exzxÄá w|x uxàÜx~~|Çz {xuuxÇ ÉÑ

wx `xÇáàÜâtà|x
iÉÄzxÇá wx `tÄ|~| `tw{{tu
Ustadh Jalal Ali Amer al-Jihani

In de naam van Allah, De Erbarmer, De Meest Barmhartige

 Regels die betrekking hebben op de Menstruatie Volgens de Maliki Madhhab

Alle lof zij Allah, de Heer der werelden. De Erbarmer, de Meest Barmhartige. De Heerser op de Dag
des Oordeels. U alleen aanbidden wij en U alleen vragen wij om hulp. Leid ons op het rechte Pad. Het
Pad van degenen aan wie U gunsten heeft geschonken, niet van degenen op wie de toorn rust en niet dat
van de dwalenden.

Menstruatie is een zaak die Allah de Verhevene de dochters van Adam heeft opgelegd.
Menstruatie is niet een straf, schande of iets van dien aard. Menstruatie is inherent aan de
schepping van de vrouw, opdat zij ligt aan de basis met betrekking tot het voort bestaan
van de mens.

Menstruatie wil niet zeggen dat de vrouw minderwaardig is dan de man, ook wil het niet
zeggen dat de menstruatie de vrouw in haar waarde schaadt. Met dien gevolge dat zij als
een minderwaardige in plaats van een gelijkwaardige wordt gezien!

De Islam is hierin uniek, want andere godsdiensten denken daar heel anders over. De
Joden bijvoorbeeld, willen niets met hun vrouwen te maken hebben tijdens deze periode.
Er is totaal geen contact, er wordt niet samen geslapen en er is geen affectie. Dit omdat
zij haar zien als onrein. Vergelijk dit met hetgeen onze moeder `Aīsha over de Profeet
(vrede en zegeningen zij met hem) vertelt:

“Vroeger als ik dronk tijdens mijn menstruatie en ik daarop de Profeet de beker

overhandigde, dan zette hij zijn lippen daar waar ik de mijne had gezet.”

Binnen de Islam is menstruatie een onderdeel van het vrouw zijn, die zijn regels en
wetten kent. Deze zijn op hun beurt van essentieel belang voor de vrouw tijdens deze
periode. `Abdullāh ibn Sa’d (moge Allah met hem tevreden zijn) heeft gezegd:

“Ik vroeg de Profeet over het eten met een menstruerende vrouw.
Daarop zei hij: ‘en wat is daarmee?’”

Met andere woorden, eet met haar. Hieruit kunnen wij opmaken dat menstruatie niet iets
vies, vulgair of onrein is maar een doodgewone zaak is (met een aantal richtlijnen).

Wat betekent menstruatie?

Onder menstruatie wordt verstaan: het natuurlijke bloed dat de vrouw op natuurlijke
wijze verliest zonder een oorzaak van buitenaf. Dit gebeurt tijdens een bepaalde periode
en is het verlies van bloed niet verbonden aan een ziekte, een kwaal, een wond of iets
dergelijks.

Menstruatie betekend in de Islamitische wetgeving: bloed, gele afscheiding of een

troebele afscheiding, die geheel op zichzelf uit de baarmoeder van de vrouw komt.
Menstruatie duidt niet alleen op het stromen van bloed, maar ook op een gele afscheiding
die voor of na het bloeden komt. Wat wij bedoelen met “het uit zichzelf stromen” is het
volgende: “Al het bloed dat vrijkomt bij een wond, bevalling, ziekte of iets dergelijks, is
geen menstruatiebloed.”

De duur van de menstruatie en de reinheid

Voordat wij de duur gaan bepalen moeten wij eerst enkele begrippen aan de orde stellen.
Deze begrippen zijn voor de vrouw van essentieel belang!

2
 Regels die betrekking hebben op de Menstruatie Volgens de Maliki Madhhab

1- Menstruatie wil niet zeggen dat het bloed constant blijft stromen. Integendeel, al is
het maar een beetje bloed in zeer korte tijd. Dan kun je al spreken van menstruatie.

2- De langste menstruatieperiode bedraagt 15 dagen. Dus wanneer een vrouw 15 dagen

lang bloed verliest, dan is zij aan het menstrueren. Wat er na die 15 dagen aan bloed
vloeit, is eerder een kwaal, een ziekte of iets dergelijks.

3- De kortste reinheidsperiode is ook 15 dagen. Dus wanneer het bloed niet ophoudt
met vloeien, dan is zij na deze 15 dagen gewoon rein. Zij dient dan zichzelf als rein te
zien en de komende 15 dagen te bidden, vasten enz. Dit herhaalt zich dan weer om de 15
dagen.

Dit zijn essentiële regels die in de komende hoofdstukken verder worden besproken.

Menstruatie kent twee categorieën

1- de vrouw die voor het eerst menstrueert

2- de vrouw met een regelmatige menstruatie

1- de vrouw die voor het eerst menstrueert

Wanneer er voor het eerst bloed vrijkomt bij een vrouw, dan is dat haar eerste
menstruatie. De tijdsduur van haar eerste menstruatie is de maatstaf voor de daarop
volgende periodes. Ook deze duur is onderhevig aan de maximale tijdsduur van 15
dagen. De periodes verschillen onder de vrouwen nogal.

2- de vrouw met een regelmatige menstruatie

Wanneer haar periode gelijk is aan de keren daarvoor, dan menstrueert zij gewoon en
dient zij de regels in acht te nemen. Mocht het een keer langer duren dan zij gewend is,
dan dient zij haar normale periode tot 3 dagen te verlengen. Als het bloed voor 3 dagen
stopt, dan dient zij haarzelf op dat moment rein te beschouwen, en mocht het bloeden
langer dan 3 dagen duren, dan beschouwt zij haarzelf na de derde dag als rein. Deze
dagen worden de dagen van duidelijkheid (istidhār) genoemd. Als na deze verlenging het
bloed blijft vloeien, dan is het bloed eerder een kwaal of ziekte.

Het laatste geval geldt alleen in de eerste maand waarin de menstruatie afwijkt…. Mocht
het bloeden in de 2e maand langer duren dan de periode in haar 1e maand met de 3 dagen
verlenging, dan verlengt zij nogmaals met 3 dagen. Hierna dient zij zichzelf als rein te
beschouwen. Als het bloeden bij de volgende keer niet ophoudt, dan blijft zij verlengen
totdat zij het maximale bereikt van 15 dagen.

Een voorbeeld ter verduidelijking: een vrouw heeft een regelmatige periode met een
tijdsduur van 6 dagen. Tijdens één van haar periodes, bleef het bloed langer dan 6 dagen
vloeien. Zij verlengt de periode met 3 dagen, waarop de duur op een totaal van 9 dagen
komt. Al het bloed dat zij hierna verliest is geen menstruatiebloed. De volgende maand
duurt haar periode langer dan 9 dagen. Zij moet de periode nogmaals met 3 dagen
verlengen, waarop het totaal op 12 dagen komt. In de volgende maand duurt het langer
dan 12 dagen. Zij dient nogmaals deze periode met 3 dagen te verlengen. Het aantal is nu
15 dagen, wat ook tegelijkertijd de maximale duur is. Al het bloed hierna is geen
menstruatiebloed. In deze 4 maanden heeft zij haar duur vastgesteld. In de maanden
daarop mag zij deze 15 dagen niet overschrijden, het is haar maatstaf geworden.

3
 Regels die betrekking hebben op de Menstruatie Volgens de Maliki Madhhab

Andere gevallen van menstruatie

Eén geval waar veel vragen over worden gesteld is het volgende: bij sommige vrouwen
gebeurt het weleens dat zij bijvoorbeeld 2 dagen menstrueren en vervolgens houdt het
een dag of langer op. Daarna begint het bloed weer te vloeien. Hoe moet de vrouw
hiermee omgaan?

In dit geval indien het bloed gelijk is aan hetgeen zij gewend en bij haar bekend is, dan
moet zij de dagen optellen zoals bij de tweede categorie in het vorige hoofdstuk is
besproken.

Stel nou dat dit geval bij een vrouw voorkomt die voor het eerst menstrueert. Dus in
haar allereerste menstruatie vloeit het bloed een dag en verdwijnt 2 dagen. Vervolgens
verschijnt het een dag en verdwijnt weer. In dit geval dient zij rekening te houden met de
kortste reinheidsperiode (15 dagen).

Zij moet de dagen waarin zij wel menstrueert bij elkaar optellen totdat zij op het aantal
van 15 dagen komt. Dit omdat de maximale periode, zoals voorgaand is besproken, 15
dagen is. Zij moet zichzelf nu als rein beschouwen, ook al zou er na deze dagen nog
bloed verschijnen. In de daarop volgende 15 dagen is zij rein ook al zou er bloed vloeien.
Mocht zij op de 16e dag bloed zien, dan is zij aan het menstrueren. Dit omdat de kortste
periode nog altijd 15 dagen is.

Als dit geval zich voordoet bij een vrouw die regelmatig menstrueert en die de data en
duur van haar menstruatie kent, dan hanteert zij de volgende regels: wanneer het aantal
dagen haar normale duur overschrijden, dan verlengt zij haar normale duur met 3 dagen.
Hierna is zij de daarop volgende 15 dagen gewoon rein. Mocht deze situatie in haar
volgende periode weer voorkomen, dan verlengt zij het weer met 3 dagen. Er volgt nu
een voorbeeld ter verduidelijking.

Voorbeeld: Een vrouw heeft een regelmatige periodeduur van 5 dagen. In één van haar
periodes stopte het bloeden na verloop van 5 dagen voor 2 dagen. Vervolgens begon het
bloed voor een periode van 1 dag te vloeien en verdween het voor 3 dagen. Waarna het
bloeden weer voor 3 dagen begon te vloeien. In deze situatie dient zij die eerste dag van
bloeden te beschouwen als de eerste dag van de verlenging. Hierna dient zij indien nodig
haar periode met de resterende 2 dagen van de voorgeschreven verlenging te verlengen.
Wat is nu haar precieze duur? Met een optelsommetje is de vrouw in staat dit te
achterhalen. Haar periode in dit geval is 8 dagen. Haar normale duur van 5 dagen + de 3 dagen
van verlenging = 8 dagen.

Maar hoe te handelen als in de daaropvolgende 15 dagen van reinheid dezelfde situatie
zoals hierboven zich voordoet? In dit geval moet zij de 8 dagen van haar vorige periode
met 3 dagen verlengen, waarop het aantal op 11 dagen komt. Hierna is zij gewoon rein.

Tekenen die het einde van de menstruatie aangeven

Er zijn twee tekenen die het einde van de menstruatie aangeven:

1- Het “droog zijn”: als het bloeden zodanig opgehouden is dat er geen enkele spoor
van te bekken valt.

4
 Regels die betrekking hebben op de Menstruatie Volgens de Maliki Madhhab

2- Sommige vrouwen hebben na hun periode een witte afscheiding. Indien er na deze
afscheiding geen bloed komt, dan wordt zij als rein beschouwt.

Regels tijdens de menstruatie

Wat mag wel en wat mag niet tijdens deze periode.

1- Zij mag niet bidden. Wanneer zij weer rein is, hoeft zij de gemiste gebeden niet in te
halen.

2- Zij mag niet vasten. Als zij eenmaal rein is, dan moet zij de gemiste dagen wel
inhalen. Dit is in tegenstelling tot het gebed. Dit komt omdat het gebed op een dag vaker
voorkomt waardoor het veel zwaarder is om het in te halen. Allah de Barmhartige heeft
het voor de vrouw makkelijker gemaakt, opdat zij in staat kan zijn haar verplichtingen na
te komen. Terwijl een dag vasten of twee veel makkelijker is.

3- Het is verboden voor de echtgenoot om geslachtsgemeenschap met zijn vrouw te

hebben. Wel mogen zij elkaar op elke andere gewenste wijze behagen mits zij het
volgende in acht nemen. Dit is conform de Openbaring in Sūrat 2 vers 222 waarin Allah
zegt:

“Zij vragen jou over de menstruatie (Haid). Zeg: dit is een onreinheid, vermijdt
daarom (seksueel contact met) de vrouwen gedurende de ongesteldheid. En
nadert hen niet totdat zij rein zijn. Wanneer zij zich dan gereinigd hebben, dan
mogen jullie tot hen komen, zoals Allah jullie bevolen heeft. Voorwaar, Allah
heeft de berouwvollen lief en Hij heeft hen lief die zich reinigen.”
(Koran, Sūrat al-Baqarah 2:221)

`Abdullāh ibn Sa’d vroeg de Profeet (vrede en zegeningen zij met hem): “wat is mij toegestaan
tijdens de menstruatieperiode van mijn vrouw?” De Profeet antwoordde: “voor jou is
hetgeen boven haar izār toegestaan.”

De izār zoals hier vermeld, was een lap stof die de vrouwen gebruikten om hun
schaamstreek te bedekken tijdens hun periode. Als volgt kunnen wij stellen, dat hergeen
zich tussen de navel en de knieën bevindt, verboden is voor de echtgenoot.

4- Zij mag niet rondgaan (tawāf) om de Kā’ba. Dit omdat het rondgaan gezien wordt als
een gebed en het gebed is niet toegestaan in deze periode.

5- Zij mag de moskee niet betreden. In een overlevering zegt de Profeet (vrede en
zegeningen zij met hem):

“Noch sta ik de menstruerende vrouw de toegang tot de moskee toe, noch

iemand die zich in staat van janaba bevindt.”

Iemand verkeert in janaba als hij/zij zich niet heeft gereinigd na het hebben van
geslachtsgemeenschap.

6- Zij mag de Koran in zijn geheel als boek (mushaf) niet aanraken. Dit mag alleen als zij
een lerares of studente is. Al behoort deze mening tot enkele Mālikīs. Zij mag wel
hetgeen zij heeft gememoriseerd reciteren en alle andere vormen van gedenken (dhikr).

5
 Regels die betrekking hebben op de Menstruatie Volgens de Maliki Madhhab

7- Het is verboden voor de echtgenoot om van zijn vrouw te scheiden terwijl zij
menstrueert. Als hij dit toch doet, dan heeft de scheiding werkelijk plaatsgevonden. Met
dien gevolge dat zij vanaf het uitspreken, gescheiden zijn. De echtgenoot heeft in dit
geval een zonde begaan en zal op de dag des oordeels verantwoordelijk worden gesteld.
Het bewijs hiervoor ligt in het geval waarin de Profeet (vrede en zegeningen zij met hem)
`Abdullāh ibn ‘Umar verboden heeft van zijn vrouw te scheiden. Ook verplichte hij hem
zijn vrouw terug te nemen.

Regels voor de vrouw na afloop van haar Menstruatie

Als zij rein is, dan moet zij de grote rituele wassing verrichten (ghusl). Dezelfde wassing is
ook verplicht na het hebben van geslachtsgemeenschap. Dit is conform de Openbaring
in Sūrat 2 vers 222 waarin Allah zegt:

“Zij vragen jou over de menstruatie (Haid). Zeg: dit is een onreinheid, vermijdt
daarom (seksueel contact met) de vrouwen gedurende de ongesteldheid. En
nadert hen niet totdat zij rein zijn.”
(Koran, Sūrat al-Baqarah 2:222)

Zij moeten bidden met het in acht nemen van de daarbij voorgeschreven wassingen.
Welke gebeden dient zij dan te bidden? Stel dat het tijdstip van een gebed aangebroken is en zij
door omstandigheden niet op tijd heeft kunnen bidden. Terwijl zij actie onderneemt om
te gaan bidden, begint haar menstruatieperiode. Zij dient dit gebed in te halen als zij weer
rein is.

Bijvoorbeeld: het tijdstip is voor het middaggebed (dhuhr) is aangebroken. Door één of
andere geldige reden wacht zij met bidden. Een uur later heeft zij nog niet gebeden, maar
op dat moment begint haar menstruatie. Dit gemiste gebed die qua tijdstip voor haar
menstruatie was, dient zij in te halen.

Het Vasten

Het is voor de vrouw verboden te vasten tijdens haar periode. Dit is in overeenstemming
van de geleerden. Zij dient deze dagen wel in te halen. Mocht haar menstruatie in de
avond geëindigd zijn, dan moet zij die avond de intentie doen om de volgende dag te
vasten. Echter, indien de menstruatie overdag ophoudt, dan moet zij eten, drinken,
enzovoorts. Deze dag wordt niet meegeteld, zij moet deze nog wel inhalen.

Sommige vrouwen stellen veel vragen over een veelvoorkomende situatie. Namelijk het
geval waarin de menstruatie tijdens haar slaap in die nacht ophoudt. Pas in de ochtend
merkt de vrouw dat haar menstruatie is opgehouden. Wat nu?

Zij moet deze dag wel vasten, maar hij telt niet mee. Zij moet deze achteraf inhalen. Dit
omdat de intentie een eis is m.b.t. de geldigheid van iemands vasten. De intentie kent ook
een tijdstop en wel de avond/nacht. Voor het slapen gaan doen wij dus de intentie om de
volgende dag te vasten. Het tijdstip halen wij uit de volgende overlevering:

“Het vasten van degen, die zijn intentie om te vasten niet vanaf de vorig avond
heeft getoond, is waardeloos.”

6
 Regels die betrekking hebben op de Menstruatie Volgens de Maliki Madhhab

Toen zij ging slapen was zij niet rein, of had zij twijfels daaromtrent. Dit is niet
acceptabel, want de intentie moet vrij zijn van twijfel. De intentie doet men met een
zekere wil en vastberadenheid. Als bijvoorbeeld een persoon zou zeggen: “als morgen de
eerste dag van de Ramadan mocht zijn, dan ben ik vastende. Mocht dan in de volgende
morgen blijken dat het werkelijk de 1e dag van de Ramadan is dan zijn zowel intentie als
het vasten die dag ongeldig. Daarnaast mag hij deze dag niet eten en drinken en moet hij
die dag later inhalen. De reden waarom hij niet mag eten, ondanks de ongeldigheid van
zijn intentie, is de heiligheid van de maand Ramadan.

Een menstruerende vrouw mag in bovenstaand geval niet de intentie doen voor het
vasten. Dit kan alleen wanneer zij in staat van reinheid verkeert. Wanneer zij twijfelt over
haar reinheid, dan mag zij niet vasten. Dus als zij gaat slapen en zij weet niet of zij rein is
of nog menstrueert, dan is haar intentie ongeldig. Als in de ochtend blijkt dat zij rein is,
dan moet zij zich alsnog van het eten en drinken onthouden. Dit omdat de maand
Ramadan een heilige maand is. Achteraf moet zij deze dag inhalen.

De grote wassing (ghusl) is geen eis voor de geldigheid v.d. intentie voor het vasten. Stel
dat zij ’s nachts merkt dat zij rein is, dan moet zij de intentie in acht nemen en de
volgende dag vasten. Ook al heeft zij zich niet gewassen. Indien zij zich door
vermoeidheid of andere zaken niet heeft kunnen wassen (ghusl), dan moet zij zich de
volgende dag alsnog wassen dit het liefst voor zonsopgang. Dit waren enkele situaties en
regels omtrent de menstruatie. Situaties waar vrouwen veel vragen over stellen. Ik hoop
dat mijn zusters genoegdoening en antwoorden zullen vinden in mijn schrijven. Mocht
dit niet genoeg zijn of niet duidelijk genoeg, dan adviseer ik jullie de geleerden in jullie
omgeving te raadplegen.

Het is Allah die leidt en alles tot stand doet brengen. Hij is de Enige die aanbeden wordt. Moge Zijn
Vrede en Zegeningen met Sayyidina Mohammed en zijn familie en zijn metgezellen zijn.