Professional Documents
Culture Documents
KNKD
KNKD
Chương 1
1
1/15/2024
Learning Objectives
1.1 Tinh thần khởi nghiệp ngày nay
• Định nghĩa về doanh nhân khởi nghiệp
• Phân loại doanh nhân khởi nghiệp và kinh doanh theo phong
cách sống
• Giải thích được các yếu tố thúc đẩy sự phát triển của tinh thần
khởi nghiệp
• Hiểu được sự khác biệt về cơ hội kinh doanh trên toàn cầu
Figure 1
ELON MUSK MARK ZUCKERBERG BILL GATES JEFF BEZOS MARK CUBAN
Figure 1.1
Phil Libin, cựu CEO của Evernote, thảo luận về sản phẩm của mình. Evernote là
một ứng dụng cho phép người dùng tạo ghi chú ở nhiều định dạng khác nhau,
lưu và chia sẻ chúng trên các nền tảng.
2
1/15/2024
Theo nghĩa này, sự kết hợp giữa việc nhận ra cơ hội mang lại
điều gì đó mới mẻ cho thế giới và hành động dựa trên cơ hội đó
là điều giúp phân biệt một doanh nhân với một chủ doanh
nghiệp nhỏ (small business owner).
Chủ doanh nghiệp nhỏ là người sở hữu hoặc bắt đầu kinh
doanh đã có sẵn mô hình, chẳng hạn như nhà hàng, trong khi
doanh nhân khởi nghiệp là người tạo ra thứ gì đó mới.
Sáng tạo mới này có thể là một quy trình hoặc sản phẩm mới.
Qua đó, người doanh nhân xác định thị trường mục tiêu mới
hoặc duy nhất hoặc sự kết hợp của các ý tưởng để tạo ra một
cách tiếp cận hoặc phương pháp mới.
Tuy nhiên, theo nghĩa rộng hơn, định nghĩa về doanh nhân
khởi nghiệp vẫn chưa thống nhất. Trong khi một số học giả phân
biệt rõ ràng giữa doanh nhân khởi nghiệp và chủ doanh nghiệp
nhỏ, một số học giả khác lại thừa nhận rằng chủ doanh nghiệp nhỏ
cũng có thể là doanh nhân.
→ Các khái niệm không loại trừ lẫn nhau. Ai đó có thể bắt đầu
một dự án kinh doanh không phải là một ý tưởng hoàn toàn
mới nhưng nhằm giới thiệu một sản phẩm hoặc dịch vụ tới một
khu vực hoặc thị trường mới.
3
1/15/2024
Một lần nữa, vẫn chưa có sự thống nhất hoàn toàn. Theo một bài
báo trên Forbes: “Trong thế giới vì lợi nhuận, doanh nhân là người
tạo ra và điều hành một doanh nghiệp mới mà trước đây chưa từng
tồn tại. Và không, bên nhận nhượng quyền của McDonald’s
không tạo ra McDonald’s. Tuy nhiên, chắc chắn ông ta đã tạo
ra một cửa hàng McDonald’s ở nơi chưa từng có trước đây.
Theo đó, người được nhượng quyền cũng là doanh nhân.”
Mục đích của khóa học này là cung cấp các nguyên tắc
chính của tinh thần khởi nghiệp với các khái niệm, chiến
lược và công cụ cần thiết để thành công với tư cách là
doanh nhân ( bao gồm cả chủ doanh nghiệp nhỏ hoặc bên
nhận nhượng quyền).
4
1/15/2024
Các doanh nhân thành công có nhiều tài năng khác nhau và tập
trung vào nhiều lĩnh vực khác nhau, tận dụng nhiều cơ hội để khởi
nghiệp kinh doanh.
Như đã trình bày, mặc dù các nhiều cách hiểu, điểm thường thấy là
doanh nhân trong bối cảnh khởi nghiệp là tham gia vào các dự án
“mới” - Các dự án kinh doanh mạo hiểm (entrepreneurial ventures).
Các doanh nhân có thể thực hiện nhiều cách tiếp cận khác nhau
đối với hoạt động kinh doanh của mình. Một cách khái quát, có thể
phân loại doanh nhân theo tính chất của các dự án kinh doanh mạo
hiểm mà họ tham gia:
Innovators Tìm ra cách tiếp cận, phương pháp hoặc sản phẩm mới
(Người đổi mới) làm tăng giá trị mà hàng hóa dịch vụ mang lại.
Creators Tạo ra điều mới hoàn toàn để giải quyết một vấn đề
(Người sáng tạo)
Market makers Tái lập lại thị trường bằng cách hỏi thị trường có thể
(Người tạo lập thị phát triển thành gì
trường)
Expanders and Tìm kiếm cơ hội để mở rộng các phương pháp, quy trình
scalers hoặc sản phẩm đã tạo trước đó
(Người mở rộng thị
trường)
5
1/15/2024
Bất kể chức danh công việc hay đặc điểm mô tả, tinh thần
khởi nghiệp có sức hấp dẫn chung đối với cách mọi người
suy nghĩ và tương tác với thế giới.
Trở thành một doanh nhân khởi nghiệp đồng nghĩa với việc
trở thành một nhà đổi mới, một tác nhân thay đổi hoặc một
người chấp nhận rủi ro.
Việc lựa chọn con đường khởi nghiệp đòi hỏi sự sẵn sàng
chấp nhận rủi ro có tính toán.
Nhà đầu tư này tin rằng Gilboa và Blumenthal nên thể hiện
cam kết vững chắc đối với liên doanh bằng cách bỏ công
việc để dành nhiều thời gian và sức lực hơn cho Warby
Parker.
6
1/15/2024
Figure 1.2
(a) Người đồng sáng lập và đồng giám đốc điều hành Dave Gilboa đã
giúp thúc đẩy (b) Warby Parker trở thành một doanh nghiệp kinh doanh
thành công.
Trong một cách tiếp cận nhằm giảm thiểu rủi ro tài chính cá nhân,
một số doanh nhân khởi nghiệp tiếp tục công việc hiện tại của họ
trong khi làm việc phụ để phát triển ý tưởng của họ thành một dự
án kinh doanh mà cuối cùng sẽ tạo ra thu nhập. Cho đến khi công
việc kinh doanh đòi hỏi công việc gần như toàn thời gian và
tạo ra thu nhập, việc duy trì thu nhập bên ngoài sẽ mang lại hiệu
quả tốt cho nhiều nhóm khởi nghiệp.
7
1/15/2024
Trong thế giới doanh nhân, ý tưởng về kinh doanh theo phong cách
sống (lifestyle venture) liên quan đến việc những nhà sáng lập đặt
trọng tâm vào việc dự án kinh doanh này sẽ thay đổi cuộc sống của
họ như thế nào, thay vì mối quan tâm về các phần thưởng tài chính
thông qua việc bán doanh nghiệp. Việc bán doanh nghiệp hay dự án
kinh doanh (thu hoạch) thường là chiến lược rút lui điển hình.
8
1/15/2024
Tuy nhiên, sau khi trở thành mẹ, Quimby phải đối mặt với những
thách thức của việc phải kiếm đủ tiền để nuôi sống gia đình. Theo
đó, Roxanne Quimby đã bắt đầu sản xuất và kinh doanh nến theo
phong cách sống của riêng mình: Cô bắt đầu bán nến làm từ sáp
ong của mình tại các hội chợ địa phương.
Figure 1.3
Dòng sản phẩm Burt's Bees phát triển từ dự án kinh doanh theo phong
cách sống.
Cuối cùng, hoạt động kinh doanh sản xuất nến theo phong cách
sống của Quimby đã mở rộng thành Tập đoàn Burt's Bees rất
thành công, đưa hoạt động kinh doanh theo phong cách sống của
cô trở thành Giám đốc điều hành của Burt's Bees (Firgue 1.3).
Sau khi bán Burt's Bees cho Clorox Co., Quimby tiếp tục niềm đam
mê của mình với khu rừng phía bắc Maine bằng cách quyên góp
đất và tiền để tạo ra một khu bảo tồn động vật hoang dã và bảo tồn
vùng đất đó khỏi sự phát triển.
9
1/15/2024
Mặc dù cô ấy rất thành công từ góc độ tài chính nhưng tiền bạc chưa
bao giờ là động lực cho những hoạt động kinh doanh của cô ấy. Như
bạn có thể thấy, có nhiều con đường để tìm kiếm sự nghiệp kinh
doanh của mình và có nhiều điểm kích hoạt để bạn quyết định trở
thành doanh nhân.
• Một số thách thức bạn phải đối mặt trong cuộc sống của bạn là
gì?
10
1/15/2024
Xác định vấn đề—và kiểm tra tính tiềm năng, tính mới và tính
khả thi của giải pháp của bạn—là một phần quan trọng trong
việc giải quyết vấn đề. Thông thường, khi bắt đầu tìm hiểu vấn đề,
chúng ta thấy rằng nó có nhiều nguyên nhân. Trong số đó có:
Ở góc độ doanh nhân, khi bắt đầu tìm hiểu một vấn đề, chúng ta
thấy rằng nó có nhiều nguyên nhân như:
• Nhu cầu về một thứ gì đó tốt hơn, nhanh hơn hoặc dễ dàng hơn
• Tác động của những thay đổi trên thế giới đối với ngành, sản phẩm hoặc dịch vụ
của bạn
• Xu hướng thị trường thay đổi do địa lý, nhân khẩu học hoặc tâm lý của khách
hàng
Một đặc điểm của một doanh nhân hiểu biết là khả năng
xác định vấn đề từ góc nhìn cơ hội (ability to identify a
problem from an opportunity-identification perspective).
11
1/15/2024
(3)Sự kết hợp giữa việc nghỉ hưu và tuổi thọ dài hơn
(4)Nhận thức xem khởi nghiệp như một lựa chọn nghề nghiệp
khả thi
12
1/15/2024
Cũng giống như cá nhân các doanh nhân, cộng đồng và các
tổ chức cũng nhận thức được lợi ích mà các doanh nghiệp
khởi nghiệp góp phần phát triển kinh tế và xã hội. Theo đó, sự
hỗ trợ của cộng đồng củng cố các cơ hội cho những doanh
nhân quyết định đi theo con đường này.
Figure 1.4
Ngoài việc có tư duy kinh doanh, các doanh nhân cũng cần
được giáo dục và nguồn tài trợ cho các dự án kinh doanh
mới. Một cách khái quát, ba nguồn tài trợ chính bên ngoài bao
gồm: (1) Gia đình và bạn bè, (2) Nhà đầu tư hạt giống (angel
investor) và (3) Nhà đầu tư mạo hiểm (venture capitalists).
13
1/15/2024
Hoa Kỳ là quốc gia tạo nhiều cơ hội kinh doanh khởi nghiệp
nhất. Từ năm 1990 đến năm 2014, số lượng chương trình
giáo dục khởi nghiệp tại trường đã tăng từ 180 lên hơn 2.000.
Một cách khái quát, ba nguồn tài trợ chính bên ngoài bao
gồm:
14
1/15/2024
Nhà đầu tư thiên thần (hạt giống) (angel investor): Nhà đầu tư thiên
thần là người có sẵn nguồn vốn và quan tâm đến việc hỗ trợ một dự
án kinh doanh mới.
Các nhà đầu tư thiên thần thường cung cấp vốn ngay từ giai đoạn đầu
của dự án kinh doanh. Khi liên doanh phát triển, nó thường đòi hỏi
nhiều vốn hơn, lúc đó các nhà đầu tư mạo hiểm có thể đầu tư thêm
vốn vào liên doanh.
Nhà đầu tư mạo hiểm (venture capitalists): Nhà đầu tư mạo hiểm
(VC) là một nhóm người (hoặc tổ chức) tập hợp các nguồn lực để đầu
tư vào các dự án kinh doanh. Họ thường cung cấp vốn cho các công ty
được coi là có rủi ro cao nhưng có tiềm năng tăng trưởng mạnh để đổi
lấy cổ phần ở các công ty đó.
Các nhà đầu tư mạo hiểm thường có cung cấp nguồn lực tài chính lớn
hơn so với các nhà đầu tư thiên thần cá nhân.
Số liệu thực tế cho thấy, tại Hoa Kỳ, các quỹ đầu tư mạo hiểm đã đóng
góp 72,3 tỷ USD vào năm 2015 cho 3.916 giao dịch hoặc vòng cấp
vốn. Tại Trung Quốc cùng năm, 49,2 tỷ USD đã được đầu tư vào 1.611
dự án mạo hiểm.
Tổng vốn đầu tư mạo hiểm của châu Âu đạt 14,4 tỷ USD và 1.598 giao
dịch. Nguồn tài trợ của VC tăng đều đặn khi các hoạt động kinh doanh
mạo hiểm trở nên phổ biến hơn (Firgue 1.5)
15
1/15/2024
Figure 1.5
Tổng mức đầu tư của nhà đầu tư mạo hiểm và số lượng giao dịch ở một số quốc gia
(attribution: Copyright Rice University, OpenStax, under CC BY 4.0 license)
Các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến cơ hội kinh doanh tại một quốc
gia như: Tỷ lệ việc làm; Chính sách của chính phủ, và các vấn đề
thương mại.
Trong khi đó, một số doanh nhân quan tâm đến việc giải quyết
một vấn đề xã hội, môi trường hoặc kinh tế (Doanh nhân xã
hội - Social Entrepreneur). Họ xác định các vấn đề trọng tâm
là các vấn đề chung của xã hội hoặc cộng đồng như chất
lượng cuộc sống hay sức khỏe cộng đồng.
16
1/15/2024
Figure 1.6
Một ví dụ điển hình là Angad Daryani, một nhà phát minh trẻ tuổi làm việc tại Media Lab - Viện Công nghệ
Massachusetts (MIT), nơi anh phát minh ra bộ lọc không khí (quy mô lớn) để làm sạch các chất ô nhiễm và
chất gây ung thư từ không khí. Điều này giúp ích rất nhiều cho quê hương của Daryani là Ấn Độ.
Learning Objectives
1.2 Tầm nhìn và mục tiêu
17
1/15/2024
Nhiều doanh nhân mong muốn thành lập doanh nghiệp hoặc tổ chức vĩ đại
để thay đổi thế giới. Một số khác biết chính xác những gì họ muốn tạo ra,
trong khi những người khác lại tìm ra điều đó trong quá trình thực hiện. Mặc
dù không có bí quyết thành công nào, nhưng bạn cần phải có một số ý
tưởng về những gì bạn hình dung cho tương lai kinh doanh của mình:
Bạn nhìn thấy gì trong tương lai của mình? Bạn muốn đóng góp cho thế giới
như thế nào?
Tầm nhìn là sự khởi đầu của một hành trình, xác định điều mà người doanh
nhân muốn đạt được với những nỗ lực kinh doanh của mình. Hay nói cách
khác, tầm nhìn nói lên những gì doanh nhân mong muốn doanh nghiệp
sẽ đạt được trong tương lai - có thể là 5 hoặc 10 năm.
18
1/15/2024
Hãy sử dụng trí tưởng tượng và sự sáng tạo để tạo ra bức tranh tương lai
về hoạt động kinh doanh. Mặc dù vậy, người doanh nhân cần hiểu rõ về
ngành kinh doanh, sự cạnh tranh và các xu hướng đang phát triển hoặc có
thể phát triển trong tương lai. Điều này giúp định hướng tầm nhìn và xác
định xem nó khác biệt như thế nào so với các hoạt động kinh doanh khác.
Lý tưởng nhất là tầm nhìn phải sâu sắc, táo bạo, truyền cảm hứng và
đáng tin cậy. Đồng thời, nó phải được phát triển thành một tuyên bố
tầm nhìn chính thức.
Lưu ý rằng những câu hỏi này liên quan đến cả tương lai cá nhân của bạn
và tầm nhìn cho tương lai doanh nghiệp của bạn. Hai hình ảnh này nên
cùng tồn tại. Tầm nhìn về tương lai cá nhân tạo nên các nguồn lực cần thiết
để hỗ trợ cho tương lai của doanh nghiệp, tương lai của doanh nghiệp sẽ
cung cấp chất liệu cho tương lai cá nhân.
19
1/15/2024
Figure 1.8
20
1/15/2024
Ví dụ: Giả sử bạn đang cân nhắc việc tạo ra một loại thực phẩm mới tốt cho
sức khỏe, có thể ăn khi đi làm. Tuy nhiên, ý tưởng này là chưa rõ ràng và
chưa thể phát triển thành một tầm nhìn cụ thể. Bạn sẽ làm gì trong trường
hợp này?
Bất kể mô hình kinh doanh nào, các doanh nhân đều phải có khả năng đạt
được sự cân bằng giữa sự cống hiến cho việc phát triển hoạt động kinh
doanh và cuộc sống cá nhân của mình. Phát triển tầm nhìn bao gồm các
lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống nghề nghiệp và cá nhân của bạn có thể
giúp bạn đạt được sự cân bằng này.
Có đủ tiền để hỗ trợ cuộc sống có thể là một khía cạnh chính. Tuy nhiên,
các khía cạnh khác như các hoạt động thể thao hoặc sở thích, tương tác xã
hội và giải trí, sự hài lòng với cách bạn kiếm tiền, các mối quan hệ gia đình
và cá nhân cũng như giá trị khác cũng rất cần được xem xét.
Nhiều doanh nhân khởi nghiệp theo phong cách sống gặp phải những thách
thức trong việc đáp ứng nhu cầu của dự án kinh doanh trong khi vẫn duy trì
sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
21
1/15/2024
Các cuộc thảo luận với gia đình, các mối quan hệ thân thiết và nhóm khởi
nghiệp nên diễn ra trong giai đoạn đầu hình thành ý tưởng để đánh giá
sự ủng hộ của những người mà lợi ích của họ có thể bị tổn hại do sự cống
hiến của doanh nhân trong việc thúc đẩy hoạt động kinh doanh.
Dành thời gian cho bản thân là rất quan trọng. Điều này có thể liên quan
đến việc tạo lịch quản lý thời gian:
“Leaving work at the office” is a successful strategy that many business
people use to separate their personal and professional lives.
Nhận thức được điểm mạnh và điểm yếu cũng như sở thích và điều
không thích của bản thân cũng có thể giúp bạn đạt được và duy trì sự cân
bằng trong cuộc sống.
Việc có những người cố vấn hay sử dụng các công cụ hỗ trợ như danh
sách kiểm tra công việc, timeline cũng có thể giúp bạn đi đúng hướng và
ngăn chặn việc “bỏ quên” các hoạt động quan trọng trong công việc kinh
doanh hoặc cuộc sống cá nhân.
Mục tiêu SMART là các mục tiêu được cấu trúc và xác định rõ ràng, cụ thể,
có thể đo lường được, có thể đạt được, thực tế và phù hợp (Firgue 1.9).
22
1/15/2024
Figure 1.9
Creating SMART goals can help you realize your vision. (attribution: Copyright Rice University, OpenStax, under CC BY 4.0
license)
• Cụ thể (Specific): Mục tiêu của bạn phải cụ thể thay vì quá rộng.
• Có thể đo lường được (Measurable): Bạn sẽ có thể kiểm tra theo cách có thể
định lượng xem liệu mục tiêu có đạt được hay không, nghĩa là cần có một số
phương pháp để xác định xem mục tiêu có đạt được hay không.
• Có thể đạt được (Achievable): Mục tiêu phải đạt được; nó không thể cao đến
mức không thể thực hiện được. Mặt khác, mục tiêu không nên dễ dàng đến mức
có thể hoàn thành nhanh chóng hoặc tốn ít công sức.
• Thích hợp (Relevant): Mục tiêu phải phù hợp với điều bạn muốn đạt được; điều
này có nghĩa là mục tiêu phải phù hợp với kết quả cần đạt được.
• Thời hạn xác định (Timely) : Mỗi mục tiêu cần có thời hạn xác định, thời điểm
mà mục tiêu phải hoàn thành.
23
1/15/2024
Learning Objectives
1.3 Tư duy khởi nghiệp
Nhiều doanh nhân bắt đầu một công việc kinh doanh bằng cách giải quyết
một vấn đề quan trọng, đưa ra sản phẩm hoặc dịch vụ mang lại một số giá
trị mà người sử dụng đánh giá cao. Trong khi đó, các doanh nhân khác bắt
đầu kinh doanh bằng cách đưa ra một “better mousetrap - cái bẫy chuột
tốt hơn” về sản phẩm, dịch vụ hoặc cả hai.
24
1/15/2024
Theo đó, nhận thức được môi trường xung quanh và những trải
nghiệm trong cuộc sống có thể mang lại nhiều cơ hội kinh doanh.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta liên tục tìm thấy những điều có thể
cải thiện.
Figure 1.10
Những loại câu hỏi này đã truyền cảm hứng cho các dự án kinh doanh như dịch vụ chia sẻ xe như Uber, ngành
công nghiệp xe tự lái và khả năng tiếp cận xe đạp ngắn hạn trong chương trình chia sẻ xe đạp ở Pella, Iowa
25
1/15/2024
Tư duy kinh doanh là lăng kính mà qua đó doanh nhân nhìn thế giới,
nơi mọi thứ được xem xét dưới góc độ kinh doanh khởi nghiệp.
“Điều gì sẽ xảy ra nếu đối thủ cạnh tranh làm điều đó?”
Tinh thần kinh doanh giúp các doanh nhân vượt qua những
trở ngại và đương đầu với những thách thức với thái độ có thể
làm được.
26
1/15/2024
Niềm đam mê là một phần quan trọng của quá trình khởi nghiệp. Niềm đam
mê có thể giúp doanh nhân tiếp tục hành động ngay cả khi thế giới bên
ngoài gửi đi những thông điệp tiêu cực hoặc phản hồi kém tích cực.
Điều này là rất phổ biến bởi các doanh nhân thường xuyên phải đối mặt với
thách thức về áp lực phải tuân theo những thói quen và khuôn mẫu đã được
thiết lập.
Learning Objectives
2.1 Tổng quan về Hành trình khởi nghiệp
• Giải thích hành trình khởi nghiệp là một lựa chọn nghề
nghiệp
• Xác định các bước hành động chính trong hành trình khởi
nghiệp
27
1/15/2024
“Mọi hành trình đều bắt đầu bằng một bước đi - Every
journey begins with a single step.”
Hành trình khởi nghiệp có thể giống như một chuyến phiêu
lưu, thú vị nhưng đầy thử thách.
28
1/15/2024
Figure 2.2
Đối với một số người, việc chuẩn bị cho hành trình khởi nghiệp có thể giống như
tham gia một chuyến phiêu lưu bằng bè trên sông, nơi kết hợp phong cảnh đẹp với
nhiều thử thách.
(credit: “Hands Up” by Jeramey Jannene/Flickr, CC BY 2.0)
Bên cạnh sự tự tin, can đảm và sẵn sàng thực hiện, doanh nhân
khởi nghiệp cần ghi nhớ những điều sau:
• Lựa chọn nghề nghiệp kinh doanh đòi hỏi sự trung thực, suy
ngẫm và có xu hướng hành động.
• Bạn cũng cần hiểu rằng bạn không thể tự mình hoàn thành
mọi việc và bạn có thể cần yêu cầu trợ giúp.
29
1/15/2024
Learning Objectives
• Hiểu các cơ hội mạo hiểm khác nhau tạo ra những con đường
khác nhau để khởi nghiệp
30
1/15/2024
Hành trình khởi nghiệp có thể đi qua nhiều con đường, mỗi
con đường đều có những trở ngại, khúc mắc và ngã rẽ
trước đến đích. Vì vậy, nhiều doanh nhân đã đi theo những
con đường khác nhau.
Con đường khởi nghiệp tùy thuộc vào nhiều yếu tố, đặc
biệt là các cơ hội khác nhau dẫn đến con đường khởi
nghiệp khác nhau. Điều quan trọng là tìm được con
đường khởi nghiệp phù hợp.
Một cách để tìm ra con đường khởi nghiệp cho cá nhân bạn
là tiến hành nghiên cứu và thử sức với các vai trò liên quan
đến công việc kinh doanh mà bạn mong muốn.
Để làm điều này, bạn hãy “theo dõi” một chuyên gia trong
lĩnh vực bạn mong muốn, trở thành “người quan sát”
những gì liên quan đến việc điều hành kinh doanh đó.
Một cách khác để tìm kiếm con đường khởi nghiệp của bạn
thông qua Khởi động mềm (Your Personal Path through
a Soft Launch), dấn thân và trải nghiệm quá trình này
bằng cách khởi động một dự án kinh doanh “mềm”.
Mặc dù điều này có vẻ như là một bước nhảy vọt lớn hoặc
bạn có thể cảm thấy mình chưa sẵn sàng, nhưng hãy nhớ
rằng tinh thần kinh doanh là một môn học mang tính trải
nghiệm và chỉ có thể hiểu được đầy đủ thông qua trải
nghiệm thực tế.
31
1/15/2024
Triển khai một dự án kinh doanh trong một khung thời gian
hoặc đối tượng có hạn để thu thập kinh nghiệm, hiểu biết
sâu sắc và phản hồi về thị trường mục tiêu hoặc người tiêu
dùng—một quá trình được gọi là khởi động mềm—sẽ
cung cấp phản hồi có giá trị về cách đáp ứng nhu cầu của
người tiêu dùng hoặc cải thiện sản phẩm của bạn để đảm
bảo thành công.
32
1/15/2024
Chương 2
Đạo đức và trách
nhiệm xã hội của nhà
khởi nghiệp
Learning Objectives
1. Các vấn đề đạo đức và pháp lý trong khởi nghiệp
• Hiểu cách tiếp cận để giải quyết các tình huống khó xử về
đạo đức/pháp lý sau khi được xác định
1
1/15/2024
Case study
Năm 2015, trước nhu cầu lớn của
thị trường, Martin Shkreli, cựu
Giám đốc điều hành của công ty
dược phẩm Retrophin và Turing
Pharmaceuticals, quyết định tăng
giá thuốc điều trị HIV từ 13,50
USD lên 750 USD một viên. Công
chúng ngay lập tức cho rằng hành
động của ông là phi đạo đức.
2
1/15/2024
Quan niệm truyền thống cho rằng điều quan trọng nhất đối với
CEO là lợi nhuận của cổ đông. Tuy nhiên, quan niệm này dần được
thay thế bằng quan điểm tiến bộ hơn, yêu cầu các doanh nhân phải
xem xét tất cả các bên liên quan khi đưa ra những quyết định kinh
doanh quan trọng có khả năng gây hậu quả sâu rộng.
Hội nghị bàn tròn kinh doanh (the Business Roundtable), tập hợp
các CEO từ các công ty lớn nhất và thành công nhất ở Mỹ, gần đây
đã đưa ra một tuyên bố mới về đạo đức kinh doanh:
“Cùng với các đối tác trong khu vực công, tư và phi lợi nhuận, các
CEO của Hội nghị bàn tròn doanh nghiệp cam kết thúc đẩy các giải
pháp tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa cho người lao động, gia đình,
cộng đồng và doanh nghiệp”.
Hội nghị bàn tròn kinh doanh (the Business Roundtable), tập hợp
các CEO từ các công ty lớn nhất và thành công nhất ở Mỹ, gần đây
đã đưa ra một tuyên bố mới về đạo đức kinh doanh:
“Cùng với các đối tác trong khu vực công, tư và phi lợi nhuận, các
CEO của Hội nghị bàn tròn doanh nghiệp cam kết thúc đẩy các giải
pháp tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa cho người lao động, gia đình,
cộng đồng và doanh nghiệp”.
3
1/15/2024
Điều này nghĩa là tạo ra một môi trường kinh doanh trong
đó mỗi thành viên của tổ chức được khuyến khích, tạo điều
kiện và hỗ trợ để phát triển năng lực đạo đức nhằm phân
biệt đúng sai một cách thường xuyên và có hệ thống.
Theo Hiệp ước Toàn cầu, doanh nghiệp cần cần đáp ứng
được các trách nhiệm cơ bản ở 4 khía cạnh chính sau đây:
(1) Quyền con người, (2) Lao động, (3) Môi trường và (4)
chống tham nhũng.
Nguyên tắc 2: Đảm bảo rằng không thỏa hiệp với các hành
vi vi phạm quyền con người (nhân quyền).
4
1/15/2024
Nguyên tắc 4: Xóa bỏ mọi hình thức lao động cưỡng bức;
Nguyên tắc 7: Ủng hộ cách tiếp cận phòng ngừa trước các
thách thức môi trường;
Nguyên tắc 8: Thực hiện các sáng kiến nhằm nâng cao
trách nhiệm môi trường;
Nguyên tắc 10: Chống tham nhũng dưới mọi hình thức, bao
gồm tống tiền và hối lộ.
Bằng cách kết hợp 10 nguyên tắc trên vào các chiến lược,
chính sách và thủ tục, đồng thời thiết lập văn hóa liêm
chính, các công ty không chỉ đề cao trách nhiệm cơ bản
của mình đối với con người và xã hội mà còn tạo tiền đề
cho sự phát triển bền vững.
5
1/15/2024
Vấn đề xã hội thường là các hạn chế xã hội tốn kém và kinh
niên, một sai lầm hoặc bất công xã hội cần phải được sửa
chữa hoặc một vấn đề toàn cầu đã bị xã hội hoặc các tổ chức
bỏ qua.
Nghĩa là, doanh nhân có tinh thần xã hội làm việc để thúc
đẩy xã hội phát triển thay vì tích lũy của cải lớn hơn cho cổ
đông. Các doanh nhân xã hội thường có những phẩm chất
như thái độ vị tha, ý thức về nghĩa vụ và trách nhiệm của
mình, cam kết mạnh mẽ để tạo ra sự thay đổi.
Doanh nghiệp có tinh thần bảo vệ môi trường ủng hộ các hoạt
động vừa hiệu quả về mặt kinh tế vừa thân thiện và bảo vệ môi
trường.
(1) Một tổ chức phi lợi nhuận hưởng đến bảo vệ và cải tạo môi
trường
(2) Trở thành thành viên của một tổ chức vận động chính sách bảo
vệ môi trường
(3) Một công ty tư nhân cam kết hoạt động theo cách có trách nhiệm
với môi trường
6
1/15/2024
Trọng tâm về môi trường đề cập đến các sáng kiến nhằm
bảo tồn hệ sinh thái như năng lượng sạch và tái tạo, quản lý
chất thải, các chương trình chống lại biến đổi khí hậu, cải
thiện nguồn cung cấp nước, bảo vệ đa dạng sinh học và
giảm suy thoái môi trường và nạn phá rừng.
Những sáng kiến này có hiệu quả về mặt tài chính từ quan
điểm kinh doanh, đồng thời không gây ô nhiễm, lãng phí,
phá hủy hay gây hậu quả tiêu cực cho môi trường.
Do đó, đạo đức kinh doanh hướng dẫn cách ứng xử mà các doanh
nhân và công ty của họ tuân thủ pháp luật và tôn trọng quyền của
các bên liên quan, đặc biệt là khách hàng, khách hàng, nhân viên
cũng như cộng đồng và môi trường xung quanh.
Doanh nhân cần phải hành xử chính trực: đề cao các giá trị đạo
đức. Luôn phấn đấu để trở thành người tốt nhất và chuyên nghiệp
nhất có thể trong mọi mối quan hệ tương tác với người khác.
Tính chính trực trong kinh doanh mang lại nhiều lợi ích. Nó là cơ sở cơ
bản để phát triển và duy trì niềm tin. Điều này rất quan trọng đối với tất
cả các cam kết hợp đồng chính thức và không chính thức giữa doanh
nghiệp và tất cả các bên liên quan.
7
1/15/2024
Các lãnh đạo công ty cần phát triển “la bàn đạo đức” giúp tổ chức của
mình nhận định hành vi đạo đức và phi đạo đức. Khi các cá nhân trong
một tổ chức hành động có đạo đức một cách có hệ thống, họ đã tiếp
thu được la bàn đạo đức mà nhà lãnh đạo thiết lập.
Các lãnh đạo công ty cần phát triển “la bàn đạo đức” giúp tổ chức của
mình nhận định hành vi đạo đức và phi đạo đức. Khi các cá nhân trong
một tổ chức hành động có đạo đức một cách có hệ thống, họ đã tiếp
thu được la bàn đạo đức mà nhà lãnh đạo thiết lập.
8
1/15/2024
Sở hữu trí tuệ là sản phẩm hoặc kết quả lao động sáng tạo
của một hoặc nhiều cá nhân nhằm biến ý tưởng độc đáo
thành sản phẩm/dịch vụ có tính thực tiễn và có giá trị gia tăng.
Quyền sở hữu trí tuệ được bảo vệ về mặt pháp lý.
Để phát triển bền vững, doanh nhân cần tôn trọng cũng như
có trách nhiệm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của công ty.
Đa phần doanh nhân đều tham gia vào các hợp đồng một
cách thường xuyên, và do đó cần có hiểu biết về các khái
niệm hợp đồng cơ bản.
Tương tự như vậy, hầu hết các doanh nghiệp đều có thể có
liên quan đến các vấn đề vi phạm, sự cố bất ngờ hay tổn thất.
Vì vậy, các vấn đề về bồi thường thiệt hại, kiện tụng rất cần
được quan tâm.
Luật chống độc quyền được xây dựng để đảm bảo rằng các
công ty lớn không lạm dụng quyền lực của mình trên thị
trường để loại trừ hoặc hạn chế khả năng tiếp cận thị trường
của đối thủ cạnh tranh.
Điều này rất quan trọng đối với khả năng của doanh nhân khởi
nghiệp trong việc thành lập các doanh nghiệp mới có khả
năng cạnh tranh với các tập đoàn lớn hơn, lâu đời hơn.
9
1/15/2024
Xung đột lợi ích xảy ra khi một cá nhân (hoặc công ty) có lợi
ích trong nhiều lĩnh vực (đầu tư tài chính, nghĩa vụ công việc,
các mối quan hệ cá nhân) và các lợi ích có thể xung đột với
nhau.
Một tình huống phổ biến là vấn đề người đại diên. CEO sử
dụng các nguồn lực hữu hình và trí tuệ của công ty vào việc gì
đó có lợi cho lợi ích cá nhân thay vì lợi ích của công ty.
Learning Objectives
02 Phát triển Văn hóa nơi làm việc về Đạo đức và trách
nhiệm giải trình
• Mô tả những thách thức tại nơi làm việc trong văn hóa
doanh nghiệp
• Phân biệt giữa cách tiếp cận thụ động và chủ động để
quản lý đạo đức
• Mô tả nền tảng và khuôn khổ của văn hóa tổ chức có đạo
đức xuất sắc
• Xác định các thành phần của một nơi làm việc có đạo đức
10
1/15/2024
“Khi văn hóa càng mạnh, công ty sẽ cần ít các quy trình hơn.
Một khi văn hóa đã mạnh, bạn có thể tin tưởng rằng mọi người
đều đang làm những điều đúng đắn. Từng cá nhân sẽ trở nên
độc lập và tự chủ. Các thành viên sẽ trở thành một người “lãnh
đạo” trong chính vị trí của mình. Và khi chúng ta có một công ty
với tinh thần doanh trí, chúng ta sẽ có khả năng thực hiện
những “bước nhảy vọt” mạnh mẽ”.
Nhân viên đầu tiên có thể: Nhân viên mới có thể: chỉ tìm
cảm nhận được tinh thần hợp vị trí công việc phù hợp, không
tác gắn kết trực tiếp với người cam kết gắn kết, khó chịu đựng
sáng lập, sẵn sàng trải qua những đòi hỏi khắt khe giờ giấc,
những căng thẳng và khắc sự hỗn loạn và sự chưa ổn định
nghiệt gắn liền với công ty thường có của các doanh
khởi nghiệp để đổi lấy quyền nghiệp khởi nghiệp
sở hữu cổ phần
11
1/15/2024
12
1/15/2024
=> Tạo sự khác biệt cho tổ chức và phát triển lợi thế cạnh
tranh bền vững
13
1/15/2024
14
1/15/2024
15
1/15/2024
- DN nên có kế hoạch đào tạo và phát triển các nhà lãnh đạo có trách
nhiệm một cách có hệ thống. Ở mức tối thiểu, điều này nên bao gồm
việc phát triển và quản lý hệ thống lãnh đạo, nuôi dưỡng các năng
lực đạo đức và trí tuệ, cũng như các phần thưởng và hậu quả cho
phép một nhà lãnh đạo phát triển và tiếp thu một kim chỉ nam đạo
đức.
16
1/15/2024
17
1/15/2024
18
1/15/2024
19
1/15/2024
20
1/15/2024
21
1/15/2024
Chương 3
Đổi mới sáng tạo &
khởi nghiệp
NỘI DUNG
01 GIỚI THIỆU
01 Giới thiệu
1
1/15/2024
01 – GIỚI THIỆU
Every Creativity,
Innovation and
Invention start
from CURIOUS
01 – GIỚI THIỆU
Giấy vụn bỏ đi
01 – GIỚI THIỆU
Sự sáng tạo có nhiều dạng. Nó có thể lộn xộn, nhưng tính sáng tạo là
yếu tố thiết yếu của sự đổi mới và sáng tạo, cả hai đều có thể thúc
đẩy tinh thần kinh doanh
Mọi sự sáng tạo đều tập trung giải quyết một hoặc vài vấn đề của
doanh nghiệp.
1
2
3
4
2
1/15/2024
01 – GIỚI THIỆU
Learning Objectives
2. Các công cụ sáng tạo và đổi mới
• Mô tả các phương pháp giải quyết vấn đề sáng tạo phổ biến
và hiệu quả
• Vận dụng phương pháp đổi mới hoặc giải quyết vấn đề nào
áp dụng phù hợp trong các bối cảnh khác nhau
• Biết cách tìm kiếm các phương pháp, nghiên cứu và công cụ
đổi mới
3
1/15/2024
Tư duy sáng tạo giúp các doanh nhân khởi nghiệp tìm ra
ý tưởng để giải quyết vấn đề của tổ chức – Các hoạt
động đi bộ hoặc vừa đi vừa trò chuyện giúp nâng cao
khả năng tư duy sáng tạo
Từ đối thủ
4
1/15/2024
Phương pháp lên ý tưởng lấy khách hàng làm trọng tâm
Tập trung vào góc nhìn của khách hàng, nhà doanh nhân phân
Đồng cảm tích, đưa ra ý tưởng và biến nó thành sự thật thông qua 5 bước:
1. Đồng cảm
Thử Xác định 2. Xác định vấn đề
nghiệm Chu trình vấn đề
thiết kế đồng
cảm lấy con
3. Động não tìm giải pháp
người làm
trung tâm 4. Xây dựng nguyên mẫu ý tưởng
5. Thử nghiệm và tinh chỉnh ý tưởng
Xây dựng
Động não
một
tìm giải
nguyên
pháp
mẫu
Phương pháp lên ý tưởng lấy khách hàng làm trọng tâm
Đồng cảm
5
1/15/2024
Người thu thập Người Người Người khuyến Người sáng Người đảm
thông tin cảm xúc Logic khích tạo bảo – củng cố
6
1/15/2024
đã
7
1/15/2024
Kết hợp các phương pháp đổi mới với hoàn cảnh
Kết hợp các phương pháp đổi mới với hoàn cảnh
Kết hợp các phương pháp đổi mới với hoàn cảnh
Đổi mới mở mang lại các đột phá
8
1/15/2024
Kết hợp các phương pháp đổi mới với hoàn cảnh
Tuy nhiên…
9
1/15/2024
Learning Objectives
3. Phân biệt: Sáng tạo, đổi mới và phát minh
Phát
Đổi minh
Sáng mới
tạo
Sự sáng tạo
10
1/15/2024
Sự sáng tạo
Động não: gồm các dạng Brainstorm (thường được sử dụng theo nhóm); Braindump (thường
được sử dụng bởi 1 cá nhân); Brainwrite (viết ra ý tưởng); Brainwalk (kết hợp đi bộ, chạy bộ để
suy nghĩ)
Sự sáng tạo
Ý tưởng tồi tệ nhất: thay vì suy nghĩ ý tưởng tốt, ta thử suy nghĩ ngược lại các ý tưởng tồi tệ nhất.
Điều này giảm áp lực cho đội ngũ sau 1 loạt các hoạt động brainstorm. Tăng hiệu quả sáng tạo
Sự sáng tạo
Thách thức các giả định: khi suy nghĩ về một ý tưởng, con người thường có xu hướng mắc kẹt
trong các giả định, tư duy hiện tại. Chúng ta hãy lùi lại 1 bước và đặt các câu hỏi quan trọng về
những giả định mà mình đã đặt ra cho sản phẩm, dịch vụ hoặc ý tưởng cần đổi mới. Việc này nhằm
mục đích phá vỡ các giả định ra và xem xét từng chi tiết một.
11
1/15/2024
Sự sáng tạo
Bản đồ tư duy: là một kỹ thuật đồ họa trong đó người tham gia xây dựng một mạng lưới các mối
quan hệ. Đi từ vấn đề cần giải quyết, đến các cụm từ khóa và rồi các ý tưởng và giải pháp liên quan.
Phác thảo: trong quá trình lên ý tưởng, việc thể hiện ý tưởng và giải pháp tiềm năng dưới dạng sơ đồ
và bản phác thảo thô thay vì chỉ bằng lời nói sẽ kích thích trí tưởng tượng.
Sự đổi mới
Sự đổi mới là sự thay đổi nhằm tăng thêm giá trị cho sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có. Tuy nhiên
ngày nay, tính sáng tạo thuần túy không sẽ phải cân nhắc với tính khả thi của ý tưởng đổi mới.
Matty Benedetto
- Unnecessary
Inventions
12
1/15/2024
13
1/15/2024
Sự phát minh
Một phát minh là một bước nhảy vọt về khả năng vượt xa sự đổi mới. Phát minh có thể có tác
động về mặt xã hội và văn hóa.
Phát minh thành công cần có sự quen thuộc phù hợp
Sự phát minh – quy trình đưa ra phát minh của Elon Musk
14
1/15/2024
Các nhà phát minh không ngừng cố gắng vượt qua vực thẳm
khuếch tán, thường là với nhiều sản phẩm cùng một lúc
15
1/15/2024
Learning Objectives
4. Xây dựng sáng tạo, đổi mới và phát minh
16
1/15/2024
Click here
Có cái
Chuẩn bị Ấp ủ nhìn sâu Đánh giá Xây dựng
sắc
Chuẩn bị
Sự chuẩn bị giúp mở rộng tâm trí của bạn và cho phép bạn nghiên cứu các sản phẩm, thực hành và văn hóa trong một
lĩnh vực. Từ đó giúp thiết lập ra các mục tiêu sáng tạo
17
1/15/2024
Đối với một doanh nhân, một cái nhìn sâu sắc hứa hẹn mang lại thành
công và tiềm năng giúp rất nhiều người vượt qua điểm đau hoặc vấn đề
18
1/15/2024
TƯƠNG LAI
CỦA DOANH
NGHIỆP
SỰ ĐỔI MỚI
CẢI TIẾN LIÊN TỤC
NGĂN NGỪA
Hãy chuẩn
bị cho sự
gián đoạn!!! GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Theo Guy Kawasaki, các sản phẩm đổi mới bao gồm
năm phẩm chất chính: sâu sắc, dễ chịu, trọn vẹn,
trang nhã và giàu cảm xúc—DICEE
Sâu sắc:
Những loại cải tiến này thường có thiết kế tuyệt vời,
trực quan cho người dùng mới trong khi vẫn có khả
năng hoàn thành các nhiệm vụ phức tạp
19
1/15/2024
Lôi cuốn:
Cảm giác thích thú sẽ mang lại cho sản phẩm của bạn cảm
giác về giá trị và độ bền, giúp trấn an người dùng và khuyến
khích họ tự tin sử dụng sản phẩm của bạn.
Đầy đủ:
Một sản phẩm hoàn chỉnh bao gồm các dịch vụ bao quanh
nó và làm cơ sở cho nó sao cho người dùng hiểu rõ về sản
phẩm để cảm thấy thoải mái khi sử dụng nó
Trang nhã:
Sự sang trọng là sự khác biệt giữa một sự đổi mới
thực dụng, tốt và một điều gì đó tuyệt vời
20
1/15/2024
21
1/15/2024
22
1/15/2024
Chương 4
Nhận diện cơ hội & ý
tưởng kinh doanh
NỘI DUNG
01 GIỚI THIỆU
02 NHẬN DIỆN & ĐÁNH GIÁ CƠ HỘI KINH DOANH
01 – GIỚI THIỆU
Percy Spencer
1. Bạn hãy nhận xét cách mà Percy Spencer đã phát minh ra Lò vi sóng
2. Nếu mô hình hóa quy trình phát minh ra Lò vi sóng, bạn sẽ cho rằng
quy trình này bao nhiêu bước?
1
1/15/2024
Từ công việc -> sáng tạo và cải tiến -> nhận ra cơ hội và biến đó thành hiện thật
2
1/15/2024
Những gã khổng
lồ công nghệ cố
gắng đè bẹp các
công ty khởi
nghiệp
3
1/15/2024
1. Liệu người khác có đánh giá cao sản phẩm/dịch vụ của bạn không?
2. Sản phẩm/dịch vụ của bạn có giải quyết được vấn đề quan trọng
không?
3. Thị trường dành cho sản phẩm có được xác định/cụ thể không?
4. Thị trường có những nhu cầu hoặc kỳ vọng đặc biệt phù hợp với cơ
hội kinh doanh của bạn không?
5. Thời điểm bắt đầu liên doanh có phù hợp không?
1. Có cơ sở hạ tầng hoặc nguồn lực hỗ trợ nào cần được thương mại
hóa hoặc tạo ra trước khi bạn khởi động dự án kinh doanh không?
2. Cần những nguồn lực nào để bắt đầu liên doanh?
3. Lợi thế cạnh tranh mà doanh nghiệp của bạn mang lại trong ngành
là gì và lợi thế cạnh tranh này có bền vững không?
4. Khoảng thời gian từ khi bắt đầu liên doanh đến lần bán hàng đầu
tiên là bao lâu?
5. Mất bao lâu trước khi dự án kinh doanh có lãi và bạn có đủ nguồn
lực để hỗ trợ mốc thời gian này không?
4
1/15/2024
1. Doanh số thấp
10 lý do thất bại của doanh nghiệp nhỏ
2. Thiếu kinh nghiệm
3. Không đủ vốn
4. Vị trí kinh doanh
5. Quản lý tồn kho
6. Đầu tư quá mức vào tài sản cố định
7. Quản lý sắp xếp tín dụng
8. Cá nhân sử dụng kinh phí kinh doanh
9. Tăng trưởng ngoài dự kiến
10. Đối thủ
5
1/15/2024
Multi Tasking
Chuyên gia
person
6
1/15/2024
7
1/15/2024
“Ngày đầu tiên tôi bán được 30 ly. Ngày thứ 2 đã tăng lên 120
ly, qua ngày thứ 3 nhảy vọt lên 500 ly. Khách đến mua cà phê
đông nườm nượp, tôi phải dậy từ 2 giờ 30 phút sáng để chuẩn bị
nguyên liệu mới kịp bán.” – Chú Long
8
1/15/2024
1. Chủ đề sẽ là gì?
2. Bạn sẽ tính phí bao nhiêu?
3. Bạn bán áo ở đâu?
4. Doanh thu dự kiến của
doanh nghiệp là bao nhiêu?
5. Các nguồn lực cần thiết để
bắt đầu là gì?
Các nhóm ghi danh sách
nhóm đầu bài và nộp LMS
Customer
9
1/15/2024
10
1/15/2024
DECISION MAKING
11
1/15/2024
Cách tiếp cận này tìm kiếm hiệu quả cao hơn trong
khi hướng tới tính liên tục và ổn định
Mô hình giải quyết vấn đề sáng tạo: thách thức định nghĩa vấn đề,
phát hiện ra vấn đề và con đường cho giải pháp của họ, đồng thời đặt
câu hỏi về các giả định hiện có. Nó sử dụng tư duy vượt trội và tìm kiếm
các giải pháp mới
Tư duy phản
biện
Kỹ năng
giải quyết
vấn đề
Hiểu biết về
kinh doanh Sự quyết
và công đoán
nghiệp
Khả năng
phân tích dữ
liệu
a) Người giải quyết vấn đề tự điều chỉnh Người giải quyết vấn đề tự điều chỉnh
12
1/15/2024
a) Người giải quyết vấn đề tự điều chỉnh Người giải quyết vấn đề lý thuyết
a) Người giải quyết vấn đề tự điều chỉnh Người giải quyết vấn đề theo cách
trưng cầu ý kiến
b) Người giải quyết vấn đề lý thuyết
c) Người giải quyết vấn đề theo cách trưng
cầu ý kiến
13
1/15/2024
Rèn luyện bản thân để suy nghĩ như một doanh nhân có nghĩa là học các bước để đánh giá một
thách thức: làm rõ, lên ý tưởng, phát triển, thực hiện và đánh giá
Lên ý Tạo ra và trình bày chi tiết các ý tưởng của doanh nhân. Ý tưởng phải được đánh
tưởng giá về tính khả thi và chi phí như một giải pháp cho vấn đề
Lấy danh sách các ý tưởng được tạo ra và kiểm tra từng giải pháp về tính khả
Phát triển thi. Cần cân nhắc yếu tố chi phí và tính khả thi
Lập kế hoạch triển khai với khách hàng và kiểm tra từng phần của giải pháp nếu
Thực hiện là dịch vụ hoặc kiểm tra kỹ lưỡng sản phẩm đã phát triển.
Đánh giá giải pháp cuối cùng được chọn. Có thể cần một quá trình thử nghiệm
Đánh giá
liên tục để tìm ra giải pháp cuối cùng
14
1/15/2024
05 – TƯ DUY THIẾT KẾ
Tư duy thiết kế là một phương pháp tập trung các quyết định thiết kế và phát triển sản phẩm theo nhu
cầu của khách hàng
15
1/15/2024
Đồng
cảm
Lên ý
Tạo mẫu
tưởng
https://koernerdesign.com/brad-koerner-founder/
16
1/15/2024
17
1/15/2024
18
1/15/2024
Chương 5
Lời dẫn
Mặc dù ý tưởng sáng tạo, đổi mới là quan trọng nhưng bạn
nên tránh khởi động một dự án kinh doanh với thái độ rằng
nếu bạn xây dựng nó, khách hàng sẽ tự động đến (vì không
phải lúc nào mọi việc cũng diễn ra như vậy).
1
1/15/2024
Learning Objectives
1. Tránh tiếp cận theo cách “Cánh đồng ước mơ”
• Hiểu về tầm quan trọng của việc xác định nhu cầu của thị
trường
• Hiểu tầm quan trọng của việc lập kế hoạch và thiết lập mô
hình kinh doanh
2
1/15/2024
“Đừng chỉ xây một sân bóng chày và mong đợi người
chơi xuất hiện”
3
1/15/2024
10
Dựa trên khách hàng mục tiêu, Ash Maurya (2016) phác thảo
ba loại mô hình kinh doanh phổ biến:
(1) Mô hình kinh doanh Trực tiếp (Direct)
(2) Mô hình kinh doanh Đa chiều (multi-sided)
(3) Mô hình kinh doanh Thị trường (marketplace)
4
1/15/2024
Loại mô hình Kinh doanh trực tiếp là phổ biến nhất và liên
quan đến các tác nhân một chiều—tức là người dùng—cũng
chính là khách hàng của bạn.
5
1/15/2024
Khả năng thích ứng trong quá trình điều chỉnh cũng quan
trọng không kém: Phác thảo cách tiếp cận nhưng sẵn sàng
thay đổi cách tiếp cận đó một cách linh hoạt khi phát hiện ra
rằng các giả định và phỏng đoán của mình là sai.
6
1/15/2024
Learning Objectives
2. Thiết kế mô hình kinh doanh
7
1/15/2024
Ở mức tối thiểu, mô hình kinh doanh cần xác định giá
trị đề xuất mang lại, các nguồn doanh thu, và phân
khúc khách hàng mục tiêu:
- Sản phẩm của bạn giải quyết được vấn đề gì ?
- Ai sẽ sử dụng nó ?
- Tại sao khách hàng sẽ sử dụng nó và bạn sẽ kiếm
tiền từ nó như thế nào ?
Canvas là một cách thức tiếp cận mà các doanh nhân khởi
nghiệp thường sử dụng thiết lập mô hình kinh doanh, giúp tập
trung vào các yếu tố chính một cách đơn giản và tổng quan.
8
1/15/2024
9
1/15/2024
10
1/15/2024
• Đây là những khía cạnh quan trọng nhất của việc bắt đầu
một dự án kinh doanh mới (Khách hàng mục tiêu, giá trị đề
xuất; kênh phân phối và nguồn doanh thu);
11
1/15/2024
Những điều này tuân theo một trật tự thời gian hợp lý: không
cần tập trung vào xây dựng chi phí công ty nếu bạn không
có khách hàng.
Những điều này tuân theo một trật tự thời gian hợp lý: không
cần tập trung vào xây dựng chi phí nếu công ty bạn không
có khách hàng.
12
1/15/2024
Các giá trị đề xuất, mối quan hệ khách hàng, phân khúc
khách hàng và các kênh phân phối sẽ tạo ra giá trị mà khách
hàng mong muốn, từ đó, doanh nghiệp tạo ra các nguồn doanh
thu.
Cấu trúc chi phí nhằm mục đích duy trì khả năng tồn
tại hoặc khắc phục các thiếu sót.
13
1/15/2024
Canvas tinh gọn thường phù hợp hơn cho các công ty khởi
nghiệp, trong khi Canvas truyền thống phù hợp hơn cho các
doanh nghiệp đã thành lập.
14
1/15/2024
Một thành phần chính yếu trong đó liên quan đến việc khám
phá khách hàng: Các mô hình đều tập trung vào khách hàng.
Figure 11.9
Bản đồ đồng cảm khắc họa khách hàng mục tiêu để hiểu nhu cầu thị trường.
An empathy map portrays the target customer in order to understand the market
needs.
(attribution: Copyright Rice University, OpenStax, under CC BY 4.0 license)
Vì vậy, Bản đồ đồng cảm với khách hàng là một phần quan
trọng của giai đoạn lên ý tưởng nhằm thiết kế một mô hình
kinh doanh phù hợp.
15
1/15/2024
16
1/15/2024
17
1/15/2024
Chương 6
1
1/15/2024
Learning Objectives
1. Cơ cấu kinh doanh: Các vấn đề về Pháp luật và Thuế
• Hiểu tại sao mục đích kinh doanh lại đóng vai trò quan
trọng trong quyết định cơ cấu doanh nghiệp ban đầu
Cách một doanh nhân tổ chức kinh doanh (cơ cấu kinh
doanh) sẽ có tác động đáng kể đến cả doanh nhân và doanh
nghiệp.
2
1/15/2024
3
1/15/2024
4
1/15/2024
Một tổ chức phi lợi nhuận (NFPO) thường hướng đến phục
vụ lợi ích cộng dống, thúc đẩy một mục đích xã hội cụ thể
hoặc ủng hộ lợi ích chung.
Họ phải tuân theo các quy định cụ thể của chính phủ và
thường được miễn thuế hoặc khấu trừ thuế
Về mặt tài chính, một tổ chức phi lợi nhuận sử dụng doanh
thu thặng dư của mình để đạt được mục tiêu cuối cùng thay
vì phân phối thu nhập cho các cổ đông, đối tác hoặc thành
viên của tổ chức như tổ chức vì lợi nhuận.
5
1/15/2024
Learning Objectives
02 Các loại hình doanh nghiệp và nghĩa vụ thuế tại Việt
Nam
• Hiểu về các loại hình tổ chức kinh doanh chính tại Việt
Nam
Về mặt tài chính, một tổ chức phi lợi nhuận sử dụng doanh
thu thặng dư của mình để đạt được mục tiêu cuối cùng thay
vì phân phối thu nhập cho các cổ đông, đối tác hoặc thành
viên của tổ chức như tổ chức vì lợi nhuận.
6
1/15/2024
- Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc
mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách
nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
7
1/15/2024
Nhưng khi thành viên hợp danh muốn chuyển nhượng vốn góp
cho người không phải là thành viên hợp danh khác của công ty
thì cần phải có sự đồng ý của các thành viên hợp danh còn lại.
Đối với thành viên hợp vốn (góp vốn): thành viên hợp vốn được tự
do chuyển nhượng phần vốn góp cho người khác, không nhất thiết
phải là thành viên của công ty.
8
1/15/2024
Được chuyển giao một phần hoặc toàn bộ phần vốn góp của
mình cho thành viên hay cá nhân, tổ chức khác.
- Công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên không được quyền
phát hành cổ phiếu để huy động vốn.
9
1/15/2024
Chủ hữu sở Công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên chuyển giao
một phần hoặc toàn bộ phần vốn góp của mình cho cá nhân, tổ
chức khác.
Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng
ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối
với hoạt động kinh doanh của hộ.
10
1/15/2024
• Cá nhân, thành viên hộ gia đình chỉ được đăng ký một hộ kinh
doanh trong phạm vi toàn quốc và được quyền góp vốn, mua cổ
phần, mua phần vốn góp trong doanh nghiệp với tư cách cá nhân.
11
1/15/2024
Thuế GTGT là thuế tiêu dùng (gián thu) thu trên phần giá trị
tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình
sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
Thuế GTGT chỉ thu vào giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch
vụ phát sinh từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
12
1/15/2024
Phương pháp
Khấu trừ
+ Đầy đủ số sách kế toán,
Đối với hóa đơn chứng từ
SXKD → Sử dụng Hóa đơn GTGT
HH,DV
Phương trong nước Phương pháp
pháp tính trực tiếp
thuế
+ Không đầy đủ số
sách kế toán, hóa
Đối với HH đơn chứng từ hay
Nhập khẩu những TH đặc thù.
→ Sử dụng Hóa đơn
bán hàng
Thuế GTGT chỉ thu vào giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch
vụ phát sinh từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
DN A
Mua vaøo SXKD Baùn ra
13
1/15/2024
Thuế TNDN là loại thuế trực thu đánh vào thu nhập của tổ
chức kinh doanh (doanh nghiệp)
Đối tượng của thuế TNDN là thu nhập của doanh nghiệp
được xác định trên cơ sở doanh thu sau khi trừ đi các chi phí
có liên quan đến hình thành doanh thu đó.
= − ×
= − −
= − +
Thuế thu nhập cá nhân là loại thuế trực thu đánh vào một
số khoản thu nhập của cá nhân có phát sinh trong một
khoảng thời gian nhất định.
14
1/15/2024
❖Các loại thu nhập chịu thuế TNCN tại Việt Nam
TN từ
TN từ bản TN từ
nhượng quyền trúng
quyền thưởng
TN từ TM
nhận
thừa kế TN từ
chuyển
TN từ nhận
Thu nhập nhượng
quà tặng chịu thuế BĐS
TN từ
TNCN chuyển
nhượng
TN từ vốn
TN từ đầu tư
kinh TN từ tiền
lương, tiền vốn
doanh
công
43
15