Nowotwory złośliwe

Współczesna medycyna stawia czoła wielu wyzwaniom związanym z nowotworami

złośliwymi, które są jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych na całym świecie.
Nowotwory złośliwe stanowią zróżnicowaną grupę chorób, które mogą rozwijać się w
różnych narządach i tkankach organizmu. Przedstawię trzy często diagnozowane nowotwory
złośliwe oraz czynnik wpływających na ich rozwój.

Podział stosowany jest w obrębie nowotworów złośliwych i opiera się na pochodzeniu

tkanki, z której powstała zmiana:
-rak (carcinoma),

-mięsak (sarcoma),

-chłoniak (lymphoma),

-czerniak (melanoma),

-G-lejak (glioza).

1. Rak Płuc:
Rak płuc jest jednym z najbardziej śmiertelnych nowotworów na świecie. Rak płuc jest złośliwym
guzem płuc charakteryzującym się niekontrolowanym wzrostem komórek w tkankach płuc. Ten
wzrost może rozprzestrzenić się poza płuca w procesie przerzutowania do pobliskich tkanek lub
innych części ciała. Większość nowotworów rozpoczynających się w płucach, znanych jako pierwotne
raki płuc, to raki złośliwe. Dzieli się na kilka głównych typów, z których najczęstsze to:

- Rak drobnokomórkowy: Stanowi około 15-20% wszystkich przypadków raka płuc. Jest to
agresywny typ raka, który szybko rozprzestrzenia się poza płuca.
- Rak nie drobnokomórkowy: Obejmuje kilka podtypów, takich jak rak płaskokomórkowy, rak
gruczołowy i rak wielkokomórkowy. Stanowi około 80-85% przypadków raka płuc.

Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia raka płuc jest palenie papierosów. Szacuje się, że aż 85-90%
przypadków raka płuc u osób palących jest związanych z używaniem tytoniu. Ponadto, ekspozycja na
substancje rakotwórcze w miejscu pracy, takie jak azbest, arsen czy radon, może zwiększać ryzyko
zachorowania. Istnieją również czynniki genetyczne oraz czynniki środowiskowe, takie jak
zanieczyszczenie powietrza, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju raka
2. Rak Piersi:
Rak piersi jest to nowotwór złośliwy powstający z komórek gruczołu piersiowego, który rozwija się
miejscowo w piersi oraz daje przerzuty do węzłów chłonnych i narządów wewnętrznych (np. płuc,
wątroby, kości i mózgu). Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet.
Chociaż przyczyny raka piersi są złożone i wieloczynnikowe, istnieją pewne czynniki ryzyka, które
mogą zwiększyć szansę na jego wystąpienie. Należą do nich:

- Genetyka: Posiadanie mutacji w genach BRCA1 i BRCA2 zwiększa ryzyko zachorowania na raka
piersi.

- Wieku: Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem, szczególnie u kobiet powyżej 50. roku życia.

- Nieprawidłowości hormonalne: Długotrwała terapia hormonalna, późne wiekowe ciąża, czy też
okresy menstruacyjne występujące przed 12. rokiem życia mogą zwiększyć ryzyko.

3. Rak jelita grubego:

Rak jelita grubego to nowotwór powstający na skutek niekontrolowanego wzrostu komórek
nowotworowych, który lokalizuje się głównie w obrębie okrężnicy, zgięcia esiczo-odbytniczego oraz
odbytu. Zdecydowaną większość, tj. ok. 90% nowotworów jelita grubego stanowi gruczolakorak.

- Czynniki genetyczne: Mutacje genetyczne, zwłaszcza w rodzinach z historią raka jelita grubego.

- Wiek: Ryzyko wzrasta z wiekiem, głównie u osób po 50. roku życia.

- Dieta: Spożywanie dużej ilości czerwonego mięsa, przetworzonych produktów, ubogiej w błonnik i
warzywa.

- Otyłość i brak aktywności fizycznej: Zwiększają ryzyko choroby.

- Palenie tytoniu i nadmierne spożycie alkoholu: Zwiększają ryzyko rozwoju raka jelita grubego.

- Choroby zapalne jelit: Takie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Podsumowanie
Leczenie nowotworów złośliwych jest indywidualne i zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj
nowotworu, jego lokalizacja, stopień zaawansowania, wiek pacjenta oraz ogólny stan zdrowia. Oto
kilka głównych metod leczenia nowotworów złośliwych:

1. Chirurgia: Chirurgiczne usunięcie guza jest często pierwszą opcją leczenia, szczególnie w
przypadku nowotworów, które nie rozprzestrzeniły się daleko poza pierwotne miejsce. Chirurgia
może być również stosowana w celu usunięcia guzów przerzutowych lub w celu zmniejszenia
objawów nowotworu.

2. Chemioterapia: Chemioterapia polega na podawaniu leków przeciwnowotworowych, które

zabijają komórki nowotworowe lub hamują ich wzrost. Jest stosowana zarówno przed operacją
(neoadiuwantowo), jak i po operacji (adyuwantowo), a także w zaawansowanych przypadkach
choroby w celu zmniejszenia objawów i przedłużenia życia.

3. Radioterapia: Radioterapia wykorzystuje promieniowanie jonizujące do niszczenia komórek

nowotworowych. Jest stosowana jako samodzielna metoda leczenia lub w połączeniu z innymi
metodami, takimi jak chirurgia i chemioterapia. Radioterapia może być stosowana przed lub po
operacji w celu zmniejszenia rozmiaru guza lub eliminacji pozostałych komórek nowotworowych.

4. Terapia ukierunkowana: Terapia ukierunkowana wykorzystuje leki lub inne substancje, które
selektywnie atakują specyficzne cechy komórek nowotworowych, minimalizując przy tym
uszkodzenie zdrowych komórek.

5. Immunoterapia: Immunoterapia opiera się na wzmacnianiu naturalnej zdolności organizmu do

zwalczania nowotworów poprzez stymulowanie układu odpornościowego do atakowania komórek
nowotworowych. Jest stosowana w leczeniu niektórych rodzajów raka, takich jak czerniak, rak płuca i
rak nerki.

6. Terapia hormonalna: Terapia hormonalna jest stosowana w leczeniu nowotworów, których wzrost
jest stymulowany przez hormony, takie jak rak piersi, rak prostaty i rak jajnika. Polega na
zahamowaniu produkcji lub działania hormonów, które pobudzają wzrost nowotworu.

Przestrzeganie tych zaleceń może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworów

złośliwych oraz przyczynić się do utrzymania zdrowia.
1. Zdrowy styl życia: Zrównoważona dieta, regularna aktywność fizyczna i unikanie używek.
2. Regularne badania przesiewowe: Regularne wykonywanie badań przesiewowych.
3. Unikanie palenia i alkoholu: Zrezygnowanie z palenia papierosów i ograniczenie spożycia alkoholu.
4. Ochrona przed promieniowaniem: Stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym i unikanie
nadmiernego narażenia na słońce.
5. Szczepienia: Wykonywanie szczepień przeciwko wirusom, takim jak HPV i HBV.
6. Unikanie substancji rakotwórczych: Ograniczenie narażenia na substancje chemiczne i toksyny.
7. Regularne badania lekarskie: Regularne wizyty u lekarza i badania kontrolne.