GAPAG-ULA

TA T
Kenneth M. Cubillan
Tirahan: Iponan, Cagayan de Oro City
Email Adress: kennethcubillan179@gmail.com
 Aralin 12:
dula - kasaysayan
ng pag-unlad
Kenneth M. Cubillan
TALAKAYIN
Panahong Pre- Kolonyal

Mga Uri ng Dula Noon Unang Panahon

Pahong Kolonya
Panahong Pre-Kolonyal
Ang panahon ng pre-kolonyal sa
Pilipinas ay tumutukoy sa yugto bago
dumating ang mga mananakop na Kastila
Walang entablado at espesyal na
noong 1521. Sa panahong ito, ang mga
kasuotan ang mga tauhan. Karaniwang
katutubong Pilipino ay may sariling
paksa ay digmaan, pag-iibigan, alamat
pamahalaan, kultura, at sistema ng
tungkol sa mga bathala at espiritu,
pamumuhay
pagpuri sa mga buhay, pangangaso, at
pag-aalaala sa mga yumao.

Noong unang panahon sa Pilipinas, walang

tunay na dula. Ang mga pagtatanghal noon
ay kombinasyon ng tugtog, sayaw, at tula,
na ginaganap sa mga liwasan, bahay ng
raha o lakan, at karaniwang tahanan

Panahong Pre-Kolonyal
 Mga Uri ng Dula Noong Unang Panahon:

1. Karilyo o Puppet Show

Mga palabas na gumagamit ng tau-tauhan o puppet, na pinakikilos gamit ang

alambre at iba pang mekanismo. Ang mga dayalogo ay binibigkas ng mga
tagapagsalita na nasa likod ng entablado.Ang ibang mga dula ay ibinatay sa
Puppet Show o Karilyo ng mga Java katulad ng Wayang Orang at Wayang
Purwa.

2. Ang Pagtatalong Patula

Tinatawag ding bayok o embayoka, ay isang patulang pagtatalo sa pagitan ng

isang lalaki at isang babae, na kung minsan ay nagiging mainit ang diskusyon.
 Mga Uri ng Dula Noong Unang Panahon:
3. Sayatan

Ito ay laro ng panyo na kadalasang nilalaro pagkatapos ng bayok o embayoka.

Ito ay isang laro kung saan may dalawang manlalaro na may hawak na panyo.
Ang isa ay magtatago ng panyo habang ang isa naman ay magtatakbo at
susubukang kuhanin ito. Kung makakakuha ang tumatakbo bago siya mahuli ng
tagapaghahanap, siya naman ang magiging tagahabol.
4. Aninong Gumagalaw

Ito ay simpleng dula na ipinapalabas sa gabi gamit ang ginupit-gupit na karton.

Ginagampanan ito ng mga bihasang aktor at ang mga linya ay madalas mula sa
mga awit o korido.
Panahong Kolonyal
Noong panahon ng kolonyalismo,
ginamit ng mga Kastila ang pagkakaroon
ng hilig ng mga Pilipino sa dula upang
Ang mga dula ay inaayos batay sa
palaganapin ang Kristiyanismo.
lokasyon ng pagtatanghal, at may
tatlong uri: Dulang Panlansangan,
Dulang Pantahanan, at Dulang
Pantanghalan

Ang mga dula ay naglalaman ng dasal,

sermon, at pagtatanghal ng buhay ng mga
santo, na nakaaakit sa mga katutubo at
nagpapalakas ng kanilang pananampalataya
kay Hesukristo.

Panahong Kolonyal
Ano ang pinagkaiba ng dulang pre-kolonyal at kolonyal?

Ang dulang pre-kolonyal ay tungkol sa mga alamat, ritwal, at pagsamba sa mga

bathala, ginaganap sa mga liwasan o tahanan nang walang entablado at espesyal
na kasuotan. Ang dulang kolonyal naman ay nakatuon sa Kristiyanismo, buhay ng
mga santo, at ginagamit bilang instrumento ng mga Kastila upang palaganapin
ang kanilang relihiyon, kadalasang ginaganap sa mga simbahan na may estruktura
at espesyal na kasuotan.
Salamat Po!
Sa Pakikinig!