TRAKYA ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ

Cilt: 20 Sayı: 2 Aralık 2018

TRAKYA UNIVERSITY
JOURNAL OF SOCIAL SCIENCE

Volume: 20 Issue: 2 December 2018

ISSN 1305-7766
e-ISSN 2587-2451
 TRAKYA ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ

Cilt: 20 Sayı: 2 Aralık 2018

TRAKYA UNIVERSITY

Journal of Social Science

Volume: 20 Issue: 2 December 2018

TRAKYA ÜNĠVERSĠTESĠ TRAKYA UNIVERSTIY
Sosyal Bilimler Dergisi Journal of Social Science
Cilt:20 Sayı:2 Aralık 2018 Volume:20 Issue:2 December 2018

Sahibi / Owner
Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Sosyal
Bilimler Enstitüsü Adına
Dr. Öğr. Üyesi Levent DOĞAN

Editör / Editor-in Chief

Dr. Öğr. Üyesi Ebru Zümrüt BOYACIOĞLU
Dr. Öğr. Üyesi Emre KALAY

Yardımcı Editör/ Assistant Editor

Müge ATAKAN

Dergi Yayın Kurulu / Editorial Board

Başkan / Chairman
Dr. Öğr. Üyesi Levent DOĞAN

Üyeler / Members
Prof. Dr. Ali Ġhsan ÖBEK
Prof.Dr. Adil OĞUZHAN
Prof. Ahmet Hamdi ZAFER
Dr. Öğr. Üyesi Ebru Zümrüt BOYACIOĞLU
Dr. Öğr. Üyesi ġükrü Öner DĠNÇ

Dizgi Mizanpaj/ Page Layout

Gonca GULVODĠNA

Kapak Dizayn / Cover Design

Prof. Dr. Bünyamin ÖZGÜLTEKĠN
İletişim Adresi/Address
T.C. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Balkan YerleĢkesi - Edirne / TÜRKĠYE
Tel.-Faks: 0284 235 63 00-01
e-mail: trakyasobedergi@gmail.com

Baskı / Publishing
Trakya Üniversitesi Matbaası-Edirne Teknik Bilimler MYO-
Sarayiçi YerleĢkesi/EDĠRNE

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Uluslararası Hakemli Bir Dergidir.

Trakya University Journal of Social Science is International Peer-Reviewed Journal.
 Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi’nin Tarandığı İndeksler:
Trakya University Journal of Social Science is Indexed by:

TÜBĠTAK/ULAKBĠM TR Akademik Dizin BaĢbakanlık Devlet ArĢivleri Genel

Sosyal ve BeĢeri Bilimler Veri Tabanı Müdürlüğü

SOBĠAD EBSCO Publishing Inc.

Academic Keys Academic Research Index-ResearchBib

ĠSAM Science Library Index

Türk Eğitim Ġndeksi Ġdeal Online

AraĢtirmax Scientific Indexing Service

Directory Of Research Journals Indexing

 Uluslararası Danışma Kurulu/International Advisory Board
(Unvan ve soyisim alfabetik sırasına göre verilmiĢtir.)

Prof. Ali AKARCA Prof. Robert MELVILLE

University of Chicago Illinois City University London

Prof.Dr. IĢıl AKGÜL Prof. Elliot Y. NEAMAN

Marmara Üniversitesi University of San Francisco

Prof.Dr. Ülker AKKUTAY Prof.Dr. Nadir ÖCAL

Gazi Üniversitesi Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Prof.Dr. Ġlker ALP Prof.Dr. Mustafa ÖNER

Trakya Üniversitesi Ege Üniversitesi

Prof.Dr. Mehmet ALPARGU Prof.Dr. Necdet ÖZÇAKAR

Sakarya Üniversitesi Ġstanbul Üniversitesi

Prof.Dr. Sudi APAK Prof.Dr. Süleyman ÖZDEMĠR

Esenyurt Üniversitesi Bandırma Üniversitesi

Prof. Ezendu ARIWA Prof.Dr. Bünyamin ÖZGÜLTEKĠN

University of Bedfordshire Beykent Üniversitesi

Prof. Peter BALDWIN Prof.Dr. Nevzat ÖZKAN

University of California Erciyes Üniversitesi

Prof.Dr. ġerif Ali BOZKAPLAN Prof. Barry RIDER

Dokuz Eylül Üniversitesi Cambridge University

Prof.Dr. ġahamet BÜLBÜL Prof.Dr. Burak SALTOĞLU

Marmara Üniversitesi Boğaziçi Üniversitesi

Prof. Dr. Rıdvan CANIM Prof.Dr. Bedriye SARAÇOĞLU

Trakya Üniversitesi Gazi Üniversitesi

Prof. King-kok CHEUNG Prof.Dr. Ovidiu STOICA

University of California ‘‘Alexandra Ioan Cuza’’ University
of IaĢi
Prof Dr Kerima FĠLAN Prof.Dr. Belma TUĞRUL
Sarejevo University Hacettepe Üniversitesi
Prof.Dr. Ayhan GENÇLER Prof. Tunay I. TUNCA
Trakya Üniversitesi University of Maryland

Prof. Dr. Dragi GJORGĠEV Prof.Dr. Sibel TURAN

Üsküp St. Kiril and Metodiy Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Prof. Dr. Gürer GÜLSEVĠN Prof.Dr. Münevver TURANLI

Ege Üniversitesi Ġstanbul Ticaret Üniversitesi

Prof. Dr. Ebru GÜNLÜ Prof. Dr. Vahit TÜRK

Dokuz Eylül Üniversitesi Ġstanbul Kültür Üniversitesi

Prof.Dr. Ahmet GÜNġEN Prof. Dr. Sadi UZUNOĞLU

Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Prof.Dr. Selahattin GÜRĠġ Prof.Dr. Maria Stella VETTORI

Marmara Üniversitesi University of South Africa

Prof. Dr. Nimetullah HAFIZ Prof.Dr. Aslı YÜKSEL MERMOD

University of Prishtina Marmara Üniversitesi

Prof. Foo-Nin HO Prof. Dr. Fadil HOCA

San Francisco State University Uluslararası Vizyon Üniversitesi

Prof. Philip T. HOFFMAN Prof.Dr. Hülya K. K. ERASLAN

California Institute of Technology Rice University

Prof.Dr. Dinçay KÖKSAL Prof. Dr. Derman KÜÇÜKALTAN

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ġstanbul Arel Üniversitesi

Prof. Li Way LEE Prof. Dr. Salih OKUMUġ

Wayne State University University of Prishtina

Prof. Ahmet Hamdi ZAFER Doç. Dr. Tuncer BÜLBÜL

Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Doç.Dr. Nurten Çetin Asst. Prof.Dr. Berkay ÖZCAN

Trakya Üniversitesi London School of Economics and
Political Science

Prof. Assoc.Dr. Afrim HOTĠ

University "Hasan Prishtina"
 Bu sayının hakemleri/ Reviewers of The Issue
(Unvan ve soyisim alfabetik sırasına göre verilmiĢtir.)
Prof.Dr. Dilek ALTAġ Prof.Dr. Cevdet AVCIKURT
Marmara Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi

Prof.Dr. Ahmet AYHAN Prof.Dr. Düriye BOZOK

Akdeniz Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi

Prof.Dr. ġahahmet BÜLBÜL Prof.Dr. Ġsa CÜREBAL

Marmara Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi

Prof.Dr. Burak DARICI Prof.Dr. Muharrem DAYANÇ

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Ġstanbul Medeniyet Üniversitesi

Prof.Dr. Sema ETĠKAN Prof.Dr. Esin FĠRUZAN

Ahi Evran Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi

Prof.Dr. Ahmet GÜNġEN Prof.Dr. Muhammed Dursun KAYA

Trakya Üniversitesi Atatürk Üniversitesi

Prof.Dr. Remzi YavaĢ KINCAL Prof.Dr. Cüneyt KOYUNCU

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilecik ġeyh Edebali Üniversitesi

Prof.Dr. Ahmet KUBAġ Prof.Dr. Adil OĞUZHAN

Namık Kemal Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Prof.Dr. Salih OKUMUġ Prof.Dr. Semra ORAL ERBAġ

University of Prishtina Gazi Üniversitesi

Prof.Dr. Derya ÖCAL Prof.Dr. Metin ġENBĠL

Atatürk Üniversitesi Gazi Üniversitesi

Prof.Dr. Ali TAġ Prof.Dr. Ġlhan TOKSÖZ

Kırıkkale Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Prof.Dr. Handan YOLSAL Doç.Dr. Murat BAġAR

Ġstanbul Üniversitesi UĢak Üniversitesi
Doç.Dr. Bülent Bayram Doç.Dr. Aylin BEYOĞLU
Kırklareli Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Doç.Dr. Ġbrahim COġKUN Doç.Dr. Yılmaz ÇAKICI

Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Doç.Dr. Hüseyin ÇEKEN Doç.Dr. Cem ÇUHADAR

Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Doç.Dr. Engin DEMĠREL Prof. Asoc. Dr. Afrim HOTĠ

Trakya Üniversitesi University of Prishtina

Doç.Dr. Ġlknur KUMKALE Doç.Dr. Ebru OĞUZ

Trakya Üniversitesi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Doç.Dr. Nergiz ÖZKURAL KÖROĞLU Doç.Dr. Selda UCA

Trakya Üniversitesi Kocaeli Üniversitesi

Doç.Dr. Ayhan UÇAK Doç. Münevver ÜÇER

Trakya Üniversitesi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Doç.Dr. Sevil ULUCAN WEĠNSTEĠN Doç.Dr. Soner YAKAR

Ġstanbul Üniversitesi Çukurova Üniversitesi

Doç.Dr. Murat YEġĠLTAġ Doç.Dr. Gülgün YILMAZ

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Asst. Prof. Nurkhodzha AKBULAEV Dr.Öğr. Üyesi Veysi AKIN

Azerbaijan State University of Economics Trakya Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Selen AKTARĠ SEVGĠ Dr.Öğr. Üyesi Mithat ATABAY

BaĢkent Üniversitesi Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Levent DOĞAN Dr.Öğr. Üyesi Hatice ġENGÜL ERDEM

Trakya Üniversitesi Ġstanbul Medipol Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Demet EROL Dr.Öğr. Üyesi Simla GÜZEL

Gazi Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Musa Eren ĠġKODRALI Dr.Öğr. Üyesi Emre KALAY

Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Murat KAYA Dr.Öğr. Üyesi AyĢegül KILIÇ

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Trakya Üniversitesi
Dr.Öğr. Üyesi Yasemin KOLDERE AKIN Dr.Öğr. Üyesi Muharrem ÖZDEN
Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi BarıĢ ÖZKAPI Dr.Öğr. Üyesi Selma SOL

Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Ġlker TOSUN Dr.Öğr. Üyesi Musa ULUDAĞ

Kırklareli Üniversitesi Trakya Üniversitesi

Dr.Öğr. Üyesi Serkan ÜNAL Dr.Öğr. Üyesi ġüle YILMAZ

Çankırı Karatekin Üniversitesi Trakya Üniversitesi
 İçindekiler/Contents
AraĢtırma Makaleleri/Research Articles

Murat ÇETĠN, Ersan ÖZKAN (1-16)

Alkollü İçecekler Tüketimine Yönelik Bir Saha Araştırması: Trakya Bölgesi
Örneği
A Field Research On Consumption Of Alcohol Products: The Example Of Thrace
Region

Onur OKYAR (17-35)

İran Rejimi ve Ekonomik Performansı İlişkisi: Orta Doğu’da Barış Mümkün
Mü?
The Relationship Between The Regime In Iran And Economic Performance: Is It
Possible To Acquire Peace In The Middle East?

Mümin Atalay ÇETĠN, Ġbrahim BAKIRTAġ (37-54)

Finansal Gelişmişliğin Yenilenebilir Enerji Tüketimi Üzerindeki Uzun
Dönemli Etkileri: G-7 Ülkeleri Örneği
The Long Run Impacts Of Financial Development On Renewable Energy
Consumption: A Case Of G-7 Countries

Sevcan ÖLÇER (55-70)

Trakya'da Yok Olmaya Yüz Tutmuş Bir Meslek: Çömlekçilik
A Profession Which Is Disappearing In Thracia: Pottery

Erdem ÖNGÜN, AĢkın DEMĠRAĞ (71-87)

Narsisistik Kişilik Envanteri Açısından Özçekim Yapma Tutumu Üzerine Bir
Araştırma
A Study On Attitude Of Taking Selfies In Terms Of Narcissictic Personality
Inventory
Aysen ġimĢek KANDEMĠR, ġahamet BÜLBÜL (89-104)
Gözleme Dayalı Çalışmalarda Propensity Skor ve Bir Uygulama
Propensity Score In Observational Studies And An Application

Aslı Gizem KARACA, Hülya OLMUġ (105-118)

Sıfır Değer Ağırlıklı Verilerin Analizinde Sıfır Değer Ağırlıklı Regresyon
Modellerin İncelenmesi
Investigatıng Of Zero-Inflated Regression Models In Analysis Zero-Inflated Data

Feyzi KAYSĠ, Emrah AYDEMĠR (119-133)

Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Stajlarda Karşılaştıkları Sorunların
Değerlendirilmesi
Assessment Of Faced Problems Of Vocational Schools Students At Internships

Ġsa YILDIRIM, Durdağı AKAN, Muhammed ÇĠFTÇĠ (135-156)

Ortaokul Müdürlerine Göre Okul Güvenliğine Yönelik Tehditler ve Çözüm
Önerileri
Threats Towards School Security And Solution Suggestions For Secondary School
Principals

Galibiye ÇETREZ ARICAN, YeĢim FAZLIOĞLU, Selen TEZCAN (157-176)

Otizmli Öğrencilere Kendini Tanıtma Becerisinin Öğretiminde Videoyla
Model Olmanın Etkililiği
The Effectiveness Of Using Vıdeo Modelling In Teaching
The Self- Introduction Skills To Students With Autism

Çağrı ĠZCĠ (177-194)

Akademik Kurumlarda Örgütsel Adalet ve Dışlanma İlişkisi: Araştırma
Görevlileri Üzerine Bir Araştırma
Relationship Between Organizational Justice And Ostracism In Academic
Instıtutions: A Research on Research Assistants

M. Kirami ÖLGEN, Filiz GÜR FĠLĠZ, D. Doğu YAVAġLI, (195-205)

Mehmet TARAKÇI
Kıyı Erozyonunun Belirlenmesinde 137cs Radyonüklidinin Kullanımı: Urla
Yarımadası Kıyıları Örneği
Using 137cs To Determine Coastal Erosion: Example Of Urla Peninsula Coasts
Umut AKDUĞAN, Bilge Hakan AGUN (207-222)
Türkiye’de Belediyelerin Mali Sürdürülebilirliği: Birincil Denge Yaklaşımı
Fiscal Sustainability Of Municipalities In Turkey: Primary Balance Approach

Esra ÇOLAK YILDIZ, Uğur ÇALIġKAN (223-243)

Turizme Yakın Ama Turizmden Uzak Yerel Halkın Turizme Bakışı: Muğla
Menteşe İlçesi Örneği
Tourism Perception Of Local Residents Who Are Near To Tourism Destinations
But Away From Tourism Activities: A Case Study In Muğla MenteĢe

Kübra YILDIRIM ÖZCAN (245-271)

İklim Değişikliği Konusunda Farkındalık Geliştirme Projesi Kapsamında
Türkiye’deki İllerin Değerlendirilmesi: Bursa, Trabzon ve Gaziantep
Örnekleri
Evaluation Of The Cities In Turkey In The Scope Of The Awareness Development
Project On Climate Change: The Cases Of Bursa, Trabzon and Gaziantep

Ebru Z. BOYACIOĞLU (273-295)

Edirne’deki Konaklama İşletmelerinin Turizm Arz Kapasitesinin
Belirlenmesi
Determination Of Tourism Supply Capacity Of Accommodation Enterprises In
Edirne

Merve GERÇEK (297-312)

Mesleki Kaygı ve Kariyer Uyumluluğu Arasındaki İlişkiler: Öğretmen
Adayları Açısından Bir İnceleme
The Relationships Between Occupational Anxiety And Career Adaptability: A
Study On Pre-Service Teachers

Sumru KALELĠ (313-336)

Sosyal Pazarlamada Gerilla Uygulamalar
Guerilla Practices In Social Marketing
Aydoğan SOYGÜDEN (337-352)
656. Kırkpınar Yağlı Güreşlerine Katılan Seyircilerin Sosya-Demografik
Özellikleri Ve Katılım Sebepleri
656. Hıstorical Kırkpınar Oil Wrestling; Spectators Socia-Demographic Features
And Reason Of Participation

Serpil KILIÇ DEPREN, Seda BAĞDATLI KALKAN (353-366)

Ülkelerin Durumlarının Daha İyi Yaşam Endeksine Göre Belirlenmesi:
Entropi Tabanlı Multimoora Yaklaşımı
Determination Of Countries’ Position Using Better Life Index: The Entropy Based
Multimoora Approach

ġahamet BÜLBÜL, Ceren CAMKIRAN (367-385)

Bankaların Klasik ve Bulanık Yaklaşımlarla Sınıflandırılması
Classıfıcatıon Of Banks By Classical And Fuzzy Approaches

Derleme Makaleler/Review Articles

Sertif DEMĠR , Ayça EMĠNOĞLU, Arzu Y. ASLANTÜRK (387-407)

The Evolution Of Turkey’s Foreign Policy Toward Turkish Republics Post-
1990s
1990 Sonrası Türkiye'nin Türk Cumhuriyetlerine Yönelik DıĢ Politikasının
GeliĢimi

ġükrü Öner DĠNÇ (409-421)

Arnold Schönberg ve Paul Hindemith’in Çağdaş Dönem Müzik Stili Üzerine
Etkileri
The Effect Of Arnold Schonberg And Paul Hindemith On The Modern Period
Music Style

Mustafa HATĠPLER (423-445)

Cumhuriyet Dönemi Balkan Göçlerinin Sosyal Politikalar İle İlişkileri
The Effects Of Balkan Migration In The Republican Period In Terms Of Social
Policy
Hülya YILDIZ BAĞÇE (447-458)
Narrating The Decolonized Self: Assia Djebar’s Fantasia
Sömürge Sonrası Benliği Anlatmak: Assıa Djebar’ın Fantazya’sı

Bülent HÜNERLĠ (459-477)

Kırımçak Atasözlerinden Örnekler
Samples Belonging To Krımchak Proverbs

Mehmet DERVĠġOĞLU (479-495)

Mizah-Tasavvuf İlişkisi Bağlamında Nasreddin Hoca Latifelerinin
İşlevselliği: Burhaniye Tercümesi Örneği
The Functionality Of Nasreddin Hoca Anecdotes In The Context Of Humor-
Sufizm Relationship: The Example Of The Burhaniye Tercumesi

AyĢe Nur Özdemir (497-507)

Tersine Bir Bildungsroman: Tante Rosa
Tante Rosa As An Anti-Bildungsroman

Kitap İncelemesi/Book Review

Selda SANDALYECĠ (509-516)

Trakya Ağızları Sözlüğü I-II
Thracian Dialects Dictionary I-II

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yayın İlkeleri (517-523)

Publication Principles of Trakya University Journal of Social Science
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 509
Aralık 2018 Cilt 20 Sayı 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
Kitap İncelemesi/Book Review
Trakya Ağızları Sözlüğü I-II
(Muharrem Özden; Levent Doğan; Fatma Sibel Bayraktar, Edirne, Trakya
Üniversitesi Yayınları, 2018, 1255 sayfa, ISBN: 978-975-374-217-7)
Thracian Dialects Dictionary I-II
Selda SANDALYECİ*
Geliş Tarihi: 29.03.2018 Kabul Tarihi: 23.10.2018
(Received) (Accepted)
ÖZ: Tarihe bakıldığında Türklerin en Batıdaki yerleşim
yerlerinin Balkan coğrafyası olduğu görülmektedir. Balkan
coğrafyasında Türk yerleşimi Anadolu coğrafyasından da
eskidir. Türkler bu bölgeye Hun akınları ile M.S. 380 yılında
gelmişler ve ardından Bulgarlar, Peçenekler, Uzlar, Kıpçakların
akınlarıyla bölgede Türk nüfusunu arttırmışlardır. Fakat
bölgede Türk etkisinin en yoğun görüldüğü dönem kuşkusuz
Osmanlı Devletinin Balkanlara yayıldığı dönemdir. Osmanlı
Devleti iskân politikasıyla Anadolu’dan Türk boy ve aileleri
Balkan bölgesine yerleştirmiş, Türk varlığını perçinlemiştir.
Böylece Balkan coğrafyasında Türkçe önemli bir dil haline
gelmiş, hatta yerel Balkan dillerine kelimeler vermek suretiyle
yüzyıllar boyu varlığını devam ettirmiştir. Osmanlıların Balkan
coğrafyasından çekilmeye başlaması bu coğrafyada bulunan
Türkler için de zor günlerin başlangıcı olmuştur. Kurulan yeni
Balkan devletlerinin baskıları ve zulümleriyle çok eziyet
çekilmiş, çok fazla kayıplar verilmiş ve Türkler göçlere
zorlanmıştır. Bu yaşananlardan sonra Balkanlarda yaşayanlar Türk kültüründen
uzaklaşmaya başlamışlardır. Fakat yaşanan olumsuzluklara rağmen Türkçenin günümüzde
bu topraklarda hâlâ iletişim dili olarak yaşaması Türk kimliğinin kaybolmadığının
göstergesidir. Sosyal yapı ile kültürde görülen değişimler dile de yansır. Konuya bu açıdan
bakıldığında Türkçe gerek dil özellikleri gerek söz varlığı açısından olumsuzluklardan
etkilenmiş, ama yıkılmamıştır. Söz varlığı bu coğrafyadaki Türkçe için ayrı bir önem arz
etmektedir. Bu konuda şimdiye kadar yapılmış çalışmalarla belirli bölgeler incelenmiş,
bölgeler toplu olarak ele alınmamıştır. Bu eksikliği gidermek amacıyla bu çalışmada Güney
batı Türklerinin vazgeçilmez coğrafyası olan Balkanlarda bulunan Trakya Bölgesi’nin
bugün üç ülkenin sınırları içinde üleştirilmiş olan Batı Trakya, Kuzey Trakya ve Doğu
Trakya Türk ağızlarında yer alan sözcük hazinesi derlenip bir araya getirilerek
kitaplaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Trakya Ağızları, Balkanlarda Türkçe, Sözlük, Diyalekt.

*
Arş. Gör., Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne,
seldatabak@trakya.edu.tr
510 Trakya University Journal of Social Science
December 2018 Volume 20 Issue 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
ABSTRACT: When we look at the history, it is seen that the settlements in the West of the
Turks are Balkan geography. The Turkish settlement in the Balkan geography is also
ancient from the Anatolian geography. The Turks came to this region with the Hun
invasions in 380 AD, and then they increased the Turkish population in the region with the
influx of Bulgarians, Pechenegs, Uzlar, Kipchaks. However, the period in which the
influence of the Turkish influence in the region was most intensified was due to the spread
of the Ottoman State in the Balkans. The Ottoman Empire settled Turkish tribes and
families from Anatolia in the Balkan region with a settlement policy, and strengthened
Turkish presence. Thus, Turkish became an important language in Balkan geography and
maintained its existence for centuries by giving words to the local Balkan languages.
Beginning of the withdrawal of the Ottomans from Balkan geography has been the
beginning of the difficult times for the Turks in this geography. The oppression of the new
Balkan states that have been established have caused much torment, too much loss, and the
Turks have been forced to migrate. After these experiments, the people living in the
Balkans have gradually moved away from the Turkish culture, but despite the negativities,
Turkish language still lives in these lands today is an indication that Turkish identity is not
lost. Changes in social structure and culture are reflected in language. From this point of
view, Turkish was influenced by negativity in terms of language features and vocabulary,
but not destroyed. The word presence is of special importance for Turkish in this
geography. Certain regions have been studied in this subject up to now, and regions have
not been considered collectively. In order to make up for this shortage, the word treasures
in the Western Thrace, North Thrace and Eastern Thrace Turkish dialects of the Thrace
region of the Balkans, which are the indispensable geographies of the South Western Turks,
are now being compiled and merged into books.
Key Words: Thracian Dialects, Turkish in the Balkans, Dictionary.
1.GİRİŞ
Türkçe, Moğolistan ve Çin içlerinden Orta Avrupa’ya, Sibirya’dan Hindistan
ve Kuzey Afrika’ya kadar geniş bir alanda tarihin derinliklerinden bu yana varlık
göstermektedir. Balkanlar üzerindeki Türk yerleşimleri ise Osmanlılardan çok
önceye dayanmaktadır. IV. Yüzyılda Hun Türklerinin buraya gelmesiyle bölge
Türklerle tanışmış ve daha sonra Avarlar, Bulgarlar ve Peçenekler IV. yüzyıldan
VIII. yüzyıla kadar aralıklarla gelip buralara yerleşmişlerdir. 1292 yılından itibaren
Batı Anadolu’dan gelen Selçuklu Türklerinin de bölgenin bazı yerlerine yerleşerek
etkili olmaya çalıştıkları görülür. Tüm bunlara rağmen Balkanlardaki yoğun Türk
nüfusu asıl kimliğine Osmanlılarla kavuşmuştur. Osmanlılar geniş coğrafyaya
yayılmaya Balkanlardan başlamışlar ve Balkanları gözbebeği bilmişlerdir. Böylece
gittikleri her bölgeye Türkçeyi de götürmüşler, bu sayede Türkçe Balkan halkları
arasında önemli bir yer edinmiştir. Balkanlarda yüzyıllardır yaşayan Türkçe,
Balkan dillerine fazla sayıda sözcük de vermiştir.
Balkanlar dönem dönem göçlere maruz kalmış ve siyasi sınırlar Balkan
Türklüğünü bölmüştür. Bu siyasî bölünme sırasında Güney Batı Türklerinin
vazgeçilmez coğrafyası olan Trakya Bölgesi üç ülke arasında paylaştırılmış ve Batı
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 511
Aralık 2018 Cilt 20 Sayı 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
Trakya, Kuzey Trakya, Doğu Trakya Türkleri ayrı ülkelerin yönetimine girmiştir.
Sayılan bölge Türkleri birbirleriyle ve de Türkiye Türkleri ile yüz yıla yakın bir
zaman ilişki kuramasalar da son yıllarda artan ticari ve turistik ilişkilerin gelişmesi
sayesinde Türkçe ortak bir anlaşma dili olarak kalmayı başarmıştır.
Balkanlar, Anadolu’dan farklı olarak Moldova, Yugoslavya, Makedonya,
Yunanistan, Bulgaristan halklarının oluşturduğu devletlere de ait olduğundan
Türkçe kendi ağızları dışında Bulgarca, Yunanca, Sırpça, Arnavutça gibi dillerle
etkileşime geçmiş ve bölgede iki dillilik söz konusu olmuştur. Bunun doğal bir
sonucu olarak bu diller ile Türkçe arasında karşılıklı alışveriş meydana gelmiştir.
Bu sebeple bölge Türklerinin ağızlarında yer alan sözcük hazinesi ağız
araştırmaları çalışmaları için önem arz etmektedir.
Bugüne kadar bölge ağızlarıyla ilgili yüksek lisans ve doktora tezleri de
olmak üzere pek çok araştırma yapılmıştır. Tuncer Gülensoy- Rumeli Ağızları Ses
Bilgisi Üzerine Bir Deneme, G. Nèmeth- Vidin Türkçesi, J. Eckmann-Varna ve
Razgrad Ağızları ve Makedonya Dinler Ağzı, S. Kàkuk- Le Dıalecte Turc De
Kazanlyk I ve Textes turcs de Kazanlyk, Hüseyin Dallı- Kuzeydoğu Bulgaristan
Türk Ağızları Üzerine Araştırmalar, , Nevzat Özkan- Gagavuz Türkçesi Grameri,
Ahmet Günşen- Balkan Türk Ağızlarının Tasnifleri Üzerine Bir Değerlendirme,
Muharrem Özden- Batı Trakya- Gümülcine Ağız İncelemesi (Ses ve Şekil Bilgisi-
Metinler-Söz Varlığı), Fatma Sibel Bayraktar ve Selda Sandalyeci- Trakya Ağızları
Ses Bilgisi, Fatma Sibel Bayraktar- Türkçeden Balkan Dillerine Verilen Sözcükler
ve Ağız İlişkisi, Levent Doğan- Doğu Trakya Ağızlarında Uzun Ünlüler, Bülent
Hünerli, Kırklareli Babaeski Merkez İlçesi ve Köyleri Ağız İncelemesi,
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adiye Şimşek- İskeçe İli Ağızları (İnceleme-
Metinler-Sözlük) (Yayımlanmamış Doktora Tezi) eserlerini bu çalışmalara örnek
olarak verebiliriz. Görüldüğü üzere çalışmalar belirli bölgeler temel alınarak
yapılmış ve bu çalışmalarda söz varlığına az yer verilmiştir. Böyle toplu bir
çalışma daha önce yapılmadığından Trakya Üniversitesi Yayınları tarafından
basımı gerçekleştirilen Trakya Ağızları Sözlüğü I-II alanında bir ilk olmuştur.
Kitap bir ortak çalışmanın ürünüdür. Ağız ve Lehçe çalışmaları ile tanınan
üç akademisyen tarafından hazırlanan sözlük, oldukça geniş bir araştırma ve
emeğin ürünüdür. Yazarların Trakya Üniversitesinde görevli bulunması, bölge ile
temaslarının sürekli olması, doğal ortam ile kaynaklara birinci elden ulaşma fırsatı
da vermiştir.
Trakya Ağızları Sözlüğü’nü hazırlayan yazarlardan Dr. Muharrem Özden
2007 yılından beri Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Türkçe
Öğretmenliği Ana Bilim Dalı’nda Dr. Öğretim Üyesi olarak çalışmaktadır. Pek çok
uluslararası dergide makaleleri yayımlanmıştır. Ağız araştırmaları üzerine çalışan
Özden’in Batı Trakya-Gümülcine Ağzı İncelemesi adlı kitabı da bulunmaktadır.
512 Trakya University Journal of Social Science
December 2018 Volume 20 Issue 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
Dr. Levent Doğan 2001 yılından beri Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde Dr. Öğretim Üyesi olarak çalışmaktadır. Pek
çok idarî görevlerde bulunmuş, Komrat Devlet Üniversitesi’nde misafir öğretim
üyesi olarak çalışmış, Bulgaristan’ın Şumnu, Bosna Hersek’in Sareyova,
Kosova'nın Prizren şehirlerinde görev yapmıştır. Çağdaş Türk Lehçeleri ve ağız
araştırmaları üzerinde pek çok çalışması bulunmaktadır. Ayrıca editörlüğünü
yaptığı Çağdaş Türk Lehçeleri El Kitabı ve Üniversiteler İçin Türk Dili, Yazılı ve
Sözlü Anlatım, Türkiye Türkçesi Grameri kitapları da yayımlanmıştır. Bunların
dışında birçok kitapta bölüm yazarlığı yapmış, uluslararası ve ulusal pek çok dergi
ve sempozyumda bildirileri yayımlanmıştır.
Dr. Fatma Sibel Bayraktar 2005 yılından beri Trakya Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde Dr. Öğretim Üyesi olarak
çalışmaktadır. Plovdiv Üniversitesi ve Nahçıvan Devlet Üniversitesi’nde misafir
öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Ağzı araştırmaları üzerinde pek çok çalışması
bulunan Bayraktar, Kayseri Merkez İlçe Ağzı üzerine doktora tezi yapmıştır.
Ayrıca uluslararası ve ulusal pek çok sempozyuma katılmış ve bildiri
yayımlamıştır. Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hatıra Kitabı ve Türk
Kültüründe Üzüm ve İncir kitaplarında bölüm yazarlığı yapmıştır.
2. KİTABIN İNCELENMESİ
Trakya Ağızları Sözlüğü önemli bir boşluğu doldurur. Gerek içerik gerekse
hazırlanış açısından alanında bir ilk konumundadır. Eser, ağız sözlükçülüğü ve söz
varlığı geleneğine uygun olarak hazırlanmıştır. Taranan metinlerden kelimeler
tespit edilerek bir araya getirilmiş, bölgenin söz varlığı oluşturulmuştur.
Eser; Önsöz, Giriş, Sözlük ve Kaynakça olmak üzere 4 ana bölümden
meydana gelmektedir. Fakat Giriş’in alt başlıkları olarak nitelendirebileceğimiz
Anadolu ve Rumeli Ağızları Söz Varlığı Çalışmalarının Gelişimi ve Niteliği, Trakya
Neresidir?, Trakya’da Türk Varlığının Tarihçesi, Trakya’da Etnik Yapı, Trakya
Bölgesi Söz Varlığı Üzerine, Trakya Bölgesi Ağızlarındaki Ses Olayları Üzerine
Birkaç Söz, Sözlük Hakkında, Taranan Eserler ve Kısaltmalar, Diğer Kısaltmalar,
İnternet Adresleri bölümleri de bulunmaktadır.
Eserin Önsöz’ünde bu çalışmanın daha önce yapılmamış bir çalışma olduğu
belirtilmektedir. Önceki çalışmalar belli bir il, ilçe vb. içine alacak şekilde (İskeçe
İli Ağızları, Tekirdağ Merkez İlçe ve köyleri Ağızları, Silistre (Silistra) İli ve
Yöresi Ağızları vb.) hazırlanmış, böyle toplu bir çalışma yapılmamıştır. Önsöz’den
sonra İçindekiler kısmı gelmektedir.
Anadolu ve Rumeli Türkçesi üzerine yapılmış olan bilimsel çalışmaların
tarihi ancak yüz yıl öncesine dayanır. Yapılan ilk çalışmalar ise yabancı bilim
adamlarına aittir. 1940’lardan sonra hem yabancı Türkologlar hem de Türkler
tarafından yapılan çalışmalar artmıştır. Bu çalışmalarla ilgili bilgiler eserin
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 513
Aralık 2018 Cilt 20 Sayı 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
Anadolu ve Rumeli Ağızları Söz Varlığı Çalışmalarının Gelişimi ve Niteliği
başlığı altında verilmiştir.
Trakya Neresidir? başlıklı bölümde ise esere ismini veren “Trakya”
bölgesinin Güneydoğu Avrupa’da yer alan Güney Bulgaristan, Kuzeydoğu
Yunanistan ve Türkiye’nin Avrupa kıtasındaki topraklarından oluşan tarihi zengin
olan bir bölge olduğu anlatılmıştır.
Trakya’da Türk Varlığının Tarihçesi bölümünde Trakya’nın Türk tarihi
açısından önemi anlatılmıştır: Trakya’da Türk izlerine ilk olarak 378 yılında
Hunların gelişiyle rastlanır. Ardından farklı dönemlerde Peçenekler, Uzlar,
Kumanlar gibi farklı Türk boyları sürekli akınlarla bölgede izler bırakmışlardır.
Bölgedeki asıl yoğun Türk nüfuzu ise Osmanlı İmparatorluğu ile oluşmuştur. 600
yıl süren hükümdarlık sonucunda bölge büyük ölçüde Türkleşmiştir.
İmparatorluğun 18. yüzyıl sonrası zayıflamasıyla ise bölgedeki topraklar tek tek
elden çıkmış, fakat bölgede Türklük yok olmamıştır. Bu yüzden Trakya’daki Türk
varlığı önem arz etmektedir.
Trakya’da Etnik Yapı bölümüne göre Trakya bölgesi tarih boyunca sürekli
savaşlara, istilalara, göçlere maruz kalmıştır. Bu sebeple etnik yapısı da çeşitli
katmanlardan meydana gelmektedir. Kuzeyden gelen ilk Türklerin ardından
Osmanlı dönemindeki yerleşimler Anadolu ve Rumeli Türklerini birbirine
bağlamaktadır. Etnik yapı olarak Trakya; Gacallar, Dağlılar, Pomaklar, Türkmenler
ve Yörüklerden oluşmaktadır.
Trakya Bölgesi Söz Varlığı Üzerine isimli başlık altında Trakya bölgesi
söz varlığının önemi vurgulanmaktadır. Ağızlardaki söz varlığı tespitinin önemli
olmasının birden çok sebebi vardır. Söz varlığı, halkın dünya görüşünü, inançlarını,
ilgi alanlarını gibi konularda bilgi verdiği için pek çok sosyolojik malzemeye bu
sayede erişebilmekteyiz. Trakya, bölge olarak önemli bir konumda bulunduğundan
hem Eski Türkçe döneminden getirdiği arkaik unsurlar hem de komşuları olan
Slav, Grek, Latin halklarının dillerinden etkilenen dil malzemesi çalışılmayı
bekleyen önemli bir konudur. Yapılan çalışmalara bakıldığında ise Bulgaristan
Türk ağızları ile ilgili çalışmalara politik sebepler nedeniyle ne yazık ki
ulaşılamamaktadır. Batı Trakya Türk ağızları ile ilgili de yayınlar yakın zamana
kadar görülmezken 2017 yılı bu konuda verimli bir yıl olmuş ve çalışmalar
yapılmıştır. Doğu Trakya Türk ağızları ile ilgili de birçok çalışma bulunmaktadır.
Bu çalışmalar üniversitelerin mezuniyet tezleri, yüksek lisans ve doktora tezleridir.
Ancak bu çalışmaların henüz basılmamış olmaları büyük bir eksikliktir.
Trakya Bölgesi Ağızlarındaki Ses Olayları Üzerine Birkaç Söz başlıklı
bölümde ise ağızlarda görülen “Ünlü uyumu”, “Ünlü değişmeleri”, “Tonlulaşma”,
“Tonsuzlaşma” gibi ses olayları ve bölgenin kendine has özelliklerine çalışmanın
asıl amacı olmadığından kısaca değinilmiştir.
514 Trakya University Journal of Social Science
December 2018 Volume 20 Issue 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
Ardından Sözlük Hakkında bölümünde sözlükte kullanılan yöntemler
aktarılmıştır. Taranan Eserler ve Kısaltmalar, Diğer Kısaltmalar, İnternet
Adresleri bölümlerinden sonra Sözlük ve Kaynakça ile tamamlanmıştır.
Daha önce böyle kapsamlı çalışma yapılmamış olduğunu tespit eden yazarlar
tarafından kitabın hazırlık aşamasında öncelikle bölge ağızları ile ilgili yapılan
sözlükler, müstakil kitaplar, tez çalışmaları ile makaleler derlenmiş ve
incelenmiştir. Kitap, tez ve makalelerin özellikle sözlük kısımlarından, sözlüklerin
yeterli olmadığı durumlarda da incelemiş oldukları metinlerden söz varlığını
oluşturan kelimeler tarama metoduyla elde edilmiştir.
Bu yöntemle kayıt altına alınan söz varlığı olarak Trakya Ağızları I-II’ nin
Sözlük kısmı yaklaşık 45.000 kelimeyi içermektedir. Sözlükte madde başları koyu
renklerle belirtilmiş, Derleme Sözlüğü’nde olduğu gibi alıntı yapılan kelimelerde
transkripsiyon işaretleri uyum açısından sadece hece kayıplarını göstermek
amacıyla kullanılmıştır:
dūru Doğru. (KBTAÜA.Bulgaristan; BTGA.174:Gümülcine-Müsellimköy;
KBMİKAİ.32/50; KPMİKAİ.42/6; DRTAS. 107; TGRA; BTFK; TDOE; İSİA)
(s.336)
Kelimenin anlamı belirtildikten sonra taranan Derleme Sözlüğü ve bölgeyle
ilgili diğer kaynak sözlükler kısaltmalarla gösterilmiş, sayfa numarası
kullanılanlarda sayfa numarası ve derlendiği yöre adı yazılmıştır. Madde sonlarında
bulunan bölge adlarının yazımında herhangi bir sıralama gözetilmemiştir.
Kelimenin birden fazla anlamı mevcutsa (1), (2)… şeklinde numaralandırma
sistemi kullanılmıştır:
palas (1) /Fr.is./ Lüks otel, büyük gösterişli yapı. (GTABKK)
palas (2) Tüylü, çullu. (DRTAS. 300)
palas (3) Eski kilim. (DRTAS. 300) (s. 802)
Bir sözcüğün kullanımı yaygın olarak birçok yerde tespit edilmişse bunlar
noktalı virgül kullanılarak sıralanmıştır. Sözcüğün ses değişimi sebebiyle birden
fazla varyantı var ise ayrı maddelerde gösterilmiştir:
aşlak (1) Kızgın, kaynar, çok sıcak, haşlak. (BTGA.242:Gümülcine-
Hemetli) (s.88)
haşlak (1) Kızgın, kaynar, çok sıcak. (BTGA.242:Gümülcine-Hemetli)
(s. 491)
Bir sözcüğün ses değişimi yoluyla birden fazla kullanımı ayrı maddeler
halinde, Derleme Sözlüğü’nden yapılan alıntılarda ise orijinal halleri ile aynı
madde içinde aralarında kesme işareti kullanılarak gösterilmiştir:
edellez Hıdırellez, yaz günlerinin başlangıcı. 6 Mayıs tarihi. / Hızır-
İlyas. (BTGA.436: Gümülcine-Hacıköy)
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 515
Aralık 2018 Cilt 20 Sayı 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
edellezi Hıdırellez, yaz günlerinin başlangıcı. 6 Mayıs tarihi. / Hızır-
İlyas. (BTGA.285: Gümülcine-Şapçı)
soyqa / soyka (1) Bıçak, çakı. (DS: İbriktepe, Keşan- Ed.)
soyqa / soyka (2) Ölünün üstünden çıkan giysi. (DS: Evreşe,
Gelibolu, Bahadırlı, Bayramiç-Çkl.)
Eser, şekil olarak kısaltmalar, kaynak eser ve sayfa numarası gösterimi gibi
konular yönünden sözlük çalışmalarına uygun biçimde hazırlanmıştır. Muhtevasına
bakıldığında ise söz varlığını tüm yönleriyle yansıtacak biçimde her alandan
kelimeler derlenmiş ve daha önceki çalışmalardan farklı olarak bütüncül bir
çalışma meydana getirilmiştir.
3. SONUÇ
Trakya bölgesi Türk tarihi açısından önemli bir konumda bulunduğundan
Türkçe temelli dilsel çalışmalar da önem arz etmektedir. Yüzyıllarca savaşlar,
göçler ve istilalara maruz kalan bölgede Türk ağızları farklı katmanlar
oluşturduğundan ayrıca incelenmesi gereken bir çalışma alanı meydana gelmiştir.
Literatürde bulunan Balkan ve Trakya ağızlarıyla ilgili çalışmaların spesifik
bölgeler (İskeçe İli Ağızları, Tekirdağ Merkez İlçe ve köyleri Ağızları, Silistre
(Silistra) İli ve Yöresi Ağızları vb.) etrafında şekillenmesinden dolayı bütüncül bir
bakış açısına ihtiyaç duyulmuştur. Türkçenin Balkan dilleri ile sıkı temas halinde
bulunmasından dolayı söz varlığı çalışmaları Trakya bölgesi ağız çalışmalarının
önemli bir kolunu oluşturmaktadır. Bu yüzden Doğu Trakya, Batı Trakya ve Kuzey
Trakya bölgeleri Türk ağızları üzerine yapılan 16 Lisans (Bitirme Tezi), 13 Yüksek
Lisans Tezi, 1 Doktora tezi, 9 kitap ve 12 makale derlenmiş, söz varlıkları
incelenmiş ve bir çatı altında toplanmıştır. Böylece bölgenin söz varlığı tespit
edilmiş olup kayıt altına alınmıştır.
Eser, alanında öncü bir çalışma olması sebebiyle önemini bir kat daha
arttırırken sahip olduğu zengin söz varlığı ile de dilbilimcilerin, ağız
araştırmacılarının, sözlükbilimcilerin çalışmalarına ve diğer çalışmalara rehberlik
edip kanal açacaktır.
Ayrıca eksikleri bulunan Derleme Sözlüğü dil malzemesinin tamamlanması
ve gelecek nesillere bırakılmasına da katkılar sağlayacaktır.
KAYNAKÇA
Artun, Erman, “Geçmişten Günümüze Kültürel Değişim ve Gelişim
Sürecinde Balkanlarda Türkçe”, Uluslararası Dil ve Edebiyat Konferansı
“Balkanlarda Türkçe” Bedir Üniversitesi, Tiran/Arnavutluk (14-16 Kasım 2013),
Bildiri Kitabı, 1. Cilt, 2013, s. x-xx.
Bayraktar, Fatma Sibel; Sandalyeci, Selda, “Trakya Ağızları Ses Bilgisi”
Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD), 2. Cilt, 1. Sayı, 2018,
s. 215-279.
516 Trakya University Journal of Social Science
December 2018 Volume 20 Issue 2 (509-516)
DOI:10.26468/trakyasobed.410933
Birsel, Haktan, “Ortak Tarihi Balkan Kültürü İçinde Türkçenin Rolü ve
Balkan Türkçesinin Geleceğine Dair Orta Vadeli Bir Öngörü”, 2. Uluslararası Dil
ve Edebiyat Konferansı “Balkanlarda Türkçe”, Bedir Üniversitesi,
Tiran/Arnavutluk (14-16 Kasım 2013), Bildiri Kitabı, 1. Cilt, 2013, s.153-163.
Jelavich, Barbara, Balkan Tarihi 1 18. ve 19. Yüzyıllar, Küre Yayınları,
İstanbul, 2009.
Korkmaz, Zeynep, “Balkan Türkçesi Ağızları ile Türkiye Türkçesi Ağızları
Arasında Sosyo-Lingüşstik Açıdan Kısa Bir Karşılaştırma”, TDAY Belleten, 2010-
II, s.103-118.
Özden, Muharrem; Levent Doğan; Fatma Sibel Bayraktar, Trakya Ağızları
Sözlüğü I-II, Trakya Üniversitesi Yayınları, Edirne, 2018.
Yılmaz, Sibel, “Yaşar Nabi Nayır’ın Gözünden Balkanlar ve Türk Kültürü”,
2. Uluslararası Dil ve Edebiyat Konferansı “Balkanlarda Türkçe”, Bedir
Üniversitesi, Tiran/Arnavutluk (14-16 Kasım 2013), Bildiri Kitabı, 1. Cilt, 2013, s.
387-394.