Professional Documents
Culture Documents
B N Chính TH C
B N Chính TH C
Nghệ An - 2024
KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN KHOA HỌC LỚP 4
(Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống)
CHỦ ĐỀ 3: THỰC VẬT VÀ ĐỘNG VẬT
Bài 15: THỰC VẬT CẦN GÌ ĐỂ SỐNG (T1)
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
1. Năng lực đặc thù:
- Nhận biết và trình bày được các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật
( ánh sáng, không khí, nước, chất khoáng và nhiệt độ ) thông qua quan sát mô tả thí
nghiệm, tranh ảnh.
- Trình bày được thực vật có khả năng tự tổng hợp chất dinh dưỡng cần cho sự sống
từ khí các-bô-níc và nước.
- Trình bày được thực vật có khả năng trao đổi nước và chất khoáng với môi trường.
- Vẽ được sơ đồ (đơn giản) về sự trao đổi khí, nước, chất khoáng của thực vật với
môi trường.
- Vận dụng kiến thức về nhu cầu sống và trao đổi chất ở thực vật giải thích được một
số hiện tượng trong tự nhiên, ứng dụng trong sử dụng và chăm sóc cây trồng.
- Rèn luyện kĩ năng làm thí nghiệm, hoạt động trải nghiệm, qua đó góp phần phát
triển năng lực khoa học.
Ngoài ra, bài học góp phần hình thành và phát triển cho học sinh:
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thực hiện tốt và sáng tạo trong việc trả lời
các câu hỏi, làm thí nghiệm.
- Phẩm chất trách nhiệm: Có ý thức, trách nhiệm trong việc trồng, chăm sóc, bảo vệ
cây trồng ở nhà, trường học.
II.ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1.1 Giáo viên:
+ Tranh ảnh về thực vật
+ Bài hát “ Em yêu cây xanh”
+ Video: https://www.youtube.com/watch?v=RnHcfB7J_ec
+ Phiếu bài tập
+ Chuông, ngôi sao
1.2 Học sinh:
- Giấy, màu vẽ .
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
TIẾT 1
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
1. Khởi động. (5 phút)
Mục tiêu: Tạo không khí hứng khởi bắt đầu buổi học; từng bước làm quen với bài học.
Cách tiến hành:
- GV tổ chức múa hát bài: “Em yêu cây xanh” – - Một số HS lên trước lớp thực hiện.
Nhạc và lời Hoàng Văn Yến để khởi động bài Cả lớp cùng múa hát theo nhịp điệu
học. bài hát.
2. Khám phá
Hoạt động 1: Quan sát tranh và đưa ra dự đoán ( 7 phút)
Mục tiêu: Nhận biết được các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật thông qua
quan sát mô tả thí nghiệm, tranh ảnh.
Cách tiến hành:
Hoạt động 1: Quan sát tranh và đưa ra dự
đoán (Làm việc theo bàn, 7 phút)
- GV yêu cầu học sinh quan sát hình 2 trang 54
sách giáo khoa, trả lời hai câu hỏi: - HS quan sát hình và đọc thông tin
dưới mỗi hình cây đậu, tự trả lời câu
hỏi
Kết luận: Thực vật cần có đủ nước, chất khoáng, không khí, ánh sáng để sống và phát
triển. Khi thiếu môt trong các yếu tố đó, thực vật kém phát triển thậm chí có thể chết.
Hoạt động 3: Tìm hiểu vai trò của nhiệt độ tới sự sống và phát triển của thực vật
( Nhóm 4, 8 phút)
Mục tiêu: Tìm hiểu và nêu được vai trò của nhiệt độ tới sự sống và phát triển của thực
vật.
Cách tiến hành:
- GV yêu cầu HS đọc mục Bạn có biết trang 55 và
quan sát hình 4,5
- HS theo nhóm đọc mục Bạn có
biết trang 55 và quan sát hình 4,5
- Ở nơi nhiệt độ thấp
- Cây bắp cải có thể sống ở nơi có nhiệt độ như thế
nào?
- Cây sầu riêng có thể sống ở nơi có nhiệt độ như - Ở nơi nhiệt độ cao
thế nào?
- GV: Có những cây sống ở vùng ôn đới nhưng - HS quan sát hình 6 và hình 7
không có ở vùng hàn đới hay nhiệt đới. Vì sao như
vậy, cô mời các bạn quan sát hình 6,7
- Mời các nhóm 4 thảo luận và trả lời câu hỏi trông
các hình dưới đây:
+ Đưa các cây thường trồng ở vùng nhiệt độ thấp + Ở nơi có nhiệt độ quá nóng cây sẽ
phát triển kém hoặc chết
sang trồng ở vùng sa mạc nắng nóng có nhiệt độ
quá cao
3. Vận dụng.
Hoạt động 4: Trò chơi “Ai biết nhiều hơn” (5 phút)
- Mục tiêu:
+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.
+ Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.
+ Tạo không khí vui vẻ sau khi học sinh bài học.
Cách tiến hành:
- Học sinh lắng nghe và tham gia trò
- GV tổ chức trò chơi “Ai biết nhiều hơn” chơi.
+ Chia lớp thành 2 đội A và B . Và cùng thi một
lượt tổng thời gian 2 phút.
+ Cây sống ở nhiệt độ cao: Hoa
+ Chia bảng thành 2 phần, mỗi đội có 4 đại diện
giấy, cây sống đời, cây lưỡi hổ, cây
tham gia, đứng thành 2 hàng dọc vạn tuế, cây xương rồng,....
+ Các nhóm thi nhau đưa ra những ví dụ một số cây + Cây sống ở nhiệt độ thấp: Cây
thông, cẩm tú cầu, cây đào, cây sồi,
sống ở vùng nhiệt độ cao, một số cây sống ở vùng cây hoa Tuy-lip, ...
nhiệt độ thâp. Mỗi lần đưa ra câu đúng sẽ được
nhận 1 ngôi sao. Sau 2 phút, nhóm nào nhiều ngôi
sao nhất nhóm đó thắng cuộc.
-GV nhận xét, tuyên dương và dặn dò về nhà. - HS lắng nghe, rút kinh nghiệm
IV. ĐIỂU CHỈNH SAU BÀI HỌC
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
TIẾT 2
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
1. Khởi động (5 phút)
Mục tiêu:
+ Tạo không khí vui vẻ, khấn khởi trước giờ học.
+ Thông qua khởi động, giáo viên củng cố kiến thức ở tiết trước.
Cách tiến hành:
- GV tổ chức trò chơi “ Ai nhanh - Ai đúng” để khởi - HS tham gia trò chơi.
động bài học.
- GV chiếu các câu hỏi trắc nghiệm, HS chọn đáp án - HS chọn đáp án của mình.
đúng + Câu 1: ....
+ Câu 1: Thực vật cần có đủ nước, chất khoáng, không + Câu 2:....
khí và ... để sống và phát triển + Câu 3:....
+ Câu 2: Câu bắp cải có thể sống ở nơi có nhiệt độ thế + Câu 4:....
nào?
+ Câu 3: Cây sầu riêng có thể sống ở nơi có nhiệt độ
thế nào?
+ Câu 4: Khi sống ở nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp
cây sẽ như thế nào ?
- GV nhận xét, tuyên dương và dẫn dắt vào bài mới: Ở
tiết trước cô trò mình đã tìm hiểu các yếu tố cần cho - HS lắng nghe.
sự sống và phát triển của thực vật ( ánh sáng, không
khí, nước, chất khoáng và nhiệt độ ). Hôm nay, cô trò
mình sẽ cùng nhau tìm hiểu khả năng tự tổng hợp chất
dinh dưỡng cần cho sự sống từ khí các-bô-níc và
nước.Sự trao đổi khí của thực vật với môi trường.
2. Khám phá
Hoạt động1: Tìm hiểu sự kì diệu của lá cây (10 phút)
Mục tiêu: + Trình bày được thực vật có khả năng tự tổng hợp chất dinh dưỡng cần cho sự sống
từ khí các-bô-níc và nước.
- GV mời HS đọc thông tin và quan sát hình 8 trong - 1HS đọc thông tin
sgk và trả lời các câu hỏi. - HS làm việc cá nhân, đọc thông tin
và lần lượt trả lời các câu hỏi trong
- GV mời HS trình bày kết quả. sgk.
+ Kể tên một số yếu tố tham gia vào quá trình tự tổng
hợp chất dinh dưỡng ở thực vật? - HS trả lời cá nhân
+ Một số yếu tố tham gia vào quá trình
+ Chất dinh dưỡng được thực vật tự tổng hợp thông tự tổng hợp chất dinh dưỡng ở thực vật
qua quá trình nào? là : ánh sáng, khí các-bô-níc, nước.
+ Chất dinh dưỡng được thực vật tự
tổng hợp thông qua quá trình quang
- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 4 chia sẻ khả năng hợp.
kì diệu của lá cây về tự tổng hợp các chất dinh dưỡng - Cả lớp nghe, nhận xét.
cần cho sự sống. - HS làm việc nhóm 4, các thành viên
- GV lưu ý HS các mũi tên đi vào, sản phẩm của quá trong nhóm sẽ lần lượt chia sẻ ý kiến
trình đó là gì, nơi diễn ra quá trình đó, vì sao lá cây lại của mình bằng cách vẽ sơ đồ vào A4 .
có màu xanh lục,...? - Đại diện các nhóm chia sẻ.
- GV nhận xét, chốt lại khả năng kì diệu của lá cây - Các nhóm khác nghe, nhận xét.
- HS lắng nghe.
-Mời 2-3 HS trình bày lại khả năng kì
diệu của lá cây
Kết luận: Lá cây có khả năng thu nhận ánh sáng mặt trời, tự tổng hợp nên các chất dinh
dưỡng cần cho sự sống từ các chất như khí các-bô-níc, nước nhờ quá trình quang hợp, đồng
thời thải ra khí ô-xi. Ngoài lá cây thì những phần trên cây có màu xanh lục cũng có khả
năng quang hợp.
Hoạt động 2: Tìm hiểu thực vật trao đổi khí với môi trường (Làm việc nhóm 4, 10 phút)
Mục tiêu: + Vẽ được sơ đồ đơn giản về sự trao đổi khí của thực vật với môi trường.
- GV mời HS đọc thông tin và các câu hỏi trong - 1HS đọc trước lớp, cả lớp đọc thầm.
sgk trang 57 để trả lời câu hỏi.
- GV chuẩn bị phiếu nhóm cho HS vẽ sơ đồ.
- HS làm việc nhóm 4, đọc thông tin và
mô tả về sự trao đổi khí với môi trường
ở cây khi quang hợp và khi hô hấp.
- HS làm việc nhóm, vẽ sơ đồ vào
phiếu bài tập
Kết luận:
3. Vận dụng
Hoạt động 3: Tổ chức trò chơi “Nhà hùng biện nhí” (10 phút)
Mục tiêu:
+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.
+ Tạo không khí vui vẻ sau khi học sinh bài học.
+ Vận dụng kiến thức về nhu cầu sống và trao đổi chất ở thực vật giải thích được một số hiện
tượng trong tự nhiên
Cách tiến hành:
- GV đưa ra một số câu hỏi, mời các nhóm cử đại diện - Học sinh lắng nghe yêu cầu trò chơi.
thi hùng biện trước lớp. - HS suy nghĩ 3 phút và trả lời
+ Vì sao buổi tối ta không nên để cây xanh trong - HS tham gia trò chơi.
phòng ngủ? - HS cả lớp lắng nghe, nhận xét, bình
+ Vì sao quá trình quang hợp không diễn ra vào ban chọn bạn đạt danh hiệu “ Nhà hùng
đêm ? ... biện nhí”.
- GV tổng kết trò chơi, tuyên dương HS hùng biện tốt.
- Nhận xét sau tiết dạy, dặn dò về nhà. -HS lắng nghe
+ Câu 2: Mô tả sự trao đổi khí qua quá trình quang + Quá trình quang hợp thực vật lấy
hợp của thực vật? khí các-bô-níc và thải ra khí ô-xi.
Quá trình này chỉ diễn ra ở lá và vào
ban ngày.
+ Câu 3: Mô tả sự trao đổi khí qua quá trình hô hấp ở + Quá trình hô hấp thực vật lấy khí
ô-xi và thải ra khí các-bô-níc. Quá
thực vật? trình này diễn ra cả ngày và đêm và
ở tất cả các bộ phận của cây.
- GV nhận xét, tuyên dương và dẫn dắt vào bài mới. - HS lắng nghe và ghi nhớ.
2. Khám phá
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự trao đổi nước và chất khoáng của thực vật với môi trường. ( 7
phút )
Mục tiêu:
+ Trình bày được thực vật có khả năng trao đổi nước và chất khoáng với môi trường.
+ Vẽ được sơ đồ đơn giản về sự trao đổi nước, chất khoáng của thực vật với môi trường.
- GV mời HS đọc thông tin và các yêu cầu trong sgk - 1HS đọc thông tin.
trang 58. - HS thảo luận nhóm 2, trả lời các câu
- Mời HS thảo luận nhóm 2 để thực hiện nhiệm vụ. hỏi theo yêu cầu.
- Các nhóm trình bày ý kiến:
+ Quan sát hình 2, mô tả sự trao đổi nước và chất
khoáng của thực vật với môi trường. +Thực vật thường xuyên trao đổi nước
và chất khoáng với môi trường.
Kết luận: Thực vật có khả năng trao đổi nước và chất khoáng với môi trường
Hoạt động 2: Thảo luận trả lời câu hỏi vận dụng ( 7 phút)
Mục tiêu:
Vận dụng kiến thức về nhu cầu sống và trao đổi chất ở thực vật giải thích được một số hiện
tượng trong tự nhiên
Cách tiến hành:
- HS đọc câu hỏi.
- GV mời HS đọc 2 câu hỏi vận dụng: - HS thảo luận nhóm 2, trả lời câu hỏi.
- GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm 2, trả lời câu - Đại diện các nhóm trình bày:
hỏi: + Vì cây có sự thoát hơi nước trao đổi
+ Vì sao trong những trưa nắng mùa hè đứng dưới với môi trường qua lá. Trời càng nắng
bóng cây lại cảm thấy mát mẻ? sự thoát hơi nước càng mạnh, hơi nước
làm cho không khí xung quanh trở nên
mát mẻ hơn.
+ Vì khi nắng nóng cây thoát hơi nước
+ Vì sao trong những ngày nắng nóng vào sáng sớm nhiều nên mất hơi nước nhiều, vì vậy
và chiều tối cần phải tưới nhiều nước hơn cho cây cần tưới nhiều nước cho cây. Tưới vào
trồng? sáng sớm và chiều tối để nước không
bị bốc hơi nhiều do nắng.
- Các nhóm khác nghe, nhận xét.
- HS lắng nghe.
- GV nhận xét tuyên dương.
Kết luận: Cây có sự thoát hơi nước trao đổi với môi trường qua lá. Trời càng nắng sự thoát hơi
nước càng mạnh, hơi nước làm cho không khí xung quanh trở nên mát mẻ hơn. Vì khi nắng
nóng cây thoát hơi nước nhiều nên mất hơi nước nhiều, vì vậy cần tưới nhiều nước cho cây.
Tưới vào sáng sớm và chiều tối để nước không bị bốc hơi nhiều do nắng
Hoạt động 3: Tìm hiểu một số thông tin về phân bón trong trồng trọt(6 phút)
Mục tiêu:
Vận dụng kiến thức về nhu cầu sống và trao đổi chất ở thực vật, ứng dụng trong sử dụng
và chăm sóc cây trồng.
Cách tiến hành:
Kết luận:
Đất trồng tốt, màu mỡ là đất có chứa nước, không khí và chất khoáng,... với tỉ lệ thích hợp.
Việc bón phân giúp cung cấp thêm chất khoáng cần thiết cho cây phát triển, cho năng suốt
cao.
3. Vận dụng.
Hoạt động 4: Tổ chức trò chơi “Ai biết nhiều hơn”
Mục tiêu:
+ Củng cố những kiến thức đã học trong tiết học để học sinh khắc sâu nội dung.
+ Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn.
+ Tạo không khí vui vẻ, hào hứng, lưu luyến sau khi học sinh bài học.
PHỤ LỤC 1
PHỤ LỤC 2