SKK 1 Varianti I Permiresuar (Pa Gjurmet e Ndryshimeve)

Standardet Kombëtare të Kontabilitetit të Përmirësuara
SKK 1
KUADRI I PËRGJITHSHËM PËR PËRGATITJEN E PASQYRAVE FINANCIARE
Pg.
STANDARDI KOMBËTAR I KONTABILITETIT NR. 1 – Kuadri i përgjithshëm për përgatitjen e pasqyrave financiare - I PËRMIRËSUAR
PËRMBAJTJA Paragrafët
OBJEKTIVAT DHE BAZA E PËRGATITJES 1-3
FUSHA E ZBATIMIT 4
OBJEKTIVI I PASQYRAVE FINANCIARE 5-12

Objektivi 5- 8
Pozicioni financiar 9-10
Performanca 11-12
PËRKUFIZIMET KRYESORE DHE ELEMENTET E PASQYRAVE FINANCIARE 13-39

Aktivet 14-21
Detyrimet 22-26
Kapitali i Vet 27-29
Të Ardhurat 30-32
Shpenzimet 33-36
Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse dhe fitimi ose humbja 37-39
PARIMET BAZË PËR PËRGATITJEN E PASQYRAVE FINANCIARE 40-90
Supozime dhe konsiderata të përgjithshme 41-65

Konstatimi i të drejtave dhe detyrimeve dhe përputhshmëria 41-43
Parimi i njësisë ekonomike 44-45
Parimi i vijimësisë 46-47
Njohja e aktiveve, detyrimeve, të ardhurave dhe shpenzimeve 48-49
Probabiliteti i përfitimit të ardhshëm ekonomik 50
Besueshmëria e matjes 51-59
Njohja dhe matja fillestare 60
Vlerësimi i mëpasshëm 61-63
Kompensimi 64-65
Karakteristikat cilësore të pasqyrave financiare 66-90

Parimi i Kuptueshmërisë 67-69
Koncepti i Rëndësisë dhe Materialitetit 70-76
Besueshmëria 77
Parimi i paraqitjes me besnikëri 78
Parimi i përparësisë së përmbajtjes ekonomike mbi formën ligjore 79-80
Parimi i paanshmërisë 81
Parimi i maturisë 82-83
Parimi i plotësisë 84
Parimi i qëndrueshmërisë dhe krahasueshmërisë 85-90
PËRZGJEDHJA DHE NDRYSHIMI I POLITIKAVE KONTABËL 91-102

Përzgjedhja e politikave kontabël 91-97
Ndryshimi në politikat kontabël 98-102
VLERËSIMET KONTABËL DHE NDRYSHIMET E TYRE 103-108

Zbatimi i vlerësimeve kontabël 103-105
Ndryshimet në vlerësimet kontabël 106-108
KORRIGJIMI I GABIMEVE 109-115
NGJARJET PAS PËRFUNDIMIT TË PERIUDHËS RAPORTUESE 116-119
SHËNIMET SHPJEGUESE 120-129
DATA DHE RREGULLAT E HYRJES NË ZBATIM TË STANDARDEVE 130
KRAHASIMI ME STANDARDET NDËRKOMBËTARE TË RAPORTIMIT FINANCIAR PËR NVM-TË (2009) 131

OBJEKTIVA DHE BAZA TË PËRGATITJES
1. Objektivi i Standardit Aktual Kombëtar të Kontabilitetit 1 Kuadri i përgjithshëm për përgatitjen e pasqyrave financiare („SKK 1‟ ose „Standardi‟), i nxjerrë dhe
miratuar nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit dhe shpallur nga Ministria e Financës, i ndryshuar, është të japë konceptet dhe rregullat-bazë të përcaktuara në Ligjin
nr. 9228, nxjerrë në prill 2004, si dhe të vendosë rregullat për zbatimin e politikave kontabël, të vlerësimeve, të korrigjimit të gabimeve dhe paraqitjen e ngjarjeve
ekonomike, pas datës së mbylljes së pasqyrës së pozicionit finnciar, të përgatitur në bazë të Standardeve Kombëtare të Kontabilitetit. Standardet Kombëtare të
Kontabilitetit bazohen në parimet e kontabilitetit dhe të raportimit financiar të pranuara në shkallë ndërkombëtare, kërkesat e përgjithshme të të cilave përshkruhen në
Ligjin “Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare” Nr. 9228 , publikuar në prill 2004, i ndryshuar.
2. Kërkesat e SKK 1 korrespondojnë me paragrafë të veçanta të SNRF-ve për NVM. Standardi bazohet kryesisht në Nenin 2 të SNRF për NVM - Konceptet dhe Parimet
e Përhapura Gjerësisht.bazohet në kuadrin e Standardeve Ndërkombëtare të Raportimit Financiar,(“Kuadri për përgatitjen dhe paraqitjen e pasqyrave financiare”), si
dhe Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar SNK 1, “Paraqitja e pasqyrave financiare”, SNK 8 “Politikat kontabël, ndryshimet në vlerësimet kontabël dhe
gabimet”, dhe SNK 10 “Ngjarjet pas datës së bilancit”. Standardi gjithashtu mbështetet në Nenin 10 të SNRF për NVM – Politikat Kontabël, Vlerësimet dhe Gabimet
dhe në nenin 31 - Ngjarjet pas Periudhës Raportuese. Kërkesat e standardit korrespondojnë me paragrafë të veçanta të SNRF-së. Krahasimi i SKK 1 me SNRF për
NVM-tëStandardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar është dhënë në paragrafin 131104 . Për rastet që nuk janë trajtuar nëpërmjet një politike të veçantë kontabël
të SKK 1, drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese duhet të miratojnë një politikë të tillë që siguron një pasqyrim të vërtetë e të besueshëm të pozicionit financiar,
performancës financiare, ndryshimeve në pozicionin financiar dhe fluksit të parasë së njësisë ekonomike raportuese, siç kërkohet në nenin 9 të Ligjit për Kontabilitetin
Nr. 9228.
3. Pasqyrat financiare përgatiten mbi bazën e konceptit të materialitetit. Standardet Kombëtare të Kontabilitetit nuk zbatohen për zërat jomaterialë. Parimi i materialitetit
përkufizohet dhe sqarohet në paragrafët 40 deri 90 të SKK 1.
FUSHA E ZBATIMIT
4. Kërkesat e SKK 1, “Kuadri i përgjithshëm për përgatitjen e pasqyrave financiare”, zbatohen në të gjitha pasqyrat financiare të përgatitura në përputhje me Standardet
Kombëtare të Kontabilitetit.
OBJEKTIVI I PASQYRAVE FINANCIARE
Objektivi
5. Objektivi i pasqyrave financiare të përgatitura sipas Standardeve Kombëtare të Kontabilitetit është dhënia e informacionit rreth pozicionit financiar, performancës
financiare dhe fluksit të parasë të njësisë ekonomike, të dobishëm për vendimmarrjen ekonomike të një grupi të gjerë përdoruesish të cilët nuk kërkojnë raporte të
veçanta për të përmbushur nevojat e tyre specifike për informacion.Objektivi i pasqyrave financiare është të japë një paraqitje të vërtetë e të drejtë të pozicionit
financiar, performancës financiare dhe fluksit të parasë të njësisë ekonomike raportuese.
6. Pasqyrat financiare japin një pamje të vërtetë e të drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe fluksit të parasë së njësisë ekonomike raportuese, vetëm
dhe vetëm nëse
(a) ato janë të sakta e të plota në pasqyrimin e përmbajtjes së ngjarjeve ekonomike;
(b)përgatitja e tyre bazohet në vlerësime të arsyeshme e të bazuara në rastet kur vlerësimet janë të domosdoshme; dhe
(c)shënimet në pasqyrat financiare janë përgatitur me detaje të mjaftueshme për të dhënë një pamje të përgjithshme të pozicionit financiar, performancës financiare dhe
fluksit të parasë të një njësie ekonomike raportuese, në mënyrë të tillë që lexuesit kompetentë të mund të nxjerrin konkluzione të arsyeshme.
7. Paraqitja e vërtetë dhe e besueshme nënkupton që
(a) parimet-bazë dhe kërkesat e tjera, të paraqitura nga neni 9 deri në 12 të Ligjit të Kontabilitetit Nr. 9228, , si dhe paragrafët 40-9034-69të standardit, janë përdorur si
bazë për përgatitjen e pasqyrave financiare;
(b) aktivet, pasivet, kapitali, të ardhurat, shpenzimet dhe fitimi neto, të paraqitura në pasqyrat financiare, përmbushin kriteret e përkufizimeve të dhëna në këtë
standard.
8. Zbatimi me korrektësi i të gjitha Standardeve Kombëtare të Kontabilitetit në përgatitjen e pasqyrave financiare, në përgjithësi jep një pamje të vërtetë e të besueshme të
pozicionit financiar, performancës financiare dhe fluksit së parasë të njësisë ekonomike raportuese. Në raste shumë të rralla, kur drejtuesit e njësisë ekonomike
raportuese mendojnë se zbatimi i SKK-ve të caktuara nuk bën të mundur dhënien e një pamjeje të vërtetë e të besueshme të pozicionit financiar, performancës
financiare dhe fluksit së parasë të njësisë, atëherë drejtimi do të përgatisë pasqyrat financiare, sipas atyre parimeve që bëjnë të mundur një paraqitje të vërtetë e të
besueshme dhe do të shpjegojë arsyet për moszbatimin e SKK-ve në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare.
Pozicioni Financiar
9. Pozicioni financiar i një njësie ekonomike është marrëdhënia e aktiveve të saj, pasiveve dhe kapitalit në një datë të caktuar siç paraqitet në pasqyrën e pozicionit
financiar. Këto përcaktohen si më poshtë:
(a) Një aktiv është një burim i kontrolluar nga njësia ekonomike si rezultat i ngjarjeve të kaluara, nga i cili pritet të rrjedhin përfitimet e ardhshme ekonomike tek
njësia ekonomike.
(b) Një pasiv është një detyrim aktual i njësisë ekonomike që rrjedh nga ngjarje të shkuara, shlyerja e të cilit pritet të rezultojë në një dalje nga njësia ekonomike të
burimeve.
(c) Kapitali i vet është interesi i mbetur në aktivet e njësisë ekonomike mbasi zbriten të gjitha detyrimet e saj.
10. Disa zëra që plotësojnë përkufizimin e një aktivi ose një detyrimi mund të mos njihen si aktive ose detyrime në pasqyrën e pozicionit financiar, sepse ato nuk
plotësojnë kriteret për njohje në paragrafet 14 deri2026. Në veçanti, pritshmëria që përfitimet e ardhshme ekonomike do të rrjedhin tek ose nga një njësi ekonomike
duhet të jetë mjaft e sigurt për të përmbushur kriterin e probabilitetit para njohjes së një aktivi ose detyrimi.
Performanca
11. Performanca është marrëdhënia e të ardhurave dhe shpenzimeve të një njësie ekonomike gjatë një periudhe raportuese. Ky standard lejon njësitë ekonomike të
paraqesin performancën në një pasqyrë të vetme financiare (pasqyra e të ardhurave gjithëpërfshirëse) ose në dy pasqyra financiare (një pasqyrë të ardhurash dhe
shpenzimesh dhe një pasqyrë e të ardhurave gjithëpërfshirëse). Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse dhe fitimi ose humbja përdoren shpesh si masa të performancës
ose si bazë për masa të tjera, të tilla si kthimi në investime ose fitimet për aksion. Të ardhurat dhe shpenzimet përcaktohen si vijon:
(a) Të ardhurat nënkuptojnë rritje të përfitimeve ekonomike gjatë periudhës raportuese në formën e hyrjeve ose shtimeve të aktiveve, ose ulje e detyrimeve që
rezultojnë në rritje në kapital, përveç atyre që lidhen me kontributet nga investitorët e kapitalit.
(b) Shpenzimet janë zvogëlimet në përfitimet ekonomike gjatë periudhës raportuese në formën e daljeve ose pakësimit të aktiveve ose si shtim të detyrimeve që
rezultojnë në ulje në kapital, përveç atyre që lidhen me shpërndarjet për investitorët e kapitalit.
12. Njohja e të ardhurave dhe shpenzimeve rezulton direkt nga njohja dhe matja e aktiveve dhe e detyrimeve.
PËRKUFIZIME KRYESORE PËR ELEMENTET E PASQYRAVE FINANCIARE
13. Aktivet, pasivetdetyrimet, kapitali, të ardhurat, shpenzimet dhe fitimi të paraqitura në pasqyrat financiare duhet të përmbushin kriteret e përkufizimeve të dhëna në
Standard. Kuptimet e këtyre përkufizimeve kryesore shpjegohen në paragrafët 14-39 9-33 të këtij Standardi.
Aktivi
14. Aktivi është një objekt ose e drejtë ekonomike e kontrolluar nga njësia ekonomike, i cili
(a) ka ardhur si rezultat i ngjarjeve të shkuara; dhe
(b) nga përdorimi, i të cilit priten përfitime të ardhshme.
15. Njësia ekonomike raportuese mund të marrë përfitime ekonomike nga aktivi në disa forma. Një aktiv mund të (a)përdoret më vete ose i kombinuar me aktive të tjera
për prodhimin e mallrave ose shërbimeve që shiten nga njësia ekonomike raportuese; (b)shkëmbehet me aktive të tjera;
(c)përdoret për të shlyer/paguar një detyrim; (d)i shpërndahet pronarëve të njësisë ekonomike raportuese.
16. Shumë aktive të tilla, si aktivet afatgjata materiale, kanë përmbajtje fizike. Megjithatë, të qenurit fizik nuk është thelbësore për ekzistencën e tyre. Kështu, për shembull
patentat dhe të drejtat e autorësisë janë aktive, nëse ato kontrollohen nga njësia ekonomike raportuese dhe prej tyre priten të merren përfitime ekonomike.
17. Bazë për raportimin e aktiveve në pasqyrën e pozicionit financiar bilancit është ekzistenca e pronësisë ligjore ose ekzistenca e kontrollit efektiv. Ndonëse, në
përgjithësi, kontrolli efektiv i aktiveve përputhet me pronësinë ligjore të tyre, kjo nuk mund të ndodhë gjithmonë. Për shembull, në rastin e një marrëveshjeje për qira
financiare një aktiv mund t‟i përkasë ligjërisht qiradhënësit, por meqenëse ky aktiv është nën kontrollin e qiramarrësit për pjesën më të madhe të jetës së dobishme të
tij, ai raportohet në bilancin e qiramarrësit.
18. Një aspekt me rëndësi të madhe në përcaktimin e ekzistencës së kontrollit efektiv është fakti se kush merr pjesën më të madhe të përfitimeve ekonomike që gjenerohen
nga aktivi, dhe kush merr pjesën më të madhe të rreziqeve, të lidhura me këtë aktiv.
19. Mundësia për të gjeneruar përfitime ekonomike, zakonisht nënkupton aftësinë për të shtuar fluksin hyrës të parasë dhe ekuivalenteve të saj në njësinë ekonomike
raportuese, ose për të pakësuar daljet e parasë nga njësia.
20. Aktivi njihet në pasqyrën e pozicionit financiar bilancittë njësisë ekonomike raportuese, vetëm nëse është e mundur që prej tij të gjenerohen përfitime ekonomike në të
ardhmen. Nëse këto përfitime ekonomike janë të mundshme, por nuk ka siguri të mjaftueshme, ai aktiv nuk do të njihet në pasqyrën e pozicionit financiar. Një
transaksion i tillë rezulton në njohjen e një shpenzimi në pasqyrën e të ardhurave. Megjithatë, aktive të tilla do të shpjegohen në pasqyrat financiare si aktive të
kushtëzuara.
21. Vetëm ato aktive, kostoja e të cilëve mund të përcaktohet me besueshmëri, njihen në bilancpasqyrën e pozicionit financiar.
PasiviDetyrimet
22. Pasivi Detyrimet në pasqyrën e pozicionit financiar të njësisë ekonomike janë detyrime aktuale është një detyrim aktual i njësisë ekonomike raportuese, i cili të cilat:
(a) kanë lindur nga ngjarje të shkuara, dhe
(b) shlyerja e të cilittyre pritet të shoqërohet me daljen e burimeve në të ardhmen.
23. Pasivi Detyrimi njihet në bilanc pasqyrën e pozicionit financiar, nëse njësisë ekonomike raportuese, për të bërë shlyerjen e tij, do t‟i duhet të veprojë në një mënyrë të
tillë që do të shkaktonte dalje të përfitimeve ekonomike. Për shlyerjen e pasivitdetyrimit, njësisë ekonomike raportuese mund t‟i duhet, për shembull të paguajë me parà
ose ekuivalente të saj, të ofrojë një shërbim të caktuar, të japë një aktiv të caktuar, ta zëvendësojë atë pasiv detyrim me një pasiv detyrim tjetër ose ta shndërrojë pasivin
detyrimin në kapital.
24. Shumë nga pasivet detyrimet vijnë nga marrëveshjet ligjore (të ashtuquajtura “pasive detyrime kontraktuale”). Në raste të caktuara, pasivet deyrimet mund të lindin nga
praktika ekonomike të njësisë ekonomike raportuese, si dhe një dëshirë për të mbajtur marrëdhënie të mira biznesi me klientët e saj, punonjësit dhe partnerë të tjerë (të
ashtuquajtura “pasive detyrime konstruktive”). Për shembull, nëse praktika ekonomike e një njësie ekonomike raportuese kërkon të bëhet zëvendësimi i të gjitha
produkteve me defekt, njësia ekonomike raportuese do të njohë në bilancin pasqyrën e pozicionit financiar e saj pasivindetyrimin ekonomik, që vjen nga kjo praktikë,
pavarësisht nëse ekziston një detyrim ligjor ose jo.
Një detyrim konstruktiv është një detyrim që rrjedh nga veprimet e një njësie ekonomike kur:
(a) duke krijuar një model nga praktika të së kaluarës, nga politika të publikuara më parë ose deklarime specifike, njësia ekonomike u ka treguar palëve të tjera se ajo
do të pranojë përgjegjësitë e veçanta, dhe
(b) si rezultat, njësia ekonomike u ka krijuar një pritshmëri të arsyeshme palëve të tjera se ajo do ti përmbushë këto përgjegjësi.
25 1. Në bilanc njihen vetëm pasivet, shlyerja e të cilave mund të matet me besueshmëri. Një njësi ekonomike do të njohë një pasiv në pasqyrën e pozicionit financiar kur
(a) njësia ekonomike ka një detyrim në fund të periudhës raportuese, si rezultat i një ngjarje të kaluar,
(b) është e mundur që njësisë ekonomike do ti kërkohet transferimi i burimeve që përfshijnë përfitime ekonomike në shlyerje, dhe
(c) shuma e shlyerjes mund të matet me besueshmëri.
26. Një detyrim i kushtëzuar është ose një detyrim i mundur por i pasigurt ose një detyrim aktual që nuk është njohur për shkak se ai nuk arrin të përmbushë një ose të dy
kushtet (b) dhe (c) në paragrafin 25. Një njësi ekonomike nuk do të njohë një pasiv të kushtëzuar si një pasiv, me përjashtim të detyrimeve të paparashikuara të një
blerjeje në një kombinim biznesi (shih seksionin 19 Kombinimet e Biznesit dhe Emri i Mirë).
Kapitali i vet
27. Kapitali i vet (ose “aktivet neto”) është diferenca mes aktiveve dhe detyrimeve të njësisë ekonomike raportuese në datën e bilancitpasqyrës së pozicionit financiar.
28. Kapitali përfaqëson vlerën e aktiveve neto që u përkasin zotëruesve të një njësie ekonomike raportuese në datën e bilancitpasqyrës së pozicionit financiar. Llogaritja e
kapitalit varet nga politikat kontabël të përdorura për vlerësimin e aktiveve dhe pasivevedetyrimeve, ku disa prej tyre bazohen në vlerën e drejtë, ndërsa disa të tjera në
kosto ose në metoda të tjera. Emri i mirë i krijuar brenda njësisë ekonomike raportuese nuk njihet në kapital. Rrjedhimisht, aktivet neto të njësisë ekonomike raportuese
nuk janë domosdoshmërish të barabarta me vlerën e drejtë të kapitalit neto të njësisë ekonomike raportuese.
29. Aktivet, pasivet detyrimet dhe kapitali i njësisë ekonomike raportuese paraqiten në bilancin pasqyrën e pozicionit financiar etë kësaj njësie ekonomike raportuese në
datën e raportimit.
Të ardhurat
30. Të ardhurat përfaqësojnë flukse hyrëse (rritjen e përfitimeve ekonomike) gjatë periudhës së raportimit, që çojnë në rritjen e aktiveve ose pakësimin e
pasivevedetyrimeve, si dhe që rrisin kapitalin e njësisë ekonomike raportuese, duke përjashtuar këtu ato që lidhen me kontributet nga pjesëmarrësit në kapital.
31. Përkufizimi i të ardhurave përfshin si të ardhurat dhe fitimet.
(a) Të ardhurat janë të ardhurat që lindin në rrjedhën e veprimtarive të zakonshme të njësisë ekonomike dhe që përmenden në një shumëllojshmëri emrash, duke
përfshirë shitjet, tarifat, interesin, dividentët, honoraret dhe qiraja.
(b) Fitimet janë zëra të tjerë që plotësojnë përkufizimin e të ardhurave, por nuk janë të ardhura. Kur fitimet njihen në pasqyrën e të ardhurave, ato zakonisht paraqiten
veças sepse njohja e tyre është e dobishme për marrjen e vendimeve ekonomike.
32. Njohja e të ardhurave rezulton direkt nga njohja dhe matja e aktiveve dhe pasiveve. Një njësi ekonomike duhet të njohë të ardhurat në pasqyrën e të ardhurave
përmbledhëse (ose nëse paraqitet, në pasqyrën e të ardhurave) kur lind një rritje në përfitimet e ardhshme ekonomike që lidhet me një rritje në një aktiv ose ulje të një
detyrimi e cila mund të matet me besueshmëri.
Shpenzimet
33. Shpenzimet janë flukse dalëse (pakësimet e përfitimeve ekonomike) gjatë periudhës raportuese që rezultojnë në pakësimin e aktiveve apo rritjen e pasivevedetyrimeve,
dhe që zvogëlojnë kapitalin e njësisë ekonomike raportuese, duke përjashtuar këtu ato që lidhen me shpërndarjet te pjesëmarrësit e kapitalit.
34. Përkufizimi i shpenzimeve përfshin humbjet si dhe ato shpenzime që lindin në rrjedhën e veprimtarive të zakonshme të njësisë ekonomike.
(a) Shpenzimet që lindin në rrjedhën e aktiviteteve të zakonshme të njësisë ekonomike përfshijnë, për shembull, koston e shitjeve, pagat dhe amortizimin. Ata
zakonisht marrin formën e një fluksi dalës ose pakësimit të aktiveve të tilla si paraja dhe ekuivalentët e saj, inventari ose aktivet afatgjata materiale.
(b) Humbjet janë zëra të tjerë që plotësojnë përkufizimin e shpenzimeve dhe mund të lindin në rrjedhën e aktiviteteve të zakonshme të njësisë ekonomike. Kur humbjet
njihen në pasqyrën e të ardhurave, ato zakonisht paraqiten veças sepse njohja e tyre është e dobishme për marrjen e vendimeve ekonomike.
35. Njohja e shpenzimeve rezulton direkt nga njohja dhe matja e aktiveve dhe detyrimeve. Një njësi ekonomike duhet të njohë shpenzimet në pasqyrën e të ardhurave ose
në pasqyrën e të ardhurave përmbledhëse kur lind një ulje në përfitimet e ardhshme ekonomike që lidhet me një pakësim në një aktiv ose rritje të një detyrimi, e cila
mund të matet me besueshmëri.
36. Të ardhurat dhe shpenzimet përfshijnë si të ardhurat dhe shpenzimet e realizuara ashtu edhe ato të parealizuara. Për shembull, të ardhurat e realizuara janë të ardhurat e
njohura nga shitja e mallrave. Të ardhurat e parealizuara janë të ardhurat e njohura nga konvertimi përkthimi i aktiveve monetare ose pasiveve detyrimi në monedhë të
huaj.
30. Njësia ekonomike raportuese nuk duhet t‟i paraqesë zërat e të ardhurave ose të shpenzimeve si zëra të jashtëzakonshëm, as në pasqyrën e të ardhurave dhe
shpenzimeve, dhe as në shënimet shpjeguese. Zërat e pazakontë ose që nuk përsëriten rregullisht, të cilët janë klasifikuar historikisht si të ardhura dhe shpenzime “të
jashtëzakonshme”, duhet ose të paraqiten brenda kategorisë përkatëse të pasqyrës së të ardhurave (p.sh. në “shpenzimet materiale”, në rastin e materialeve të
shkatërruara nga zjarri) ose veças, duke specifikuar natyrën e tyre (p.sh. “humbje për shkak të zjarrit” me shpjegimin përkatës në shënimet shpjeguese). Kjo e fundit
konsiderohet si më e përshtatshme, kur shumat në lidhje me këto zëra janë shumë materiale.
Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse dhe fitimi ose humbja
37 Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse është diferenca aritmetike ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve. Ky nuk është një element i veçantë i pasqyrave financiare dhe
nuk është i nevojshëm një parim i veçantë njohjeje për të.
38. Fitimi (humbja) është diferenca midis të ardhurave dhe shpenzimeve që lidhen me të gjitha ose me disa lloje të caktuara transaksionesh të njësisë ekonomike
raportuese, gjatë periudhës së raportimit.
Fitimi ose humbja është diferenca aritmetike ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve të tjera përveç atyre zërave të të ardhurave dhe shpenzimeve që ky Standard i
klasifikon si zëra të të ardhurave të tjera përmbledhëse. Ky nuk është një element i veçantë i pasqyrave financiare, dhe nuk është i nevojshëm një parim i veçantë
njohjeje për të.
Për shembull, një fitim (humbje) nga ndryshimet në normat e kursit të këmbimit është diferenca mes të ardhurave dhe shpenzimeve që krijohen si rezultat i normave të
ndryshme të kursit të këmbimit. Fitimi (humbja) nga veprimtaritë e shfrytëzimit të një njësie ekonomike raportuese është diferenca mes të ardhurave dhe shpenzimeve
që krijohen gjatë veprimtarisë së shfrytëzimit. Diferenca mes të gjitha të ardhurave dhe të gjitha shpenzimeve quhet fitim (humbje) neto për periudhën e raportimit.
39. Ky Standard nuk lejon njohjen e atyre zërave, në pasqyrën e pozicionit financiar, të cilët nuk plotësojnë përkufizimin e aktiveve ose detyrimeve, pavarësisht nëse ato
rezultojnë nga zbatimi i konceptit të njohur si "koncepti i përputhshmërisë” për matjen e fitimit ose humbjes.
PARIMET BAZË PËR PËRGATITJEN E PASQYRAVE FINANCIARE
40. Neni 10 i Ligjit të Kontabilitetit Nr. 9228 përcakton parimet-bazë për mbajtjen e kontabilitetit dhe përgatitjen e pasqyrave financiare, në përputhje me këtë ligj, si dhe
me Standardet Kombëtare të Kontabilitetit, të nxjerra nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit. Paragrafët 40 deri 9086 përshkruajnë këto parime-bazë. Asnjë nga
paragrafët e këtij seksioni (paragrafët 403 deri 90) nuk kanë përparësi ndaj ndonjë kërkese specifike të paragrafëve të tjera të SKK 1 ose ndonjë SKK-je tjetër.
Supozime dhe konsiderata të përgjithshmeparimet dhe karakteristikat e informacionit për përgatitjen e pasqyrave financiare
Konstatimi i të drejtave dhe detyrimeve dhe përputhshmëria
41. Me qëllim që të përmbushin objektivat e tyre, pasqyrat financiare përgatiten mbi bazën e të drejtave dhe detyrimeve të konstatuara. Sipas kësaj metode, efektet e
transaksioneve dhe ngjarjeve të tjera njihen në pasqyrat financiare kur ato ndodhin (dhe jo kur paraja ose ekuivalentet e saj arkëtohen ose paguhen) dhe regjistrohen në
kontabilitet e raportohen në pasqyrat financiare të periudhave kontabël, të cilave u përkasin. Pasqyrat financiare, të përgatitura në bazë të të drejtave dhe detyrimeve të
konstatuara, i informojnë përdoruesit jo vetëm mbi transaksionet e shkuara të shoqëruara me arkëtime dhe pagesa, por edhe mbi detyrimet për t‟u paguar në të ardhmen
si dhe mbi aktive që do të sjellin arkëtime në të ardhmen. Në këtë mënyrë, ato paraqesin informacione mbi transaksionet dhe ngjarjet e shkuara të cilat u shërbejnë
përdoruesve më së miri në marrjen e vendimeve ekonomike.
42 Shpenzimet që lidhen me të ardhurat e fituara gjatë periudhës raportuese njihen në të njëjtën periudhë kontabël si dhe të ardhurat përkatëse. Shpenzimet e kryera gjatë
një periudhe raportuese, që ndryshon nga periudha kur ato i sjellin përfitime njësisë ekonomike raportuese, regjistrohen si shpenzime pikërisht në periudhën kur merren
përfitimet.
43. Shpenzimet njihen në të njëjtën periudhë kontabël si dhe të ardhurat që lidhen me to. Nëse të ardhurat që lidhen me shpenzime të caktuara nuk mund të përcaktohen në
mënyrë të drejtpërdrejtë, atëherë për njohjen e tyre do të përdoren mënyra të tërthorta. Për shembull, shpenzimet që lidhen me blerjen e një mjeti afatgjatë material
njihen si shpenzime gjatë jetës së dobishme të këtij aktivi (shpenzimet e amortizimit). Shpenzimet, që nuk priten të gjenerojnë të ardhura, njihen si shpenzime në
momentin kur ato ndodhin.
Parimi i njësisë ekonomike
44. Njësia ekonomike raportuese mban llogari të veçanta të aktiveve, pasiveve detyrimeve dhe transaksioneve ekonomike të veta nga ato të aktiveve, pasiveve detyrimeve
dhe transaksioneve ekonomike të aksionarëve, kreditorëve, punonjësve, klientëve të saj, si dhe personave të tjerë.
45. Vetëm aktivet, pasivetdetyrimet, kapitali, të ardhurat, shpenzimet dhe flukset e parasë të njësisë ekonomike raportuese do të regjistrohen në pasqyrat financiare. Përveç
transaksioneve të saj ekonomike, pasqyrat e konsoliduara të njësisë ekonomike raportuese do të përfshijnë edhe transaksionet ekonomike të njësive që ajo kontrollon.
Parimi i vijimësisë
46. Pasqyrat financiare përgatiten sipas parimit të vijimësisë, që do të thotë se veprimtaria ekonomike e njësisë ekonomike raportuese do të ketë vijimësi, dhe njësia
ekonomike raportuese nuk ka në plan ose nuk do ta ketë të nevojshme ta ndërpresë aktivitetin e saj. Nëse pasqyrat financiare nuk përgatiten në përputhje me parimin e
vijimësisë, parimi tjetër kontabël, i përdorur për përgatitjen e tyre, duhet të sqarohet në shënimet shpjeguese.
47. Gjatë përgatitjes së pasqyrave financiare, drejtuesit duhet të vlerësojnë mundësinë e njësisë ekonomike raportuese për të vazhduar aktivitetin e saj për 12 muaj pas
datës së bilancitpasqyrës së pozicionit financiar. Nëse kjo vazhdimësi aktivitetesh të njësisë ekonomike raportuese nuk është e sigurt (për shembull, njësia ekonomike
raportuese nuk i plotëson kërkesat ligjore), drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese duhet të sqarojnë, në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare, kushtet dhe
rrethanat që e shkaktojnë këtë pasiguri. Nëse njësia ekonomike raportuese ka filluar procesin e likuidimit ose është e mundur që brenda 12 muajve të ardhshëm njësia
ekonomike raportuese do ta likuidojë ose do t‟i duhet që ta likuidojë aktivitetin e saj, atëherë pasqyrat financiare duhet ta reflektojnë këtë fakt, si dhe bazën e vlerësimit
të aktiveve dhe pasivevedetyrimeve.
Njohja e aktiveve, pasiveve, të ardhurave dhe shpenzimeve
48. Njohja është procesi i përfshirjes në pasqyrat financiare, të një zëri që plotëson përkufizimin e një aktivi, detyrimi, të ardhure ose shpenzimi dhe që plotëson kriteret e
mëposhtme:
(a) është e mundur që çdo përfitim ekonomik në të ardhmen lidhur me këtë zë do të rrjedhë për ose nga njësia ekonomike; dhe
(b) zëri ka një kosto ose vlerë që mund të matet me besueshmëri.
49. Gabimet në njohjen e një zëri që përmbush këto kritere nuk korrigjohet nga shënimet shpjeguese mbi politikat kontabël të përdorura apo nga sqarime të tjera të
mëtejshme.
Probabiliteti i përfitimit të ardhshëm ekonomik
50. Koncepti i probabilitetit, si kriteri i parë i njohjes, i referohet shkallës së pasigurisë që përfitimet e ardhshme ekonomike të lidhura me një zë të caktuar, do të rrjedhin
tek ose nga njësia ekonomike. Vlerësimet e shkallës së pasigurisë të flukseve të përfitimeve të ardhshme ekonomike, kryhen mbi bazën e evidencës së kushteve të
disponueshme në fund të periudhës raportuese, në kohën e përgatitjes së pasqyrave financiare. Këto vlerësime kryhen individualisht për zërat individualisht të
rëndësishëm, dhe për një grup të madh të zërave individualisht të parëndësishëm.
Besueshmëria e matjes
51. Kriteri i dytë për njohjen e një zëri është që kosto ose vlera që ai ka të mund të matet me besueshmëri. Në shumë raste, kostoja ose vlera e një zëri njihet. Në raste të
tjera ajo duhet të vlerësohet. Përdorimi i vlerësimeve të arsyeshme është një pjesë thelbësore e përgatitjes së pasqyrave financiare dhe nuk dëmton besueshmërinë e
tyre. Zëri nuk njihet në pasqyrat financiare, në rastet kur nuk mund të kryhet një vlerësim i arsyeshëm.
52. Një zë që nuk arrin të përmbushë kriteret e njohjes mund të kualifikohet për njohje në një datë të mëvonshme, si rezultat i rrethanave ose ngjarjeve të mëvonshme.
53. Një zë që nuk arrin të përmbushë kriteret e njohjes, mund megjithatë të paraqitet në shënimet shpjeguese ose në materiale të tjera shpjeguese. Kjo ndodh kur njohja e
zërit ka rëndësi për vlerësimin e pozicionit financiar, performancës dhe ndryshimeve në pozicionin financiar të një njësie ekonomike nga përdoruesit e pasqyrave
financiare.
54. Karakteristika kryesore e të ardhurave është fakti se ato rrisin aktivet neto të një njësie ekonomike përjashtuar kontributet shtesë të bëra nga aksionerët e njësisë
ekonomike. Karakteristika kryesore e shpenzimeve është fakti se ato pakësojnë aktivet neto të njësisë ekonomike, përjashtuar shpërndarjet e bëra për aksionerët e
njësisë ekonomike. Si të ardhurat dhe shpenzimet kontabilizohen në bazë të konstatimit të të drejtave dhe detyrimeve - momenti kur transaksioni ekonomik ka në thelb
një efekt mbi aktivet neto të një njësie ekonomike, dhe jo momenti kur arkëtohen/paguhen flukset monetare të lidhura me transaksionet.
55. Shpenzimet njihen në të njëjtën periudhë si të ardhurat që lidhen me për to. Shpenzimet që lidhen me gjenerimin e përfitimeve ekonomike gjatë periudhave të
ardhshme raportuese njihen në pasqyrën e pozicionit financiar si aktiv kur ato kryhen dhe si shpenzim gjatë periudhës (ave) raportuese kur ato priten të gjenerojnë
përfitime ekonomike (për shembull, shpenzimet në aktive afatgjata materiale dhe shpenzimet e amortizimit). Kostot që lidhen me gjenerimin e përfitimeve ekonomike
gjatë periudhës raportuese aktuale apo ato që nuk janë të rastit për gjenerimin e përfitimeve ekonomike, (të tilla si kostoja e nxjerrjes jashtë përdorimi të një investimi
afatgjatë) njihen si shpenzim gjatë periudhës raportuese në të cilën ndodhin.
56. Transaksionet me aksionet e veta të njësisë ekonomike raportuese (të quajtura edhe "aksionet e thesarit") përfaqësojnë shpërndarjet e bëra për aksionerët e njësisë
raportuese ekonomike ose kontributet e marra nga aksionerët e njësisë raportuese ekonomike, si rezultat i të cilave ato nuk bien nën përkufizimin e të ardhurave dhe
shpenzimeve. Prandaj, transaksione të tilla nuk do të regjistrohen si të ardhura e as si shpenzime në pasqyrën e të ardhurave, por si një transaksion kapitali në pasqyrën
e ndryshimeve në kapitalin e vet
57. Matja është procesi i përcaktimit të shumave monetare me të cilat një njësi ekonomike mat aktivet, detyrimet, të ardhurat dhe shpenzimet në pasqyrat e saj financiare.
Matja përfshin zgjedhjen e një baze të matjes. Ky standard specifikon cilën bazë të matjes një njësi ekonomike duhet të përdorë për lloje të ndryshme të aktiveve,
detyrimeve, të ardhurave dhe shpenzimeve.
58. Dy bazat e zakonshme të matjes janë kosto historike dhe vlera e drejtë:
(a) Për aktivet, kosto historike është shuma e mjeteve monetare ose ekuivalentëve të mjeteve monetare të paguara ose vlera e drejtë e shumës së dhënë për të blerë
aktivin në momentin e përftimit të tij. Për detyrimet, kostoja historike është shuma e mjeteve monetare (apo ekuivalentëve të mjeteve monetare) ose vlera e drejtë e
aktiveve jo-monetare të marra në këmbim për detyrimin në kohën e lindjes së këtij të fundit, ose në disa rrethana (për shembull, tatimi mbi të ardhurat) shuma e
mjeteve monetare ose ekuivalentëve të mjeteve monetare që pritet të paguhet për të shlyer detyrimin në rrjedhën normale të biznesit. Kostoja historike e amortizuar
është kostoja historike e një aktivi ose detyrimi plus ose minus atë pjesë të kostos së tij historike njohur më parë si shpenzim ose e ardhur.
(b) Vlera e drejtë është çmimi që do të pranohej për të shitur një aktiv ose që do paguhej për të transferuar një detyrim, në një transaksion të zakonshëm midis
pjesëmarrësve të tregut, në datën e matjes.
59. Standardet Kombëtare të Kontabilitetit mund të përcaktojnë baza të tjera matjeje kur këto konsiderohen nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit si më të përshtatshme.
Njohja dhe matja fillestare
60. Matja fillestare e aktiveve dhe detyrimeve që plotësojnë kriterin e njohjes, bëhet me koston historike, përveç rasteve kur ky Standard kërkon matje fillestare mbi një
bazë tjetër të tillë si vlera e drejtë.
Vlerësimi i mëpasshëm
61. Një njësi ekonomike mat aktivet dhe detyrimet financiare, ashtu siç përcaktohet në SKK 3 – Instrumentet financiare, me kosto të amortizuar minus ndonjë zhvlerësim
të mundshëm. SKK 3 përcakton si duhet të vlerësohen instrumentet financiare.
62. Shumica e aktiveve jo-financiare të një njësie ekonomike që fillimisht njihen me kosto historike më pas maten mbi baza të tjera të matjes. Për shembull:
(a) Një njësi ekonomike vlerëson aktivet afatgjata materiale me koston e amortizuar (ose vlerën e drejtë si një alternativë e lejuar në SKK 5 – Aktivet afatgjata
materiale dhe aktivet afatgjata jomateriale).
(b) Një njësi ekonomike vlerëson inventarët me vlerën më të ulë mes kostos dhe çmimin të shitjes minus kostot për të përfunduar shitjen.
(c) Një njësi ekonomike njeh një humbje nga zhvlerësimi në lidhje me aktivet jo-financiare që janë në përdorim ose mbahen për shitje.
Vlerësimi i aktiveve me më të voglën mes dy vlerave, ka për qëllim të sigurojë që një aktiv nuk është vlerësuar me shumë sesa vlera që njësia ekonomike pret të
rikuperojë nga shitja ose përdorimi i atij aktivi.
63. Shumica e detyrimeve përveç detyrimeve financiare maten me shumën më të mirë të parashikuar që kërkohet për të shlyer detyrimin në datën e raportimit.
Kompensimi
64. Aktivet e pasivet detyrimet dhe të ardhurat e shpenzimet nuk kompensohen me njëra-tjetrën, me përjashtim të rasteve kur një gjë e tillë kërkohet ose lejohet nga një
standard kombëtar i kontabilitetit.
65. Është e rëndësishme që aktivet dhe pasivetdetyrimet, si dhe të ardhurat e shpenzimet të raportohen më vete. Kompensimi në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve
ose në bilancpasqyrën e pozicionit financiar, përveç rasteve kur ai e reflekton më mirë përmbajtjen e transaksionit ose ngjarjes, e pakëson aftësinë e lexuesit, si për të
kuptuar transaksionet, ngjarjet dhe kushtet që kanë ndodhur ashtu edhe për të vlerësuar flukset e ardhshme të parasë. Vlerësimi i aktiveve me vlerën neto, pas zbritjes
së provizioneveshumës së zhvlerësuar, si për shembull provizione zhvlerësimi për inventar të vjetruar apo provizione zhvlerësimi për borxhet e këqija në kërkesat e
arkëtueshme, nuk është kompensim.
Karakteristikat cilësore të pasqyrave financiare
66. Karakteristikat cilësore janë ato që e bëjnë informacionin e pasqyrave financiare të dobishëm për përdoruesit. Karakteristikat cilësore kryesore janë katër:
kuptueshmëria, rëndësia, besueshmëria dhe krahasueshmëria.
Parimi i kuptueshmërisë
67. Informacioni në pasqyrat financiare duhet të paraqitet në mënyrë të tillë që ai të jetë informues dhe pa ekuivok, për ata përdorues të pasqyrave financiare që kanë
njohuri të mjaftueshme në fushën e kontabilitetit, për të kuptuar pasqyrat financiare.
68. Pasqyrat financiare përgatiten për të informuar një grup të gjerë përdoruesish (përfshirë këtu aksionarët dhe kreditorët, punonjësit, partnerët në biznes, publikun në
përgjithësi, institucionet shtetërore dhe të tjerët). Me qëllim që informacioni në pasqyrat financiare të jetë informues dhe sa më i kuptueshëm, terminologjia e përdorur
duhet të jetë e njejtë, përgjatë gjithë materialit. Në përgatitjen e pasqyrave financiare duhet mbajtur parasysh fakti se ato duhet të jenë të qarta e të kuptueshme edhe për
përdorues të jashtëm, të cilët mund të mos jenë në dijeni të aktiviteteve të përditshme të njësisë ekonomike. Prandaj, pasqyrat financiare duhet të përgatiten në mënyrë
të tillë që ato ta shmangin përdorimin e një gjuhe ose terminologjie specifike të njësisë ekonomike, e cila mund të mos jetë e kuptueshme për lexuesit e jashtëm.
Megjithatë, në përgatitjen e pasqyrave financiare mendohet që lexuesit e tyre duhet të kenë njohuri të përgjithshme të mjaftueshme në fushën e kontabilitetit; prandaj
nuk është e nevojshme që pasqyrat financiare të shpjegojnë koncepte të përgjithshme financiare.
69. Nëse një informacion i të njëjtit transaksion ofrohet në pjesë të veçanta të pasqyrave financiare, atëherë pasqyrat financiare duhet të përmbajnë referencat përkatëse. Për
shembull, zërat e pasqyrës së pozicionit financiarbilancit, të pasqyrës së të ardhurave dhe shpenzimeve e të pasqyrës së fluksit të parasë duhet të përmbajnë referenca
me shënimet shpjeguese, të cilat paraqesin një informacion më të hollësishëm, në lidhje me to. Nëse informacioni për të njëjtin transaksion ose informacion financiar
sqarohet në dy shënime shpjeguese të veçanta, atëherë këto dy shënime duhet gjithashtu të kenë referencat përkatëse midis tyre.
Koncepti i rëndësisë dhe materialitetit
70. Pasqyrat financiare ofrojnëparaqesin të gjithë informacionin material që ndikon në gjendjen financiare, performancën financiare dhe fluksin e parasë së njësisë
ekonomike. Informacioni në këto pasqyra konsiderohet material, nëse mungesa ose pasaktësia në paraqitjen e tij do të ndikonte në vendimet ekonomike të përdoruesve
të pasqyrave financiare. Zërat jomateriale mund të kontabilizohen dhe regjistrohen në pasqyrat financiare, duke përdorur metoda më të thjeshtuara.
71. Në përgatitjen e pasqyrave financiare rëndësi u duhet vënë atyre aspekteve dhe të dhënave financiare të veprimtarive ekonomike që janë të rëndësishme për përdoruesit
e pasqyrave financiare, e që mund të ndikojnë në vendimet ekonomike që ata marrin. Rëndimi i pasqyrave financiare me hollësira të tepruara dhe informacion
jomaterial dëmton qartësinë dhe kuptueshmërinë e tyre.
72. Në përcaktimin e materialitetit duhet të merren parasysh aspektet cilësore dhe sasiore të informacionit. Për transaksione të caktuara mund të ndodhë që shumat e vogla
mund të kenë një rëndësi kuptimore më të madhe për përdoruesit se sa transaksione të tjera të zakonshme.
a)transaksionet me palët e lidhura;
b)një transaksion ose rregullim që ndryshon një fitim në humbje dhe anasjelltas;
c)një transaksion ose rregullim që e bën njësinë ekonomike raportuese të kalojë nga një tepricë aktive neto afatshkurtër në një tepricë pasivesh neto afatshkurtër dhe
anasjelltas;
e)një transaksion ose rregullim që maskon një ndryshim në fitim, ose ndryshime të tjera;
g)një transaksion ose rregullim që ndikon në paraqitjen e plotësimit, ose jo nga ana e njësisë ekonomike raportuese të kushteve të marrëveshjeve të huave, ose
kërkesave të tjera kontraktuale;
h)një transaksion ose rregullim që ndikon në rritjen e shpërblimeve për stafin drejtues, për shembull një transaksion ose rregullim që paraqet si të plotësuar kërkesat për
dhënien e bonuseve;
j)mospërputhja me ligjet dhe rregulloret;
k)gjobat për njësinë ekonomike raportuese;
l)çështjet ligjore.
73. Manipulimi i qëllimshëm i shumave jomateriale, për të arritur një rezultat të caktuar financiar, është i ndaluar.
74. Për kontabilizimin dhe raportimin e zërave jomaterialë në pasqyrat financiare mund të përdoren metoda të thjeshtuara kontabël, për aq kohë sa rezultati nuk do të
ndryshojë ndjeshëm, nga rezultatet që do të ekzistonin po të ishin zbatuar politikat kontabël të përshkruara nga Standardet Kombëtare të Kontabilitetit.
75. Informacioni, në lidhje me zërat dhe transaksionet materiale, do të shpjegohet më vete në shënimet e pasqyrave financiare. Zërat jomaterialë raportohen në pasqyrat
financiare të grupuara me zëra të tjerë jomaterialë të ngjashëm.
76. Në bazë të konceptit të materialitetit dhe kuptueshmërisë, mund të jetë më e përshtatshme që pasqyrat financiare të përgatiten në mijë lekë se sa në shuma të plota. Kjo
mundëson mënjanimin e detajeve të tepruara dhe përqendrimin në informacionin e duhur financiar.
Besueshmëria
77. Informacioni i dhënë në pasqyrat financiare duhet të jetë i besueshëm. Informacioni është i besueshëm kur ai është i lirë nga gabimet materiale dhe paragjykimet dhe
kur përfaqëson me besnikëri atë që ai ka për qëllim të përfaqësojë ose që në mënyrë të arsyeshme pritet të përfaqësojë. Pasqyrat financiare konsiderohen të mos jenë pa
paragjykime (dmth. nuk janë neutrale) nëse, nga zgjedhja ose paraqitja e informacioneve, ato kanë për qëllim të ndikojnë në marrjen e një vendimi ose gjykimi në
mënyrë që të arrihet një rezultat apo përfundim i paracaktuar.
Për të qenë i dobishëm, informacioni duhet të jetë i besueshëm. Informacioni mbart cilësinë e besueshmërisë, kur ai është i paanshëm dhe nuk përmban gabime
materiale, si dhe kur përdoruesit mbështeten mbi të, duke pasur besim që ky informacion është një prezantim besnik i asaj që ky informacion përpiqet ose pritet në
mënyrë të arsyeshme të prezantojë. Informacioni mund të jetë i vlefshëm të paraqitet, por në të njëjtën kohë ai mund të jetë aq i pabesueshëm për nga natyra ose nga
mënyra e prezantimit saqë paraqitja e tij mund ta keqinformojë lexuesin. Për shembull, nëse baza ligjore apo shuma e një kërkese për zhdëmtim në një proces gjyqësor
është e diskutueshme, atëherë nuk do të ishte e drejtë që një njësi ekonomike ta njihte shumën e plotë të dëmit në bilanc, por, nga ana tjetër, do të ishte e drejtë që
shuma dhe rrethanat, në lidhje me dëmin, të përshkruheshin në shënimet shpjeguese.
Parimi i paraqitjes me besnikëri
78. Që të jetë i besueshëm informacioni, duhet të paraqesë me besnikëri transaksionet dhe ngjarjet e tjera, të cilat ai mundohet ose pritet që t‟i paraqesë. Kështu, për
shembull bilanci pasqyra e pozicionit financiar duhet të paraqesë me besnikëri transaksionet dhe ngjarjet e tjera që rezultojnë në krijimin e aktiveve, pasiveve
detyrimeve dhe kapitalit për njësinë ekonomike raportuese në datën e raportimit dhe që plotësojnë kriteret e njohjes. dhe regjistrimit.
Parimi i përparësisë së përmbajtjes ekonomike mbi formën ligjore
79. Për regjistrimin e transaksioneve ekonomike në pasqyrat financiare merret në konsideratë përmbajtja e tyre ekonomike, e cila nuk është e thënë që të përputhet
gjithmonë me formën e tyre ligjore.
80. Për regjistrimin e transaksioneve të biznesit nuk mbahet parasysh vetëm baza ligjore, mbi të cilën ato janë formuluar ose krijuar, por edhe përmbajtja e tyre ekonomike,
e cila është e një rëndësie maksimale. Ndonëse në shumë raste përmbajtja ekonomike e transaksioneve të biznesit përputhet me formën e tyre ligjore, kjo nuk ndodh
gjithmonë. Për shembull, marrëveshje të caktuara për qira financiare mund të quhen formalisht marrëveshje qiraje shfrytëzimitë zakonshme, por, nëse këto marrëveshje
i plotësojnë kriteret e qirasë financiare të përshkruara në Standardin Kombëtar të Kontabilitetit 7 kontabilizimi Kontabilizimi i qirave, ato regjistrohen në pasqyrat
financiare, si qira financiare.
Parimi i paanshmërisë
81. Që të jetë i besueshëm informacioni i paraqitur në pasqyrat financiare, duhet të jetë i paanshëm, që do të thotë i painfluencuar. Pasqyrat financiare nuk konsiderohen të
paanshme, nëse nga mënyra se si informacioni zgjidhet ose paraqitet ato influencojnë gjykimin apo marrjen e vendimit me qëllimin për të arritur një rezultat të
paracaktuar.
Parimi i maturisë
82. Pasqyrat financiare duhet të përgatiten me maturi dhe kujdes, me qëllim që të shmanget mbivlerësimi i aktiveve dhe i të ardhurave ose nënvlerësimi i pasiveve dhe i
shpenzimeve. Në të njëjtën kohë, nënvlerësimi i qëllimshëm i aktiveve dhe i të ardhurave, si dhe mbivlerësimi i qëllimshëm i pasiveve dhe shpenzimeve, sikurse edhe
krijimi i rezervave të fshehura nga përdoruesit e pasqyrave financiare, nuk justifikohet.
Natyra dhe shkalla e pasigurisë që, në mënyrë të paevitueshme, shoqëron ngjarje dhe rrethana, paraqitet në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare dhe për
pasiguritë kërkohet ushtrimi i parimit të kujdesit në përgatitjen e pasqyrave financiare. Parimi i kujdesit është përfshirja e një shkalle maturie në ushtrimin e gjykimeve
të nevojshme në bërjen e vlerësimeve të kërkuara sipas kushteve të pasigurisë, të tilla që aktivet ose të ardhurat të mos mbivlerësohen dhe detyrimet ose shpenzimet të
mos nënvlerësohen. Megjithatë, ushtrimi i kujdesit nuk lejon nënvlerësimin e qëllimshëm të aktiveve ose të ardhurave, ose mbivlerësimin e qëllimshëm të detyrimeve
ose shpenzimeve. Me pak fjalë, kujdesi nuk lejon paragjykime.
83. Në vlerësimet kontabël, drejtuesit e njësisë duhet ta shmangin optimizmin e tepruar. Përkundrazi, ata duhet t‟i marrin në konsideratë të gjithë faktorët që mund të
ndikojnë në vlerën e aktiveve dhe pasivevedetyrimeve. Për shembull, për vlerësimin e provizionit zhvlerësimit për kërkesat e arkëtueshme të dyshimta, drejtuesit e
njësisë ekonomike raportuese duhet të marrin parasysh përvojën e mëparshme, në lidhje me kërkesat e paarkëtuara, nuk duhet të mendojnë me optimizëm se gjendja
është përmirësuar dhe, rrjedhimisht, nuk është nevoja për ta zvogëluar vlerën kontabël të kërkesave të arkëtueshme për shkak të rënies së vlerës.
Parimi i plotësisë
84. Pasqyrat financiare duhet ta japin të gjithë informacionin e nevojshëm për të paraqitur një pamje të vërtetë e të drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare
dhe flukseve të parasë të njësisë ekonomike raportuese.
63. Në pasqyrat financiare paraqitet një vështrim i përgjithshëm dhe i plotë mbi pozicionin financiar të njësisë ekonomike raportuese, performancës së saj financiare
dhe flukseve të parasë, si dhe faktorë të tjerë që kanë ndikuar mbi financat e njësisë ekonomike raportuese në periudhën raportuese, ose që mund të ndikojnë në
periudhat e mëvonshme. Një informacion është i rëndësishëm për përdoruesit e pasqyrave financiare duhet të paraqitet, edhe nëse nuk kërkohet shprehimisht nga
standardet e nxjerra nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit.
Parimi i qëndrueshmërisë dhe krahasueshmërisë
85. Për përgatitjen e pasqyrave financiare duhet të përdoren vazhdimisht të njëjtat politika kontabël, e njëjta paraqitje dhe të njëjtat formate të pasqyrave financiare.
86. Qëndrueshmëria në politikat kontabël, dhe në paraqitja formatin e paraqitjes edhe në formatin e së pasqyrave financiare, është e nevojshme për një krahasim objektiv
të treguesve të performancës financiare të njësisë ekonomike raportuese në vite. Kërkesat standarde për politikat kontabël, formatet e paraqitjes së informaciont
financiar, si dhe informacioni që duhet paraqitur në pasqyrat financiare përbëjnë bazën për krahasimin e të dhënave financiare të njësive të ndryshme ekonomike
raportuese.
87. Ndryshimet në politikat kontabël shpjegohen në paragrafët 98-10275-79 të këtij Standardi.
88. Paraqitja e informacionit (përfshirë këtu formatet e pasqyrës së pozicionit financiar bilancit, pasqyrës së të ardhurave dhe shpenzimeve, pasqyrës së fluksit të parasë
dhe pasqyrës së ndryshimeve në kapital) mund të ndryshojë, vetëm nëse:
(a) ndryshimi kërkohet nga një standard i ri ose i përmirësuar, i miratuar nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit ose nga Ligji “Për Kontabilitetin dhe Pasqyrat
Financiare”, ose
(b)formati i ri jep një paraqitje më objektive e më të plotë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe fluksit të parasë të njësisë ekonomike raportuese dhe
përputhet me kërkesat e përcaktuara në SKK 2 – Paraqitja e Pasqyrave Financiare.(për shembull, njësia ekonomike raportuese e ka ndryshuar veprimtarinë dhe, si
rezultat i kësaj, janë bërë të nevojshme ndryshimet në paraqitjen e informacionit).
89. Informacioni krahasues për periudhën paraardhëse duhet të jepet për të gjitha shumat e raportuara në pasqyrat financiare. Informacioni krahasues do të jepet edhe për
informacionin përshkrues (narrativ), kur ai ndihmon në kuptueshmërinë e pasqyrave financiare të periudhës kontabël aktuale.
90. Kur paraqitja e informacionit ndryshon, duhet të ndryshojë gjithashtu edhe paraqitja e informacionit krahasues të periudhave kontabël paraardhëse, të paraqitura në
pasqyrat financiare, me qëllim që ato të korrespondojnë me paraqitjen e re, përveç rasteve kur efekti i paraqitjes së re, mbi periudhat kontabël të mëparshme, nuk mund
të përcaktohet me besueshmëri.
PËRZGJEDHJA DHE NDRYSHIMI I POLITIKAVE KONTABËL
Përzgjedhja e politikave kontabël
91. Politikat kontabël janë parimet specifike, bazat, konvencionet, rregullat dhe praktikat e zbatuara nga një njësi ekonomike në përgatitjen dhe paraqitjen e pasqyrave
financiare.
92. Në përputhje me Standardet Kombëtare të Kontabilitetit të Shqipërisë, politikat kontabël, që zbatohen në përgatitjen e pasqyrave financiare, duhet të jenë në përputhje
me parimet-bazë të përshkruara në Ligjin e Kontabilitetit Nr. 9228, nxjerrë në prill 2004, si dhe standardet e miratuara nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit.
93. Përdorimi i politikave të papërshtatshme të kontabilitetit nuk korrigjohet as nëpërmjet përshkrimit në pasqyrat financiare të politikave kontabël të përdorura, dhe as nga
sqarimet e dhëna në shënimet shpjeguese.
94. Në rastet kur Standardet Kombëtare të Kontabilitetit specifikojnë një politikë kontabël të veçantë, njësia ekonomike do të zbatojë këtë politikë kontabël dhe politika e
zbatuar kontabël do të shpjegohet në shënimet e pasqyrave financiare.
95. Në rastet kur Standardet Kombëtare të Kontabilitetit lejojnë zgjedhjen mes një sërë alternativash të politikave kontabël(për shembull metodën hyrje e parë, dalje e parë
apo metodën e kostos mesatare të ponderuar për kontabilizimin e inventarëve), politikat kontabël të zbatuara shpjegohen në shënimet e pasqyrave financiare.
96. Në rastet kur Standardet Kombëtare të Kontabilitetit nuk specifikojnë një politikë të caktuar kontabël, por kjo rregullohet nga një SNK/SNRF, atëherë këshillohet që të
përdoret si bazë politika kontabël e përshkruar në SNK/SNRF si bazë për politikën kontabël. Megjithatë, aplikimi me zgjedhje i standardeve të SKK-ve dhe
SNK/SNRF-ve është i ndaluar.
97. Nëse SKK 1, nuk adreson në mënyrë specifike një transaksion, ngjarje apo kusht tjetër, drejtimi i një njësie ekonomike duhet të përdorë gjykimin e vet në zhvillimin
dhe zbatimin e një politike kontabël që rezulton në informacion:
(a) të përshtatshëm për nevojat e vendimmarrjes ekonomike të përdoruesve, dhe
(b) të besueshëm, në atë se pasqyrat financiare:
(i) që përfaqëson besnikërisht pozicionin financiar, performancën financiare dhe flukset e parasë së njësisë ekonomike;
(ii) që pasqyron thelbin ekonomik të transaksioneve, ngjarjeve dhe kushteve të tjera, dhe jo thjesht formën ligjore;
(iii) neutral, dmth të lirë nga paragjykimi;
(iv) të matur; dhe
(v) të plotë në të gjitha aspektet materiale.
Nëse në disa fusha specifike mungojnë politikat kontabël, si në SKK ashtu dhe në SNRF, atëherë njësia ekonomike raportuese adapton politika të përshtatshme për atë
fushë, në bazë të (a) praktikës ndërkombëtare në atë fushë specifike, ose(b) përkufizimeve të aktiveve, pasiveve, kapitalit, të ardhurave dhe shpenzimeve.
Ndryshimi në politikat kontabël
98. Pasi përzgjidhet një politikë kontabël, ajo zbatohet në mënyrë të qëndrueshme vit pas viti. Politika kontabël mund të ndryshojë vetëm në rastet e mëposhtme: (a)
ndryshimi i një politike kontabël kërkohet nga një SKK i ri ose i përmirësuar, ose nga lLigji “Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare“, ose (b) politika e re kontabël
mundëson një paraqitje më objektive të gjendjes financiare dhe performancës financiare të njësisë ekonomike raportuese (në përputhje me kërkesat e përshkruara në
paragrafin 9270).
99. Një ndryshim në politikat kontabël do të zbatohet në retrospektivë, duke u kthyer prapa deri në fillimin e periudhës më të hershme të paraqitur, përveç rasteve kur (a)
një ndryshim në politikën kontabël ka ardhur nga një SKK i ri dhe aty janë përshkruar dispozita të ndryshme për metodën e kalimit në politikën e re, ose (b) efekti i
ndryshimit të politikës kontabël, në periudhat kontabël të mëparshme, nuk mund të vlerësohet me besueshmëri.
100. Ndryshimi në politikat kontabël zakonisht zbatohet në retrospektivë, d.m.th. sikur politika e re të ishte zbatuar gjithnjë. Informacioni krahasues i periudhave kontabël të
mëparshme rishihet në mënyrë të tillë që ai të jetë i paraqitur në përputhje me politikën e re kontabël. Teprica e çeljes së fitimeve të pashpërndara rregullohet me qëllim
që ajo të reflektojë ndryshimet për një ose më shumë periudha kontabël të mëparshme.
Shembull – Ndryshim në Politikën Kontabël
Si rezultat i hyrjes në zbatim të një standardi të ri, të nxjerrë nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit, kontabilizimi i shoqërive të kontrolluara në pasqyrat financiare të
pakonsoliduara do të ndryshojë duke filluar nga 01.01.2005, sipas së cilës shoqëritë e kontrolluara të kontabilizuara deri në atë kohë me metodën e kapitalit do të
kontabilizohen në bazë të kostos.
Meqenëse standardi i rishikuar nuk specifikon dispozita të veçanta për zbatimin e politikës së re, një ndryshim në politikën kontabël zbatohet në retrospektivë, siç
kërkohet nga SKK 1. Kjo do të thotë se të dhënat krahasuese për vitin 2004, të paraqitura në pasqyrat financiare të vitit 2005 (investimet në shoqëritë e kontrolluara në
bilanc, fitimi/humbja nga shoqëritë e kontrolluara në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve), rregullohen sikur shoqëritë e kontrolluara të ishin paraqitur gjithnjë
me kosto.
Teprica e fitimeve të pashpërndara në pasqyrën e ndryshimeve të kapitalit rregullohet duke ndryshuar tepricën e çeljes së periudhës kontabël më të hershme, të
paraqitur në pasqyrat financiare për ato ndryshime që i përkasin periudhave edhe më të hershme kontabël (d.m.th. periudhave që nuk paraqiten në pasqyrat financiare).
Si rezultat i rregullimit, informacioni krahasues për 2004-n, i paraqitur në pasqyrat financiare të 2005-s, ndryshon nga informacioni i paraqitur në pasqyrat financiare të
2004-s. Ndryshimi në politikat kontabël dhe rregullimet e tepricave fillestare do të shpjegohen në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare.
101. SKK të caktuara mund të lejojnë zbatimin e një politike të re kontabël në mënyrë prospektive, d.m.th. pa rregullimin e informacionit krahasues.
102. Kur është praktikisht e pamundur të përcaktohen me besueshmëri efektet e ndryshimit të një politike kontabël mbi informacionin krahasues të periudhave kontabël të
mëparshme (përfshirë këtu ndikimet mbi tepricat e çeljes së periudhës së mëparshme), politika e re kontabël do të zbatohet në retrospektivë deri në fillimin e periudhës
së raportimit (duke bërë kontabilizimin e efektit nga ushtrime të mëparshme, si një rregullim i tepricës së çeljes të fitimeve të pashpërndara).
VLERËSIMET KONTABËL DHE NDRYSHIMET E TYRE
Zbatimi i vlerësimeve kontabël
103. Disa të dhëna financiare, të paraqitura në pasqyrat financiare, bazohen në vlerësime të bëra nga drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese, dhe jo në fakte të vëzhguara
në mënyrë objektive. Shembuj të zbatimit të vlerësimeve kontabël janë: (a) vlerësimi i provizioneve zhvlerësimeve për kërkesat e arkëtueshme dhe inventarëve; (b)
vlerësimi i jetës së dobishme të aktiveve afatgjata materiale dhe aktiveve afatgjata jomateriale, si dhe përcaktimi i normave përkatëse të amortizimit; (c) krijimi i
provizioneve për shitjet me garanci ose për mbulimin e kostove që lidhen me procedurat gjyqësore në proces.
104. Vlerësimet realiste luajnë një rol të rëndësishëm në përgatitjen e pasqyrave financiare. Në vlerësimet kontabël, drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese duhet t‟i
marrin parasysh të gjitha faktet e njohura prej tyre, që mund të kenë ndikim mbi informacionin e raportuar në pasqyrat financiare, si rezultat i vlerësimeve. Për
shembull, në njohjen e një provizioni që mbulon kostot e mundshme, në lidhje me procedurat gjyqësore në proces, drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese duhet t‟i
marrin në konsideratë të gjitha faktet që lidhen me procesin (përfshirë këtu ato që shfaqen pas datës së mbylljes së periudhës kontabël) që mund të ndikojnë ecurinë e
tij, si dhe shumat që lidhen me të.
105. Ndonëse pritet që disa vlerësime kontabël mund të rezultojnë si të pasakta, drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese duhet të bëjnë vlerësimet më të mira të
mundshme, në bazë të njohurive që ata kanë. Kur shfaqen fakte të reja, vlerësimet e bëra më parë duhet të ndryshohen.
Ndryshimet në vlerësimet kontabël
106. Një ndryshim në vlerësimin kontabël është një rregullim i vlerës kontabël neto të një aktivi ose detyrimi, ose shumës së konsumit periodik të një aktivi, që rezulton nga
vlerësimi i gjendjes aktuale, dhe përfitimeve të pritshme të ardhshme dhe detyrimeve lidhur me aktivin dhe detyrimin.
Ndryshimet në vlerësimet kontabël rezultojnë prej informacionit të ri apo zhvillimeve të reja dhe, rrjedhimisht, nuk janë korrigjime të gabimeve. Kur ndryshimi në një
politikë kontabël është i vështirë të dallohet nga një ndryshim në vlerësimin kontabël, ndryshimi trajtohet si një ndryshim në vlerësimin kontabël.
107. Ndryshimet në vlerësimet kontabël do të njihen gjatë periudhës kontabël kur ato kanë ndodhur, dhe jo në retrospektivë.
Shembulli 1:
Në bilancin e njësisë ekonomike raportuese paraqiten pajisje prodhimi me kosto prej 100 000 lekësh, jeta e dobishme e të cilave u vlerësua fillimisht si 20 vjet
(amortizimi prej 5 000 lekësh në vit). Me kalimin e pesë viteve të para të përdorimit (vlera kontabël e pajisjes 75 000 lekë) pas vlerësimit të kushteve teknike të pajisjes
dhe të hedhjeve të reja teknologjike në treg, u arrit në përfundimin se jeta e dobishme e mbetur e pajisjes është edhe 10 vjet të tjera.
Në momentin kur ndodh ndryshimi në vlerësimet kontabël (d.m.th. në lidhje me jetën e dobishme të mbetur të pajisjes), normat e amortizimit ndryshohen në mënyrë të
tillë që vlera kontabël e pajisjes të amortizohet gjatë 10 vjetëve (amortizimi prej 7 500 lekësh në vit).
Meqenëse kanë ndryshuar vlerësimet kontabël, dhe jo politikat kontabël, shpenzimet e amortizimit të periudhës kontabël të mëparshme nuk do të rregullohen.
Shembulli 2:
Më 31.12.2003, një njësi ekonomike raportuese rezulton me një çështje ligjore të pambyllur. Gjatë këshillimit me avokatë, bëhet e ditur se kostot, në lidhje me çështjen
ligjore, do të jenë mes 1-2 milionë lekësh. Drejtuesit e njësisë ekonomike raportuese njohin një provizion në shumën prej 1,5 milionë lekësh:
Dr- shpenzime të lidhura me provizionet 1,5
Kr- provizioni 1,5
Më 31.12.2004, njësia ekonomike raportuese ende nuk e ka mbyllur çështjen ligjore, por në kohën e përgatitjes së pasqyrave financiare është vënë re se kostot aktuale
do të jenë 1 milion lekë. Regjistrimi kontabël në përgatitjen e raportit të 2004-s do të jetë:
Dr - provizioni 0,5
Kr - shpenzimet, në lidhje me provizionin 0,5
Meqenëse vlerësimi i drejtuesve ka ndryshuar, të dhënat krahasuese nga periudha kontabël e mëparshme nuk do të rregullohen, pavarësisht nga fakti se vlerësimi, në
lidhje me provizionin, rezultoi e pasaktë.
108. Në rrethana të caktuara mund të jetë e vështirë të dallohet nëse ndryshimi ka ndodhur në politikën kontabël apo në vlerësimin kontabël. Në raste të tilla, presupozohet
që kemi të bëjmë me një ndryshim në vlerësimin kontabël, dhe efekti i ndryshimit njihet gjatë periudhës kontabël, kur bëhet raportimi (ose në perspektivë), por jo në
retrospectiveretrospektivë.
KORRIGJIMI I GABIMEVE
109. Gabimet janë mosraportime ose deklarime të gabuara në pasqyrat financiare të një ose më shumë periudhave kontabël, të cilat vijnë nga mospërdorimi ose
keqpërdorimi i informacionit të disponueshëm nga drejtuesit gjatë përgatitjes së pasqyrave financiare.
110. Gabime të tilla përfshijnë efektet e gabimeve matematikore, gabimeve në zbatimin e politikave kontabël, paqartësitë apo keqinterpretimet e fakteve, dhe mashtrimet.
Për shembull, një gabim mund të shkaktohet nga një prishje e sistemit kompjuterik, zbatim i pasaktë i politikave kontabël, mashtrim, keqinterpretim ose pakujdesi e
informacionit.
111. Gabimet ndryshojnë nga ndryshimet në vlerësimet kontabël. Ndryshimet në vlerësimet kontabël bazohen në informacion të mjaftueshëm dhe të besueshëm, si dhe në
ndryshimin e tij me kalimin e kohës, dhe nuk kanë të bëjë me keqpërdorimin e tij. Gabimi karakterizohet nga fakti që, ndonëse drejtuesit e njësisë ekonomike
raportuese kishin informacion të mjaftueshëm e të besueshëm për të përgatitur pasqyra financiare të sakta në kohën e përgatitjes së tyre, ky informacion nuk u përdor
me saktësi.
112. Gabimet materiale të periudhave kontabël të mëparshme do të korrigjohen, sipas njërës prej dy mënyrave të mëposhtme:
(a) në retrospektivë, që do të thotë se shuma e korrigjimit të një gabimi material, që lidhet me periudhat kontabël të mëparshme, do të raportohet duke rregulluar
tepricën e çeljes së fitimeve të pashpërndara. Informacioni krahasues duhet të riparaqitet, nëse është praktikisht e mundshme; ose
(b) duke riparaqitur tepricat e çeljeve për aktivet, detyrimet dhe kapitalin e periudhës më të hershme të mëparshme të paraqitur, në rastet kur gabimi ka ndodhur përpara
periudhës më të hershme të paraqitur;
(b) korrigjimi i gabimit material përfshihet në përcaktimin e fitimit dhe humbjes neto për periudhën kontabël aktuale. Megjithatë, informacion shtesë duhet të jepet për
të treguar fitimin ose humbjen neto të ushtrimit aktual, si dhe të ndonjë prej periudhave të mëparshme të paraqitura, sikur gabimi material të ishte korrigjuar në
periudhën kontabël, kur ai ka ndodhur.
113. Gabimet jomateriale duhet të korrigjohen në periudhën kontabël aktuale. Korrigjimi i gabimeve jomateriale në retrospektivë nuk lejohet. Koncepti i materialitetit
përshkruhet në paragrafët 70-7641-47të Standardit.
114. Kur gabimet materiale të periudhave kontabël të mëparshme korrigjohen në retrospektivë, efekti është sikur gabimi të mos kishte ndodhur kurrë. Informacioni
krahasues i periudhave kontabël të mëparshme korrigjohet për efektin e gabimit. Nëse një gabim është bërë gjatë një periudhe kontabël para periudhës krahasuese ose
gjatë periudhave kontabël, edhe më të hershme, tepricat e çeljes së aktiveve, pasiveve detyrimeve dhe fitimeve të pashpërndara të periudhës aktuale dhe asaj krahasuese
korrigjohen.
115. Nëse efekti i një gabimi material mbi informacionin krahasues të periudhave kontabël të mëparshme (përfshirë këtu tepricat e çeljes së periudhave të mëparshme) nuk
mund të përcaktohen me besueshmëri, tepricat e çeljes së aktiveve, pasiveve detyrimeve dhe fitimeve të pashpërndara të periudhës kontabël, për të cilën raportohet,
korrigjohen për të reflektuar efektin e gabimit nga periudha kontabël të mëparshme. Kur është praktikisht e pamundur të përcaktohet me besueshmëri efekti i
akumuluar i një gabimi mbi tepricat e çeljes së periudhës kontabël, për të cilën raportohet, gabimi do të korrigjohet në perspektivë, që nga data më e hershme e
mundshme.
Shembulli 1:
Pas autorizimit dhe nënshkrimit të pasqyrave financiare të 2004-s, drejtuesit e një njësie ekonomike raportuese zbulojnë se, para mbylljes së vitit janë vjedhur nga depo
mallrash që kapin shumën 10 000 lekë. Pasqyrat financiare të vitit 2004 nuk e kishin raportuar këtë fakt. Nga këndvështrimi i pasqyrave financiare, ky është një gabim
jomaterial, kështu që informacioni krahasues për 2004-n nuk do të ndryshojë në retrospektivë në pasqyrat financiare të 2005-s, por efekti i vjedhjes njihet si shpenzim
për 2005-n.
Shembulli 2:
Në vjeshtën e 2005-s mësohet se një anëtar i ekipit drejtues ka nënshkruar në mënyrë të fshehtë një marrëveshje, e cila i ka shkaktuar njësisë ekonomike raportuese një
humbje prej 10 milionë lekësh. Anëtarët e tjerë të ekipit drejtues, si dhe audituesi, nuk kishin dijeni për këtë marrëveshje, kështu që efekti i saj nuk u raportua në
raportin vjetor të 2004-s. Meqenëse ky ishte një gabim material, nga këndvështrimi i kësaj njësie ekonomike raportuese, informacioni krahasues për 2004-n do të
korrigjohet në retrospektivë në pasqyrat financiare të 2005-s; dhe arsyet për këtë korrigjim do të shpjegohen në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare.
NGJARJET PAS PËRFUNDIMIT TË PERIUDHËS RAPORTUESEDATËS SË BILANCIT
116. Kontabilizimi i ngjarjeve që ndodhin në fund tëpas mbylljes së periudhës raportuese datës së bilancit, por para datës kur pasqyrat financiare autorizohen për t‟u
publikuar, varet nga fakti nëse këto ngjarje janë të tilla që kërkojnë rregullim ose jo.
117. Ngjarja pas periudhës raportuesenë datën e bilancit, për të cilën duhet të bëhen rregullime, është një ngjarje që evidenton kushte që kanë ekzistuar në datën e periudhës
raportuese. Një njësi ekonomike duhet të rregullojë shumat e njohura në pasqyrat e saj financiare, duke përfshirë dhënien e informacioneve përkatëse shpjeguese, për të
pasqyruar ngjarjet rregulluese pas përfundimit të periudhës raportuese.Efekti i ngjarjeve, për të cilat bëhen rregullime, do të regjistrohet në bilanc, në pasqyrën e të
ardhurave dhe shpenzimeve të vitin ushtrimor që mbyllet.
94. Shembull i një ngjarjeje rregulluese është shitja e inventarit, pas datës së bilancit, me një çmim më të ulët se kostoja e tij, duke dhënë informacion mbi faktin se
vlera e realizueshme neto ishte në të vërtetë më e ulët se vlera e tij kontabël në datën e bilancit dhe, rrjedhimisht, inventari duhet të zvogëlohet në vlerë.
118. Ngjarjet, për të cilat nuk bëhen rregullime, janë ngjarjet që nuk evidentojnë kushtet që kanë ekzistuar pas mbylljes së periudhës raportuesedatën e bilancit. Njësia
ekonomike nuk do të korrigjojë shumat e njohura në pasqyrat e saj financiare për të reflektuar ngjarjet për të cilat nuk bëhen rregullime, pas përfundimit të periudhës
raportuese. Efekti i ngjarjeve, për të cilat nuk bëhen rregullime, nuk do të regjistrohet në bilanc apo në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve për vitin ushtrimor që
mbyllet, por, nëse ato janë do të përshkruhet në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare nëse ato janë materiale.
96. Një ngjarje, për të cilën nuk bëhen rregullime, është një zjarr që ka rënë pas datës së bilancit, si rezultat i të cilit janë shkatërruar pajisjet e prodhimit. Ndonëse në
datën e përgatitjes së pasqyrave financiare dihej që pajisjet e prodhimit ishin shkatërruar, ato nuk zvogëlohen në vlerë, por efekti i zjarrit mbi ta do të shpjegohet në
shënimet shpjeguese.
Shembull:
Në janar u hap një proces gjyqësor ndaj një njësie ekonomike raportuese, në lidhje me një shkelje të ligjit në dhjetor, si rezultat i së cilës njësia ekonomike raportuese
duhet të paguajë një gjobë (viti financiar i njësisë ekonomike raportuese mbyllet më 31.12). Meqenëse shkelja e ligjit, që çoi në hapjen e procesit gjyqësor, ka ndodhur
para datës së bilancit, kjo është një ngjarje për të cilën duhet të bëhen rregullime; dhe një provizion për gjobën duhet të njihet në bilancin e vitit që mbyllet, pavarësisht
nga fakti që procesi gjyqësor ka filluar pas datës së bilancit.
Nëse shkelja e ligjit do të kishte ndodhur në janar, do të kishim të bënim me një ngjarje, për të cilën nuk duhet të bëheshin rregullime dhe pasivi i mundshëm nuk do të
ishte regjistruar. Në këtë rast do të mjaftonte vetëm një shpjegim në shënimet a pasqyrave financiare të procedurave gjyqësore, si një ngjarje e ndodhur pas datës së
bilancit; natyrisht, nëse efekti i tij është material.
Deklarimi i dividendëve pas përfundimit të periudhës raportuese
119. Nëse një njësi ekonomike u deklaron dividendët, mbajtësve të instrumentave të kapitalit neto të saj, pas përfundimit të periudhës raportuese, njësia ekonomike nuk do
t'i njohë këto dividendë si një detyrim në fund të periudhës raportuese. Shuma e dividendit mund të paraqitet si një komponent i ndarë nga fitimet e pashpërndara në
fund të periudhës raportuese.
SHËNIMET SHPJEGUESE
120. Njësia ekonomike raportuese duhet të paraqesë në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare një përmbledhje të politikave kryesore kontabël, të përdorura në
përgatitjen e pasqyrave financiare.
121. Në rastet kur një ndryshim i këtij Standardi ndikon në periudhën aktuale ose ndonjë periudhë të mëparshme, apo mund të ketë një efekt në periudhat e ardhshme, njësia
ekonomike duhet të japë informacionin shpjegues në vijim:
(a) llojin e ndryshimit në politikën kontabël;
(b) për periudhën aktuale dhe çdo periudhë të mëparshme të paraqitur, deri në masën e mundshme, shumën e rregullimit për çdo zë të prekur të pasqyrave financiare;
(c) shumën e rregullimit që lidhet me periudhat para atyre të paraqitura, për aq sa është e zbatueshme;
(d) një shpjegim në rastet kur është i pazbatueshëm përcaktimi i shumave të deklaruara në (b) ose (c) më sipër;
Pasqyrat financiare të periudhave të mëpasshme nuk duhet të përsërisin këto informacione shpjeguese.
122. Në rastet kur një ndryshim i vullnetshëm në politikën kontabël ndikon në periudhën aktuale ose në ndonjë periudhë të mëparshme, njësia ekonomike duhet të japë
informacionin shpjegues në vijim:
(a) llojin e ndryshimit në politikën kontabël;
(b) arsyet se përse zbatimi i politikës së re kontabël siguron informacion të besueshëm dhe më të përshtatshëm;
(c) për aq sa është e zbatueshme, shumën e rregullimit për çdo zë të prekur të pasqyrave financiare, treguar veçmas:
(i) për periudhën aktuale;
(ii) për secilën periudhë të mëparshme të paraqitur; dhe
(iii) në total për periudhat para atyre të paraqitura.
123. Nëse mënyra e paraqitjes së politikave kontabël dhe/ose informacionit kontabël ka ndryshuar, atëherë në shënimet shpjeguese do të shpjegohet:
(a) përshkrimi i ndryshimit dhe arsyeja e ndryshimit;
(b) efekti i tij mbi zërat e bilancit dhe pasqyrat e të ardhurave;
(c) nëse ndryshimi nuk është njohur në retrospektivë, do të jepet shpjegimi i situatës, përshkrimi i efektit të politikës së re, si dhe ushtrimet e mëparshme të ndikuara
nga ndryshimi.
124. Në ato raste kur, për hir të një paraqitje sa më të vërtetë e të besueshme, dispozitat e disa Standardeve Kombëtare të Kontabilitetit nuk janë zbatuar, atëherë në shënimet
shpjeguese do të shpjegohet:
(a) dispozita e SKK-së që nuk është ndjekur;
(b) arsyeja për mosndjekjen e saj;
(c) efekti mbi zërat e pasqyrës së pozicionit financiar dhe të pasqyrës së të ardhurave.
125. Njësia ekonomike duhet të japë informacione shpjeguese mbi llojin e çdo ndryshim në vlerësimin kontabël dhe efektin e ndryshimit në aktivet, detyrimet, të ardhurat
dhe shpenzimet për periudhën aktuale. Nëse subjekti mund të vlerësojë efektin e ndryshimit në një ose më shumë periudha të ardhshme, njësia ekonomike duhet të
japë informacione shpjeguese për këto vlerësime.
126. Në ato raste, kur zbulohen gabime materiale nga ushtrime të mëparshme, në shënimet shpjeguese do të paraqitet:
(a) lloji i gabimit të periudhës së mëparshme;
(b) për secilën periudhë të mëparshme të paraqitur, për aq sa është e zbatueshme, shuma e korrigjimit për çdo zë të prekur të pasqyrave financiare;
(c) për aq sa është e zbatueshme, shuma e korrigjimit në fillim të periudhës më të hershme të mëparshme të paraqitur;
(d) një shpjegim nëse nuk është i zbatueshëm përcaktimi i shumave të shpjeguara në (b) ose (c) më sipër;
Pasqyrat financiare të periudhave të mëpasshme nuk duhet të përsërisin këto informacione shpjeguese.
(a) përshkrimi i gabimit material; (b) efekti i korrigjimit të gabimit mbi zërat e bilancit dhe të pasqyrës së të ardhurave e shpenzimeve.
127. Në shënimet shpjeguese duhet të përshkruhen ngjarjet materiale për të cilat mund të bëhen rregullime pas përfundimit të periudhës raportuesedatës së bilancit, si dhe
efekti i tyre mbi shifrat financiare të paraqitura në pasqyrat financiaretë periudhave kontabël të mëpasshme.
128. Njësia ekonomike duhet të japë informacionet e mëposhtme shpjeguese për çdo kategori ngjarjeje pas përfundimit të periudhës raportuese, që nuk mund të rregullohet:
(a) llojin e ngjarjes, dhe
(b) një vlerësim të efektit të saj financiar, ose një deklaratë që një vlerësim i tillë nuk mund të bëhet.
129. Nëse ka pasiguri në lidhje me vazhdimësinë e veprimtarisë së njësisë ekonomike raportuese, në shënimet shpjeguese duhet të jepen faktorët që shkaktojnë këtë
pasiguri. Nëse pasqyrat financiare janë përgatitur mbi bazën e likuidimit të operacioneve të njësisë ekonomike, atëherë do të shpjegohet arsyeja dhe baza e përgatitjes.
DATA DHE RREGULLAT E HYRJES NË ZBATIM TË STANDARDEVE
130. Ky Standard do të zbatohet në pasqyrat financiare që mbulojnë periudha kontabël, që fillojnë më ose pas datës 1 janar 2014. Ky Standard duhet të zbatohet në mënyrë
retrospektive. 006. Ky Standard duhet të zbatohet në mënyrë prospektive, nga data 1 janar 2006, d.m.th. pa ndryshuar pasqyrat financiare krahasuese të vitit 2005, të
cilat janë përgatitur sipas kërkesave ekzistuese të kontabilitetit. Ky qëndrim do të zbatohet për të gjitha SKK-të. Nuk lejohet që disa SKK të zbatohen në mënyrë
prospektive dhe disa të tjera në mënyrë retrospektive.
KRAHASIMI ME STANDARDET NDËRKOMBËTARE TË RAPORTIMIT FINANCIAR (SNRF 1)
131. Tabela tregon se si korrespondojnë përmbajtjet e këtij Standardi me seksionet përkatëse të SNRF-ve për NVMSNRF-të përkatëse. Paragrafët janë trajtuar si
korresponduese, nëse ato trajtojnë në përgjithësi të njëjtën çështje, pavarësisht nga fakti që përshkrimet në standardet e referuara mund të kenë ndryshim.Paragrafi
SNK/SNRF më 31 mars 2004.
Paragrafët sipas SKK 1 Paragrafët sipas SNRF për NVM botuar në korrik 2009
Paragrafi 1 Asnjë
Paragrafi 2 Asnjë
Paragrafi 3 Asnjë
Paragrafi 4 Sek 2.1
Paragrafi 5 Sek 2.2
Paragrafi 6 Asnjë
Paragrafi 7 Asnjë
Paragrafi 8 Asnjë
Paragrafi 9 Sek 2.15
Paragrafi 13 Asnjë
Paragrafi 14 Asnjë
Paragrafi 18 Asnjë
Paragrafi 19 Asnjë
Paragrafi 22 Asnjë
Paragrafi 27 Asnjë
Paragrafi 29 Asnjë
Paragrafi 30 Asnjë
Paragrafi 33 Asnjë
Paragrafi 36 Asnjë
Paragrafi 42 Asnjë
Paragrafi 43 Asnjë
Paragrafi 44 Asnjë
Paragrafi 45 Asnjë
Paragrafi 46 Asnjë
Paragrafi 47 Asnjë
Paragrafi 54 Asnjë
Paragrafi 55 Asnjë
Paragrafi 56 Asnjë
Paragrafi 59 Asnjë
Paragrafi 65 Asnjë
Paragrafi 66 Asnjë

Paragrafi 68 Asnjë
Paragrafi 69 Asnjë
Paragrafi 71 Asnjë
Paragrafi 73 Asnjë
Paragrafi 74 Asnjë
Paragrafi 75 Asnjë
Paragrafi 76 Asnjë
Paragrafi 78 Asnjë
Paragrafi 80 Asnjë
Paragrafi 81 Asnjë
Paragrafi 83 Asnjë
Paragrafi 86 Asnjë
Paragrafi 87 Asnjë
Paragrafi 88 Asnjë
Paragrafi 89 Asnjë
Paragrafi 90 Asnjë
Paragrafi 92 Asnjë
Paragrafi 93 Asnjë
Paragrafi 95 Asnjë
Paragrafi 96 Asnjë
Paragrafi 101 Asnjë
BAZA E KONKLUZIONEVE
OBJEKTIVAT DHE BAZA E PËRGATITJES (Paragrafët 1 -3)
BK1 Në përputhje me politikën e Këshillit Kombëtar të Kontabilitetit të Shqipërisë (KKK), SKK 1- Kuadri i përgjithshëm dhe Parimet për përgatitjen e Pasqyrave
Financiare është ndryshuar për ta përputhur sa më shumë atë me dispozitat e Standardit Ndërkombëtar të Raportimit Financiar për Ndërmarrjet e Vogla dhe të Mesme
(SNRF për NVM-të). Në të njëjtën kohë, KKK shqyrtoi përmbajtjen e standardit për të siguruar se ai ishte në pajtueshmëri me Kërkesat e Direktivave të Ligjit për
Shoqëritë të Bashkimit Europian. Si rezultat, SKK 1 tani reflekton më mirë kërkesat e seksioneve përkatëse të SNRF për NVM-të dhe është në përputhje të plotë me
Direktivat e Ligjit për Shoqëritë të Bashkimit Europian.
BK2 Shtimi i paragrafit 2, bën të mundur që SKK 1 t‟i referohet seksioneve korresponduese të SNRF-së për NVM-të por nuk kërkohet asnjë ndryshim tjetër në këtë seksion
të standardit meqenëse formulimi i paragrafëve ekzistues, me përjashtim të referencave ndaj standardeve ndërkombëtare të raportimit financiar dhe kontabilitetit,
është në përputhje me SNRF për NVM-të.
FUSHA E ZBATIMIT (Paragrafi 4)
BK3 Në kuadër të ndryshimittëe SKK 1, KKK nuk bëri ndryshime në fushën e zbatimit të standardit, si i tillë ai do të zbatohet në të gjitha pasqyrat financiare të përgatitura
në përputhje me SKK me përjashtim të atyre pasqyrave financiare të përgatitura në bazë të SKK 15 – Mbi parimet e raportimit financiar të Mikronjësive .
OBJEKTIVI I PASQYRAVE FINANCIARE (Paragrafët 5 – 8)
BK4 SKK 1 e mëparshme deklaronte se objektivi ishte të “paraqiste një pamje të vërtetë dhe të drejtë” dhe paragrafi 5 ka ndryshuar për të përcaktuar se objektivi i
pasqyrave financiare është të “ofrojnë informacion rreth pozicionit financiar, performancës dhe flukseve të parasë të subjektit që është i dobishëm për vendimmarrje
ekonomike nga një grup i gjerë përdoruesish, të cilët nuk janë në pozitë për të kërkuar raporte të përshtatuara për të përmbushur nevojat e tyre të veçanta për
informacion”. Ky formulim është miratuar nga neni 2.2 i SNRF për NVM-të dhe reflekton rolin e gjerë të pasqyrave financiare brenda një ekonomie tregu. KKK beson
se harmonizimi i objektivit të pasqyrave financiare me SNRF për NVM-të do të lehtësojë përputhshmërinë e SKK me standardet referuese ndërkombëtare të raportimit
financiar.
BK5 KKK vlerëson se kërkesa që pasqyrat fianciare të paraqesin një pamje të vërtetë dhe të drejtë është një kërkesë e Ligjit Shqiptar mbi Kontabilitetin dhe një kërkesë e
rëndësishme e Direktivës së katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian por mendon se objektivi më i gjerë i përcaktuar në SNRF për NVM-të është një
objektiv më i përshtatshëm për SKK 1. Sipas opinionit të KKK, pasqyrat financiare që nuk paraqesin një pamje të vërtetë dhe të drejtë, sipas përkufizimit, nuk mund të
ofrojnë informacion të dobishëm për vendimmarrje ekonomike nga një grup i gjerë përdoruesish.
BK6 Paragrafët 6, 7 dhe 8 janë ruajtur nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se përcaktojnë parakushtet e kërkuara që pasqyrat financiare të paraqesin një pamje të
vërtetë dhe të drejtë dhe të shprehin qartë se SKK është hartuar për të siguruar që pasqyrat financiare të përgatitura sipas SKK dhe në përputhje me Ligjin e
Kontabilitetit ofrojnë një pamje të tillë të vërtetë dhe të drejtë.
BK7 Paragrafi 8 ruan formulimin, “Në rrethana jashtëzakonisht të rralla në të cilat drejtimi i njësisë ekonomike raportuese konstaton se përputhshmëria me dispozita të
caktuara të SKK nuk mundëson paraqitjen e një pamjeje të vërtetë dhe të drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare ose flukseve të parasë së një njësie
ekonomike, atëherë drejtimi do të përgatisë pasqyra financiare mbi bazën e kërkesës së paraqitjes së vërtetë dhe të drejtë dhe duhet të shpjegojë, arsyet për
mospërputhjen me dispozitat e SKK, në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare.” Ky formulim është ruajtur për të garantuar se SKK 1 është në përputhje me
kërkesat e Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian dhe shpjegimi shtesë i kësaj çështjeje jepet në udhëzuesin për zbatim për këtë standard.
Pozicioni Financiar (Paragrafi 9 – 10)
BK8 KKK e ka konsideruar të rëndësishëm përcaktimin në mënyrë më të përmbledhur të asaj se çfarë është nënkuptuar me pozicion financiar brenda objektit të SKK ndërsa
nenet 8- 10 të Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian i lejojnë shtetet anëtare të miratojnë disa formate të ndryshme për paraqitjen e pasqyrës
së pozicionit financiar (bilancit).
BK9 SNRF për NVM përshkruan tre komponentët e pasqyrës së pozicionit financiar, aktivet, detyrimet dhe kapitalin e vet. Paragrafi 9 i SKK 1, përcakton përkufizimet e
këtyre tre komponentëve të pasqyrës së pozicionit financiar duke përdorur formulimin e nenit 2.15 të SNRF për NVM-të. Kërkesat shtesë, për mënyrën se si këto
elemente duhet të paraqiten në pasqyrat financiare përcaktohen në SKK 2 - Paraqitja e Pasqyrave Financiare.
BK10 KKK gjithashtu ka përfshirë edhe formulimin e nenit 2.16 të SNRF për NVM-të si paragrafi 10 i standardit për të qartësuar se zërat që plotësojnë përkufizimet e
aktiveve dhe detyrimeve nuk mund të njihen në pasqyrën e pozicionit financiar, derisa ata të plotësojnë kriterin e njohjes të përcaktuar në paragrafët 14 deri 20 të
standardit.
Performanca (Paragrafët 11 – 12)
BK11 Ashtu si për pozicionin financiar, KKK vendosi se SKK 1 duhet të përcaktojë në mënyrë më të përmbledhur edhe se çfarë nënkuptohet me performancë brenda objektit
të SKK. Neni 22.2 i Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian, lejon me anë të derogimit nga neni 2(1) që Shtetet Anëtare mund të lejojnë ose
kërkojnë që të gjitha shoqëritë ose ndonjë kategori shoqërish, të paraqesin një pasqyrë të performancës së tyre në vend të paraqitjes së zërave të fitimeve dhe humbjeve
në përputhje me nenet 23- 26, me kusht që informacioni i dhënë të jetë të paktën i barazvlefshëm me atë që kërkohet ndryshe nga ato nene.
BK12 KKK është i mendimit se duke miratuar paraqitjen e një pasqyre të performancës siç parashikohet nga Neni 22.2 i Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të
Bashkimit Europian, do të mundësojë një shkallë më të lartë harmonizimi me SNRF për NVM-të ndërkohë që garanton përputhshmëri të plotë me Direktivat e BE-së.
PËRKUFIZIMET KRYESORE PËR ELEMENTET E PASQYRAVE FINANCIARE
Aktivet (Paragrafët 14 – 21)
BK13 Duke qenë se përkufizimi i aktivit, të përfshirë në versionin e mëparshëm të SKK 1, përputhet me përkufizimin e përcaktuar në SNRF për NVM-të, nuk janë bërë
ndryshime në versionin e përmirësuar të SKK 1.
BK14 Paragrafi 20 është ndryshuar për të deklaruar në mënyrë më specifike se aktivet mund të njihen në pasqyrën e pozicionit financiar vetëm kur "ato mund të gjenerojnë
përfitime ekonomike në të ardhmen”. Në SKK 1 të përmirësuar, është përfshirë një paragraf shtesë (paragrafi 50), lidhur me probabilitetin e përfitimit të ardhshëm
ekonomik.
Detyrimet (Paragrafët 22 – 26)
BK15 Nuk është bërë asnjë ndryshim në përkufizimin e detyrimeve pasi ato janë në përputhje me përkufizimet e SNRF-ve për NVM-të. Megjithatë, KKK çmoi se kriteret e
njohjes për detyrimet, të përcaktuara në paragrafin 21, në versionin e mëparshëm, nuk ishin në përputhje të plotë me kriteret e njohjes të përcaktuara në SNRF për
NVM-të. Rrjedhimisht, paragrafi 25 i SKK 1 të përmirësuar përcaktoi tre kritere që duhet të përmbushen për njohjen e një detyrimi.
BK16 Paragrafi 26 është shtuar për të përcaktuar përkufizimin e detyrimeve të kushtëzuara, detyrimeve që do të ekzistojnë vetëm nëse dhe kur përmbushen kushte të
caktuara, për të dhënë bazën konceptuale të nevojshme për trajtimin kontabël të parashikuar në SKK 6 – Provizionet, detyrimet dhe aktivet e kushtëzuara.
Kapitali i vet (Paragrafët 27 – 29)
BK17 Në përkufizimin e kapitalit të vet nuk janë bërë ndryshime duke qenë se ai përputhet me përkufizimin e SNRF për NVM-të.
Të ardhurat (Paragrafët 30 – 32)
BK18 Nuk është bërë asnjë ndryshim në përkufizimin e të ardhurave duke qenë se ai është në përputhje me përkufizimin e SNRF për NVM-të. Megjithatë, KKK është i
mendimit se versioni i mëparshëm i SKK 1 nuk ishte i mjaftueshëm në lidhje me pjesët përbërëse të të ardhurave, domethënë të ardhurat dhe fitimet. Rrjedhimisht,
KKK përfshiu formulimin e nenit 2.25 të SNRF për NVM në paragrafin 31 të SKK 1 të përmirësuar.
BK19 KKK ka përfshirë edhe paragrafë shtesë të bazuar në nenin 2.41 të SNRF për NVM-të (Paragrafi 32 i SKK 1), ku njësive ekonomike ju kërkohet të raportojnë të gjitha
të ardhurat (domethënë, të ardhurat dhe fitimet) në pasqyrën e të Ardhurave Gjithpërfshirëse (të barazvlefshme me Pasqyrën e Performancës në Direktivën e Katërt të
Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian), për të garantuar se të gjitha të ardhurat raportohen në pasqyrat financiare të përgatitura nga njësitë të cilat përdorin SKK.
Shpenzimet (Paragrafët 33 – 36)
BK20 Ashtu si me të ardhurat, nuk është bërë asnjë ndryshim në përkufizimin e tyre pasi përputhet me përkufizimin e SNRF për NVM-të. Megjithatë, KKK ishte i mendimit
se versioni i mëparshëm i SKK 1 nuk ishte i mjaftueshëm në lidhje me pjesët përbërëse të shpenzimeve, domethënë shpenzimet që lindin gjatë veprimtarive të
zakonshme dhe humbjet. Rrjedhimisht, KKK përfshiu formulimin e nenit 2.26 të SNRF për NVM në paragrafin 34 i SKK 1 të përmirësuar.
BK21 Përsëri, njësoj me ndryshimet e bëra në lidhje me të ardhurat, KKK ka përfshirë gjithashtu dhe paragrafin shtesë (paragrafi 35) bazuar në SNRF për NVM-të, neni 2,42,
ku kërkohet që njësitë ekonomike të raportojnë të gjitha shpenzimet (që janë, shpenzimet që lindin në rrjedhën e aktiviteteve të zakonshme dhe humbjet) në pasqyrën e
të ardhurave gjithëpërfshirëse në mënyrë që të sigurohet se të gjitha shpenzimet raportohen në pasqyrat financiare të përgatitura nga njësitë që përdorin SKK.
Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse dhe fitimi ose humbja (Paragrafët 37 – 39)
BK22 SNRF për NVM-të i përkufizon të Ardhurat Gjithëpërfshirëse si diferencë aritmetike ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve ndërsa fitimin dhe humbjen si diferencë
aritmetike ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve (përjashtuar ato zëra të të ardhurave dhe shpenzimeve që SNRF për NVM-të i klasifikon si zëra të të ardhurave të
tjera gjithpërfshirëse). Versioni i mëparshëm i SKK e përcaktonte fitimin dhe humbjen si diferencën mes të ardhurave dhe shpenzimeve që lidhen me të gjithë apo disa
lloje të caktuara të transaksioneve të një njësie ekonomike gjatë periudhës raportuese. Edhe pse është e qartë se përcaktimi i fitimit dhe humbjes në versionin e
mëparshëm të SKK 1, synonte të kishte të njëjtin kuptim si në përkufizimin e përcaktuar në SNRF për NVM-të, KKK vendosi që përkufizimet e SNRF për NVM-të të
përfshiheshin në SKK 1 për hir të qartësisë për përdoruesit e standardit.
BK23 Për më tepër, KKK beson se futja e konceptit të të Ardhurave Totale Gjithëpërfshirëse në SKK, do të lejojë përcaktimin me qartësi më të madhe brenda tekstit të SKK,
të atyre zërave të të ardhurave ose shpenzimeve që nuk duhet të përfshihen në llogaritjen e fitimit dhe humbjes. Rrjedhimisht formulimi i neneve 2.43 dhe 2.44 të SNRF
për NVM-të është përfshirë në SKK 1, tek paragrafët 37 dhe 38.
BK24 KKK ka përfshirë në SKK 1, tek paragrafi 39, formulimin e nenit 2.45 të SNRF për NVM-të. Arsyeja për këtë përfshirje është qartësimi i faktit se zbatimi i nocionit,
zakonisht të njohur si "koncepti i përputhshmërisë", nuk mund të rezultojë në krijimin e aktiveve ose detyrimeve nëse këto aktive dhe detyrime plotësojnë përkufizimet
e aktiveve dhe detyrimeve sipas SKK 1. KKK beson se kjo përfshirje është e rëndësishme në SKK 1, për të parandaluar manipulimin e fitimit dhe humbjes në pasqyrat
financiare të përgatitura sipas SKK.
PARIMET BAZË PËR PËRGATITJEN E PASQYRAVE FINANCIARE
Supozime dhe konsiderata të përgjithshme
Konstatimi i të drejtave dhe detyrimeve dhe përputhshmëria (Paragrafët 41-43)
BK25 KKK nuk ka bërë ndryshime në këto paragrafë duke qenë se formulimi i versionit të mëparshëm të SKK është në përputhje me SNRF për NVM-të. KKK beson se
përfshirja e paragrafit 39 në versionin e përmirësuar të SKK 1 i shtohet sqarimit se bazat rritëse (acrual) duhet të zbatohen nga njësitë ekonomike të cilat i përgatisin
pasqyrat financiare sipas SKK.
Parimi i njësisë ekonomike (Paragrafët 44 – 45)
BK26 Edhe pse për këtë parim nuk futen paragrafët ekuivalente të SNRF për NVM-të, KKK beson paragrafët ekzistues duhet të ruhen në SKK 1.
Parimi i vijimësisë (Paragrafët 46 – 47)
BK27 Formulimi i këtyre paragrafëve është në përputhje me kërkesat e SNRF për NVM-të, nenet 3.8 dhe 3.9 dhe si rezultat në këto paragrafë nuk janë bërë ndryshime në
versionin e përmirësuar të SKK 1.
Njohja e aktiveve, detyrimeve, të ardhurave dhe shpenzimeve (Paragrafët 48 – 49)
BK28 Versioni i mëparshëm ofronte pak informacion në lidhje me njohjen e elementeve të pasqyrave financiare. Në mënyrë që të ekzistojë përputhshmëria ndërmjet
pasqyrave financiare të përgatitura sipas SKK, atëherë është e rëndësishme që njësitë ekonomike që zbatojnë SKK të njohin elementet e pasqyrave financiare në
mënyrë të qëndrueshme. Prandaj KKK ka përfshirë kërkesat e neneve 2.27 dhe 2.28 të SNRF për NVM-të në SKK 1 të përmirësuar.
BK29 Paragrafi 48 jep një përkufizim më të detajuar të termit "njohje" brenda SKK-ve dhe konkretisht i referohet përfitimit të ardhshëm ekonomik dhe besueshmërisë së
matjes, koncepte të cilat janë zgjeruar më pas në këtë standard.
BK30 Paragrafi 49 është përfshirë për të bërë të qartë se informacioni i dhënë në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare, nuk mund të korrigjojë mosnjohjen e ndonjë
elementi të pasqyrave financiare, i cili në fakt i plotëson kërkesat e njohjes sipas SKK.
Probabiliteti i përfitimit të ardhshëm ekonomik (Paragrafi 50)
BK31 KKK beson se përfshirja në SKK 1 e udhëzimit mbi konceptin e përfitimit të ardhshëm ekonomik, është i rëndësishëm duke qenë se zbatimi i SKK varet në ushtrimin e
gjykimit nga ana e njësisë ekonomike. Një aktiv mund të ekzistojë në ligj, por kjo nuk do të njihet në pasqyrat financiare nëse nuk është "e arsyeshme" (e
justifikueshme), siguria se aktivi do të realizohet. Rrjedhimisht, në versionin e përmirësuar të SKK 1,është përfshirë formulimi i nenit 2.27 të SNRF për NVM-të.
Besueshmëria e matjes (Paragrafët 51 – 59)
BK32 Besueshmëria e matjes shton kriterin e arsyes në konceptin e matjes. Prandaj, formulimi i SNRF për NVM-të, nenet 2.30 deri në nenin 2.32, janë përfshirë në
paragrafët 51-53 në mënyrë që të sjellin SKK 1 në përputhje me SNRF për NVM-të.
BK33 KKK beson se paragrafët 27, 28 dhe 31, (informacion shtesë në lidhje me njohjen e të ardhurave dhe shpenzimeve), të versionit të mëparshëm të SKK 1, përmbajnë
informacion që është i rëndësishëm për përdoruesit e SKK. Prandaj, këta paragrafë, edhe pse nuk kanë ekuivalentë të tyre në SNRF për NVM-të, janë ruajtur në
versionin e përmirësuar të këtij standardi, paragrafët 54, 55 dhe 56.
BK34 KKK ka futur në lidhje me matjen e përbërësve të pasqyrave financiare në SKK 1, paragrafin 57, i cili korrespondon me formulimin e nenit 2.33 të SNRF për NVM-të.
Paragrafi 57 është përfshirë për të përcaktuar kriteret e matjes për disa elemente të pasqyrave financiare, pasi ky është një funksion kyç i standardeve të kontabilitetit
dhe të raportimit financiar.Versioni i mëparshëm i SKK 1 ishte i heshtur mbi kuadrin konceptual për kriteret e matjes dhe KKK e konsideroi të rëndësishme dhënien e
këtij udhëzimi për përdoruesit e SKK.
BK35 Duke qenë se qëllimi i KKK është harmonizimi i SNRF për NVM, paragrafi 58 i SKK 1 të përmirësuar përcakton dy bazat themelore të matjes të përdorura në SKK:
koston historike dhe vlerën e drejtë. Megjithatë, KKK ka përfshirë edhe paragrafin 59 i cili e lejon KKK të fusë baza të tjera të matjes në SKK nëse kjo konsiderohet e
përshtatshme në çdo kohë në të ardhmen.
Njohja dhe matja fillestare (Paragrafi 60)
BK36 SKK 1 tashmë kërkon njohjen fillestare të aktiveve dhe detyrimeve me kosto historike derisa një Standard tjetër Kombëtar i Kontabilitetit të lejojë ose të kërkojë
matjen fillestare mbi një bazë tjetër. Kjo është në përputhje me nenin 2.46 të SNRF për NVM-të.
Vlerësimi i mëpasshëm (Paragrafët 61 – 63)
BK37 Në shqyrtimin e vlerësimit të mëpasshëm të aktiveve dhe detyrimeve, KKK, ka përfshirë paragrafët e rinj 61 dhe 62 në përputhje me kërkesat SKK 3 dhe SKK 5.
Paragrafi 61 përcakton qasjen ndaj vlerësimit të mëpasshëm të aktiveve dhe detyrimeve financiare dhe paragrafi 62 përcakton qasjen për aktivet dhe detyrimet jo-
financiare.
BK38 Paragrafi 61 përcakton bazën mbi të cilën mund të bëhet vlerësimi i mëpasshëm për aktivet dhe detyrimet financiare. KKK vendosi se do të ishte më e përshtatshme që
aplikimi i kësaj baze vlerësimi të ishte brenda tekstit të SKK 3 - Instrumentat Financiarë. Prandaj paragrafi 61 i referohet SKK 3.
BK39 Paragrafët 62 dhe 63 trajtojnë vlerësimin e mëpasshëm të aktiveve dhe detyrimeve jofinanciare. Ato bazohen në nenet 2.49 dhe 2.51 të SNRF për NVM-të. Ato janë
futur të rinj në këtë standard për të reflektuar kërkesat e standardeve të tjera kombëtare dhe përcaktojnë kuadrin për bazat e matjes të cilat detajohen në të gjithë SKK-
të e tjera.
Kompensimi (Paragrafët 64 – 65)
BK40 Kompensimi i aktiveve dhe detyrimeve është i ndaluar nga Direktiva e Katërt e Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian dhe kështu paragrafi 64, që ndalon
kompensimin me përjashtim kur këto lejohen në mënyrë specifike nga një SKK tjetër, është ruajtur i pandryshuar në SKK 1 e përmirësuar.
BK41 KKK gjithashtu vendosi të mbajë paragrafin 43 nga versioni i mëparshëm i SKK 1 (versioni i përmirësuar, paragrafi 65), duke qenë se ky paragraf konsiderohet se
përmban udhëzime të rëndësishme në lidhje me kompensimin brenda kontekstit të pasqyrave financiare të përgatitura sipas SKK.
Karakteristikat cilësore të pasqyrave financiare
Parimi i kuptueshmërisë (Paragrafët 67 – 69)
BK42 Paragrafët 45 deri 47 të versionit të mëparshëm, (paragrafët 67 deri 69 në versionin e përmirësuar) nuk kanë pësuar ndryshime.
Koncepti i rëndësisë dhe materialitetit (Paragrafët 70 – 76)
BK43 KKK ishte i mendimit se paragrafët 48 deri 54 të versionit ekzistues (paragrafët 70 deri 76 të versionit të përmirësuar) shprehnin kërkesat e SNRF për NVM-të në këtë
fushë dhe asnjë ndryshim nuk është bërë në to, me përjashtim të zhvendosjes së shembujve në seksionin e Udhëzuesit për zbatim të standardit, në përputhje me
strukturën e përmirësuar të SKK-ve.
Besueshmëria (Paragrafi 77)
BK44 Paragrafi i ri 77 (paragrafi i mëparshëm 55) është tashmë në përputhje me formulimin e nenit 2.7 të SNRF për NVM-të. Versioni i mëparshëm nuk pasqyronte qartësi
në konceptin e besueshmërisë.
Parimi i paraqitjes me besnikëri (Paragrafi 78)
BK45 Ky paragraf nuk ka ndryshuar nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se ai është në përputhje me SNRF për NVM-të.
Parimi i përparësisë së përmbajtjes ekonomike mbi formën ligjore (Paragrafi 79 – 80)
BK46 Këta paragrafë nuk janë ndryshuar nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se janë në përputhje me SNRF për NVM-të.
Parimi i paanshmërisë (Paragrafi 81)
BK47 Ky paragraf nuk është ndryshuar nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se ai është në përputhje me SNRF për NVM-të.
Parimi i maturisë (Paragrafët 82 – 83)
BK48 Paragrafi 82 përmban formulimin e nenit 2.9 të SNRF për NVM-të duke qenë se KKK beson se formulimi i SNRF për NVM-të jep një përshkrim më të saktë të
konceptit të maturisë brenda kontekstit të SKK-ve.
Parimi i plotësisë (Paragrafi 84)
BK49 Ky paragraf nuk është ndryshuar nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se ai është në përputhje me SNRF për NVM-të dhe, sipas mendimit të KKK, formulimi
ekzistues është më i përshtatshme në lidhje me Direktivën e Katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian.
Parimi i qëndrueshmërisë dhe krahasueshmërisë (Paragrafët 85 – 90)
BK50 Përmbajtja e këtyre paragrafëve nuk është ndryshuar nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se ajo është në përputhje me SNRF për NVM-të. Megjithatë,
paragrafi 88 është ndryshuar për referencë ndaj SKK 2 pasi formati i prezantimit orientohet nga dispozitat e Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit
Europian.
PËRZGJEDHJA DHE NDRYSHIM NË POLITIKAT KONTABËL
Përzgjedhja e politikave kontabël (Paragrafët 91 -97)
BK51 Përkufizimi i Politikave Kontabël, siç është përcaktuar në nenin 10.2 të SNRF për NVM-të, është përfshirë në SKK 1, në paragrafin ri 91. KKK beson se duke qenë se
politikat kontabël formojnë bazën e praktikave të matjes të përdorura në përgatitjen e pasqyrave financiare, është e rëndësishme që të ekzistojë një përcaktim i
përshtatshëm i asaj që ato janë.
BK52 Nuk janë bërë ndryshime në paragrafët 92 dhe 93, por një paragraf i ri 94, bazuar në nenin 10.3 të këtij SNRF për NVM-të, është përfshirë duke qenë se versioni i
mëparshëm i SKK 1 ishte i heshtur në lidhje me kërkesat ku specifikoheshin politikat kontabël të SKK-ve.
BK53 Versioni i mëparshëm i SKK 1 përcaktonte se çfarë duhet të bënin njësitë ekonomike nëse politikat kontabël nuk do të ishin të përcaktuara nga SKK-të, por KKK ka
futur një paragraf të ri (paragrafi 97), bazuar në nenin 10.4 të këtij SNRF për NVM-të, për të plotësuar kërkesat e përgjithshme të SKK 1 në lidhje me politikat
kontabël. Ky paragraf jep udhëzime se si do të zbatohet gjykimi në përcaktimin e politikave kontabël në mungesë të kërkesave specifike në SNRF ose SKK.
Ndryshimet në politikat kontabël (Paragrafi 98 – 102)
BK54 Këta paragrafë nuk janë ndryshuar nga versioni i mëparshëm i SKK 1 duke qenë se janë në përputhje me SNRF për NVM-të. Megjithatë, shembujt e dhënë janë
zhvendosur në seksionin e Udhëzuesit për zbatim të SKK 1 të përmirësuar.
VLERËSIMET KONTABËL DHE NDRYSHIMET E TYRE
Zbatimi i vlerësimeve kontabël (Paragrafët 103 – 105)
BK55 KKK nuk ka bërë ndryshime në këto paragrafë duke qenë se formulimi i versionit të mëparshëm të SKK është në përputhje me SNRF për NVM-të.
Ndryshimet në vlerësimet kontabël (Paragrafët 106 – 108)
BK56 KKK kanë shtuar një paragraf të ri (paragrafi 106) për të përcaktuar se çfarë nënkuptohet me një ndryshim në një vlerësim kontabël. Të gjithë paragrafët e tjerë mbi
kontabilitetin, për ndryshimet në vlerësimet kontabël, mbeten të pandryshuara nga versioni i mëparshëm i SKK 1, edhe pse shembujt janë zhvendosur në Udhëzuesin
për zbatim që shoqëron këtë standard.
KORRIGJIMI I GABIMEVE (Paragrafët 109 – 115)
BK57 KKK vendosi të ndryshojë formulimin e paragrafit të mëparshëm 86 (paragrafi i ri 110) për të reflektuar formulimin e SNRF për NVM-të në mënyrë që të jetë i qartë
për atë që përbën një gabim.
BK58 Formulimi i mëparshëm i paragrafit 112 (b) ishte në kundërshtim me kërkesat e SNRF për NVM-të për faktin se lejonte që korrigjimi i një gabimi të përfshihej në
përcaktimin e fitimit ose humbjes së periudhës aktuale. Prandaj formulimi është ndryshuar që të kërkojë pasqyrimin e kërkesave të nenit 10.21 (b) të SNRF për NVM-
të, duke kërkuar që kur një gabim ka ndodhur para periudhës më të hershme të paraqitur, të korrigjohet në pasqyrën e pozicionit financiar të periudhës më të hershme të
paraqitur.
BK59 Shembujt e korrigjimit të gabimeve janë zhvendosur në Udhëzuesin për zbatim të SKK 1.
NGJARJET PAS PËRFUNDIMIT TË PERIUDHËS RAPORTUESE (Paragrafët 116 – 119)
BK60 Paragrafi i mëparshëm 93 është ndryshuar (paragrafi i ri 117) për të përfshirë formulimin e nenit 32.4 i cili i kërkon një njësie ekonomike të korrigjojë shumat e njohura
në pasqyrat financiare për të pasqyruar ngjarjet për të cilat mund të bëhen rregullime siç përcaktohet nga ky paragraf.
BK61 Paragrafi i mëparshëm 95 është ndryshuar (paragrafi i ri 118) për të siguruar që trajtimi i ngjarjeve për të cilat nuk mund të bëhen rregullime siç përcaktohet nga ky
paragraf, është në përputhje me SNRF për NVM-të.
BK62 Shembujt e ngjarjeve për të cilat mund të bëhen rregullime dhe të atyre për të cilat nuk mund të bëhen rregullime janë zhvendosur në Udhëzuesin për zbatim të SKK 1.
BK63 Paragrafi i ri 119 përfshin kërkesat e nenit 32.8 të SNRF për NVM-të në trajtimin e dividendëve të deklaruar pas përfundimit të periudhës raportuese. Ai përcakton se
një dividend i tillë nuk duhet të pasqyrohet si një detyrim, por mund të pasqyrohet si komponent i veçantë i fitimeve të pashpërndara.
SHËNIMET SHPJEGUESE (Paragrafët 120 – 129)
BK64 Paragrafi i ri 121 përfshin formulimin e nenit 10.13 të SNRF për NVM-të, ku përcaktohet dhënia e informacioneve shpjeguese të kërkuara, në rastet kur një ndryshim
në Standardet Kombëtare të Kontabilitetit ndikon në periudhën aktuale ose mund të ketë një efekt në periudhat e ardhshme.
BK65 Paragrafi i ri 122 përfshin formulimin e nenit 10.14 të SNRF për NVM-të, ku përcaktohet dhënia e informacioneve shpjeguese të kërkuara, në rastet kur një ndryshim
vullnetar në politikat kontabël ndikon në periudhën aktuale ose ndonjë periudhë të mëparshme.
BK66 Paragrafi i ri 125 përfshin formulimin e nenit 10.18 të SNRF për NVM-të, ku përcaktohet dhënia e informacioneve shpjeguese të kërkuara për shkak të ndonjë
ndryshimi në vlerësimet kontabël.
BK67 Paragrafi i ri 126 është ndryshuar për të përfshirë formulimin e nenit 10.23 të SNRF për NVM-të, ku përcaktohet dhënia e informacioneve shpjeguese të kërkuara, në
rastet kur zbulohet një gabim material nga periudhat e mëparshme.
BK68 Paragrafi i ri 127 është ndryshuar dhe paragrafi i ri 128 është përfshirë në SKK 1 për të siguruar dallimin mes ngjarjeve për të cilat mund të bëhen rregullime dhe atyre
për të cilat nuk mund të bëhen rregullime, siç përcaktohet në SNRF për NVM-të.
Udhëzues për zbatimin e SKK 1
Shembujt ilustrues të dhëna në këtë kapitull nuk janë pjesë integrale e SKK 1.
OBJEKTIVAT DHE BAZAT E PËRGATITJES (Paragrafët 1 deri 8)
UDH1 SKK 1 përcakton kuadrin konceptual dhe parimet që duhet të zbatohen gjatë përgatitjes së pasqyrave financiare sipas standardeve kombëtare të kontabilitetit. Shumica
e kërkesave specifike në përgatitjen e pasqyrave financiare sipas standardeve kombëtare të kontabilitetit përcaktohen në SKK 2- SKK14. Megjithatë, një nga qëllimet e
këtij standardi është që të ndihmojë përgatitësit e pasqyrave financiare në udhëzimin për mënyrën se si të raportohen transaksionet, gjendjet dhe ngjarjet në rastet kur
standardet individuale kombëtare të kontabilitetit nuk shprehen mbi këtë çështje.
UDH2 Parimet dhe kërkesat e standardeve kombëtare të kontabilitetit bazohen në kërkesat e SNRF për NVM-të të publikuara në vitin 2009, por ekzistojnë dallime të caktuara
në standardet kombëtare të kontabilitetit, normalisht për të siguruar që pasqyrat financiare të përgatitura në bazë të standardeve kombëtare të kontabilitetit të jenë në
përputhje me kërkesat e raportimit financiar të Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europian.
UDH3 Paragrafi 5 i SKK 1 përcakton objektivat e pasqyrave financiare në "sigurimin e informacionit të dobishëm në lidhje me pozicionin financiar, performancën financiare
dhe flukset e parasë së njësisë ekonomike, të dobishëm për vendim-marrje ekonomike nga një gamë e gjerë e përdoruesve të cilët nuk kërkojnë raporte specfike për të
përmbushur nevojat e tyre të veçanta për informacion". Lidhur me këtë, në paragrafin 6, është përcaktuar kërkesa që pasqyrat financiare të japin një pamje të vërtetë
dhe të drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe flukseve tëparasë të njësisë ekonomike. Kjo kërkesë është kërkesë themelore e Direktivës së Katërt të
Ligjit të Shoqërive të Bashkimit Europiandhe përbën një nga kërkesat thelbësore për përgatitjen dhe paraqitjen e pasqyrave financiare.
UDH4 KKK ka hartuar standardet kombëtare të kontabilitetit duke treguar kujdes të veçantë për përgatitjen së pasqyrave financiare, në mënyrë që ato të japin një pamje të
vërtetë dhe të drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe flukseve të parasë të njësisë ekonomike. Siç përcaktohet në paragrafin 8 të SKK 1, "zbatimi
korrekt i të gjitha Standardeve përkatëse Kombëtare të Kontabilitetit në përgatitjen e pasqyrave financiare, në përgjithësi siguron një pamje të vërtetë dhe të drejtë të
pozicionit financiar, performancës financiare dhe flukseve të parasë të njësisë ekonomike raportuese."
UDH5 Paragrafi 8 gjithashtu thekson se, në rrethana jashtëzakonisht të rralla, pajtueshmëria me kërkesat e caktuara të standardeve kombëtare të kontabilitetit nuk do të japë
një pamje të vërtetë dhe të drejtë në pasqyrat financiare. Këto rrethana janë aq të rralla sa dhënia e shembujve është e vështirë. Kjo kërkesë përfshihet në standard mbi
bazën se, duke qenë se rrethana të tilla janë të mundshme, standardet kombëtare të kontabilitetit duhet të përfshijnë një dispozitë e cila lejon devijim nga kërkesat e
tyre, në mënyrë që të përmbushen kërkesat themelore që pasqyrat financiare të tregojnë një pamje të vërtetë dhe të drejtë. Prandaj, shumicës së njësive ekonomike do
t‟ju kërkohet të ndërmarrin zbatimin e saktë të të gjitha Standardeve përkatëse Kombëtare të Kontabilitetit gjatë të gjithë kohës.
UDH6 Kur një njësi ekonomike vendos se zbatimi i disa ose të gjithë standardeve kombëtare të kontabilitetit çon në paraqitjen e një pamjeje të vërtetë dhe të drejtë, njësia
ekonomike ka përgjegjësinë të tregojë se ky është rasti. Më shumë udhëzime mbi këtë çështje përcaktohen në Udhëzuesin e zbatimit, bashkëngjitur SKK 2 - Paraqitja e
Pasqyrave Financiare.
UDH7 Njësitë ekonomike të cilat besojnë se gjenden në një situatë të tillë, ato duhet t'i referohen SKK 2 dhe Udhëzuesit të zbatimit gjatë marrjes së vendimeve të tyre.
Pozicioni Financiar dhe Performanca Financiare (Paragrafët 9 deri 12)
UDH8 Pozicioni financiar i një njësie ekonomike përcaktohet nga aktivet, detyrimet dhe kapitali neto i njësisë ekonomike ndërsa performanca financiare përcaktohet nga të
ardhurat dhe shpenzimet e saj.
UDH9 Pozicioni financiar i një njësie ekonomike paraqitet në pasqyrën e pozicionit financiar, i cili përmendet si bilanc në versionin origjinal të standardeve kombëtare të
kontabilitetit.
Performanca financiare paraqitet ose në një pasqyrë të vetme (pasqyra e të ardhurave gjithëpërfshirëse) ose në dy pasqyra (pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve
dhe pasqyra e të ardhurave gjithëpërfshirëse) të cilat zëvendësojnë pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve në versionin origjinal të standardeve kombëtare të
kontabilitetit.
UDH10 Ndryshimet në emrat e këtyre pasqyrave janë prezantuar nga KKK për harmonizimin e standardeve kombëtare të kontabilitetit me SNRF për NVM-të për të siguruar se
pasqyra të tilla janë të afta pë krahasime ndërkombëtare. Më shumë udhëzime në lidhje me përgatitjen e këtyre pasqyrave përcaktohen në SKK 2 - Paraqitja e
Pasqyrave Financiare dhe Udhëzuesi i zbatimit.
PËRKUFIZIMET KRYESORE PËR ELEMENTET E PASQYRAVE FINANCIARE (Paragrafët 13 deri 39)
UDH11 Aktivi përcaktohet si "një objekt ose e drejtë ekonomike e kontrolluar nga njësia ekonomike që: (a) ka lindur si rezultat i ngjarjeve të shkuara; dhe (b) nga i cili pritet të
rrjedhin përfitime të ardhshme ekonomike tek njësia ekonomike". Shumë aktive, për shembull, aktivet afatgjata, kanë formë fizike, referuar si aktive materiale.
Megjithatë, forma fizike nuk është thelbësore për ekzistencën e një aktivi; prandaj patentat dhe të drejtat e autorit, për shembull, konsiderohen aktive në qoftë se prej
tyre pritet të rrjedhin përfitime të ardhshme ekonomike për njësinë ekonomike dhe nëse ata kontrollohen nga njësia ekonomike. Aktive të tilla referohen si aktive jo-
materiale.
UDH12 Është e rëndësishme, gjithashtu, të theksohet se pronësia nuk përbën kërkesë për një aktiv. Prandaj, sipas standardeve kombëtare të kontabilitetit disa zëra ekonomikë
që nuk zotërohen nga një njësi ekonomike ende trajtohen si aktive. Paragrafi 18 thekson faktin se është kontrolli dhe jo pronësia e një zëri ekonomik që përcakton nëse
ai mund ose nuk mund të njihet si një aktiv.
Shembulli 1
Një njësi ekonomike merr me qira një makineri përgjatë tërë jetës ekonomike të kësaj të fundit nga një shoqëri leasing (lizingu). Aktivi do të çregjistrohet në
fund të periudhës së leasing-ut nga shoqëria leasing. Pronësia ligjore e aktivit i mbetet shoqërisë leasing përgjatë afatit të qirasë.
Përsa i përket makinerisë, do të trajtohet si një aktiv nga qiramarrësi dhe jo qiradhënësi. Kjo për shkak se ekzistenca e qirasë i jep qiramarrësit të drejtën e
përdorimit të aktivit. Për këtë arsye, makineria do të përfshihet si aktiv në pasqyrën e pozicionit financiar të qiramarrësit.
Më shumë udhëzim ofrohet në SKK 7 – Kontabiliteti për qiratë në dhe seksionin Udhëzuesi për zbatim.
UDH13 Pjesa tjetër e rëndësishme e përkufizimit të një aktivi është se një zë ekonomik ose një e drejtë mund të njihet si një aktiv vetëm në qoftë se priten të rrjedhin përfitime
të ardhshme ekonomike, tek njësia ekonomike. Përfitimet e ardhshme ekonomike konsistojnë në potencialin për të kontribuar në fluksin e parasë (ose ekuivalentët e
parasë) për njësinë ekonomike ose duke rritur fluksin e parasë në njësinë ekonomike ose duke reduktuar fluksin e parasë që del jashtë njësisë ekonomike.
UDH14 Prandaj, paragrafi 20 kërkon që një aktiv të mund të njihet vetëm në qoftë se ai do të jetë në gjendje të gjenerojë përfitime ekonomike të ardhshme për njësinë
ekonomike raportuese
Shembulli 2
Një njësi ekonomike zotëron një makineri me vlerë 1,000,000 lekë të cilën ajo ka përdorur në të kaluarën për të proshuar produkte të cilat ajo i shet për klientët
e saj. Legjislacioni i ri qeveritar nuk e lejon më njësinë ekonomike të përdorë aktivin në procesin e saj të prodhimit, dhe makineria nuk ka asnjë vlerë për skrap.
Duke qenë se njësia ekonomike nuk lejohet me ligj të përdorë makinerinë, kjo e fundit nuk mund të kontribuojë në fluksin e parave të shoqërisë, duke u përdorur
në procesin e prodhimit të njësisë ekonomike. Më tej, duke qenë se makineria nuk ka asnjë vlerë për skrap, njësia ekonomike nuk mund të gjenerojë të holla
nëpërmjet shitjes së saj. Në këtë rast nuk është e mundshme që makineria të gjenerojë përfitime të ardhshme ekonomike për njësinë ekonomike dhe kështu që
nuk mund të njihet më si një aktiv.
Shembulli 3
Situata është e njëjtë si në Shembullin 2, por në këtë rast makineria ka një vlerë skrapi prej 100.000 lekë.
Në këtë rast, nëse makineria do të shitej, ajo do të kishte potencialin për të gjeneruar 100.000 lekë. Në këtë rast makineria do të njihet si një aktiv me një vlerë
prej 100.000 lekë. Më shumë udhëzime mbi këtë çështje përcaktohen në SKK 5 - Aktivet Afatgjata materiale dhe jo-materiale si dhe në Udhëzuesin për zbatim.
UDH15 Ku kontrolli i një zëri ekonomik është i kushtëzuar nga një ngjarje që duhet ende të ndodhë, atëherë zëri nuk mund të njihet si një aktiv pasi kontrolli duhet të ketë
lindur si rezultat i ngjarjeve të shkuara. Në rast të ekzistencës së zërave të tillë, ato mund të shpjegohen në shënimet e pasqyrave financiare (shih udhëzimet mbi aktivet
e kushtëzuara lidhur me SKK 6 - Provizionet, Detyrimet dhe Aktivet e Kushtëzuara), por nuk mund të njihen në pasqyrën e pozicionit financiar.
UDH16 Një detyrim në pasqyrën e pozicionit financiar përcaktohet si një detyrim aktual i njësisë ekonomike (a), i cila ka lindur nga ngjarje të shkuara dhe (b) shlyerja e të cilit
pritet të rezultojë në një dalje të burimeve në të ardhmen.
UDH17 Çelësi i këtij përkufizimi është se njësia ekonomike ka detyrimin për të shlyer shumën. Në shumë raste, ky detyrim do të jetë një detyrim ligjor, i tillë si në rastin e një
kontrate, por lejohet njohja edhe e një detyrimi konstruktiv pasi ky i fundit është gjithashtu një detyrim.
UDH18 Një detyrim konstruktiv që rrjedh nga veprimet e një njësie ekonomike kur (a) njësia ekonomike i ka deklaruar palëve të tjera se do të pranojë përgjegjësi të veçanta;
dhe (b) njësia ekonomike ka krijuar një pritshmëri të vlefshme nga ana e atyre palëve të tjera që do të përmbushen këto përgjegjësi. Është e rëndësishme të bëhet
dallimi midis një detyrimi dhe një angazhimi të ardhshëm në këtë çështje.
UDH19 Një detyrim paraqet një situatë ku njësia ekonomike nuk e ka mundur të shmangë shlyerjen. Një angazhim për të ardhmen është thjesht qëllimi i mirë i njësisë
ekonomike për të shlyer në të ardhmen, por ajo nuk është e detyruar ta bëjë këtë, dhe mund të shmangë shlyerjen nëse ajo dëshiron.
Shembulli 4
Një shitës me pakicë ka një politikë kthimi më bujare se kërkesat ligjore ose kontraktuale dhe mos aplikimi i një praktike të tillë do të dëmtonte reputacionin e
shitësit me pakicë dhe të biznesit.
Në këtë rast qëllimi për të kthyer mbrapsh tek klienti paratë do të trajtohet si një detyrim (konstruktiv) edhe pse konsumatori nuk ka asnjë të drejtë ligjore për të
detyruar shitësin për kthimin e parave.
UDH20 Si në rastin e njohjes së aktiveve, njohja e detyrimeve mbështetet në probabilitetin e shlyerjes. Paragrafi 25 kërkon që një detyrim të njihet kur (a) njësia ekonomike ka
detyrimin, (b) është e mundur që njësisë ekonomike t‟i kërkohet të kryejë shlyerjen, dhe (c) shuma e shlyerjes të mund të matet me besueshmëri. Në botën e biznesit ka
shumë rrethana që mund ta bëjnë të pasigurtë shlyerjen ose shumën e shlyerjes. SKK 6 - Provizionet, detyrimet dhe Aktivet e Kushtëzuara përmban kërkesat për
kontabilizimin e detyrimeve ku ekziston pasiguria që rrethon zgjidhjen përfundimtare dhe shembujt ilustrues përcaktohen në Udhëzuesin për zbatim të SKK 6.
UDH21 Kapitali neto përkufizohet në paragrafin 27 si diferenca ndërmjet aktiveve dhe detyrimeve të njësisë ekonomike në fund të periudhës raportuese. Ndonjëherë ai
referohet si aktivet neto ose kapitali aksionar dhe rezervat.
UDH22 Kapitali neto përfaqëson interesin e pronësisë mbi aktivet neto, që do të thotë interesin e pronësisë mbi vlerën e mbetur të aktiveve të njësisë ekonomike, që realizohet
nga pronarët e njësisë ekonomike pas shlyerjes së detyrimeve ndaj palëve të treta.
UDH23 Në vendimin nëse një zë duhet të konsiderohet si një detyrim ose kapital neto, në pasqyrën e pozicionit financiar, njësia ekonomike duhet të konsiderojë nëse ekziston
detyrimi i transferimit të shumës ndaj ndonjë individi / njësie tjetër ekonomike apo pronarëve të njësisë ekonomike.
Shembulli 5
Hua nga Banka Tregtare Detyrim
Provizione Detyrim
Hua të Konvertueshme Detyrim
Hua nga Aksionari Detyrim
Aksione Preferenciale (të kthyeshme me kërkesë të Aksionarit) Detyrim
Aksione Preferenciale (të kthyeshme me kërkesë të Njësisë Ekonomike) Kapital neto
Aksione të zakonshme Kapital neto
Primi Aksionar Kapital neto
Rezerva nga Rivlerësimi Kapital neto
Fitimet e pashpërndara Kapital neto
Rezerva të Tjera Kapital neto
Dividendë të Pagueshëm për Aksionarët Kapital neto
UDH24 Dispozitat e Direktivës së Katërt të Ligjit të Shoqërive të BE-së kërkojnë që të jepen shpjegime në një mënyrë të caktuar dhe kjo përcaktohet në Shtojcën 1 të SKK 2 –
Paraqitja e Pasqyrave Financiare.
UDH25 Paragrafi 30 përcakton të Ardhurat si flukse hyrëse (rritje të përfitimeve ekonomike) gjatë periudhës raportuese, të cilat rezultojnë në rritje të aktiveve ose ulje të
detyrimeve dhe të cilat rrisin kapitalin neto të njësisë ekonomike, përveç atyre që lidhen me kontributet nga pjesëmarrësit e kapitalit neto. Ky është një përkufizim i
gjerë që përfshin zëra të cilët nuk do të përfshihen në llogaritjen e fitimit ose humbjes për periudhën.
UDH26 Përkufizimi i të ardhurave ndahet në dy pjesë të dallueshme :
1. Të ardhurat, të ardhurat që lindin në rrjedhën e veprimtarive të zakonshme të njësisë ekonomike dhe që përmenden me një shumëllojshmëri emrash, duke përfshirë
shitjet, tarifat, interesin, dividendët, honoraret dhe qiratë. Këto shuma përdoren në llogaritjen e fitimit ose humbjes.
2. Fitimet (ose humbjet), zëra që plotësojnë përkufizimin e të ardhurave, të përcaktuar në paragrafin 30, por të cilët, duke qenë se nuk rrjedhin nga veprimtaritë e
zakonshme, nuk konsiderohen të jenë të ardhura. Nëse fitimet dhe humbjet njihen si pjesë e fitimit ose si pjesë e të ardhurave të tjera gjithpërfshirëse, kjo gjë trajtohet
në Standardet e tjera Kombëtare të Kontabilitetit.
UDH27 Të ardhurat mund të njihen vetëm kur ato të mund të maten me besueshmëri. Udhëzime të shumta për këtë çështje përcaktohen në SKK 8 - Të ardhurat dhe në
Udhëzuesin për zbatim të SKK 8.
UDH28 Shpenzimet përcaktohen në Paragrafin 33, si flukse dalëse gjatë periudhës raportuese (ulje e përfitimeve ekonomike), të cilat rezultojnë në ulje të aktiveve ose rritje të
detyrimeve dhe të cilat ulin kapitalin neto të njësisë ekonomike raportuese, përveç atyre që lidhen me shpërndarjet për pjesëmarrësit e kapitalit neto. Njësoj si të
ardhurat, shpenzimet mund të ndahen në dy pjesë përbërëse:
1. Shpenzimet që lindin në rrjedhën e aktiviteteve të zakonshme, të cilat janë shuma të përdorura në llogaritjen e fitimit ose humbjes, dhe
2. Humbjet të cilat janë zëra të tjerë që plotësojnë përkufizimin e shpenzimeve, mund edhe të lindin në rrjedhën e aktiviteteve të zakonshme të njësisë ekonomike, por
normalisht lindin jashtë veprimtarive të zakonshme të kësaj të fundit.
UDH29 Ashtu si me të ardhurat, nëse fitimet dhe humbjet neto njihen si pjesë e fitimit ose si pjesë e të ardhurave të tjera gjithpërfshirëse, kjo gjë trajtohet në Standardet e tjera
Kombëtare të Kontabilitetit.
Shembulli 6
Rritjet në vlerën e aktiveve afatgjata materiale për shkak të rivlerësimit të aktivit me vlerë të drejtë, paraqiten si të ardhura të tjera gjithpërfshirëse, ndërsa rëniet
në vlerën e aktiveve afatgjata materiale për shkak të zhvlerësimit, paraqiten në llogaritjen e fitimit. Për më shumë detaje mbi këtë cështje, shihni SKK 5 –
Aktivet afatgjata materiale dhe aktivet afatgjata jomateriale dhe në Udhëzuesin pë zbatim.
UDH30 Paragrafi 38 përcakton fitimin dhe humbjen si "diferenca aritmetike ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve të tjera përveç atyre zërave të të ardhurave dhe
shpenzimeve që SKK i klasifikon si zëra të të ardhurave të tjera gjithpërfshirëse". Për shembull, një fitim (humbje) nga ndryshimet në kurset e këmbimit konsiston në
diferencën ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve që lidhen me transaksionet e ndërmarra në një monedhë të huaj dhe përfshihet në llogaritjen e fitimit dhe humbjes.
Megjithatë, fitimi ose humbja që vjen nga përkthimi i aktiveve afatgjata të mbajtura në monedhë të huaj është një diferencë këmbimi në përkthimin e operacioneve të
huaja, trajtohet si të ardhura të tjera gjithpërfshirëse dhe përjashtohet nga llogaritja e fitimit dhe humbjes. Përmbajtja e detajuar dhe paraqitja e të ardhurave dhe
shpenzimeve përcaktohet në SKK 2 - Paraqitja e Pasqyrave Financiare.
PARIMET BAZË PËR PËRGATITJEN E PASQYRAVE FINANCIARE (Paragrafët 40 deri 90)
Supozime dhe konsiderata të përgjithshme (Paragrafët 41 deri 59)
UDH31 Përmbajtja e detajuar dhe kërkesat për paraqitjen e pasqyrave financiare të përgatitura në bazë të Standardeve Kombëtare të Kontabilitetit përcaktohen në SKK 2 -
Paraqitja e Pasqyrave Financiare. Ky standard përcakton parimet bazë themelore të zbatuara për njohjen, matjen, vlerësimin e mëpasshëm, paraqitjen dhe dhënien e
shënimeve shpjeguese të elementeve të përfshira në pasqyrat financiare, parime të cilat zbatohen për të gjithë grupin e Standardeve Kombëtare të Kontabilitetit.
UDH32 Paragrafi 40 sqaron se asgjë në SKK1 nuk kundërshton kërkesat specifike të ndonjë standardi tjetër Kombëtar të Kontabilitetit duke qenë se KKK rezervon të drejtën e
devijimit nga parimet e përcaktuara në këtë standard, nëse, sipas mendimit të tij, një devijim i tillë do të çonte në paraqitjen e një pamje të vërtetë dhe të drejtë ose nëse
do të rriste kuptueshmërinë e pasqyrave financiare. Për këtë arësye, njësitë ekonomike duhet të zbatojnë kërkesat specifike të standardeve individuale kombëtare të
kontabilitetit dhe t‟i aplikojnë parimet e SKK 1 vetëm në raste të tilla ku standardet kombëtare të kontabilitetit nuk shprehen mbi transaksione specifike, teprica apo
ngjarjet e përfshira në pasqyrat financiare të njësisë ekonomike.
Shembulli 7
Detyrimi i një njësie ekonomike për t‟i paguar një shoqërie financiare pagesa të rregullta për përdorim të një aktivi të fituar sipas një qiraje të zakonshme
plotësojnë përkufizimin e detyrimit të përcaktuar në paragrafin 22 të këtij standardi. Megjithatë, SKK 7 - Kontabiliteti për Qiratë kërkon që njësitë ekonomike
t‟i konsiderojnë pagesat e ardhshme më shumë si një angazhim se sa si një detyrim. Njësitë ekonomike detyrohen të japin shpjegime për qiratë e zakonshme në
mënyrën e përcaktuar në SKK 7 përkundër faktit se trajtimet janë në kundërshtim me kërkesat e këtij standardi.
UDH33 Parimi i Vijimësisë është një supozim që motivon kërkesat e përcaktuara në standardet e veçanta kombëtare të kontabilitetit. Spas parimit të vijimësisë, standardet
kombëtare të kontabilitetit supozojnë se njësia ekonomike do të vazhdojë si një biznes dhe se drejtimi as nuk synon të likuidojë njësinë ekonomike dhe as nuk do të
kërkojë që të ndërpresë aktivitetet për të paktën dymbëdhjetë muaj nga data e raportimit.
UDH34 Kur ky supozim nuk është i vlefshëm, atëherë zbatimi i tij dhe i standardeve të tjera kombëtare të kontabilitetit, nuk
ka gjasa të çojnë në paraqitjen e një pamje të vërtetë dhe të drejtë të pasqyrave financiare. Më shumë udhëzime përcaktohen në SKK 2 - Paraqitja e Pasqyrave
Financiare dhe Udhëzuesi për zbatim i SKK 2.
Besueshmëria e matjes (Paragrafët 60 deri 63)
UDH35 Siç përcaktohet në paragrafin 58, standardet kombëtare të kontabilitetit miratojnë dy baza të matjes (vlerësimit) për aktivet afatgjata materiale (aktivet me formë fizike)
dhe aktivet jo-materiale (pa formë fizike) të cilat janë:
1. Kostoja Historike; dhe
2. Vlera e Drejtë.
Kërkesa të hollësishme për zbatimin e këtyre bazave në rrethana të veçanta përcaktohen në SKK 5 – Aktivet afatgjata materiale dhe Aktivet Afatgjata Jomateriale dhe
Udhëzuesi për zbatim.
UDH36 Në kontekstin e aktiveve afatshkurtra materiale, për shembull inventarët, kërkesat e detajuara përcaktohen në SKK 4 - Inventarët dhe Udhëzuesi për zbatim.
UDH37 Paragrafi 61 përcakton bazat e matjes për aktivet dhe detyrimet financiare dhe kërkesat e detajuara përcaktohen në SKK 3 - Instrumentet financiare dhe Udhëzuesi për
zbatim.
UDH38 Hartuesit e pasqyrave financiare duhet t'u referohen këtyre standardeve specifike gjatë trajtimit të matjes së aktiveve dhe detyrimeve.
Karakteristikat cilësore të pasqyrave financiare (Paragrafët 66 deri 90)
UDH39 Paragrafët 66-90 përcaktojnë nevojën e karakteristikave cilësore të pasqyrave financiare për paraqitjen e një pamje të vërtetë dhe të drejtë të aktiveve, pasiveve,
pozicionit financiar dhe performancës financiare të njësisë ekonomike raportuese.
UDH40 Informacioni në pasqyrat financiare të përgatitura në bazë të standardeve kombëtare të kontabilitetit duhet të jetë:
1. I besueshëm– duhet të jetë i plotë dhe pa gabime materiale;
2. I përshtatshëm – duhet të vendosë theksin në ato aspekte dhe të dhëna financiare të aktiviteteve të njësisë ekonomike që janë relevante për përdoruesit e
pasqyrave financiare dhe që mund të ndikojnë në vendimet e biznesit të bëra nga ana e tyre;
3. I krahasueshëm– duhet të jetë në gjendje të krahasohet me informacion nga periudha të mëparshme dhe me informacione nga njësitë e tjera ekonomike;
dhe
4. I kuptueshëm – duhet të përmbajë detaje të mjaftueshme për të lejuar përdoruesit të kuptojnë arësyet përse si dhe ndikimin e informacionit të paraqitur.
UDH41 Kërkesat e përcaktuara në standardet kombëtare të kontabilitetit janë hartuar për të siguruar se informacioni në pasqyrat financiare, të përgatitura në bazë të standardeve
kombëtare të kontabilitetit, dhe përgatitësit e pasqyrave financiare duhet të jenë të vetëdijshëm se devijimi nga kërkesat e standardeve, në çdo rast por sidomos në disa
raste të veçanta, do të kompromentonte më shumë se njërën prej këtyre karakteristikave.
UDH42 Paragrafët 79 dhe 80 trajtojnë parimin se transaksioni ekonomik duhet të regjistrohet për të reflektuar më tepër thelbin ekonomik të transaksionit sesa formën e tij
ligjore. Dallimet ndërmjet përmbajtjes ekonomike të një transaksioni dhe formës së tij ligjore më së shpeshti vërehen në transaksionet financiare dhe njësitë ekonomike
duhet të jenë veçanërisht të kujdesshme në shqyrtimin e transaksioneve që përfshijnë financimin e operacioneve.
UDH43 Detyrimi i një njësie ekonomike për të riblerë një zë inventari të shitur më parë një pale të tretë, por me një çmim më të lartë në një datë të caktuar në të ardhmen,
nënkupton se përmbajtja e të dy transaksioneve të marra sëbashku (shitja fillestare dhe riblerja e mëpasshme) është se njësia ekonimike ka marrë hua nga pala e tretë
dhe se kjo hua është garantuar nga zëri I inventarit të shitur. Në përputhje me këtë fakt, njësia ekonomike duhet të njohë shitjen e kryer si një detyrim dhe inventari
duhet të mbetet si inventor I njësisë ekonomike. Diferenca e shtuar e çmimit mbi çmimin e shitjes fillestare njihet si një shpenzim financiar (kosto financimi) gjatë
periudhës së huasë.
UDH44 Njësitë ekonomike duhet të jenë të vetëdijshme që mund të lindin situata të tjera në rastet kur përmbajtja ekonomike e një transaksioni ndryshon nga forma e tij ligjore.
Shembulli 8
Drejtimi i njësisë A i shet inventar një shoqërie financiare për 500.000 lekë me një detyrim për ta riblerë inventarin në një fazë të mëvonshme. Çmimi i riblerjes
është 500.000 lekë plus një kosto shtesë të financimit. Bankës i duhet të sigurojë në thelb të njëjtën cilësi dhe sasi inventari të shitur për të (që do të thotë,
bankës nuk i kërkohet të kthejë pikërisht inventarin e njëjtë fizik të shitur fillimisht asaj).Vlera e drejtë e inventarit të shitur për bankën është 1.000.000.
Inventari i mbetet njësisë ekonomike A.
A duhet që njësia ekonomike të njohë të ardhurat nga shitja e mallrave kur ekzistojnë të drejtat riblerjes?
Drejtimi nuk duhet të njohë të ardhurat për transferimin e inventarit në bankë. Inventari duhet të mbetet në pasqyrën e pozicionit financiar të njësisë ekonomike
A dhe të ardhurat nga banka duhet të njihen si një huamarrje me kolateral. Edhe pse inventari i riblerë nga banka nuk është inventari i shitur, ai është në thelb i
njëjti aktiv. Përmbajtja e transaksionit është se shitja dhe riblerja janë transaksione të lidhura dhe njësia ekonomike A nuk transferon tek banka rreziqet dhe
përfitimet që lidhen me inventarin.
UDH45 Në përgatitjen e pasqyrave financiare, njësitë ekonomike duhet t'i kushtojnë vëmendje të veçantë përshkrimit në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare duke qenë
se këtu njësia ekonomike informon përdoruesit për të gjithë faktorët që lidhen me shifrat e paraqitura të cilat mundësojnë një kuptim të plotë të arsyeve përse si dhe
ndikimit të tyre në informacionin e paraqitur. Dhënia e informacioneve shpjeguese përshkruese për elementet e pasqyrave financiare përfaqëson dhënien e një
informacioni minimal shpjeguese. Pamundësia e dhënies së shpjegimeve në shënimet shpjeguese për informacionin jo financiar, i rëndësishëm për kuptimin e
pasqyrave financiare, konsiderohet si mospërputhje me standardet kombëtare të kontabilitetit.
UDH46 Paragrafët 85-90 merren me parimin e qëndrueshmërisë dhe krahasueshmërisë dhe kërkojnë që paraqitja e informacionit të mund të ndryshohet vetëm nëse: (a)
ndryshimi kërkohet nga një standard i ri ose i përmirësuar i nxjerrë nga Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit ose Ligji për Kontabilitetin ose (b) formati i ri i paraqitjes
mundëson paraqitjen më objektive dhe më të mirë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe flukseve të parasë të një njësie ekonomike. Për shembull, në
qoftë se njësia ekonomike ndryshon llojin e aktivitetit, kjo do të nënkuptonte që njësia ekonomike duhet të ndryshojë paraqitjen e pasqyrave financiare të saj. Kjo mund
të ndodhë kur një njësi ekonomike, e angazhuar më parë në prodhimin dhe shitjen e produkteve ndryshon aktivitetin duke u marrë vetëm me shitje produktesh të
prodhuara nga njësi të tjera ekonomike. Më parë pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve ndërtohej sipas natyrës dhe do të ishte i përshtatshëm një ndryshim në
paraqitjen e pasqyrës së të ardhurave dhe shpenzimeve për t‟i klasifikuar shpenzimet sipas funksionit.
PËRZGJEDHJA DHE NDRYSHIMI I POLITIKAVE KONTABËL (Paragrafët 91 deri 102)
Përzgjedhja e politikave kontabël (Paragrafët 91 deri 97)
UDH47 Paragrafi 91 përcakton politikat kontabël si parimet specifike, bazat, konventat, rregullat dhe praktikat e zbatuara nga një njësi ekonomike në përgatitjen dhe paraqitjen
e pasqyrave financiare. Paragrafi 92 kërkon që politikat kontabël të jenë në përputhje me parimet bazë të përcaktuara në Ligjin nr. 9228 të Kontabilitetit, nxjerrë në prill
2004, dhe Standardet Kombëtare të Kontabilitetit të miratuara nga KKK.
UDH48 Politikat kontabël përcaktojnë se si raportimi do t‟i njohë, masë dhe paraqesë transaksionet, tepricat dhe ngjarjet në pasqyrat financiare. Detaje të rëndësishme në lidhje
me përzgjedhjen e politikave kontabël përcaktohen në standardet e tjera kombëtare të kontabilitetit dhe Udhëzuesin për zbatim. Përgatitësit e pasqyrave financiare
duhet të zbatojnë kërkesat e këtyre standardeve në përzgjedhjen e politikave për njësinë ekonomike.
UDH49 Në rastet ku standardet kombëtare të kontabilitetit lejojnë zgjedhjen midis disa politikave kontabël alternative, për shembull, metodën FIFO dhe metodën e kostos
mesatare të ponderuar, për kontabilizimin e inventarëve, paragrafi 95 kërkon që politikat e zbatuara kontabël të shpjegohen në shënimet shpjeguese të pasqyrave
financiare.
UDH50 Paragrafët 96 dhe 97 të Standardit do të zbatohen për të gjitha njësitë ekonomike për një transaksion që nuk është trajtuar në mënyrë specifike në këtë apo ndonjë tjetër
standard kombëtar të kontabilitetit. Në zhvillimin dhe zbatimin e një politike kontabël që nuk specifikohet në standardet kombëtare të kontabilitetit, njësitë ekonomike
duhet të sigurohen se politikat e zgjedhura ofrojnë një informacionin që është:
1. i përshtatshëm për nevoja të vendim-marrjes ekonomike të përdoruesve, dhe
2. i besueshëm,në atë që pasqyrat financiare:
a. përfaqësojnë besnikërisht pozicionin financiar, performancën financiare dhe flukset e parasë së njësisë ekonomike;
b. reflektojnë përmbajtjen e transaksioneve, ngjarjeve dhe kushteve të tjera, dhe jo thjesht formën ligjore;
c. janë të paanshme, të lira nga paragjykimet;
d. janë të matura; dhe
e. janë të plota në të gjitha aspektet materiale.
Mosrespektimi i kësaj kërkese do të rezultojë në pasqyra financiare që nuk kanë karakteristikat cilësore e përcaktuara në paragrafët 66 deri 97 të këtij standardi, pra,
nuk do të paraqesin një pamje të vërtetë dhe të drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe flukseve të parasë të njësisë ekonomike.
Ndryshimi në Politikat Kontabël (Paragrafët 98 deri 102)
UDH51 Kërkesa që pasqyrat financiare të jenë të krahasueshme kërkon trajtim kontabël të qëndrueshëm nga periudha në periudhë. Prandaj, paragrafi 98 kërkon që politikat
kontabël të zbatohen vazhdimisht vit pas viti.
UDH52 Një politikë kontabël mund të ndryshohet vetëm në rastet e mëposhtme:
1. Ndryshimi i një politike kontabël kërkohet nga një SKK i ri ose i përmirësuar ose një ndryshim në Ligjin e Kontabilitetit; ose
2. Politika e re kontabël mundëson një paraqitje më objektive të pozicionit financiar dhe performancës financiare të njësisë ekonomike.
Shembulli 9
Një shembull i një ndryshimi në politikën kontabël që mundëson një paraqitje më objektive të pozicionit financiar dhe performancës financiare të njësisë
ekonomike do të ishte ai i ndryshimit të bazës së matjes për aktivet afatgjata materiale nga baza e kostos në bazë të vlerës së drejtë të lejuara sipas SKK 5 -
Aktivet afatgjata materiale dhe Aktivet Afatgjata jo materiale.
Një njësi ekonomike mund të vendosë se politika e përdorimit të bazës së kostos për matjen e aktiveve afatgjata materiale rezulton në vlera kaq të ndryshme nga
vlera e drejtë e aktivit për aktivet afatgjata materiale sa kjo i ç‟orienton përdoruesit. Në këtë rast politika kontabël do të ndryshohet.
SKK 5 - Aktivet afatgjata materiale dhe Aktivet Afatgjata jo materiale si Udhëzuesi për zbatim ofron më shumë detaje mbi këtë çështje, të cilat do të trajtohen
në pasqyrat financiare.
UDH53 Në rastet kur nevojitet një ndryshim në politikën kontabël, si rezultat i një Standardi Kontabël të ri ose të përmirësuar, trajtimi i kërkuar për atë ndryshim do të
përcaktohet në seksionin e Dispozitave Kalimtare të standardit të ri ose të përmirësuar.
VLERËSIMET KONTABËL DHE NDRYSHIMET E TYRE (Paragrafët 103 deri 108)
Ndryshimet në Vlerësimet Kontabël (Paragrafët 106 deri 108)
UDH54 Paragrafi 106 përcakton se një ndryshim në vlerësimin kontabël është një rregullim i vlerës kontabël neto të një aktivi ose një detyrimi, ose konsumi periodik të një
aktivi, që rezulton nga vlerësimi i gjendjes aktuale nga njëra anë dhe përfitimeve të pritshme në të ardhmen si dhe detyrimet që lidhen me aktivet dhe detyrimet.
UDH55 Një rregullim i tillë nuk paraqet ndryshim në politikën kontabël por më tepër një ndryshim në vlerësimin e dhënë rreth përdorimit të të njëjtës politikë, por me një
vlerësim më të saktë. Çdo ndryshim që lindë nga këto ndryshime regjistrohet në pasqyrën e të ardhurave gjithëpërfshirëse në periudhën raportuese në të cilën ndodh
ndryshimi.
Shembulli10
Pajisja e prodhimit me kosto prej 100,000 lekë raportohet në pasqyrën e pozicionit financiar të njësisë, jeta e dobishme e së cilës u vlerësua fillimisht 20 vjet
(amortizimi 5.000 lekë në vit). Pas pesë viteve të para të përdorimit (vlera kontabël neto e pajisjes 75,000 lekë) është konkluduar mbi vlerësimin e gjendjes
teknike të pajisjes dhe mbi risitë në treg dhe si rezultat jeta e dobishme e mbetur e pajisjes vlerësohet të jetë 10 vjet.
Në momentin kur ndodh ndryshimi në vlerësimin kontabël (dmth. në lidhje me jetën e mbetur të pajisjes), normat e amortizimit do të ndryshohen në mënyrë që
vlera kontabël e pajisjes të zhvlerësohet për 10 vitet e mbetura (zhvlerësimi i 7.500 lekë në vit).
Politika kontabël ishte të trajtonte zhvlerësimin e aktivit përgjatë jetës së tij të dobishme. Ndryshimi i jetës së dobishme nuk ndryshon politikën kontabël për një
vlerësim kontabël prandaj për këtë arsye shpenzimet e amortizimit të periudhës së mëparshme nuk do të rregullohen.
Shembulli 11
Më 31.12.2XX1, një njësi ekonomike rezulton me një çështje ligjore të pambyllur. Gjatë këshillimit me avokatë, bëhet e ditur se kostot, në lidhje me çështjen
ligjore, do të jenë mes 1-2 milionë lekësh. Drejtuesit e njësisë ekonomike njohin një provizion në shumën prej 1,5 milionë lekësh:
D Shpenzime lidhur me Provizionet 1,500,000

K Provizioni 1,500,000
Më 31.12.2XX2, njësia ekonomike ende nuk e ka mbyllur çështjen ligjore, por në kohën e përgatitjes së pasqyrave financiare është vënë re se kostot aktuale do
të jenë 1 milion lekë. Regjistrimi kontabël në përgatitjen e raportit të 2XX2:
D Provizioni 500,000
K Shpenzime lidhur me Provizionet 500,000
Meqenëse vlerësimi i drejtuesve ka ndryshuar, të dhënat krahasuese nga periudha kontabël e mëparshme nuk do të rregullohen, pavarësisht nga fakti se
vlerësimi, në lidhje me provizionin, rezultoi i pasaktë.
KORRIGJIMI I GABIMEVE (Paragrafët 109 deri 115)
UDH56 Paragrafi 109 i përkufizon gabimet si mosraportime dhe deklarime të gabuara në pasqyrat financiare të njësisë ekonomike për një ose më shumë periudha të
mëparshme. Paragrafi 112 kërkon që gabimet materiale të korrigjohen në mënyrë retrospektive, që do të thotë, shifrat krahasuese të rregullohen për të reflektuar atë që
ato do të reflektonin nëse gabimi nuk do të ishte bërë. Gabimet jo materiale korrigjohen në periudhën raportuese.
Shembulli 12
Në vjeshtën e vitit 2XX2 mësohet se një anëtar i ekipit drejtues ka nënshkruar në mënyrë të fshehtë një marrëveshje në 2XX1, e cila i ka shkaktuar njësisë
ekonomike një humbje prej 10 milionë lekësh. Anëtarët e tjerë të ekipit drejtues, si dhe audituesi, nuk kishin dijeni për këtë marrëveshje, kështu që efekti i saj
nuk u raportua në pasqyrat financiare të 2XX1.
Meqenëse ky ishte një gabim material, nga këndvështrimi i kësaj njësie ekonomike, informacioni krahasues për 2XX1 do të korrigjohet në retrospektivë në
pasqyrat financiare të 2XX2; dhe arsyet për këtë korrigjim do të shpjegohen në shënimet shpjeguese të pasqyrave financiare.
Shembulli 13
Një njësi ekonomike, pas autorizimit dhe nënshkrimit nga drejtuesit të pasqyrave financiare të 2XX1, zbulon se, para mbylljes së vitit janë vjedhur mallra nga
depo mallrash që kapin shumën 10 000 lekë. Pasqyrat financiare të vitit 2XX1 nuk e kishin raportuar këtë fakt. Nga këndvështrimi i pasqyrave financiare, ky
është një gabim jomaterial, kështu që informacioni krahasues për 2XX1 nuk do të ndryshojë në retrospektivë në pasqyrat financiare të 2XX2 por efekti i
vjedhjes njihet si shpenzim për 2XX2 dhe shifrat krahasuese nuk do të ndryshojnë.
NGJARJET PAS PËRFUNDIMIT TË PERIUDHËS RAPORTUESE (Paragrafët 116 deri 119)
UDH57 Paragrafët 116-119 trajtojnë ngjarjet që ndodhin pas përfundimit të periudhës raportuese. Standardi përcakton dy lloje të ngjarjeve (a) ngjarje për të cilat duhet të bëhen
rregullime; dhe (b) ngjarje për të cilat nuk duhet të bëhen rregullime.
UDH58 Ngjarjet për të cilat duhet të bëhen rregullime janë ngjarje që ofrojnë evidencë të kushteve që kanë ekzistuar në fund të periudhës raportuese dhe si të tilla janë marrë
parasysh gjatë vlerësimit të elementeve të përfshira në pasqyrat financiare të periudhës para ndodhjes së ngjarjes.
Shembulli 14
Shitja e inventarëve menjëherë pas përfundimit të periudhës raportuese me një çmim më të ulët se kostoja ofron evidencë të faktit se çmimi i shitjes (minus
kostot e përfundimit të shitjes) së tyre ka qenë më i ulët se kostoja e inventarëve. Në këtë rast vlera e inventarëve në pasqyrën e pozicionit financiar duhet të
zhvlerësohet deri në çmimin e shitjes dhe humbja të njihet në vitin para se të ndodhte shitja.
Shembulli 15
Në janar u hap një proces gjyqësor ndaj një njësie ekonomike, në lidhje me një shkelje të ligjit në dhjetor, si rezultat i së cilës njësia ekonomike duhet të paguajë
një gjobë (viti financiar i njësisë ekonomike mbyllet më 31 dhjetor).
Meqenëse shkelja e ligjit, që çoi në hapjen e procesit gjyqësor, ka ndodhur para datës së përfundimit të periudhës raportuese, kjo është një ngjarje për të cilën
duhet të bëhen rregullime; dhe duhet të njihet një provizion për gjobën në pasqyrën e pozicionit financiar të vitit që mbyllet, pavarësisht nga fakti që procesi
gjyqësor ka filluar pas datës së përfundimit të periudhës raportuese.
Nëse shkelja e ligjit do të kishte ndodhur në janar, do të kishim të bënim me një ngjarje, për të cilën nuk duhet të bëheshin rregullime dhe detyrimi i kushtëzuar
nuk do të ishte regjistruar. Në këtë rast do të mjaftonte vetëm një shpjegim në shënimet e pasqyrave financiare lidhur me procedurat gjyqësore, si një ngjarje e
ndodhur pas datës së përfundimit të periudhës raportuese; natyrisht, nëse efekti i tij është material.
UDH59 Ngjarja për të cilën nuk duhet të bëhen rregullime është një ngjarje e cila nuk ofron evidencë të kushteve ekzistuese në fund të periudhës raportuese. Në një rast të tillë
ndikimi i ngjarjes nuk pasqyrohet në pasqyrat financiare për periudhën e raportimit para ngjarjes.
Shembulli 16
Një zjarr që ka ndodhur pas përfundimit të periudhës raportuese, rezulton në shkatërrimin e objektit të prodhimit të një njësie ekonomike. Edhe pse në datën e
përgatitjes së pasqyrave financiare njihet që objekti është shkatërruar, ai nuk hidhet në pasqyrat financiare duke qenë se nuk ndikon në kushtet që ekzistonin në
fund të periudhës raportuese. Megjithatë, në qoftë se ndikimi i zjarrit do të kishte një ndikim material në shifrat e vitit të ardhshëm, atëherë efekti i zjarrit do të
shpjegohej në shënimet shpjeguese.
SHËNIMET SHPJEGUESE (Paragrafët 120 deri 129)
UDH60 Që përdoruesit e pasqyrave financiare të jenë në gjendje të kuptojnë përmbajtjen e pasqyrave financiare është e rëndësishme që njësia ekonomike të japë shpjegim
shtesë të shifrave të përfshira në pasqyrat financiare. Shënime të tilla shpjeguese janë të domosdoshme për plotësimin e kërkesave të paragrafëve 66 në 90. Prandaj
paragrafët 120-129 përcaktojnë kërkesat për dhënie informacionesh shpjeguese për:
1. Politikat Kontabël (paragrafi 120);

2. Ndryshimet në Politikat Kontabël (paragrafët 121 dhe 122);
3. Ndryshimet në Paraqitjen e Pasqyrave Financiar (paragrafi 123);
4. Mos-përputhshmëria me Standardet Kombëtare Kontabël (paragrafi124);
5. Ndryshimet në Vlerësimet Kontabël (paragrafi 125);
6. Gabimet në Periudhat e Mëparshme Raportuese (paragrafi 126);
7. Ngjarjet materiale për të cilat duhet të bëhen rregullime (paragrafi 127);
8. Ngjarjet materiale për të cilat nuk duhet të bëhen rregullime (paragrafi 128); and
9. Parimi i Vijimësisë (paragrafi 129).
UDH61 Mosdhënia e shënimeve shpjeguese për këtë informacion, aty ku është e përshtatshme, do të rezultojë në pasqyra financiare të cilat nuk japin një pamje të vërtetë dhe të
drejtë të pozicionit financiar, performancës financiare dhe flukseve të parasë të njësisë ekonomike. Prandaj, është e rëndësishme që njësia ekonomike të jetë në
përputhje me kërkesat e këtyre paragrafëve.

SKK 1 Varianti I Permiresuar (Pa Gjurmet e Ndryshimeve)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SKK 1 Varianti I Permiresuar (Pa Gjurmet e Ndryshimeve)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Standardet Kombëtare të Kontabilitetit të Përmirësuara

OBJEKTIVAT DHE BAZA E PËRGATITJES 1-3

OBJEKTIVI I PASQYRAVE FINANCIARE 5-12

PËRKUFIZIMET KRYESORE DHE ELEMENTET E PASQYRAVE FINANCIARE 13-39

PARIMET BAZË PËR PËRGATITJEN E PASQYRAVE FINANCIARE 40-90

Supozime dhe konsiderata të përgjithshme 41-65

Karakteristikat cilësore të pasqyrave financiare 66-90

PËRZGJEDHJA DHE NDRYSHIMI I POLITIKAVE KONTABËL 91-102

VLERËSIMET KONTABËL DHE NDRYSHIMET E TYRE 103-108

KORRIGJIMI I GABIMEVE 109-115

NGJARJET PAS PËRFUNDIMIT TË PERIUDHËS RAPORTUESE 116-119

SHËNIMET SHPJEGUESE 120-129

DATA DHE RREGULLAT E HYRJES NË ZBATIM TË STANDARDEVE 130

KRAHASIMI ME STANDARDET NDËRKOMBËTARE TË RAPORTIMIT FINANCIAR PËR NVM-TË (2009) 131

Paragrafi 67 Sek 2.4

D Shpenzime lidhur me Provizionet 1,500,000

1. Politikat Kontabël (paragrafi 120);

You might also like