Dathanna
• Cad iad na dathanna a fheiceann tú?
• Cad é mar a mhothaíonn tú agus tú ag amharc ar na
dathanna?
• Cá huair a athraíonn dathanna agus cén fáth?
• Cad é a léiríonn dathanna faoin am den lá a tharla
an scéal?
• Cén fáth, do bharúil, a úsáidtear dathanna ar leith?
• Cad iad na dathanna a roghnófá féin?
• An athraíonn na dathanna nuair atá suíomh eile ann
sa scéal?
• An bhfuil dathanna áirithe ceangailte le carachtair áirithe?
• Cé chomh tábhachtach is atá na dathanna sa scannán dar
leat?
• Cad é mar a bheadh an scannán seo dá mbeadh sé dubh
agus bán nó uilig in aon dath amháin?
• Cén mothú, do bharúil, a chruthaíonn na dathanna?
Carachtair
• An bhfuil príomhcharachtar ann?
• An bhfuil níos mó ná aon charachtar amháin ann?
• An mbaineann an scéal leis an charachtar seo nó le
carachtar eile?
• Cé atá ag inse an scéil?
• Cad é an chuma atá ar na príomhcharachtair?
• Cad é mar a théann an chuma atá orthu i bhfeidhm ar an
phearsantacht atá acu?
• Cad é mar a labhraíonn siad agus cad é a deir siad?
• Cad é mar a iompraíonn siad iad féin?
• Cad é mar a iompraíonn siad iad féin i gcuideachta na
gcarachtar eile?
• An bhfuil ceol nó fuaim ar leith ag baint le carachtar ar bith?
• Cén charachtar is mó a bhfuil suim agat ann?
• An bhfuil duine eile ann ar mhaith leat a fheiceáil sa scéal?
• An mbeadh an scéal athraithe dá mbeadh carachtar eile
ann nó carachtar bainte amach as?
Ceamara
• Cad iad na seatanna a úsáideadh? An dtig leat iad a ainmniú?
• Cá huair a fheiceann tú seat fada nó seat tceann?
• Cad é an úsáid atá leis na seatanna éagsúla?
• An bhfeiceann muid an scéal trí shúile duine éigin?
Cén duine?
• Cá huair a fheiceann muid barúlacha éagsúla na gcarachtar?
• Cá huair a bhogann an ceamara agus cá huair nach
mbogann sé?
• Cad é mar a chuidíonn an ceamara leis an scéal a inse?
• Cad é a insíonn na chéad seatanna dúinn faoin scéal agus
faoin suíomh, srl?
• Cad chuige a mbíonn seatanna éagsúla i ndiaidh a
chéile, m.sh. seat fada agus ansin seat teann?
• Cad é mar a bhíonn a fhios againn cad é atá ar intinn ag
carachtair nó cad é mar a mhothaíonn siad mar gheall ar an
cheamara?
• Cé chomh gasta is a athraíonn na seatanna? An athraíonn
seo in áiteanna éagsúla sa scéal?
Scéal
• Cad é a tharlaíonn ag tús, lár agus ag deireadh an scéil?
• Cad iad na rudaí (na himeachtaí) is tábhachtaí a tharlaíonn
sa sceal?
• Cad é mar a bheadh an scéal dá dtarlódh na himeachtaí
in ord eile?
• Cad é mar atá a fhios againn cén áit a dtarlaíonn an scéal?
• Cé nó cad é a bhfuil an scéal seo faoi?
• Cad é mar atá a fhios againn?
• Cá fhad a ghlacann an scéal san am ‘fíor’?
• Cad é do bharúil a tharla sular thosaigh an scéal?
• Cad é do bharúil a tharlóidh anois, i ndiaidh dheireadh
an scéil?
• Cad é mar a chuireann an scéal seo scéalta eile i
gcuimhne duit?
• Cad é mar ba mhaith leat an scéal seo leanúint ar
aghaidh?
Suíomh
• Cá háit a dtarlaíonn an scéal?
• Cad chuige a bhfuil an scéal lonnaithe san áit áirithe seo?
• Cá huair agus cén dóigh a n-athraíonn an suíomh?
• Cad é mar a théann an suíomh i bhfeidhm ar na carach-
tair agus ar an iompar a bhíonn acu?
• Cá háit ar shíl tú go raibh an scéal lonnaithe ag an tús?
• Cad é mar a bhí a fhios agat cá háit a raibh an scéal
lonnaithe?
• An dtiocfadh leis an scéal céanna tarlú in áit eile?
• Cad iad na hathruithe a bheadh sa scéal dá mbeadh sé
lonnaithe in áit eile?
• An dtig leat a rá cá huair atá an scéal ag tarlú?
• Cad iad na leideanna atá ann maidir leis an scéal a bheith
san aimsir láithreach nó san am atá thart?
Fuaimeanna
• Cá mhéad fuaim a chluineann tú? Cad iad?
• An bhfuil ceol sa scannán?
• Cad é an tionchar a imríonn an ceol ort?
• Cá huair a chluineann tú an ceol nó an fhuaim ag athrú?
• Má éisteann tú leis na fuaimeanna gan na pictiúir an
mbíonn a fhios agat cad é atá ag tarlú?
• An mbíonn amanna ann gan fuaim ar bith?
• An labhraíonn duine ar bith de na carachtair? Cad é an
cineál glóir atá acu?
• Dá gcuirfeá do ghlór féin isteach mar ghuthú sa scannán
cén carachtar a dhéanfá agus cad é a bheadh le rá agat?
• An gcluineann tú éifeachtaí fuaime?
• An síleann tú go bhfuil cuid de na fuaimeanna níos cal-
lánaí ná a bheadh siad sa saol fíor? Cad iad? Cad chuige a
bhfuil siad níos callánaí sa scannán?
An Spléach-Chárta
Scannánaíochta
Is féidir an spléach-chárta, Dathanna,
Scéal, Carachtair, Suíomh, Ceamara, Fuaim
a úsáid le daltaí a spreagadh sa phlé agus
le tacú leo anailís a dhéanamh ar gach gné
de théacs scannáin.
Le húsáid
I ndiaidh amharc ar scannán nó píosa de
scannán, rothlaigh an dísle agus cuir na
ceisteanna atá ar chúl na siombaile ar an
dalta.
Ar mhaith leat tuilleadh áiseanna?
Is féidir áiseanna eile a íoslódáil saor in
aisce le húsáid trasna an churaclaim ag:
www.intofilm.org/resources
Is ainm trádála é Into Film de chuid Film Nation UK
uimhir charthanachta 1154030
Áiseanna saor in aisce do mhúinteoirí, chúntóirí, phobal,
ghrúpaí óige agus leabharlanna.
Tá na céadta áis ag Into Film atá furasta a úsáid agus a bhfuil moltaí iontu
do cheachtanna agus ghníomhaíochtaí, le gearrthóga scannáin agus
radharcanna breise a tharla taobh amuigh den scannánaíocht.
Tá áiseanna ann ar féidir iad a úsáid i gcumainn scannánaíochta agus i
gcuraclaim Shasana, na Breataine Bige agus Thuaisceart Éireann.
www.intofilm.org/schools-resources
Forbairt Ghairmiúil Leanúnach saor in aisce do mhúinteoirí,
chúntóirí, ghrúpaí óige agus leabharlanna.
Tá forbairt ghairmiúil leanúnach ar leith ar fáil ó Into Film do ghrúpaí de 15 nó
níos mó de mhúinteoirí agus d’oideasóirí, déanta leis an litearthacht, léitheoirecht
agus scríbhneoireacht a fhorbairt trí scannán a úsáid mar théacs. Tá oiliúint i
ndéantús scannán sa churaclam ar fáil chomh maith a thugann deis do dhaoine
a n-oilteacht a ardú i ngach gné den churaclam.
Tá níos mó eolais ar fáil ag:
www.intofilm.org/training
Is féidir le hoideachasóirí amharc ar na hócáidí oiliúna a bhíonn againn anseo:
www.intofilm.org/cpd-events
Cumainn scannánaíochta saor in aisce do scoileanna,
ghrúpaí óige agus leabharlanna.
Tugann cumainn scannán deis do pháistí agus do dhaoine óga bheith ag
coimhéad ar scannáin, ag plé agus ag déanamh léirmheastóireachta ar
scannáin, chomh maith le hoiliúint agus áiseanna a thabhairt lena scannáin
féin a dhéanamh. Is féidir cumann a chur ar bun saor in aisce i scoileanna
stáit agus taobh amuigh den scoil i gcumainn óige agus i leabharlanna.
Chomh maith le cead a fháil breathnú ar na mílte scannán tá deis ag cumainn
scannáin a dhéanamh, ag cuidiú le glór a thabhairt do dhaoine óga. Trí pháirt
a ghlacadh i gcumann scannáin, thig le páistí agus daoine óga leas a bhaint
as an deis bheith ag plé go díreach le daoine atá ag obair i ngnó na teilifíse,
slite beatha a fhiosrú agus foghlaim an dóigh le dul sa tóir orthu.
Gabh i dteagmháil le CPD@intofilm.org le do lá oiliúna scoile féin a shocrú.
Rinneadh an Clár don Fhorbairt Ghairmiúil Leanúnach don litearthacht ag
Into Film i ndlúthpháirt le réimse páirtithe, ina measc siúd an BFI, Bradford
Literacy Group, réimse leathan de ghrúpaí ábhar agus an gréasán de
chleachtóirí don fhorbairt ghairmiúil leanúnach atá ag méadú.
intofilm.org