‫بیولوژی تعریف کړی؟‬ ‫•‬

‫بیولوژی له دوه یونانی کلمو څخه اخستل شوی ده چه ‪ BIO‬د ژوند او ‪ LOGY‬د پوهی په معنی ده یعنی بیولوژی‬ ‫•‬
‫هغه علم دی چی د ژوندی موجواداتو څخه بحث کوی ‪.‬‬
‫حجره تعریف کړی؟‬ ‫•‬
‫حجره د ژوندیو موجوادتو د ژوند وظیفوی اوساختمانی واحد دی‪.‬‬ ‫•‬
‫د ژوندی موجوادتو حجری د څو برخو څخه جوړ شوی دی؟‬ ‫•‬
‫دژوندیو موجوداتو حجری د حجروی غشاء سایتوپالزم او هستی څخه جوړی شوی دی‪.‬‬ ‫•‬
‫د حجری په جوړښټ کی کوم مرکبات شامل دی‪.‬؟‬ ‫•‬
‫د حجری په جوړښت کی عضوی او غیر عضوی مرکبات شامل دی‪.‬‬ ‫•‬
‫میتابولیزم تعریف کړی؟‬ ‫•‬
‫میتابولیزم یونانی کلمه ده ب دلون او تغیر معنی ورکوی میتابولیزم د یو لړ منظمو کیمیاوی تعاملو(وده‪،‬ترمیم‪،‬تکثر)‬ ‫•‬
‫او د انرژی له تولید څخه عبارت دی چی د زوندی موجوادتو پایښت المل کیږی‪.‬‬
‫د ژوندیو موجوداتو حجری له څو ډوله مرکباتو څخه جوړشوی دی‪.‬؟‬ ‫•‬
‫له دوه ډوله څخه جوړشوی دی‪.‬‬ ‫•‬
‫د ژوندی موجوداتو کی عضوی او غیر عضوی مرکبات کوم دی‪.‬؟‬ ‫•‬
‫د ژوندی موجوادتو عضوی مرکباتو پروتین‪،‬شحم‪،‬هستوی تیزاب‪،‬قندونه او انزایمونه دی او غیر عضوی مرکبات‬ ‫•‬
‫اوبه او منرالونه دی‪.‬‬
‫میتابولیزم څو مشخصی برخی لری‪.‬؟‬ ‫•‬
‫میتابولیزم دوه مشخصی برخی لری‪ :‬د انرژی تولید او د انرژی مصرف‪.‬‬ ‫•‬
‫د میتابولیزم تعاملونه په څو ډوله ترسره کیږی؟‬ ‫•‬
‫د میتابولیزم تعاملونه په دوه ډوله تر سره کیږی ‪ :‬انابولیرم( تعمیری تعامل) او کتابولیزم(تجزیوی تعامل)‪.‬‬ ‫•‬
‫انابولیزم(‪ )Anabolism‬تعریف کری؟‬ ‫•‬
‫هغه بدلولونه چی په هغی کی ساده مواد په سختو او مغلقو موادو بدلیږی‪ .‬انابولیزم په نوم یادیږی‪.‬لکه د پروتین په‬ ‫•‬
‫جوړول کی‪ ،‬شحمو جوړیدل‪....،‬‬
‫بیوسنتیز(بیولوژیکی) تعریف کړی؟‬ ‫•‬
‫د موادو ترکیب چی په حجره کی صورت نیسی د بیوسنتیز په نوم یادیږی‪.‬‬ ‫•‬
‫کتابولیزم تعریف کړی؟‬ ‫•‬
‫ټول هغه بدلولونه چی په هغی کی سخت او مغلق مواد په ساده موادو تجزیه شی د کتابولیزم په نوم یادیږی‪ :‬لکه د‬ ‫•‬
‫پروتین بدلیدل په امینواسید‪ ،‬د نشایستی بدلیدل په ګلوکوز او دشحمونو بدلیدل په شحمی تیزابونو اوګلیسرین باندی‪.‬‬
‫آیا د کتابولیزم به جریان کی انرژی ازادیږی؟‬ ‫•‬
‫هو د کتابولیزم په جریان کی یوه اندازه انرزی ازادیږی چی د ژوندیو موجوداتو په حیاتی فعالیتونو(حرکت‪،‬ترشح‪،‬د‬ ‫•‬
‫موادو ترکیب) کی کارول کیږی‪.‬‬
‫اسمیلشین تعریف کړی؟‬ ‫•‬
‫د بیولوژیکی ترکیب ټول تعاملونه چی انرژی په شتون کی د تغذیه‪،‬ودی او انکشاف لپاره سرته رسیږی د اسمیلشین‬ ‫•‬
‫په نوم یادیږی‪.‬‬
‫خوراکی توکی د کومی عملیی په واسطه د حجری په دننه موادو بدلیږی؟‬ ‫•‬
‫د سمیلشین په عملیی سره‪.‬‬ ‫•‬
‫ډیسیملیشن عملیه تعریف کړی؟‬ ‫•‬
‫د حجری ټول تخریبی تعاملونه د ډیسیملشن په نوم یادیږی‪ .‬د ډیسسملیش عملیی په واسطه د جحری مواد تجزیه‬ ‫•‬
‫کیږی‪.‬‬
 ‫د اسیملیشن او ډیسملیشن عملیی د حجری دننه تر سره کیږی که د باندی ؟‬ ‫•‬
‫د اسیملیشن او ډیسملیشن عملیی د حجری دننه ترسره کیږی چی د حجری دننه موادو پوری اړه لری‪.‬‬ ‫•‬
‫په کوم ډول نباتاتو کی اوحیواناتو کی میتابولیزم تیز او چټک دی؟‬ ‫•‬
‫په ځوانو اوفعالو حیواناتو اونباتاتو کی میتابولیزم تیز اوچټک دی‪.‬‬ ‫•‬
‫که یه نبات کی یا حیوان کی انابولیزم او کتابولیزم برابر شی څه واقع کیږی؟‬ ‫•‬
‫که په نبات یا حیوان کی ا نابولیزم او کتابولیزم برابر شی وده نه کوی‪،‬وده نه کوی ‪ ،‬وزن کموالی نه راځی‪.‬‬ ‫•‬
‫دحجری د پاتی کیدو‪ ،‬ودي اوفعالیت اساسی شرط څه شی دی؟‬ ‫•‬
‫دحجری د پاتی کیدو‪ ،‬ودي اوفعالیت اساسی شرط څه شی دی اسملیشن او ډیسیملیشن دی‪.‬‬ ‫•‬
‫که کتابولیزم زیات شی او انابولیزم کم شی څه واقع کیږی؟‬ ‫•‬
‫ژوندی موجودات وزن کموالی او خپل زیرمه مواد مصرف وی‪.‬‬ ‫•‬
‫تر کوم وخت پوری حیوانات او نباتات په حجرو کی میتابولیرم جریان لري؟‬ ‫•‬
‫تر هغه وخت پوری چی ژوندی موجودات ژوندی وي‪.‬‬ ‫•‬
‫د انسان بدن څو سلنه اوبه لري؟‬ ‫•‬
‫د انسان بدن تقربیا ‪ ٪۶۵‬تر ‪ ٪۹۵‬پوری اوبه لری‪.‬‬ ‫•‬
‫په حجره کی اوبه په څو ډوله دی؟‬ ‫•‬
‫دوه ډوله آزاد اوبه او تړلی اوبه‪.‬‬ ‫•‬
‫په جحره کی ازادی اوبه کومو اوبه ته وایی؟‬ ‫•‬
‫د حجری ازادی اوبه په میتابولیزم کی برخه لری‪ ،‬یوه برخه یی داخلی جوړښتونو کی مصرفیږی‪.‬‬ ‫•‬
‫په جحره کی ټړلی اوبه کومو اوبه ته وایی؟‬ ‫•‬
‫د جحری تړلی اوبه دجحری د اجزاوو کیمیاوی ترکیب کی شاملی دي اوهغه وخت ضایع کیږی چی حجره تخریب‬ ‫•‬
‫شي‪ .‬دحجری تړلی اوبه د ازادو اوبو په واسطه پوره کیږي‪.‬‬
‫حجری کوم وخت ډیرو اوبو ته ضرورت لری؟‬ ‫•‬
‫د حجری د ویش په وخت کی حجره ډیره اوبو ته ضرورت لری‪.‬‬ ‫•‬
‫ټول کیمیاوی تعاملونه په بدن کی په کوم چاپیلایر کی رامنځته کیږي؟‬ ‫•‬
‫په بدن کی ټول کیمیاوي تعاملونه او بیولوژیکی تعاملونه په مایع چاپیلایر کی رامنځته کیږي ټولي حجری په مایع‬ ‫•‬
‫چاپیلایر کی چی اوبه لریژوند کوي‪.‬‬
‫حجره په کوم وخت کی د چاپیلایر څخه توکی اخستی شي؟‬ ‫•‬
‫هغه وخت حجره د چاپیلایر څخه توکی اخلي کله چی توکی په اوبو کی منحل شي‪.‬‬ ‫•‬
‫د اوبو ځانګړتیاوی په ژوندی موجوداتو کی کوم کوم دي؟‬ ‫•‬
‫اوبه د ژوندی موجوداتو د تودخی زیاتوالی او ناڅاپی بدلون څخه مخنیوی‪ .‬همدا ډول د چاپیلایر د تودخی درجه‬ ‫•‬
‫کموالی یا زیاتوالی په ناڅاپی توګه نشي کوالی چی د ژوندیو موجوداتو د بدن اوبه کمی کړي‪.‬‬
‫د کومو ژوندی موجوداتو حجرو اوبه زیات وي؟‬ ‫•‬
‫هغه ژوندی موجودات چی په اوبه ژوندی کوی حجری ډیری اوبه لري‪.‬‬ ‫•‬
‫عناصر په بدن کی اړتیا له مخی په څو ډوله دي؟‬ ‫•‬
‫په دوه ډوله دي‪ :‬ډیر مصرف کیدونکی ‪ :‬لږمصرف کیدونکی‪.‬‬ ‫•‬
‫په بدن کی ډیر مصرف کیدونکی عناصر کوم دي؟‬ ‫•‬
‫په بدن کی ډیر مصرف کیدونکی عناصر هغه عناصردی چی بدن یی په ورځ کی ‪ ۱۰۰‬ملی ګرام څخه زیاته اړتیا‬ ‫•‬
‫لري‪ .‬لکه‪ :‬اوسپنه‪،‬سودیم‪،‬کلسیم‪،‬فاسفورس‪...‬‬
‫په بدن کی لږمصرف کیدونکی عناصر کوم دي؟‬ ‫•‬
‫په بدن کی لږ مصرف کیدونکی عناصر هغه دي چی په بدن ورته په ورځ کی له ‪ ۱۰۰‬ملی ګرام څخه کمه اړتیا‬ ‫•‬
‫لري لکه‪ :‬ایوډین‪،‬فلورین‪....‬‬
 ‫کلسیم په بدن کی کومی عملیی سرته رسوي؟‬ ‫•‬
‫کلسیم په فزیولوژیکی عملیو کی برخه اخلی لکه‪:‬د اعصابو فعالیت کنترولوی چی په دی اساس په وینه کی د کلسیم‬ ‫✓‬
‫اندزه باید ثابته پاتی شي تر څو عصبی جریان انتقال صورت نیسي‪.‬‬
‫په عضالتو کی د کلسیم شتون د عضالتو د عضالتو انقباض دفعالیت د تحریک سبب ګرځي‪.‬‬ ‫✓‬
‫کلسیم د ځینو هورمونونو انزایمونو اوپروټینونو په فعالیت کی مرسته کوي‪.‬‬ ‫✓‬
‫کلسیم د هډوکو یوجزدی هډوکی په بدن کی د کلسیم مخزن دی او دحجری د شاه خوا د کلسیم د اندازه په تنظیم کی‬ ‫✓‬
‫مهم رول سرته رسوي‬
‫د انسان په ‪ ۱۰۰‬سانتی متره معکب څومره فاسفورس وجود لري؟‬ ‫•‬
‫(‪ )۵/۳-۴‬میلی ګرامه پوري‪.‬‬ ‫•‬
‫په بدن کی موجود فاسفورس په کوم شکل شتون لري‪.‬؟‬ ‫•‬
‫په بدن کی موجود فاسفورس د فاسفیت( ‪) Po4‬ایون په شکل شتون لري‪.‬‬ ‫•‬
‫په بدن کی کوم هومورن آیوډین لري؟‬ ‫•‬
‫د تایروکسین هورمون آ یوډین لري چی له تایرویید غدی څخه څڅول کیږي‪.‬‬ ‫•‬
‫د آیوډین دندی کومی دي؟‬ ‫•‬
‫د ایوډین دنده د تایرویید غدی جوړښت او په کبانو کی او لبن یاتو کی هم وجود لري‪.‬او کمبود باعث مرض سبب‬ ‫•‬
‫ګرځي‪ .‬چی جاغور مرض دی هم د جین د ودي د ورو کیدو سبب ګرځي‪.‬‬