OGRANICZENIA AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

AUTORSKIE PRAWA MAJĄTKOWE

CECHY

cywilne prawa podmiotowe

o charakterze bezwzględnym

w swej konstrukcji odpowiadają prawu własności

ze względu na charakter przedmiotu tych praw są

one innym prawem, niż własność

uprawnienia służące do zaspokojenia

ekonomicznych interesów autora utworu

J. Szczotka, [w:] Prawo autorskie…, s. 54 oraz A. Szewc (red.), Leksykon…, s. 18.

1
OGRANICZENIA AUTORSKICH PRAW
MAJĄTKOWYCH

ograniczenie czasowe

wyczerpanie prawa do ochrony

dozwolony użytek osobisty

dozwolony użytek publiczny

prawo cytatu

G. Michniewicz, Ochrona własności intelektualnej, op. cit., s. 41.

2
 OGRANICZENIA AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

WYCZERPANIE PRAWA DO OCHRONY

polega na „wyłączeniu uprawnień twórcy poprzez utratę prawa dalszej kontroli nad
korzystaniem z egzemplarza dzieła po jego pierwszym wprowadzeniu do obrotu

warunek wyczerpania prawa – legalne wprowadzenie egzemplarza dzieła

do obrotu

odnosi się jednak tylko do zakupionego egzemplarza dzieła, którym właściciel może
swobodnie dysponować,

G. Michniewicz, Ochrona własności intelektualnej, op. cit., s. 42.

3
 OGRANICZENIA AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

 „Twórcy i jego spadkobiercom, w przypadku dokonanych zawodowo odsprzedaży

oryginalnych egzemplarzy utworu plastycznego lub fotograficznego, przysługuje
prawo do wynagrodzenia stanowiącego sumę poniższych stawek:
 5 % części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale do równowartości 50.000 euro, oraz
 3 % części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale od równowartości 50.000,01 euro do
równowartości 200.000 euro, oraz
 1 % części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale od równowartości 200.000,01 euro do
równowartości 350.000 euro, oraz
 0,5 % części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale od równowartości 350.000,01 euro
do równowartości 500.000 euro, oraz
 0,25 % części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale przekraczającym równowartość
500.000 euro
– jednak nie wyższego niż równowartość 12.500 euro”.
 Powyższe prawo nie ma zastosowania w przypadku ceny sprzedaży niższej niż równowartość 100 euro.
(art. 19 ust. 1-2 pr. aut.)

4
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK OSOBISTY DOZWOLONY UŻYTEK PUBLICZNY

 „Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie  „Korzystanie z przedmiotów objętych

korzystać z już rozpowszechnionego ochroną nie w celach własnych, ale w celach

utworu w zakresie własnego użytku osobistego” […] dalszego udostępniania określonych

 „Zakres własnego użytku osobistego obejmuje kategorii utworów”. (I. Kuś, Z. Senda, Prawo

korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów autorskie i prawa pokrewne…, op. cit., s.43)

przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w

szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub
stosunku towarzyskiego”. (art. 23 pr. aut.)

5
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK DOZWOLONY UŻYTEK

OSOBISTY PUBLICZNY

CEL CEL

rozrywkowy informacyjny
naukowy dokumentacyjny
edukacyjny edukacyjny i naukowy
archiwalny państwowy
kolekcjonerski gospodarczy

J. Sieńczyło – Chlabicz (red.), Prawo własności intelektualnej, op. cit. s. 113.

6
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK OSOBISTY

 „Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie
własnego użytku osobistego”. (art. 23 ust. 1 zd. 1 pr. aut.)
 „Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów
przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa
lub stosunku towarzyskiego”. (art. 23 ust. 2 pr. aut.)

7
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

PRZESŁANKI
DOZWOLONEGO UŻYTKU OSOBISTEGO

korzystanie z utworu, który został już rozpowszechniony

własny użytek osobisty, który obejmuje krąg osób pozostających
w związku osobistym
korzystanie z utworu w celach niekomercyjnych
nieodpłatność

J. Sieńczyło – Chlabicz (red.), Prawo własności intelektualnej, op. cit. s. 114.

8
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK PUBLICZNY

występuje w przypadku, gdy swobodne korzystanie z cudzego dzieła bez

zezwolenia autora oraz bez obowiązku zapłaty wynagrodzenia jest dopuszczalne
przez przepis rangi ustawowej ze względu na istotne potrzeby kulturalno –
oświatowe

J. Szczotka, [w:] Prawo autorskie…, op. cit., s. 98.

9
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

KORZYSTANIE Z UTWORÓW W RAMACH

DOZWOLONEGO UŻYTKU PUBLICZNEGO

w celach informacyjnych

w sferze nadawania dokumentacyjnych

utworu
edukacyjnych i naukowych
w zakresie wykonywania utworu
państwowych

w odniesieniu do utworów gospodarczych

plastycznych
dla dobra osób niepełnosprawnych

w przypadku utworów
osieroconych
w przypadku utworów J. Sieńczyło – Chlabicz (red.), op. cit., s. 119-148.
niedostępnych w obrocie
handlowym 10
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH INFROMACYJNYCH

rozpowszechniania w prasie, radiu i telewizji utworów już rozpowszechnionych

w postaci:

sprawozdań o aktualnych wydarzeniach

aktualnych artykułów na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne,

chyba, że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie
jest zabronione

aktualnych wypowiedzi i fotografii reporterskich

krótkich wyciągów z w/w sprawozdań i artykułów

przeglądów publikacji i utworów rozpowszechnionych

krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów

Art. 25 ust. 1 pr. aut. 11

 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH EDUKACYJNYCH I NAUKOWYCH

Art. 27 ust. 1 pr. aut.

12
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH EDUKACYJNYCH I NAUKOWYCH

Art. 27 ust. 2 pr. aut.

13
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

LICENCJA

https://www.youtube.com/static?gl=PL&template=terms (data odczytu 12.03.2021).

14
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH EDUKACYJNYCH I NAUKOWYCH

 Instytucje oświatowe, uczelnie, instytuty badawcze, instytuty naukowe PAN, biblioteki, muzea
oraz archiwa mogą:
 „użyczać, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych,
 zwielokrotniać utwory znajdujące się we własnych zbiorach w celu uzupełnienia, zachowania
lub ochrony tych zbiorów,
 udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek
systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek
– jeżeli czynności te nie są dokonywane w celu osiągnięcia bezpośredniej lub pośredniej korzyści
majątkowej”. (art. 28 ust. 1 pr. aut.)

15
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

PUBLIC LENDING RIGHT

 Public lending right – prawo do otrzymywania wynagrodzenia z tytułu publicznego nieodpłatnego

wypożyczania (użyczania) egzemplarzy utworów przez publicznie dostępne instytucje. (J. Sieńczyło – Chlabicz
(red.), Prawo własności intelektualnej, op. cit., s. 126)

16
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH PAŃSTWOWYCH

Art. 332 pr. aut.

17
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH GOSPODARCZYCH

 Dopuszczalne jest swobodne korzystanie z utworów w przypadku:

 przejściowego lub incydentalnego zwielokrotniania utworów, niemającego samodzielnego
znaczenia gospodarczego w ramach browsing i caching; (art. 231 pr. aut.)
 dozwolonego użytku w celach reklamowych; (art. 333 pr. aut.)
 prezentacji lub naprawy sprzętu; (art. 334 pr. aut.)
 budowy lub remontu obiektu budowlanego. (art. 335 pr. aut.; za: J. Sieńczyło – Chlabicz (red.),
Prawo własności intelektualnej, op. cit. s. 137)

18
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W CELACH GOSPODARCZYCH

Art. 23¹ pr. aut.

19
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W SFERZE NADAWANIA UTWORU

Art. 23² pr. aut.

20
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W ZAKRESIE WYKONANIA UTWORU

Art. 31 pr. aut.

21
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
W ODNIESIENIU DO UTWORÓW PLASTYCZNYCH

Art. 32 pr. aut.

22
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK W ODNIESIENIU

DO UTWORÓW PLASTYCZNYCH/FOTOGRAFICZNYCH

Art. 33 pkt 1 i pkt 3 pr. aut.

23
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
DLA DOBRA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Art. 33¹ pr. aut.

24
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
DLA DOBRA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

od 2018 r. dodany art. 331 ust. 2 pr. aut.

25
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
DLA DOBRA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

od 2018 r. dodany oddział 3a. 26

 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
DLA DOBRA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

od 2018 r. dodany pkt 18 do art. 6 ust. 1 pr. aut. 27

 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

DOZWOLONY UŻYTEK
DLA DOBRA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

od 2018 r. dodany pkt 19 do art. 6 ust. 1 pr. aut.

28
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

PRAWO CYTATU

Art. 29 pr. aut.

29
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE
PRAWA CYTATU

Powiązanie cytatu z własną Powołanie twórcy i źródła

twórczością osoby cytującej zapożyczenia

Odpowiednia proporcja między

rozmiarem cytatu a utworu
przejmującego

M. Szaciński, Dozwolone cytaty w prawie autorskim, Palestra, z. 5-6, s. 19.

30
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH
DOZWOLONY UŻYTEK
UTWORÓW OSIEROCONYCH

Art. 355 ust. 1 pr. aut.

31
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH
KORZYSTANIE Z UTWORÓW
NIEDOSTĘPNYCH W OBROCIE HANDLOWYM

Art. 3510 ust. 1 pr. aut.

32
 OGRANICZENIA
AUTORSKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

ZASADY KORZYSTANIA
Z DOZWOLONEGO UŻYTKU

Art. 34-35 pr. aut.

33