Si klasifikohen diarrete ? Klinika?

 Diarre acute dhe diarre kronike (kohezgjatjes) ; (shkaktareve etiologjik) diarre infektive dhe diarre jo
infektive. Ne gr e diarreve infektive kemi nen ndarjen sipas kl. mikrobiologjike : diarre virale; Diarre
parazitare; Diarre nga myku Candida Albicans. Diarrete jo infektive jane diarre nga intoksikacionet,
intoleranca ushqimore, celiaki, semundje metabolike, medikamentoze. (mekanizmi veprimit)
entero- invazive dhe entero toxike
 Diarrete karakterizohen nga dehidratimi, dalje e ujshme, humbje oreksi, dhimbje barku, gazra etj.
 Klinika e diarreve: Dehidratim, crregullime elemtorilike , malnutricion, fytyre e hequr, Ne enteritet
virale: diarre te ujshme zgjat 2-5 dite. Ne diarre invazive bakteriale ka temperature, mukus me gjak.
Ne diarre nga bakteriet qe prodhojne toksine eshte dehidratim I menjehershem me sy ne rrath te zi,
ekstremitete te ftohta, puls filiform, oligoanuri.

Hemofilia, klinika:

 Hemofilite jane patologji gjenetike, semundje te gjakut te lidhura me deficite te faktoreve te

koagulimit.
 Shenjat e hemofilis : hemoragji spontan , apo hemoragji te renda qe vihet re ne organe koke ne
pjesen abdominale qe eshte rriskuese per jeten, hematoma ne regjionin e qafes, veshtiresi ne
koagulim etj.

Cfare eshte Diabeti Mellitus, etiologjia, klinika ?

 Diabeti Mellitus eshte nje crregullim metabolik me etiologji te ndryshme qe karakterizohet nga
hiperglicemia kronike.
 Etiologjia : infeksione virale te kaluara me perpara , lendet adiktive , menyra e te ushqyerit ,
komponentet ambjental . Mund te shfaqet si pasoje e defektit te sekretimit te insulines , te
veprimit te insulines , te veprimit dhe sekretimit te insulines.
 Klinika e DM eshte etje e shtuar, tharje e gojes, urinim i shpeshte dhe renie ne peshe.

Cfare eshte difteria?

 Difteria eshte nje semundje infektive akute qe karakterizohet me formimin e

pseudomembramave ne vendin e lokalizimit pra ne rruget e siperme te frymemarrjes. Kjo
semundje shkaktohet nga nje mikrob Corinae bacterium diptheriae. Klinika: mund te shfaqet me
dobesi , temperature jo shum te larte , zbehtesi , shpejtim te pulsit, dhimbje te lehte fyti , ulJe
oreksi , te vjella.

Si klasifikohen sem. Gjenetike?

 Kromozomike, shkaktohen nga ndryshime ne nr e krm. ose strukturen e tyre;

 Njegjenike, shkaktohen nga mutacioni I nje gjeni te vetem;
 Shumefaktoreshe, faktore mjedisore;
 Mitokondriale, mutacionet e AND-se mitokondriale;
  Gjenomike, delecionet, dyfishimet ne nje seri gjenesh ne te njejtin segment;
 Jomendelive.

Perparesite e ushqyerjes me qumesht gjiri:

 Perberje e duhur; tretet lehte; temperature e pershtatshme; e pakushtueshme; s ka vitamine K

dhe D, fluor; eshte I paster; krijon lidhje fizike dhe shpirterore ndermjet femijes dhe nenes;
mbron femijen nga infeksionet.

Tetralogjia Fallot:

 Perbehet nga stenoza e arteries pulmonare defekti i septuminit intraventrikular aortat e shaluar
mbi dy ventrikujt dhe hipetrofi e ventrikulit te djathte .Shenjat klinike behen te dukshme disa
muaj pas lindjes dhe ne femijerine e 2 dhe te 3 . Klinika karakterizohet nga prania e nje cianoze
te theksuar dhe dispne qe theksohet ne lodhje ,gishtat e hipokratit etj.

Si klasifikohen anemite ?

 Anemite klasifikikohen ne disa grupe: Grupi i pare: Faktori patogjenetik eshte qe paraqitet me
reduktim ose mungesen e eritroblasteve (anemite aplastike) Anemia e ketij grupi ka natyre
normokromike dhe normocitike. Grupi i dyte :Faktori patogjenetik konsiston ne eritroblastolizen
intramedulare ose eritropoeza jo efektive. Grupi i trete: Faktori patogjenetik konsiston ne
reduktimin e sintezes se hemoglobines. Grupi i katert: Faktori baze ketu eshte shkurtimi i
jetegjatesise se eritrociteve nen 20 dite, kufi qe kalon aftesine kompensatore te medules
kockore. Grupi I peste: Anemia Ferrodeficitare. Grupi gjashte: Anemia Hipokrome.

Konvulsionet, klasifikimi:

 Me konvulsione kuptojme shkarkesa elektrike jo normale te perseritura te njekohshme nga nje

grup neuronesh kortikal.
 Konvulsionet klasifikohen ne konvulsione te rastit (febrile) dhe konvulsione te perseritura
(afebrile), kto te fundit me te thjeshta dhe komplekse. K.fibrilet jane rezultat I semundjeve qe
shfaqen vetem nje here. K.afebrile karakterizohen nga perseritja e krizave dhe jane te formave
te ndryshme.

Purpura trombocitopenike idiopatike:

 Ka te beje me komponent ne reduktim te numrit te trombociteve(numrin e trombociteve me i

vogel se 150×10^9 /L) PTI ka te beje me komponent fizpatologjik me reduktimin e numrit te
trombociteve si pasoje se reduktimit te trombociteve.

Cfare eshte parotiti, klinika, komplikacione:

  Parotiti eshte semundje virale, shkakton parotitin epidemik, transmetohet me ane te sperklave
dhe teshtimes.
 Komplikacionet jane: 1.Respiratore, me te zakonshme pneumonia bakteriale 2.Neurologjike, si
encefali postinfeksioze 3.Meningite te renda, kryesisht tek te rriturit 4.Orchiti, qe sjell sterilitet
tek meshkujt etj
 Klinika shfaqet me : Njolla koplik njolla te bardha, me rash qe shtrihet nga fytyra ne ekstremitete
duke perfshire edhe palmat e duarve dhe shputat e kembeve, shoqerohet pastaj me ethe
temperatur, rrjedhje hundesh, kolle. Ne ditet e para keto shenja nuk jane te pranishme por
shfaqen me vone. Nese rashi zgjat me shume se 2 deri 3 dite mund te shoqerohet edhe me
deskuamim te lekures

Cfare eshte LLA leucemia limfoide acute; klinika ?

 LLA ose Leucemia limfoide akute jane semundje neoplastike te sistemit hemolimfopoetik
ndryshe quhet gjaku i bardhe , LLA e kane origjinen nga prekursoret e limfocitece B ose T ose
nga qelizat pluripotente , çka limfoblastet leucemike arrijne te sulmojne modulen kockore qe me
pas me ane te qarkullimit te gjakut periferik ndikojne edhe ne organe te tjere limfoide ose jo si
hepati ,SNQ ,testet ,kockat., LLA shfaqin ne menyre absolute semundjen tumorale rendom ne
moshen pediatrike
 Shenjat klinke te LLA jane : dobesi , ekimoza ne te gjithe trupin infeksione, dhembje kockore
zbehtesi limfadenopati.

Cfare jane encefalitet, si prezantohen klinikisht ?

 Encefalitet jane infeksione virale te snq qe shoqerohen klinikisht me temperature, demtime ne

ndergjegjie, konvulsione, anomali te tjera te funksionit neurologjik qe reflektojne inflamacionin
e parenkimes trunore.
 Klasifikimi: Toga Viruset, Alfiviruset, Flaviruset, Arenaviruset, Reoviruset, Bunayviruset.

Sindroma Kline Felter:

 Xxy, xxyy, xxxy,, meshkuj sterile, testikuj te vegjel

Trashegimia e lidhur me y:

 Tiparet shihen vetem tek meshkujt dhe kurre te femrat

 Tiparet e babait transmetohen tek te gjithe djemte

Sindroma Nefrotike, klinika, trajtimi:

 S.nefrotike quhet situata kur femija paraqet proteinuri mbi 40 mg/kg/ore, edema,
hipoproteinemi, dislipidemi.
 Sh.klinike: infeksione ne zhvillimin e edemes, presioni I gjakut mund te jete e ulur nese kemi ulje
te volumit intravascular, mund te kete ascit me hepatomegali.
 Trajtimi: pakesimi likideve dhe kriperave.
Cfare eshte asthma bronkiale, klinika, faktoret qe e shkaktojne:

 Sem.abstruktive e frymenxjerrjes qe karakterizohet nga nje kufizim I fluksit te ajrit kryesisht

ekspirator e cila vjen per shkak te disa ndryshimeve anatomike perms trakeobronkiteve.
 Kriza paroksistike, shkakton reaksione inflamatore kronike te rrugeve bronkiale, infiltrim I
mukozes bronkiale.
 Shkaktaret: alergji, gjenetike.
 2 faza: E thate ( kolle e thate, dispne ekspiratore, wheezing, cianoze, auskultacion) dhe
ekspektorante (sekrecione mukoze, raale te njoma, zhdukje progressive e dispense).
 Klinika: manifestime respiratore.
 F.Specifike: faktoret shperthyes te asthmes, alergen ushqimore ose respiratore.
 F.Jospecifike: infeksionet virale bakteriale, tymi duhanit, ajri ftohte, sforcimi fizik I
medikamenteve.

Cilat jane kardiopatite kongenitale jo cianogene:

Stenoza pulmonare; atrozia pulmonare me septum; infrakti; stenoza aortike; koarktacioni aortes; zemer
triatriale.

Hepatit-rruga transmetimit:

HAV- fekalo orale; HBV- parietal, shiringa (nga nena te femija); HCV- transfuzione gjaku plazme; HDV-
kontakte sex. T pambrojtura; HEV- ….

Sindroma Kongenitale e Rubeoles:

Shfaqje e malformacioneve serioze tek fetusi si pasoje e nje infeksioni ne periudhen e shtatzanis. Me e
rend ne 3 mujorin e pare, shfaqet n mukozen e traktit respirator, perhapet ne inde, 50% e rasteve jane
infeksione subklinike.

Cfare permbedh laringotrakeo-bronkiti?

Ndyshe Krupi. Permbledh shenjat e nje rinofaringiti, prek moshat 3m-5vj, pasohet nga kolle e ashper,
ngjirje zeri, stridor. Shenjat rendohen gjate nates. Shkaktohet nga viruset. Rrezikshmeri ne zonen
nenglotike.

Fruthi, shenjat klinike:

 Eshte semundje virale qe shkaktohet nga nje ARN-virus ose virusi Fruthit. Prek fmijet e moshes
2-14 vjec dhe nje nga infeksionet respiratore me kontaxhozitet te larte/ngjitese.
 Klinika: njollat e koplikut, rash, deskuamim, komplikacione respiratore ose neurologjike.

Shkaqet e shfaqjes se pubertetit pre-koks, klinika:

 Shkaqet: determinate primare (gjenetika, nutricioni, ushqyerja); shendeti fizik; faktoret

psikologjik; rritja,maturimi; hipotalamusi qe stimulon GH.
  Klinika: rritja akselerohet; rritet pesha, masa muskulare; arom ne trup; akne; menarke,
spermarka.

Sindromi I vdekjes se papritur:

Eshte vdekja e papritur e bebeve deri ne 1 vjec dhe ndodh per shkaqe te papritura; quhet ndryshe
tmerri I mamave.

Cfare eshte poliomieliti, klinika:

 Eshte nje sem.ngjitese, shkaktohet nga nje virus qe sulmon s.nervor kryesisht te femijet me te vegjel
se 5vj.
 Klinika: ethe, dhimbje fyti, dhimbje koke, te vjella, lodhje, meningit, humbje refleksesh, spazma t
forta.

Askaridoza:

Infeksion qe shkaktohet nga ascaris limbricoides (krimba rrumbulak). Simptoma qe lidhen me traktin
tretes dhe demtimin e melcise, pankreasit, frymemarrjes dhe s.nervor; te vjella.

Pleuriti serofibrinoz dhe empiema pleurale:

 Eshte reaksion inflamator I pleures, karakterizohet nga prania likidit, eksudatit serofibrinoz, ne
kavitetin pleural. Temperature e larte, kolle, dhimbje kraharori, dispne.
 Empiema pleurale eshte qelb ne zgavren pleurale, derdhje pleurale.

Hipopituitarizmi:

 Sem e rralle qe rezulton nga prodhimi I ulet I hormoneve ne gjendrren e hipofizes.

 Shkaqet: nje tumor I vendosur ne gjendren e hipofizes, tuberkulozi.
 Klinika: rritje e ngadalte, zvogelim I pjekurise sexual, dobesi marramendje, ndjeshmeri ndaj te
ftohtit etj.

Hidrocefalia:

 Sem e trurit qe ndodh kur CFS I holluar me uje dhe qe mbeshtjell trurin dhe palcen kurrizore nuk
mund te rrjedhe nga truri, shkakton rritje te nivelit te lengjeve ne kafke. (uji ne tru)
 Shkaktohet nga rrjedhja e CFS neper kavitete dhe kanale te ngushta.
 Kongenitale (e lindur) ose e acquire (fituar ) nga gjakderdhja ne tru.
 Klinika: koke e madhe e fryer, fryrje ne pikat e buta, venat e fryra , dhimbje koke, te vjella,
pagjumesi, shikim I dyfishte, perseritje te levizjes se syve.

Ethet dhe temperature e larte te femjet:

 Ethet kan te bejne me temp e larte te trupit mbi 38 oC. Shenje treguese e pranise se nje
infeksioni ose sem ne organizem.
 Shkaqet: infeksione, ftohjet, sem. Si fruthi varicela dhe shytat, pneumonia, meningiti.
1. Ne cilen moshe hasen me shpesh konvulsionet febrile: 6m-5vj
2. Per hemofilia A nuk eshte e vertete: mund te kete hemorragji intrakraniale.
3. Respiracioni te porsalindurit eshte: abdominal.
4. Frekuenca respiratore e te porsalindurit eshte: 30-40min.
5. Femija dyfishon peshen e lindjes: 5 muajsh.
6. Sindromi hemorragjik tek I porsalinduri vjen si pasoje e: mungeses se vitamines K.
7. Cila nga keto shihet ne analizen e ikterit: rritja bilirubines.
8. Apgari eshte: system vleresues I shenjave jetesore te neonatit.
9. Orkiti eshte komplikacion I : parotitit.
10. Per vaksinimin sipas kalendarit te vaksinimit jane te verteta te gjitha me perjashtim te: nuk
keshillohet te behet te femijet e lindur para kohe.
11. Gjatesia e femijes ne lindje eshte: rreth 50 cm.
12. Encefalopatia bilirubinike tek nje femije ne term shfaqet kur vlera bilirubines serike arrin ne: me
e madhe baras se 15 mg/dl.
13. Quhet femije postmatur: femija I lindur pas javes 42 gestacionale.
14. Mekonium quhet: jashteqitja e pare e femijes.
15. Femija e trefishon peshen e tij ne moshen: 12 muaj.
16. Dhembet e qumeshtit zevendesohen me dhembet e perhershem: 6-7vj.
17. Njollat e koplikut jane karakteristike e: fruthit.
18. Per fototerapine jane te verteta te gjitha me perjashtm te: ndihmon ne uljen e bilirubines se
palidhur.
19. Infeksioni neonatal ka te gjitha shenjat klinike te meposhtme pervec: hipobilrubinemi.
20. Faktoret e brendshem qe ndikojne ne rritje dhe zhvillim jane te gjithe me perjashtim te: kushtet
social-ekonomike.
21. Quhen femije premature: femijet e lindur para 37 javesh moshe shtatzanie.
22. Per kulloshtren jane te verteta te gjitha me perjashtim te: permban shume yndyrna e sheqerna
dhe pak protein.
23. Faktoret e jashtem qe ndikojne ne rritje dhe zhvillim jane te gjithe me perjashtim te: faktoret
gjenetik.
24. Nje femije qe lind premature cfare paraqet me shume: veshtiresi ne frymemarrje.
25. Trajtimi I ikterit perfshin: ushqyerje sa me shpesh me gji, fototerapi…
26. Fenobarbitali perdoret per trajtimin e : statusit konvulsiv.
27. Shkakton anemi ferriprive: nenushqyerja.
28. Apgari eshte: sistem vleresues I shenjave jetesore te neonatit.
29. Gjuha si manaferre e kuqe eshte karakteristike e : skarlatines.
30. Meningiti bacterial nuk ka karakteristike: uljen e proteinave.
31. Procesi I reflekseve primare I thithjes gelltitjes quhen patologji kur shihen pas: 5m.
32. Per infeksionin rubeola kongenitale jane te verteta te gjitha pervec: ka ne perdorim metoda
parandalimi.
33. Vitamina D merr pjese ne: mineralizimin e kockes.
34. Perbejne kunderindikacion absolute per ushqyerjen me gji te gjitha pervec: regadet e gjirit te
nenes.
35. Ne rast se trupi I huaj ka bere bllokim te plote te lumenit do kemi: atelektaze.
36. Meningiti I latantit ka te pranueshem te gjitha shenjat e meposhtme klinike me perjashtim te:
hipotermi.
37. Ikteri te I porsalinduri mund te jete: ikter fiziologjik.
38. Mjekimet e meposhtme jane te dallueshme jane te dallueshme ne laringotrakeobronkitin akut
me perjashtim te: frenuesit e kolles.