Ders Notu 1

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 89

YAPAY ZEKA

Zeka nedir ?
• Zeka: İnsanın düşünme, akıl yürütme,
nesnel gerçekleri algılama, kavrama,
yargılama ve sonuç çıkarma yeteneklerinin
tümüdür.

• Zeka: Bir problemle karşılaşıldığında doğru


hareketi yapmayı sağlayan mekanizmadır.
Akıllı (Zeki) davranışın özellikleri
nelerdir ?
• Tecrübelerden öğrenme
• Yeni bir durumda başarılı ve çabuk adaptasyon
• Problem çözebilme
• Bilgiyi bulma ve kullanma
• Farklılıklar arasındaki benzerlikleri görebilme
• Benzerler arasındaki farkları görebilme
• Yeni fikirler / kavramlar üretebilme
Yapay Zeka nedir ?
• YZ: İnsanın düşünme ve karar verme yeteneğini
bilgisayarlar aracılığı ile taklit etmeye çalışan bir bilim
dalı,
• YZ: Makinelerin bir problemle karşılaştığında doğru
hareket etmesini sağlayan sistem,
• Yapay zekâ, bir bilgisayarın veya bilgisayar
kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri zeki canlılara
benzer şekilde yerine getirme kabiliyeti, denebilir
• İngilizce Artificial Intelligence kavramının akronimi olan
AI sözcüğü de bilişimde sıklıkla kullanılır.
Yapay Zeka – Doğal Zeka
YZ hakkındaki bazı fikirler
• Robotlar dünyayı ele geçirecekler. (Kevin Warwick)

• Bilgisayarlar asla akıllı olmayacaktır.(Roger Penrose)

• İnsanlar bilgisayar olmayı seçecekler.(Ray Kurzweil)

• Bilgisayarlar insan olmak için gelişecekler.(Mark Jeffery)

• Yapay zeka ya insanlığın başına gelen en iyi şey ya da en kötü şey


olacak. (Stephen Hawking)
Yapay Zeka’nın Tarihi
Yapay Zeka’nın Tarihi Üç Dönemi:
• Erken Dönemi
– 1950-1970, ilk araştırma ve buluşlar
• Uzman Sistemleri Dönemi
– 1980-1990, business uygulamaları(Tahmin)
• Makine Öğrenmesi Dönemi
– 2000-bugüne kadar, istatistiksel öğretme
yaklaşımları
Yapay Zeka’nın Tarihi
• "Yapay zekâ" kavramının geçmişi modern bilgisayar
bilimi kadar eskidir. Fikir babası, "Makineler düşünebilir
mi?" sorunsalını ortaya atarak makine zekâsını
tartışmaya açan Alan Mathison Turing'dir. 1943'te II.
Dünya Savaşı sırasında Kripto analizi gereksinimleri ile
üretilen elektromekanik cihazlar sayesinde bilgisayar
bilimi ve yapay zekâ kavramları doğmuştur.
• “YapayZeka” terimi ilk kez 1956 yılında ABD’de bir
Makine Zekası konferansında Minsky ve McCarthy
tarafından kullanılmıştır.
• Minsky: “İnsanlar tarafından yapıldığında zeka gerektiren
şeyleri makinelere yaptırma arayışıdır.”
YZ Tarihi
• Yapay zeka hakkında dişe değer ilk çalışmalar McCulloch ve
Pits tarafından yapılmıştır. Bu bilim insanlarının yapay sinir
hücreleri hakkındaki tanımları Turing’in hesaplamalarına ve
kuramlarına dayanıyordu.

• Bir fonksiyonun bu sinir hücrelerinden oluşan ağlarla


mantıksal işleme alınabileceğine ve buna dayanarak yapay
zekanın öğrenme becerisi de kazanabileceğini öne sürdüler.

• İlk yapay sinir ağı temelli bilgisayar SNARC, Minsky ve


Edmonds tarafından yapıldı.
YZ kısa tarihçesi
Yapay Zeka Zaman Çizelgesi
Yapay Zeka
YZ amaçları nelerdir ?
• Temel amaç, insanların zor yaptığı işleri yapabilecek sistemler
üretmek.
• Makineleri daha akıllı / yararlı hale getirmek
• İnsan zekasını daha iyi anlamak için onu simule eden programlar
yazmak.
• Bilgisayarları, bilimsel araştırma ve buluşlarda kullanmak.
• Öğrenme metotlarını bilgisayar sistemlerine aktarmak.
• İnsanların bilgisayar kullanımını kolaylaştıracak arabirimler
geliştirmek.
• Kısacası, yapay zekanın amacı insanın zekasını bilgisayar aracılığı ile
taklit etmek ve bu anlamda belli bir ölçüde bilgisayarlara öğrenme
yeteneği kazandırabilmektir.
Diğer bilimlerin YZ’ya katkıları
• Felsefe mantık, sebep-sonuç metotları, akıl ve öğrenme

• Matematik formal gösterim ve kanıt algoritmaları,


hesaplama, karar(lı)(sız)lık, çözümlenebilirlik,
olasılık

• İktisat kar-zarar analizi, karar verme teorisi

• Nörobilim zihinsel aktivitelerin fiziksel oluşumları

• Psikoloji algılama ve hareket kontrolü, deneysel teknikler

• Bilgisayar Müh. hızlı bilgisayarların tasarımı ve geliştirilmesi

• Kontrol teorisi ve bir amaç fonksiyonunu zaman göre maksimum


Sibernetik yapmaya çalışan sistem tasarımı

• Dilbilim bilgi gösterimi, gramer


Yapay Zeka Ne yapar?
Yapay Zeka neler yapabilir?
Zeki Sistemler
• Yapay Zeka sistemleri aşağıdaki 4
şekilde olabilir:

İnsan gibi düşünebilen Rasyonel düşünebilen

İnsan gibi davranan Rasyonel davranan

• Rasyonel davranış, eldeki verilere göre hedefe ulaşmada


maksimum fayda sağlayan davranıştır.
Zeki Sistemler

Yapay zeka disiplinin amacı İnsan gibi ve ya rasyonel


düşünen/davranan programlar ve/veya makineler
yapmaktır.
İnsan gibi düşünen Sistemler
• İnsan gibi düşünen sistemleri geliştirme ve araştırma bilişsel
bilimin (Cognitive Science-Modeling) çalışma alanıdır.
• Bu çalışmalardaki hedef insanın düşünme süreçlerini analiz
etmek, anlamak ve bu amaçla bilgisayar modellerinden
yararlanmaktır. (İnsan gibi düşünen dijital sinir ağlarının en son
ve en güçlü versiyonu olan Capsule Network, gerçek resimleri
bilgisayar çizimlerinden ayırt etme gibi işleri diğer
yazılımlardan iki kat iyi yapıyor)

• Bilişsel Modelleme Yaklaşımı


• Bilişsel Bilim, Psikolojideki deneysel tekniklerden faydalanarak
insan zihninin nasıl çalıştığına ilişkin teoriler üretir.
İnsan gibi davranan Sistemler

• Yapay zeka araştırmalarının en büyük hedefi, insan gibi


davranan sistemler geliştirmektir. (Robotlar, bilgisayarlar)

• Örneğin; Turing testi, sorgulayan kişinin insan ve


bilgisayarı ayıramayacak düzeyde, insana benzer model
geliştirmeyi hedefler.
İnsan gibi hareket etme: Turing Deneyi
• Turing (1950) "Computing machinery and intelligence":
• “Makineler düşünebilir mi?"  “Makineler akıllıca davranabilir mi?"
• Akıllıca davranışın test edilmesi: İnsan-makine kandırmaca oyunu

• 2000 yılına kadar, bir makinenin karşısındaki bir insanı 5 dakika


boyunca kandırabileceği olasılığını %30 olarak öngörmüştür.
• Turing bu deneyi ortaya koyarak kendisinden sonraki 50 yılın YZ
araştırma konularını tahmin etmiştir.
• YZ’ nin temel bileşenlerini açıklamıştır: bilgi, mantık kurma, dil
çözümlemesi ve söyleneni anlama, öğrenme
İnsan gibi hareket etme: Turing Deneyi
İnsan gibi hareket etme: Turing Deneyi
İnsan gibi hareket etme: Turing Deneyi
Sonuç
• Turing testini tam anlamıyla geçebilecek bir program henüz
yapılamadı.
• Turing testinin taraftarlarına göre 2000 yılına kadar,%30
başarı oranı öngörülmüştü.
• 2014 yılında,13 yaşındaki Ukraynalı bir öğrenciymiş gibi
programlanan Eugene Goostman isimli bilgisayar yazılımı
%33 başarı oranı ile bu oranı geçmeyi başardı.
• Çünkü Turing testini geçebilecek bir programın, dili insan
gibi kullanabilmesi gerekir.
• Turing testini geçebilecek bir programın yalan
söyleyebilmesi gerekir.
• Yalan söyleyebilmek bilinç ve istenç (irade) gerektirir.
ELIZA
• 1965 yılında Joseph Weizenbaum tarafından tasarlanan ELIZA
bir psikolojik terapisti simule eder. Hali hazırda kullanılan
bilgisayar sohbet programlarının ilkidir.
• Çoğunlukla kullanıcı girişini dönüştürerek kullanıcıya söyler.
(Rogerian bir psikoterapi tekniği)
• ELIZA çalışma mekanizması aşağıdaki gibidir.
1. Eğer uyan şablon varsa dönüşüm uygula ve cevap ver.
2. Yoksa genel amaçlı cevaplarından birini ver.
• Turing Testinde
–Zeki olmadığı açık.
–Az da olsa kandırabildiği insanlar var.
ELIZA
• Men are all alike.
• IN WHAT WAY?

• They’re always bugging us about something or other.


• CAN YOU THINK OF A SPECIFIC EXAMPLE?

• Well, my boyfriend made me come here.


• YOUR BOYFRIEND MADE YOU COME HERE?

• He says I’m depressed much of the time.


• I AM SORRY TO HEARTHAT YOU ARE DEPRESSED.

• It’s true that I am unhappy.


• DO YOU THINK COMING HERE WILL HELP YOU NOT TO BE UNHAPPY?

• I need some help, that much seems certain.


• TELL ME MORE ABOUT YOUR FAMILY.

• My mother takes care of me.


• WHO ELSE IN YOUR FAMILY TAKES CARE OF YOU?

• My father.
• YOUR FATHER
ELIZA neden terapist?
Karşı Tez: Çin Odası
• California üniversitesinden John SEARLE
bilgisayarların düşünemediğini göstermek
için bir düşünce deneyi tasarlamıştır.
• Bir odada kilitli olduğunuzu düşünün ve
odada üzerlerinde Çince tabelalar bulunan
sepetler olsun. Fakat Siz Çince
bilmiyorsunuz. Ama elinizde Çince
tabelaları açıklayan bir kural kitabınız var.
Kurallar Çince’yi tamamen biçimsel olarak,
yani söz dizimlerine uygun olarak
açıklamaktadır. Dışarıdaki Çinlilerin soruları
kağıtlar üzerine yazılarak bir yolla odaya
getirilir. Bu sorulardaki simgeleri önceden
elinizde olan ”yanıtlarla” karşılaştırıp
uygun yanıt kağıdını seçip dışarıya
gönderiyorsunuz.
Karşı Tez: Çin Odası
• Çince hiçbir şey anlamadığınız halde dışarıdakiler sizin Çince
bildiğinizi düşünüyorlar.
• Halbuki, bir dili anlamak bir takım biçimsel simgeleri bilmek
demek değil, akıl durumlarına sahip olmak demektir.
• Aslında sorumuz basit. Sınavı veya testi geçmeniz demek
gerçekten o konuda başarılı olduğunuz anlamına mı gelir? Yani
2 ile 2’yi topladığınızda matematik biliyor mu oluyorsunuz veya
sözlük aracılığıyla dil sınavını geçince o dili öğreniyor
musunuz? Cevap herkesin kendi bileceği şekilde kurulabilir
elbette ama Searle’ün buradaki cevabı “hayır” olacaktır. Bu
düşünce deneyinin gücü sadece Turing Testi’ni açıkça
eleştirmesinden gelmiyor elbette. Aynı zamanda bir şeyi
yapabilmenin o şeyi bilmekle eşdeğer olmadığı yargısını da
veriyor.
Rasyonel Düşünen Sistemler
• Doğruluğu kanıtlanmış ve optimal çözümün bulunmasını
sağlayan sistemler
• Mantık temellerine dayanır.
• 3 Önemli Problem:
– Bilginin formüle edilmesi (Doğadaki her zekice davranış,
mantıksal kurallarla açıklanamayabilir. )
–Teorik olarak çözülemez sorunların varlığı (Çoğu problemdeki
parametre sayısına bağlı hesap karmaşıklığı problemin
çözümünü pratikte olanaksız kılar.)
–Teorik olarak çözülebilenin pratikte çözülemezliği
(Önermelerdeki bilgiler %100 doğru olmayabilir. Bunlardan
çıkarılacak sonuçların analizi de yapılamayabilir. )
Rasyonel Davranan Sistemler
• Rasyonel aracı(agent) yaklaşımı
• Verilen girdilere uygun çıkışların üretilmesi
• Bu çıkışlar her zaman doğru olmayabilir, fakat iş tamamlanmış oluyor
• Büyük sorun uzayında çözümün aranmasını sınırlayan sezgisel
yöntem ve kuralların, basitleştirmelerin kullanımı
–Sezgisellik optimal çözüme güvence vermiyor; ama genellikle çok
yeterli çözüm öneriyor
• ‘Agent’ programlarını diğer programlardan ayıran yönler:
–Otonom (Özerk) kontrol
–Ortamı algılama
–Uzun bir zaman diliminde varlığını sürdürme
–Değişime uyum gösterme
• Rasyonel aracı en iyi sonuca ulaşacak şekilde davranır.
Aracılar
• Bir aracı alıcıları sayesinde çevresinden aldığı
bilgileri kullanarak, eyleyicileri ile çevreye bir
etkide bulunan modele denir.

• İnsan aracısı (human agent):


– gözler, kulaklar, ve alıcı olarak kullanılan diğer
organlar; eller,
– bacaklar, ağız, ve eyleyici olarak kullanılan diğer
organlar
• Robot aracısı:
– kameralar, kızılötesi alıcılar, ısı alıcısı, GPS;
– Robot kol ve bacakları, eyleyiciler için çeşitli hareket
mekanizmaları
Daha basit bir örnek: Elektrikli
süpürge dünyası

• Alıcılara gelen bilgi: bölge ve kir durumu,


Örnek: [A,Kirli]
• Tanımlı hareketler: Sol, Sağ, Temizle, Bir
şey yapma
İnsanlar her zaman rasyonel
düşünür mü?
• Mantıklı (Rasyonel) / İnsansı
• •1 NUMARALI TELEFON
• –Quad-core 2.5 GHz
• –5.1 inches
• –1080 x 1920
• –16 MP
• –2800 mAhbattery

• 2. NUMARALI TELEFON
• –Dual-core1.3 GHz
• –4.0 inches
• –640 x 1136
• –8 MP
• –1560 mAhbattery
YZ problemleri konuları nelerdir ?

•Arama (Optimum/Yaklaşık çözüm)


•Oyun teorisi
•Mantık
•Bilgilerin ifade edilmesi
•Planlama
•Doğal Dil İşleme
•Kavrama
•Robotik (Çözümü harekete dönüştürme)
•Öğrenme
Yapay Zeka Avantajları
Yapay Zeka Avantajları
Yapay Zeka Avantajları
Yapay Zeka Dezavantajları
Yapay Zeka Dezavantajları
Yapay Zeka-Makine Öğrenmesi-Derin
Öğrenme
Yapay Zeka-Makine Öğrenmesi-Derin
Öğrenme Arasındaki İlişki
Yapay Zekanın Diğer
Teknolojilerle İlişkisi
Nesnelerin İnterneti
Robotik
Bulut Bilişim
Siber Güvenlik
Endüstri 5.0 (İnsansız Teknojiler)
Büyük Veri
Artırılmış Gerçeklik - Sanal Gerçeklik
Yapay Zeka Kullanım Alanları
Yapay Zeka Kullanım Alanları
Yapay zekânın başlıca kullanım alanları olarak, aşağıdaki uygulamaları
sıralamak mümkündür:

Görüntü İşleme
Yüz Tanıma
Güvenlik ve Gözetleme
Sosyal Ağlarda Fotoğraf Etiketleme
Spor Analitiği ve Strateji Optimizasyonu
Sentetik Görüntü Üretimi
Sahte Fotoğraf ve Video Üretimi

Büyük Veri Analitiği


Büyük Veri Analizi ile Davranış Analizi
Yapay Zeka Kullanım Alanları
Metin İşleme
Çeviri Servisleri
Çevrimiçi Sohbet ve Asistan
Sosyal Medya Analitiği ve Duygu Durum Analizi
Kişiye Özgü Yazım Düzeltme ve Öneri

Veri İşleme
Öneri Sistemleri
İlan Öneri
Müzik Öneri
Müşteri Deneyimi ve Müşteriler için Akıllı Kampanya Önerisi
Hava Durumu, Trafik Yoğunluğu Gözeterek Rota Planlama
Periyodik Bakım ve Onarım Kestirimi
İşe Alım ve Performans Değerlendirme Sistemleri
Oyun Motorları
Yapay Zeka Kullanım Alanları
Sağlık Verilerinin Analizi ve Tedavi Planlaması
Tanı Koyma ve Tedavi Planlama Sürecinde Doktorlara Yardımcı Olan
Uygulamalar

İnsansız - YZ Destekli Sürüş Sistemleri


Otonom Araçlarda Karar Destek Sistemleri

Sigortacılık ve Finans
Sanal Asistanlar
Hasar Yönetimi
Sahtekârlık Tespiti ve Önleme, Anomali Tespit Uygulamaları
Yapay Zeka Kullanım Alanları
Tarım ve Hayvancılıkta Akıllı Uygulamalar
İnsansız Hava Aracı (İHA) ile Görüntü İşleme Temelli Hassas Tarım
Uygulamaları
Hassas Hayvansal Üretim

Siber Güvenlik
Siber Saldırıları Tespit ve Engelleme için Uzman Sistem
Kötücül Yazılım Analizi

Ses İşleme
Müzik Tanıma
Sesli Asistanlar
Sesli Yanıt ve Şifre
Konuşmadan Metin Sentezi
Metinden Konuşma Sentezi
Yakın Tarihte YZ uygulamaları
• IBM Deep Blue 1997’de dünya satranç şampiyonu Gary Kasparov’u yendi.

• 2007’de bütün dama hamlelerini oyunun sonuna kadar kontrol edebilecek bir
YZ modeli geliştirildi.

• 1996’da 60 yıldır kanıtlanamayan Robbins sanıtı (Robbins conjecture) YZ ile


bilgisayar tarafından kanıtlandı.

• Pittsburgh’dan San Diego’ya yolun %98’ini kendi başına kullanan araba


başarıyla test edildi.

• 1991 Körfez savaşı esnasında Amerikan ordusu taşıyıcı, kargo ve insandan


oluşan 50,000 birimlik kuvvetin lojistik plan ve işbölümünü YZ ile
gerçekleştirdi.

• NASA uzay araçlarındaki makine ve insanların operasyonlarının işbölümünü


YZ sayesinde planlamaya başladı.

• Proverb adlı YZ programı kare bulmacaları çoğu insandan daha iyi çözer
duruma geldi.
Günümüzde YZ uygulamaları
• Sürücüsüz arabalar (Darpa yarışması,132mil)kullanılmaya
başlandı.
• Mars’ta otonom bir robot kullanıldı.
• Kısıtlı alanda konuşma anlayan programlar( Pegasus
seyahat yardımcısı)geliştirildi.
• Konuşmayı yazıya çeviren programlar (Google Speech to
text) geliştirildi.
Günümüzde YZ uygulamaları
• Otomatik Teorem ispatlayıcılar geliştirildi.
• Ameliyat robotları (HipNav) geliştirildi.
• SKICAT: Uzay teleskoplarından gelen terabyte’larca
görüntü verisinde ilginç nesneleri tanımlayan program
%94 sınıflandırma başarısı sağladı.
• Jupiter: Hava tahmin sistemi
• Googlenews: Canlı gazete oluşturan sistem
Günümüzde YZ uygulamaları
• Ev işleri yapan robotlar (Akıllı Evler)
• Kendi kendine giden taşıtlar
• Uzay araştırmalarında kullanılan otonom araçlar, uzayda
koloniler kurabilmek için gezegenlerde altyapı oluşturan robotlar
• Semantik (anlamsal) web’in günlük hayatta makineler ve
insanlar tarafından kullanımı
• Gerçek zamanlı her dilden çeviri yapabilen tercüme sistemleri
• Gelişen biyo-sibernetik uygulamalar (yapay kol, yapay bacak,
yapay göz, cyborg, vs)
• Dijital Kameralar: Otomatik yüz bulma ve odaklanma gibi
özellikler eklendi.
• Bilgisayar oyunlarında zeki karakterler görülmeye başlandı.
AKILLI şEHiRLER
AKILLI şEHiRLER
AKILLI şEHiRLER
• Proje aşamasından başlayan
tasarım çalışmalarında veriler
şehrin kaynaklarını, tesislerini ve
imkânlarını, şehir sakinleri için
trafik, park yeri, sinyalizasyon, atık
yönetimi gibi konularda hayatı
kolaylaştıracak şekilde
yönlendirilebilir.

• Ulaşım çeşitliliği, kamu hizmetleri, enerji tüketimi vatandaş için optimize


edilirken malzeme israfı ve üretim maliyetleri tüm süreçlerde azaltılabilir.
• Şehrin dört bir yanına yerleştirilmiş çok sayıda kamera kayıtları ve diğer
cihazlarla algılayıcıdan toplanan veriler, bilgiler çok olumlu bir şekilde
değerlendirilebilir.
AKILLI şEHiRLER
TURiZM
• Temassız kullanım olanakları ile uçuşların
kişiselleştirilmesi, otel rezervasyonu ve ön
büroya uğramadan odaya giriş olanaklıdır.
• Müşteri bilgilerine göre oda çeşidi, kat
tercihi, yastık türü gibi özel seçenekleri
yanında müşterinin kendi cihazı ile oda
kapısını açabilmesi, ısıtma, aydınlatma ve
televizyon kumandası uygulaması olasıdır.
• Havaalanlarında uçuş biniş kartı almak, çıkış kapısına yönlenmek, bagaj
konumu bilgisi, bekleme zamanı değerlendirme alternatifleri gibi bilgiler
kolaylıkla sağlanabilir.
• Turistlere nerede oldukları, yakındaki toplu taşıma hizmetleri bilgisi, ilgi
alanlarına göre çevrede ilgi çekebilecek etkinliklerin programı mesaj ile
gönderilebilir.
AKILLI ÜRÜN (EV,ARABA)
OTOMOTiV VE ULASIM
AKILLI ÜRÜN (ARABA)

• Uyarı veren bir ürün aynı anda


hem kullanıcısına hem de
üreticisine uyarı mesajı gönderip
sorunun kaynağını üreticiye
aktarabilecektir. Üretici ya da
bizzat ürünün kendisi ise ürün
henüz çalışır durumdayken ilgili
hatayı onarabilecektir.

• Dinamik ve web bağlantılı akıllı ürünler tüketicilerin yaşamında daha aktif rol
üstlenecektir. Mesela, kendisinin nasıl üretildiği, nerelerde satıldığı veya
kullanılabileceği üzerinde ürünlerin daha fazla aktif ve işlevsel katılımı
olacaktır.
SAGLIK HiZMETLERi
TARIM UYGULAMALARI
ASKERi UYGULAMALAR
Giyilebilir Teknolojiler

• Giyilebilir teknoloji, aksesuar olarak ya da kıyafetin bir parçası olarak


giyilen teknolojik ürünleri tanımlamak için kullanılan genel tabirdir. Birçok
giyilebilir teknoloji ürünü var olsa da, aralarındaki en popüler olanlar
hareket takip ekipmanları, akıllı gözlükler ve akıllı saatlerdir.
Akıllı Gözlükler

(Google Glass, Microsoft HoloLens 2 , Xiaomi Glass, Apple


Glass)
Akıllı Saatler

Alivecor Cardia Band


Öneri sistemleri
Yapay zekanın en yaygın kullanım amaçlarından biri, geçmiş verilere dayalı
olarak öneride bulunmaktır. Örneğin, bir medya akış hizmeti izlemeniz veya
dinlemeniz için bir sonraki içeriği önerdiğinde yapay zekadan yararlanarak
geçmişte izlediklerinizi ya da dinlediklerinizi analiz etmekte, tüm kullanılabilir
seçenekleri özniteliklerine göre filtrelemekte ve sizi eğlendirme olasılığı en
yüksek olan seçeneği sunmaktadır. Alışveriş yapmakta olduğunuz web sitesi,
sepetinize ekleyebileceğiniz aksesuarlar veya ilgili ürünler önerirken yine benzer
bir şekilde yapay zekadan yararlanmaktadır.
İstenmeyen Posta Filtreleri
Birçok e-posta platformu, istenmeyen postaların gelen kutunuzu
doldurmasına engel olmak için yapay zekadan yararlanmaktadır.
Sisteme yeni bir e-posta geldiğinde yapay zeka, istenmeyen
postaya işaret eden sinyaller olup olmadığını belirlemek için e-
postayı analiz eder. E-posta yeterli sayıda ölçütü karşılıyorsa
istenmeyen posta olarak işaretlenir ve karantinaya alınır. Siz
yanlış işaretlenmiş e-postaları düzelterek veya filtrenin kaçırdığı
istenmeyen e-postaları işaretleyerek geri bildirimde
bulunduğunuzda sistem bu geri bildirimlerden bilgi edinir ve
parametrelerini ayarlar.
Akıllı Ev Teknolojileri
• Evinizde otomatik hale getirilen hemen her işlev için
yapay zeka kullanılır. Bunlara örnek olarak, verilen
komutları dinleyen elektrik lambaları, tercihlerinizi
öğrenip gün boyunca kendini ayarlayan termostatlar ve
kendi başına dolaşabilecek şekilde evinizin yapısını
öğrenen akıllı elektrikli süpürgeler verilebilir.
Akıllı Alışveriş
Sağlık Veri Analizi
• Dünyanın dört bir yanındaki sağlık kurumları araştırma, test,
tanılama, tedavi ve izleme faaliyetlerinde yapay zekadan
yardım almaktadır. Sağlık kurumlarından bazıları, doku
örneklerini analiz etmek için yapay zekayı kullanarak daha
doğru tanılara ulaşabilmektedir. Bazı şirketler, yapay zeka ile
klinik verilerini analiz etmekte ve hastaların tedavilerindeki
eksiklikleri tespit etmektedir. Bazı şirketler ise yapay zeka ile
milyarlarca bileşiği analiz ederek kimyagerlerin daha hızlı keşif
yapmasına ve klinik denemeler için uygun adayları
belirlemesine olanak tanımaktadır.
Sürücüsüz Araçlar
• Günümüzün en kompleks yapay zeka sistemlerinden biri de
sürücüsüz ve diğer otonom araçlardır. Bu sistemler, insanların
araç kullanırken sergilediği düşünme şeklini simüle eden
birçok süreci bir arada yürütür. Görüntü tanıma işlevinden
yararlanarak trafik işaretlerini, sinyalleri, trafik akışını ve
engelleri tespit ederler. Hedefe ulaşmak için izlenecek en
uygun rotayı belirlerler. Bu sistemler ayrıca sorunları önceden
tespit etmek ve yazılımlarını güncelleştirmek için gerçek
zamanlı olarak veri gönderir ve alır.
Çeviri Sistemleri
Görüntü işleme (Yüz Tanıma)
Nesne Tanıma
Robot
Günümüzde YZ Örneği

DRONE İLE İLAÇLAMA


Kentte yaygınlaşan yeni sistemle zaman, maliyet ve
işçilikten yüzde 50'nin üzerinde tasarruf sağlanması ve,
tarımdaki girdi maliyetlerini düşürerek verimi artırmak
planlanmaktadır
Dijital Dünyada Yapay
Zeka(2021)
Örneğin, Google her gün
görüntülenmekte olan 3.7 trilyon
sayfadaki tıklamaları, linkleri ve
içerikleri analiz etmekte ve arama
sonuçlarını, size özel reklamların da
yer alacağı şekilde milisaniyeler
içinde göstermektedir.

Dijital dünyanın geleceğine yönelik


gerçekleştirdiği araştırma çıktısına
göre dünya üzerinde gerçek zamanlı
veri miktarı 2018 yılında 33
ZettaBytes (ZB) iken 2025 yılına
kadar beklenen rakam 175
ZettaBytes.

(1 ZettaByte =1099511627776 gigabayt)


Ya Yapay Zeka Ya Son
Küresel Düzeyde Yapay Zeka

Yapay zekânın etkisi ile sağlık, eğitim, PWC’nin (2018) raporunda yapay zekâ
kamu hizmetleri ve rekreasyonu teknolojisine en fazla yatırımda bulanan
kapsayan hizmet sektöründe %21, iki ülke olan ABD ve Çin’in bu alanın
perakende ve toptan ticaretin yanı sıra yaratacağı ekonomik değerden toplamda
konaklama ve gıda hizmetlerinde de 10,7 trilyon dolar kazanç sağlayacağı
%15 artış beklenmektedir. beklenmektedir. Ayrıca bu rakamın
Yapay zekâ teknolojisinin 2030 yılına yapay zekânın küresel ekonomik
kadar potansiyel olarak 15 trilyon etkisinin neredeyse %70'ini oluşturan
dolarlık bir ekosisteme sahip olacağı ekonomik hacim olacağı
öngörülmektedir. vurgulanmaktadır
Yapay Zeka Kullanan Şirketler
Yapılan Yatırımlar
Ülkemizin Yapay Zeka Stratejisi
Cumhurbaşkanlığı Dijital
Dönüşüm Ofisi Başkanlığı
ile Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından
hazırlanan, Türkiye'nin 5 yıllık
dönemdeki yapay
zeka çalışmalarına yön
verecek ilk "Ulusal Yapay
Zeka Stratejisi" (UYZS) Bilişim
Vadisi'nde kamuoyuna
tanıtıldı.
Ülkemizin Yapay Zeka Stratejisi
2025 yılına kadar yapay zeka hedefleri
•Yapay zeka alanının Gayri Safi Yurtiçi
Hasıla’ya katkısı yüzde 5’e yükseltilecek.
• Yapay zeka alanında istihdam 50 bin kişiye
çıkarılacak.
• Merkezi ve yerel yönetim kamu kurum ve
kuruluşlarında yapay zeka alanında istihdam
bin kişiye çıkarılacak.
•Yapay zeka alanında lisansüstü düzeyde
mezun sayısı 10 bin kişiye çıkarılacak.
Ülkemizin Yapay Zeka Stratejisi
2025 yılına kadar yapay zeka hedefleri
•Yerel ekosistemin geliştirdiği yapay zeka
uygulamalarının kamu alımlarında
önceliklendirilerek ticarileştirilmesi
desteklenecek.
• Uluslararası kuruluşların güvenilir ve
sorumlu yapay zeka ile sınır ötesi veri
paylaşımı alanındaki düzenleme
çalışmalarına ve standartlaşma süreçlerine
aktif olarak katkı verilecek.
• Uluslararası yapay zeka endekslerindeki
sıralamalarda Türkiye’nin ilk 20 ülke
arasında yer alması sağlanacak.
Yapay Zekâ Uygulamalarında Sık Kullanılan
Programlama Dilleri ve Kütüphaneler Nelerdir?
•Yapay zekâ uygulamaları genellikle açık kaynak ekosisteminde
sürdürülmektedir. Bundan dolayı birçok programlama dili, kütüphane ve
uygulama ortamları mevcuttur.

•Programlama Dilleri Kütüphaneler


•Python • TensorFlow
•R • Keras
•C++ • PyTorch
•Java • Knet
•Lisp • Apache Spark
•Prolog • Scikit-learn
•C vb. • OpenCV vb.

You might also like