Ὃς ἂν τολμήσῃ Όποιος τυχόν τολμήσει

πατέρα ἢ μητέρα τον πατέρα του ή τη μητέρα του

ἢ τούτων πατέρας ἢ μητέρας ή τους πατέρες τους ή τις μητέρες
τύπτειν, τους να χτυπήσει
πρῶτον μὲν Αρχικα
ὁ προστυγχάνων ο πρώτος άνθρωπος που τον
συναντά
βοηθείτω, ας τον βοηθήσει (το θύμα)
καὶ ὁ μὲν μέτοικος ἢ ξένος και ο μέτοικος ή ο ξένος,
εἰς προεδρίαν τῶν ἀγώνων αν βοηθήσει,
καλείσθω βοηθῶν, να καλείται σε τιμητική θέση
στους αγώνες
μὴ βοηθήσας αν όμως δε βοηθήσει
δὲ ἀειφυγίαν ἐκ τῆς χώρας να απελαύνεται από τη χώρα για
φευγέτω· όλη του τη ζωή·

ὁ δὲ μὴ μέτοικος βοηθῶν μὲν κι αυτός που δεν είναι μέτοικος,

αν βοηθήσει,
ἔπαινον ἐχέτω, ας επαινείται,
μὴ βοηθῶν δέ, αν όμως δε βοηθήσει,
ψόγον· να μέμφεται·

δοῦλος δὲ βοηθήσας μὲν και ο δούλος που θα βοηθήσει,

ἐλεύθερος γιγνέσθω, ας κερδίζει την ελευθερία του,
μὴ βοηθήσας δὲ αν όμως δε βοηθήσει, να
πληγὰς ἑκατὸν τῇ μάστιγι κτυπηθεί με εκατό χτυπήματα με
τυπτέσθω. το μαστίγιο.

Ἐὰν δὲ τις ὄφλῃ Αν κάποιος καταδικαστεί

δίκην αἰκίας για βιαιοπραγία
γονέων, εναντίον των γονιών του,

πρῶτον πρώτα απ’ όλα

μὲν φευγέτω να απελαύνεται
ἀειφυγίαν ἐξ ἄστεως για πάντα από την πόλη
εἰς τὴν ἄλλην χώραν καὶ πάντων σε άλλη χώρα και να αποκλείεται
 ἱερῶν εἱργέσθω, από κάθε ιερή τελετή,
κατελθὼν δὲ κι αν γυρίσει από την εξορία,
θανάτῳ ζημιούσθω. να τιμωρείται με την ποινή του
θανάτου.

Ἐὰν δὲ τις ἐλεύθερος Κι αν κάποιος ελεύθερος

τῷ τοιούτῳ συφμάγῃ φάει μαζί μ’ αυτόν
ἢ συμπίῃ ή πιει μαζί του
ἢ τίνα τοιαύτην ἄλλην κοινωνίαν ή έχει κάποια άλλη σχέση
κοινωνήσῃ
ἢ καὶ μόνον ἐντυγχάνων που ή συναντώντας τον κάπου μονο
προσάπτηται έρθει σε επαφή μαζί του

ἑκών, με τη θέλησή του,

μήτε εἰς ἱερὸν ἔλθῃ μηδὲν ούτε στο ιερό να έρθει

μήτ’ εἰς ἀγορὰν ούτε στην αγορά
μήτ’ εἰς πόλιν ὅλως ούτε γενικά στην πόλη
πρότερον ἢ καθήρηται. παρά μόνο αφού εξαγνιστεί.

Ἔστωσαν Ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν

δύο ἁμαρτωλοί, δύο αμαρτωλοί,
ὁ μὲν κολαζόμενος, ο ένας τιμωρείται,
ὁ δὲ μὴ κολαζόμενος. ενώ ο άλλος όχι.
Μὴ λέγε, Να μη λες
μακάριος οὗτος, ότι αυτός είναι ευτυχισμένος,
ὅτι πλουτεῖ, επειδή πλουτίζει,
ὀρφανοὺς ἀποδύει, γδύνει τους ορφανούς
χήρας βιάζεται. και επιτίθεται στις χήρες.
Καίτοι οὐ νοσεῖ, Αν και δεν αρρωσταίνει,
ἀλλ’ ἁρπάζων εὐδοκιμεῖ, αλλά προοδεύει αρπάζοντας,
 τιμῆς μεγάλης ἀπολαύει απολαμβάνει μεγάλης τιμής
καὶ δυναστείας, και εξουσίας
οὐδὲν τῶν ἀνθρωπίνων κακῶν και δεν υποφέρει από καμιά
ὑπομένει· ανθρώπινη δυστυχία·
ἀλλὰ τοῦτον μάλιστα θρήνει, αυτόν αντίθετα να τον θρηνείς
παρά πολύ,
ὅτι καὶ νοσεῖ διότι και νοσεί
καὶ οὐ θεραπεύεται. και δε θεραπεύεται.
Ἐὰν ἴδῃς τινὰ Αν δεις κάποιος
ὑδέρω κατεχόμενον, να υποφέρει από υδρωπικία,
καὶ μὴ τρέχοντα πρὸς τὸν ἰατρόν, και να μην πηγαίνει στο γιατρό,
ἀλλὰ τράπεζαν ἔχοντα αλλά να έχει τραπέζι
Συβαριτικήν, βαρυφορτωμένο με εδέσματα,
μεθύοντα να μεθάει
καὶ ἐπιτείνοντα τὴν νόσον, και να χειροτερεύει την ασθένεια,
μακαρίζεις τοῦτον, αυτόν τον θεωρείς ευτυχισμένο
ἢ ταλανίζεις; ή δυστυχισμένο;
Ἐὰν δὲ ἕτερον ἴδῃς Κι αν δεις κάποιον άλλον που να
ὑδέρω κατεχόμενον, υποφέρει από υδρωπικία,
ἰατρικῶν ἀπολαύοντα χειρῶν, να απολαμβάνει ιατρικής
φροντίδας,
λιμῷ ἑαυτὸν ἐκδιδόντα, να αποφεύγει το φαγητό,
φαρμάκοις προσκαρτεροῦντα να παίρνει με υπομονή πικρά
πικροῖς, φάρμακα,
οὐχὶ τοῦτον πολὺ μᾶλλον ἐκείνου αυτόν δεν τον θεωρείς πολύ
μακαρίζεις; περισσότερο ευτυχισμένο από
εκείνον;
Ὡμολόγηται· Είναι κοινά παραδεκτό·
ὁ μὲν γὰρ νοσεῖ, ο ένας νοσεί
καὶ οὐ θεραπεύεται· και δε θεραπεύεται·
ὁ δὲ νοσεῖ, ο άλλος νοσεί
καὶ ἀπολαύει ἰατρείας. και απολαμβάνει θεραπείας.
Ἐπίπονος μὲν ἡ ἰατρεία, Επίπονη βέβαια η θεραπεία,
ἀλλ’ ὠφέλιμον αὐτῆς τὸ τέλος. αλλά είναι ωφέλιμος ο σκοπός
της.
Οὕτως ἐστὶ καὶ ἐν τῷ παρόντι βίῳ. Το ίδιο συμβαίνει και με την
παρούσα ζωή.
 Καλὸς δὲ παρὰ Όμορφος κατά τη γνώμη των
Σεληνίταις νομίζεται, Σεληνιτών θεωρείται,
ἢν πού τις φαλακρὸς ἦ. αυτός που είναι φαλακρός.
Καὶ μὴν Και μάλιστα
καὶ γένεια φύουσιν και γένια αφήνουν να φυτρώσουν
μικρὸν ὑπὲρ τὰ γόνατα. λίγο πάνω από τα γόνατα.
Καὶ ὄνυχας ἐν τοῖς ποσίν Και νύχια στα πόδια
οὐκ ἔχουσιν, δεν έχουν,
ἀλλὰ πάντες εἰσὶν μονοδάκτυλοι. αλλά όλοι είναι μονοδάκτυλοι.
Καὶ ἐπειδὰν ἢ πονῶσιν Και όταν κοπιάζουν
ἢ γυμνάζωνται, ή γυμνάζονται,
γάλακτι πᾶν τὸ σῶμα ἱδροῦσιν, ιδρώνουν παράγοντας γάλα σ’ όλο
τους το σώμα,
ὥστε καὶ τυροὺς ώστε τυρί
ἀπ’αὐτοῦ πήγνυνται. απ’ αυτό παρασκευάζουν .
Τοὺς δὲ ὀφθαλμοὺς περιαιρετοὺς Και τα μάτια έχουν πρόσθετα
ἔχουσι
καὶ πολλοὶ τοὺς σφετέρους και πολλοί αν χάσουν τα δικά τους
ἀπολέσαντες
παρ’ ἄλλων χρησάμενοι ὁρῶσιν. βλέπουν χρησιμοποιώντας αυτά
που παίρνουν από τους άλλους.
Τινὲς δὲ Κάποιοι
καὶ πολλοὺς ἀποθέτους ἔχουσιν, έχουν πολλά αποθηκευμένα, για
 ώρα ανάγκης
οἱ πλούσιοι. οι πλούσιοι
Κάτοπτρον δὲ μέγιστον Και ένας πολύ μεγάλος καθρέφτης
κεῖται ὑπὲρ φρέατος βρίσκεται πάνω
οὐ πάνυ βαθέος. από ένα όχι πολύ βαθύ πηγάδι.
Ἂν μὲν οὖν Κι αν κάποιος κατεβεί στο πηγάδι,
εἰς τὸ φρέαρ καταβῇ τις,
ἀκούει πάντων τῶν ἐν τῇ γῇ ακούει όλα όσα λέγονται στη γη,
λεγομένων,
ἐὰν δὲ εἰς τὸ κάτοπτρον κι αν κοιτάξει προσεκτικά προς τον
ἀποβλέψῃ, καθρέφτη,
πάσας μὲν πόλεις, βλέπει όλες τις πόλεις
πάντα δὲ ἔθνη ὁρᾷ. και όλα τα έθνη.
Τότε καὶ τοὺς οἰκείους ἐγὼ Τότε είδα κι εγώ τους συγγενείς
ἐθεασάμην μου
καί πᾶσαν τὴν πατρίδα, και όλη την πατρίδα,
εἰ δὲ κἀκεῖνοι ἐμὲ ἑώρων, αν όμως κι εκείνοι μ’ έβλεπαν,
οὐκέτι ἔχω εἰπεῖν. δεν μπορώ καθόλου να το πω.
Ὅστις δὲ ταῦτα μὴ πιστεύει Όποιος δεν πιστεύει
οὕτως ἔχειν, ότι αυτά έτσι είναι
ἂν ποτε καὶ αὐτὸς ἐκείσε αν κάποτε κι αυτός εκεί
ἀφίκηται, φτάσει
εἲσεται ὡς ἀληθῆ λέγω. θα καταλάβει ότι λέω αλήθεια.
 Ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Αγησίλαος,
Ἀγησίλαος,
ὅπου ᾤετο τὴν πατρίδα τι όπου πίστευε ότι θα ωφελούσε σε
ὠφελήσειν, κάτι την πατρίδα,
οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων δεν έπαυε να μοχθεί, ούτε
ἀφίστατο, απέφευγε τους κινδύνους,
οὐ χρημάτων ἐφείδετο, οὐ σῶμα, δε λυπόταν τα χρήματα, ούτε
οὐ γῆρας προὐφασίζετο, πρόβαλλε ως δικαιολογία το σώμα
ή τα γηρατειά,
ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο αλλά πίστευε ότι καθήκον του
ἔργον ἐνόμιζε, καλού βασιλιά είναι
τὸ τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖστα να κάνει όσο το δυνατόν
ἀγαθὰ ποιεῖν. περισσότερα καλά στους
υπηκόους του.
Ἐν τοῖς μεγίστοις δὲ ὠφελήμασι Στις μεγαλύτερες ωφέλειες της
τῆς πατρίδος πατρίδας
καὶ τόδε ἐγὼ τίθημι αὐτοῦ, κι αυτό εδώ του συγκαταλέγω
ὅτι δυνατώτατος ὤν ἐν τῇ πόλει ότι, ενώ ήταν ο πιο δυνατός στην
πόλη,
φανερὸς ἦν μάλιστα τοῖς νόμοις υπηρετούσε φανερά σε μεγάλο
λατρεύων. βαθμό τους νόμους.
Τὶς γὰρ ἂν ἠθέλησεν ἀπειθεῖν Γιατί ποιος θα ήθελε να μην
υπακούει
ὀρῶν τὸν βασιλέα πειθόμενον; […] όταν έβλεπε το βασιλιά να
υπακούει; [...]
Ὃς καὶ πρὸς τοὺς διαφόρους ἐν τῇ Αυτός και τους πολιτικούς του
πόλει αντιπάλους στην πόλη
ὥσπερ πατὴρ πρὸς παῖδας τους συμπεριφερόταν σαν
προσεφέρετο. πατέρας προς τα παιδιά του.
Ἐλοιδορεῖτο μὲν γὰρ ἐπὶ τοῖς Κακολογούσε βέβαια όσους
ἁμαρτήμασιν, έκαναν αδικίες,
ἐτίμα δ’ εἴ τι καλὸν πράττοιεν, τους τιμούσε όμως αν έκαναν κάτι
καλό,
παρίστατο δ’ εἴ τις συμφορὰ παραστεκόταν, αν παρουσιαζόταν
συμβαίνοι, κάποια συμφορά,
ἐχθρὸν μὲν οὐδένα ἡγούμενος επειδή δε θεωρούσε κανένα
πολίτην, πολίτη εχθρό,
ἐπαινεῖν δὲ πάντας ἐθέλων, αλλά επειδή ήθελε να τους
επαινεί όλους,
σῴζεσθαι δὲ πάντας κέρδος θεωρώντας κέρδος το να σώζονται
νομίζων, όλοι
ζημίαν δὲ τιθεὶς εἰ καὶ ὁ μικροῦ και θεωρώντας το ζημιά αν
ἄξιος ἀπόλοιτο. κάποιος, έστω και ανάξιος,
χανόταν.