MMPI-2

Minnesota Multiphasic Personality Inventory

Krótka historia MMPI

1. Autorzy: Starke R. Hathaway, J. Charnley McKinley

© 1940 – pierwsze prace nad MMPI
© 1942 – opublikowany pierwszy podręcznik testu
© 1945 – oficjalne zatwierdzenie testu do użytku przez Amerykańskie Towarzystwo
Psychologiczne
© 1951 – pojawienie się testu w Polsce
© 1965 – wersja WISKAD – MMPI w opracowaniu Płużek
© 1984 – 1985 Wersja W.J. Paluchowskiego
© 1992 – opracowanie wersji Matkowskiego
© 1989 – wersja MMPI-2 w USA
© 1998 – wersja MMPI-2 w Polsce w opracowaniu T. Kucharskiego
© 2012 – adaptacja polska MMPI – 2 Pracownia Testów PTP
2. Obecnie najczęściej używany test

Budowa MMPI

1. MMPI zawiera 567 pytań, na które należ odpowiedzieć „prawda” lub „fałsz”
2. W wyniku daje trzy skale kontrolne, dziewięć skal klinicznych (skala Męskość/kobiecość nie
jest skalą kliniczną) i kilkadziesiąt podskal.
3. Każda skala i podskala testu jest normalizowana.

Skala tenowa

1. Skala testu psychologicznego znormalizowanego, aby średnia w populacji wynosiła 50, a

odchylenie standardowe 10.
2. Uważa się, iż wartości pomiędzy 40 a 60 oznaczają, iż dana wielkość jest w granicach
normy.

Skale kontrolne

1. ? - Liczba pytań, na które badany nie odpowiedział (<30) [Ile odpowiedzi, gdzie badany nie
zaznaczył żadnej, a ile obie? Punkt graniczny to 30, ale nie powinno być normalnie więcej
niż 10. Zaraz po badaniu przy badanym sprawdzamy te pytania i przy nim pytamy, dlaczego
nie podjął decyzji. Przy 30 trzeba sprawdzić czy pytania nie dotyczą jednej ze skal, bo wtedy
może trzeba wyrzucić tę skalę z interpretacji.]
2. L – skala kłamstwa – wysokie wyniki (ponad 70) świadczą o próbie zafałszowania testu.
(Powyżej 70 znaczy, że osoba stosowała proste mechanizmy obronne typu zniekształcenia.
U osób z wyższych wykształceniem nie powinien być wyższy niż 65 pkt, takie zaprzeczanie
oznaczać może brak krytycyzmu.
3. F - T >80 przeżywanie głębokich zaburzeń psychicznych (skala kontrolna, która bada czy ja
nie wyolbrzymiam zanadto swoich problemów)
4. K – T>75 stosowanie silnych mechanizmów obronnych (dyssymulacja)
 5. F,K – wartość F i K skali tenowej oraz różnica F-K w skali surowej (tzw. wskaźnik
Gougha) informuje o tym czy pacjent próbuje symulacji czy dysymulacji.
6. Fp, Fb, FBS, S (S pozwala dopowiedzieć, dlaczego, ktoś się stara przedstawić siebie w
gorszym świetlne; Fp i Fb – uszczegółowienie skali F)
7. Miary niespójności odpowiedzi = skale VRIN i TRIN

Szczegółowe omówienie skal (kontrolnych)

Skala F

• jest jedną z najbardziej użytecznych skal w MMPI i MMPI - 2

• ocenia skłonność osoby do przejaskrawienia objawów - skalę F określamy jako “fake bad”
(pozwala wraz ze skala Fp nam ocenić czy osoba w jakikolwiek sposób przejaskrawia lub
wyolbrzymiła lub symulowała pewne charakterystyki, objawy, by pokazać się z gorszej
strony)
• Generalnie w skali F 80 punkt odcięcia
• Kontekst kliniczny w warunkach leczenia szpitalnego - norma do 79
• Kontekst kliniczny w warunkach leczenia ambulatoryjnego - norma do 89
• Kontekst nieklinicznych - norma do 79

Skale kontrolne
• FB - skala rzadkiego odpowiadania drugiej części (powyżej pytania nr. 370) FB> 89 i
wyższe o 30 punktów od F -> to nas niepokoi;
• FB> 90 w kontekście nie klinicznym i 100 w kontekście klinicznym - profil nietrafny
• Fp - skala rzadkiego odpowiadania psychopatologicznego - wykrywanie symulacji od 69
raczej trafny, 70-99 wyolbrzymianie i raczej nietrafny, 100 nietrafny (ktoś kto symuluje od
razu wie, że musi na te pytanie odpowiedzieć) (ta skala w połączeniu ze skalą F pozwala
nam ocenić także wyolbrzymianie ewentualnych objawów)
• FBS - skala wyolbrzymiania symptomów

Skala L

• zwana też “skalą kłamstwa” ta skala ważności została opracowana w celu wykrycia prób do
przedstawiania się w korzystnym świetle, ale w taki dość prymitywny sposób ->
zaprzeczając różnym zachowaniom, które się ujawniają w kontekście społecznym
• Ludzie, którzy otrzymali wysokie wyniki w tej skali celowo starają się przedstawić siebie w
jak najbardziej pozytywny sposób, odrzucając braki lub niekorzystne cechy
• Wynik w tej skali zależy od naszego wykształcenia i naszego ogólnego statusu
• Osoby niżej wykształcone i takie osobowościowo bardziej prymitywne będą stosować
właśnie takie zaprzeczanie trochę mniej subtelne
• T większe lub równe 80 dysymulacja, silna skłonność do zaprzeczania w obu kontekstach
• T>65 zafałszowanie profilu w kierunku przedstawienia siebie w dobrym świetle (u osób z
wyższym wykształceniem ten wynik już nas niepokoi)
• od 64 w dół trafny w grupie klinicznej
• od 59 w dół trafny w grupie nie klinicznej
• <40 podkreśla przeżywanie trudności, przyznawanie się do swoich błędów w kontekście
sytuacji społecznych
Skala K

• jest to bardziej subtelna i bardziej skuteczna skala wskazująca na tendencję do zaprzeczania

psychopatologii i zaprezentowania się w korzystnym świetle (wysoki wynik) lub odwrotnie,
do przejaskrawiać psychopatologii (niski wynik) i prób przedstawianie siebie w
niekorzystnym świetle. Niektórzy ludzie traktują ją jako “defensiveness” wskaźnik.
• Generalnie mówimy, że jest to skala korekcyjna
• K skala wskazuje na obronne podejście do badań, a gdy wyniki są niskie są dowodem na
niezwykle szczere i krytyczne podejście.
• Kolejne badania na Skalą K wskazują, że jest nie tylko związane z defensiveness, ale wiąże
się także z poziomem wykształcenia i statusem społeczno - ekonomicznym.
• Skala K odzwierciedla siłę psychologicznych zasobów
• T=> 75 w kontekście nieklinicznym
• T>65 w kontekście klinicznym - stosowanie silnych mechanizmów obronnych
(dysymulacja)
• T=65 - 74 w kontekście nieklinicznym - występowanie umiarkowanych mechanizmów
obronnych
• T = 40-64 zintegrowana struktura osobowości (wyniki średnie)
• T< 40 tendencje wyolbrzymiające przeżywane trudności, postawa symulacyjna bądź
agrawacyjna
• SKALA BADAJĄCA SIŁĘ MECHANIZMÓW OBRONNYCH (im wyższy wynik tym
więcej mechanizmów obronnych)

Skala S - pozytywna autoprezentacja (czyli potrzeba pokazania się za wszelką cenę z pozytywnej
strony)

• Pozycje skali są rozrzucone w całym teście

• Od 75 - obronne podejście (kontekst niekliniczny)
• Kontekst kliniczny - 70 punktów
• Skale L,K,S pozwalają nam razem ocenić czy badany miał postawę do pokazania się w
lepszym świetle, do ukrycia swoich problemów; tylko każda z nich mówi o innym powodzie;

Miary niespójności odpowiedzi

• VRIN - czy badany odpowiadał spójnie

• TRIN - czy badany odpowiadał w sposób niesprzeczny

Skale kliniczne

1. Hd – hipochondria
© skala miała mierzyć zaburzenia hipochondryczne, w praktyce reaguje także na
poziom zaburzeń psychosomatycznych
© zgłaszanie licznych objawów somatycznych, skłonność do narzekania, poczucie
niezadowolenia, odtrącenia z życia
© brak podskal
© wynik lekko podwyższony może sugerować „typowe jęczydło” J, narzekanie,
również mniejsze rozumienie swoich stanów wewnętrznych
 © jeśli jest tendencja do hipochondrii to musi się objawiać mniejszym wglądem
© T (pkt. odcięcia – powinien już niepokoić, stanowi o danej cesze)>75
ekstremalne zainteresowania własnym zdrowiem, koncentracja na wymyślanych
problemach somatycznych
© T= 60-74 nadmierna troska o własne zdrowie fizyczne, brak energii,
niezadowolenie, problemy ze snem, postawa roszczeniowa, narzekanie (żeby
ocenić dobrze zachowanie takiej osoby musimy zapytać, czy choruje na coś lub
bierze leki na stałe, np. chory na cukrzycę musi ciągle skupiać się na swoim
ciele, badać cukier etc., więc nie jest hipochondrykiem, a nawet niekoniecznie
ma tendencje do bycia nim)
© 45 -54 średnie
© poniżej 45/40 są niskie
2. D – Depresja
© wskaźnik poziomy nastroju, pesymizm, dyskomfort psychiczny, obniżenie
nastroju, poczucie małej wartości, brak poczucia bezpieczeństwa, nadmierna
samokontrola;
© Podskale:
• D1 - subiektywne poczucie depresji
• D2 – spowolnienie psychomotoryczne
• D3 – złe samopoczucie fizyczne
• D4 – otępienie psychiczne
• D5 – pogrążanie w smętnych rozmyśleniach
© T > 75 głęboka depresja
© T= 65 -75 nastrój depresyjny
© wynik niski, poniżej 65 osoba mało depresyjna, aktywna, pewna siebie
© T= 55 – 64 mogą niekiedy występować ślady depresji: osoby niezadowolone z
sytuacji życiowej
© T= 45-54 wyniki średnie
3. Hy – Histeria
© mierzy poziom konwersji histerycznej (konwersji, a nie osobowości
histerycznej)
© brak wglądu w istotne przyczyny dolegliwości, egocentryzm, nadmierne
oczekiwanie zainteresowania, opieki i wsparcia ze strony otoczenia;
© Podskale:
• Hy1 – zaprzeczanie lękom społecznym
• Hy2 – potrzeba kontaktu emocjonalnego
• Hy3 – zmęczenie – złe samopoczucie
• Hy4 – skargi somatyczne
• Hy5 – hamowanie agresji
• T>75 mogą występować skrajne skargi konwersyjne i somatyczne,
szczególnie w sytuacji stresu
• T = 65-74 brak wglądu, mała energia, smutek, niepokój, jednostja jest
zależna od innych osób
• T = 54 i mniej to norma
4. Pd/ Ps– psychopatia (dwie nazwy)
 © mierzy poziom zaburzeń psychopatycznych/socjopatycznych – bunt przeciwko
zasadom społecznym, konfliktowość, kłopoty z kontrolą własnych zachowań,
brak umiejętności wchodzenia w głębsze i trwalsze kontakty emocjonalne;
© Podskale:
• Pd1 – konflikty rodzinne
• Pd2 – postawa wobec autorytetów
• Pd3 – niewzruszoność społeczne
• Pd4A – alienacja społeczna
• Pd4B – autoalienacja
o T > 75 zachowania antyspołeczne, konflikty z prawem
o T = 65-74 osoba zbuntowana wobec autorytetów, problemy
rodzinne, impulsywność, złość, irytacja, wrogość, pustka, brak
współpracy
o T < 54 norma

Młodsze wiekiem osoby uzyskują wyższe wyniki

5. MF – męskość/kobiecość
© mierzy zaburzenia tożsamości płciowej – kobiecość w przypadku mężczyzn,
męskość w przypadku kobiet. U mężczyzn – pasywność, zależność,
submisyjność, ustępliwość, szukanie spokoju przede wszystkim; u kobiet –
dominacja, agresywność, silne tendencje rywalizacyjne, unikanie zachowań
„typowo kobiecych”.
© T>65 należy rozważać problemy seksualne
© Brak tendencyjnych dla płci zainteresowań
© T= 45 -64 wynik przeciętny
© T<45 bardzo tradycyjne dla płci zainteresowania
6. Pa – paranoja
© mierzy poziom zaburzeń paranoidalnych, introwersja, sztywność w poglądach i
postawach, nadmierna wrażliwość i podejrzliwość, ukryta wrogość wobec
otoczenia
© Podskale:
• Pa1 – idee prześladowcze
• Pa2 – przewrażliwienie
• Pa3 – naiwność
© T>75 należy rozważyć psychozę paranoidalną
© T= 65 -74 styl paranoidalny, nadwrażliwość, wrogość, podejrzliwość,
mechanizm obronny projekcji
7. Pt – psychastenia
© mierzy poziom zaburzeń psychastenicznych (uogólniona nerwica). Niepokój,
kłopoty decyzyjne, skłonność do wyolbrzymiania problemów, przesadna reakcja
na wydarzenia; Obok skali Sc najsłabsza skala testu. Brak podskal.
© Niepewności co do znaczenia samego siebie, obwiniania siebie, a nie innych.
o T > 75 ekstremalny strach, niepokój, lęk, zaburzenia myślenia,
pesymistyczne nastawienie do przyszłości, nieprawidłowe postrzeganie
rzeczywistości, niezdolność do koncentracji, poczucie zmęczenia i
wyczerpania, objawy somatyczne
 o T = 65-74 umiarkowany lęk, koszmary senne, poczucie winy,
niezdecydowanie, brak pewności siebie, perfekcjonizm, poczucie braku
akceptacji, depresja, poczucie winy, uporządkowanie, skrupulatność.
o T = 55-64 osoba napięta, niepewna, pedantyczna, nieśmiała,
introwertywna
8. Sc – schizofrenia
© Zaburzenia schizofreniczne. skala kiepsko działająca, w praktyce wyniki ponad
70 obserwowano także dla osób nieprzystosowanych społecznie, które mają
silne konflikty z otoczeniem, ale niekoniecznie schizofrenię. Prawdziwi
schizofrenicy za to często uzyskują wyniki w granicach normy.
© poczucie zepchnięcia na margines życia społecznego, unikanie kontaktów z
ludźmi, unikanie nowych sytuacji, rezerwa, nieśmiałość, słaby kontakt z
rzeczywistością, problemy z własnym „ja”;
© samotnicy mogą mieć wynik podwyższony w tej skali
o T > 75 należy rozważyć diagnozę schizofrenii
o T = 65-74 schizoidalny styl życia, obawy, poczucie wyobcowania,
nadmierne, o niskiej samoocenie, fantazjowanie i marzenia na jawie
o T = 55-64 osoba nieprzystosowana, niepraktyczna, niezainteresowana
innymi, wyalienowana
9. Ma – Mania
© zaburzenia hipomaniakalne i maniakalne, nadmierna, często bezcelowa
aktywność, skłonność do angażowania się w różne zajęcia, jednocześnie brak
wytrwałości, drażliwość, niecierpliwość.
© T>75 należy rozważyć zaburzenia związane z chorobą afektywną
dwubiegunową – fazę maniakalną
© T= 65-74 nadmierna energia, brak celowego działania, dezorganizacja,
nierealistyczna samoocena, impulsywność, niska tolerancja na frustrację,
apodyktyczność, nadmierna rozmowność
© T=55 -64 aktywność, ekstrawersja, energia, kreatywność, bunt
© Podskale:
o Sc1A – alienacja społeczne
o Sc1B – alienacja emocjonalna
o Sc2A – brak panowania ego w sferze poznawczej
o Sc2B – brak panowania ego w sferze kontroli
o Sc3- dziwaczne doznania sensoryczne
10. Si/– introwersja społeczna
© wycofanie się z życia społecznego, rezerwa w stosunku do innych ludzi, unikanie
nowych, większych grup społecznych, trudność w podejmowaniu decyzji,
nieśmiałość
© Podskale
o Si1 – poczucie niższości - dyskomfort osobisty
o Si2 – dyskomfort w kontraktach z innymi
o Si3 – stateczność - sztywność
o Si4 – nadwrażliwość
o Si5 – nieufność
o Si6 – zainteresowanie wyglądem fizycznym i funkcjonowaniem ciała
o T > 75 nadmierna postawa wycofująca się (wynik niepokojący)
 o T = 65-74 introwersja, nieśmiałość, depresja, poczucie winy, brak pewności siebie,
brak zainteresowań, zależność, nadmierna samokontrola
o T = 55-64 osoba nieśmiała, bojaźliwa, niezawodna i rzetelna
o T < 45 ekstrawersja

Analiza zrestrukturyzowanych skal klinicznych RC

- Są to skale dodane do skal klinicznych. Dołożenie tych skal ma zapobiec ewentualnym

wnioskom wynikającym z tego, że skale kliniczne są dosyć mocno ze sobą skorelowane.
- Skale kliniczne są ze sobą skorelowane ze względu na procedurę tworzenia
- Głównym źródłem wspólnej wariancji (zmienności) w skalach klinicznych był czynnik
nazywany – niepokojem, dystresem, nieprzystosowaniem, poczuciem nieszczęśliwości i
szukaniem pomocy terapeutycznej > skala zniechęcenia RCd (tak naprawdę nie
zniechęcenie, ale d – demoralizacja, czyli postawa pełną niepokoju nieprzystosowania,
nieradzenia sobie, z poczuciem beznadziejności i bezradności aż po pustkę egzystencjalną).

Zniechęcenie (RCd)

Wynik w skali RCd jest wskaźnikiem ogólnego emocjonalnego dyskomfortu i zamętu, który
doświadcza badany. Osoby uzyskujące wysokie wyniki (T>65) w tej skali uzyskują też często
wysokie wyniki w innych skalach RC, skalach klinicznych i treściowych, szczególnie tych, które
mają silne komponenty afektywne.

Bardzo wysokie wyniki (T>80) charakteryzują osoby, które:

1. Doświadczają silnego emocjonalnego zamętu

2. Komunikują uczucie przygnębienia
3. Komunikują niepokój i niemożność skupienia się
4. Zgłaszają skargi somatyczne, które mogą wzmagać się w okresach stresu
5. Czują się przytłoczone wymaganiami życia
6. Mają poczucie, że nie radzą sobie z aktualną sytuacją życiową
7. Powinny być zdiagnozowane pod względem ryzyka popełnienia samobójstwa
8. Mogą mieć motywację do podjęcia terapii ze względu na emocjonalny dystress
9. Potrzebują interwencji dla złagodzenia emocjonalnego dystressu.

Umiarkowanie wysokie wyniki (T = 65-79) charakteryzują osoby, które

1. Czują się smutne i nieszczęśliwe

2. Często odczuwają niepokój
3. Są niezadowolone ze swojej sytuacji życiowej
4. Mają niskie mniemanie o sobie i uważają się za nieudaczników
5. Pesymistycznie oceniają szanse na to, że ich życie zmieni się na lepsze.
Niskie wyniki (T < 39) charakteryzują osoby, które komunikują wyższy od średniego poziom morale
i zadowolenia z życia.yniki na skali klinicznej może wynikać z wysokiego poziomu zniechęcenia.

Skargi somatyczne (RC1)

Skala RC1 jest bardzo podobna do skali 1 i do treściowej Skali Troski o Zdrowie (HEA).
Podobnie jak w przypadku tych dwóch ostatnich skal, główną cechą osób osiągających wynik
wysoki w skali RC1 (T > 65) jest zaabsorbowanie problemami somatycznymi.

Wysokie wyniki w skali RC1 charakteryzują osoby, które:

1. Zgłaszają liczne skargi somatyczne, w tym problemy żołądkowo-jelitowe, bóle głowy i

objawy neurologiczne
2. Mają nasilone objawy somatyczne w okresach stresu
3. Są niechętne rozważaniom na temat czynników psychologicznych, które mogą być
powiązane z objawami somatycznymi
4. Powinny być zdiagnozowane pod kątem zaburzenia somatoformicznego, jeżeli wykluczone
zostaną wyjaśnienia fizyczne objawów somatycznych.

Niskie wyniki (T < 39) charakteryzują osoby, które relacjonują dobre samopoczucie fizyczne

Niedostatek Emocji Pozytywnych (RC2)

Wysokie wyniki (T > 65) w skali RC2 charakteryzują osoby, które:

1. Nie mają żadnych pozytywnych doświadczeń emocjonalnych

2. Nie potrafią przeżywać radości i szczęścia (anhedonia)
3. Są nieszczęśliwe i zniechęcone
4. Są w większym stopniu zagrożone depresją
5. Czują, że brak im energii, by radzić sobie z wymaganiami życia
6. Czują, że trudno im wziąć sprawy w swoje ręce, podjąć decyzję i zrealizować cokolwiek do
końca
7. Często są introwertywne, bierne i wycofane w sytuacjach społecznych
8. Często odczuwają nudę i wyobcowanie
9. Są pesymistyczne
10. Nisko oceniają szansę na sukces i raczej unikają sytuacji rywalizacyjnych
11. Powinny być zdiagnozowane na okoliczność włączenia leków przeciwdepresyjnych.
12. Jeśli T ≥ 75, mogą potrzebować szpitalnego leczenia depresji
13. Mogą mieć trudności z zaangażowaniem się w leczenie z powodu niedostatku pozytywnych
emocji.

Niskie wyniki (T < 39) s skali RC2 charakteryzują osoby, które:

1. Twierdzą, że mają bardzo dobre samopoczucie psychiczne

2. Relacjonują szeroki zakres pozytywnych doświadczeń emocjonalnych
3. Czują się pewne siebie i energiczne
4. Są ekstrawertywne i społecznie zaangażowane
5. Są optymistycznie nastawione do przyszłości.

Cynizm (RC3)

Kliniczna skala 3 ma dwie główne składowe - skargi somatyczne i przyznawanie się do nadmiernego
zaufania do innych. Jak już wspomniano wcześniej, składowa reprezentująca skargi somatyczne
została przypisana do skali RC1. Skala RC3 mierzy drugą składową, przy czym kierunek oceny
odpowiedzi jest odwrotny niż w skali 3.

Wysokie wyniki (T ≥ 65) charakteryzują osoby, które:

1. Mają cyniczne poglądy

2. Postrzegają innych ludzi jako niegodnych zaufania, obojętnych i troszczących się wyłącznie
o siebie.
3. Są wrogo usposobione i czują się wyobcowane
4. Mogą mieć trudności w wejściu w relację terapeutyczną
5. Potrzebują pomocy, by rozwinąć w sobie zaufanie do innych.

Niskie wyniki (T < 39) w skali RC3 charakteryzują osoby, które:

1. Wypierają się cynicznych poglądów

2. Postrzegają innych jako mających dobre intencje i godnych zaufania
3. Mogą być naiwne, łatwowierne i ndamiernie ufać innym.

Zachowanie antyspołeczne (RC4)

Wyniki klinicznej skali 4 są często podwyższone u osób, które były karane za antyspołeczne
postawy i zachowania. Ponieważ jednak skala 4 jest dość nasycona ogólnym czynnikiem
zniechęcenia, wysokie wyniki niekoniecznie wskazują na antyspołeczne skłonności. Skala RC4 jest
czystszą miarą cech antyspołecznych niż skala 4.

Wysokie wyniki (T ≥ 65) w skali RC4 charakteryzują osoby, które:

1. Przyznają się do antyspołecznych zachowań w przeszłości

2. Uważają, że trudno jest się im podporządkować społecznym normom i oczekiwaniom
3. Mogą mieć kłopoty z prawem
4. Są zagrożone uzależnieniem się od substancji psychoaktywnych
5. Zachowują się agresywnie wobec innych ludzi
6. Są krytyczne, kłótliwe i wrogo nastawione do innych
7. Mają konfliktowe relacje z innymi
8. Mogą mieć poważne problemy rodzinny
9. Nie są prawdopodobnie zmotywowane do leczenia
10. Mogą nie podporządkowywać się wymogom terapii
11. Potrzebują pomocy, by rozwinąć lepszą samokontrolę.

Niskie wyniki (T < 39) s skali RC4 charakteryzują osoby, które relacjonują wyższy od przeciętnego
poziom hamowania zachowań.

Myśli prześladowcze (RC6)

Ponieważ skala RC6 jest mniej nasycona czynnikiem Zniechęcenia niż skala 6, jest czystszą miarą
myśli prześladowczych.
Wysokie wyniki (T ≥ 65) charakteryzują osoby, które:

1. Czują, że są celem działań innych ludzi, że są przez nich kontrolowane i prześladowane

2. Są podejrzliwe w stosunku do motywów innych ludzi
3. Mają trudności w nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi
4. Jeśli T > 80, mogą mieć paranoidalne urojenia i/lub halucynacje
5. Jeśli T > 80, powinny być poddane dalszej diagnozie pod kątem zaburzeń psychotycznych
6. Mogą mieć trudności w wejściu w relację terapeutyczną.

Niskich wyników w tej skali nie interpretuje się.

Dysfunkcjonalne Negatywne Emocje (RC7)

Wysokie wyniki (T ≥ 65) w skali RC7 charakteryzują osoby, które:

1. Przeżywają negatywne emocje, w tym niepokój, lęk i rozdrażnienie

2. Zamartwiają się
3. Doświadczają natrętnych myśli
4. Odczuwają smutek i czują się nieszczęśliwe
5. Są niepewne i nadmiernie wrażliwe na domniemaną krytykę
6. Są krytyczne wobec siebie i skłonne do odczuwania winy
7. Rozpamiętują i roztrząsają niepowodzenia
8. Mogą mieć motywację do leczenia z powodu dystresu emocjonalnego
9. Powinny być zdiagnozowane na okoliczność włączenia leków przeciwlękowych.

Niskie wyniki w skali RC7 charakteryzują osoby, które zgłaszają niższy od przeciętnego poziom
negatywnych przeżyć emocjonalnych.

Nietypowe przeżycia (RC8)

Ponieważ skala RC8 jest mniej nasycona Zniechęceniem niż kliniczna skala 8, może być
potencjalnie bardziej czułą miarą zaburzeń sensorycznych, percepcyjnych, poznawczych i
motorycznych, które mogą z kolei sugerować zaburzenia psychotyczne.

Wysokie wyniki (T ≥ 65) w skali RC8 charakteryzują osoby, które:

1. Zgłaszają niezwykłe przeżycia sensoryczne, percepcyjne, poznawcze lub motoryczne

2. Mogą mieć halucynacje i/lub urojenia
3. Mogą mieć dziwne doznania sensoryczne
4. Ujawniają upośledzone “testowanie rzeczywistości”
5. Mogą odczuwać niepokój i/lub przygnębienie
6. Źle funkcjonują zawodowo i interpersonalnie
7. Badane w kontekście klinicznym, powinny być poddane dalszej diagnozie pod kątem
zaburzeń psychicznych
8. Mogą wymagać leczenia w warunkach szpitalnych
9. Powinny być zdiagnozowane pod kątem włączenia leków antypsychotycznych
10. Mogą mieć trudności w uczestniczeniu w terapii z powodu zaburzeń myślenia.
 Pobudzenie Hipomaniakalne (RC9)

Choć skala RC9 i kliniczna Skala 9 mają niewiele wspólnych pozycji, to wydają się bardzo do siebie
podobne. Żadna z nich nie jest silnie nasycona czynnikiem zniechęcenia i obie zdają się mierzyć
podobne konstrukty.

Wysokie wyniki (T ≥ 65) w skali RC9 charakteryzują osoby, które:

1. Doświadczają gonitwy myśli

2. Mają wysoki poziom energii
3. Mają podwyższony nastrój
4. Są drażliwe i agresywne
5. Ujawniają słabą kontrolę impulsów
6. Mogą angażować się w zachowania antyspołeczne
7. Mogą nadużywać substancji psychoaktywnych
8. Mają skłonność do poszukiwania wrażeń i podejmowania ryzyka
9. Jeśli T > 75, mogą przeżywać epizody maniakalne
10. Powinny być dalej diagnozowane pod kątem zaburzenia dwubiegunowego
11. Mogą napotkać trudności w terapii z powodu nadmiernego pobudzenia behawioralnego
12. Powinny być zdiagnozowane pod kątem włączenia leków stabilizujących nastrój

Niskie wyniki (T < 39) w skali RC9 charakteryzują osoby o niższym od średniego poziomie
aktywności i zaangażowania.

Skale RC, a profil kliniczny

Niskie odpowiednie RC Wysokie odpowiednie RC

Nie interpretujemy Wnioskujemy na podstawie cech

Niskie skale kliniczne
Wysokie skale kliniczne
psychopatologicznie
Ostrożność w fromułowaniu
wniosku – wyoski wynik moze
wynikać z RCd wysokiego
związanych z podstawowym
konstruktem – RCd niskie
Z zaufaniem formułujemy wnioski
na temat podstawowego konstruktu
skali klinicznej

Pięć skal psychopatologii osobowości (PSY-5)

Widiger (1997) i inni autorzy wyrazili obawy dotyczące kategorialnego systemu klasyfikacji
zaburzeń psychicznych i zaproponowali inne podejście, w którym zaburzenia osobowości traktuje
się jako rozszerzenie zakresu funkcjonowania osobowości zdrowej. Pięć skal psychopatologii
osobowości (PSY-5) służy do pomiaru cech odnoszących się zarówno do funkcjonowania
osobowości zdrowej, jak i do problemów klinicznych.

- Agresywność (AGGR) - 18 pozycji

- Psychotyzm (PSYC) - 25 pozycji
- Brak Zahamowań (DISC) - 29 pozycji
- Negatywna Emocjonalność/Neurotyczność (NEGE) - 33 pozycje
 - Introwersja/Niska Pozytywna Emocjonalność (INTR) - 34 pozycje

Agresywność (AGGR)

Jest przeciwieństwem ugodowości. Interpretuje się zarówno wysokie, jak i niskie wyniki w tej skali.
Wysokie wyniki (T>65) w skali AGGR charakteryzują osoby, które:

1. Są agresywne zarówno werbalnie, jak i fizycznie

2. Mogą wykorzystywać agresję w celu zdominowania lub kontrolowania innych
3. Mogą znajdować przyjemność w zastraszaniu innych ludzi
4. Sprowokowane, mogą reagować agresywnie
5. W szkole miewały problemy z zachowaniem
6. Były zatrzymywane przez policję
7. Jeśli były mężczyznami, dopuszczały się przemocy w rodzinie
8. Badane w kontekście klinicznym lub sądowym, często mają rozpoznanie antyspołecznego
zaburzenia osobowości
9. W toku terapii mogą próbować kontrolować lub zdominować terapeutów
10. W toku terapii mogą odnieść korzyść z omówienia, co zyskują dzięki swojej agresywności, a
co przez nią tracą

Niskie wyniki (T ≤ 40) charakteryzują osoby, które są bierne, uległe i niezbyt agresywne w
kontaktach z innymi (wg Wielkiej Piątki - Ugodowość).

Psychotyzm (PSYC)

Można powiedzieć, że stanowi przeciwieństwo Sumienności (z Wielkiej Piątki). Nie interpretuje się
niskich wyników w tej skali. Wysokie wyniki (T>65) w skali PSYC charakteryzują osoby, które:

1. Mają poczucie oderwania od rzeczywistości

2. Mogą mieć niepodzielane przez innych przekonania i/lub niezwykłe przeżycia sensoryczne
czy percepcyjne
3. Mogą zgłaszać urojenia ksobne
4. Przejawiają dziwaczne, zdezorganizowane i przypadkowe myślenie
5. Mają nieuzasadnione obawy, że coś im się stanie
6. Czują się wyobcowane
7. Mają niewielu przyjaciół lub nie mają ich wcale (problem w relacjach z innymi)
8. Mają ubogie doświadczenie zawodowe
9. Nie są nastawione na osiągnięcia
10. W toku terapii mogą odnieść korzyść z częstego dawania im możliwości sprawdzania co jest
realne, a co nie

Brak Zahamowań (DISC)

Stanowi nasilenie Otwartości do doświadczenia (wg Wielkiej Piątki). Interpretuje się tu zarówno
wysokie, jak i niskie wyniki. Wysokie wyniki (T>65) w skali DISC charakteryzują osoby, które:

1. Są impulsywne i pozbawione samokontroli

2. Podejmują ryzyko fizyczne
 3. Łatwo się nudzą rutyną i szukają podniet
4. Są mniej ograniczone przez tradycyjne zasady moralne
5. Często mają doświadczenia z nadużyciem substancji psychoaktywnych
6. Często miały w przeszłości problemy szkolne i były zatrzymywane przez policję
7. Badane w kontekście sądowym, często dopuszczały się w swojej przeszłości do przemocy i
rozpoznawano u nich antyspołeczne zaburzenie osobowości.
8. W toku terapii mogą odnieść korzyść z omówienia bardziej konstruktywnych sposobów
zaspokajania potrzeb zmiany, ekscytacji czy podejmowania ryzyka.

Niskie wyniki (T≤40) w skali DISC charakteryzują osoby, które:

1. Są opanowane i nieimpulsywne
2. Nie mają skłonności do podejmowania ryzyka fizycznego
3. Mają dużą tolerancję na nudę
4. Przestrzegają przepisów i zasad
5. Mogą lepiej reagować na bardziej ustrukturalizowane podejścia terapeutyczne.

Negatywna emocjonalność/neurotyczność (NEGE)

Niskich wyników w tej skali nie interpretujemy. Wysokie wyniki (T>65) w skali NRGR
charakteryzuje osoby, które:

1. Mają skłonność do przeżywania negatywnych uczuć

2. Skupiają się na negatywnych aspektach napływających informacji
3. Wymyślają nagorsze z możliwych scenariuszy
4. Mają niewielu przyjaciół lub nie mają ich wcale
5. Są samokrytyczne
6. Zamartwiają się
7. Czują się winne
8. Mogą odczuwać smutek lub przygnębienie.
9. Są pesymistyczne
10. Nie są zbyt nastawione na osiągnięcia.
11. Badane w kontekście klinicznym, mogą mieć za sobą próby samobójcze
12. Badane w kontekście klinicznym, często mają rozpoznanie depresji lub dystymii
13. Są pełne niepokoju
14. Mogą zgłaszać objawy somatyczne.

Introwersja/Niska Pozytywna Emocjonalność (INTR)

Nasilenie introwersji – za mało jest emocji pozytywnych, przeciwnie do NEGE, gdzie za dużo jest
emocji negatywnych. W skali tej interpretuje się zarówno wysokie, jak i niskie wyniki. Wysokie
wyniki (T>65) w skali INTR charakteryzują osoby, które:

1. Mają małą zdolność do przeżywania radości i przyjemności

2. Są introwertywne
3. Mają małą potrzebę osiągnięć
4. Mówią o przeżywaniu smutku, złego nastroju lub przygnębienia
5. Zgłaszają objawy somatyczne
 6. Często odczuwają niepokój
7. Są pesymistycznie nastawione do przyszłości
8. Badane w kontekście klinicznym, często mają rozpoznanie depresji
9. Badane w kontekście klinicznym, mogą mieć za sobą próby samobójcze
10. W toku terapii reagują niewielkim poruszeniem emocjonalnym.

Niskie wyniki na skali INTR (T≤40) charakteryzują osoby, które:

1. Są zdolne do przeżywania radości i przyjemności

2. Są towarzyskie
3. Mają dużo energii
4. Jeśli wyniki są bardzo niskie, mogą przejawiać oznaki hipomanii
5. W toku terapii reagują bardzo emocjonalnie.

Skale dodatkowe

Skala niepokoju A

Welsh nazwał ją skalą “ogólnego nieprzystosowania”, później niepokoju: osoby są pesymistyczne,

zobojętniałe, apatyczne, niewierzące w swoje możliwości i ogólnie źle przystosowane oraz
nieszczęśliwe.

Należy zwrócić uwagę na wysoka korelację dodatnią z Pt i Sc, a ujemną korelację z K.

® Skala A może być powodem przyznawania się do błędu przy wysokim K – osoba przyznaje
się do błędu, ponieważ uważa się za beznadziejną.
® Wysokie A i Pt wskazuje nam na obwinianie się, osoba negatywnie o sobie myśli.

Jest ona podobna trochę do skali RCd, wskazuje na dominację nastroju negatywnego albo
zobojętnienie, apatie, osoba ma problem z przekonaniami, czuje się generalnie nieszczęśliwa i źle
przystosowana.

Skala represji R

Osoby introwertywne, internalizujące, cechujące się ostrożnością, tłumiące swoje emocje i

zamykające się w swoim świecie (pogłębienie tendencji neurotycznych).

Skala A i R są negatywne, pozostałe trzy są pozytywne.

Skala siły ego ES

Stanowi wskaźnik dobrego przystosowania psychologicznego. Stanowi to przeciwieństwo skali A,

osoba twierdzi, że radzi sobie z życiem, dobrze się czuje w życiu i jest z niego zadowolona.

Dodatnio koreluje z inteligencją i płcią męską, czyli osoby o wyższej inteligencji mają trochę wyższą
siłę ego i tak samo mężczyźni.

Skala dominacji Do
Osoba jest pewna swoich umiejętności radzenia sobie ze stresem i problemami życiowymi, nie jest
bezsilna i bezradna, jest to przekonanie o posiadanym potencjale. Chroni przed negatywnym stanem,
poczuciem, że życie przerasta człowieka.

Skala odpowiedzialności społecznej Re

Osoba jest gotowa zaakceptować konsekwencje swojego zachowania, jest niezawodna, spolegliwa, z
poczuciem obowiązku, sztywno trzyma się swojego systemu wartości i respektuje etos
społeczeństwa.

Ta skala jest ważna przy określeniu czy osoba jest w stanie respektować zasady, które posiada. Skala
ta mówi, o tym, że ktoś jest sumienny, ma kręgosłup moralny i stara się być konsekwentnym w
swoim życiu.

Skale treściowe

- ANX - uogólniony niepokój

- FRS - lęki
- OBS - obsesyjność
- DEP – depresji
- HEA – troski o zdrowie
- ANG - złości
- CYN – cynizm
- ASP – postaw i zachowań antyspołecznych
- TPA – WZA
- LSE – niska samoocena
- SOD – dyskomfort społeczny
- FAM – problemy rodzinne
- WRK - zakłócenia w pracy
- TRT – negatywne nastawienie wobec terapii