Proses Penyelesaian Masalah Bukan Inventif dan Inventif

2 Carta alir proses kerja penyelesaian masalah inventif:

New Nota pg 1-16.indd 1 11/11/2022 5:28:50 PM

Buku Teks: Halaman 2 – 19

Penyelesaian Masalah Secara Inventif

Buku Teks: Halaman 3 – 4

A Nyatakan definisi berikut. SP 1.1.1 TP 1

Masalah bukan inventif

B Rajah berikut menunjukkan satu bekas minuman. SP 1.1.1 TP 1

Percanggahan fizikal berlaku pada masa yang

[Apa] Menambahkan tangkai plastik supaya mudah dibawa

Berat – ringan Beban

1.1 Belum Menguasai: TP 1 Menguasai: TP 1 Tinggi – rendah Ketinggian

AKTIVITI Lawatan ke Galeri (Gallery Walk)

Jawapan untuk guru dicetak

dengan warna biru. AKTIVITI Pelibatan Ibu Bapa

Ibu bapa dan murid berbincang:

Bab 1.indd 6 11/11/2022 6:24:50 PM

Panduan Penggunaan Buku RBT T2.indd 1 11/14/2022 7:17:24 PM

Soalan berbentuk KBAT ditandakan pada latihan yang menguji

pemikiran secara kritis, kreatif dan inovatif.

(Cadangan penambahbaikan berdasarkan hasil kreativiti murid)

tambahan Bab 2c.

Tahap Penguasaan yang dicapai oleh murid bagi

2.3 Belum Menguasai: TP 6 Menguasai: TP 6

TAHAP PENGUASAAN YANG DICAPAI 1 2 3 4 5 6

Bab 2(c).indd 43 11/11/2022 7:15:40 PM

1 Berikut ialah dua jenis sumber tenaga.

A Sumber yang boleh diperbaharui

Latihan yang disediakan di akhir setiap bab bagi mentaksir kefahaman

murid terhadap topik yang dipelajari.

2.2 Reka Bentuk Mekanikal

A Senaraikan cadangan penambahbaikan yang dapat dilakukan pada produk. SP 2.2.7 TP 6

tambahan Bab 2b. B2c (D03)

Bab 2(b).indd 32 11/11/2022 6:40:05 PM Medium B2d (D02) [Apa] Wayar

Bab 2(c).indd 46 11/11/2022 7:15:58 PM

4 Rajah 1 menunjukkan satu litar elektrik.

Bab 2(c).indd 44 11/11/2022 7:15:05 PM

Panduan Penggunaan Buku RBT T2.indd 2 11/14/2022 7:17:27 PM

Buku Teks: Halaman 5 – 7

Rajah berikut menunjukkan proses kerja penyelesaian masalah inventif. SP 1.1.2 TP 2

Buku Teks: Halaman 34 – 35

i-THINK Peta Alir

Imbas kod atau layari http://norlizajais.

1.1 Belum Menguasai: TP 2 Menguasai: TP 2

Imbas Kod QR atau layari 5 Biarkan bahan tersebut

https://www.youtube.com/ Untuk tujuan pembelajaran

watch?v=hkkUe8sKsxs untuk B Susun langkah pemasangan pen 3D. SP 2.1.7

Video memberi maklumat tambahan topik 1 Pilih bahan mencetak.

yang dipelajari secara visual.

3 Masukkan bahan mencetak pada pen.

Buku Teks: Halaman 154 – 160

Imbas kod atau layari https://www.

Bab 2(a).indd 19 11/11/2022 6:36:56 PM

Reka bentuk makanan

2.6 Belum Menguasai: TP 3 Menguasai: TP 3

Bab 2f.indd 81 11/14/2022 6:35:19 PM

Panduan Penggunaan Buku RBT T2.indd 3 11/14/2022 7:17:29 PM

Aktiviti PdP dibawa ke : TP4 ☐