Professional Documents
Culture Documents
Chuyển hóa cảm xúc
Chuyển hóa cảm xúc
Lúc đó, cơ thể của bạn phản ứng ra sao? Cảm xúc của bạn lúc đó là gì?
- Cơ thể tôi đang trải qua một loạt các phản ứng tương ứng với cảm xúc mạnh mẽ.
Khi tôi vui mừng, hệ thần kinh của tôi có thể đã tạo ra một lượng lớn các hormone
hạnh phúc như dopamine, serotonin và endorphin, khiến tôi cảm thấy phấn khích
và hạnh phúc. Đồng thời, sự giải tỏa căng thẳng có thể đã khiến tôi khóc, đây là
một phản ứng phổ biến khi tôi trải qua những cung bậc cảm xúc mạnh. Về mặt
cảm xúc, tôi có thể đã trải qua một sự kết hợp của niềm vui, giải tỏa và có thể là
một chút bất ngờ.
Khi cảm xúc ở bên trong, bạn đã cư xử và hành động như thế nào?
- Cảm xúc bên trong tôi là rất phấn khích và không kiềm chế được cảm xúc của
mình. Tôi đã nói với bạn tôi cùng gọi cho mẹ để báo cho mẹ việc vui này của chúng
tôi.
- Chấp nhận cảm xúc: Tôi không cố gắng chống lại hoặc trốn tránh cảm xúc của
mình. Thay vào đó, tôi đã chấp nhận chúng và cho phép mình trải qua chúng một
cách tự nhiên.
- Chia sẻ cảm xúc: Tôi đã chia sẻ cảm xúc của mình với bạn bè, giúp tôi cảm
thấy được kết nối và hỗ trợ. Điều này cũng giúp giảm bớt sự cô đơn và tăng cường
sự hiểu biết giữa tôi và những người xung quanh.
- Biểu lộ cảm xúc: Tôi đã cho phép mình biểu lộ cảm xúc một cách tự nhiên, bao
gồm cả việc khóc và cười. Điều này không chỉ giúp tôi giải tỏa cảm xúc mà còn
giúp tôi thực sự trải nghiệm và tận hưởng khoảnh khắc này.
- Định hình lại trạng thái cảm xúc: Sau cùng, việc chia sẻ và biểu lộ cảm xúc đã
giúp tôi chuyển từ một trạng thái cảm xúc mạnh mẽ và phức tạp sang một trạng
thái cảm xúc tích cực và thoải mái hơn. Tôi đã cảm thấy hạnh phúc, giải tỏa và tự
tin hơn sau khi đạt được mục tiêu của mình.
Nếu điều này xảy ra một lần nữa, bạn có thể làm gì khác đi?
- Tôi sẽ thực hành tự thương yêu: Hãy nhớ rằng ai cũng đều có những lúc thất
bại và khó khăn, và điều quan trọng là chúng ta đã cố gắng hết sức. Tôi sẽ khen
ngợi bản thân vì những nỗ lực của mình, và đối xử với bản thân mình như tôi sẽ
đối xử với một người bạn thân.
3.2. Tình huống 2 (trả lời các câu hỏi tương tự)
3.2.1. Nhận diện và gọi tên cảm xúc khó
Mô tả tình huống xuất hiện cảm xúc khó: Tình huống xảy ra khi nào? Ở đâu? Với
ai? Chuyện gì đã xảy ra trong tình huống đó?
- Vào năm nhất đại học, tôi đã làm mất điện thoại iphone do ba mẹ tôi tặng nhân dịp
tôi vừa đậu đại học. Tôi đã làm mất nó ngay bữa đầu tiên đi học.
Lúc đó, cơ thể của bạn phản ứng ra sao? Cảm xúc của bạn lúc đó là gì?
- Cảm giác bất lực cả tinh thần và cơ thể, cơ thể của tôi phản ứng bằng cách tăng
nhịp tim, ra mồ hôi, run rẩy, khó thở hoặc đau đầu. Đây là những dấu hiệu của sự
căng thẳng, lo lắng và buồn bã. Tôi cũng có thể cảm thấy tức giận, hối tiếc, tội lỗi
hoặc bất lực
- Cảm thấy bối rối về việc đối diện với tình huống này, cảm xúc của tôi thấy tuyệt
vọng và tự trách bản thân vô trách nhiệm, bất cẩn.
Khi cảm xúc ở bên trong, bạn đã cư xử và hành động như thế nào?
- Khi đang ở trong cảm xúc đó, em đã lo lắng, tâm sự với bạn bè, và nhờ bạn bè
giúp đỡ gọi điện thoại, đăng bài lên facebook xem ai có nhặt được không. Cố gắng
nhớ suốt quảng đường mình đi có bỏ quên ở đâu không.
Mô tả lại tiến trình thực hành chuyển hoá cảm xúc của bạn
- Nhận biết cảm xúc của mình: Tôi đã nhận biết được rằng tôi đang cảm thấy
buồn và lo lắng vì tôi đã mất chiếc điện thoại iphone do ba mẹ bạn tặng nhân dịp tôi
vừa đậu đại học. Tôi đã rất tiếc vì để mất nó và tôi đã cảm thấy nó là một món quà
rất ý nghĩa và quý giá từ ba mẹ tôi.
- Đánh giá cảm xúc của mình: Tôi đã đánh giá được rằng cảm xúc của tôi là hợp
lý và bình thường khi tôi đối mặt với một sự mất mát. Tôi đã biết rằng cảm xúc
của tôi không giúp bạn giải quyết vấn đề, nhưng cũng không làm tôi cảm thấy quá
khó chịu. Tôi đã biết rằng cảm xúc của tôi không ảnh hưởng đến người khác,
nhưng cũng không được chia sẻ với ai.
- Chọn cách ứng phó với cảm xúc của mình: Tôi đã chọn cách ứng phó với cảm
xúc của mình là tâm sự với người thân và bạn bè. Tôi đã nghĩ rằng đây là một cách
giúp tôi chia sẻ cảm xúc của mình với những người mà tôi tin tưởng và quan tâm.
Tôi đã nghĩ rằng tôi sẽ cảm thấy được lắng nghe và hiểu, và có thể nhận được
những lời khuyên và động viên từ họ. Tôi đã nghĩ rằng tôi cũng có thể học hỏi từ
những kinh nghiệm và cách ứng phó của họ khi họ gặp phải những cảm xúc khó.
Tôi đã tránh những cách ứng phó tiêu cực và không hiệu quả, như trốn tránh cảm
xúc, tự trách mình hoặc trách người khác, hoặc sử dụng rượu, thuốc lá, hoặc chất
kích thích.
- Thực hiện cách ứng phó với cảm xúc của mình: Tôi đã hành động theo cách
mà tôi đã chọn để chuyển hoá cảm xúc của mình. Tôi đã tìm một người bạn thân
để tâm sự với họ. Tôi đã kể cho họ nghe về việc bạn mất chiếc điện thoại của mình,
và cảm xúc của tôi khi đó. Tôi đã lắng nghe những lời an ủi và khích lệ từ họ. Tôi
đã cảm ơn họ đã lắng nghe và hỗ trợ tôi.
- Đánh giá kết quả của việc ứng phó với cảm xúc của mình: Tôi đã đánh giá
được rằng việc ứng phó với cảm xúc của mình đã mang lại những lợi ích cho tôi.
Tôi đã cảm thấy cảm xúc của mình đã thay đổi, và cảm xúc đó đã tốt hơn. Tôi đã
cảm thấy hài lòng với cách ứng phó của mình, và tôi đã không cần cải thiện gì
thêm. Tôi đã cảm thấy cuộc sống của mình đã trở lại bình thường, và tôi đã có thể
tiếp tục học tập và giao lưu với mọi người.
Lúc đó, cơ thể của bạn phản ứng ra sao? Cảm xúc của bạn lúc đó là gì?
- Lúc đó, cơ thể tôi cảm thấy căng thẳng. Tôi có thể cảm nhận được nhịp tim tăng
lên và hơi thở trở nên nhanh hơn. Đôi tay tôi cũng trở nên ẩm ướt do mồ hôi. Tôi
cảm thấy khó khăn khi không thể tìm ra cách giúp đỡ người bạn của mình và buồn
vì thấy họ phải trải qua những khó khăn. Tuy nhiên, tôi cũng cảm thấy quyết tâm
để tìm ra cách giúp đỡ họ.
Khi cảm xúc ở bên trong, bạn đã cư xử và hành động như thế nào?
- Khi cảm xúc khó khăn xuất hiện, tôi đã cố gắng giữ bình tĩnh và lắng nghe người
bạn của mình. Tôi đã cố gắng thể hiện sự quan tâm và sẵn lòng giúp đỡ thông qua
cử chỉ và ngôn ngữ cơ thể. Tôi đã nắm tay họ, nhìn vào mắt họ và khẳng định rằng
tôi đang ở đây để hỗ trợ họ. Tôi cũng đã cố gắng đưa ra một số lời khuyên và đề
xuất, nhưng cũng tôn trọng quyết định của họ. Tôi biết rằng đôi khi, việc lắng
nghe có thể là hình thức hỗ trợ mạnh mẽ nhất mà tôi có thể làm.
Mô tả lại tiến trình thực hành chuyển hoá cảm xúc của bạn
- Nhận biết cảm xúc: Đầu tiên, tôi nhận ra rằng tôi đang cảm thấy lo lắng và bất
lực. Tôi nhận biết được những biểu hiện cơ thể của mình như nhịp tim tăng lên,
hơi thở nhanh hơn và tay ẩm ướt.
- Chấp nhận cảm xúc: Tôi không cố gắng chống lại hoặc trốn tránh cảm xúc của
mình. Thay vào đó, tôi chấp nhận rằng đó là cách mà tôi đang cảm nhận về tình
huống.
- Lắng nghe và thể hiện sự qua tâm: Tôi đã cố gắng giữ bình tĩnh và lắng nghe
người bạn của mình. Tôi đã thể hiện sự quan tâm và sẵn lòng giúp đỡ thông
qua cử chỉ và ngôn ngữ cơ thể.
- Kiểm soát cảm xúc: Tôi đã cố gắng kiểm soát cảm xúc của mình và không để
nó ảnh hưởng đến cách tôi ứng xử. Tôi đã học được rằng đôi khi, việc lắng nghe
có thể là một hình thức hỗ trợ mạnh mẽ nhất mà tôi có thể làm cho bạn tôi.
- Đánh giá kết quả: Cuối cùng, tôi đã đánh giá kết quả của việc chuyển hoá cảm
xúc. Tôi cảm thấy hài lòng vì đã làm được điều đúng đắn và người bạn của tôi đã
cảm thấy được an ủi. Tôi cũng đã học được cách kiểm soát cảm xúc của mình và
không để nó ảnh hưởng đến cách tôi ứng xử.
Nếu điều này xảy ra một lần nữa, bạn có thể làm gì khác đi?
- Nếu tình huống này xảy ra một lần nữa, tôi sẽ tiếp tục lắng nghe và thể hiện sự
quan tâm đến người bạn của mình. Tuy nhiên, tôi cũng sẽ cố gắng hỏi thêm về cảm
xúc và suy nghĩ của họ để hiểu rõ hơn về những gì họ đang trải qua. Tôi cũng sẽ
không ngần ngại chia sẻ với họ về cảm xúc của mình, để họ biết rằng tôi cũng đang
cảm thấy khó khăn. Điều này có thể giúp tạo ra một không gian an toàn để chúng tôi
cùng nhau chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau. Ngoài ra, tôi cũng sẽ cố gắng tìm hiểu thêm
về các phương pháp giúp đỡ người khác khi họ đang gặp khó khăn, để có thể hỗ trợ
họ một cách tốt nhất.
Lưu ý:
▪ Bạn có thể thực hành quan sát hơi thở (Mindful Breathing) trước khi viết
▪ Trong tình huống, cảm xúc bị kích hoạt mạnh, bạn có thể dừng, quan sát hơi thở.
Khi cảm thấy ổn hơn thì bạn hãy viết tiếp.
▪ Có thể thực hành viết mỗi ngày để tạo thành thói quen.