QXFJU QXQDWOJI CH-:

[WDFWJB UQXAO BJLJNHBHL

WOUHQ D[HWJUO (HCBJ11:5)

Ucdr
Ld Qufjs Qutdroji
Bjcsobji
: [jaj
[jaj bjsj
bjsj pj
pjla
lahb
hboo sjjt
sjjt olo
olo phr
phrbo
bolt
ltjj
jjl
l jtjs
jtjs jij
jijt7
t7 chsh
chshmj
mjtj
tjl
l shbj
shbjco
col
l 8; pdol
bhlolfcjt. Xltuc otu phrusjmjjl [robj ghrhlejlj bhlolfcjtcjl
chultulfjl ahlfjl
ahlfjl bhijiuo upjyj
upjyj phlfhidijl phrshaojjl
phrshaojjl bhrhcj. Goij
aochtjmuo phrboltjjl jtjs phrjlfcjt ths jlto gdao shgjlyjc :;.;;; phrtjmul
ahlfjl gojyj sobpjl shghsjr Wp. 8;; phr ulot shrtj gojyj phbhsjljl shghsjr
Wp. :;;.;;;.
Qhltucjl >
:. HDZ,
7. @rhc
@rhcuh
uhls
lsoo [hbh
[hbhsjl
sjljl
jl
5. Vjctu [hbhsjljl
[hbhsjljl Goij
Goij aochtjmu
aochtjmuoo wjctu chrnj shtjmul
shtjmul shijbj 78;
78;
mjro
1. Qdtji
Qdtji gojyj
gojyj tjmu
tjmuljl
ljl bolobu
bolobub b (QOE),
(QOE),
8. Qdtji
Qdtji Gojyj
Gojyj phbh
phbhsjl
sjljl
jl tjmulj
tjmuljl
l (QDE),
(QDE),
0. Qdtji
Qdtji Gojyj
Gojyj Uobp
Uobpjlj
jljl
l Qjmulj
Qjmuljll (QEE),
(QEE),
7 Cdla
Cdlaososoo sjjt
sjjt ol
oloo yjl
yjlf
f sjl
sjlfj
fjtt aol
aoljb
jbos
os [Q [rob
[robjj bhb
bhbph phrto
rtobg
bgjljlfc
fcjl
jl ul
ultu
tuc
c 1; pdol
bhlfhbgjlfcjl pjgroc ahlfjl cjpjsostjs ghsjr bhlfjltosopjso thrnjaolyj
pjlahbo yjlf ghrchpjlnjlfjl. Nocj pjlahbo olo ghrchpjlnjlfjl bjcj
phrusjmjjl jcjl bhbphrdihm chultulfjl Uhghsjr Wp. : B, shbhltjrj goij
pjlahbo olo shfhrj ghrjcmor phrusjmjjl jcjl bhlahro chrufojl ajro
olvhstjrso
olvhst jrso shghsjr Wp. 0;; 0;; nutj. Goij [Q [robj
[robj bhbgjlful
bhbgjlful [jgroc yjlf yjlf
cheoi, bjcj chultulfjl yf aophrdihm goij pjsjr shsujo mjrjpjl jajijm 8;; Nt
ah
ahlf
lfjl
jl ch chru
rufo
fojl
jl shghsj
shghsjrr Wp.
Wp. 7878;
; nt goij
goij pj
pjsj
sjrr toaj
toajc
c shsuj
shsujoo mj
mjrjp
rjpjl
jl..
Jijthrl
Jijthrljto
jto`` ijolly
ijollyjj jajijm
jajijm ahlfjl
ahlfjl bhbprd
bhbprdauc
aucso
so shphrto
shphrto gojsj
gojsj ajl toajc
toajc
bhbphrdihm chultulfjl tjbgjmjl jtju chrufojl ijollyj.
Uoijmcjl thltucjl chputusjl yjlf shgjoclyj aojbgoi goij>
:. Bhlffu
Bhlffuljc
ljcjl
jl Chputus
Chputusjl
jl ajijb chtoaj
chtoajcpj
cpjsto
stojl
jl
7. Bhlffuljc
Bhlffuljcjl
jl Chputusjl
Chputusjl yjlf bhlfjlaul
bhlfjlaulf f rosocd
5 Nhijscjl [rdshs [hlyhihsjojl [rdfrjbj Iolohr ahlfjl bhtdah frj`oc :; pdol

* edrht yjlf toajc shsujo

 NJVJG

:. Aochtjmuo
Aochtjmuo > [hrboltjjl
[hrboltjjl ths jlto gdao phr tjmul ( W ) 2 Wp :;.;;;
:;.;;;
Gojyj phlyobpjljl phr tjmul ( E ) 2 Wp 8;; / Xlot
Gojyj phbhsjljl ( U ) 2 Wp :;;.;;;

Aotjlyj >
:. HDZ
7. @r
@rhc
hcuh
uhls
lsoo [h
[hbh
bhsj
sjlj
ljl
l
5. Vjctu [hbhsjljl
[hbhsjljl GoijGoij aochtjmuo
aochtjmuo wjctu chrnj
chrnj shtjmul
shtjmul shijbj
shijbj 78;
78; mjro
1. Qdtji
Qdtji gojy
gojyjj tjmul
tjmuljl
jl bolo
bolobub
bub (QOE)
(QOE)
8. Qdtji
Qdtji Gojy
Gojyjj phbhs
phbhsjlj
jljll tjmul
tjmuljl
jl (QDE
(QDE))
0. Qdtji
Qdtji Gojy
Gojyjj Uobpj
Uobpjljl
ljl Qjmulj
Qjmuljl l (QEE)
(QEE)

[hlyhihsjojl >
:. Cujltotjs phbhsjljl
phbhsjljl dptobji ( HDZ )

∞
7 WU
HDZ 2
E
HDZ 2 ∞7 ´ ´ ´
HDZ 27 . ;;;

7. @rhc
@rhcuh
uhls
lsoo [hb
[hbhs
hsjl
jljl
jl
W
@2
HDZ
:;.;;;
@2
7;;
@ 28
Njao @rhcuhlso [hbhsjljl Dptobub 8 cjio ajijb sjtu [rodah

5. Vjctu
Vjctu [hbhsjljl
[hbhsjljl goij
goij aochtjmuo
aochtjmuo wjctu
wjctu chrnj
chrnj shtjmul
shtjmul shijbj
shijbj 78; mjro
mjro
HDZ
Q2
W
7.;;;
Q2
:;.;;;
:
Q2
8

Njao Q x 78; mjro 2 ;,7 x 78; mjro 2 8;

8; mjro
Jrtolyj, nocj 78; mjro wjctu chrnj, bjcj
bjcj njrjc socius dptobub phbhsjljl j
jajijm
ajijm
;,7 x 78; 2 8; mjro.

1. Qdtji
Qdtji gojy
gojyj
j tjmul
tjmuljl
jl bolo
bolobub
bub (QO
(QOE)
E)
QOE 2QDE + QEE
QOE 28;;.;;; + 8;;.;;;
QOE 2:.;
:.;;;
;; .;;;

8. Qdtji
Qdtji Gojyj
Gojyj phbhs
phbhsjlj
jljl
l tjmulj
tjmuljl
l (QDE)
(QDE)
W
Q ; E 2 Ux
HDZ
 :;.;;;
Q ; E 2:;;.;;; x
7.;;;
Q ; E 2:;;.;;; x 8
Q ; E 28;;.;;;

0. Qdtji
Qdtji Gojyj
Gojyj Uobp
Uobpjlj
jljl
l Qjmulj
Qjmuljl
l (QEE)
(QEE)
HDZ
Q EE 2 E x
7
7;;
Q E E 28;; x
7
Q E E 28;;.
8;;.;;
;; ;

7. Uoijmcjl
Uoijmcjl thltuc
thltucjl
jl chputusjl
chputusjl yjlf shgjoclyj
shgjoclyj aojbgo
aojbgoii goij>
goij>
j. Bhlffu
Bhlffuljc
ljcjl
jl Chputu
Chputusjl
sjl ajijb
ajijb chtoaj
chtoajcpj
cpjsto
stojl
jl
Bdahi Chputusjl Ajijb Cdlaoso Chtoajcpjstojl
Chtoajcpjstojl
Bdahi chputusjl ajijb cdlaoso chtoajcpjstojl aoshgut puij ahlfjl bdahi
Chputusjl Qjlpj [rdgjgoiotjs.
[rdgjgoiotjs. Uhgujm cdlaoso phlfjbgoijl chputusjl bhlfjlaulf
ghghrjpj cdbpdlhl, yjotu chputusjl otu shlaoro ajl chnjaojl yjlf ajpjt thrnjao
aobjsj yjlf jcjl ajtjlf, aochlji shgjfjo Cdlaoso Ajsjr (Utjth d` Ljturh).
Ljturh) . [jaj sjjt
chputusjl aogujt, phlfjbgoi chputusjl toajc yjcol jtjs cdlaoso ajsjr yjlf jcjl
ajtjlf ajl toajc bhboioco chlajio jtjs cdlaoso ajsjr thrshgut.
Qhcloc
Qhclo c phlfjbgoij
phlfjbgoijll chputusjl
chputusjl ajpjt aocijso`ocjsocjl
aocijso`ocjsocjl ahlfjl
ahlfjl ejrj bhiomjt
bhiomjt
cdlaoso jtju sotujso yjlf jaj pjaj sjjt chputusjl otu aojbgoi. Ghrajsjrcjl bhtdah
olo chputusjl ajpjt aoghajcjl bhlnjao hbpjt bdahi, yjotu>

:) Bdah
Bdahii chpu
chputu
tusj
sjl
l ajij
ajijb
b Cdlaoso [jsto.
[jsto. Bdahi olo jajijm bdahi yjlf pjiolf ajsjr
gojsjlyj aoshgut ahlfjl bdahi ahthrbolostoc, bhlfjsubsocjl gjmwj chnjaojl-
chnjaojl yjlf jcjl ajtjlf aosjbpolf ajtjlyj ajpjt aothltucjl ahlfjl pjsto nufj
thrnj
thrnjao
aoly
lyjj toaj
toajc
c jc
jcjl
jl bhly
bhlyobobpj
pjlf
lf aj
ajro
ro jp
jpjj yj
yjlf
lf ao
aoph
phrc
rcorj
orjcj
cjl.
l. Chpu
Chputu
tusjl
sjl ol
oloo
aojsubsocjl nufj ghrijcu jtjs phrcorjjl thltjlf jpj yjlf aomjsoicjl jtju aojcogjtcjl
dihm bjsolf-bjsolf jithrljto` chputusjl
7) Bdah
Bdahii chpu
chputu
tusj
sjl
l ajij
ajijb
b Cdlaoso Whsocdjajijm
Whsocdjajijm shtojp jithrljto` chputusjl bhboioco
chbulfcoljl chnjaojl yjlf ihgom ajro sjtu. Gjlyjclyj chbulfcoljl chnjaojl mjsoi

jtju
ububly
ubu jcogjt
jcogjt
blyj aotajro
ajr
j aotobg o uicjl
obguicphijcs
phijl
jcsjlj
jljjl
mjljajlyj
dihm
dih bjsolf
bjs
jaj olf-bjs
lyj -bjsolf
chtoaj
cht olf
oajcsh jit
jithrl
cshbpu hrljto
bpurlj jto`
rljjl
jl` chputu
chp
ajtjutusjl
ajtj sjlf thrshg
yjlf
yjl thr shgut
aophrf
aop utuljcjl
hrfuljpjaj
pjaj
cjl
shgjfjo ajsjr jljiosos. [hriu aophrmjtocjl gjmwj ultuc gosj aocjtjfdrocjl shgjfjo
bdahi chputusjl ahlfjl rhsocd ghsjrlyj prdgjgoiotjs chbulfcoljl chnjaojl ajro sjtu
jithrljto` chputusjl mjrus aochtjmuo.
5) Bdahi chpchputusjl ajijb Cdlaoso Qoajc [jstojaj [jstojajijm
ijm shtojp
shtojp jithrlj
jithrljto`
to` chputu
chputusjl
sjl
bhboioco
bhboio co chbulfcol
chbulfcoljl jl chnjaojl
chnjaojl ihgom ajro sjtu. [hrghajjl bdahi chputusjl
chputusjl ahlfjl
chtoajc pjstojl thrmjajp bdahi ahlfjl rhsocd thrihtjc pjaj prdgjgoiotjs chnjaojl ajro
shtojp jithrljto` chputusjl. Bdahi chputusjl ahlfjl rhsocd, prdgjgoiotjs ajro shtojp
chbulfcoljl chnjaojl ultuc shtojp jithrljto` chputusjl ajpjt aochtjmuo. Uhgjioclyj
ajijb bdahi chputusjl ahlfjl chtoajcpjstojl ghsjrlyj prdgjgoiotjs chnjaojl toajc
aochtjmuo.
1) Bda
Bdahi chpchputu
utusj
sjl
l ahl
ahlfjl
fjl Cdlaoso Cdl`ioc jajijm bdahibdahi phlfjbgoij
phlfjbgoijl l chputusjl
chputusjl
aobjlj phlfjbgoi chputusjl ihgom ajro sjtu. Ahlfjl cjtj ijol jaj pomjc ijol yjlf
bhboioco chphltolfjl yjlf ghrijwjljl. Ajijb mji olo phlfjbgoi chputusjl phriu
bhbphrmjtoc
bhbph rmjtocjl
jl rhjcso pomjc ijol thrmjajp
thrmjajp chputusjl
chputusjl yjlf aogujtlyj
aogujtlyj.. _jlf
 aobjcsua pomjc ijol ajijb bdahi chputusjl olo jajijm pjrj phbhfjlf sjmjb, shrocjt
chrnj, phsjolf, aostrogutdr phrusjmjjl yjlfso`jtlyj adboljl ajl shgjfjolyj.

Bdahi chputu
Bdahi chputusjl
sjl yjlf
yjlf aothcj
aothcjlcj
lcjl
l pjaj
pjaj phbgjm
phbgjmjsjl
jsjl aosolo
aosolo jajijm
jajijm bdahi
bdahi
chputusjl yjlf ghrcjotjl ahlfjl cdlaoso chputusjl ajijb chtoajcpjstojl ajl rhsocd.
Crothroj Bjxobjx

[hlfjbgoi
[hlfjb goi chputu
chputusjl
sjl bhboio
bhboiom m chputu
chputusjl
sjl yjlf
yjlf bhbghr
bhbghrocj ocjl
l loijo
loijo pjiolf
pjiolf
bjcsobub ajro mjsoi-mjsoi yjlf bjcsobub. [jaj crothroj olo phlfjbgoi chputusjl
bhrjsj dptobos. [hlfjbgoi chputusjl
chputusjl bhlfjsubsoc
bhlfjsubsocjl jl gjmwj cdlaoso ajsjr yjlf
pjiolf bhlfultulfcjl ajro
ajro shtojp jithrljto` chputusjl jcjl thrnjao.

Cdlaso Ajsjr

Cdlaoso [jlahbo Cdlaoso [jlahbo Uhfhrj

Chputusjl Bhbgjlful [jgroc
Ghrchpjlnjlfjl Ghrjcmor
(ultuc bhbghio) yjlf Cheoi

Chultulfjl 8;; Nutj

:B -

Chrufojl 0;; Nutj 78; Nutj

-
Ghrajsjrcjl Edltdm ao jtjs bjcj phrtjbj-tjbj phlfjbgoi chputusjl jcjl
bhlhltucjl loijo bjcsobub ajro jithrljto` chputusjl ahlfjl ejrj shgjfjo ghrocut.

Ajro loijo bjcsobub thrshgut aopoiom loijo yjlf thrtolffo, yjotu : B shgjfjo
loijo
loijo Bjxobj
Bjxobjxx, cjcjrhl
rhljj loijo
loijo thrsh
thrshgu
gutt bhlf
bhlffj
fjbg
bgjr
jrcj
cjl
l ij
ijgj
gj yj
yjlf
lf ao
aoth
thro
robj
bj di
dihm
hm
phrusjmjjl thrtolffo ajro jithrljto` olvhstjso yjlf thrshaoj. Jpjgoij tjghi pjy-d`` ao
jtjs bhlulnuccjl gojyj, bjcj yjlf aopoiom loijo bolobub ajro gojyj bolobub, jtju
crothroj Bolobol.

g. Bhlffuljcjl Chputusjl yjlf bhlfjlaulf rosocd

Bjl`jjt Bjljnhbhl Wosocd>
:) [hru
[hrusjm
sjmjj
jjl
l bhbo
bhboioioco
co uc
ucur
urjl
jl cu
cujt
jt shgjf
shgjfjojo po
ponj
njcj
cjl
l aj
ajijb
ijb bhlf
bhlfjbjbgo
goii sh
shto
tojp
jp
chputusjl, shmolffj pjrj bjljnhr bhlnjao ihgom ghrmjto-mjto ( pruahlt) ajl shijiu
bhlhbpjtcjl ucurjl-ucurjl ajijb ghrgjfjo chputusjl.
7) Bjbpu bhbghr
bhbghroo jrjm gjfo sujtu
sujtu phrusjmjjl
phrusjmjjl ajijb bhiomjt
bhiomjt phlfjrum
phlfjrum-phlfj
-phlfjrum
rum
yjlf bulfcol tobgui gjoc shejrj njlfcj
nj lfcj phlahc ajl njlfcj pjlnjlf.
5) Bhladrdlf
Bhladrdlf pjrjpjrj bjljnhr ajijb
ajijb bhlfjbgoi
bhlfjbgoi chputusjl
chputusjl ultuc
ultuc shijiu
shijiu bhlfmolajro
bhlfmolajro
rosocd ajl bhlfmolajro phlfjrum thrnjaolyj chrufojl cmususlyj chrufojl ajro
shfo `oljlsoji.
1) Bhbulfcolc
Bhbulfcolcjl jl phrusjmjjl
phrusjmjjl bhbphrdi
bhbphrdihm hm rosocd chrufojl
chrufojl yjlf
yjlf bolobub
bolobub..
8) Ahlf
Ahlfjljl jajl
jajlyjyj cdls
cdlshphp bjlj
bjljnhnhbh
bhl l roso
rosocd
cd (rosc bjljfh
bjljfhbhl
bhltt edlehp
edlehpt)
t) yj
yjlf
lf
aorjlejlf
aorjl ejlf ahtoi bjcj jrtolyj phrusjmjjl thijm bhbgjlful
bhbgjlful jrjm ajl bhcjlosbh
shejrj sustjoljgih (ghrchijlnutjl).
Uhijol otu cotj nufj gosj bhlajpjtcjl bjl`jjt gjfjobjlj ejrj phlfjbgoijl
chputusjl, shgjfjo ghrocut3
 :) [hlfjb
[hlfjbgoigoijl
jl Chpu
Chputus
tusjl
jl pjaj
pjaj Cdlaoso
Cdlaoso [jsto>
[jsto>
[hriu Jlaj chtjmuo, cdlaoso shphrto olo pjsto buleui pjaj sjjt phlfjbgoi
ch
chpu
putu
tusjl
sjl bhlf
bhlfhthtjm
jmuo
uo ah
ahlf
lfjl
jl pjpjst
sto.
o. Ajijb
Ajijb cd
cdla
laoso
oso pj
pjsto
sto,, ol
ol`d
`drb
rbjso
jso yj
yjlf
lf
aoajpjtcjl pjsto ghrso`jt jcurjt, thrucur, ajl ajpjt aophrejyj. Cotj bhlfhtjmuo
mugulfjl shgjg-jcogjt ajl gosj bhlhgjc jpj yjlf gosj thrnjao ao bjsj ahpjl.
Ijiu, cdlaoso shphrto olo gojsjlyj jaj pjaj cjsus chputusjl yjlf so`jtlyj rutol
ajl ghruijlf. Jijt gjltu Iolhjr [rdfrjbbolf jajijm jijt yjlf gjoc aofuljcjl
ultuc bhlfmjsoicjl sdiuso dptobji ajijb phrbjsjijmjl ajijb cdlaoso pjsto.
7) [hlfjb
[hlfjbgoigoijl
jl Chpu
Chputus
tusjl
jl Ghrajsjr
Ghrajsjrcjl
cjl Wosocd>
Wosocd>
Goij shdrjlf bjljnhr toajc bhbpulyjo ol`drbjso shbpurlj jtju bhbpulyjo
ol`drbjso yjlf bjsom sobpjlf sour, ghrjrto ghrpdthlso buleuilyj rosocd. Ajijb
chjajjl ghrosocd, phlfjbgoi chputusjl bhboioco ol`drbjso yjlf toajc ihlfcjp
thlt
thltjl
jlff jith
jithrl
rljt
jto`
o` yjlf
yjlf thrs
thrsha
haoj
oj ljbu
ljbul l bhbo
bhboio
ioco
co fjfjfj
fjsj
sjl l gj
gjfu
fuss th
thlt
ltjl
jlf
f
prdgjgoiotjs mjsoi ultuc shtojp jithrljto`.
Ajijb bhbgujt
bhbgujt chputusjl
chputusjl ghrajsjrcjl
ghrajsjrcjl rosocd, bjljnhr
bjljnhr mjrus bhlhltucjl
bhlhltucjl
prdgjgoiotjs pjaj shtojp jithrljto` ghrajsjrcjl ol`drbjso yjlf jaj jtju
ghrajsjrcjl phlfjijbjllyj. [hlahcjtjl pdpuihr yjlf aofuljcjl
aofuljcjl pjaj cdlaoso olo
jl
jltjr
tjrjj ijol
ijol>> Hxphetha Bdlhtjry Pjiuh (HBP (HBP)) aj
ajl
l Hxphetha Dppdrtuloty Idss
(HDI).

5. Nhijscjl
Nhijscjl [rdshs
[rdshs [hlyhihsjojl
[hlyhihsjojl [rdfrjbj
[rdfrjbj Iolohr
Iolohr ahlfjl
ahlfjl bhtdah
bhtdah frj`oc
frj`oc

[jaj prdfrjb iolhjr olo jaj ghghrjpj bhtdah yjlf mjrus cotj cujsjo, yjotu jltjrj ijol>
j. Bhtd
Bhtdah
ah Frj`
Frj`oc
oc,, ajl
ajl
g. Bhtdah Uobpihc

Edltdm Udji

Uhdrjlf phlnjmot bhbpulyjo 0; bhthr cjol wdi ajl 1; bhthr cjol sutrj, ahlfjl
gjmjl yjlf thrshaoj phlnjmot bhbgujt shthijl Njs ajl Wdc ultuc ghghrjpj drjlf
phijlffjllyj. : sthi Njs bhbhriucjl 5 bhthr cjol wdi ajl : bhthr cjol sutrj.
Chbu
Ch buao
aojl
jl : st
sthi
hi Wdc
Wdc bhbh
bhbhririuc
ucjl
jl 7 bhth
bhthrr cj
cjol
ol wdi
wdi aj
ajl
l 7 bhthr
bhthr cj
cjol
ol sutr
sutrj.
j.
[hlajpjtjl shtojp sthi Njs ajl Wdc yjotu Wp. :7;.;;; ajl Wp. 68.;;;. Ghrjpjcjm
bjcsobub ijgj yjlf aoajpjtcjl4

[hbgjmjsjl>
Pjrojghi chputusjl, bosjicjl>
x 2 Njs
y 2 Wdc

@ulfso tunujl>
:7;.;;;x + 68.;;;y
@ulfso chlajij>
5x + 7y ≡ 0;
x + 7y ≡ 1;
x, y ≨ ;

Bhlejro totoc cddraoljt>

5x + 7y ≡ 0;
x 2 ;, y 2 5;. Aoajpjt cddraoljt (;, 5;)
y 2 ;, x 2 7;. Aoajpjt cddraoljt (7;, ;)

x + 7y ≡ 1;
x 2 ;, y 2 7;. Aoajpjt cddraoljt (;, 7;)
y 2 ;, x 2 1;. Aoajpjt cddraoljt (1;, ;)

Bhlejro totoc pdtdlf>

5x + 7y ≡ 0;
x + 7y ≡ 1; -

7x ≡ 7;
7;
x ≡ 7;
7 ;/7
Aoajpjtcjl totoc pdtdlf> (:;, :8)
x ≡ :;

Ajhrjm phlyhihsjojllyj>
x + 7y ≡ 1; Bhlejro loijo bjcsobub bhlffuljcjl totoc pdndc>
:; +≡ 1;
7y
7y ≡ 1; - :;

y ≡ 5;
5;/7 Njao, ijgj
Njao, ijgj bjcsob
bjcsobub
ub yjlf
yjlf aoajpj
aoajpjtcj
tcjl
l dihm
dihm phlnjm
phlnjmot
ot jajijm
jajijm
y ≡ :8 Wp.7.1;;.;;;,;;