Konspekt zagadnień teoretycznych z fizjoterapii urazów sportowych ,

idę do shisha bar, 2 typów tu problem ma

LEGIA TO CHUJE A LECH MISTRZ POLSKI

niszczyciel dobrej zabawy

WYDUPCAĆ DO NAUKI

pewnie to bialek KASZOJADY

Białek na 100%

XD

to nie jau

A kto kurwa

Tu Doktor Kwiatkowski, mam was kurwibąki

siema mordo we tam zalicz mi terapie

zaraz ciebie moge zaliczyc

nawet lepiej

to zadanie egzaminacy

Panie doktorze Bialkowski zalicze pana

Adaptacja do uprawianej dyscypliny sportu

• Pogłębiona lordoza lędźwiowa u sprinterów

• „skrócenie” lewej strony ciała u sprinterów

• Zwiększony zakres rotacji zewnętrznej ramienia w baseballu, piłce ręcznej, pływaniu.

• Stopy baletnicy

Uraz ostry Uraz przewlekły

• występuje nagle, na skutek urazu • rozwijają się powoli przez sumowanie

mechanicznego drobnych urazów

• można określić moment urazu • stopniowo prowadzą do uszkodzenia

struktur anatomicznych

• typowy jest różnie nasilony ból i

objawy niespecyficznego zapalenia
miejscowego

• mogą trwać miesiącami np. tendinitis,

bursitis
Rodzaje obrażeń

• Zamknięte uszkodzenia tkanek miękkich

• Stłuczenia

• Uszkodzenia jednostki ścięgnisto-mięśniowej

• Otwarte rany – przerwania ciągłości skóry

• Złamania

• Skręcenia/zwichnięcia stawów

Etapy fizjoterapii po urazach sportowych

• I faza-RICE, PRICE, MEAT, POLICE • Ostra

• II faza-powrotu funkcji • Podostra

• III faza ćwiczenia charakterystyczne • Przewlekła

dla dyscypliny sportu
• Powrotu do sportu
• IV powrót do sportu

FAZA 1
Protokół RICE (Odpoczynek, Lód/Chłodzenie, Kompresja, Uniesienie)

• Po 3-5 dniach stosowania protokołu można rozpocząć kontrolowane ćwiczenia np.

izometryczne napięcia a następnie izotoniczne ćwiczenia, trening izokinetyczny- kontrola
prędkości ruchu.

Chłodzenie

Za Przeciw

• Zmniejszenie obrzęku i bólu • Ograniczenie stanu zapalnego

• Następcza faza: wzrost przekrwienia i • Ból jako informacja zwrotna

rozluźnienie mięśni
• Spowolnienie procesów gojenia
• Zmniejsza ryzyko zespołu przedziałów
powięziowych

PRICE
Ochrona

• Uszkodzoną część ciała należy usztywnić i zabezpieczyć przed ryzykiem ponownego

uszkodzenia. Można użyć do tego ortezy, szyny lub gotowej opaski na staw, jednak tych
 zwykle nie mamy pod ręką w momencie urazu, dlatego w pierwszych godzinach po urazie
wystarczy usztywnienie za pomocą sztywnego przedmiotu (np. deski) i bandaża elastycznego

Odpoczynek

• Wskazane jest ograniczenie niepotrzebnych w tym momencie ruchów i, jeśli to możliwe, nie
używanie uszkodzonej część ciała

Chłodzenie

• Nigdy nie kładziemy lodu lub kompresów na gołą skórę, ale zabezpieczamy ją materiałem
aby nie doprowadzić do odmrożenia.
Zasady ochładzania:
1 dzień - chłodzenie 1/2h, przerwa 1 1/2h,
2 dzień - chłodzenie 1/2h, przerwa 3 1/2h,
3 dzień - chłodzenie 1/2h, przerwa 5 1/2h;
Okres trzech dni to przybliżony czas potrzebny na zejście opuchlizny i wchłonięcia się
wysięku. Dodatkowo można zastosować maści przeciwzapalne.

Ucisk

• Uciśnięcie uszkodzonego mięśnia czy stawu poprzez owinięcie go bandażem elastycznym

także zapobiega nadmiernemu obrzękowi i przekrwieniu. Należy pamiętać, że kierunek
bandażowania przebiega zawsze od części dystalnej do proksymalnej

Uniesienie

• W miarę możliwości uszkodzoną część ciała powinno się trzymać jak najczęściej uniesioną
powyżej poziomu serca

MEAT

• Ruch (Movement) – stymuluje gojenie, zmniejsza tworzenie się niewłaściwie ustawionych

włókien kolagenowych (blizny),

• Ćwiczenia (Exercise) –aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko ponownego wystąpienia kontuzji,

oraz skraca czas leczenia, dzięki zapobiegnięciu wystąpienia przykurczy, osłabienia siły
mięśniowej, itp.

• Środki przeciwbólowe (Analgetics) –Nie zaleca się stosowania leków przeciwzapalnych, które
mogą wyhamować gojenie się urazu.

• Fizjoterapia (Treatment)

Police

• Protokół MEAT dotyczy głównie ścięgien i więzadeł, w przypadku mięśni sensowniej jest
stosować zasadę POLICE (Protect, OptimalLoading, Ice, Compress, Elevate).

• Mięśnie są lepiej ukrwione i w ich przypadku stosowanie np. lodu nie spowolni procesu
leczenia. Poza tym w przypadku mięśni istnieje ryzyko wystąpienia zespołu ciasnoty
przedziałów. Zespół ten występuje gdy dochodzi do wzrostu ciśnienia w przegrodzie
 międzymięśniowej, która zawiera mięśnie, nerwy i naczynia krwionośne. Może dojść
do trwałego uszkodzenia mięśni i nerwów.

II faza-powrotu funkcji

● Stopniowe zwiększanie bezbolesnego zakresu ruchu

● Stopniowe obciążanie kończyny

● Ćwiczenia stabilizacyjne

● Wzmacnianie:
o izometryczne
o koncentryczne
o ekscentryczne
o izokinetyczne
● Kombinacja skurczów

III faza ćwiczenia charakterystyczne dla dyscypliny sportu

• Ćwiczenia plyometryczne, ekscentryczne

• Ćwiczenia z nagłą zmiana kierunku ruchu

• Ćwiczenia o zmiennej prędkości ruchu

• Ćwiczenia na niestabilnym podłożu, nierównym podłożu

Warunki powrotu do sportu:

• Brak dolegliwości bólowych

• Porównywalna siła mięśniowa obu kończyn

• Pełen zakres ruchu

Badanie palpacyjne :

• START :

• Symptomy

• Tkliwość tkanki

• Asymetria

• Ruchomość

• Tkanka- zmiany struktury

PIR- RELAKSACJA POIZOMETRYCZNA – w stanach przewlekłych

• Jest to technika relaksacji mięśnia (z rozciąganiem lub bez) – jest to mechanizm zwiększania
tolerancji na rozciąganie.

• lekkie izometryczne napięcie skróconych mięśni wywołuje efekt specyficznej poizometrycznej

relaksacji. Dzięki temu pojawia się charakterystyczne zwiększenie tolerancji mięśnia na
rozciąganie

• PIR wykorzystuje zjawisko wynikające z pętli neurologicznej związanej z narządami

ścięgnistymi Golgiego – pokonuje fizjologiczny obronny odruch na rozciąganie.

IR-INHIBICJA RECIPROKALNA – w stanach ostrych

• Jeśli antagonista mięśnia poddawanego relaksacji wykonuje wcześniej skurcz izometryczny to

mechanizm ułatwiający rozciąganie nazywamy jest reciprokalną inhibicją.

• RI związana jest z fizjologiczną odpowiedzią mięśni antagonistycznych do napinanego mięśnia

(hamowanie reciprokalne) polegającą na tym że gdy jeden z mięśni jest napinany , mięśnie do
niego antagonistyczne są automatycznie rozluźniane.

• Napięcie izometryczne agonistów (PIR) może być bardziej korzystne raczej w stanach
przewlekłych niż w ostrym okresie dysfunkcji np. podczas rehabilitacji gdy występuje
skrócenie mięśni.

• Gdy próbuje się napiąć skrócony mięsień znajdujący się w ostrym okresie uszkodzenia,
napięcie to może powiększać już istniejące uszkodzenie włókien, zwiększać obrzęk i objawy
bólowe, w mięśniu może też wystąpić spazm (kurcz). Dlatego bardziej logiczne wydaje się
napięcie antagonistów takiego mięśnia (RI).

Błędy pacjenta podczas stosowania TEM: Błędy fizjoterapeuty podczas stosowania

TEM:

● Zbyt mocne napięcie ● Niewłaściwa kontrola stawu lub mięśnia

● Napięcie w złym kierunku
● Napięcie nie jest utrzymywane
odpowiednio długo
● Po zakończeniu napięcia pacjent nie
rozluźnia się całkowicie
w stosunku do bariery oporu
● Niewłaściwa siła przeciwdziałająca
napięciu pacjenta
● Siła przeciwdziałająca pracy pacjenta
przebiega w nieprawidłowym kierunku
● Zbyt gwałtowne przejście do nowej
pozycji po zakończeniu napięcia (mamy
około 10 s na rozciągnięcie)

● Zbyt szybkie rozpoczynanie i kończenie ● Podawanie nieadekwatnych instrukcji

napięcia
 ● Wstrzymywanie oddechu ● Zbyt krótki czas rozluźnienia w nowej
granicy tkankowej.

Metodologia PIR/IR:

1.Pacjent przyjmuje stabilną i rozluźnioną pozycję

2.Mięsień poddawany terapii doprowadzamy do pierwszego oporu tkankowego ograniczającego

ruch

3.Stabilizujemy pozycję i przykładamy opór w odpowiednim kierunku

4.Prosimy pacjenta o napięcie mięśnia z siłą nie przekraczającą 30% siły maksymalnej

5.Napięcie trwa 5-15 s, staw jest w bezruchu (napięcie izometryczne), pacjent swobodnie
oddycha

6.Po napięciu pacjent robi wydech i rozluźnia mięśnie

7.Po rozluźnieniu powoli doprowadzamy mięsień do nowej bariery tkankowej (biernie lub
czynnie)

<8.W nowej pozycji pozostajemy 30 s>

9.Całość powtarzamy około 3 razy

10.Terapię kończymy napinając mięśnie antagonistyczne

UWAGI:

• Rozciąganie prowadzimy przez większe stawy lub stawy mniej dysfunkcyjne

• Przy rozciąganiu mięśni odcinka szyjnego wykorzystujemy synkinezję wzrokową.

• Nigdy nie rozciągamy mięśni maksymalnie.

• Nie wywołujemy dolegliwości bólowych

• Najpierw rozluźniamy i/lub rozciągamy napięte mięśnie, dopiero potem wzmacniamy

osłabione.

• Bariera w terapii TEM to pierwsza pojawiająca się oznaka oporu, w której obrębie pojawia się
pierwsze wrażenie napięcia. Jest to miejsce, w którym dalszy ruch będzie powodował
rozciągnięcie niektórych włókien zajętych mięśni. W TEM to właśnie w tym miejscu wykonuje
się napięcie izometryczne (agonistów czy antagonistów) w fazie ostrej lub tuż przed tym
punktem w przypadku problemów chronicznych.

TRP- TRIGGER POINTS

 • Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe- triggerpoints -to miejsca zwiększonej
reaktywności w wiązce włókien mięśnia, reagują bólowo na dotyk i może wywoływać ból
przeniesiony

• Zgrubienia wielkości ziarenek ryżu-efekt wsunięcia się aktyny z miozyną, upośledzenie filtracji
i obrzęk

• Punkty aktywne i nieaktywne(nie wywołują, bólu w spoczynku)

• Punkty kluczowe i satelitarne. Kluczowe dają silny i promieniujący ból.

• Techniki : kompresja ischemiczna, rozluźnianie pozycyjne

MASAŻ FUNKCYJNY

• Połączenie masażu, rozciągania i ruchu w stawie

• T stabilizuje tkanki jedną ręką a drugą ręką wykonuje biernie ruch w stawie

• Nacisk na skórę i tkani podskórne w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu.

• Wykonanie ruchu w stawie w kierunku rozciągania tkanek.

• Masowane tkanki przesuwają się pod dłonią w trakcie wykonania ruchu.

• Po wykonaniu ruchu ponownie przykłada się nacisk w tym samym lub innym miejscu.

• Podczas masażu odtwarzamy ruch ograniczony przez masowane struktury.

• Mięśnie dwustawowe: ruch przez staw większy lub mniej dysfunkcyjny

MASAŻ POPRZECZNY

• Głęboki ruch przebiegający w poprzek włókien mm, ścięgien, więzadeł

• Mały obszar masażu ograniczony przez przesuwalność skóry

• Bez ślizgania po skórze

• Brzusiec mieśnia-rozluźniona tkanka- przekrwienie

• Ścięgna-wydłużone tkanki-zapobieganie zrastaniu się włókien kolagenowych

• Wykonujemy palcem, palcami, kostkami,

• Po 5 dniach od urazu

ROZLUŹNIANIE MIĘŚNIOWO-POWIĘZIOWE

• forma likwidacji napięć w obrębie mięśni i powięzi

• Polega na wybraniu oporu tkanek i uzyskaniu fenomenu rozluźnienia

• Formy:
 • Masaż tkanek głębokich

• Rolowanie fałdu skórnego

• Rozluźnianie globalne i lokalne

• Pośrednie i bezpośrednie

Wykład 2

Zwężenie kanału kręgowego (stenoza)

• Objawy związane są bezpośrednio z uciskiem struktur nerwowych w kanale kręgowym lub

otworach międzykręgowych.

• Ostry lub przewlekły ból w dolnej części pleców, który nasila chodzenie, ruch, i wyprostne
pozycje kręgosłupa,

• Ograniczona ruchomość kręgosłupa,

• Rwa kulszowa: bardzo siny, ból do nogi lub stopy, szczególnie podczas chodzenia,

• Pieczenie, mrowienie i drętwienie nogi lub w okolicy krocza

• W ciężkich przypadkach osłabienie nogi (niedowład), opadanie stopy i utrata kontroli nad
zwieraczami.

• Objawy nasilają się w pozycjach wyprostnych i podczas chodzenia - chromanie neurogenne.

Podczas chodzenia występuje ból krzyża i rwa kulszowa. Jest to chromanie neurogenne, które różni
się od chromania naczyniowego. Aby ból ustąpił, pacjent musi usiąść, pochylić się, przykucnąć. Inne
pozycje nie przynoszą ulgi. Jest to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów zwężenia kanału
kręgowego i otworów międzykręgowych.

chromanie neurogenne
cecha choroba naczyń krwionośnych
(stenoza)

częstość zmienne nasilenie w różne dni jednakowe nasilenie codziennie

nie nasila dolegliwości, aby

pozycja stojąca nasila dolegliwości wywołać ból konieczne
pokonanie określonego odcinka

podnoszenie ciężkich
nasila dolegliwości nie ma wpływu
przedmiotów
 blednięcie stóp przy
nieobecne obecne
podnoszeniu nóg do góry

wolne (często po ponad 30

minutach), odpoczywanie w zatrzymanie się i odpoczynek w
ustępowanie bólu po
pozycji stojącej często nie pozycji stojącej natychmiast
odpoczynku
łagodzi dolegliwości, szybsza łagodzi dolegliwości
poprawa w pozycji leżącej

jazda na rowerze nie nasila dolegliwości zwiększa ból

Kręgozmykspondylolisteza

• Zsunięcie kolumny kręgosłupa do przodu

• Może być stabilny lub nie stabilny

• Przyczyną może być

✔ Kręgoszczelina (L5) – brak połączenia między trzonem a łukiem kręgu,

✔ Ubytek łuku kręgu

✔ Zmęczeniowe złamanie nasad łuku kręgu

✔ Niedorozwój łuku kręgu

• Najczęściej dotyczy segmentów L5/S1 (poniżej 50 rż) i L4/L5 (zwyrodnieniowy, u osób

starszych

• Wyróżnia się pięć stopni. Skala dotyczy procentowej utraty kontaktu trzonów kręgów (I°-25%,
II-50%, III-75%, IV-100%, V->100%)

• Najczęściej 1 i 2 stopień, 5 stopień bardzo rzadko

Objaw „szkockiego teriera”- RTG skośne celowane na cieśń łuku- w podejrzeniu kręgoszczeliny

Gorset Jewetta

Gorset ma na celu stabilizację i częściowe odciążenie

kręgosłupa lędźwiowego i dolnej części kręgosłupa
piersiowego: - urazy i złamania kompresyjne
kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego, - koryguje
kifozę - zwłaszcza u dzieci. Działa na zasadzie trzech
punktów oparcia Andrego. Stabilizuje chorego w
płaszczyźnie strzałkowej.
Przy wysokich złamaniach kręgosłupa piersiowego, gorset wykonuje się z podparciem pod żuchwę i
potylicę. Wówczas montowana jest zamiennie pelota mostkowa z regulowanym podparciem pod
żuchwę, oraz rama tylna z regulowanym podparciem pod potylicę.

6-8 tyg.- u dzieci i młodzieży

Objawy

• Ból okolicy L/S promieniejący do pośladków

• Wtórna rwa kulszowa, objawy neurologiczne

• Zwiększenie lordozy lędźwiowej i spłycenie kifozy TH

• Kompensacyjna zmiana postawy ciała z ugiętymi kolanami i biodrami

• Niestabilność

• Objaw progu w badaniu palpacyjnym

• Obronne napięcie mięśni kulszowo-goleniowych, miesniprzykregosłupowaych, osłabienie

głębokich mięśni odpowiedzialnych za stabilizację centralną

• Częściej występuje u mężczyzn (kręgoszczelina 2 x częściej u mężczyz)

• Czynnikiem ryzyka jest częste wykonywanie przerostów np. gimnastyka sportowa,

podnoszenie ciężarów, wioślarstwo

• Często brak objawów lub ból w czasie przeprostu w przypadku kregoszczeliny

• Dość częste w populacji sportowców-7-10%

• Typ1-dysplastyczny, wrodzony

• Typ 2- na podłożu kręgoszczeliny- najczęstszy u sportowców

• Typ 3- zwyrodnieniowy

• Typ 4- urazowy- ostre złamanie

• Typ 5- patologiczny np. nowotwór

• Rzadko postępuje w wieku dorosłym, objawy nie nasilają się. Postęp może wynikać ze zmian
zwyrodnieniowych.

• Ból, brak skuteczności leczenia zachowawczego 6-12 mc-y oraz postęp zsunięcia u młodzieży
(zwłaszcza >50%)jest wskazaniem do leczenia operacyjnego.

• Nasilające się ubytki neurologiczne- wskazanie do operacji

Ból regionu kręgosłupa:

● Ból korzeniowy - związany z uciskiem korzenia

 ● Ból rzekomokorzeniowy - związany z czynnościowym podrażnieniem tkanek bez
ucisku korzeni; Np. Czynnościowe zablokowanie stawów, punkty spustowe; Zmiany
morfologiczne np. zmiany zwyrodnieniowe w początkowej fazie rozwoju
● Ból mieszany

● Ból neurogenny - związany z uciskiem pnia nerwu poza kolumną kręgosłupa-objawy

pniowe

Objawy

Korzeniowe Rzekomokorzeniowe

• Osoby w wieku młodym i średnim do • Całe życie

ok. 50 r.ż
• Znaczny wpływ czynników
• Nieznaczny pływ czynników wpływających na ukł. Wegetatywny
wpływających na ukł. Wegetatywny (ochłodzenie, stres, infekcje, cykl
Ból silny, promieniujący do dystalnych menstruacyjny)
części (dermatom)
• Ból nękający, rozlany promieniuje do
• Kaszel, kichani nasila, pozycje części bliższych
spoczynkowe łagodzą dolegliwości
• Kaszel. Kichanie, parcie nie nasila
• Niedowład, osłabienie czucia, objawów, pozycje spoczynkowe czeto
osłabienie odruchów-występuje nasilają objawy

• Nie występuje zgrubienie fałdu • Niedowład, osłabienie czucia,

skórnego Kiblera osłabienie odruchów-nie występuje

• występuje zgrubienie fałdu skórnego

Kiblera

Badanie neurologiczne

• Badanie czucia:
⮚ Tempertura

⮚ Wibracje
⮚ Ból

⮚ Dyskryminacja dwupunktowa
⮚ Dotyk
 • Badanie mm wskaźnikowych • Adiadochokineza

• Badanie odruchów • Drżenie zamiarowe

• Objawy móżdżkowe: • Dysmetria

• Niezborność ruchu-ATAKSJA

Ból neuropatyczny

• Ból neuropatyczny jest wynikiem uszkodzenia lub chorób somatosensorycznego układu

nerwowego.

• ból pojawiający się samoistnie, bez uchwytnej przyczyny,

• o jakości pieczenia, palenia a nawet parzenia.

• Ból neuropatyczny opisywany jest również jako ból podobny do rażenia prądem
elektrycznym.

• ból w kończynie silniejszy niż ból w plecach,szyi

• brak nagłego początku epizodu

• system GRADE: poziom dowodów naukowych wspierających stosowanie palpacji struktur

nerwowych, testów SLR oraz SLUMP w diagnozowaniu bólu w kończynie dolnej pochodzenia
odkręgosłupowego jest niski.

Alodynia występuje, gdy bodźce nienocyceptywne są odbierane jako bolesne.

Kauzalgia-uszkodzeniu włókien czuciowych towarzyszy uszkodzenie włókien autonomicznych.

Charakteryzuje ją stały, piekący ból i zmiany troficzne: czerwona, lśniąca skóra, pocenie się zajętego
obszaru, zmiany w obrębie włosów i paznokci. Z czasem rozwija się ograniczenie ruchomości w
stawach, a nawet osteoporoza. Najczęściej występuje w stanach zapalnych nerwu pośrodkowego lub
piszczelowego.- Kompleksowy zespół bólu regionalnego (ang. ComplexRegionalPainSyndrome
(CRPS)). Nazywany czasami: zespół Sudecka, zespół algodystroficzny, zespół odruchowej dystrofii
współczulnej,

Wykład 3

Uszkodzenia stożka rotatorów

Uszkodzenie mięśnia nadgrzebieniowego

• Często związany z niestabilnością stawu, dysbalansem mięśniowym: słabe miesnie rotujące

zewnętrzne, silne mięsnie piersiowe

• Towarzyszy mu obkurczenie tylnej części torebki stwowej co ogranicza ruch rotacji

wewnętrznej i prowadzi do kompensacyjnego zwiększenia zakresu rotacji zewnętrznej.

• Może prowadzić do konfliktu podbarkowego w wyniku upośledzenia centrowania głowy kości

ramiennej przez mięsień nadgrzebieniowy
 • Może być konsekwencją ciasnoty podbarkowej- docisk ścięgna ogranicza ukrwienie

• Objawy: bolesny łuk, bolesne odwiedzenie i rotacja zewnętrzna, ograniczona rotacja

wewnętrzna, objaw wzruszania ramionami-silny naramienny

• Przebieg:

• 0-4 tyg. Faza ostra, PRICE, fizykoterapia: krioterapia, UD, laseroterapia, pole
magnetyczne

• 4-8tyg faza podostra

• 8-12 tyg. Faza wzmacniania

Po operacyjnym zszyciu-szyna odwodząca 6 tygodni, unikanie ruchów: wyprostu, przywiedzenia za

plecami, odwiedzenia horyzontalnego

Ogólne zasady kinezyterapii stożka rotatorów:

• Wczesne przywracanie ruchów biernych-obawa przed wystąpieniem barku zamrożonego

• Zwiększanie zakresu odwodzenia

• Ćwiczenia izometryczne rotacji zewnętrznej

• Ćwiczenia rytmicznej stabilizacji- dwa tygodnie po zabiegu operacyjnym, przechodzenie od

ćwiczeń ze zgięciem 90st do mniejszego kąta zgięcia

• Zmniejszenie objawu wzruszania ramionami-rozluźnianiem m czworobocznego,

• Poprawa postawy ciała, retrakcja głowy

• W okresie ostrym ćwiczenia wahadłowe, wspinanie palcami po ścianie, przysiad z opartymi

rękami o stół

• W okresie przewlekłym ćwiczenia izometryczne, czynne wolne z hantlami, taśmami

• Ćwiczenia poprawiające stabilizację łopatki i jej ruchomość-podpory

• Ćwiczenia rozciągające mm piersiowe, najszerszy grzbietu

Bark zamrożony - stan zapalny maziówki oraz zwłóknienie torebki stawowej

• Zarostowe zapalenie torebki stawu

• Częściej u kobiet, osób w wieku 40-60 lat

• Po urazie (ale może wystąpić także bez urazu)

Faza 1-zamarzanie 3-6 m-cy

• Ból w nocy, brak możliwości spania na zajętej stronie

• obronne ułożenie ręki w przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej

• Unikanie ruchów barku

Faza 2-sztywnienie-3-18mcy
 • Zmniejszenie dolegliwości bólowych

• Ograniczenie siły

• Utrwala się ograniczenie ruchów-zwłaszcza rotacji zewnętrznej

Faza 3-topnienie 3-6mcy

• Częściowy powrót ruchomości, zmniejszenie bólu

Zespół cieśni podbarkowej

• Uciśnięcie ścięgien stożka rotatorów przez wyrostek barkowy

• Zmniejszenie przestrzeni podbarkowej

• Zapalenie kaletki podbarkowej

• Obkurczenie tylnej części torebki stawowej->Ograniczenie rotacji wewnętrznej->Zespół GIRD-

>przesunięcie głowy k. ramiennej do przodu i do góry->konflikt przedni górny

Leczenie: rozciąganie tylnej części torebki, mobilizacja łopatki, rozluźnianie mięśniowo-powięziowe

m. piersiowego

Niestabilność stawu ramiennego

• Najczęściej w wyniku zwichnięci przedniego 90%

• W wyniku upadku na wyprostowaną kg

• Nastawienie🡪 unieruchomienie: stabilizator lub opatrunek Desaulta-4tyg

• Powikłania: uszkodzenia nerwów (n. pachowy), Szybsze zmiany zwyrodnieniowe,

• Zwichnięcia nawykowe- leczenie operacyjne-6 tyg. Unieruchomienia

Planowanie kinezyterapii:

• Dla przedniego zwichnięcia –unikać rot. Zewnętrznej, odwiedzenia i przeprostu

• Czynności ponad głową po 6 m-cach

• Zamknięte łańcuchy kinematyczne- stabilizacja, ćwiczenia zegarowe (shoulder clock)

• Ćwiczenia izometryczne

W łańcuchach otwartych praca w płaszczyźnie łopatki

Zwichnięcia przednie można podzielić na:

• typ 1 SLAP – strzępienie się obrąbka stawowego górnego na skutek zmian zwyrodnieniowych,
brak uszkodzenia ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego do obrąbka (prawidłowe
zakotwiczenie mięśnia),
 • typ 2 SLAP – zakotwiczenie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego na panewce ulega
odciągnięciu,

• typ 3 SLAP – rozerwanie typu „rączka od wiaderka” obrąbka górnego bez uszkodzenia
przyczepu głowy długiej mięśnia dwugłowego,

• typ 4 SLAP – uszkodzenie podobne jak w typie 3, dodatkowo oderwany obrąbek i ścięgno
ulegają przemieszczeniu do stawu.

Uszkodzenie ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego

• W wyniku uszkodzeń typu SLAP

• Przeskakiwanie, zgrzytanie stawu

• Leczenie operacyjne: artroskopia, 4 tygodnie unieruchomienie, unikanie ruchów rotacji

zewnętrznej, odwodzenia, prostowania

• Tendinitis-stan ostry, zapalny, ból nasila się przy ruchach

• Tendinosis-stan zwyrodnieniowy, pogrubienie ścięgna, ból zanika w czasie aktywnosci

Dyskineza łopatki

• Zaburzenie rytmu ramieno-łopatkowego

• Niewłaściwe ustawienie i poruszanie się łopatki

• Biorąc pod uwagę położenie łopatki na klatce piersiowej w pozycji neutralnej lub podczas
ruchu unoszenia ramienia, wyróżniamy trzy typy dyskinezy:

• typ I – zbyt wczesne odwodzenie łopatki,

• typ II – odstawanie przyśrodkowego brzegu łopatki,

• typ III – nadmierna rotacja zewnętrzna łopatki.

• Terapia: oprawa stabilizacji centralnej, ćwiczenia w zamkniętych łańcuchach dla kkg

(podpory), rozciąganie/rozluźnianie mięśni nadmiernie napiętych/ skróconych

• Stabilizatory łopatki: mm równoległoboczne, zębaty przedni

Wykład 4

Zespoły uciskowe nerwów

● Nerw promieniowy- z peczka tylnego części podobojczykowej splotu ramiennego C5-Th1

● Przebieg:

1. Między pochyłym przednim a środkowym, pod obojczykiem i m. piersiowym

mniejszym
 2. Po tylnej stronie ramienia w bruździe n. promieniowego miedzy głową boczną a
przyśrodkową m. trójgłowego ramienia zawija się na kości ramiennej

3. Ok 8-10 cm powyżej nadkłykcia bocznego k. ramiennej przebija przegrodę

międzymięśniową i kieruje się na przednią powierzchnię kości ramiennej, w stronę
dołu łokciowego. Tu biegnie pomiędzy mięśniami ramiennym i ramienno-
promieniowym (kanał promieniowy), dzieląc się na gałęzie powierzchowną i głęboką

4. Gałąź głęboka wnika pomiędzy dwie części mięśnia odwracacza. Poniżej dolnej
krawędzi tego mięśnia zmienia swoją nazwę na nerw międzykostny tylny (nervus
interosseus posterior) i osiąga powierzchnię błony międzykostnej.

Gałąź powierzchowna-głownie czuciowa- nerwu biegnie wzdłuż mięśnia ramienno-

promieniowego, bocznie od tętnicy promieniowej. Następnie kieruje się do przodu, krzyżując
kolejno brzuśce mięśnia odwracacza, nawrotnego obłego oraz zginacza powierzchownego palców
i zginacza długiego kciuka. Około 5 cm powyżej szczytu wyrostka rylcowatego kości promieniowej
gałąź powierzchowna oddala się od tętnicy promieniowej i przebija powięź, pomiędzy ścięgnami
prostownika promieniowego długiego nadgarstka a mięśniem ramienno-promieniowym,
a następnie krzyżuje tabakierkę anatomiczną

Unerwienie ruchowe:

● Trójgłowy ramienia

● Łokciowy

● Odwracacz

● Ramienno-promieniowy

● Prostownik prom. Krt i dł. Nadgarstka

● Prostownik placów

● Prostownik krt i dł. Kciuka

● Prostownik wskaziciela i palca małego

● Odwodziciel długi kciuka

Unerwienie czuciowe:

● 2,5 palca po stronie grzbietowej do wysokości paliczka środkowego

● 2,5 palca po stronie grzbietowej do wysokości paliczka środkowego

● 2,5 palca po stronie grzbietowej do wysokości paliczka środkowego

 ● Tylna strona ramienia i przedramienia

● Unerwienie autonomiczne- pierwsza przestrzeń międzykostna

● Uszkodzenie części bliższej: kule pachowe (niedowład trójgłowego ramienia), złamanie trzonu
kości ramiennej, „porażenie sobotniej nocy”

● Uszkodzenie części bliższej: kule pachowe (niedowład trójgłowego ramienia),

złamanie trzonu kości ramiennej, „porażenie sobotniej nocy”

o Ręka opadająca, zaburzenia czucia

● Uszkodzenie na wysokości stawu łokciowego: przegroda międzymięśniowa, kanał

promieniowy- ucisk przez mostki naczyniowe i struktury łącznotkankowe

o Ręka opadającą, zaburzenia czucia

● Zespól odwracacza: brak ręki opadającej i zaburzeń czucia, porażenie niektórych mięśni
(prostowniki kciuka, odwodziciel długi kciuka, prostownik palców, prostownik wskaziciela,
prostownik łokciowy nadgarstka)

Nerw pośrodkowy
● Pęczek przyśrodkowy części podobojczykowej splotu ramiennego C6-Th1

● Przebieg:

o Między pochyłym przednim a środkowym, pod obojczykiem i m. piersiowym

mniejszym.

o Biegnie po przedniej stronie kości ramiennej w kierunku do stawu łokciowego w

bruździe mięśnia dwugłowego oraz pod rozcięgnem tego mięśnia.

o Przebija m. nawrotny obły między głową ramienną a łokciową.

o Biegnie po rzedniej stronie przedramienia, oddaje nerw międzykostny przedni

przedramienia.

Biegnie miedzy zginaczem powierzchownym i głębokim palców, przechodzi pod troczkiem zginaczy
w kanale nadgarstka.

Unerwienie ruchowe:

● M. nawrotny obły

● Dłoniowy długi,

● Zginacze nadgarstka promieniowy

● Zginacze palców powierzchowny i głęboki (1/2)

● Nawrotny czworoboczny

● Zginacz długi kciuka

● Odwodziciel krótki kciuka

● Przeciwstawiacz kciuka

● Zginacz krótki kciuk

Unerwienie czuciowe:
● 3,5 palca od strony dłoniowej

● 3,5 palca od strony dłoniowej

● Strona grzbietowa paliczków dalszych

● Unerwienie autonomiczne-dystalne części palców 2 i 3

● Na wysokości stawu łokciowego- zwichnięcia, złamania, występowanie wyrostka

ponadnadkłykciowego i połączenie go z nadkłykciem przyśrodkowym za pomocą więzadła
Struthersa, rozcięgno mięśnia dwugłowego, zespól mięśnia nawrotnego obłego:

Miejsca uszkodzeń

● Na wysokości stawu łokciowego- zwichnięcia, złamania, występowanie wyrostka

ponadnadkłykciowego i połączenie go z nadkłykciem przyśrodkowym za pomocą
więzadła Struthersa, rozcięgno mięśnia dwugłowego, zespól mięśnia nawrotnego
obłego:

o Ręka błogosławiąca, upośledzenie odwracania przedramienia, przeciwstawiania

kciuka, zmniejszenie siły chwytu, zanik mięśni kłębu kciuka, zaburzenia czucia

● W odcinku dalszym: cieśń nadgarstka, próby samobójcze:

o Brak ręki błogosławiącej, występują zaburzenia czucia-parestezje, zanik mięsni kłębu

kciuka

Nerw łokciowy
● Pęczek przyśrodkowy części podobojczykowej splotu ramiennego C8-Th1

● Przebieg:
 1. Między pochyłym przednim a środkowym, pod obojczykiem i m. piersiowym
mniejszym.

2. Początkowo biegnie w bruździe przyśrodkowej mięśnia dwugłowego do tyłu

i przyśrodkowo od tętnicy ramiennej, stopniowo oddalając się od niej

3. W połowie długości kości ramiennej leży powierzchownie, przebija przegrodę

międzymięśniową przyśrodkową, przechodząc ku tyłowi na stronę prostowników.

4. W bruździe nerwu łokciowego kości ramiennej pokryty jest jedynie zgrubieniem

powięzi i cienką warstwą skóry oraz tkanki podskórnej

5. Przechodzi przez zginacz łokciowy nadgarstka pomiędzy głowami ramienną i łokciową.

6. Osiągając poziom nadgarstka, przechodzi przez kanał Guyona. W kanale Guyona nerw
łokciowy dzieli się na gałąź powierzchowną i głęboką.

Unerwienie ruchowe:

● Zginacz nadgarstka łokciowy

● Zginacz palców głęboki

● Mm kłębika małego placa

● Mm. Międzykostne

● Mm. Glistowate 3 i 4

● Przywodziciel kciuka

Unerwienie czuciowe:

● 5 i pól 4 palca od strony łokciowej

● Unerwienie autonomiczne-dystalna część 5 palca

● Torebka stawu łokciowego

Miejsca uszkodzeń:

● Na wysokości stawu łokciowego- w bruździe kanału łokciowego, zginacz nadgarstka

łokciowy:

o Ręka szponiasta- przeprost MCP i kciuka, brak przewodzenia –odwodzenia palców,

zanik mm kłębika palca małego, zaburzenia czucia
● W części dalszej: rany przedramienia, zespól kanału łokciowego (Guyona):
o Ręka szponiasta, zaburzenia czucia bez kłębika
Zwichnięcie łokcia
● Najczęściej w kierunku tylnym

● Najczęściej w kierunku tylnym

● Najczęściej w kierunku tylnym

● Najczęściej w kierunku tylnym

● Mechanizm upadku z podparciem na ręce

● Ból i silny obrzęk

● Leczenie przez repozycję i unieruchomienie w zgięciu-orteza gipsowa, dochodzi do

uszkodzenia torebki, więzadeł

● Powikłania: uszkodzenia nerwów, naczyń, deficyt wyprostu łokcia, kostnienia okołostawowe

● Usprawianie: pozdjęciu unieruchomienia ruchy czynne w stawie łokciowym bez rotacji w

stawie ramiennym

● Unikanie forsownego rozciągania do wyprostu

Ból nadkłykcia przyśrodkowego

● Entezopatia mięśni zginaczy nadgarstka i palców, zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości

ramiennej

● Osłabienie siły chwytu

● tkliwość palpacyjna w rzucie nadkłykcia przyśrodkowego,

● dodatnie testy oporowe: bolesne oporowane zgięcie nadgarstka oraz pronacja

przedramienia,

● czasami obrzęk i zaczerwienienie w okolicy przyczepu,

 ● Należy różnicować z neuropatią nerwu łokciowego i uszkodzeniem więzadła pobocznego
łokciowego

Ból nadkłykcia bocznego

● Entezopatia w wyniku nadmiernego obciążania prostowników nadgarstka i palców (np.

nieprawidłowa technika gry w tenisa),

● dysbalans zginaczy i prostowników nadgarstka

● Pacjenci z łokciem tenisisty najczęściej zgłaszają ból bocznej strony łokcia z promieniowaniem
wzdłuż przedramienia. Czasami towarzyszy temu osłabienie siły mięśniowej i siły chwytu

● tkliwość palpacyjna w rzucie nadkłykcia bocznego kości ramiennej,

● dodatnie testy oporowe – zgięcie grzbietowe nadgarstka, wyprost palców,

● dodatni test krzesła,

● 90% przyczyn-przyczep prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka

● Bolesny oporowy wyprost palca 3

Uraz więzadeł

● Uszkodzenie więzadła pobocznego łokciowego

● Mechanizm przeciążenia: rotacja zewnętrzna w stawie ramiennym, nawrócenie

przedramienia ze zgięciem palców w pozycji koślawienia stawu łokciowego

https://www.youtube.com/watch?v=6u0umafLue0

Zasady rehabilitacji łokcia

● Unikamy forsownego rozciągania do wyprostu

● Wczesne ruchy czynne, nie bierne

● Unikanie koślawienia łokcia (rot. Zewnętrzna ramienia) po uszkodzeniach więzadła

pobocznego i zwichnięciach

● Praca nad równowagą antagonistów (zarówno zginaczy jak i prostowników nadgarstka)

● Terapia kompleksu barkowego i stabilizacji tułowia

● Edukacja pacjenta (modyfikacja aktywności, eliminacja błędów technicznych).

https://www.youtube.com/watch?v=e1paaLpSeR4
Powikłania:

● Kostnienie okołostawowe, kostniejące zapalenie mięśni pourazowe

o Staw łokciowy po urazie jest szczególnie podatny na rozwój skostnień

pozaszkieletowych. Rozwijają się one w torebce stawowej, więzadłach pobocznych i
pochewkach mięśniowych. Skostnienia w obrębie przedniej części torebki stawowej i
więzadłach pobocznych zdarzają się stosunkowo często, i choć powodują zwykle
niewielkie ograniczenie zakresu ruchu, ich powstanie nie prowadzi do istotnego
upośledzenia funkcji. Natomiast znacznie rzadziej występujące skostnienia
śródmięśniowe (myositis ossificans), głównie dotyczące mięśnia ramiennego,
prowadzą niezwykle często do znacznego ograniczenia ruchomości stawu
łokciowego, z utratą funkcji włącznie

● Zespół Sudecka- kompleksowy zespół bólu regionalnego, zespół algodystroficzny, zespół

odruchowej dystrofii współczulnej, pourazowy zanik plamisty kości.

o istotą choroby jest postępujący zanik mięśni i kości oraz zesztywnienie stawów. Aby
jednak rozróżnić zespół Sudecka od innych chorób należy rozpoznać pięć elementów:
samoistny ból, bolesność uciskową, fizykalne objawy zaburzeń w lokalnym krążeniu,
nadmierną potliwość i miejscową osteoporozę.

https://www.youtube.com/watch?v=wu-n5xaV16Q

● Przykurcz Volkmanna- przykurcz niedokrwienny, ból, zasinienie, zanik tętna, szponiaste

ustawienie ręki

o Najczęściej stan ten spowodowany jest pourazowym niedokrwieniem kończyny. Są to

postępujące zmiany występujące głównie wraz ze złamaniem kości długiej,
najczęściej w obrębie kończyny górnej. zęsto występuje także na skutek zbyt ciasno
założonego opatrunku gipsowego, który uciska naczynia krwionośne oraz nerwy. Jeśli
ucisk taki trwa około 5-10 godzin powoduje nieodwracalne zmiany w obrębie mięśni,
natomiast już po 3-6 godzinach dochodzi do nieodwracalnych zmian w nerwach.

https://www.youtube.com/watch?v=8ZnbtrOOSmc

Wykład 5

Uszkodzenie mięśni kulszowo-goleniowych

● Najczęściej ulega uszkodzeniu połączenie mięśniowo-ścięgniste w części proksymalnej, może

dojść do złamania awulsyjnego z oderwaniem fragmentu guza kulszowego.

Najczęściej ulega uszkodzeniu połączenie mięśniowo-ścięgniste w części proksymalnej, może dojść do

złamania awulsyjnego z oderwaniem fragmentu guza kulszowego.

Przyczyny:

● Zmęczenie, brak rozgrzewki, niedostateczna giętkość

 ● Zaburzenie równowagi zginacze-prostowniki (50-65%)

● Dysbalans między siłą mięśni obu kończyn

● Nagła zmiana funkcji mm ze stabilizacyjnej do wykonującej wyprost

● Praca ekscentryczna

● U kogo: Płotkarze (zejście z płotka), skoczkowie, sprinterzy, piłkarze

Objawy:

● Ból

● Obrzęk

● Zasinienie, krwawe wybroczyny

● Ubytek ciągłości

● Niemożność kontynuowania aktywności

● Stan przewlekły –naciągnięcie, sumowanie mikrourazów lub tendinopatia mogą osłabiać

ścięgno i prowadzić do zerwania

Badanie:

● Palpacja

● Bierny wyprost st. Kolanowego –test długości

● Testy oporowe

● Slump test- w celu różnicowania z układem nerwowym

● Ocena stawów K-B, ustawienia miednicy, odc L, długości kończyn

Ogólne zasady fizjo:

● Ćwiczenia izometryczne

● Początkowo unikanie skurczu ekscentrycznego

● Ćwiczenia o dużej szybkości i małych oporach

● Ćw. w wodzie
 ● Rozciąganie przez zwiększenie przodopochylenia miednicy

Uraz przywodzicieli - ból pachwiny

● Narciarstwo, hokej, jeździectwo, piłka nożna, piłka ręczna

● Mechanizm: przywiedzenie lub odwiedzenie kończyny, nagła zmiana kierunku ruchu, obrót na
stopie

● Wymaga wywiadu pod kierunkiem objawów trzewnych, z układu moczowo-płciowego,

ogólnoustrojowych i neurologicznych

Trójkąt udowy - trójkąt Scarpy

● Trójkąt Scarpy

● Brzeg górny trójkąta, czyli jego podstawa, jest utworzony przez więzadło pachwinowe. Brzeg
boczny tworzy kraniec przyśrodkowy mięśnia krawieckiego. Z kolei brzeg przyśrodkowy
utworzony jest przez kraniec przyśrodkowy mięśnia przywodziciela długiego.

● Wierzchołek trójkąta odpowiada wejściu do kanału przywodzicieli i leży około 20 cm poniżej

więzadła pachwinowego.

● tętnicę udową; żyłę udową; węzły chłonne pachwinowe głębokie; nerw udowy wraz z jego
gałęziami
● Zależy od stopnia urazu tak jak w przypadku wszystkich uszkodzeń miesni-1 st, 2 st, 3 st.

Fizjoterapia

● Zależy od stopnia urazu tak jak w przypadku wszystkich uszkodzeń miesni-1 st, 2 st, 3 st.

● PRICE

● Ultradźwięki, elektroterapia

● Ćwiczenia izometryczne: mm działające na staw biodrowy i kolanowy

● Ćwiczenia czynne wolne, rower stacjonarny bez oporu, ćwiczenia w wodzie

● Ćwiczenia z oporem (taśmy), rozciągające przywodzicieli bez ruchów balistycznych

● Ćwiczenia rozciągające: mm kul.-gol., prosty uda, zginacze biodra

● Ćwiczenia priopriocepcji, ćwiczenia w łańcuchu zamkniętym-stopień, deskorolka itp..

Postępowanie

● Ustawienie kolana i biodra w zgięciu w ciągu pierwszej doby od urazu ogranicza przykurcz
wyprostny i zmniejsza krwawienie

● Krioterapia, okłady z lodu, masaż lodem w ciągu pierwszej doby

● Po zaprzestaniu krwawienia można stosować zabiegi cieplne w celu przyspieszenia gojenia

Wykład 6
1. Uszkodzenia więzadeł ACL, MCL
Czynniki powodujące uraz ACL- więzadło krzyżowe przednie:
Przeprost kolana:
 Lądowanie po skoku
 Nierówność terenu, pośliźnięcie
 Chód do tyłu
 Uderzenie w kolano od przodu

ACL-nieszczęśliwa triada
 Uderzenie-uraz bezpośredni
 Nagła zmian kierunku biegu
 Obrót na ustabilizowanej stopie
np. poprzez nadepnięcie przeciwnika
Piłka nożna, koszykówka, narciarstwo, hokej

Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego polega na zastąpieniu uszkodzonej tkanki więzadła

ścięgnem pobranym od pacjenta (autograft) lub od dawcy (allograft). Cała procedura jest
wykonywana artroskopowo. Podczas artroskopii wykonywane są kanały kostne w kości piszczelowej i
udowej pozwalające na umocowanie w nich przygotowanego ze ścięgna przeszczepu.

Z reguły do rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego wystarczy ścięgno mięśnia

półścięgnistego (łac. musculus semitendinosus). W niektórych sposobach rekonstrukcji wymagane
jest pobranie dwóch ścięgien (tj. mięśnia półścięgnistego i mięśnia smukłego).

Zerwane więzadło krzyżowe nie zregeneruje się samo. Jednakże operacja nie zawsze jest wymagana.
Większość osób uszkodzonym ACL nie będzie miała problemów z niestabilnością stawu w pracy i
innych podstawowych, codziennych czynnościach.

Niezwłocznie wykonana rekonstrukcja – do 10 dni od urazu. Taki scenariusz rekomendowany jest

zawodowym sportowcom dla których niezwykle istotny jest szybki powrót do zmagań sportowych.

Po kilku tygodniach od urazu. Rekomendowane rozwiązanie dla zdecydowanej większości osób w

związku z mniejszym ryzykiem powikłań.

Rehabilitacja
Przedoperacyjna: zmniejszenie stanu zapalnego, edukacja pacjenta, ćwiczenia izometryczne
Pooperacyjna: faza ostra(2 tyg), powrotu funkcji (9 tyg), powrotu do sportu (6-9 m-c)
 zginanie nogi poprzez przyciąganie jej do pośladka ciągnąc piętę po podłożu-do granicy bólu i
uczucia rozpierania w stawie oraz ruchy stopą przy wyprostowanym stawie kolanowym),
 Szyna CPM
 Orteza w wyproście 4-6 tygodni
 czynnej stabilizacji stawu (izometryczne z kokontrakcja),
 propriocepcji w siadzie i leżeniu (czucia głębokiego zapewniające pewny podpór)
 mobilizacje rzepki i blizn pooperacyjnych,
 rozciągające tylną grupę mięśni uda, łydki, pasma biodrowo-piszczelowego
 wzmacniające mięśnie tylnej grupy uda w zamkniętych łańcuchach kinetycznych w różnych
pozycjach,
 wzmacniające obręcz biodrową,
 równoważne w staniu obunóż i jednonóż oraz nauka chodu po różnym podłożu,
 jazda na rowerze stacjonarnym przy wysokim ustawieniu siodełka.

Orteza zegarowa
Wskazania:

 pooperacyjnie po chirurgii stawu kolanowego,

  do unieruchomienia po urazach kolana i do póżniejszej mobilizacji,

 dla pewnej stabilizacji uszkodzonych i zoperowanych więzadeł pobocznych,

Sposób działania:

 kolateralna stabilizacja stawu kolanowego,

 pooperacyjne unieruchoienie,

 kontrolowana mobiizacja

https://www.fizjologika.pl/orteza-zegarowa-stawu-kolanowego-jak-ja-ustawic/

MCL i nieszczęśliwa triada

 Uraz wynika najczęściej z koślawienia i rotacji

stawu kolanowego

 W większości przypadków izolowanych

uszkodzeń MCL w stopniu I i II stosuje się
leczenie zachowawcze. Jego głównym
elementem jest względne unieruchomienie,
stopniowe wprowadzanie ruchu i progresywne
wzmacnianie kończyny.

 Łąkotki z racji ograniczonego ukrwienia mają bardzo słaby potencjał do gojenia. Tylko wobec
niewielkich zmian można podjąć próbę leczenia zachowawczego. W większości przypadków
konieczny jest zabieg artroskopowy i chirurgiczne opracowanie uszkodzenia (szycie,
częściowa resekcja, przeszczep).

Objawy uszkodzenia łąkotki:

 ból kolana,
 zablokowanie kolana –upośledzenie
zginania > 60% i pełnego wyprostu,
 trzaski i przeskakiwania,
 obrzęk,
 uciekanie kolana.

2. Kolano biegacza-zespół pasma biodrowo-

piszczelowego

 Czynniki predysponujące:
przodopochylenie miednicy, koślawość
kolana, pronacja stopy, zaburzenie równowagi mięśniowej w
obrębie stawu biodrowego (niewydolność mięśnia pośladkowego
średniego, napięcie mięśni przywodzicieli)

 Pasmo „przeskakuje”/ dociska nad nadkłykciem kości udowej, ból

pojawia się w czasie kontaktu stpy z podłożem, przy zgięciu stawu
kolanowego do około 30 stopni

 Ból zlokalizowany jest po stronie bocznej

  Biegi długodystansowe, kolarze,

 Źródłem dolegliwości bólowych jest warstwa bogato unaczynionej i unerwionej tkanki

włóknistej która ulega zapaleniu/ podrażnieniu

3. Kolano skoczka

 Entezopaatia lub tendinoptia –zapalenie lub zwyrodnienie-

więzadła rzepki

 Siatkarze, skoki lekkoatletyczne

 Ból z przodu kolana podczas schodzenia ze schodów,

lądowania po skoku, schodzenia z płotka

 Różnicowanie z e: zmianami zwyrodnieniowymi SRU,

uszkodzenia ciała Hoffy, choroba Osgood-Schlattera,
Larsena-Johnssona

Zlecenia:

 Ćwiczenia ekscentryczne m. czworogłowego

 Rozciąganie mięśni kulszowo-goleniowych z przyczepu dystalnego

 Czterokierunkowe wzmacnianie mm stawu biodrowego

4. Ból w okolicy stawu rzepkowo-udowego

 Ból przedniej strony kolana (anterior knee

pain), kolano kinomana, konflikt
rzepkowo-udowy, boczne przyparcie
rzepki, chonodromalacja rzepki

 Bardziej predysponowane kobiety

 Objawy: trzeszczenie, chrobotaniektóre nasila się podczas zginania kolana, a więc m.in.
podczas chodzenia po schodach, wykonywania przysiadów

 ból kolana, który pojawia się podczas dłuższego siedzenia ze zgiętymi kolanami lub podczas
zginania kolana

 Przyczyny: Brak równowagi mięśniowej (najczęściej osłabiona część przyśrodkowa mięśnia

czworogłowego) oraz przykurcze powodują, że rzepka przechyla się do boku jest
nierównomiernie obciążana – bok rzepki pracuje bardziej niż część przyśrodkowa – i zaczyna
się szybciej zużywać.

 Predysponuje: koślawość kolana, Chodzenie na wysokich obcasach, przykurcz zgięciowy

kolana, przodopochylenie miednicy (napięcie prostego uda)

 Zwykle podstawowym postępowaniem jest leczenie zachowawcze

 Wykonuje się artroskopię, w czasie której można wygładzić uszkodzone powierzchnie

chrzęstne i przeciąć struktury przyciągające rzepkę do boku. W przypadku uszkodzeń
wynikających z bocznego ustawienia przyczepu więzadła rzepki należy przyczep przesunąć w
stronę przyśrodkową, wyrównując w ten sposób rozdział obciążeń w stawie rzepkowo-
udowym.
 https://www.youtube.com/watch?v=-DQNKGM8hOQ
Wykład 7
1. Ból goleni u sportowców
 Shin splints to grupa schorzeń często dotykająca osoby aktywne
fizycznie. Określenie "shin splints" odnosi się do bólu wzdłuż
wewnętrznej powierzchni lub krawędzi kości piszczelowej podudzia.

 Inną nazwą tych patologii pozostaje MTSS (Medial Tibial Stress

Syndrome - ang. zespół przeciążania przyśrodkowej okolicy
piszczeli).

 Shin splints często pojawiają się po nagłej zmianie

aktywności fizycznej. Może to być zmiana częstotliwości,
jak zwiększenie ilości treningów w tygodniu lub
zwiększenie czasu i intensywności, jak np. dłuższe
bieganie w dodatku w górzystym terenie.

 Najczęstszym objawem shin splints (MTSS) jest ból

wzdłuż przyśrodkowego brzegu piszczeli. Może również występować
niewielki obrzęk tej okolicy. Powstaje w wyniku przeciążenia kości
piszczelowej i okostnej w procesie sumowania mikrourazów. Czynnikiem
predysponującym jest nadmierna pronacja stopy.

Ból:
 może być ostry i przeszywający lub tępy i pulsujący
 pojawia się zarówno w trakcie jak i po ćwiczeniach/bieganiu
 nasila się przy uciskaniu bolesnej okolicy
 należy wykluczyć złamanie zmęczeniowe kości, uszkodzenia mięśni oraz
przewlekły zespół powięziowy.

2. Uszkodzenia ścięgna Achillesa

 https://www.youtube.com/watch?v=F2e6LmQsJps

 Często do urazów dochodzi w wyniku przewlekłych

patologii – zmiany zapalne, osłabiające ścięgno
prowadzą do powstawania mikrouszkodzeń.

 Spotykane często u biegaczy i nieleczone mogą

przewlekle uszkodzić włókna ścięgna Achillesa.
 Niepokojące sygnały to: ból, trzeszczenie (tarcie) podczas ruchu, ucieplenie, poszerzenie
obrysu ścięgna.

 najbardziej narażona jest środkowa część ścięgna, co podyktowane

jest jej niewielką grubością oraz słabym ukrwieniem.

 Wyróżnić można 3 rodzaje tendinopatii ścięgna Achillesa:

 przy przyczepie ścięgna do kości piętowej;
 w części środkowej, około 2-6 cm proksymalnie od guza piętowego;
 w części proksymalnej.

Leczenie operacyjne

 Po operacji ścięgna Achillesa staw skokowy unieruchomiony jest w pozycji zgięcia

podeszwowego (aby wyeliminować napięcie naprawianego ścięgna).

 Stosowane są do tego buty ortopedyczne lub syntetyczny gips. W pierwszych tygodniach

pacjent porusza się w asekuracji kul łokciowych.

 Po dwóch tygodniach, podczas wizyty kontrolnej, lekarz usuwa szwy i rozpoczyna się
rehabilitacja ścięgna Achillesa. W pierwszym okresie ukierunkowany jest on na wygojenie ran
pooperacyjnych (ograniczenie powstawania zrostów), następnie stopniowo przywracany jest
zakres ruchu w stawie skokowym.

 Ostatnim elementem jest odbudowa siły mięśnia trójgłowego łydki. W każdym etapie
rehabilitacja po zerwaniu ścięgna Achillesa to również kształtowanie odpowiednich wzorców
ruchowych oraz ćwiczenia kontroli nerwowo-mięśniowej i propriocepcji.

LECZENIE ZACHOWAWCZE

Unieruchomienie

 nauka 3-punktowego chodu o kulach bez obciążania,

 masaż klasyczny,

 ćwiczenia przeciwzakrzepowe

 pole magnetyczne.

Po zdjęciu unieruchomienia

 obuwie z wkładką grubości 2cm, stopniowe obniżanie do pozycji zerowej,

 zabiegi z zakresu fizykoterapii ,

 masaż rozluźniający ścięgna,

 relaksacja poizometryczna, rozciąganie,

 ćwiczenia czynne, czynne z oporem,

 ćwiczenia w wodzie

 Elektrostymulacja M. brzuchatego

 ćw. propriocepcji, czynne zgięcia, wyprostu

 Mobilizacje stawu skokowego

  Masaż funkcyjny

 Ćw. Z oporem

 Pełne obciążanie kończyny,

 Materac, berety

 Ćw. W wodzie, masaż podwodny

fizykoterapia

 Masaż wirowy

 Krioterapia

 Pole magnetyczne

 Laser

 ud+NLPZ

 Jonoforeza

Protokół Alfredsona
https://www.youtube.com/watch?v=fHHbn_Odk4E

 Protokół Alfredsona powstał w latach 90. XX wieku i do tej pory uznaje się go za
najskuteczniejszą metodę leczenia tendinopatii ścięgna Achillesa.
 Na cały protokół Alfredsona składają się 2 odrębne ćwiczenia. Do ich wykonania niezbędny
jest niski stopień.
 Zaleca się wykonanie 3 serii ćwiczeń po 15 powtórzeń dla każdej pozycji (każdego z dwóch
ćwiczeń), 2 razy dziennie.
 Cała terapia powinna trwać około 12 tygodni.
 Pacjent musi stanąć na stopniu w ten sposób, aby jego pięty wystawały poza jego krawędź.
Celem zachowania stabilności i równowagi warto trzymać się czegoś stabilnego. Oba stawy
kolanowe muszą być wyprostowane.
 Następnie pacjent wykonuje wspięcie na palce na nodze niebolesnej i przenosi ciężar ciała na
nogę bolesną, po czym opuszcza piętę poniżej stopnia.
 Drugie ćwiczenie w protokole przebiega tak samo, jednak pacjent musi mieć zgięte kończyny
dolne w stawach kolanowych do około 45 stopni.

3. Skręcenie stawu skokowego

 Uszkodzone zostają elementy stawu od strony

bocznej, a mianowicie więzadła:
 piętowo-strzałkowe;
 skokowo-strzałkowe przednie i tylne.
  O niestabilności funkcjonalnej mówimy wówczas, gdy podłożem jest osłabienie mięśni
wpływających na stabilność stawu bądź dochodzi do zaburzeń propriocepcji.

 W przypadku stawu skokowego możemy mieć do czynienia także z niestabilnością

mechaniczna, czyli wynikającą z uszkodzenia więzadeł.

Stopnie skręceń
 ▪ I˚ - naciągnięcie więzadła bez jego przerwania, występuje obrzęk oraz tkliwość uciskowa.
Nie zostaje zaburzona funkcja stawu, zostaje zachowana jego stabilność,

 ▪ II˚- nadwyrężenie umiarkowane, częściowe naderwanie więzadła, również występuje

obrzęk, ale jest bardziej wyraźny, pojawia się tkliwość uciskowa. Występuje utrata funkcji
stawu oraz niewielka niestabilność,

 ▪ III˚- całkowite uszkodzenie więzadeł. Występuje masywny obrzęk, tkliwość uciskowa oraz
wybroczyny. Pojawia się bolesne ograniczenie ruchów, mechaniczna niestabilność, a także
niemożność obciążania kończyny dolnej ciężarem ciała.

4. Tendinopatie mięśni piszczelowych

 Określenie „tendinopatia” jest pojęciem ogólnym, opisującym
patologiczny stan kliniczny ścięgna, charakteryzujący się
występowaniem bólu, obrzęku i upośledzonej ruchomości
podczas czynności wykonywanych z zaangażowaniem
określonego ścięgna.

 Termin tendinitis (tendonitis) podkreśla występowanie cech

klinicznych zapalenia, podczas gdy określenie tendinosis
opisuje zwykle bezobjawowe zmiany zwyrodnieniowe ścięgna,
widoczne w badaniu histopatologicznym, jednak przy braku cech
zapalenia.

 Mięsień piszczelowy tylny jest jednym z najważniejszych mięśni

stabilizujących stopę.

 Niewydolność ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego może

wystąpić w wyniku procesu zapalnego, wywołanego pojedynczym
urazem lub, co się zdarza znacznie częściej, w wyniku przeciążenia i sumujących się
mikrourazów. Najczęściej stan ten dotyczy kobiet i osób po 40. roku życia.

 Do czynników sprzyjających zalicza się:

  otyłość;

 cukrzycę;

 koślawość tyłostopia;

 choroby o podłożu reumatologicznym;

 przebyte urazy uszkadzające architekturę łuku podłużnego przyśrodkowego.

 Do typowych objawów zalicza się ból za kostką przyśrodkową, schodzący na przyśrodkową

część stopy. Najczęściej ból nasila się po aktywności, zwłaszcza sportowej.

Mięsień piszczelowy przedni

 Pacjenci z reguły odczuwają ból na przedniej części podudzia podczas wykonywania

aktywności fizycznych. Zwykle występuje on rano tuż po przebudzeniu bądź po odpoczynku i
ma tendencję do pogarszania się w ciągu dnia. Do aktywności nasilających dolegliwości
bólowe zalicza się przede wszystkim wchodzenie i schodzenie po schodach oraz wszelkie
spacery po pagórkowatych, nierównych terenach. ból z przodu kostki lub stopy;

 Przyczyną często są ciasno sznurowane buty