Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 1-15

~ TURK\:E ANLAMI ':f>o

15- Hier Sfiresi

Mekke'de inmi~tir
99 ayettir.

Bismillahirrahmanirrahim
l. Elif, Lam, Ra. Allah teala bununla ne kastettigini en iyi bilendir. Bunlar,
bu ayetler kitabm, Kur'an'm ve hakk1 batildan ay1np-ortaya pkaran
2
Kur'an'm 1 ayetleridir.
2. 0 kafirler, k1yamet giiniinde kendi durumlanyla Miisliimanlann durumla-
nm gordiiklerinde ~ok kere3 arzu, temenni edeceklerdir ki, ke~ke
Miisliiman olsalard1.
3. Ey Muhammed! Onlan, kafirleri btrak, yesinler ve diinyalanndan fay-
dalansmlar ve uzun omiirlii olmak ~eklindeki ve bundan ba~ka diger
emelleri onlan iman etmekten oyalayadursun. Artik yakmda son
akibetlerini bileceklerdir. Bu hiikiim sava~ ayeti inmeden onceydi.
4. Biz ancak helak edili~ine dair bilinen, belirlenmi~ bir yaz1s1 olan iilke
4

ahalisini helak ettik.

1
~Tj.,; kelimesi s1fat ilavesiyle '-:-'~i kelimesi i.izerine atfedilmi~tir.
2
..,...~\ ..:.,~T terkibindeki izafet ~ anlammdad1r.
3
~) kelimesi hem ~eddeli olarak (~) ~eklinde) hem de (bizim okudugumuz k1raatte de
oldugu gibi) ~eddesiz olarak (~) ~eklinde) okunmu$tur. Ayetteki ...:...; c;okluk bildirir;
nitekim bu temenni onlardan c;ok defa sad1r olacaktir. Ayetteki ~) nin azhk bildirdigi
de soylenmi$tir; zira ba~lanna gelen belalar onlan o kadar deh~ete di.i~i.irecek ki, sadece
ayild1klan nadir zamanlarda bu temennilerini dile getirebilecekler.
~) ~ sozi.indeki ~ zaittir.
4

72
 Ayet No : 1-15 15/ Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

1
5. Hi~bir ii mm et, ecelini ne ge~ebilir, ne de ondan geri kalabilir.
6. Ve Mekkeli kafirler Hz. Peygamberer'""1 dediler ki: «Ey iizerine zikir,
Kur'an indirildigini zanneden ki~i! Siiphe yok sen elbette bir delisin.»
7. «Eger sen bir peygamber oldugun ve bu Kur'an'm Allah katmdan oldugu
konusunda dogru sozlii kimselerden isen bize melekleri getirmeli
degil miydin?»
2
8. Allah teala buyurdu ki; Melekler ancak hak, azap ile iner ve o Melekler
azapla indigi vakit onlar miihlet verilmi~, ertelenmi$ olmazlar.
9. Siiphe yok ki, o zikri, Kur'am Biz indirdik Biz3 • Ve muhakkak ki,
onu degi$me ve tahriften; fazlala$ma ve eksilmeden koruyacak olan da
yine Bizleriz.
10. Ve andolsun ki, senden onceki kavimlere, fokalara da peygamberler
gondermi~tik.
11. Ve onlara ne vakit bir peygamber gelse onu alaya ahrlard1; t1pk1
kavminin seni alaya ald1g1 gibi . Bu ayet Hz. Peygamberer'""1 bir tesellidir.
12. i~te boyle bu ki$ilerin kalbine (alaylt) yalanlamay1 soktugumuz gibi aym
~ekilde onu, o (alaylt) yalanlamay1 giinahkar olan Mekkeli kafirlerin
kalplerine de sokanz.
13. Onlar O'na, Hz. Peygambere1'""> inanmazlar. Halbuki oncekilerin
siinneti, Peygamberlerini yalanlamalan sebebiyle Allah'm onlara azap
etmesi $eklindeki adeti gelip ge~mi~tir. i$te bu ki$iler de aym onlar gibidir.
14. Ve eger onlarm iizerine gokten bir kap1 a~sak da oradan, o kap1dan
yukanya ~1kacak olsalar,
15. Elbette diyeceklerdir ki: «Herhalde gozlerimiz boyand1, belki de
biz biiyiilenmi~ bir topluluguz ki bu bize hayal olarak goziikiiyor.»

~ KELiME ANLAMI ~

HI ~)Y, Hier Siiresi (Nedir?! *4 Mekkidir ~\ .)~j 8 Doksan dokuz ayettir

~I H Allahm ismi ile (ba~lanm) <6i;lc A/lair ki,) r-:=:-Jll ~;JI Rahman ve rahim olan
' .
1. )1 Elif, Lam, Ra 4"\ Allah (Nedir?) ~i En iyi bilendir (Neyi ?) ~~\~ Maksad1m (Ne
ilc?) J..lJ\ Bu ayetleri ile ~ Bu ~4\il ~~ Bu ayetler (Ncdir ?! ,;>\ jj1 y~I ~4l
Kitabm Kuran'm ayetleridir. ~ ~ i_;\j, ~lj Buradaki izafet min

~lJj Kuran'm ~ Apa~1k

manasmdadtr (Daha neyin ayetleridir?) (Dyle Kuran ki,)
. '

1
~\ ~ soziindeki ~ zaittir.
2
J) fiilindekiiki ~ harfinden birisi hazfedilmi~tir. (Ayetin j_µ ~eklinde okunu~u ba~ka
bir k1raate goredir. Bizim okudugumuz lmaatte ise ayet J) L4 ~eklinde okunur. Buna
gore ayetin manas1 ~oyledir: "Biz Melekleri ancak hak ile indiririz ... ")
3
~ kelimesi .'.i!'nin ismini tekit ic;in yahut fast! ic;in gelmi~tir.

73
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi AyetNo: l-15

Ji?~I
,..
:_r, ~ ~
,,...
,..
Hakk1 batildan ay1ran ~ Atfedilmi~tir (Ne ile?) ~ ~ ~~~ ,,.,..

Bi r s1fat ek lemekl e

2. ~) <;::ogu kere ~lj ..:.:~ ~ =1~ $eddeli ve $eddesiz okunmu~tur ~Y. Oiler
A Temenni eder (Kim?) 0:~1 0 kimseler ki 1_,)5' inkar ettiler (Ne za11ia11

di/er/er?) r
~~I Y- K1yamet gi.ini.i (Ha11gi a11da ?) 1p~ l ~ l Gordi.iklerinde (Ncyi?)

~\.>-Kendi hallerini ~I JI.>- j Ve Mi.isli.imanlann halini (Ney i di/er/er?) _;J

1)\S Ke$ke olsayd1lar (Ne?) ~ Miisliiman ~ ..;.,)) 'Rubbe' c,:okluk
ifade eder ~ ~ ~~ Zira onlardan c,:okc,:a vuku bulacakt1r (Ne ?) ~i ~ Bunu
temenni etmek J._! ;:1) J..f3 Azlik ifade ettigi de soylenmi~tir Jlyi> \11 0~ Zira
(k1yametin) korkulan ~jj Onlan deh~ete di.i~i.irecek 0)_~l ~ Boylece
kendilerine gelemeyecekler ki, ~i lj.~ o;! J;- Bunu temenni edebilsinler J. ':l•l
:J.Ji .JL,;.\ C::ok kendilerine geleb il ecek ler
fl .. , " -

3. ~) On Ian b1rak ~ ~ jilijl ~ )i Ey Muhammed! Kafirleri terk et 1).54

Yesinler 1_,;: o;!) Ve eglensinler (Ne ile?J ~t;~ Di.inyalanyla ~_j Ve on Ian
oyalasm rJ~ Onlan me~gul ets in (Ne?) j.A\i1 Arzulan (Neye oln11 amt/an?) ~A
_r.;j1 Uzun omre
,..
~_,:l. j
,..
Ve diger $eylere (Neden 111c~g11l
,
etsi11?) ~~~I
I
(.}:- im andan
.,

0~ .Jj-J Yakmda bilecekler (Neyi?) ~;i ~~ i$I erin in sonunu llAj Bu

~~~ ;\Ji ~ Sava$ emredilmeden onceydi
4. t.:5:.1.,;,j Lo j Biz helak etmedik (Neyi?) ~j ~~I~ ~ Hii;bir iilkeyi, min zaittir
~l i:) (Ulke ile) onun halk1 kastedilmi$tir ~\ Ancak (helak ettik) (Ne old11g11
!talde?J 4Jj Onun ii;in vard1r (Ne?) ~t:?' Yaz1 ~l Ecel (Dy le yaz 1 ki,) f).;.A
Bilinen :; _,.1;,_,o Belirlenmi$ (Ne i~in ?) 4-?'-);, ~ 0 i.ilkenin helak edilmesi ic,:in

5. ~ Lo Gei;emez (K im ?) ~i ~~I~ ~ Hii;bir iimmet, min zaittir (Neyi?) ~j

E~elini 0_,?~ Loj Gecikemezler de~ 0_,).~ Ondan geri kalamazlar
6. i)lij Dediler ki: ~ )L:i5 -sl Yani , Mekke kafirleri (Ki111e? ) ~ Peygamberimi ze
(s.a.v.) (Ne dediler?) <..>~I
. ~j ~ Ey o ki$i ki, ~ J) Kend~i ~ine indirildi (Ne?) ,

}~I Zikir ~T _)}1 Kuran (Neye gore?) ~~ J. Kendi iddiasma g6re J..G\
Muhakkak ki sen (Nesi11?) 0~ Elbette delisin

7. ~G ~ Lo jl Bize getirmeli degil miydin? Levma; Hella manasmdadir (Kim i?)

74
 AyetNo: 1-15 15/Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

&l.JL Melekleri , ; :s 01 Sayet isen (Kimlerde11?) 0J-?WJI ~ Dogru

soyleyenler-den (Nerede?! ~ .it~ ~_;.; J Peygarnber olduguna <lair si:iyledigin
si:izde (Dahn hn11gi siizdc?! ~T).ii 11;, 0u Ye bu Kuran'm ~I ~ ~ Allah indinden
olduguna <lair si:iyledigin si:izde

8. JL>0 J~ Allah Tea!a buyurdu ki : j_;; LA inmez ~<.81 L5j_;_l Jl;.. u Bu

kelimede, aslmda bulunan iki 'Ta' harfinden bir tanesi hazfedilrni$tir. (Kim?) ~~I
Melekler 'i\ Ancak (iner) (Ne ite?) ~~ Hak ile ';"ilJ~ Azap ile 1)l5 LA j Ve
onlar olmazlar (Ne zaman?) I~\ 0 zaman ';"llJ~ ~JUI ~JJ Zr.:- ~i Melekler
azap ile indiklerinde (Ne olmazlar?) 0:P Miihlet verilmi$ 0:; y Bekletilmi$

9. d\ Dogrusu biz ~ Biz (Nn/11111 kcli11wsi 11edir?! 0~ r '}_ ~t inne'nin ismini tekittir _;1
j..,aj Yeya zamir-i fasild1r ci_j indirdik (Neyi?) }~I Zikri ~\)1 Kuran'1 dv Ve
muhakkak ki biz :J Onu 0~L>J Elbette muhafaza edecegiz (Nede11?! ~
J:¥JI Degi$tirilmek ~plj Tahrifedilmek ~l ;;, ~~l \j ~)~_jlj Ziyade ve noksandan

10 . .liJj Ve andolsun ki, kesinlikle l:.Lj\ Biz gonderdik (Ne z aman?) .•l!:i ~
Senden once
.
(Ne?) ')\..;..) Peygamberler (Kim/ere?) e:H J Milletlere ~),

Toplulukl ara (Dyle toplu/11k/11r ki,) ~.J\11 (Senden) evvelki

11. r~-:4 ~lS LAj Onlara gelmez idi (Kim?) ~_,...;.) ~ Bir peygamber i)lS ~\
Ancak olurlardt ~ O'nu (Ne ol11rlard1?) 0) ~ ' l Alaya ahyor (Ne gibi?!

0 ~_;.; ~ lj4.: ~ LS' Kav minin seni alaya ald1 g1 gibi ~ ~ - I '~ I~ j Bu ayet
Peygamberimi z (s.a.v.) i9in bir tesellidir

12. ~ls i$te boyle ~ Biz onu sokanz 0+5::J1 q t,;.~~ ~ ~i Yani ,
yalanlarnay1 soktugurnuz gibi (Ne reye?) ~) ';" }i J Bunlann kalbine ~i; Onu
da girdiriri z (Nerey e?) ~.r.-JI y _,ii J Su~lularm kalplerine ~ -:> L.6 ~t
Yani , Mekke kafirl erinin

13. 0~1 :J iman etmezler (Kime?) ~ O'na ~ ~ Peygamber'e (s.a.v. ) cl;:. .Uj
Halbuki ge~mi$tir (N e?) ~_;\11 8 Evv~lkilerin siinneti ~ ~I 8 ~t
Yani , All ahm onl ar hakkmdaki adeti (0 dn 11 edir?) r~ :~F ~ On Iara azap etm esidir
(Ne sc/Je/Jiyle?) ~o.~1 ~~ Peygamberl erini yalanlamalan sebebi yle ~ 'f _µ j
;.+l ~ ~ i ~te bunlar da onlar gibid ir
1

75
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 1-15

14. &:i Jj Sayet a1;sayd1k (Kim e?) r~:lc. Onlara (Ne?)~ ~ Bir kapt (Nereden?) ~
~WI Gokten lfo Ve olsalardt (Nerede?) ~ Orada '"'(~\ r-1 Kap1da (Ne

olsn lnrdt ?) 0~~ Yukan t;1k1yor 0 3 ~ Yi.ikseliyor olsalard1

15. 1)W Elbette derlerdi ki: l.J\ Herhalde ._:.. ~ Dondiiriildii .;,..l.;., Kapattld1
(Ne?) ~jW:z.;l Gozlerimiz J Daha dogrusu ~ Biz (Neyiz?) fJi Bir
topluluguz ki, 0.Jj~ Biiyiiye tutulmu~ ~~ ~t ~ Bu bize hayal
olarak gori.ini.iyor

76
Ayet No : 16-31 15/Hicr Sfiresi Celaleyn Tefsiri

L\11j 0l1_r:.Jlj ~1jyJ1j jjllj µ1 ).s. .)l ~G:-J;, ~WI J 1d;;~ ~j,
wl}JI
;, J·t.:..o
-! ~J , , 0_,.;j1 J- _;}ll1 J- L?' .1>J1
. J- <..)""')1 J- ..:..i}J1
.
-
J
01~1 - ~j,:. !\\,J
-· J

~ j ~-!~ j 01~1j j_j]I lJ j ~_)> Jlj ~ }.Jlj µ1 ~ j ~-r-11 ~jl;.:JI ~ ~ ;:J1

_;)1~j 0) ~ d1j L\11 lJj ~lj 0l1_r:.11 ~j ~lj ~\:: !l\j ~1jyJ1
-' ,

.Lp~ ~ h.UJ1- JI -<iL ·'U.Uf -~ 'ill1 - '.1>J1 ~ , -,~ ~, 0 . !._ i1 ,

"\ ,__~~di i.:.r..r- ,'f' ; , yv ; "\ .'.JJ'f' y J L? . J u JJ Y"""' J

::,:. •\ . ,:i._ : <I ,L ~\ 1- . , .11'.r!~ , 0\.1.;,J, \<" : ~ . : ~IL .&:u,~ -~

0J'-'-" l(' r ...r-' iz ,r r,?.' Y' "\1-l_,,.) i K J , .. '-!"' c.:rr ~ ; "\ , Jr
~
. -
·\
J
~
., - J
·1 ~ r -' J,, .,
~ ,_r,:. ..:S
. .r~< .&:If~~, ~ '01~ '· ~li~
"\~ u.:;- . ~ . r ~ "Zc
A ;;:_-<I\
-

1: 1:.
~ ..
L ijr-'
•' ;: -)a, ...:...,1. Y- ~ '11.:.>-
...
,,{, \" \~
... "Z ~JJ
.. ~
~ ~\ -1- l,l,~. "\
.. Jr ,&:u,Ll;:io ~J
~ ·\11Jr
-~

~0~ ~~Lu~~ 1d-~j~ ~~ r,_,.\M ~~ CiJ)y ~~JS'~~ ~lj~

01 -ll1 J- ~1
; J --;
: ·'rf~~ ~ ··· 1- Dr
i f "Z ·~-Jl 0.:-:-3 f:
..:_~ ..'. 1 : --~ ~ <I d....>. , .._,_#Ji , ~1 :
- ,yJ 'f' , - .J ; . J -! , i f

' -Ll; ,&'.~\~ ~ LlJJ.y ~\ ,, · ;: ~ ~Jsl : ,&'.: ~ L4 ,Lj\ -1- ~I ' '! ~ •' \.J~
t?. "\ , r- , , - ~"' , ) "Zl r'f' "\ !.Ji" ~ Jf- ; i- \_;,,;\11 J-
~&1) t~)I tL)J, dWI ~ ~ ~~ ~ ~~~!~fa LAj~ ~1)­
~_,_~Y.:~ :.li, 1_jb ~{L.4~, '-;"'l>....:JI ~~~\ cY Wj~, ~l.4 ~l~) ~l>....:JI ~
~~-J ~
....r - .i ~ ..:_~I G1 -~ ~<.~L 81 :"
.. ' J ~ ~ !.J r r-:: '- ; , ?
. ~1 h&J. ~ ··LJ4 ~ r·!.=\G-J
- '-? "\~ ~-3 ,
u
: - . ~1 .&:~ <: : ~ ~ ~I ~- ~'J'f'
if'-? "\\ - ; ~ -
-1- -\~ i1 - , ..S : 0 \J1 ,&:~, 0 :. 1-i1
~ ~ ! ~ . "\~Ji Y-3.Y
\1 : ··G1 L1ffc~ ~ ·i::·~i1~~ -~- ~T~:J : -l~i1 : -li
i-Y-,, c.5' ; J..j': "\ ~-sdt ,.Y...(": , 'J "f' i if ~ if i
~J-~
"f' ~ .i,G.~1 ~, -1- ~ J.· ·'W · ,, :. ~ _, -it-.J
:01. ,.._11> 01!.Jr
-~ ....
. - ,. "Z·---"
~- .. • r . - - "\ ' .. . - \ .;---:. Y'
'
, l:..i11
--

~ 1;! ~_;...;, ~i il.aL.o ~ p ~~ ~ ~~~ ~~ f~T ~0G~I 1~~1;.

~1 ~ ~1;_~
"f"
' l'.I " , ~ - i1
~ •. . .rJ r...r::-'
..
d. "\Lol>J\ -:i._
. J "f"
-~:, A(~';\ 0.'.r--"r
_r.!'--4
._ . . "'~
--=
! • -~ ~ -
Y
·1 ~
·,:, L. "\,
Lt;,. c.:rr
: A.
~ ili lJ 0G:-~ '1 )~ 0 ~~ rPI -lLl ~, f~T ~ ~ ~1 ~~ ~
t)..!....:.;
'ff. ../
t;_
~
:,.. J~ u:,..,, 1•..i..:; 1. It_;. "'.-:?''"...
u .. ,r:;
jl ~ ,_I)}, j~ ~I )._ ·<11 ,,{ a)._ pLJ\
...1 ..•.. ~
• .,."J' r '2\(....1 J1' ,. .
...1

~W,1~J- l:.>-
-
·\...a1
)
.&'.
"'\ ~)) cY w~
' :
, .. ,'J' ~-?-· 1 "'\
.t~:J-~
'f'
:h~~\ "\
L~..)--"
<, \~~A. .11'.r~
, "f' "\~

~, ~s;~~ ~ ~ ~ ~~ 0:!+-';Ll ~ ly.Z, f~'Y. ~;; ~! ~Jj.ll

~'.>Ll1 0f 0L5 ~1 yt yi ~~! ~~, ~1~U ~ ~t£Z) 0~1 H15 ~I
.&:tr~ ~ ~u1 -- 0 <-- 01~ : <:· 1·' -·1~
"\~ i.:.r.. .: t: ~ r if(:::-"- "ZU:' r
77
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 16-31

~ TURK\:E ANLAMI ~
16. Andolsun ki, Biz gokte say1s1 on iki olan bun;Iar yaptik; bu bun;;lar
~unlard1r; 1. Hame l/Ko~', 2. Sevr/Boga, 3. Cevza!ikizler, 4. Seratan/ Yenge~,
5. Esed/Aslan, 6. Sunbule/Ba,mk, 7. Mlza n!Terazi, 8. Akrep, 9. Kavs/Yay,
10. Cedy/Oglak, 11. Delv/Kova, 12. HQt/Bal1k. Bur9lar, donen yedi y1ld1zm
menzileleridir. Omegin ; Ko9 ve Akrep bur9lan Merih yild1z111a, Boga ve
Terazi bur9lan Zuhre yild1z111a, ikizler ve Ba ~ak bun;;lan Utarit yild1z111a,
Yenge9 Burcu Ay'a, Asian burcu Gune~e, Yay ve Balik bur9lan Mu~teri
yild1z111a, Oglak ve Kova bur9lan da Zuhal yild1z111a aittir. Ve onlan
bakanlar il;in yild1 zlarla siisledik.
17. Ve onu her bir ta~lanm1~ ~eytandan alev kutleleriyle koruduk.
18. Ancak kulak hirs1zhg1 yapan, kap1p ka9an hari~! Artik onu da
yakan, delip ge9en ve par9alayan apa~1k bir ate~ par~as1, yanan bir yild1z
takip eder.
19. Yeryiiziinii de yayd1k ve orada bulunanlarl a birlikte sarsilmasm diye
onda sabit daglar b1rakhk. Ve onda her bir ol~iilmii~, bilinen ve
belirlenmi~ ~eyden bitirdik.
1
20. Ve sizin i~in orada meyve ve tah11lardan ya~ama sebepleri yaptik.
Aynca sizin i9in nz1klanm vermediginiz koleler, binekler ve davarlar
gibi canhlar meydana getirdi . Nitekim bunlara n z1k veren Allah tealadir.
21. Ve hi~bir ~ey yoktur · ki ilia onun hazinelerinin anahtarlan Bizim
2

katim1zdadir. Ve onu ancak maslahatlara gore belirli bir miktar ile

indiririz.
22. Ve riizgarlan da bulutlan a~J!ay1p onlann yagmur dolmas1111 saglayan
a~1lay1c1lar olarak gonderdik. Sonra gokteki bulutlardan yagmur suyu
indirdik de onunla sizleri suvard1k. Ve siz onun i~in hazineleri
elinizde olan hazinedarlar degilsiniz.
23. Ve muhakkak ki Biz; evet Biz elbette diriltir ve Oldiiriiriiz. En sona
kaltp da mahlukatm tamamma varisler olanlar da Bizleriz.
24. Andolsun ki Biz, Adem'den bu yana sizden once olan yarat1hm~lan da,
k1yamet gunune kadar sona kalanlan da biliriz.
25. Ve ~iiphe
yok ki onlan ha~redecek olan senin Rabbindir. Muhakkak
ki, 0 yapt1klannda hikmet sahibidir, yaratt1klanm tamamiyle bilendir.
26. Muhakkak ki, Biz insan1, Adem'i, vuruldugunda ses 91karan kuru bir
~amurdan; koku~mu~, degi~mi~ siyah balpktan yaratt1k.

27. Cinlerin babas1 olan Cann'I, iblisi de Adem'in yarat1h~111dan daha once
bedenin gozeneklerinden nufuz edebilen dumans1z bir ate~ten yaratm1~tik.

~t;..; kelimesi ~ harfiile okunur.

1

? • -
-'-'! burada LA anlammdad1r.
78
 Ayet No: 16-31 15/Hicr SGresi Celaleyn Tefsiri

28. Ve yad et o zamam ki, Rabbin meleklere demi~ti ki: «Ben kuru
bir ~amurdan; koku~mu~ siyah balpktan bir insan yaratic1y1m.»
29. «Artik Ben onu dtizledigim, tamamlad1g11n ve ona ruhumdan 1
iifledigim, verdigimde ve boylece hayat buldugunda siz hemen onun
i~in egilmek suretiyle selamlama secdesiyle secde ediciler olarak yere
kapanm.»
30. Bunun iizerine biitiin melekler hep birden secde ettiler. 2
31. Meleklerin arasmda bulunan ve cinlerin babas1 olan Seytan hari~! 0
secde edenler ile birlikte olmaktan kapnd1.

~ KELiME ANLAMI ~

16. .JiJj Ve andolsun ki, kesinlikle 1 : i·~ Yaratttk (Nerede?) ~l4.!.ll .,i Gokte
(Ne?) ~ JJ. Bur~lar).;:. ~i On iki tane j.4..:>J1 Koc; )j.llj Boga ~l~yjlj ikizler
0\1 _r=Jlj Yengec,: L\ilj Asian ~j'.: ! llj Ba~ak 01j.Jlj Terazi ~ _}.jlj Akrep

J )lj Yay ~Wlj Oglak )JJlj Kova 0 yjlj Ve baltk ~j Bunlar (Nedir?)
~·;.;JI ~1_;5:]1 J~G Yedi y1ld1z111 yorungeleridir (Oyle y1ld1 zlnr ki,) ~j~I Gezen (0
yild1zlnrdall bedcl) ~~I Mars ~ _}.jlj j.4..:>J1 ~ j Koc; ve Akrep onu ndur ~_;.,;, j..llj
J " ,, ~ ,. ,, ,, ~ ,.

Venus 01~1j j]:.11 4-Jj Boga ve Terazi onundur ~-?\..W:. j Merkur <.lj~I :Jj

~j'.: ! llj ikizler ve Ba~ak onundur ~lj Ay 0\1 _;JI ~j Yengec,: onundur ~lj
Gune~ L\i1 4Jj Aslan onundur i..S../ ~ dlj Jupiter 0 yjlj J )1 ~j Yay ve
-'
Baltk onundur j>-jj Saturn )JJlj ~WI ~j Oglak ve Kova onundur Ll.8jj Ve
biz onu siisledik (Ne ile ?) ~1_;5:]~ Ytld1zlarla (Kim i~in?) &.f ~ Bakanlar i~in
17. Li.~ j Ve biz onu koruduk (Neile?)~~ Alev parc,:alanyla (Neden?) JS~
~I 6: ~. Her ~eytandan (Dyle §eyta n ki,) \.~ jA ~) Kovulmu~
18. ~! Ancak ~ Fakat ~Kim ~I Jj..;,I Kulak htrs1zhg1 yaparsa ~
Onu c,:alarsa Wti Onu takip eder (Ne?) ~~ Alev (Dy le alev ki,) ~ Parlak
~~ ~ _;5 I~1k sac,:an bir ytld1z ~ rj Ve onu yakan ~ ji Veya onu delen '
ji
,

~ Veya onu parc,:alayan (bir y1ld1z)

19. _;;.;~lj Yeri Lj.t,;;.i.o Onu yaydtk Li.~ Onu do~edik ~lj Ve yerle~tirdik
(Nerede?) ~ Orada (Ne?) ~ljj
- Koklii daglar ~If :J ~ Sabit daglar
, ,
(Niye? )

I terkibinde u5JI kelimesinin Allah'a izafe edili~i Adem'i ~eret1endinnek ic,:indir.

...? )j
2
Ayette iki tekit bulunmaktadtr. (~ ve z.i~j )

79
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 16-31

3~ ~ Sarsmasm diye (Kimi ?) Lfµ\ Halkm1 l#ij Ve bitirdik (Nerede?) 4J

,,, ,.. J •• J

Orada (Neden?) ~~ JS' ~ Her ~eyden (Dyle li er ~ey ki,) ~Jjj.A Ol~iilmii~ r,_,.l;...o
).~ Bilinen, belirlenmi ~
'
20. ~ j Ve yaratt1k (Ki m i~in ?) ~ Sizin i~in (Nerede?) ~ Orada (Ne yarattrk?)
~W Ge~im vas1talan ~~~Ya ile okunmu~tur (0 da nedir ?) y ~lj -!~I ~
Meyve ve hububattir ~ ~ j Ve sizin i<;:in yarattik (Ne?) Y, 0 kimseleri ki,
;!
1
·) Siz olmadm1z (Neyi?) :J Onu (Ne olmad1111z?) 0-J/~ Rmklandiran \ J1 ~
i-~\ilj yljlllj Kole, binek hayvanlan ve davarlar iii1 ~ j~ ~~ Onlan sadece

Allah nz1klandmr

21. ~~ ~~l~ ~ LO ~lJ Hi~bir ~ey yoktur, in, ma manasmda, min de zaittir '1! Ancak
~~ Bizim yamm1zdadir (Ne?) ~1;.. Hazineleri ~1;.. &llo Hazi nelerinin

anahtarlan ~ p Lo j Biz onu indirmeyiz '1! Ancak (indiririz) (Ne ile?) ~~

Ol~iiyle (Dyle ol~ii ki,! ifa Belirli dWI
,
~
,
~ Maslahatlara gore
22. \3.Ljlj Ve biz gonderdik (Neyi?) (.~~\ Riizgarlan (Ne oldugu lialde?) ~\)
A~1lay1C1 ~\.>.....:JI ~ Bulutlan a~1hyor ~LO tl~) Ve su doluyor t.J)U Ve biz
indirdik (Nereden?) ~WI ~ Gokten yl.>.....:.ll Bulutlardan (Ne indirdik?) ~Lo Su
IJu Yagmur ~rSF:~ :.L; Ve sizi ~nunla sulad1k p;} L.oj Siz olmadm1z :J Onun
i~in ~~~ Hazinedar ~~~ ~1;.. ~ ~i Yani, onun hazineleri sizin
elinizde degildir

23. ~lJ Ve muhakkak ki biz ~ Elbette biz ~ Diriltiriz , ! ) j Ve oldiiriiriiz

~j Ve bizler 0)./,11 Varisleriz 0)l.)1 Geri kalanlar ~\ ~ ~)

Yaratiklarm bi.iti.ini.ine varis oluruz

24. nJj Andolsun ki, kesinlik~e ~Biz bildik (Kimi?)~}~;' di Ge~enleri ~

Sizden ~I ~ fJi Y, ~i Yani, mahlukattan gelip ge<;:enleri (Ne znniandm1 bcri?J ~
f~T 0.'.J Adem'den beri nJj Ve andolsun ki, kesinlikle ~ Biz bildik (Kimi?)

&.?\; ' ~ 11 Sona kalanlan ~~I i-Y- Jl &.}-tJ1 K1yamet guni.ine kadar kalanlan
' , '

25. ~) 00 Siiphesiz Rabbin jA 0 ~~ Onlan toplayacaktlr ~! Zira 0

(Nedir?) ~ Hikmet sahibidir (Nerede?) ~ J i~lerinde ~ Gayet iyi bilendir
(Neyi?! ~ Mahlukatm1

80
 AyetNo: 16-31 15/Hicr SGresi Celaleyn Tefsiri

26 . .liJj Andolsun ki, kesinlikle 1 : ~.;;_ Biz yaratt1k (Kimi?) f.il.J~I insam f~T
Adem'i (a.s.) (Nede11?) ~~ ~ Kuru bali;1ktan v,-:4 ~ Kuru 9amurdan (Oyte
, ' ,

~n11111 r ki,) il..a.L, ~ p Ondan t1kirt1 i~itilir) l;l ~;.;:, ~i Yani, vuruldugunda
ses (i~itilir) (Dyle balpk ki,) ~ ~ <;:amurdan ~ _;..;.i ~ Siyah 9amurdan (Dyle

fn11111rki,) ~J-;.;. Koku~mu~ ;.~~

,, Degi~mi~

27. 0~1j Ciinn'1 ~I ~i Cinlerin babasm1 ~l _;;,j Ki , 0 iblis'tir ~1 : ~\.;;_ Onu da

yaratt1k <Ne za1:ia:1?J j;i ~ Bundan once ri°T ~ j.;i ~\ Yani, Adem'in (a.s.)
yaratilmasmdan once (Neden yarattik?) r-r-:JI -:.'Ll ~ Kavurucu ate~ten jLl i.:j': 0
bir ate~tir ki 4J 0G:.; 'i Dumani yoktur fLJI ~ fu Gozeneklere niifuz eder
28. }11 j Ve hatirla 1! Hani Jti Demi~ti (Kim?) ~.) Rabbin (Kime?) ~
Meleklere (Ne demi$ti?! J! Muhakkak ki ben JJL,;. Yaratacag1m (Ne?) I~
Bir be~er (Neden?) ~~ ~ Kuru bali;1ktan (Dyle balpk ki,) ~ ~
<;:amurdan (Dyle famur ki,) ~ J-;.;. Koku~mu~
29. ~;,.;. 11µ Ona ~ekil verdigim zaman :ho ~\ Onu tamamlad1g1m zaman ~j
Ve iifledigim zaman ~~i Koydugum zaman ~ ii;ine (Neden?) i..f':".JJ ~
Ruhumdan L;.> .:,W:J Ve canh oldugu zaman ~l ~_,;JI ~0~ 'Ruh' un Allah'a

izafe edilmesi (Nedir ?! r~':J. ~? Adem (a.s.)'a bir ~ereftir lfo Hemen yere
kapanm ~ O'nun ii;in (Ne old11g11n11z fin/de?) ~+;L;, Secde eder oldugunuz
halde (Naszl?) ~ ~~ Selamlama secdesiyle (Ne sure /le?) ~s;~~ Egilmek

suretiyle

30. ~Hemen secde etti (Kim?) k;.LJ1 Melekler # Hepsi f.i_,M..;;-\ Toptan
~I~\; ~ Bu ayette iki tekit vardir
31. ~! ~! Ancak iblis harii; ~I
, ,
) _;;, 0 cinlerin babas1d1r ~-i.JI ~ 0\5
Meleklerin arasmdayd1 ~\ Yiiz i;evirdi c?! <;ekindi (Neden?) f.iA 0\ ~
Olmaktan (Kimler ile?) ~+;UI f:: Secde edenlerle

81
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr SGresi Ayet No: 32-51

&~L1JI (! 0_,50, ;~lj ~~,0,~lt ~ I.A ~..IJ} Lo ~! ~, J~ ~J~,,

l:?- ~ ~~ ~ W ? " ~1 01 J. ~ ~ ~~~ .)I ~ J~,, ~~
~(~) K ) ~~t ~lr-:JI ~ ~j ~I '?l ~~ &l1 JGt ~© !.Jµ
\Y J ! ~:,~~U ~)JG, ~1_;.j1 ~Qi q.i+JI \Y ) ! Ll1 ~JG, :;_i_)u
~I sJ_,j1 \Y J!t ~{~~ &?I ~ ~~ JG, _;81 '?l ~~ 0)- -:'.!
rilJ a)1j J. ~1;,~ ~\ ~~9-1 Ll; ~) JG, J}~1 ~1 ~j ~Qj
~~~ ~!, ~t~,~ ~I rg:}f~jt Lr'? t.;.J1 '~v=::';~1 ~ H3 05~t ~1_?.- j
,l~ ~ ~ <\; 11-.....,, 1~~ J· ~ "'\
,.!JG~ : ...:,. ~'1 1 ,irm ~. _1_: '11 ~ .cl
q4' ~ ~~!, ;~ ~0l1L r·t-'.1" ..w JJ' ~_w1 '?i ~L?.~~ 0!1 y.;,
"\~ii \ .. , J -,, '}/' 'Y v .. , .. ~ "-? "\~1 ~ \ . . ,,

j
~I . - <.?·\ "Z\'
. L! h{~"' ~ <I · · ~ ·~ I ~
.;,-s dl ~
-:-- ;)1 -~:v:..r-·Ki1 "Z"'.-J'
r ,.,. . . ., .t.r(~1 0:'..(
',) '}"~ WI ~~ M1
.
':.,~ ~ ..! ~: '.
,.' ~ r . - , "Z r.
, •: ~ 1:!. ,l...__,t; i<"I~
~ r 'T'"".:' "Z fl.. . iJ"""'"','7
-L.:1\
~ .
,.:!._,\-'I h:_;:. 1~\~ ~
"Z . Y. . '+'r
' . \ v ... ,,. -;lo

~ ~1 j~_J-
(""'II'"'
1: •
~
• ~ ,t.rr{i-) 0 , ' ,:i._ : -L.:; ·'..::..i~
<.2 ..('"' "Z~~? ,'.Y-YT ~ . "Z ,
~1 ;)1;r
~ .. ,
·
~ ,l1r0
"Z·~~
1

~ r ~ J ~ <.?·1 r. 'i.;, c:
~ . 1 ~ I \.'.:_~1 - I ·i" ,, J·L.j. ~, '-!""
\( ~ : .IL_;, ·1L LL.i1~;1 ~
c:r ~
1
<.? "Zi- : ~ r
((H-))~ JL>- ~~IY.!t ~ ~~ ~ ~-2-'~ ~ Lo ~)jt V JS ~ ~~
;;• \11 01 " JJ · ,, ~ J ' 1 ":. ,, fo ~ ·\ ~l JL>- Ltf~·~LB • • '1; ~
,.r--: , .>-' , ~ : ~ - <.? - "Z·~~t. .. , : ~ i...rr
,_-. ,l;-~~ 1..Li ·'-(f~)\ ~ .,:, 1~: .r
·' L,o -~ ~ L ~ 1: ;. ·'!-- ~~ ·
~
,, "i.'. ~.. r . "Z ~ -..__./
- ...• u;:>:-~
, -'r . ''Z .
,,. ~ ~ ~ \ "' " r ~
I. ~.:.

;;la.ill
- ,
L
"Z ~
\~;)I -~ . L1[f-~1 ' < I\ ~ : . ; .\1 ,h ~::i1 ci -'I , c~~ ~ ~ L
-', tf: "Z·~J ~.r r ~r--; "Z.>r-""' ~ '-?. , . , r -
81 ~JG~ ~~)l ~;.! ~ y H-;:\j, f-].WI ~:~~ H~I .._;,1Ll1 ~~
J:~~~JU)~_?,jl_?.
' , I " ,

~ TURK<::E ANLAMI 'P-

32. Cenab-1 Hak buyurdu ki: «Ey iblis! Secde edenler ile birlikte
olmana 1 senin i~in ne engel var ki?»
33. (Seytan) Dedi ki: «Kuru bir ~amurdan; koku~mu~ siyah bal~1ktan
yaratm1~ oldugun bir insana ben secde edecek degilim, secde etmek
bana yak1 $maz.»
34. Dedi ki: «Art1k pk oradan, cennetten ya da den ildi gi ne go re gok lerden;
muhakkak ki, sen kovuldun, tart edildin .»
1
~ fo -Ji'deki '1 zaittir.

82
 Ayet No: 32-51 15/Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

35. Ve ~iiphe yok ki, Din, ceza giiniine kadar Hinet senin iizerinedir.»
36. (Seytan da) Dedi ki: «Ya Rabbi! Oyleyse insanlann diriltilecekleri
giine kadar bana miihlet ver.»
37-38 (Allah da) buyurdu ki: «Arttk ~iiphe yok ki, o belirli, sura ilk defa
uflenen vakte kadar sen miihlet verilmi~lerdensin.»
1
39. (Seytan) dedi ki: «Andolsun ki; beni azd1rd1gmdan dolay1 ben de
onlar if;in yeryiiziinde gunahlan bezeyecegim ve onlarm hepsini
azd1racag1m.»
40. «Onlardan muhlis olan kullarm harif;!»
41-42 Hak teala buyurdu ki: «Bu bana ait dosdogru bir yoldur. 0 da ~u ;
~iiphe yok ki, benim mumin kullanmm iizerinde senin if;in bir
saltanat, bir guc; yoktur, ancak azgmlardan, kafirlerden sana tabi
olanlar harif;!»
43. «Ve muhakkak ki, onlarm seninle birlikte sana tabi olanlann hepsine,
elbette vaadolunmu~ olan yer, cehennemdir.»
44. «Onun yedi kap1, tabakas1 vardir. Oradaki herbir kap1 if;in
o(azg1)nlardan aynlm1~ bir parf;a, bir pay vard1r.»
45. «Muhakkak ki muttakiler, cennetler bahc;eler ve o bahc;elerde akan
pmarlar if;indedirler.»
46. Onlara denilir ki ; «Oraya endi~el erden emin olarak setam ile, her tiirlu
korku veren ~eyden kurtulmu~ olarak ya da selam ile; yani selam verip
giriniz.»
47. Biz, onlarm goniillerindeki kini sokiip att1k; onlar arttk ko~kler
iizerinde kar~1 kar~1ya oturan 2 karde~ler 3 olacaklar. Yani serirler
birbirlerine donuk oldugu ic;in onlardan hie; kimse digerinin ensesini
g6rmez.
48. Onlara orada bir yorgunluk eri~mez. Ve onlar ebediyen oradan
f;Ikanlacak da degillerdir.
49-50 Ey Muhammed! Kullanma haber ver, Ben, yok ki Ben, ~iiphe
muminlere magfiret edenim, onlara f;Ok f;Ok merhamet gosterenim.
Muhakkak ki, Benim asilere olan azab1m da can yak1c1 bir azaptir.
51. Onlara aralannda Cebrail'in de bulundugu, saytlan on iki ya da on yahut uc;
olan ibrahim'in melek misafirlerinden de haber ver.
1
c.2).i \,<..; sozu J ~i).k tevilindedir." ise kasem i9indir. Kasemin cevab1 ise sonrasmda
gelen ~ :?,}J ~umlesidir.
~L.8 kelimesi haldir.
2

3~1J-i kelimesi r zami1inden haldir.

83
 Celaleyn Tefsi ri 15/Hicr Suresi Ayet No: 32-5 l

~ KELiME ANLAMI '2>o

32. Jt;..; J\.i Ylice (Allah) dedi ki: ~! ~ Ey iblis! aJ Lo Sana ne oluyor? Lo
•
~ Seni altkoyan nedir? (Neden?) 0)'3 ~~\) ~j Olmaktan, La, zaittir (Kim lerle?)
~~L.:..l\ C: Secde edenlerle
33. J\.i (!bI~s) dedi ki: J'i ~ Ben degilim (Ne?) ~ ~ Secde edecek J. ~ '1
~i 0i Secde etmem gerekmez (Kime?) ~ Bir be~ere ki, :.;~..;_ Sen, O'nu

yarattm (Neden?) ~L,aL, ~ Kuru bal~1ktan (Dyle balr;1k ki,) ~ ~

<;amurdan (Dy le ~a mur ki,) ~ J-.:.; Koku~mu~
34. J\.i (Allah) dedi ki: t_Y:::.~ 0 halde i;tk (Nereden?) ~ Oradan ~I lfi Yani,
cennetten ..:;..ilr--:.il ~ JJj 'Goklerden' ~eklinde de ri vayet edilmi$tir. a;~
<;iinkii sen k.J Kovulmu~ birisin ;_,~ Reddedi lmi$ birisin
(Nesin?)

35. 0!.J Ve muhakkak ki .•1:1~ Senin iistiine olacakttr (Ne?) 8.J1 Lanet (Ne

zama na kadar?) ~.+JI r-Y. )\Din giiniine kadar ~l}.JI Ceza gunune kadar
36. J\.i {iblis) dedi ki: y.J Ey Rabbim! ~;¥JU Bana miihlet ver (Ne zamana

kadar?) 0}•:; i-Y- J\ Diriltilecekleri giine kadar JUI lfl Yani , insanlann
37. J\.i {Allah) dedi ki: a;~ Muhakkak ki sen ~?\ ~ Miihlet
verilenlerdensin (Ne zama na kadar?)

38. pkJ1 -;J)1 r-Y. )! Bilinen vaktin giiniine kadar J}l1 ~\ sJj Birinci
lifiirli$ vaktine kadar

39. J\.i (iblis) dedi ki: y.J Ey Rabbim! ~).i ~ Yemin olsun ki, beni
azd1rmana kar~thk J. ~\).~ ~i Yani , beni sapt1rman sebebiyle ril) a)lj
Ba, kasem i9i ndir ~\~ j Cevab1 ise $U cumledir; ~ V:.,J'..j Elbette onlara
siisleyecegim (Nerede?) ~ .)'11 .j Yeryiiziinde (N eyi ?) ~L;.,j\ Gunahlan

~_f.'..jj Ve elbette onlan azdiracag1m ~j Hepsini

40. ~\ Ancak (azd1ramayacag1m) (Kimi?) .!.b~ Kullanm (Ki'.n lerden?) ~
Onlardan <6yle kullar1111 ki,) ~I ihliis verilen ~j..JI lf\ Yani , mumin
kullann

41. Jt;..; J\.i Ylice {Allah) dedi ki: I.ii Bu (Nedir?) 11~ Yoldur (Oy le yo/ ki,) ~
Ban a ~ _~; • ~
1 Ula~an

84
 Ayet No: 32-51 15/Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

42. _;.P, j 0 da ~udur: <..?~~ 0\ Muhakkak benim kullanm ~}Ji lft Yani , mii-
minler .i1J ~ ~enin i~in yoktur r~:lc. Onlar iizerine (Ne?) ~t1i.;, Haki-
miyet ~) Gii<;: ~\ Ancak (hari~) ~ Lakin 0-4 0 kimse ki .•l•:;I Sana tabi
oldu (Kimlerden?) &.JWI ~ Azgmlardan ~)LSJi Kafirlerden
' '

43. (k· 0!.) Ve muhakkak ki cehennem (Nedir?>_ ~~_;.J Elbette onlara vaat
edilen yerdir ~i Hepsine .'l• -~i 0-4 ~\ Yan i, sana tabi olanlara ~
Seninle birlikte

44. 4J Onun i~in vardir (Ne?) ~IY.i ;.~ Yedi kap1 J~\ Kat~~~ Her kap1
# "' '# ,,

i~in vardir (Neden?) ~ Cehennem'den ~ Onlardan (kafirlerden) ~ ~ Bir

k1s1m ~ Bir pay (Dyle kisun kiJ f~ Aynlmt~

45. &/di 0\ Muhakkak ki muttakiler (Nerededirler?) ..:;.>~ J. Cennetlerde-
dirler ~~ Cennet bahi;:elerinde (Dnlra?) '-}fa.- j Pmar ba~lannda (Dyle p111arlar

ki,) ~ <.?r 0 cennetlerde ak1yor ~ J~j Ve onlara ~i:iyle den ir:

46. \A _,.Ll.~\ Oraya girin (Ne old11g11n11z halde?) r.~ ,
Selametle JS ~ dl:. ~1
/ ,

~)....; Yani , her tiirlii korkudan uzak oldugunuz halde r,JL f:: j\ Veya selamla ~\
i_,.Ll.~ij i~ Yani , selam verin ve girin (Daha?) ~\ Emniyet i~inde (Nedcn ?) ~
t) JS Her tiirlii korkudan
' ,

47. ~) j Ve biz ~1kard1k (Neyi?) Lo 0 ~eyi ki, ~ -:?.J:W. J. Onlann kalbindedir

(0 da neden iba re ttir?) ~ ~ Kinden ~ Nefret (Ne old11k/ar1 halde?) GI~\
Karde~ler olduklan halde (<ft>>~ Jl>- Bu kelime ~ zamiri nden ha!
dii~mii~tiir JY.:., Js. Tahtlar iizerinde ~ti:; Kar~I kar~1ya
(Ne ii zerinde?)
# ,, ... ,,

oturuyor olduklan halde ~\ Jt;.. Bu kelime de aym ~ekilde haldir ~ '1 ~\

~ Lii
, '
Jl ~ Yani, bir k1sm1 diger bir k1sm111111 ensesine bakmaz (Ni~ilz?!
ft ~.r- \Ii .;>i.Jj..l..J Tahtlan kendi lerine di:iniik oldugu ii;:in
48. r~ ~ •! '1 Onlara dokunmaz (Nerede?) ~ Orada (Ne?>~ Yorgunluk ~
Zahmet ~ Lo j Ve onlar olmay~caklar (Nereden?) ~ Oradan (Ne

o lmnyacaklar?) ~ ~ <;1kart1lm1~ i~\ Ebediyen

49. lsf Haber ver ~ 4 :;:}- Ey Muhammed haber ver (Kime?) \.,?~~ Kullanma
Ji Muhakkak ki ben ~j Ben ));Ji Pek bag1~lay1c1y1m (Ki mi?) ~~

85
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 32-51

Mi.iminleri ~;JI Pek mer ha met ediciyim r-"t Onlara

(Ki111e?)

50. -1;1.h. 0\j Ve benim azab1m (Ki111c?) ~~ Asi\ere .J.i 0 (Nedir?) H,':JI ._;.,1.hJ1
Elem verici bir azaptir f.J}JI Ac1 verici

51. 1: 8~~;j _Onlara , bahset (Neden?) ~ ).! ' ~: ;, ~ ibrahim'in konuklarmdan

~* _;i ~).s. _;i ).s. 81 ~'.)\.o ~ On\ar, on iki , on veya i.i<;: melekti . J~ ~
Aralmda Cebrail (a.s.) da vard1

86
 Ayet No: 52-70 15/Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

~ TURK\:E ANLAMI '!)o

52. 0 vakit ki, O'nun huzuruna girmi~ler de "Selam" sozilnil demi~­

lerdi. 0 da onlara yemek ikram ettiginde yemediklerini gorilnce, «Biz
sizden gen;ekten korkuyoruz,» demi~ti.
53. (Onlar da) Demi~lerdi ki: «Korkma, muhakkak seni ~ok bilgin bir
ogul ile miijdeleriz.» Bu ogul - Hud suresinde de zikredildigi gibi- ishak't1r.
54. Dedi ki: « Uzerime ihtiyarhk ~okmii~ken, 1 bana ogul miijdesi mi
veriyorsunuz? Artik beni neyle miijdeliyorsunuz?» 2
1
~ ~j ~ ha\ olup ~~l ~ f takdirindedir.
2
Bu soru, hayret bildiri r.

87
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr SGresi Ayet No: 52- 70

55. Dediler ki: «Seni hak, dogru ile miijdeledik, arhk sen iimitsizlige dii-
~enlerden olma!»
56. Dedi ki: «Sap1tm1~lardan, kafirlerden ba~ka kim Rabbinin rahmetin-
den limit keser? Yani onlardan ba~ka kimse i.imitsizlige du~mez.»
1

57. Ve dedi ki: «Ey el~iler! Arhk i~iniz, durumunuz nedir?»

58. Dediler ki: «Muhakkak biz, kendilerini helak etmek i<;in su~lu, kafir bir
kavim olan Lut'un kavmine gonderildik.»
59. «Lfit'un ailesi hari~! Siiphesiz ki, biz onlarm hepsini imanlanndan
dolay1 kurtaracag1z.»
60. KarlSI ba~ka! Kufri.inden dolay1 onun azapta kalacaklardan olmasm1
takdir ettik.
61-62. Gonderilmi~ olanlar, Lut ailesine, yani Lut'a geldiklerdinde, (Lut
aleyhisseHim) onlara dedi ki: «Muhakkak ki siz, tanmmayan bir
topluluksunuz. Ben sizi tamm1yorum.»
63-64 (Onlar da) Dediler ki: «Hayir, biz sana onlarm kendisinde ~iiphe
ettikleri, ku~ku duyduklan ~ey olan azapla geldik. Ve sana hak ile
geldik ve ~iiphe yok ki, elbette biz sozi.inde dogru olan kimseleriz.»
65-66 «Arhk aileni gecenin bir k1smmda yola pkar, sen de onlarm
pe~inden git. Ve onlara inen azabm deh~eti ni gonnemesi i9in sizden hi~
kimse ardma doniip bakmasm. Emredildiginiz taraf olan $am'a
ge~ip gidiniz.» Ve ona (Lut'aa.s-) ~u emri kesinkes vahyettik ki;
2
elbette sabaha ~1karlarken onlarm ard1 kesilmi~ olacakhr. Yani
sabahleyin kokleri kazmm1~ olacak.
67-69 Ve Lut'un<a.s.J kavmi olan Sedum ~ehir ahalisi, Lut'un<a.s.J evinde -aslmda
melek olan- gi.izel gen9ler bulundugu haberini ald1klannda, on Iara da o koti.i i ~i
yapma arzusuyla birbirlerini miijdeleyerek geldiler. Hazret-i Lut Dedi
ki: « Onlar benim misafirlerimdir. Arhk beni rezil etmeyin. Ve
Allah 'tan korkun ve bu koti.i i~i onlara yapma kastm1zla beni
utandirmaym.»
70. Dediler ki: «Biz eHilemi misafir etmeyi sana yasaklamad1k m1?»

~ KELiME ANLAMI ~

52. 1);:.~ 1[ Hani girmi~lerdi (Nereye?) ~ Yanma t;j(_:, i)w Ve 'selam'

demi~lerdi ,.bl\i I~~\ Yani, bu si:izi.i si:iylemi$lerdi Jl.i Demi~ti (Kim?) ~IJ.l
ibrahim 1)5~ r-JJ j.S\11 1~:lc. _;;,y. WOnlara yemek sunup da on lar yemedikleri
zaman G[ Ger\:ekten biz~ Sizden 0Aj <;ekiniyoruz 0At_;.. Korkuyoruz
Ayetteki ~ kelimesindeki 0 harfi hem kesre ile (]4 $eklinde) hem de (bizim
1

okudugumuz k1raatte de oldugu gibi) fetha ile (~ $eklinde) okunmu$tur.

~ kelimesi haldir.
2

88
 Ayet No: 52-70 15/Hicr SGresi Celaleyn Tefsiri

53. 1)Li Dediler ki: ~ y '1 <;ekinme ~ '1 Korkma G! Muhakkak ki biz J.;..J
~) Rabbinin el9ileriyiz !..\ ~ Seni miijdeliyoruz (Ne ile?) i- ~ Bir ogul ile ki,
~ Bilgin ~ r,-4 l:?~ <;ok ilim sahibi ~l ). 0 da Ishak (a.s.)'dtr _). _:,?~ W'
~}. ~)y HGd suresinde zikredildigi gibi

54. J\.i (ibrahim) dedi ki: ~_,i~j Beni miijdeliyorsunuz (Ne ilc?) ..))~ <;ocukla );.
~ 01 Bana gelmesin~ ragmen (Ne?) ~I ihtiyarhk (811ca111/c 11cdir ?) ~\.>. Haldir ~\
~~l p (:! Yani, 'ihtiyarl1gm bana 9okmesine ragmen' tf Neile ;_). ~Y Hangi ~eyle
0.J#, Miijdeliyorsunuz ~fig;:'..\ istifham teacciip ifade etmektedir
55. 1)\.i Dediler ki: !..\~ ~ Seni miijdeledik (Ne ile?) J_;j~
... ,,
Ger~ek ile J~~... ,.

Dogru ile ;}:i y\j Sakm olma (Ki111/erde11?) ~WI ~ Omidini kesenlerden
~';11 Umutsuzluga kapdanlardan
56. J\.i (ibrahim) dedi ki: 'b )! '1 ~\ &4 j Kim iimit keser? Yani , 'Umit kesmez'
demektir ( Bu kelimc nas1 / ok11111m1$l11r ?) ~j i;>).li ~Nun harfinin kesre ve fethas1yla
,,. ,. J ,,

okunmu~tur (Nedcn ii111it keser?) ~.) ~.) ~ Rabbinin rahmetinden 0)WJI '1!
Ancak sap1khga dii~enler (keser) 0.JJlS:Ji Kafirler
.
57. Jli (ibrahim) dedi ki: ~ W Goreviniz nedir? ~U Durumunuz ~j
0.,L;.Ji Ey el~iler!
58. 1)Li Dediler ki: G! Biz ~Ji _Gonderildik ~r. c.Ji J! Su~lu bir topluma
&.!l5 lnkar eden ~) \-_;; ~i Yani, LGt kavmine (Niri11 ?) H-?")\.;.~ Onlan helak
etmek i9in

59. '1! Ancak miistesna (Ki111?) ~) J\ Lilt ailesi G! Muhakkak ki biz ~~

Elbette onlan kurtaracag1z ~j Hepsini (Nir in? ) t¥~~ iman ettikleri i9in
60. ~\_;1 '1! Ancak kans1 hari~ ~.)li Biz takdir ettik ~! Muhakkak ki 0
(Ki111lerde11dir?) &.-t:W\ ~ Elbette geri kalacaklardand1r yll.JI J ~l)I
Azapta kalacaklardand1r (Nir in ?J lj. A inkar ettigi i9in
61. Lili Ne zaman ki O.~ Geldi (Ki111e?) ~) J\ Lilt ailesine t1) ~i Yani , LGt
(a.s.)'a (Ki111?) 0_,L ;.J1 El«;iler
62. JlJ (Lilt) dedi (Kime?) H3 Onlara ~! Muh_akkak ki siz f) Oyle bir
topluluksunuz ki, 0.J~ Tanmmayan ~ )i '1 Ben sizi tanim1yorum
89
 Celaleyn Tefs iri 15/Hicr Suresi Ayet No: 52-70

63. 1)1.i Dediler ki: J Bilakis illS; Sana getirdik (Neyi?) ~ 0 ~eyi ki, 1)l5
Oldular ~} ~i Yani, senin kavmin (Ne liakkinda?) ~ 0 ~ey hakkmda 0J~
Siiphe eder oldular 0 R Ku~kulanir oldul ar ~11J1 )> j 0 da azapt1r
64. il~ij Ve sana getirdik ~4 Geri;egi
G\j Ve muhakkak
(Neyi?) ki biz
0)~\..aJ Elbette dogru soyleyenleriz (Neredc?J l.J} J, Si:izi.imi.izde
65. ~U Yola i;1kar (Kimi?) dµ.~ Aileni ~I ~ ~ Gecenin bir
(Ne zamn 11 ?)

boliimiinde t}lj Sen de takip et ~ j~;j Arkalan~dan ~ ~\

Arkalanndan yi.iri.i '! §;\! ':f j Ard ma bakmasm (Kimden?) p Sizden (Kim?)

J;_j Hii; kimse !Ni~i11 ?) ~ Jfa ~ f# i_SJ. ;~ On Iara inen azab111 deh~etini
gi:irmemek i<;:in l~lj Ve gidin (Nereye?) 0J.)A j5 ~-:> Size emredilen yere
fLll )> j Oras1 da $am'dir

66. 1:: '.aij Ve bildirdik ~ ji Yahyettik (Kime?) ~\ O'na (Ney i?) .:,A'JI .i.U1 Su
hiikmiimiizii )> j 0 da (Nedir?) ~':i jA ~b 01 Muhakkak ki bun la rm soylan
(Nedir?) ~ Kesilmi~tir (Ne old11klari lialde?) ~ Sabahlar olduklan
halde !Hu kcli111c 11cdir?)
.
JL>- Haldi r
, '
H ~i Yani, tamamlanacaktir (Ne ?) f+J~I
Onlann ki:iklerinin kurutulmas1 (Ne z11111a11? ) ~~\ .j: Sabah vakti
67. <.L:::- j Ve geldi (Kim ?) ~+JI j;i Sehir halkt (Q11dn11 bcde/,) r_,L ~~ Sedum
~ehri ~) f_;.; ~j Onlar LGt (a.s.)'111 kav1~iydi (Ne za111n11 geldiler?) l_,.Jfi W Ne
zaman ki haber aldilar !Ncyi? ) ~) 0, J, 0i Lut (a.s.)'111 evinde oldugunu (Ki111i11 ?)
G~ 1; ~ Gi.izel oglanlann ~~\ ~ j Onlar da meleklerdi (Ne olduklarz ha/de

geldilcr?) 0J.): :; '! Sevinerek !Bu kc/i111e 11 edir ?) JL>- Haldir ~WI ~ J, l:..J:,
~ 0 koti.i ~eyi on lara da yapmak hevesiyle

68. 1y i Jl.i LGt dedi ki: ~ ':i .ti.

T
01.
Muhakkak ki bunlar ·. ·
~ Benim
misafirlerimdirler ~ ~ JiJ Sakm beni rezil etmeyin
69. l.,Zlj Korkun (Ki111de11?) iii1 Allah'tan ~J)J ':ij Beni utandtrmaym (Ne

se/Jd1iylc? ) ~~l ts~ Onlara kastederek (Neyi?) ~ Sw1 ~ 0 kotii ~eyi

on lara yapmay1

70. 1)1.i Dediler ki: .•43; ~j\ Biz seni nehyetmedik mi? (Ncdeu?) ~WI Y,
Elalemden f;G,~ r J- Onlan misafir etmekten

90
Ayet No: 71-90 15/Hicr SGresi Celaleyn Tefsiri

l--11~:}. ~. 1L1JJ._ ~ ,,: ·' - ~ - lo __,. ~ - ~

.! .ft-" ~ ;, . ~ - ..t: ~~I w~I
- .<'l ~
'\·,,..
~---" "f' .-
fl
iY ,;Jo
,.
.J (f.. ... ... ~ - ~ ''C .. ..
·
P ~
\' ..T
. ,. ,j .c1 .d'. 1~ !:.\ -}._ < i1 c;l..:., ~t.:S:ii.1
~..T '-<? "'\'. ~~ J' r ' '; 1·
0t ..t:~ 1~ ~ ~~:.c;~ \•·; ~. ~ili
; "'(\ " ' '}t' ·- I~ ;-• ;

~ u '1;.1 0
li- ~
'
, -
~1
".::
'I ' "\_,,_
.)~
,,
JL«._7{j;d)'
:.: . J ~ IJ"!..T"
, i.Y.:-:-4'}"
~.)
~ ,.
,,{ LAU~
i_ "Zi: ,. '}" ~\11
, - .)- .b' _,.,i
'- ~ 1
-
~ I \:11 "'

..t:rr_~, ~. ' ,, , i1 k s ,~ ·' - u1 - ~-LJ1 : .- .)1 - ..t: :_ - i1 w~I ...:..is ill -~

"'(\~~ii ~)""'-' '}" y+.J ~.) i- .) , - ' u-.:: ' .) "\p-;"' . . .)'}"

~~IJt ~ jl~ ~~I.) H?I?~ ~jll Jl? ~~ ~~ ~LP~~

~ 0µ. i)l5Jt ~ 0.J~ '1 ~(~} ~_;.; t.p l)~t ~81 .) ~L:i:j~\
w~ l.J:JI -:_j , ,d'.(r~ ~
'}" [.
... . .) "\~~ !..ii ~
~ ./ ...
' J ~I J J:.i;_t),,, L~GJ' ~
.. ;....µ
\"" 'J' "\ -.-ii
_, ~
~ JUI
Y-2 , . ....
. \ ,,
~ j ~~I ~~ ~ ~(~ 0~ i)L5 LAt ~1hii ~r-Pt ~; ~~\
'1 ~~'J ~l..:JI J~ ~~ ~!I 4 f.'.! LAj -fa{~lj '-?\~I 1~11~ LAjt ~1~\J1
l - ..:.i\ ~~ .~Ii '}t'
~ c_-
~ & ,: : , ~
,y .:../' Li ,,{ ~ '(;~ <l.<..Ju ...G-1 ~(
- "\\'. ~ '}" ', ; ' ~ ~ ~L>....o
u- <.SJ . -

~ ~j J!t ~I ~~ c? Ii,,, j ~ U- '1 Lbl.}-~ ~ >f' ~©

Jij ~-j,8-il ~ ~ ~~\ ilJj~ ;_) ~ ~o ~It ~_)~ ~jJ\;J1
'1~ ~~) ~I 01).\IJ~ ~j JS' .j, Ji ~~ ~~1 ~ljj ~WI ~ ~
1~~ rJ 0~ ~r-f·fa (Jj. ..qj ~t ~w1 ~1.:;-1j) ~ 1~ ;:.,, LA J! ~ 0~
__,1.ls:,
; u -- ~-' .. ,
l~.~
:....., ..t:,_,_ill\ ul ~-JI, . . U.../ ..t:z:m \ .~rt.:.A:, I 1~ .i.L~
'Y "!\\~~ '-1,..-,-,,~ 'Y
: 11 .id;-~ u·
.,, · ~ ~
. ~\•k
. . -1 1'

~~, ~1};j1 ~w)I Wt -:1::J~1 ~1 ~~ ~1 ~ ~ J;:,_ 0i ~1

. cJ' WI•.)-- ~
\..,;?
.4'.rG'JI
!-11 ~ ~~ ~~di
~ii .. \ "
../

91
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 71-90

~ TURK\:E ANLAMI 'J>o

71. (Hazret-i Lilt) da dedi ki: «Eger siz kaza-i ~ehvet yapacaksamz, i~te
~unlar benim k1zlanm! Onlarla evlenin!»
1
72. Omriine, ya~amma andolsun ki, ~iiphesiz onlar kendi sarho~luklan
il;inde ~a~1np duran kimselerdi.
73. Artik i~rak vaktine girdikleri sirada, Gune~in 1~tldad1g1 vakitte
onlan, Cibril'in 91kard1g1 o ~1ghk ahverdi.
74. Hemen onlarm yurtlanmn iistiinii altma getirdik. Sayle ki , Cibril , o
bolgeyi once semaya kaldird1, sonra da tersine c;:evirerek yere 9arpt1. Ve
onlarm iizerine bal~1ktan yapilm1~ ta~lar yagdird1k.
75. Siiphe yok ki, bu anlattlanlarda dii~iinen, ibret nazanyla bakan
kimseler i~in elbette Allah'm birligine dair ayetler, delaletler vardir.
76-77 Ve ~iiphe yok ki o Lut kavminin yurdu sabit bir yoldur, Kurey~'in
Sam'a giderden izledigi yo! olup yok olmam1~t1r. Buna ragmen onlar ibret
alm1yorlar m1? Muhakkak ki, bunda mii'minler i~in elbette bir ayet,
ibret vard1r.
78. Ve ~iiphe yok ki, Suayb'm kavmi olan Eyke ahalisi de elbette Suayb'1
2 3

yalanlamalan sebebiyle zalim kimselerdi.

79. Artlk ~iddetli s1cakla helak etmek suretiyle onlardan da intikam ald1k.
Ve ~iiphe yok ki, ikisi de elbette apa~1k yol iizerindedir. Ha!a ibret
alm1yor musunuz ey Mekkeliler?
4
80. Andolsun ki Hicr ahalisi olan Semud kavmi de Salih peygamberi yalan-
lamak suretiyle peygamberleri yalanlam1~lard1. Zira tum peygamberler
tevhit inancm1 getirme hususunda ortak oldugundan, bir peygamberi
yalanlamak diger tum peygamberleri yalanlamak anlamma gelir.
81. Ve onlara devedeki ayetlerimizi vermi~tik de onlardan yiiz ~evirici
olmu~lard1, onlarda tefekkur etmemi~lerdi.

82. Ve onlar emniyet i~inde daglardan evler yontuyorlard1.

83. Sonra onlan, sabaha girdiklerinde, sabah vakti o ~1ghk yakalam1~tI.

84. Artik o kazanageldikleri ~eyler olan kaleler yapmalan ve mal biriktir-

meleri kendilerininden azab1 savamad1.
85. Gokleri, yeri ve aralarmda olanlan ancak hak ile yaratt1k. Ve
K1yamet am da elbette kesinkes gelecektir ve Allah herkesi yapt1g1yla
kar$1ltkland1racakt1r. Artlk sen giizel bir ka~mmakla kapn, Ozulup
umitsizlige kapilmadan onlardan yuz c;:evir.
1
Buradaki hi tap Hz. Peygamber efendimizedir.l; nv.!
Buradaki ~! kelimesi 0!'den muhaffeftir.
2
3
"Eyke", M~dyen yak1n'Iannda bulunan s1k agac;hkh bir onnand1r.
4
Hier, Medine ile Sam arasmda bir vadidir.

92
 Ayet No: 71-90 15/Hicr SGresi Celaleyn Tefsiri

86. Siiphe yok ki, senin Rabbindir her $eyi bilen, her $eyi yaratan ancak
O'dur.
87. Andolsun ki, sana tekrarlanart yediyi, -Seyhayn'in rivayet ettigine gore
Hz. Peygamber efendimiz''""1 bunun "fatiha" oldugunu soylemi$tir; zira
fatiha her rekatta tekrarlamr- ve biiyiik Kur'an'1 verdik.
88. Sakm onlardan baz1 sm1flara verdigimiz diinya malma goz dikme,
iman etmedikleri takdirde onlardan dolay1 iiziilme ve miiminlere
kanat ger, onlara yumu$ak davran.
89. De ki: « Siiphesiz ben; evet ben, Allah'm azabmm i.izerinize inmesiyle
korkutucuyum ki, benim korkutmam apa<y1kt1r. »
90. Nitekim o azab1 taksimcilerin, Yahudi ve Hiristiyanlann iizerlerine
indirmi~tik.

~ KELiME ANLAMI ~

71. Jli (Lfit) dedi ki: ~~Y. i~te bunlar ~~ K1zlanm ~~ p 0\ Sayet
yapacaksamz (Neyi ?! :-_,)~) Lo istedigi niz ~-*; \ ~GJ ~ $ehveti gidermeyi

0JoY:- J.? Onlan nikahlaym JL;.j Jt,; Allah Teala buyurdu ki:
72. !Jyo.;J Omriine yemin olsun ki, ~ ~~ Peygamber'e (s.a.v .) hitaptir ~i
~l:>-j Yani, 'Senin hayat ma yemin ederim ki' ~! Muhakkak ki onlar ~
rf~ Sarho~luklan i~inde 0~ Bocalaytp duruyorlardt :-_,J;~_A
Sa~ mp duruyorlard1

73. ~~U Ve ansmn onlan yakalay1verdi (Ne?) ~\ <;::1ghk J.~

Cebrail (a.s .)'m c;:1ghg1 (Ne old11klan Ir a /de ?) ~~ i~rak vaktine girdikleri

s1rada ~\ ~J) ..:Jj Gune~ dogdugu vaki t

74. ~Ve de ~eviriverdik (Neyi?) ~~ Ustiinii ~1) ~1 Yani , onl ann koylerini
(Neye?) ~L;. Altma (Nas1! ?) ~) 0~ ..-,.
Onu kald1rmas1yla (Kimin?) J._r.;:- Cebrail
I ,.

(a.s .)'111 (Nercye?) ~~\ J~ Gage ~ij Ve onu atmas1yla (Ne oldugu ha/de?) ~fo
Cevri lrni $ oldugu halde (Nercye?) v.f )\]\ J~ Yere ~)a;\j Ve yagd1rd1k ~
Onlar iizerine (Ne?) ~)~ Bir ta~ ki, ~ ~ Bal~1ktan -?8~ Cf ~
Ate$1e pi$irilmi~ c;:amurdan

75. -?}l.JI a.J1 ij, 0\ Muhakkak ki bu an latilanlarda vardtr (Ne?) 94~

i~aretler ~\ ~\ j_;.. j ~ y~~~ Allah'm birligine delaletler (Kim ifin?) ~j~ lJ
Dii~iinenler i~in &.-;;~ ~di &..f,~ ibretle bakanlar ic;:in

93
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 7 1-90

76. ~0 Ye muhakkak ki o ~) i-~ 0) ~\ Yani, LGt (a.s.)'111 kavminin koyleri

(Nedir?J ~-; - :I Bir y~ldadir ki, C-~! Sabit i-0.JI J~ ~)_ ~f Kurey$-$am
yolundad1r ,__; ~B rJ Ve hala silinmemi$tir ~ 0Jp J\j\ Hala on larla ibret
alm1yorlar 1111?

77. ~1 _j, 0! Muhakkak ki bunda vard1r (Ne?) ~~ Elbette bir ayet ~~ Bir
ibret (Kim iri11?) 02~ iman edenler i'rin

78. 0l.5 ~~ ~1 ~ 00 Muhakkak idi, in hafifletilmi$tir, Yani, innehu demektir.

(Kim?) ~']\ ._;.,t>....;.i Eyke halk1 ~ ~ di:~ ~ Eyke, s1k agai;:lt ormandir
(Ne rede?) _)~ ~.A Meyden yaktnlannda ? f~ ~ j Onlar $uayb (a.s.)'111
kavmidir (Ne idiler?) ~UJ Zalim idiler (Ne sebe/Jiyfe?! ' .> ~. M;:~ Suayb (a.s.)'1
ya lanlamalan sebeb iyle

79. 1: ~ ;;;t_; Biz de intikam ald1k (Ki111de11?) ~ Onlardan (Nns11?) ~~1 ~~

On Ian helak etmek sureti yle (Ne ifc7J ;J1 ~~ $iddetli s1cakla 40 Her ikisi de
~\Jlj ~) \-~ 0) ~1 Yani, Lut (a.s.)'un kavminin ve Eyke halk111111 koyleri
r,L4Y Elbette ondedir 0f Yoldad1r (Dyle iin ki,) ~ -Apa'i'.lk ~lj Zahi r J\j\
~ 0)~ Hala onlarla ibret alm1yor musunuz? ~ j.\ 4 Ey Mekke halk1!
80 . .liJj Andolsun ki, kesinlikle ~Js Yalanlad1 (Kim?! µ1 ._;.,t>....;.i Hier

halk1 i-0.Jlj ~~\ ~ ~lj Sam ile Medine arastnda bir vadidir ) _,..:.i pj Onlar
Semud kavmidir (Kimi ya la11/nd1?) ~ ~\ Peygamberleri (Ne scl1c/Jiyle?! M;:~
~L.oSalih (a.s.)'1 yalanlama lan sebeb iyle (Ni~i11 ?! ~JI J~ 0~ t,~ C,::i.inki.i
bu, diger peygamberleri de yalanl amaktir (N iye ?) ~ JJ~ ~~\ J H-?"I~)'.
Tevhidi getirme hususunda ortak olduklan ii;:in

81. ~~lj Biz onlara verdik (Ne?) ~4\ Ayetlerimizi (Ne '1nkk111da) ~G\ J Deve
hakk111da I_,J\Sj Ye oldular 1 ::;;.
~
0 ayetlerden (Ne old11/ar?) : __,;, ' '
v.; ~ ~
Yiiz

'i'.evirir ~ 0J~ '10 ayetler hakk111da tefekki.ir etmez oldular

82. 0~ l)lSj Ye oyuyorlard1 (Neden?! ~~\ ~ Daglardan (Ne?) GA Evler
(Ne olduklan halde?) 021 Emniyet i~inde olduklan ha Ide
83. ~1;.U Ansmn onlan yakalay1verdi (Ne?) ~\ <;::1ghk (Ne old11klrm Ira/de?)
~ Sabahlar olduklan halde ~~\ -:J j Sabah vakti

94
 Ayet No: 7 l- 90 15/Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

84. Jli W Savamadt ~) Defedemedi (Kimden?) ~ Onlardan (Neyi?) ~11.;j\

Azab1 (Ne?> 0~ 1)1.5 Lo Kazamr olduklan $eyler ~~\ ~~ ~ Saglam
, .
kaleler in~a etmel eri~ly\11 ~ j Ve ma! toplamalan

85. F~l.::. L.oj Biz yaratmad1k (Neyi?) ..;,.il_µ..:.ll Gokleri _).,:,,':ilj Ve yeri 1Qr:: L.oj
Ve ikisinin arasmdaki $eyleri ~! Ancak (yaratt1k) (Ne ile?) ~~ Hak ile
~UI0G Ve muhakkak ki saat ~~ Elbette gelecektir ~ \.>..A 'J Si.iphesiz
'
~ .y-i JS L.Sj~ Ye herkes amelini n kar~Il1g1111 gorecektir ~U Ka~m ~
,

~ Ey Muhammed ~_µ
:.J- Kav1~inden (Nas 1/ ?) p 1 Ka~mmakla
(Ki111den?)

(Dy le kapmnak ki,) ~\ Giizel ~ ;;:, _f i Onlardan yuz r;evir (Nasif?) Lb\Y,~

Oyle bir yuz r;evirmekle ki , ~ ty:- 'J Onda i.izi.ili.ip-i.imitsizlige kapilmak yoktur
~I ~~ C_,..8 1.JA. j Bu hi.iki.im , sava~ ayetiyle nesh edilmi~tir
86. ~) 0\ Muhakkak ki Rabbin }> 0 (Nedir?) J~I Yaratandtr (Neyi?) j5:!
:~ Her $eyi ~I Hakktyla bilendir (Neyin :-~ ~Her ~eyi
87 . .liJj Andolsun ki, kesinlikle !J~\ Sana verdik (Ney i?) t.;._;..;. Yediyi (Nede11?)

_;,~I ~ Tekrarlananlardan j~ Peygamber (s.a.v.) buyurdu ki: ~WI i f 0

. ,, ~ ~..-} .. ~~
Fatiha'd1 r ~~I ~ljj Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet etmi $tir -}, ~ ~':i
~) JS Ci.i nki.i o her rekatta tekrarlarnr (Daha neyi verdik ?) 0\)jlj Ku ran 1
1 (Dyle

K11ra11 ki,) ~I Yiice olan

88. 0l:.5 ~j Ve asla dikme (Ney i ?) ~ iki goziinii (Neye?) Lo J~ 0 $eye ki,
L8 (ok~a fa ydalandirdtk (Nei le?) ~ 0 $eyle (Kimi?) ~lj)\ Kimilerini ~l.:...oi
Bazi grup lan (Ki111de11?) ~ Onlardan 0~ ']j Uziilme (K im/ere kaY?I?) r-t:h·
Onlara kar$t \~~ ~ 0~ iman etmezlerse ~lj Ve indir (Neyi?) ct>.~
Kanatlanm 4~ Jl Yan1111 yumu~at (Kime?) 02J.<lJ Miiminlere
89. jj Ve de ki: J.\
- Muhakkak ki ben Gl Ben (Neyim?)
,
fl,PI Uyanc1y1m
INedC11?) ~I yl~ ~ Allah'm azab111111 ~ j j::. 0i Sizin i.izerinize inmesinden
(Dy le 11yanc1 k i,) ~\ Apa~tk ).::G~i ~\ Uyans1 ar;1k
l ... ,, ..

90. J )\ LQ.$' Nitekim indirmi$tik (Neyi?) ~\l.;j\ Azab1 (Kim iizeri11e?) .).. ~ , ;~ di Js:.
Taksim edenlere L.S~ Wlj ~_,+:}I Yahudi ve H1ristiyanlara

95
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 91-99

~ T0RK\:E ANLAMI ~
91. Onlar ki Kur'an'1, kendilerine inan kitab1 par~a par~a yapttlar, bir
k1smma inamp bir k1smm1 inkar etmek suretiyle onu boldi.iler. Ayette
kastedilenlerin, Mekke yollanm payla~1p insanlan islam'dan engelleyen ve
kimisi "Bu Kur'an sihirdir" kimisi "bu Kur'an kehanettir" kimisi de bu Kur'an
.
~iirdir" diyen ki~iler oldugu da soylenmi~tir .

92-93. Rabbine andolsun ki, elbette onlarm hepsine yapttklan her ~eyden
kmayarak soracag1z.
94. Ey Muhammed! Arttk sen emrolundugun ~eyi ortaya koy, ac;:1kc;:a
soyle ve uygula! Ve mii~rik olanlardan yiiz ~evir. Bu hi.iki.im cihatla
ilgili hi.iki.im gelmeden onceydi.
95. Siiphe yok ki Biz, o seninle alay edenlere kar~1 onlann hepsini bir
afetle helak etmek suretiyle sana yeteriz. Bu alayc1 ki~iler, Velit b. Muglra,
As b. Vail, Adiy b. Kays, Esvet b. Abdilmuttalip ve Esvet b. Abdiyegus'dur.
96. Onlar ki, Allah ile birlikte ba~ka ilah edinirler. Arttk yakmda
1

durumlannm akibetini bileceklerdir.

97. Andolsun ki2 biz biliyoruz; soyledikleri alay ve yalanlama ti.iri.i ~eyler­
den dolay1 senin gogsiin darahyor.

I _;:.i kelimesi ~l kelimesin in s1fat1d1r. Miibteda oldugu da soylenmi~tir. Bu ciimle ~art

anlam1 i<;:erdigi t<;:in sonrasmda gelen haberine .! dahil olmu~tur. (.)~ ..j _;.j)
2
Ayetteki .ii tahkik i<;:indir.

96
 AyetNo: 91-99 15/Hicr Suresi Celaleyn Tefsiri

98. Sen hemen Rabbinin hamdine biiriinerek tesbih et; "siibhanellahi ve

bihamdihi" de! Ve secde edenlerden, namaz kilanlardan oil
99. Yakin, 61Um sana gelinceye degin Rabbine ibadet et.

~ KELiME ANLAMI ~
91. &.~j 0 kimseler ki 0i)i1 1µ. Kuran'1 ayirddar r~:lc. ~?I ~-f,:!5 ~i
1
Yani, kendilerine indirilen kitaplanm (Neye?) ~ Pan;alara <-1_}.-i Ciizlere ~
$6yle ki , ~ lfaT Bazilanna iman ettiler ~ 13 ).S"j Bazilanm da inkar ettiler
f-t ;1_;.J1 jJj Denilmi~tir ki : Bu kimselerle kast olunan &.~I 0 kimselerdir ki
~ J;b ly~ , ;;I Mekke'nin yollanm boldiiler (Neoldukla n /wide ?) (}:- ~01 0.J~
i-')l;.~1 insanlan islam'dan engelliyor olduklan halde ~ ~T)i1 J ~ J~j
Onlarm bir k1sm1 Kuran ic;:in sihir demi~ti ~~ ~j Baz1s1 kehanet demi~ti
;;....;. ~j Baz1s1 da ~iir demi~ti

92. ~.)) Rabbine yemin olsun ki, f-+* ·:j Elbette onlara soracag1z ~j
Hepsine (Nasi/ ?) ¢:;_;; JI~ Azarlama sorgusuyla (Neden soracag1z?)
93. l.;s. 0 ~eylerden ki 1)1.S Onlar idiler (Ne idiler?) 0~ Yapmakta idiler
94. t:W:.~ Ortaya koy ~ ~ Ey Muha~med! (Neyi?) ~ 0 ~eyi , ki, j.A _9
Emrolundun (Neile?) ~ 0 ~eyle ~ ;.P.-1 l.Si Yani, onu ac;:1kc;:a soyle ~ij Ve onu
uygula ...,;:.;-IJ Ve yiiz ,.,:evir (Ki~lerden?/~µ1 ~ Mii~riklerden ~I~
~~~ ;'-11 Bu, cihat emredilmeden onceydi

95. d! Muhakkak ki biz .!.I~ Sana yeteriz (Kime.kar~1?) ~~f; · d1 Alay edenlere
kar~1 (Ki11i/c?) ~ Seninle (Nasil ycteriz? ) ~~ ~ -:J..5 ~y\;.k Onlann hepsini bir bela

ile helak etmek suretiyle ~j ~~I

J. ~)1 Velid bin Miigire
Onlar da (Ki111/erdir?)

t.Ylj J. ~Wlj As bin Vail~ J. ~~j Adiyy bin Kays ~ J. ;_µ"Jlj

~
~I Esved bin Abdi!Miittalib ..:.... ~ ~ J. ;_µ \llj Esved bin Abdi Yegus'dur
:;; ,) "" J ; 0

96. &.~i 0 kimseler ki 0~ Ediniyorlar (Ne ile beraber?) ~I f Allah ile

beraber (Ne?) ~! Oyle bir ilah ki, ~l Ba~ka (8 11 cii111le nedir? ) ~ S1fatt1r JJj
t.J.;,;; Miibteda oldugu da soylenmi~tir ~ ).11 ,_;.;..:. ~) h_;)j Ve (bu ciimle) ~art
manasm1 ii;:erdigi ii;:in ~~ -.) ~WI sJ;-~ Haberine 'Fa' dahil olmu~tur _;.,2, j Haber
ise ~udur; ..J_;.j Yak1~da ~A Bilecekler (Ney i?) ~;t ~~ i~lerinin sonunu

97
 Celaleyn Tefsiri 15/Hicr Suresi Ayet No: 91-99

97 • .uJj Andolsun ki, kesinlikle !Bu keli111e ne i(i11dir ?! ~ Tahkik i9i ndir 1J~
Biliyoruz ~I Muhakkak ki sen J. {'! Darahyor (Ne?) .!.lj .W, Gogsiin (Ne

ile?! 0) ~ ~ Soyledikleri ~eylerle ~~lj ~lj.f: :.:)1 J; Alaya alm alan ve

yalanlamalanyla

98. C~ -; Oyleyse tesbih et (~e old11g11n Im/de?) I • ;:j ~ Biiriinerek (Neye ?) ~.) ~
Rabbinin hamdine j ~i Yani, ~oyle de; ~~j ~I 0 ~ 'Subhanell ahi ve
bihamd ih i' :}j Ve ol (Ki 111/erden?) ~+::UI J; Secde edenlerden ~I
Namaz kil anlardan

99. 41j Ve ibadet et (Kim e?) ~.) Rabbine ~4 ~ Sana gelinceye kadar
(Ne?) ~\ Yakin 0 _;.J1 Oli.im

98