Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 39

See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/350739958

TÜRKİYE GÜNEŞ ENERJİSİNDE MEVCUT DURUM

Article · April 2021

CITATIONS READS

2 2,469

29 authors, including:

Mehmet Hilmi Erol Kapluhan


Maltepe University Mehmet Akif Ersoy University
23 PUBLICATIONS 170 CITATIONS 71 PUBLICATIONS 314 CITATIONS

SEE PROFILE SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Erol Kapluhan on 08 April 2021.

The user has requested enhancement of the downloaded file.


birinci cildin ic;indekiler Sayi: 117

Recep Tayyip Erdogan Yerli ve Yenilenebilir Enerji Gelecegimizdir I 7

Genel Degerlendirme
Abdullah Tancan Yenilenebilir Enerji Kaynaklan I 9
Mehmet Emin Birpznar Enerjide 'Ye§il' Donii§iim Zamam I 16
Ali Rzza Alaboyun Ya§amm Temel Girdisi Olarak Enerji I 23
Taner Yzldzz Turkiye'de Giine§ Enerjisi I 30
Mehmet Hilmi Guler Yenilenebilir Enerji ve Enerji Uygulamalammza Bir Bab§ I 32
Kur§ad Tuzmen Ye§il ve Yenilenebilir Enerji I 38
Mustafa Elita§ Yenilenebilir Enerji ve Turkiye I 42

Enerjiye Stratejik Bak1§


Ramazan $enol- jbrahim Uqgul- Re§at Selba§ Yenilenebilir Enerjinin Dunyadaki ve
Turkiye'deki Durumu I 47
jfhan Akbulut- jfker jnan - Umut Uz Turkiye'nin EnerjiJeopolitigi t;;erisinde Yenilenebilir
Enerji Kaynaklan I 57
Nurgul Bekar Avrupa Birligi -Turkiye Ekonomik ili§kilerinin Geleceginde Yenilenebilir Enerji
Kaynaklanmn Rolii I 69
Murat Fahrioglu KKTC 'nin Enerji Arz Giivenligi ve Jeopolitik Onemi I 83
Ali jhsan Kahraman Ortadogu Ekonomi - Politiginde Yenilenebilir Enerji Yatmmlarmm Rolii,
Arap - israil N ormalle§mesi Ornegi I 86
Pelin Ba§ Avrupa Birligi'nin 2020 Stratejisinde Yenilenebilir Enerji Hedeflerinin
Degerlendirilmesi: isve~ Ornegi I 94
Mehmet Emin Bilgili Yenilenebilir Enerjide Surduriilebilirlik ve COVID-19 Siirecine
Bab§/ 107

iklim Degi§ikligi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklan


Szrrz Uyamk Enerji Donii§iimii ve Yenilenebilir Enerjinin Rolii I 122
Tolga $allz Kuresel iklim Politikalan ve Turkiye'nin iklim Degi§ikligi ile Miicadelesi I 130

S-urd-urulebilir Kalkmmada Yenilenebilir Enerji Kullarum1


Co§kun Karaca - Mustafa Erdogdu Turkiye'nin Surduriilebilir Kalkmmas1 i~in Bir Ye§il Sanayi
Politikas1<:;:er~evesi/143
Erda! Tanas Karagol - Muhammed $ehid Gorit§ Ye§il Ekonomi ve Yenilenebilir Enerji: Turkiye
Ornegi/ 157
Duygu Erten S1fir Karban ~ehirler ve S1fir Enerjili Binalar I 171
Esma Mzhlayanlar - Ezgi Avcz - Ali Mechmet Yenilenebilir Enerji Kaynaklan Kuresel
Potansiyelleri ve Binalarda Kullanum I 183
Gokhan Yzldzrzm Surduriilebilir Akilh Koy I 204
Durdane Kutlu - Ozcan Atlam Yenilenebilir Enerji Entegreli Elektrikli Ara~
~arj istasyonlan I 210

Yenilenebilir Enerji Kaynaklan ve Kalkmma Ili§kisi


Murat Kademli Yenilenebilir Enerji Kaynaklanmn Surduriilebilir Kalkmma ve Ekonomik
Biiyiimedeki Rolii ve Onemi I 218
Fatma Fehime Aydin Turkiye'nin Siirdiiriilebilir Kalkmmas1 t;;in Yenilenebilir Enerji I 228
Orhan Ozqatalba§ - Kenan Peker - Muhammad Imran Kalkmma ve Enerji Etkile§imi
Kapsammda Yenilenebilir Enerji I 232
Erda! Arslan Turkiye' de Yenilenebilir Enerji Tiiketiminin ithalata E tkisi I 240
Huseyin Naci Bayraq - Fatih <;emrek Avrupa Birligi ve Turkiye'de Biyoetanol Oretimi ve C0 2
Emisyonunun Ekonomik Biiyiime Ozerindeki Etkisinin Panel Veri Analizi Arac1hgiyla
incelenmesi I 257
Adnan Sozen - Berk Erbil Yagcz Turkiye'nin Yenilenebilir Enerji Toplam Faktor Verimliligi
ve AB Olkeleri Arasmdaki Konumu I 27 0

Yenilenebilir Enerji Politikalan, Destek ve Te§vikler


Muslume Narin Yenilenebilir Enerji Politikalan: Avrupa Birligi ve Turkiye I 281
Ali <;elikkaya Yenilenebilir Enerji Destek Politikalan Ozerine Genel Bir
Degerlendirme I 295
H. Huseyin Ozturk- Gokhan Turker Turkiye 'de Biyogaz ve Biyometan Politikalan t;;in
Oneriler I 305
Enes Oz Yenilenebilir Kaynaklar Ozerine Bir \:ah§ma: Turkiye'nin Hidroelektrik Enerji
Politikalan ( 1923-1980) I 313
Mehmet jbi§ Turkiye Enerji Hukukunda Yenilenebilir Enerji Kaynaklanndan Elektrik
Oretimi ve Verilen Te§vikler I 334
Hali! jbrahim Kaya - Yuksel Bayraktar Batl Balkan Olkelerinde Enerji Politikalanmn Donii§iim
Zorunlulugu: Yenilenebilir Elektrik Politikalan Ozerine Bir
Degerlendirme I 418

Yenilenebilir Enerjide Finansman, Enerji Verimliligi ve Maliyet


Reengen Ye§il Tahviller / 426
Canan Karaka§ Ulusoy Yenilenebilir Enerji Kaynaklanmn Kullammmdaki Geli§meler; Giine§
Enerji Sistemleri ve Finansman Modelleri I 429
Nevzat Onat Yenilenebilir Kaynaklardan Elektrik Enerjisi 0 retiminde Egilimler I 45 l
H. Huseyin Ozturk - Hasan Kaan Kuqukerdem Diinya Genelinde Yenilenebilir Enerji
Kaynaklanndan Elektrik 0 retimi t;;in Yatmm ve 0 retim Maliyetleri I 463
H. Huseyin Ozturk Biyoyabt Maliyetleri I 478

ikinci cildin ic;indekiler Sayi: 118

Gline§ Enerjisi ve Turkiye


Ero! Kapluhan Turkiye 'de Giine§ Enerjisinde Mevcut Durum I 7
Mert Gurturk Turkiye' de Fotovoltaik Temelli Giine§ Enerjisi Yatmmlanmn Gelecegi I 40

Ruzgar Enerjisi ve Turkiye


Kadir Kaya - Erdem Koq Diinyada ve Turkiye 'de Riizgar Enerjisi Durumu I 45
Ero! Kapluhan Turkiye'de Riizgar Enerjisinde Mevcut Durum/ 54
Gokhan Dundar Turkiye'de Riizgar Potansiyeli ve Riizgar Ekonomisinin incelenmesi
Turkuaz Firsatlar I 75
Jeotermal Enerji ve Tlirkiye
JESDER Turkiye 'de Jeotermal Giiciin Yukseli§i: Son 10 Y1l (2010 - 2020) I 86

Hidroelektrik Enerjisi ve Turkiye


Erol Kapluhan Turkiye'de Hidroelektrik Enerjinin Geli§imi ve Mevcut Durumu I 91
Esin Acar Yenilenebilir Enerji: Turkiye 'deki Hidroelektrik Santraller I 115

Biyokutle - Biyogaz Enerjisi ve Turkiye


Erol Kapluhan Turkiye 'de Biyokiitle Enerjisinde Mevcut Durum/ 125
Ali Omer Uqler Yenilenebilir Enerji Kaynaklan t;;erisinde Odunsu Biyokiitlenin
Gelecegi ve Turkiye Ormanc1hgma Yans1malan I 146
H. Huseyin Ozturk Tanmsal Biyoenerji 0 retimi I 15 5
Mahmut Dok Yenilenebilir Biyokiitle Enerjisi - Tanmsal Artiklar I 169
Cuneyt Cesur Yenilenebilir Enerji Kaynaklarmm Geli§tirilmesi ve \:e§itlendirilmesi
Babmmdan Enerji Tanrm ve Faydalan I 186

Hidrojen Enerjisi ve Turkiye


Pelin Bolat - Nilgun Karatepe Yavuz Hidrojen Ekonomisine Ge~i§ ve Turkiye I 196

Yenilenebilir Enerji Teknolojileri


$ener Oktik Fotovoltaik Donii§iimiinde Gozeler ve Modiillerin Bitmeyen
Yolculugu ... I 210
Mukerrem $ahin Yeni Enerji Teknolojilerinde Bor ve Hidrojenin Stratejik Rolii I 223
Re§at Selba§- jbrahim Uqgul- Ufuk Elibuyuk Yenilenebilir Enerji Kaynaklan ve
Teknolojileri I 24 l
Can Arslan Enerjide Elektrifikasyon ve Elektrikte Yenilenebilir Donii§iim I 290
Fatih Sertta§ Fotovoltaik Sistemlerin Geli§imi l§igmda Emisyonsuz Gelecek
Mumkiin mu? I 295
Hatice Akman - Omer Alaca Fotovoltaik Piller/ 302
Eli/ Arzcz Su - Tanm ve Enerji Bagmda Giine§ Enerjisi Donii§iim Teknolojileri I 307
Se/a Merve Altunkaya - Ozcan Atlam Termal Giine§ Enerji Sistemlerinin Ozellikleri I 317
jbrahim Uqgul - Re§at Selba§ Siirdiiriilebilir Endiistriyel Yerle§keler Baglarmnda
Endiistriyel Giine§ Enerjisi Kullamrm I 324
Mehmet Azmi Aktacir - Hakkz Keskin - Muhammed $a/ak Yogunla§tmlrm§ Giine§ Enerji
Sistemi Lineer Fresnel Kollektorii I 340
Zuhal Er Programlama Dillerinden C Sharp Kodu ve Python Kullanarak Giine§ ile ilgili
Temel Hesaplamalar ve Giine§ Radyasyon Giicii Degerlendirmeleri I 346
Eli/ Merve Bahar - Mert Okten Turkiye'nin Boliimlerinin PVSYST Prograrm ile
Analizi I 3 62
Ebru Komurgoz - Cemal Kele§ Yapay An Kolonisi Algoritmas1 Kullanarak Yenilenebilir
Enerji Kaynaklan i~eren Mikro ~ebekelerde Enerji Kan§Im Oranlanmn
Belirlenmesi I 3 73
jbrahim Uqgul - Re§at Selba§ - Ali Kemal Yakut - Ufuk Elibuyuk Siirdiiriilebilir Baglarmnda
Riizgar Enerjisi Kullamrm I 385
Gul Kurt Riizgar Santrallerinin ~ebekenin Atalet Momentine Katbsmm
Arttmlmas1 I 395
Okan Uykan Ya§am Dongiisiinii Tamamlarm§ Fotovoltaik Modiillerin Yonetimi I 399
Yeni Tiirkiye
Ytl27 Say1118
Mart - Nisan 2021
Fiyat1 80 TL
2 Ayda Bir Yayimlarur

Kurucusu
Hasan Celal Guzel (1945-2018)
Yiiksek jsti§are Heyeti
Yakup Basmac1 /Justin McCarthy/ Darhan Kid1rali / Hayrettin Karaman
Rhoads Murphey I Kamil V. N erimanoglu I ilber Ortayh
Sadettin Okten / iskender Pala

117 ve 118. Sayzlar Yayzn Kurulu


~ukru Haluk Akalm I ~akir Ak~a I Ozcan Atlam
Ali Birinci / Emin Gank~1 / Kemal Gi~ek / D. Mehmet Dogan
Hasan Tahsin Fendoglu I Bilgehan Ats1z Gokdag I Tufan Gunduz
C. Sencer imer I Osman Karatay I Erol Kapluhan I Ahmet Kiz1lay I ismail Koksal
Biltekin Ozdemir I H. Huseyin Ozturk I Necdet Saglam I Re§at Selba§ I Sarni Sel~uk
Lutfi ~ehsuvaroglu I Adnan ~enel I ibrahim O~gul
YT Yayznczlzk Egitim Ltd. $ti.
Gene! Yayzn Yonetmeni
Olker Guzel
Yazz Meri Mudurii
Murat Tazegul
Dagztzm ve Abone Muduru
Z ulfikar Mert
Satz§ ve Pazarlama
Murat Deliba§
Dizgi
Ali Ta§tepe
Baskz
Semih Ofset (0312) 3414075
Baszldzgz Tarih
Nisan 2021
Yayzn Kodu
ISSN - 1300-4174
Yeni Turkiye Stratejik Ara§tltma Merkezi
Hac1 Hasan Mahallesi 1420. Cad. No: 5 Golba§l/Ankara
Tel: (312) 44142 40-44142 60 Faks: (312) 44142 08
Web: www.yeniturkiye.com e-posta: yeniturkiye@yeniturkiye.com
Abone $artlarz
Bireysel: Y1lhk 450TL. Kurumsal: Y1lhk 950TL.
IBAN: TR34 0006 2000 1810 0006 2946 98 - Garanti Bankasi <:;:ankaya ~b.
Yeni Ti.irkiye hakemli bir dergidir. Dergimizde yayinlanan yaz1lann bi.iti.in sorumlulugu yazarlanna aittir.
Kaynak gosterilmeden almtl yap1lamaz.
güneş enerjisi ve türkiye

Türkiye’de Güneş Enerjide dışa olan bağımlılığı azalt-


mak ve sürdürülebilir olmak adına, ülkeler;
Enerjisinde Mevcut artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için ye-
nilenebilir enerji kaynaklarına yönelmekte ve
Durum izledikleri politikalar ile yenilenebilir enerji
kaynaklarının giderek yaygınlaşmasına neden 7
olmaktadır. Ekonomik büyüme performan-
sında stratejik bir öneme sahip olan enerji
kaynaklarının arz güvenliği kapsamında: elde
edilebilir olması, ekonomik ve kullanılabilir
olması, sürdürülebilir olması ve de bu kay-
nağın güvenli bir şekilde ulaşılabilirliğinin
Erol Kapluhan* sağlanması enerji arz güvenliğinin temel yapı
taşlarını oluşturmaktadır.

Güneş, yeryüzündeki canlı yaşamının


temel kaynağıdır. Ayrıca bütün enerji türleri
doğrudan veya dolaylı olarak güneş enerjisine
bağlı olarak meydana gelmiştir. Güneş enerji-
si bilinen en eski birincil enerji kaynağı oldu-
ğu gibi temiz ve yenilenebilir özellikte olup,
1. Giriş yerkürenin birçok bölgesinde de ekonomik
kullanım için uygun durumdadır (Akova,
Fosil yakıt kaynakları limitli arz ve ma- 2008, 33). Güneş enerjisi bol, sürekli, yeni-
liyet yanında kirlilik, asit yağmurları, küresel
YENİ TÜRKİYE 118/2021

lenebilir ve bedava bir enerji kaynağıdır. Ge-


ısınma ve ozon tabakasının incelmesi gibi leneksel enerji kaynaklarının kullanımından
birçok çevresel sorunlara da neden olmakta- kaynaklanan çevresel sorunların çoğunun
dır. Fosil yakıt tüketiminin artması nedeniyle güneş enerjisi üretiminde bulunmaması, bu
atmosferdeki CO2 yoğunlaşması da artmak-
(*) Doç. Dr., Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakül-
tadır. tesi Coğrafya Bölümü.
enerji türünü temiz ve çevre dostu bir enerji ortaya çıkan çevresel sorunlar nedeniyle, ye-
kaynağı olarak öne çıkarmaktadır (Kapluhan, nilenebilir enerji kaynakları tüm dünyada gi-
2014). Yeryüzüne her sene düsen güneş ısı- derek artan bir ilgi ile karşılanmakta ve enerji
nım enerjisi, yeryüzünde şimdiye kadar be- gereksiniminin karşılanmasında önemli bir
lirlenmiş olan fosil yakıt haznelerinin yakla- kaynak olarak görülmektedir.
şık 160 katı kadardır. Ayrıca Güneş enerjisi,
yeryüzündeki fosil, nükleer ve hidroelektrik 1973-1974 yılları arasında dünyada
meydana gelen enerji krizinin ardından, dün-
tesislerin bir yılda üreteceğinden 15.000 kat
yada güneş enerjisinin dolaylı veya direkt ola-
kadar daha fazla enerjiyi yeryüzüne gönder-
rak kullanılması daha yaygın hale gelmiştir.
mektedir. Bu bakımdan güneş enerjisi sınırsız
Güneş enerjisi hâlihazırda dünyanın ihtiyacı
bir kaynak olarak karşımıza çıkmaktadır. An-
olan enerji ihtiyacının on beş bin katı olan po-
cak bu enerji kaynağının insan faaliyetlerine
tansiyeli ve çevreye dost olan bir enerji sekli
uygun, kullanılabilir bir enerji türüne dönüş-
ile alternatif enerji kaynakları arasında önem-
türülebilmesinde güçlükler yaşanmaktadır
li bir kaynaktır.
(Ültanır, 1996; Şen, 1996).
Güneş enerjisi çevre açısından temiz
Yenilenebilir enerji kaynakları arasında
bir kaynak özelliği taşıdığından da fosil ya-
en önemli çözüm kaynağını oluşturan doğa-
kıtlara alternatif olmaktadır. Yeryüzüne her
da her zaman bulunan ve kendini yenileyen
sene düsen güneş ısınım enerjisi, yeryüzün-
gelecekte enerji ihtiyacını karşılayabilecek
de şimdiye kadar belirlenmiş olan fosil yakıt
bir enerji kaynağı olarak görülmektedir. Gü-
haznelerinin yaklaşık 160 katı kadardır. Ayrı-
nümüzde enerjiye olan talebin hızla artmaya
ca yeryüzünde fosil, nükleer ve hidroelektrik
devam etmesi güneşten elde edilen enerjinin
tesislerinin bir yılda üreteceğinden 15.000
8 kıymetini bir kez daha ortaya çıkarmaktadır.
kat kadar daha fazladır. Bu bakımdan güneş
Enerji üretiminde çevre için en verimli ve en
enerjisinin bulunması sorun değildir. Asıl so-
zararsız üretim kaynaklarından birisi olarak
run bunun insan faaliyetlerine uygun kullanı-
elektrik enerjisi üretiminde tercih edilmeye
labilir bir enerji türüne dönüştürülebilmesin-
başlanmıştır (Avinç, 1998: 20).
dedir (Ültanır, 1996; Şen, 1996).
Günümüzde, küresel ısınma ve kirlilik,
Yenilenebilir enerji kaynaklarını kul-
enerji elde etmek için fosil madde esaslı ya-
lanma çabası sürecinde güvenirlik, süreklilik,
kıtların ağırlıklı olarak kullanılmasının da et-
çevreye zarar vermemesi ve yapılarının tek
kisiyle, dünyadaki yaşamsal faaliyetleri tehdit
kaynağa bağımlı kalmasından kaçınılması ge-
edecek bir boyuta ulaşmıştır. Bu nedenle, bu-
nel olarak benimsenen politikalar olmuştur.
gün günlük hayatta ve sanayide kullanılması
Güneş; rüzgâr, jeotermal, biyokütle ve dalga
zorunlu elektrik enerjisinin, çevreye en az za-
gibi yenilenebilir enerji kaynakları arasında
rar verecek biçimde üretimi, iletimi ve tüke-
en yaygın olan ve teknolojisi en hızlı gelişen
timinin gerçekleştirilmesi konusu çözülmesi
enerji kaynağıdır.
gereken en önemli sorunlardan biri haline
gelmiştir. Fosil yakıt atıklarının neden oldu- Fosil kaynaklarının rezervlerinde aza-
ğu çevre sorunları arasında ilk akla gelenle- lışın etkisiyle yenilenebilir enerji kaynakları
ri küresel ısınma, asit yağmurları ve nükleer arasında önemini korumaktadır. Bu sebeple
radyasyon gibi insan hayatını birinci derecede gelecekte daha çok yatırım yapılması düşü-
YENİ TÜRKİYE 118/2021

olumsuz etkileyen faktörlerdir (Akova, 2003: nülmektedir. Fosil yakıtların küresel ısınma
49; Akova, 2008). Gerek fosil yakıt kaynakla- üzerindeki olumsuz etkisi ve çevreye verdiği
rının yakın gelecekte ihtiyacı karşılamayacak ciddi zararlar göz önüne alındığında güneş
kadar sınırlı oluşu, gerekse hava kirliliği ve enerjisinin temiz bir enerji kaynağı olmasının
asit yağmurları sonucu sera etkisi şeklinde da ortaya çıkardığı pozitif etki ile temiz bir
enerji kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. hem dizel desteğini, hem de enerji depolama
Ekonomik kalkınmanın ve büyümenin etki- maliyetini azaltmak, şebekeyle paralel çalışa-
siyle enerji piyasasında ülkelerin güneş enerji- bilen sistemlerde ise, enerji depolama maliye-
sine yaptıkları yatırımlar giderek artmaktadır tini ve kullanıcının ödeyeceği fatura bedelini
(Pipe, 2013d: 3-22). azaltmak amacıyla çalışmalar yoğunlaşmıştır
(Chadjivassiliadis v.d, 1986).
Bilinen enerji kaynaklarıyla karşılaş-
tırıldığında güneş enerjisinin yayınık olması Güneş enerjisi bol, sürekli, yenilenebi-
nedeniyle, yüksek derecelerde sıcaklık elde lir ve bedava bir enerji kaynağıdır. Bunların
etmek için yoğunlaştırılması gerekmektedir. yanı sıra geleneksel yakıtların kullanımından
Güneş enerjisini mekanik ve elektrik ener- kaynaklanan çevresel sorunların çoğunun gü-
jisine uygun bir verimlilik oranıyla çevirmek neş enerjisi üretiminde bulunmayışı bu enerji
mümkündür. Ayrıca güneş enerjisi fotosen- türünü temiz ve çevre dostu bir enerji yap-
tetik ve fotokimyasal tepkimeleri başlatmak maktadır. Fosil yakıt kullanımının dayandığı
için gereken özelliklere de sahiptir. Yarı ilet- yanma teknolojisinin kaçınılmaz ürünü olan
kenlerde fotoelektrik ve termoelektrik et- karbondioksit (CO2) yayılımı (emisyonu)
kileri kullanarak güneş enerjisini doğrudan sonucunda, atmosferdeki CO2 miktarı, son
elektrik enerjisine dönüştürmek imkân dâhi- yüzyıl içinde yaklaşık 1,3 kat artmıştır. Önü-
lindedir (Akova, 2008: 33). müzdeki 50 yıl içinde, bu miktarın, bugüne
oranla 1,4 kat daha artma olasılığı vardır.
Güneş enerjisi kullanılarak elektrik
Atmosferdeki CO2 neden olduğu sera etkisi,
üreten sistemler üzerine yapılan çalışmalar
son yüzyıl içinde dünya ortalama sıcaklığını
diğerlerine göre kolay, uygulanabilir ve düşük
0,7 °C yükseltmiştir. Bu sıcaklığın 1 °C yük-
maliyetli olması sebebiyle ticari ürüne dönüş-
selmesi, dünya iklim kuşaklarında görünür 9
müş durumdadırlar. Buna paralel olarak gü-
değişimlere, 3 °C düzeyine varacak artışlar
neş enerjisinin elektrik enerjisine çevrilmesi
ise, kutuplardaki buzulların erimesine, de-
amacıyla kullanılan güneş pillerinin kullanımı
nizlerin yükselmesine, göllerde kurumala-
önem kazanmıştır (Ralph & Linder, 1996).
ra ve tarımsal kuraklığa neden olabilecektir
Güneş enerjisi, kaynağını Güneş’teki (Ültanır, 1996; Varınca & Varank, 2005). Bu
füzyon olayından alan temiz bir enerjidir. Gü- nedenle güneş gibi doğal ve alternatif olabile-
neş kütlesinin saniyede 5 milyon tonluk bir cek kaynaklara öncelik verilmesi hayati önem
kısmı ısı ve ışığa dönüşmektedir. Bu enerjinin taşımaktadır.
1010 MW’lık kısmı dünyaya ışık olarak ula-
1966–1982 yıllarında ölçülen güneş-
şır. Bu çok yüksek bir değer olsa bile, güneş
lenme süresi ve ışınım şiddeti verilerinden
enerji teknolojileri yardımıyla bu ışınımın an-
yararlanarak EİE tarafından yapılan çalışma-
cak bir kısmı enerjiye dönüştürülebilir (Ako-
ya göre Türkiye ortalama güneşlenme süresi-
va, 2008: 33).
nin günlük toplam 7,2 saat, ışınım şiddetinin
Kontrol kolaylığı ve yatırım maliyetinin günlük toplam 3,6 kWh/m² olduğu tespit
düşüklüğü sebepleriyle önceleri güneş enerji- edilmiştir. Ancak, bu değerlerin, Türkiye’nin
sinden elektrik üretimi üzerine çalışmalar ya- gerçek potansiyelinden daha az olduğu, daha
pılmasına rağmen, üretilen enerji gün ışığının sonra yapılan çalışmalar ile anlaşılmıştır. 1992
olmadığı zamanlarda ihtiyaca cevap vereme- yılından bu yana EİE ve DMİ, güneş enerji-
YENİ TÜRKİYE 118/2021

diğinden, depolama ihtiyacının ekonomik ol- si değerlerinin daha sağlıklı olarak ölçülmesi
mayacak boyutlarda büyümesine yol açmakta amacıyla enerji amaçlı güneş enerjisi ölçüm-
ve şebekeden beslenemeyen alıcılar için sık leri almaktadırlar. Türkiye, güneş enerjisi
sık çalışması gereken dizel jeneratör ihtiyacı potansiyeli ve bu potansiyelin bölgelere göre
doğmaktadır. Bağımsız çalışan sistemlerde dağılımı yönünden, her türlü güneş enerji-
si uygulamalarına müsait bir ülke sayılabilir. Bu bağlamda Türkiye’nin enerji poli-
Topografyanın, yerleşim yerlerinin ve tarım tikalarında çeşitlendirmeye gitmesi gerektiği
vb. alanların dağılımı ve ulaşım gibi kısıtlayıcı söylenebilir. Türkiye’de bol miktarda bu-
faktörlerin, bu alanın ancak % 1’inin kullanıl- lunan hidrolik, rüzgâr ve güneş gibi yenile-
masına imkân sağlayacağı kabul edildiğinde, nebilir enerjilerin payının artırılması, enerji
Türkiye için, güneş enerjisi gerçek kullan- verimliliğinin sağlanması, nükleer enerjiyi de
ma alanı yaklaşık 7,8 milyon m2 olmaktadır ekleyerek bir enerji karışımının oluşturulma-
(DEK-TMK, 209: 121-122). sı önem arz etmektedir (Mete & Heffron,
2015: 301-303).
Türkiye, güneş konusunda coğrafi ko-
numu itibariyle elverişli bir potansiyele sahip
ancak bu potansiyeli yeterli düzeyde kulla- 2. Güneş Enerjisi ve Tarihsel Gelişimi
namamaktadır. Bulunduğu coğrafi konuma Güneş enerjisinden alet kullanılan ilk
bağlı olarak güneş enerjisi açısından çok uygulama, MÖ 215’te, Syracusa’yi kuşatan
yüksek bir potansiyele sahip olan Türkiye’de gemilere güneş ışınımını odaklayarak yakan
yıllık güneşlenme süresi yaklaşık 2.640 saat, Arşimet yapmıştır (Akova, 2003: 57; Altun-
yıllık güneş enerjisi ışınım şiddeti kWh/m² top & Erdemir, 2013: 70).
olarak belirlenmiştir (Taşkın & Korucu, 2014:
13; Öztürk & Küçükerdem, 2016). Günlük Eski çağlardan beri kullanılan güneş
ortalama 7,5 saat güneşlenme süresine sahip enerjisinin günümüzdeki anlamıyla ilk kul-
olan Türkiye, güneş enerjisi kişi başı kullanı- lanımı 18. yüzyıla rastlamaktadır. Güneş
mında dünyada açık ara lider durumda olan enerjisinden yararlanma konusunda çalışma-
Almanya’ya göre yüzde 60 daha fazla güneş lar 17.yy’da Galile’nin merceği bulmasıyla
10 ışığından yararlanmaktadır (Topkaya, 2012; başlamıştır (Akova, 2008: 34). 1767 yılın-
Taktak & Ilı, 2018). Ancak bu potansiyeli- da ilk güneş kolektörü İsviçreli bilim adamı
ni oldukça geç fark eden Türkiye’de güneş Horace de Saussure tarafından yapılmıştır.
enerjisinden elektrik üretimi oldukça yeni Bu kolektör daha sonra 1830’larda Sir John
sayılabilecek bir geçmişe sahiptir. Türkiye’de Herschel tarafından Güney Afrika seferinde
güneş pilleriyle ilgili çalışmalar (fotovoltaik yemek pişirmek amacıyla kullanılmıştır. Aynı
sistemler) 1980’lerde başlamış ve Ege Üni- dönemlerde, İskoç bilim adamı Robert Stir-
versitesi Güneş Enerjisi Laboratuvarı’nda ling 27 Eylül 1816’da icat ettiği bir makine
güneş pilleriyle çalışan ilk ısıtma pompası için patent başvurusu yapmıştır. Bu makine
kurulmuştur (Yelmen & Çakır, 2016). Son sonraları Çanak/Stirling Sistemi adı verilen
yıllarda güneş enerjisi kurulum birim fiyat- güneşin ısıl enerjisini elektrik üretmek için
lamasının düşüşüne ve enerji fiyatlarının yoğunlaştıran güneş ısıl elektrik teknolojisin-
artmasına bağlı olarak, Türkiye’nin sahip de kullanılmıştır. 1839 yılında Fransız fizikçi
olduğu potansiyelin kullanımından oldukça Alexandre-Edmund Becquerel iki metal pla-
uzak olmasına rağmen ciddi oranda gelişme ka arasındaki elektrik akımı şiddetini göz-
yaşanmıştır. Birincil enerji kaynaklarında lemleme yoluyla ışık şiddetini ölçebilen bir
dışa olan bağımlılık, çeşitlendirmenin sınırlı cihaz icat ederek fotovoltaik etkiyi keşfetmiş-
kalması, çevresel etkiler göz önüne alınarak tir. Güneş ışığı cihaz tarafından soğuruldu-
oluşturulacak enerji portföyünde yerli kaynak ğunda, güneş enerjisi elektronları atomlardan
YENİ TÜRKİYE 118/2021

kullanımının verimli bir şekilde arttırılması koparıp malzeme içinde akmasına yol açar ve
gerekmektedir. Enerji çeşitliliği sağlayarak ve bu şekilde elektrik üretimi elde edilir. Işığın
enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için alter- (fotonlar) elektriğe (gerilim) dönüştüğü bu
natif enerji kaynakları son derece önem arz sürece fotovoltaik (veya fotoelektrik) etki adı
etmektedir. verilmektedir (DEK-TMK, 2009: 10).
1873 yılında İngiliz bilim adamı Willou- disine 1921 Nobel Fizik Ödülü’nü kazandı-
ghby Smith selenyumun fotoiletken olduğunu ran Fotoelektrik Etki hakkındaki makalesi bu
keşfetmiştir. 1877 yılında yine İngiliz bilim konudaki önemli kilometre taşlarından biri-
adamları W.G. Adams ve R.E. Day katı selen- dir. Fotovoltaik Güneş Enerjisi konusunda
yumdaki fotovoltaik etkiyi gözlemleyerek bu çalışmalar, deneyler ve patent alımları devam
konuda bir makale yayımlamışlardır. 1884 yı- etmiş, 1946’da Russell Ohl’un çalışmasının
lında Amerikalı kâşif Charles Fritts selenyumu ardından araştırmacılar Gerald Pearson, Cal-
çok ince bir altın tabakasıyla kaplayarak dün- vin Fuller ve Daryl Chapin 1954’de ilk sili-
yanın ilk çalışan güneş pilini yapmıştır. Ancak kon güneş pilini yapmayı başarmışlardır. Bu
güneş pilleri konusunda araştırmalar sürmüş ilk güneş pillerinin maliyetleri 286 USD/watt
ve 1888, 1894 ve 1897 yıllarında Amerikan düzeyindeydi ve verimleri de % 4,5 – 6 civarı-
Patent Dairesi’nden güneş pilleri için çeşit- na ulaşmıştı (DEK-TMK, 2009: 15).
li patentler alınmıştı. Aynı yıllarda ısıl güneş
1920 ve 1930’lu yıllarda düz levha
enerjisi konusundaki çalışmalar da devam et-
kolektörler kullanan güneş enerjili ısıtma sis-
mekte idi. Aslen bir matematik öğretmeni olan
temleri ABD’de özellikle California ve Flo-
Fransız bilim adamı Auguste Mouchout, 1860
rida gibi güneşli eyaletlerde yaygınlaşmaya
yılında yaptığı bir aygıt ile suyu güneş enerji-
başlamıştır. 1914 yılından sonra güneş ener-
si ile kaynatarak elde ettiği buharla küçük bir
jisiyle ilgili çalışmalar elli yıllık bir duraklama
buhar türbinini çalıştırmayı başarmıştır. Bu,
yaşamıştır. Kömür ve petrol şirketleri çok
dünyanın güneş enerjisiyle çalışan bilinen ilk
geniş bir altyapı, dengeli ve kararlı pazarlar
makinesidir. Mouchout 1861’de bu makine-
ve yüksek bir arz düzeyi sağlamada başarılı
nin patentini aldıktan sonra çalışmalarını de-
olmuşlardır.
vam ettirmiş ve 1865 yılında önceki icadını ge-
liştirip çanak şeklinde bir reflektör kullanarak 1950’li yıllar Güneş enerjisi kullanı- 11
bir buhar türbinini çalıştırmıştır (DEK-TMK, mının yaygınlaşmaya başladığı yıllar olarak
2009: 10). dikkat çekmektedir. 1950 yılında Florida
Miami’de 50.000, 1955 yılında Japonya’da
18. yüzyılda yoğunlaştırılan güneş ışın-
30.000 güneşli su ısıtıcısı kullanımı başlamış-
ları kimyasal tepkimelerde ve güneş ocak-
tır. Bu dönemde Fransa Pireneler’ de kurulan
larında kullanılmış, 19. yüzyılda ise güneşle
1 MW güçlü Mont-Louis Güneş fırını, geliş-
çalışan buhar makinesi ve baskı makinesi
miş ve örnek bir teknolojiyi göstermektedir.
kullanılmış ve su dağıtma işleri güneş enerjisi
Ancak, kullanılan güneş enerji teknolojisi,
kullanılarak sağlanmaya çalışılmıştır. Fransız
ilk yatırım maliyetinin yüksekliği nedeniyle,
mühendis Charles Tellier güneş üzerine yap-
ucuz petrol ve doğalgaz karşısında rekabet
tığı çalışmaları ile ilk yoğunlaştırmasız, yansıt-
olanağı elde edememiştir (Akova, 2008: 35).
masız güneş makinesinin tasarımını gerçek-
leştirmiştir. Tellier’den sonra güneş enerjisi Ancak, 1970’li yıllarda yaşanan petrol
ile ilgili çalışmalar Avrupa’dan Amerika’ya krizi, petrol ambargosu ve nükleer kirlilik,
kaymıştır. Güneş enerjisinin ticari uygulama- temiz ve yenilenebilir enerjiyi yeniden gün-
ları ilk olarak ABD’de başlamıştır. Boston’lu deme taşımıştır. Küresel ısınma ve karbondi-
Aubrey Eneas güneş makinesi deneylerine oksit emisyonlarının azaltılması konusunun
1892’de başlamış ve 1900 yılında dünyanın gündeme gelmesini takiben temiz ve yeni-
ilk güneş enerjisi şirketini (The Solar Motor lenebilir enerjiye ilgi daha da artırmıştır. Bu
YENİ TÜRKİYE 118/2021

Corporation) kurarak çalışmalarını 1905’e gelişmelerin sonucunda, ilk endüstriyel tip


kadar sürdürmüştür. Fotovoltaik güneş ener- enerji üretimi 1984 yılında Los Angeles’ta
jisi konusundaki çalışmalar da aynı zaman Luz Corporation tarafından gerçekleştiril-
diliminde devam etmiştir. Özellikle Albert miştir. Kurulan parabolik aynalı sistem ile
Einstein’ın 1905 yılında yayımlanan ve ken- 354 MW bir güç üretimi sağlanmıştır. 1990’lı
yıllarda biri 10 MW’lık Kaliforniya’da, diğe- Aktif güneş enerjisi sistemiyle, güneş
ri de 30 MW’lık Ürdün’de olmak üzere iki ışınımın toplanıp, ısı ve elektrik gücüne dö-
adet güneş kulesi sistemi kurulmuştur. Daha nüştürülmesi için, mekanik ve elektrik ekip-
sonra, 2000’li yılların hemen başında güneş manının kullanılması amaçlanır. Bunun yanı
enerjisi konusundaki çalışmalar ve yatırımlar sıra, pasif teknoloji, ısıl veya ışık enerjisinin
artarak devam etmiştir. Özellikle fotovoltaik herhangi diğer şekle dönüşmeden güneş
sanayi üretimi büyük bir gelişme göstermiştir enerjisinin toplanmasını kapsar. Evlerimizin
(DEK-TMK, 2009: 16). özellikle kış mevsiminde ısıtılması için ısı
şeklinde güneş enerjisinin toplanması, depo-
3. Güneş Enerjisi Teknolojileri lanması ve dağıtımı pasif solar teknolojinin
bir şeklini gösterir. Aktif güneş enerji tekno-
Güneş enerjisi, kaynağını güneşteki lojileri; güneş fotovoltaik (FV) ve güneş ısıl
füzyon tepkimelerinden alan temiz bir enerji olmak üzere, iki kısma ayrılır. Solar FV, deği-
kaynağıdır. Füzyon tepkimesi; iki atom çe- şik amaçlar için kullanılabilir. Bu uygulama-
kirdeğinin birleşerek daha ağır bir atom çe- lara örnekler olarak, su pompaları, soğutma
kirdeği oluşturduğu tepkimedir (Karakoç vd, sistemleri, ısıtma sistemleri, baz istasyonları,
2012: 8). trafik tabelaları, aydınlatma sistemleri, ulaşım
ve haberleşme sistemleri, su arıtma sistemle-
Güneş ışıkları dünyaya ışınımla ulaş-
ri, sinyalizasyon sistemleri, batarya dolum is-
maktadır. Işınım foton olarak adlandırılan
tasyonları vs. verilebilir. Güneş ısıl sistemleri
taşıdığı enerji miktarı farklılık gösteren mil-
ise, ısıtma, soğutma, kurutma, pişirme, temiz
yonlarca yüksek enerjili parçacıktan oluş-
su elde etme amaçları için evsel ve/veya ticari
maktadır. Güneş spektrumu güneşten gelen
olarak kullanılabilir. Güneş ısıl modüller, bir
12 ışınımın tamamını tanımlamakta ve dalga
enerji taşıyıcısının ısıtılmasıyla, güneş ışınımı-
boylarına göre kategorize etmektedir. Farklı
nı ısıl enerjiye dönüştürür. Bu teknoloji fosil
güneş göze ve kolektörleri güneş spektrumu-
yakıtların yerine kullanıldığı için, önemli öl-
nun farklı kısımlarını kullanmaktadır (Han-
çüde CO2 emisyonların azaltılmasına imkan
kins, 2010: 13-14). Güneş enerjisi Dünya
sağlar. Bununla birlikte, endüstriyel ölçekte,
atmosferinin dışına yaklaşık 1360 W/m2’lik
bu tür ısıtma ihtiyaçlarını karşılamak için,
bir yoğunlukta ulaşmaktadır. Atmosfer bu
yoğunlaştırıcı güneş ısıl teknolojiler kullanı-
ışınımın bir kısmını emmekte ve yansıtmak- lırken, elektrik üretmek için de yoğunlaştırıcı
ta dolayısıyla yeryüzüne ulaşan kısım en fazla güneş güç teknolojilerinden yararlanılır.
1000-1100 W/m2 olmaktadır (Messenger &
Ventre. 2010: 26; Hankins, 2010: 14; Livat- Aktif güneş enerjisi sistemiyle, güneş
yalı, 2011: 7). ışınımın toplanıp, ısı ve elektrik gücüne dö-
nüştürülmesi için, mekanik ve elektrik ekip-
Farklı güneş enerjisi teknolojileri var- manının kullanılması amaçlanır. Bunun yanı
dır. Bunların her biri oldukça değişik kavram- sıra, pasif teknoloji, ısıl veya ışık enerjisinin
lara ve bilime dayalı olup, her birinin kendi- herhangi diğer şekle dönüşmeden güneş
ne özgü yararları vardır. Değişik teknolojiler enerjisinin toplanmasını kapsar.
arasındaki analiz ve kıyaslamalar, belirli bir
dizi koşul altında en verimli ve yararlı tekno- Güneş enerjisi üç yolla kullanılmakta-
lojiyi seçmemizde bize yardımcı olacaktır. Bu dır. Pasif Isı1, Güneş Termal (Güneş ısısının
YENİ TÜRKİYE 118/2021

bağlamda, güneş enerjisi teknolojileri değişik su ısıtmada kullanıldığı durumdur), Elektrik


şekillerde sınıflandırabilir. Şekil 1’de gösteril- Üretimi (Fotovoltaik (PV) Piller ve Odak-
diği gibi güneş enerjisi teknolojileri; esas iti- (1) Pasif Isıtma Sistemi: Güneş enerjisinin ısıtmada kullanılması ama-
bariyle, aktif ve pasif teknolojileri olarak iki cıyla doğrudan binanın mimari tekniğine (binanın güneşe göre
konumlandırılması, pencerelerin güneşe göre tasarlanması, Tromb
ana gruba ayrılabilir. duvarı uygulaması gibi) göre yapılan uygulamalardır.
Şekil 1: Güneş Enerji Teknolojilerinin Sınıflandırılması

Kaynak: TÜBA-Güneş Enerjisi Teknolojileri Raporu, 2018: 17.

13

lanmış (Yoğunlaştırıcı) Güneş Enerjisi (CSP) maddelerdir. Alanları genellikle 100 cm² ci-
Santralleri kullanarak mümkündür) (ET- varında, kalınlıkları ise 0,2- 0,4 mm arasında
KB-YEGM, 2014a). olan güneş hücrelerinin yüzeyleri kare, dik-
dörtgen ve daire şeklinde biçimlendirilir. Gü-
Güneş enerjisi teknolojileri yöntem,
neş hücreleri fotovoltaik ilkeye dayalı olarak
malzeme ve teknolojik düzey olarak farklı-
çalışırlar, yani üzerlerine ışık düştüğü zaman
lıklar göstermekte olup iki ana grup altında
uçlarında elektrik gerilimi oluşur. Yüzeye
incelenebilir: Fotovoltaik Güneş Teknolojisi,
düşen güneş enerjisi sonucu hücre elektrik
Isıl Güneş Teknolojileri.
enerjisi üretir. Güneş enerjisi, güneş hücresi-
nin yapısına bağlı olarak % 5 ile % 20 arasın-
3.1. Fotovoltaik (PV) Güneş da bir verimle elektrik enerjisine çevrilebilir.
Teknolojisi Çok sayıda güneş hücresi birbirine paralel ya
Bu yöntemle enerji üretim güneş ışığı- da seri bağlanarak bir yüzey üzerine monte
nın, piller vasıtasıyla depolanması ve gerek- edilmesi ile güneş hücresi modülü ya da fo-
tiğinde kullanılması esasına dayanır. Güneş tovoltaik modül elde edilir ve böylelikle güç
pilleri yüzeylerine düşen güneş ışığını doğru- çıkışı artırılır (ETKB-YEGM, 2014a).
YENİ TÜRKİYE 118/2021

dan elektrik enerjisine dönüştüren yarı ilet- Güneş pilleri ince film ve kristal sili-
ken maddelerdir (Akova, 2008: 59).
kon olmak üzere genel olarak 2 gruba ayrı-
Güneş hücreleri (fotovoltaik hücre- labilir. Bu pillerin yapımında günümüzde en
ler), yüzeylerine gelen güneş ışığını doğrudan çok Kristal Silisyum, Galyum Arsenit (GaAs),
elektrik enerjisine dönüştüren yarı iletken Amorf Silisyum, Kadmiyum Tellürid (CdTe),
Bakır İndiyum Diselenid (CuInSe2) kullanıl- yüzey ise “alıcı yüzey” olarak tanımlanmakta-
maktadır (ETKB-YEGM, 2014a). dır. Düzlemsel güneş kolektörlerinde açıklık
alanı ile alıcı yüzey alanı birbirine eşit iken,
3.2. Isıl Güneş Teknolojileri yoğunlaştırıcı kolektörlerde güneş enerjisi,
alıcı yüzeye gelmeden önce optik olarak yo-
Bu sistemlerde Güneş enerjisinden ısı ğunlaştırıldığı için alıcı yüzey, açıklık alanın-
elde edilmekte olup, ısı doğrudan ya da elekt- dan daha küçük olmaktadır.
rik üretiminde kullanılmaktadır. Kendi içinde
düşük sıcaklık sistemleri (güneş kolektörleri) 3.3. Yoğunlaştırıcı Güneş Enerjisi
ve yoğunlaştırıcı sistemler olarak iki gruba (Consantre Solar Power = CSP)
ayrılmaktadır. Düzlemsel güneş kolektörleri,
Sektörü
vakum-tüp güneş kolektörleri, güneş havuz-
ları, güneş bacaları, su arıtma sistemleri, gü- Konsantre güneş enerjisi teknolojileri
neş mimarisi, ürün kurutma sistemleri, sera geniş bir alanda, Dish Stirling motoru, so-
sistemleri ve güneş ocakları düşük sıcaklık lar enerji kulesi, CLFR, solar baca gibi ör-
sistemlerindendir. Parabolik oluk kolektör- neklerle hayat bulmuştur. Her bir odaklama
ler, parabolik çanak sistemler, merkez alıcı yöntemi yüksek sıcaklıkların elde edilmesini
sistemler ise yoğunlaştırıcı sistemlerdendir ve buna paralel olarak yüksek termodinamik
(ETKB-YEGM, 2014a). verimliliği sağlamaktadır. Ancak, bu yöntem-
lerin güneşi takip mekanizmaları ve güneş
Güneş kolektörü, güneş ışınlarının ab-
enerjisinden faydalanma biçimleri birbirin-
sorbsiyonu yoluyla ısıl enerjiye dönüştürüle-
den farklıdır. Teknolojide yaşanan ilerlemeler
14 rek bir akışkana transferi için tasarlanmış bir
sayesinde, bu Yoğunlaştırılmış güneş enerjisi
cihazdır. Kullanılan akışkan, konstrüksiyon
yöntemleri günden güne uygun maliyetli hale
ve yönteme bağlı olarak çeşitli tipleri bulun-
gelmektedir (http://www.eie.gov.tr/teknoloji/
maktadır. Güneş kolektörünün görevi, güneş
CSP_gun_enj_sant.aspx).
ışınımını ikincil bir devreye faydalı ısı ener-
jisi olarak aktarmaktır. Kolektör içinde bu Yoğunlaştırılmış termal güneş enerjisi
aktarımı gerçekleştiren bileşen absorberdir. santralleri (CST) yenilenebilir ısı enerjisi ya
Absorber; ışınım yoluyla alınan enerjinin ab- da elektrik enerjisi kaynağı olarak kullanı-
sorbe edilmesini sağlayan sistem parçasıdır. lırlar. CST sistemleri aynalar ve bu aynalara
Absorber yüzeyi, ışınımı absorbe etmesi ve bağlı güneşi izleme sistemleri vasıtasıyla geniş
mümkün olan en az ışınımı yansıtması için bir alana düşen güneş ışınlarını tek bir küçük
kaplanmıştır ve üretilen ısıyı borular vasıta- alana odaklar. Yoğunlaştırılmış gün ışığı daha
sıyla ısı taşıyıcı akışkana aktarır. Hava taşıyıcı sonra klasik enerji santrallerine gereken ısıyı
kolektörler, ısı taşıyıcı akışkan olarak havayı üretmekte kullanılmış olur. Bunun yanı sıra,
kullanan güneş kolektörleridir. Sıvı taşıyıcılı üretilen ısı enerjisi başka amaçlar için de kul-
kolektörler, ısı taşıyıcı akışkan olarak bir sıvı- lanılabilir (http://www.eie.gov.tr/teknoloji/
nın kullanıldığı güneş kolektörleridir (Kara- CSP_gun_enj_sant.aspx).
koç v.d, 2012: 8).
Dünya CSP Kurulu gücü 430 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

Yoğunlaştırıcı kolektör sistemleri ise olmakla birlikte planlama aşamasında olan


daha yüksek sıcaklıklara ulaşmak için kulla- 5500 MW kapasiteli 45 adet CSP projesi bu-
nılmaktadır. Kolektörlerde güneş enerjisinin lunmaktadır. Bu alanda dünyadaki lider ülke-
düştüğü net alan “açıklık alanı”, güneş enerji- ler ABD ve İspanya’dır. Şekil 5’te 2000-2050
sinin yutularak ısı enerjisine dönüştürüldüğü yılları arasında Dünya CSP Kurulu güç ge-
lişimi görülmektedir. Buna göre 2005-2010 nelinmesi dolayısıyla büyük önem kazanmış-
yılları arasında gelişimi hızlanan sektörün tır.
bundan sonra da benzer hızla artmaya devam
ederek 2050 yılında 5000GW’a ulaşacağı ön 4. Türkiye’de Güneş Enerjisinin
görülmektedir (ETKB-YEGM, 2014b). Gelişimi ve Mevcut Durumu
CSP sektörü, yıllarca süren durgunlu- Türkiye’de enerji talebindeki artışı
ğun ardından, 2007-2010 yılları arasında ek- bugüne kadar isabetli olarak öngörülememiş
lenen 740 MW’lik kapasite artışı ile yeniden ve üretim planlaması yapılamamıştır. Enerji
canlanmıştır. Söz konusu kapasite artışına yatırımlarında yaşanan istikrarsızlık nede-
yönelik kurulumların yarıdan fazlası 2010 yılı niyle bazı dönemlerde aşırı atıl kapasite bazı
içinde gerçekleştirilmiştir. Parabolik oluk ko- dönemlerde ise ciddi enerji açıkları ile karşı
lektörler pazarda en yaygın olan CSP sistemi karşıya kalınmaktadır. Üretimin talebi karşı-
olmaya devam etmektedir. Güneş teknolo- lamadığı enerji türleri ithalat yoluyla sağlan-
jileri arasında bir karşılaştırma yapıldığında maktadır. Dışarıdan ithal edilen kaynaklar
ise, PV maliyetlerindeki önemli düşüşler bü- içinde en büyük payı petrol ve doğal gaz al-
yümekte olan CSP pazarını zora sokmakta- maktadır. Türkiye’nin enerji üretiminde dış
dır. Bu durum, özellikle, önceden planlanmış kaynaklara bağımlılığı, özellikle yüksek fiyatlı
birçok projenin santral tipi PV teknolojilerini doğal gaz alım anlaşmaları ile artmıştır. So-
kullanmak üzere yeniden kurgulandığı ABD nuç olarak Türkiye, diğer gelişmiş ülkelerden
gibi ülkelerde kendini göstermektedir. Di- çok daha yüksek fiyatlarda enerji tüketmek-
ğer yandan, CSP projeleri başta Ortadoğu tedir (Maç, 2006: 4).
ve Kuzey Afrika (MENA) ülkeleri2 olmak 15
üzere, ABD’nin güneydoğusundan ve İspan- Türkiye 36° ve 42° kuzey enlemi ve 26°
ya’dan diğer bölge ve ülkelere yönelmektedir ve 45° doğu boylamları arasındaki güneş ban-
(RGSR, 2013). dında yer almaktadır. Yıllık ortalama güneş
ısınımı 1303 kWh/m2 yıl ve toplam yıllık gü-
Günümüzde güneş enerjisi kullanımı neşlenme suresi 2623 saat olup, güneş ener-
tüm dünyada hızla artmaktadır, buna karşın jisi ısıtma uygulamaları için gerekli enerjiyi
güneş enerji pilleri ve sistemlerinin maliyeti sağlamaya yeterlidir. 9.8 milyon ton eşdeğer
de hızla düşerek yaygınlaşmaktadır. Günü- petrol (mtep) ısıl uygulamalara olmak üzere
müzde fotovoltaik kurulu güç bakımından yıllık 36,2 mtep enerji potansiyeli mevcuttur
Dünyada lider ülke Almanya’dır (WEC-WER (EÜAŞ-EÜSR, 2011: 12). Yılın on ayı bo-
2013: 19). yunca teknik olarak ve ekonomik olarak top-
lam ülke yüzölçümünün % 63’ünde ve tüm
Güneş enerjisinin ısıtma, soğutma ve
yıl boyunca da % 17’sinde yararlanılabilir. Bu
kurutma gibi geleneksel kullanım yöntemleri
önemli potansiyele ve uygun şartlara rağmen,
dışında son yıllarda hakkında birçok araştır-
toplam enerji üretimi içinde güneş enerjisinin
ma yapılan ve kullanımı her geçen gün artan
yeri çok düşük seviyededir.
hidrojen üretimi, amonyak üretimi, sentetik
yakıt üretimi (metanol, etanol, vs.) ve temiz Türkiye, coğrafi konumu ile yüksek
YENİ TÜRKİYE 118/2021

su üretimi (desalinasyon) gibi alternatif me- güneş enerjisi potansiyeline sahip olup, güneş
totlar da mevcuttur. Özellikle son yıllarda enerjisinden en çok yararlanan iki bölgesinin
hidrojen üretiminde güneş enerjisinin kulla- Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Akdeniz
nılması konusu çevreyi korumak ve karbon Bölgesi olduğu görülmektedir. Türkiye’nin
üretimi olmayan alternatif yakıt türlerine yö- ortalama yıllık toplam güneşlenme süresi
Şekil 2: Türkiye Güneş Enerji Potansiyeli Atlası (GEPA)

Kaynak: https://www.powerenerji.com/turkiye-gunes-enerjisi-potansiyel-haritasi-bolge-il-guneslenme-sureleri.html, 2021.

2640 saattir -günlük toplam 7,2 saat-. Güneş milyar kWh/yıl enerji üretilebileceği hesap-
enerjisi üretiminin çok az olduğu Karadeniz lanmaktadır (Topçu & Yünsel 2012: 32).
bölgesi hariç tutulduğunda Türkiye 110 gün
Yukarıdaki Şekil 2’de ülkemizin güneş
gibi yüksek bir güneş enerjisi potansiyeline
enerjisi potansiyeli gösterilmektedir. Türki-
16 sahiptir ve yıllık birim metre kareden 1100
ye’nin en çok ve en az güneşlenme süreleri
kWh’lik enerji üretilmesi imkânı bulunmak- sırası ile Temmuz ve Aralık aylarıdır. Bölgeler
tadır. Güneşten çıkarak saniyede dünyaya arasında ise öncelikle Güneydoğu Anadolu
yaklaşık 170 milyon MW enerji ulaşmaktadır. ve Akdeniz Bölgesi gelmektedir. Bu bölgeleri
Türkiye yılda 100 milyon MW enerji üret- İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgeleri takip
mekte, kıyaslama yapıldığında bir saniyede etmektedir.
dünyaya gelen güneş enerjisi, Türkiye’nin
enerji üretiminin 1,7 katıdır. Güneş Enerjisi Ülkemizde 1960’ların başlarında gü-
neş enerjisi ilk defa alternatif enerji kaynağı
potansiyeli 380 milyar kWh/yıl olarak hesap-
olarak anlaşılmış ve bazı yatırımcılar ve üni-
lanmaktadır. Ortalama toplam ışınım şidde-
versitelerde verilen tezler ile bu konuda ça-
ti ise 1.311 kWh/m²-yıl (günlük toplam 3,6
lışmalar başlamıştır (Bilgen, 1966). 1970’le-
kWh/m²)’a ulaşmaktadır (Topçu & Yünsel
rin ortalarında, dünyadaki güneş enerjisi
2012: 32; Koç ve Şenel, 2013: 39; Öztürk &
teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak,
Küçükerdem, 2016; Taşkın & Korucu, 2014: ülkemizde de bilhassa güneş enerjisinin ısıl
13). uygulamaları konusu üniversiteler, devlet ve
Güneş pillerinin silisyum kristali ve endüstri açısından önem kazanmış ve güneş
ince film teknolojisiyle üretilmesi ve bunun enerjisi çalışmaları bu tarihten itibaren artan
YENİ TÜRKİYE 118/2021

bir hızla gelişmiştir (Selçuk, 1975).


beraberinde getirdiği yüksek maliyetler, Tür-
kiye’de güneş pili üretimi artışını bu mali- Güneş enerjisi konusundaki ilk ulusal
yetlerin düşmesine ve verimliliğin artmasına kongre 1975 yılında İzmir’de gerçekleştiril-
bağlı kılmaktadır. Türkiye Güneş Enerjisi miştir. Yine ilk pasif güneş enerjisi uygula-
Potansiyel Atlası ve CSP teknolojisi ile 380 ması Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ)
bünyesinde 1975 yılında tesis edilmiştir (Er- yel tayini ağırlık kazanmıştır. Makine Kimya
yıldız & Demirbilek, 2000). Enstitüsü (MKE) kurumu ise düzlemsel ve
silindirik parabolik toplayıcıların üretimi,
Güneş enerjisi konusundaki çalışmalar
testleri ve pazarlanmasına yönelik çalışmaları
ağırlıklı olarak ODTU, İTÜ, Yıldız ve Ege
kısa surelerle gerçekleştirmiştir.
Üniversiteleri tarafından yaygın olarak yü-
rütülmekle beraber, Türkiye’deki tek Güneş Güneş enerjisinden yararlanma ola-
Enerjisi Enstitüsü Ege Üniversitesi bünyesin- nakları arasında yer alan ve sıcak su elde edi-
de 1978 yılında kurulmuş ve o günden itiba- len güneş kolektörleri üretiminde Türkiye,
ren faaliyet göstermektedir. dünya çapında önde gelen ülkeler arasında
yer almaktadır. Çin ve Almanya’dan sonra 3.
1980’lerin sonunda bu konudaki ça-
sırada yer alan Türkiye’de yıllık güneş kolek-
lışmaları devlet destekli TUBİTAK bünye-
törü üretimi 14.519,361m2’dir. Bu miktarın
sindeki Marmara Bilimsel ve Endüstriyel
önemli bir kısmı yurtdışına ihraç edilmekte-
Araştırma Enstitüsü (MBEAE) yürütmek-
dir (Mauthner & Weiss, 2013: 27).
tedir. MBEAE güneş enerjisi düşük sıcaklık
uygulamaları ve Türk endüstrisinin ısıl enerji Güneş enerjili su ısıtıcıları bazı kaynak-
ihtiyacının modellenmesi konusundaki proje- larda evsel güneş enerjili sıcak su sistemleri
leri 1977-1985 yılları arasında ağırlıklı olarak olarak da geçmektedir. İlk defa 1975 yılında
desteklemiştir. Yine TUBİTAK bünyesin- İzmir’de imalatına başlanmıştır ve Türk halkı
de 1986 yılında kurulan Ankara Elektronik tarafından da bu teknoloji kabul görmüştür.
Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü güneş pil- Bu tarihten itibaren çeşitli şirketler tarafın-
lerinin tasarımı ve üretimi konusundaki çalış- dan üretimine başlanarak piyasaya verilmiş-
maları desteklemektedir. 17
tir. Türkiye’de üretilen güneş enerjili sıcak su
ısıtıcılarının çoğu termosifon tip ısıtıcılardır.
Uluslararası Güneş Enerjisi Derneği
Türkiye Şubesi (International Solar Energy Bu sistem bir toplayıcı, depolama tankı ve
Society Turkey Branch UGET-TB) 1992 yı- bağlantı elemanlarından meydana gelmekte-
lından itibaren Türk devletinin izniyle aktif dir. Kullanılan toplayıcılar ise düz toplayıcı,
olarak çalışmalarını sürdürmektedir (Hep- yoğunlaştıran toplayıcı veya vakumlu topla-
başlı, 2004). Devlet Meteoroloji Enstitüsü yıcı olabilmektedir. Ancak ülkemizde bu sis-
(DME) gecen yüzyılın basından itibaren temlerde en yaygın kullanılan toplayıcılar ge-
gittikçe artan sayıdaki istasyonlarda iklimsel nellikle düz toplayıcılardır (Eskin, 2006: 77).
verilerin kayıt edilmesi, değerlendirilmesi ve Türkiye’de güneş enerjisi uygulamaları
bilginin dağıtılması konusunda aktif olarak açısından Türk Standartları Enstitüsü tarafın-
çalışmaktadır. Diğer taraftan Elektrik İşleri dan geliştirilmiş iki standart bulunmaktadır:
Etüt İdaresi (EİEİ) de güneş enerjisi ile su Güneş Enerjisi Düz Toplayıcıları ve Güneş
ısıtma, aktif ve pasif mahal ısıtması, yoğuştu- Enerjili Isıtma Sistemleri Tesis ve İşletmesi
ran toplayıcılar ve güneş pilleri konusundaki (Eskin, 2006: 78).
çalışmalara imkân sağlamaktadır. Bu kuruluş
1982 yılından itibaren yenilenebilir enerji Türkiye’de güneş enerjisinden elekt-
kaynaklarının ve özellikle güneş ve rüzgâr rik üretilmesi için ileri teknoloji olmaması ve
YENİ TÜRKİYE 118/2021

enerjisinin geliştirilmesinden sorumludur. Bu yüksek maliyet nedeniyle bu konuda isteni-


kuruluşun geçmişte bu konudaki çalışmaları len düzeyde yatırımlar yapılamamıştır. Bü-
daha ziyade araştırma ve geliştirme ve proje- yük üretim kapasitelerinin oluştuğu Avrupa
lerin tanıtılması konusunda olmakla beraber Birliği’nden yansıyan teknolojik gelişmişlik
son yıllarda kaynakların tespiti ve potansi- ve oluşan talebi karşılama amaçlı olarak bazı
firmalar, araştırma kuruluşları ve üniversite- sisinin işletmeye giriş tarihinden itibaren beş
ler yeni yatırım ve araştırmalar yapmaktadır. yıl süreyle; bu kanuna ekli fiyatlar ilave edilir.

PV sistemlerinin yerli üreten kuruluş- Güneş enerji potansiyeli yüksek olan


lar, laminasyon olarak adlandırılan, güneş ülkemizde, 1970’li yılları takiben hem sektör-
pilinin pil (göze) kısmını hazır alarak, alt de hem de üniversitelerde araştırma konusu
plaka, cam, çerçeve, yapıştırıcı vs. kısımlarını yapılan Güneş Enerji Santrallerinin kurula-
ve montaj işlemlerini yerli olarak yapmakta- bilmesi için adımlar atılması gerekmektedir.
dırlar. Türkiye’de, İstanbul, İzmir ve Gazian- Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, mev-
tep’te, toplam 60 MW civarında üretim kapa- zuatını çağdaş seviyelere uygun hale getiren
sitesine sahip üç tesis çalışır durumdadır. Bu ve sistemli bir yenilenebilir enerji kaynakları
tesislerin sayısı yakın bir gelecekte 12-13’e politikası uygulayan ülkeler bu sektörün ön-
cüsü olmuşlardır. İleriki yıllarda ülke geliş-
çıkacaktır. Bu tesislerin ürettiği güneş pilleri
mesi ve sanayileşmesine paralel olarak arta-
silikon ve ince film şeklindedir (Altuntop &
cak olan talebin güvenilir olarak karşılanması
Erdemir, 2013: 75) .
çerçevesinde, gerek birincil, gerekse ikincil
2005 yılında çıkarılan 5346 Sayılı enerji kaynakları üretim ve arzlarında, önem-
“Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik li artışların olması beklenmektedir (Atılgan,
Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin 2000: 46).
Kanun” bu noktada yenilenebilir enerji sek- Türkiye’de 14.519,361 m2’lik güneş
törü için önemli bir adım olmuştur. 6094 sayı- kolektörü kurulu olup, bu kolektörlerin %
lı “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik 88’i ev tipi %11’i ise sanayi tipi ve turizm
18 Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin amaçlı işletmelerde kullanılan kolektörler
Kanunda Değişiklik Yapan Kanun 29 Aralık oluşturmaktadır. % 1’ini ise diğer güneş ener-
2010’da kabul edilmiş; Resmi Gazete’nin 8 ji sistemleri oluşturmaktadır. Bu kolektörle-
Ocak 2011 sayısında yayımlanarak, yürürlüğe rin % 98 i Antalya ve civarında yer almaktadır
girmiştir. Bu kanunda geçen düzenlemelerle (Mauthner & Weıss 2013: 40,48). Kişi başına
yenilenebilir enerji kapsamında desteklene- 0,15 m² güneş kolektörü kullanıldığını ifade
cek tutarlar belirlenmiştir. Bu kanuna ekli eden bu değerler ile Güneş enerjisinden yıl-
I sayılı Cetvelde yer alan fiyatlar 31 Aralık lık 420.000 TEP ısı enerjisi üretilmektedir.
2015’ten önce devreye girmiş olan tesisler Büyük bir kısmı kamu kuruluşlarında olmak
için on yıl süre ile uygulanır. Bu tarihten son- üzere, araştırma ve küçük güçlerin karşı-
ra devreye alınacak tesisler için destekleme lanması amaçlı kullanılan güneş pili kurulu
tutarları 1 Sayılı cetvelde belirlenen tutarları gücü 1 MW’ a ulaşmıştır. Tüm bu değerler
geçmeyecek şekilde Bakanlar Kurulu’nca be- Türkiye’nin dünyada kayda değer bir güneş
lirlenecektir. Yine aynı kanunla yapılan yeni kolektörü üreticisi ve kullanıcısı durumunda
düzenlemelerle lisans sahibi tüzel kişilerin olduğuna işaret etmektedir (ETKB-YEGM,
bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji 2014a).
kaynaklarına dayalı ve 31.12.2015 tarihin- Türkiye’nin Güneş enerjisi ile ilgili
den önce işletmeye giren üretim tesislerinde hedefi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
YENİ TÜRKİYE 118/2021

kullanılan mekanik ve/veya elektro-mekanik Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği


aksamın yurt içinde imal edilmiş olması ha- Belgesi’nde, “Hedef güneş enerjisinin elekt-
linde; bu tesislerde üretilerek iletim veya da- rik üretimi için de kullanılması uygulamasının
ğıtım sistemine verilen elektrik enerjisi için, I yaygınlaştırmak, ülke potansiyelinin azami öl-
sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlara, üretim te- çüde değerlendirilmesini sağlamaktır. Güneş
enerjisinin elektrik üretiminde kullanılması Son yıllarda güneş enerjisine ciddi an-
konusunda teknolojik gelişmeler yakından lamda yapılan yatırımların seviyesinde artışlar
takip edilecek ve uygulanacaktır. Güneş olduğu görülmektedir. 2010 yılında sadece 6
enerjisinden elektrik enerjisi elde edilmesini MW olan güneş enerjisi kurulu güç kapasite-
özendirmek üzere 5346 sayılı Kanunda ge- si özellikle 2015 yılından itibaren hızlıca art-
rekli değişiklikler yapılacaktır” şeklinde ifade maya başlamış ve son dört yıl içinde gelişme
edilmektedir (Topçu & Yünsel 2012: 32).
kaydederek 2018 yılına gelindiğinde 5.064
TÜBİTAK-Marmara Araştırma Mer- MW seviyesine yükseltmiştir. 2017 yılında en
kezi (MAM), İstanbul Büyükşehir Belediyesi büyük kapasite artışı yaşanmış ve bir önceki
ve İnosol Enerji işbirliği ile İkitelli’de kurulan yıla göre kurulu güç kapasitesini 2.588 MW
güneş enerjisi santrali, Türkiye’nin ilk güneş birden artırdığı anlaşılmaktadır. 2018 yılında
enerjisi santrali olup yerli ve yenilenebilir sahip olduğu kurulu güç ile Türkiye toplam
enerji kaynağı olan güneşi ekonomiye ka- kurulu gücünün %5,72’sini, üretiminin ise
zandırması anlamında büyük öneme sahip- %2,56’sını oluşturmaktadır. Türkiye’de 2019
tir. Tamamı yerli üretimle Türk mühendisler yılı sonu 40 lisanslı, 550 lisanssız olmak üzere
tarafından tasarlanan proje ile Türkiye güneş
kayıtlı santral sayısı 590’dır (Tablo 1). Türki-
enerji üreten ülkeler arasında yerini almak-
ye’de bulunan Güneş Enerji Santrallerinin
tadır. Söz konusu santralin kapasitesi 500
toplam kurulu gücü 6.688 MW’dır. 2019 yılın-
KW/h olmakla birlikte, proje kapsamında 2
da Güneş Enerji Santralleri ile 9.620.335.000
MW’lik yeni bir santral kurulması ve projenin
havaalanları, büyük alışveriş merkezleri gibi kilovatsaat elektrik üretimi yapılmıştır. Gü-
neş Enerji Santrallerinin Kurulu gücü toplam 19
yoğun elektrik tüketimi olan mekânlarda yay-
gınlaştırılması hedeflenmektedir. kurulu gücün % 6.98’ini oluşturmaktadır (ht-
tps://www.enerjiatlasi.com/gunes/, 2021). Bu
Türkiye’de enerjide dışa bağımlılığının değer enerji politikalarının doğru adımlarla
azaltılması ve enerjide arz güvenliğinin sağ-
ilerlediğini, yatırımcılarının bilinçlenerek ge-
lanması hedefleri doğrultusunda yenilene-
rek devlet destek programlarının da yardımı
bilir enerji kaynağı potansiyelini en yüksek
ile fosil yakıt kullanımlarının azaltılmasına
seviyede değerlendirme hedefi bulunmakta-
yönelik gelişmelerin göstergesidir.
dır. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında
güneş enerjisi potansiyeli açısından Türkiye Güneş Enerji Santralleri temelde iki
oldukça avantajlı bir coğrafyaya sahiptir. Tür- farklı yapı ile çalışır. Bunlar fotovoltaik sistem
kiye’nin avantajlı konumuna rağmen bugüne ve termal sistemdir. Fotovoltaik sistemde, gü-
kadar yatırımların beklenen düzeyde gerçek-
neşten gelen radrasyon, paneller vasıtası ile
leşmemesinin en önemli sebebi GES mali-
enerjiye çevrilmekte, elde edilen enerji inver-
yetlerinin geleneksel santrallerle rekabet ede-
ter cihazı ile kullanıma uygun hale getirilerek
bilecek düzeyde olmamasıdır. Son dönemde
kullanılmaktadır. Termal sistemlerde özel ay-
PV teknolojisindeki olumlu gelişmelerle bir-
likte sistem maliyetleri hızla düşmüş, üretim nalar vasıtası ile güneş ışınları belli bir nok-
YENİ TÜRKİYE 118/2021

verimlilikleri yükselmiştir. Maliyetlerdeki taya iletilmekte, bu noktada bulunan yağ, su


azalışa paralel olarak YEK Kanununda yapı- vb. sıvı ısıtılmakta, ısıtılan bu sıvı ile termik
lan değişiklikle PV üretimine uygulanan FIT sistemlerde olduğu gibi buhar basıncı vasıtası
oranlarının yükseltilmesi GES yatırımlarına ile mekanik enerji kinetik enerjiye çevrilmek-
olan ilgiyi artırmıştır. tedir.
Tablo 1: Türkiye’de Devrede Olan Güneş Enerji Santralleri
Santral Adı İl Firma Kurulu Güç
1) Karapınar YEKA-1 GES Konya Kalyon Güneş Enerjisi 65 MW (1000 MW)
2) Kayseri OSB Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Kayseri OSB 50 MW
3) Naturel Yenilenebilir Enerji GES Ankara Naturel Enerji 44 MW
4) Özkoyuncu Madencilik Balıkesir GES Balıkesir Özkoyuncu Madencilik 40 MW
5) Teksin Enerji GES Karaman Teksin Enerji 33 MW
6) Cıngıllı GES Niğde Cıngıllı Organik Tarım 26 MW
7) Küçükköy GES Antalya RES Anatolia Holding 19 MW
8) Alibeyhöyüğü Güneş Enerjisi Santrali Konya KHM Enerji 18 MW
9) Konya Karatay Kızören GES Konya Tekno Enerji 18 MW
10) Derinkuyu Güneş Enerjisi Santrali Nevşehir 17 MW
11) Alages Adilcevaz Güneş Enerjisi Santrali Bitlis Alages Elektrik Üretim 16 MW
12) Elazığ Kovancılar Güneş Enerji Santrali Elazığ 15 MW
13) Özmen 1 GES Muğla Ergün Enerji 14 MW (20 MW)
14) Konya Apa Güneş Enerjisi Santrali Konya Limak Enerji 13 MW
15) Taşkesiği GES Antalya Baltech Enerji 10 MW
16) Makascı Mühendislik GES Konya Makascı Mühendislik 10 MW
17) Büget GES K.maraş Uluder Elektrik 10 MW
18) Edikli GES Kayseri Edikli GES Enerji 10 MW
19) Renoe Acıpayam GES Denizli Erikoğlu Holding 10 MW
20) Tekno Ray Solar Cihanbeyli GES Konya Tekno Enerji 10 MW
21) Özgüçlü GES Adıyaman Özgüçlü Enerji 9,99 MW
22) MT GES Konya Akfen Enerji 9,98 MW
20
23) Yaysun GES Konya Akfen Enerji 9,98 MW
24) İota Güneş Enerji Santrali Malatya Akfen Enerji 9,95 MW
25) Omicron Engil 208 Güneş Enerjisi Sant- Van Akfen Enerji 9,95 MW
rali
26) Omicron Erciş Güneş Enerjisi Santrali Van Akfen Enerji 9,95 MW
27) PSİ Engil 207 Güneş Enerjisi Santrali Van Akfen Enerji 9,95 MW
28) ME-SE Güneş Enerjisi Santrali Konya Akfen Enerji 9,90 MW
29) Konya Afta GES Konya Afta Enerji 9,80 MW
30) RA Güneş Mardin Güneş Enerjisi Santrali Mardin RA Güneş Enerjisi 9,00 MW
31) Hamal Güneş Enerji Santrali Sivas YBT Enerji 9,00 MW
32) Astor Enerji Bozova GES Şanlıurfa Astor Enerji 8,97 MW(10.9667
MW)
33) Tekno Enerji Aydın Savcıllı GES Aydın Tekno Enerji 8,92 MW
34) Fernas 4 GES Burdur Fernas Enerji 8,42 MW (26 MW)
35) Kayseri Çiftlik Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Bayraktar İnşaat 8,40 MW
36) Afyon Dinar Güneş Enerji Santrali Afyon 8,00 MW
37) Altınekin Güneş Enerji Santrali Konya Tekno Ray Solar 8,00 MW
38) Entar Enerji Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Entar Enerji 8,00 MW
39) Solentegre GES Elazığ Akfen Enerji 8,00 MW
40) Yarışlı Güneş Enerji Santrali Burdur Zen Enerji 8,00 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

41) Sunergie Güneş Enerji Santrali Konya 7,98 MW


42) T Dinamik Enerji Konya Ereğli GES Konya T Dinamik Enerji 7,98 MW
43) Ventis Solar Park Kayseri Citus Power 7,92 MW
44) Büget Güneş Enerji Santrali K.maraş Karomod Madencilik 7,00 MW
45) Aksaray İncesu Köyü Güneş Enerji Sant- Aksaray 7,00 MW
rali
46) Enerjisa Karabük Güneş Enerji Santrali Karabük Enerjisa Elektrik 7,00 MW
47) Saçıkara Güneş Enerji Santrali Konya 7,00 MW
48) Silopi Güneş Enerjisi Santrali Şırnak Ciner Enerji 7,00 MW
49) Soğuksu Güneş Enerji Santrali Bursa 7,00 MW
50) Tekno Ray Solar Elazığ Güneş Enerji Elazığ Tekno Ray Solar 7,00 MW
Santrali
51) Fer Sa Salihli Dombaylı GES Manisa Fer Sa 6,99 MW(16.9676
MW)
52) Kayages Elektrik Güneş Enerji Santrali Konya Kayages Elektrik Üretim 6,94 MW
53) Kahramanmaraş Elbistan Güneş Enerji K.maraş 6,87 MW
Santrali
54) Niğde Bor Badak Güneş Enerjisi Santrali Niğde Niğde Bor Badak 6,68 MW
55) Yeşilvadi GES Denizli Akfen Enerji 6,61 MW
56) Bereket Enerji Denizli Lisanssız GES Denizli 6,10 MW
57) Asunim Solarpower Güneş Enerji Santrali Kayseri Asunim Enerji 6,00 MW
58) Hayges Enerji Güneş Enerji Santrali Kırıkkale 6,00 MW
59) Modern Tuana ve Taykar GES Batman 6,00 MW
60) Borusan EnBW Dayıcık Güneş Enerji Mersin Borusan EnBW Enerji 6,00 MW
Santrali
61) Konya Çumra Güneş Enerji Santrali Konya 5,91 MW
62) Karadona Güneş Enerji Santrali Konya 5,90 MW
63) Gülnar Güneş Enerji Santrali Mersin 5,75 MW
64) Serra Güneş Enerji Santrali Antalya Bolayır Enerji 5,60 MW
65) Diana Hotel Güneş Enerjisi Santrali Burdur Diana Hotel 5,60 MW
66) Mersin Gülnar Güneş Enerji Santrali Mersin T Dinamik Enerji 5,53 MW
67) T Dinamik Enerji Güneş Enerjisi Santrali Adana T Dinamik Enerji 5,47 MW 21
68) Özkoyuncu Madencilik Güneş Santrali Kayseri Özkoyuncu Madencilik 5,42 MW
69) Ekonova Güneş Enerji Santrali Ankara 5,00 MW
70) Niğde OSB Güneş Enerji Santrali Niğde Niğde OSB 5,00 MW
71) Aşkale Güneş Enerji Santrali Erzurum 5,00 MW
72) Alibey GES Konya SBD Enerji Üretim 5,00 MW
73) Aydın Çine Güneş Enerjisi Santrali Aydın 5,00 MW
74) Dalsan Enerji Tavas GES Denizli Dalsan Enerji 5,00 MW
75) EkoRE Konya Kulu GES Konya EkoRE Enerji 5,00 MW
76) Honaz Güneş Enerji Santrali Denizli Fina Enerji 5,00 MW
77) Omega Enerji Konya Karatay GES Konya Omega Enerji 5,00 MW
78) T Dinamik Niğde Gölcük GES Niğde T Dinamik Enerji 5,00 MW
79) Malatya İnönü Üni. Güneş Santrali Malatya Malatya İnönü Üniversi- 5,00 MW
tesi
80) Nar Solar Enerji GES Mersin Nar Solar Enerji 5,00 MW
81) Konar Enerji Konya Hadım GES Konya Konar Enerji 4,97 MW
82) Masa Madencilik Güneş Enerjisi Santrali Burdur Masa Madencilik 4,93 MW
83) Halk Enerji Erzurum GES Erzurum Halk Enerji 4,90 MW
84) Göksun Güneş Enerji Santrali K.maraş 4,82 MW
85) Enerjicom, Tempa ve Günsol GES Manisa 4,50 MW
86) Kilis Karamelik Köyü Akdemir ve Çolak Kilis Ali, Bekir ve Cuma Akd. 4,50 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

GES
87) Sarıl Doğal Enerji ve Ceyhan Enerji GES Adana Sarıl Doğal Enerji 4,50 MW
88) Has Çelik Güneş Santrali Kayseri Has Çelik 4,43 MW
89) Portsan Mermer Korkuteli GES Antalya Portsan Mermer 4,36 MW
90) İnan Güneş Enerji Santrali Malatya 4,13 MW
91) Ankara Bala Güneş Enerji Santrali Ankara 4,00 MW
92) Ede Yol Yapı Enerji ve Gülden GES Nevşehir Ede Yol Yapı Enerji 4,00 MW
93) Burdur Kozluca Güneş Enerji Santrali Burdur Konar Enerji 4,00 MW
94) Bayburt Güneş Enerjisi Santrali Bayburt Bayburt Belediyesi 4,00 MW
95) Besa Grup Haymana Güneş Enerji Sant- Ankara Besa İnşaat 4,00 MW
rali
96) Erciyes Enerji Üretim Güneş Enerjisi Kayseri Kayseri Büy. Belediyesi 4,00 MW
Santrali
97) Fina Enerji Acıpayam GES Denizli Fina Enerji 4,00 MW
98) Gönen Sargas, Matar ve Apollo GES Isparta 4,00 MW
99) Konar Enerji Çumra Erentepe GES Konya Konar Enerji 4,00 MW
100) Tiryaki Agro Mersin Çatı Üzeri GES Mersin Tiryaki Agro Gıda 4,00 MW
101) Burdur Tefenni GES Burdur Konar Enerji 3,96 MW
102) Karatay Gamages GES Konya Gamages 3,96 MW
103) Tekno Ray Solar Karapınar GES Konya Tekno Enerji 3,96 MW
104) Metbil Alüminyum Güneş Enerji Santrali Isparta Metbil Alüminyum 3,88 MW
105) Kıvanç 2 Güneş Enerji Santrali Mersin Ilgaz Elektrik 3,88 MW (35 MW)
106) Aydaş Güneş Enerji Santrali Ankara 3,68 MW
107) Mavi Yeşil Enerji GES Konya Mavi Enerji 3,42 MW
108) T Dinamik Osmaniye Bahçe GES Osmaniye T Dinamik Enerji 3,20 MW
109) Yapılcanlar Tarım Aksaray GES Aksaray Yapılcanlar Tarım 3,00 MW
110) Tomarza Söğütlü Köyü Güneş Enerji Kayseri 3,00 MW
Santrali
111) Başyazıcıoğlu Güneş Enerji Santrali Kayseri Başyazıcıoğlu Tekstil 3,00 MW
112) Arkopa Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri Arkopa Enerji 3,00 MW
22 113) Beyaz, Mavi, Energes 2 GES Ankara 3,00 MW
114) Energen, Solargen ve Gesun GES Ankara 3,00 MW
115) Akım Elektronik Güneş Enerji Santrali Niğde Akım Elektronik 3,00 MW
116) Ataken ve Nadir Güneş Enerji Santrali Kayseri 3,00 MW
117) Dpe Solar Kırıkkale GES Kırıkkale Dpe Solar 3,00 MW
118) Fit Enerji Denizli Çivril GES Denizli Fit Enerji 3,00 MW
119) Genç Enerji Güneş Enerji Santrali Konya Genç Enerji 3,00 MW
120) Göl, Hörç ve Akova Tuluk GES Mersin 3,00 MW
121) Merkür GES Kütahya 3,00 MW
122) Senirce Köyü Güneş Enerji Santrali Isparta Aksu Enerji 3,00 MW
123) Turkuaz Seramik Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Turkuaz Seramik 3,00 MW
124) BSN 2M Enerji Güneş Enerji Santrali Bilecik 2,98 MW
125) Uğur Trafo Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Uğur Trafo 2,96 MW
126) Zobalı Tarım Ürünleri Güneş Enerji Sant- Afyon Zobalı Tarım Ürünleri 2,93 MW
rali
127) Akım, Anadolu ve Molino GES Uşak 2,85 MW
128) Antek Enerji Güneş Enerji Santrali Burdur Antek Enerji 2,75 MW (6 MW)
129) Astürk Enerji Güneş Enerjisi Santrali Denizli Astürk Enerji 2,69 MW
130) Barla, Dönence ve MS Talaşoğlu GES Antalya 2,47 MW
131) Gündem Enerji Güneş Enerji Santrali Denizli Gündem Enerji 2,10 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

132) Halk Enerji Güneş Enerjisi Santrali Ankara Halk Enerji 2,08 MW
133) Dora Güneş Enerjisi Santrali Ankara 2,02 MW
134) Emin Oto Petrol GES Isparta Emin Oto Petrol 2,00 MW
135) Algiz Enerji ve Panel Enerji GES Konya Algiz Enerji ve Panel Enj. 2,00 MW
136) Adaağıl Güneş Enerji Santrali Konya 2,00 MW
137) Korkuteli ve Ulucak GES Antalya 2,00 MW
138) Irmak Oto İzmir Güneş Enerji Santrali İzmir 2,00 MW
139) Fethi ve Feyza GES Erzincan 2,00 MW
140) Gençler ve TS Solar GES Antalya 2,00 MW
141) Envar Enerji GES Ankara 2,00 MW
142) Antek Enerji GES Burdur 2,00 MW
143) Ambassador Antalya Güneş Enerji Sant- Antalya Ambassador Hotels 2,00 MW
rali
144) Ant Yapı Güneş Enerji Santrali Gaziantep Ant Yapıt 2,00 MW
145) Çayören Kinesis Güneş Enerjisi Santrali Eskişehir Çayören Kinesis 2,00 MW
146) DSİ Adıyaman Güneş Enerjisi Santrali Adıyaman DSİ 2,00 MW
147) Elmeks Maden ve Dekel Güneş Enerji Kayseri Elmeks Maden ve Dekel 2,00 MW
Santrali
148) Galyum Oraka Güneş Enerjisi Santrali Eskişehir Galyum Oraka 2,00 MW
149) Günsu ve Tay Elektrik Güneş Enerjisi Burdur Günsu ve Tay Elektrik 2,00 MW
Santrali
150) Kayges ve HSY Enerji Günej Enerjisi Kayseri Kayges ve HSY Enerji 2,00 MW
Santrali
151) Konak MHT Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri Konak ve MHT Enerji 2,00 MW
152) Leben ve Cıngıllı Organik Tarım GES Niğde Leben ve Cıngıllı Tarım 2,00 MW
153) RNT Enerji Güneş Enerjisi Santrali Niğde RNT Enerji 2,00 MW
154) Rofa Solar GES Burdur Rofa Solar 2,00 MW
155) Rumi GES Konya 2,00 MW
156) Sancak Enerji Aksaray İncesu GES Aksaray Sancak Enerji 2,00 MW
157) Tekno Ray Solar Kütahya GES Kütahya Tekno Ray Solar 2,00 MW
158) Türkan ve Mehmet Altun GES Kayseri Mehmet Altun 2,00 MW 23
159) Türkoğlu Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri Türkoğlu Enerji 2,00 MW
160) Kentsite İnşaat Güneş Enerjisi Santrali Ankara Kentsite İnşaat 2,00 MW
161) Enerjisa Bandırma Güneş Enerji Santrali Balıkesir Enerjisa 1,99 MW
162) Esan Eczacıbaşı Güneş Enerji Santrali Afyon 1,99 MW
163) Kamanlıoğlu Enerji Güneş Enerjisi Sant- Kayseri Kamanlıoğlu Enerji 1,98 MW
rali
164) Beşiktaş ve Kadıköy Güneş Enerjisi Sant- Nevşehir 1,97 MW
rali
165) Özkardeş Enerji Köprübaşı GES Kayseri Özkardeş Enerji 1,96 MW
166) DY Enerji Güneş Enerji Santrali Antalya DY Enerji 1,92 MW
167) Salur ve HK Solar Güneş Enerji Santrali Antalya Salur ve HK Solar 1,92 MW
168) Kayaoğlu Güneş Enerji Santrali Gaziantep Kayaoğlu Dış Ticaret 1,89 MW
169) Aksu Enerji Kayı Köyü Güneş Enerji Isparta Aksu Enerji 1,88 MW (2.881
Santrali MW)
170) Ozan Solar ve Asya GES Isparta 1,88 MW
171) Yapraklı ve Kurşunlu GES Çankırı 1,86 MW
172) Işıkyuvar Enerji Güneş Enerjisi Santrali Antalya Işıkyuvar Enerji 1,84 MW
173) Özden Güneş Enerji Santrali Antalya Özden Enerji 1,84 MW
174) Beren Altonova Enerji Güneş Enerjisi K.maraş Beren ve Altonova Enerji 1,82 MW
Santrali
YENİ TÜRKİYE 118/2021

175) Enton Beton Güneş Enerjisi Tesisi Eskişehir Enton Beton 1,82 MW
176) Günyüzü Güneş Enerjisi Santrali Eskişehir 1,76 MW
177) Aytar Enerji Güneş Enerji Santrali Antalya Aytar Enerji 1,62 MW
178) Erham Enerji Isparta Güneş Enerji Sant- Isparta Erham Enerji 1,54 MW
rali
179) Adana Çimento Güneş Enerji Santrali Adana OYAK 1,48 MW
180) Kayseri Şeker Fabrikası GES Kayseri Kayseri Şeker Fabrikası 1,43 MW
181) Agrolive Tarım Güneş Enerjisi Santrali Manisa Agrolive Tarım 1,27 MW
182) Antalya Arena Güneş Enerjisi Santrali Antalya GSGM 1,24 MW
183) Ersun Enerji Fethiye GES Muğla Ersun Enerji 1,22 MW
184) Prokon ve Ekon Güneş Enerji Santrali Ankara Prokon A.Ş. 1,10 MW
185) Galyum Enerji Güneş Enerjisi Santrali Ankara Galyum Enerji 1,04 MW
186) Niğde İl Özel İdaresi Güneş Enerji Sant- Niğde Niğde İl Özel İdaresi 1,03 MW
rali
187) Germencik Tavuk Çiftliği Güneş Santrali Aydın Tuncer Hakan Çakaloğlu 1,00 MW
188) Seva Güneş Enerji Santrali Adıyaman 1,00 MW
189) Olca Salça Bursa GES Bursa 1,00 MW
190) Ervan İnşaat Güneş Enerji Santrali Kilis Ervan İnşaat 1,00 MW
191) Dimer Mermer Güneş Enerjisi Santrali Diyarbakır Dimer Mermer 1,00 MW
192) Parksolar Enerji GES Konya Parksolar Enerji 1,00 MW
193) Reysaş Adana Güneş Enerji Santrali Adana 1,00 MW
194) Süksün GES Kayseri 1,00 MW
195) Yayla Agro Gıda GES Mersin Yayla Agro Gıda 1,00 MW
196) Abdioğulları Plastik GES Adana Abdioğulları Plastik 1,00 MW
197) Nurettin Dokumacı GES K. maraş 1,00 MW
198) Özipek GES Mersin 1,00 MW
199) Ütopya Enerji Urla Güneş Enerji Santrali Samsun Ütopya Enerji 1,00 MW
200) Antalya Döşemealtı Güneş Enerjisi Sant� - Antalya Antalya B. Belediyesi 1,00 MW
rali
201) Sume Mühendislik GES Antalya Sume Mühendislik 1,00 MW
202) Faik Akdemir Güneş Enerji Tesisi Kilis Faik Akdemir 1,00 MW
24
203) Saray Tarım Güneş Enerji Santrali Kayseri 1,00 MW
204) Terram Enerji GES Antalya 1,00 MW
205) Osman Toprak GES Antalya 1,00 MW
206) Işıklar GES Afyon 1,00 MW
207) Trakya Rüzgar GES İzmir 1,00 MW
208) Yunt Enerji GES İzmir 1,00 MW
209) Osmanlı Solar GES Ankara 1,00 MW
210) Bozkurt GES Denizli 1,00 MW
211) Niğde Ada Harita Güneş Enerjisi Santrali Niğde Ada Harita 1,00 MW
212) Adıyaman Gölbaşı GES Adıyaman Ahmet Dağılmış 1,00 MW
213) AGM Sağlık Güneş Enerjisi Santrali Kayseri AGM Sağlık 1,00 MW
214) Aksu Enerji Güneş Enerji Santrali Isparta Aksu Enerji 1,00 MW
215) Antsa Enerji Güneş Enerjisi Santrali Antalya Antsa Enerji 1,00 MW
216) Beşler Tekstil Güneş Santrali Kayseri Beşler Tekstil 1,00 MW
217) Çağlayan Plastik Güneş Enerjisi Santrali İzmir Çağlayan Plastik 1,00 MW
218) Çalık Enerji Polatlı Güneş Enerji Santrali Ankara Çalık Enerji 1,00 MW
219) Çavuşoğlu Demir Çelik GES Kayseri 1,00 MW
220) Ceges Elektrik Üretim GES Ankara Ceges Elektrik Üretim 1,00 MW
A.Ş.
221) Cemile Bingül Güneş Enerji Santrali Mersin Cemile Bingül 1,00 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

222) Cengiz Enerji Günej Enerjisi Santrali Konya Cengiz Enerji 1,00 MW
223) Cora Enerji Güneş Enerji Santrali Ankara Cora Enerji 1,00 MW
224) CTN Enerji Güneş Enerjisi Santrali Antalya CTN Enerji 1,00 MW
225) Damistay GES Gaziantep 1,00 MW
226) Ege Sarıoğlan GES Kayseri Ege Sarıoğlan 1,00 MW
227) Ekos Enerji Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Ekos Demir Çelik Enerji 1,00 MW
228) Ekosinerji Güneş Enerji Santrali Balıkesir Ekosi Enerji 1,00 MW
229) Enpov Enerji Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Enpov Enerji 1,00 MW
230) Fit Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri Fit Enerji 1,00 MW
231) Globaltürk Güneş Enerjisi Santrali Ankara Globaltürk 1,00 MW
232) Güres Tavukçuluk Güneş Enerji Santrali Manisa Güres Tavukçuluk 1,00 MW
233) Jantsa Güneş Santrali Aydın Jantsa 1,00 MW
234) Kapusuz Güneş Enerji Tesisi Kayseri 1,00 MW
235) Karamelik Köyü Hatabay GES Kilis Erkan Hatabay 1,00 MW
236) Karasu GES Gaziantep Mustafa Karasu 1,00 MW
237) Kehrüba Enerji Güneş Enerjisi Santrali Niğde Kehrüba Enerji 1,00 MW
238) Koztek Mühendislik Güneş Enerjisi Sant�- Antalya Koztek Mühendislik 1,00 MW
rali
239) Mehmet Düzel GES Konya 1,00 MW
240) Meriç Güneş Enerji Santrali Çanakkale Fatma Deniz Meriç 1,00 MW
241) NHT Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri NHT Turizm Tekstil 1,00 MW
Enerji
242) Onday Enerji Güneş Enerji Santrali Afyon Onday Enerji 1,00 MW
(GES)
243) Oylum Bisküvi Güneş Santrali Kayseri Oylum Bisküvi 1,00 MW
244) Öz İnşaat Güneş Enerji Santrali Isparta Öz İnşaat ve Tic. 1,00 MW
245) Pinema Film Güneş Enerjisi Santrali Afyon Pinema Film 1,00 MW
246) Poven Enerji Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Poven Enerji 1,00 MW
247) Seferoğlu Elektrik Güneş Enerjisi Santrali Kayseri Seferoğlu Elektrik 1,00 MW (10 MW)
248) Silteks Tekstil Güneş Enerji Santrali Kayseri Silteks Tekstil 1,00 MW
249) Sivas İl Özel İdaresi ESK GES Sivas Sivas İl Özel İdaresi 1,00 MW 25
250) Smart Solar Kayseri Güneş Enerjisi Tesisi Kayseri Smart Solar 1,00 MW
251) Söğütlüözü Güneş Enerjisi Santrali Eskişehir 1,00 MW
252) Taşlıgöl Elektrik Güneş Enerji Santrali Aksaray Taşlıgöl Elektrik 1,00 MW
253) Türkmen Akaryakıt GES Gaziantep Türkmen Akaryakıt 1,00 MW
254) Türkmen İplik Güneş Enerji Santrali Kayseri Türkmen A.Ş. 1,00 MW
255) Yeditepe Üniversitesi GES İstanbul Yeditepe Üniversitesi 1,00 MW
256) Yılmazlar Madencilik Güneş Enerji Sant- Kütahya Yılmazlar Madencilik 1,00 MW
rali
257) Zahit Solar Güneş Enerji Santrali Adana 1,00 MW
258) Emrullah Er GES Karaman 1,00 MW
259) Er-Buz Ereğli Soğuk Hava Deposu GES Konya Ereğli Soğuk Hava De- 1,00 MW
posu
260) Cerrahi Eğitim İnşaat GES Karaman Cerrahi Eğitim İnşaat 1,00 MW
261) Erden Enerji Güneş Enerji Santrali Kütahya Erden Enerji 1,00 MW
262) Lifos GES Kayseri 1,00 MW
263) Hayran Enerji GES Elazığ Yusuf Hayran 1,00 MW (1.9619
MW)
264) Menderes Boynuuzun Güneş Enerji Sant�- Çorum Menderes Boynuuzun 1,00 MW
rali
265) Polatlı Güneş Enerji Santrali Ankara Metag, Yenigün 1,00 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

266) Güler Soğuk Hava Deposu GES Isparta Afyon Otomotiv İnşaat 1,00 MW
267) Altunges GES Kayseri Altunges Enerji 1,00 MW
268) Eksun Enerji Güneş Santrali Karaman Eksun Enerji Üretim 0,99 MW
269) Halis Cem Enerji Güneş Enerji Santrali Karaman Halis Cem Enerji 0,99 MW
270) Ecoturca Adıyaman Güneş Enerji Santrali Adıyaman Ecoturca 0,99 MW
271) Dehlevi Petrol Adıyaman GES Adıyaman Dehlevi Petrol Harfiyat 0,99 MW
272) AKS Güneş Enerjisi Santrali Manisa 0,99 MW
273) Attalos Güneş Enerji Santrali Manisa Hun Yapı Enerji Grubu 0,99 MW
274) Erkal Elektrik Güneş Enerji Santrali Erzurum Erkal Elektrik 0,99 MW
275) Her-İş İnşaat Güneş Enerji Santrali Erzurum Her-İş İnşaat 0,99 MW
276) HYT Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri HYT Enerji 0,99 MW
277) Karaman Belediyesi GES Karaman Karaman Belediyesi 0,99 MW
278) Tuğba Kuruyemiş Güneş Enerjisi Santrali Denizli Tuğba Kuruyemiş 0,99 MW
279) Gürsel Öztürkmen Güneşten Elektrik Gaziantep Gürsel Öztürkmen 0,99 MW
Üretimi
280) Minya Tarım Gıda GES Manisa Minya Tarım Gıda 0,98 MW
281) Helios Elte Güneş enerji Santrali Afyon 0,98 MW
282) Sarar-Ilgazlar Eskişehir Geri Dönüşüm Eskişehir 0,97 MW (5.967
GES MW)
283) Paf Enerji Güneş Enerji Santrali Antalya Paf Enerji Tarım 0,97 MW
284) İskur Tekstil Güneş Enerji Santrali K. maraş İskur Tekstil ve Enerji 0,97 MW
285) Ah-Fer GES Mersin 0,97 MW
286) Masfen GES Isparta Masfen İnşaat Enerji 0,96 MW
287) Akbulut Güneş Enerjisi Santrali Ankara Akbulut 0,95 MW
288) Kaplan Güneş Enerji Santrali Adıyaman Gafur Kaplan 0,94 MW
289) Osman Altınkaynak Güneş Enerjisi Tesisi Kayseri Cevahir Grubu 0,94 MW
290) Ülkü Meyvecilik GES Denizli Ülkü Meyvecilik 0,92 MW
291) Kusay Enerji Güneş Enerjisi Tesisi K. maraş Kusay Enerji 0,91 MW
292) Nadir Nacar Enerji Güneş Enerjisi Sant- K. maraş Nadir Nacar Enerji 0,91 MW
rali
26 293) Erkan Enerji Güneş Enerjisi Santrali - Kayseri Erkan Enerji 0,91 MW
GES
294) KLC Enerji Güneş Enerjisi Santrali - GES Kayseri KLC Enerji 0,91 MW
295) Ravaber Güneş Enerji Santrali Kayseri Ravaber Yalıtım 0,91 MW
296) Değirmen İnşaat GES Burdur Değirmen İnşaat 0,90 MW
297) Defne Tarım Tire Güneş Enerji Santrali İzmir Defne Tarım 0,90 MW
298) Mustafa Erdoğan Soğuk Hava Deposu Antalya 0,90 MW
GES
299) Altan Plastik GES Manisa Altan Plastik 0,90 MW
300) Denaş Yenilenebilir Enerji GES Burdur 0,90 MW
301) Emta Kablo Güneş Enerjisi Santrali Osmaniye Emta Conductor 0,90 MW
302) Denizli Pamukçu Enerji GES Denizli Pamukçu Enerji 0,89 MW
303) Erikoğlu Özel Sağlık GES Denizli Erikoğlu Holding 0,89 MW
304) Galata Renova Güneş Enerjisi Santrali Denizli Galata Renova Energy 0,89 MW
305) Pozitif Enerji Denizli Bozkurt GES Denizli Fit Enerji 0,89 MW
306) Dinar Solar Güneş Enerjisi Santrali Afyon 0,88 MW
307) Ecosolar GES Afyon Galata Renova Energy 0,88 MW
308) Boro Enerji Kemalpaşa Güneş Enerji İzmir Boro Enerji 0,88 MW
Santrali
309) Hicaz ve Hodul Enerji GES Konya Hicaz ve Hodul Enerji 0,88 MW
310) Rana Yumurta Güneş Enerjisi Santrali Konya Rana Tarım 0,86 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

311) TSE Kocaeli Güneş Enerjisi Santrali Kocaeli TSE 0,86 MW


312) Bahri Coşkun Yapı GES Kayseri Bahri Coşkun Yapı 0,85 MW
313) Gülbahçem GES Kayseri 0,85 MW
314) Tahir Yüce GES Elazığ 0,85 MW
315) Beybi Plastik Bursa Güneş Enerjisi Sant- Bursa Beybi Plastik 0,85 MW
rali
316) Konya OSB (KOS) Güneş Enerjisi Sant- Konya Konya OSB 0,85 MW
rali
317) Söke Yağ Güneş Enerji Santrali Aydın Söke Yağ 0,85 MW
318) Eshot Gediz Atölyesi Güneş Enerji Sant- İzmir İzmir B. Belediyesi 0,84 MW
rali
319) Reysaş Lojistik Güneş Enerjisi Santrali İzmir Reysaş Lojistik 0,81 MW
320) Pakmil Yağ Sanayi GES Adana Pakmil Yağ Sanayi 0,81 MW
321) Gün Gıda Güneş Enerjisi Santrali Denizli Gün Gıda ve İhtiyaç 0,79 MW
322) Teknologis Güneş Enerji Santrali Ankara Teknologis 0,77 MW
323) Tenova Enerji Güneş Enerji Santrali Kayseri Tenova Enerji Üretim 0,76 MW
324) Emrel Enerji GES Yozgat Emrel Enerji 0,75 MW
325) Practica Enerji Güneş Enerji Santrali Yozgat Practica Enerji 0,75 MW
326) M32S Enerji Güneş Enerjisi Santrali Isparta M32S Enerji Üretim 0,75 MW
327) Tekno Endüstri GES Ankara Tekno Enerji 0,72 MW
328) Balres Elekrik Üretim Güneş Enerjisi Denizli Fina Enerji 0,70 MW
Santrali
329) Orhem İnşaat GES Kayseri Orhem İnşaat 0,69 MW
330) Melikgazi Yıldırım Beyazıt Pazaryeri GES Kayseri Melikgazi Belediyesi 0,68 MW
331) Tema Trend Gayrimenkul GES Karabük Tema Trend Gayrimenkul 0,67 MW
332) Cumhuriyet Sucukları GES Afyon Cumhuriyet Sucukları 0,67 MW
333) Beyhan Enerji Güneş Enerji Santrali Isparta Beyhan Enerji 0,66 MW
334) Tariş Çiğli Güneş Enerji Santrali İzmir Tariş Zeytin 0,65 MW
335) Winsa Kocaeli Güneş Enerji Santrali Kocaeli Winsa 0,65 MW
336) Ekinözü Güneş Enerji Santrali K.maraş Akdemir Kömür Maden 0,61 MW 27
337) DİSKİ Gözeli Havzası Güneş Enerji Diyarbakır Diyarbakır B. Belediyesi 0,60 MW
Santrali
338) Fora Zeytin Havran Güneş Enerji Santrali Balıkesir Fora Zeytin 0,60 MW
339) Umse GES Ankara 0,60 MW
340) Uzman Çatı GES Denizli 0,60 MW
341) Raftürk Dilovası Güneş Enerjisi Santrali Kocaeli Raftürk 0,60 MW
- GES
342) Gülen Mantar Gaziantep Güneş Enerji Gaziantep Gülen Mantar 0,57 MW
Santrali
343) Durdaşlar Çatı GES Antalya 0,55 MW
344) Fartaş Mühendislik Enerji GES Denizli Fartaş Mühendislik Enerji 0,54 MW
345) Solarpur Güneş Enerjisi Santrali Isparta Solarpur Güneş Enerji 0,52 MW
Sist.
346) Detay Mermer Güneş Enerjisi Santrali Antalya Detay Mermer 0,51 MW
347) Onurlu Karaman Güneş Enerjisi Santrali Karaman 0,50 MW
348) Eryavuz Enerji Yatağan GES Muğla Eryavuz Enerji 0,50 MW
349) Solar Dinamik Güneş Enerji Santrali Ankara Solar Dinamik 0,50 MW
350) Kırşehir GES Kırşehir 0,50 MW
351) Doğan SHD GES Antalya 0,50 MW
352) Gündoğdu Çatı GES Burdur 0,50 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

353) Akmkent Güneş Enerjisi Santrali - GES Adıyaman Akmkent Enerji 0,50 MW
354) Cem İplik Güneş Santrali K. maraş Cem İplik 0,50 MW
355) Cevahir Mobilya Güneş Enerji Santrali Kayseri Cevahir Grubu 0,50 MW
356) Dağpen Plastik Güneş Enerjisi Santrali Adıyaman Dağpen Plastik 0,50 MW
357) Ege Orman Vakfı Güneş Santrali İzmir Ege Orman Vakfı 0,50 MW
358) Erikoğlu Holding Güneş Santrali Denizli Erikoğlu Holding 0,50 MW
359) GBI Dış Ticaret Güneş Enerjisi Santrali Kayseri GBI Dış Ticaret 0,50 MW
360) İkitelli Termal Güneş Enerji Santrali İstanbul 0,50 MW
361) Karataş Enerji Güneş Enerji Santrali Muğla Karataş Enerji 0,50 MW
(GES)
362) Kendirci Enerji GES Gaziantep 0,50 MW
363) Konya Yaysun GES Konya Akfen Enerji 0,50 MW
364) Kulaksızoğlu GES Kırşehir Emrah Kulaksız 0,50 MW
365) Solentegre ve Karine Lisanssız GES Elazığ Akfen Enerji 0,50 MW (1 MW)
366) Süral Su Manavgat Güneş Enerji Santrali Antalya Süral Su 0,50 MW
367) Kaman Belediyesi Güneş Enerjisi Santrali Kırşehir Kaman Belediyesi 0,50 MW
368) Gaziantep Köseoğlu Çiftliği GES Gaziantep Şıh Mehmet Köse 0,50 MW
369) Kıvanç Tekstil Güneş Enerji Santrali Adana Kıvanç Tekstil 0,50 MW
370) Tad Piliç Güneş Santrali Gaziantep Tad Piliç 0,50 MW
371) Marka Grup Güneş Enerji Santrali Sivas Marka Grup 0,50 MW
372) Karaman İl Özel İdaresi Güneş Enerji Karaman Karaman İl Özel İdaresi 0,50 MW
Santrali
373) Alkor Alüminyum Güneş Enerjisi Santrali İzmir Alkor Alüminyum 0,50 MW
374) ÇMS Çavuş Metal Tekstil GES K. maraş ÇMS Çavuş Metal Tekstil 0,50 MW
375) Kemalpaşa OSB Güneş Enerji Santrali İzmir Kemalpaşa OSB 0,50 MW
376) Kırteks Tekstil Güneş Santrali K.maraş Kırteks Tekstil 0,50 MW
377) Mercan Mermer GES Burdur Portsan Mermer 0,50 MW
378) Emel Elektrik GES Edirne Emel Elektrik 0,49 MW
379) Karşıyaka Belediyesi Güneş Tarlası İzmir Karşıyaka Belediyesi 0,49 MW
380) Mustafa Albayrak Güneş Enerjisi Santrali Antalya Mustafa Albayrak 0,49 MW
28
381) Tire Organize Sanayi Bölgesi GES İzmir Tire OSB 0,49 MW
382) Gando Güneş Enerji Santrali - GES Gaziantep Gando Enerji 0,49 MW
383) Resman Cam Güneş Enerjisi Santrali Samsun Resman Cam 0,49 MW
384) Eren Tarım Güneş Enerjisi Santrali Mersin Eren Tarım 0,48 MW
385) Akmo Aksesuar Orman Ürünleri GES Kayseri Cevahir Grubu 0,48 MW
386) Afyon Su ve Kanalizasyon Mdl. GES Afyon Afyon Belediyesi 0,48 MW
387) Tekin Karo GES Çorum 0,48 MW
388) Mumcu Teneke Güneş Enerjisi Santrali Balıkesir Mumcu Teneke 0,48 MW
389) Eczacıbaşı Esan Güneş Santrali Muğla Eczacıbaşı Esan 0,47 MW
390) Cihan PVC Adıyaman GES Adıyaman Cihan PVC İnş. 0,47 MW
391) Efe Endüstri Güneş Enerji Santrali İzmir Efe Endüstri 0,47 MW
(GES)
392) Gebze Güzeller OSB Güneş Enerjisi Te- Kocaeli Güzeller OSB 0,47 MW
sisi
393) Diyarbakır Sümerpark GES Diyarbakır Diyarbakır B. Belediyesi 0,46 MW
394) Karamanoğlu Mehmet Bey Üni. GES Karaman KMÜ 0,46 MW
395) CW Enerji Antalya Güneş Enerji Santrali Antalya CW Enerji 0,46 MW
396) Teknopark İstanbul Güneş Santrali İstanbul Teknopark İstanbul 0,46 MW
397) Meyso Tarım Güneş Enerji Santrali Isparta Meyso Tarım 0,45 MW
398) Adilcevaz Belediyesi Güneş Enerjisi Sant- Bitlis Adilcevaz Belediyesi 0,44 MW
rali
YENİ TÜRKİYE 118/2021

399) İzmir Atatürk OSB Güneş Santrali İzmir İzmir Atatürk OSB 0,44 MW
400) Kamer Tekstil Güneş Enerji Santrali K. maraş Kamer Tekstil 0,44 MW
401) Tariş GES Aydın 0,44 MW
402) Viessmann Güneş Enerjisi Santrali Manisa Viessmann 0,43 MW
403) Samlı Solar Güneş Enerji Santrali Gaziantep Samlı Solar 0,43 MW
404) Şişman Yumurta Ankara GES Ankara Büyük Şişmanlar Yumurta 0,42 MW
405) Doğan Soğuk Hava Deposu GES Antalya Doğan Soğuk Hava Dep. 0,42 MW
406) Tunay Gıda Güneş Enerjisi Santrali Erzincan 0,41 MW
407) Egetad Gıda Manisa Güneş Enerji Sant�- Manisa Egetad Gıda 0,40 MW
rali
408) 07 Pan-El-San Pano Güneş Enerji Sant- Antalya 07 Pan-El-San Pano 0,40 MW
rali
409) Afyon Ticaret ve Sanayi Odası GES Afyon Afyon TSO 0,40 MW
410) Ahmet Nizipoğlu GES Gaziantep Ahmet Nizipoğlu 0,40 MW (0.901
MW)
411) Aydoğanlar Oto Lastik Güneş Enerjisi Konya Aydoğanlar Oto Lastik 0,40 MW
Santrali
412) Cemer Kent Ekipmanları GES İzmir Cemer Kent Ekipmanları 0,40 MW
413) Gediz Üniversitesi Güneş Enerji Santrali İzmir Gediz Üniversitesi 0,40 MW
414) GTC Dış Ticaret Adıyaman GES Adıyaman GTC Dış Ticaret 0,40 MW
415) Gürkan Mobilya Güneş Santrali Kayseri Gürkan Mobilya 0,40 MW
416) Sivrice Arıtma Güneş Enerji Santrali Elazığ Elazığ İl Özel İdaresi 0,40 MW
417) Alyans Yaş Sebze Meyve GES Antalya Alyans Yaş Sebze Meyve 0,39 MW
418) Akbulgur Gıda Güneş Enerjisi Santrali Adıyaman Akbulgur Gıda 0,38 MW
419) Granit Dayanıklı Tüketim GES İzmir Granit Dayanıklı Tüketim 0,38 MW
420) Özkırıcı Gıda Aydın GES Aydın 0,37 MW
421) Ak İmpeks Tarım Güneş Enerji Santrali Aydın Ak İmpeks Tarım 0,37 MW
422) Maysa Madeni Eşya GES Kayseri 0,36 MW
423) Aydın Plastik Güneş Santrali Sivas Aydın Plastik 0,36 MW
424) Megawatt Enerji Acıpayam GES Denizli Megawatt Enerji 0,36 MW
425) Kuzköy Sulama Kooperatifi Solarpark Burdur 0,35 MW 29
426) Ankara GES Ankara 0,35 MW
427) Onurlu Soğuk Hava GES Isparta Onurlu Soğuk Hava 0,35 MW
428) Atsco Enerji Güneş Enerjisi Santrali Denizli Atsco Enerji 0,35 MW
429) Öz-Ak GES Ankara 0,35 MW
430) Van YYÜ Güneş Enerji Santrali Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi 0,35 MW
431) Özyeğin Üniversitesi Güneş Santrali İstanbul Fina Enerji 0,35 MW
432) Malatya Trambus Bakım İstasyonu GES Malatya Malatya B. Belediyesi 0,35 MW
433) Bozyaka Pazaryeri Güneş Enerji Santrali İzmir Karabağlar Belediyesi 0,34 MW
434) Eminsu Güneş Enerji Santrali Kayseri 0,32 MW
435) Sapmaz Soğuk Hava Deposu GES Antalya Sapmaz Soğuk Hava 0,31 MW
Dep.
436) Zeki Alan GES Mardin 0,30 MW
437) 41 Burda AVM Güneş Enerjisi Santrali Kocaeli 0,30 MW
438) Pado Dondurma Güneş Enerji Santrali Erzurum Pado Dondurma 0,30 MW
439) Meysak Soğuk Hava Deposu GES Antalya Meysak Soğuk Hava 0,30 MW
Dep.
440) Arüv Peyzaj Güneş Enerji Tesisi Antalya Arüv Peyzaj 0,30 MW
441) Bornova Belediyesi GES İzmir Bornova Belediyesi 0,30 MW
442) Çavsa Güneş Enerjisi Santrali Karaman 0,30 MW
443) Ömer Ünal Güneş Enerjisi Santrali | Antalya Ömer Ünal 0,30 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

GES
444) Hacıyusuflar Güneş Santrali Malatya Malatya B. Belediyesi 0,29 MW
445) Salihli Karakoç Gübre GES Manisa Karakoç Gübre 0,28 MW
446) Blok Bims Güneş Santrali Nevşehir Blok Bims 0,28 MW
447) Gazi Teknopark Güneş Santrali Ankara Gazi Teknopark 0,26 MW
448) Burdur Anadolu Yemek Fabrikası GES Burdur Burdur Anadolu Yemek 0,26 MW
Fb
449) Hatay Önesa AVM Güneş Enerjisi Sant�- Hatay Önasa AVM 0,26 MW
rali
450) KOSKİ Güneş Enerjisi Santrali Konya Konya B. Belediyesi 0,25 MW
451) Antakya Ottoman Otel Güneş Enerjisi Hatay Ottoman Palace 0,25 MW
Santrali
452) Çorum OSB Güneş Enerji Santrali Çorum Çorum OSB 0,25 MW
453) Büyükkabaca Belediyesi Güneş Enerji Isparta Büyükkabaca Belediyesi 0,25 MW
Santrali
454) Tekkeli Güneş Enerji Santrali Gaziantep 0,25 MW
455) Antalya Havalimanı GES Antalya 0,25 MW
456) Bartın Güneş Enerjisi Tesisi Bartın Bartın İl Özel İdaresi 0,25 MW
457) Dalaman Havalimanı GES Muğla 0,25 MW
458) Metges Burdur GES Burdur Metges Enerji 0,25 MW (6 MW)
459) Odaş Şanlıurfa Güneş Enerji Santrali Şanlıurfa Odaş Enerji 0,25 MW
460) Atea Ambalaj Güneş Enerji Santrali Balıkesir Atea Ambalaj 0,25 MW
461) Tekman Metal Güneş Enerji Santrali Amasya Tekman Metal 0,25 MW
462) Ömer Çolak Elbeyli Güneş Enerji Santrali Kilis Ömer Çolak 0,24 MW
463) Bademli Kooperatifi GES İzmir Bademli Tarım Koopera- 0,24 MW
tifi
464) Büyükçekmece Gölü Yüzer GES İstanbul İstanbul B. Belediyesi 0,24 MW
465) Dicle Üniversitesi Güneş Enerjisi Santrali Diyarbakır Dicle Üniversitesi 0,24 MW
466) GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma Diyarbakır GAPUTAEM 0,24 MW
GES
467) Samulaş Güneş Enerjisi Santrali Samsun Samsun B. Belediyesi 0,24 MW
30
468) Kuzucu Tarım Ereğli Güneş Enerji Sant- Konya Kuzucu Tarım Ürünleri 0,23 MW
rali
469) Çorum Ticaret ve Sanayi Odası GES Çorum Çorum TSO 0,23 MW
470) Mahmutoğulları GES Bitlis 0,23 MW
471) Yükseller A.Ş. Güneş Enerjisi Santrali Bitlis Yükseller A.Ş. 0,23 MW
472) Timay Tempo Güneş Enerji Tesisi Amasya Timay Tempo A.Ş. 0,22 MW
473) Ali Süreyya Perçin Tavuk Çiftliği GES İzmir Ali Süreyya Perçin 0,22 MW
474) Özlüce Atıksu Arıtma Güneş Santrali Bursa Bursa B. Belediyesi 0,22 MW
475) Sultar Tarım GES Aydın Sultar Tarım Ürünleri 0,21 MW
476) Şakrak GES Manisa 0,21 MW
477) Van Arısu Güneş Enerjisi Santrali Van Boydak Enerji 0,21 MW (45 MW)
478) Akalp Güneş Enerji Santrali K. maraş 0,21 MW
479) Katip Çelebi Üniversitesi GES İzmir Katip Çelebi Üniversitesi 0,20 MW
480) MNF Plastik Güneş Enerjisi Santrali Kayseri MNF Plastik 0,20 MW
481) Aktaş Soğuk Hava Deposu GES Antalya Aktaş Soğuk Hava De- 0,20 MW
posu
482) Philip Morris Güneş Enerji Santrali İzmir Philip Morris 0,20 MW
483) Kütahya İl Özel İdaresi GES Kütahya Kütahya İl Özel İdaresi 0,20 MW
484) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı GES Ankara 0,20 MW
485) Oralsan Kırşehir Güneş Enerji Santrali Kırşehir Oralsan Makina 0,20 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

486) Mehmet Yanık Tarım Gıda GES Antalya Mehmet Yanık Tarım 0,20 MW
Gıda
487) Yeşilyurt GES Antalya 0,20 MW
488) Aksaray Belediyesi Güneş Enerji Santrali Aksaray Aksaray Belediyesi 0,20 MW
489) Altınyayla Güneş Enerjisi Santrali - GES Sivas Sivas İl Özel İdaresi 0,20 MW
490) Amasya Üniversitesi Güneş Enerjisi Tesisi Amasya Amasya Üniversitesi 0,20 MW
491) Lebit Enerji Güneş Enerji Tesisi Siirt Lebit Enerji 0,20 MW
492) Medaş Elektrik Güneş Santrali Konya Medaş Elektrik 0,20 MW
493) Sırma Halı Güneş Enerjisi Tesisi Gaziantep Sırma Halı 0,20 MW
494) Ak Akar Tarım Ürünleri GES Manisa Ak Akar Tarım Ürünleri 0,20 MW
495) Tekyılmaz Gıda Güneş Enerjisi Santrali Adıyaman Tekyılmaz Gıda 0,19 MW
496) Bayraklı Ekrem Akurgal Yaşam Parkı İzmir İzmir B. Belediyesi 0,19 MW
GES
497) Aksoy Taban Denizli Güneş Enerji Sant- Denizli Aksoy Taban İmalat 0,19 MW
rali
498) Aksoy Taban Denizli Güneş Enerjisi Sant- Denizli Aksoy Taban 0,19 MW
rali
499) Shell Bepet Petrol Güneş Enerjisi Santrali Antalya Bepet Petrol 0,18 MW
500) Çanakkale Papağan Gıda Güneş Enerji Çanakkale Papağan Gıda 0,18 MW
Santrali
501) Hibrid Otomotiv GES Bursa 0,18 MW
502) DSİ 18. Bölge Mdl. Güneş Enerjisi S. Isparta DSİ 0,18 MW
503) Nevşehir Belediyesi Güneş Enerjisi Sant- Nevşehir Nevşehir Belediyesi 0,18 MW
rali
504) Seferihisar Belediyesi Güneş Enerji Sant- İzmir Seferihisar Belediyesi 0,17 MW
rali
505) Hasan Kalyoncu Üni. GES Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniv. 0,17 MW
506) Samson Ölçü Güneş Enerji Santrali İstanbul Samson Ölçü 0,17 MW
507) Çıtırım Unlu Mamülleri GES Antalya Çıtırım Unlu Mamülleri 0,16 MW
508) Bey Tat Ankara GES Ankara Bey Tat 0,16 MW
509) Kuştur Kuşadası Turizm GES Aydın Kuştur Kuşadası Turizm 0,16 MW
510) Gökhan Karaman GES Ankara 0,15 MW
31
511) Ünal Soğuk Hava Deposu GES Muğla Ünal Soğuk Hava Deposu 0,15 MW
512) Algür Süt Ürünleri Güneş Santrali Aydın Algür Süt Ürünleri 0,15 MW
513) Antalya Çevre ve Şehircilik Bak. GES Antalya Çevre ve Şehircilik Bak. 0,15 MW
514) Çatak Belediyesi Güneş Enerjisi Santrali Van Çatak Belediyesi 0,15 MW
515) Özşahinler Dalaman GES Muğla Özşahinler Tur. 0,15 MW
516) Selçuk Belediyesi Sebze ve Meyve Hali İzmir Selçuk Belediyesi 0,15 MW
GES
517) Opat Otomotiv Mersin Güneş Enerji Mersin Opat Otomotiv 0,15 MW
Santrali
518) Pamukçu GES Balıkesir 0,14 MW
519) Hacı Hasan Armutlu GES Karaman 0,12 MW
520) Gaziantep Sanko Güneş Enerjisi Tesisi Gaziantep 0,12 MW
521) Muğla Üniversitesi Güneş Enerjisi Tesisi Muğla Muğla Üniversitesi 0,12 MW
522) GASKİ Güneş Enerji Santrali Gaziantep Gaziantep B. Belediyesi 0,11 MW
523) Üzümlü Belediyesi Güneş Enerjisi Erzincan Üzümlü Belediyesi 0,11 MW
Santrali
524) Yenipazar Güneş Enerjili Sulama Sistemi Yozgat Yenipazar Belediyesi 0,11 MW
525) Aktaş Dış Ticaret Gebkim GES Kocaeli Aktaş Dış Ticaret 0,11 MW
526) Muğla Belediyesi Mezbahane GES Muğla Muğla B. Belediyesi 0,10 MW
527) Urla Şarapçılık Güneş Enerjisi Tesisi İzmir Urla Şarapçılık 0,10 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

528) ŞUTSO Güneş Enerji Santrali Şanlıurfa ŞUTSO 0,10 MW


529) Kayseri GES Kayseri 0,10 MW
530) Tunceli Güneş Enerji Santrali Tunceli 0,10 MW
531) Aktaş Akıncı Tekstil Güneş Enerjisi Sant- İstanbul Aktaş Akıncı Tekstil 0,10 MW
rali
532) Hoca Elektrik Güneş Enerjisi Santrali Afyon Hoca Elektrik 0,100 MW
533) Mesut Demirarslan Güneş Enerji Santrali Ankara Mesut Demirarslan 0,099 MW
534) Tepebaşı Belediyesi GES Eskişehir Tepebaşı Belediyesi 0,097 MW
535) Osman Sakınmaz Güneş Enerjisi Tesisi K. maraş Osman Sakınmaz 0,096 MW
536) Gürsu Belediyesi Güneş Enerji Santrali Bursa Gürsu Belediyesi 0,093 MW
537) Weber Adana Fabrikası GES Adana Weber 0,092 MW
538) Pelit GES Ankara 0,080 MW
539) Sa-ha Sabri ve Halim Alanyalı GES İzmir Sa-ha Sabri ve Halim 0,078 MW
Alan.
540) Denizli Valiliği Güneş Enerji Santrali Denizli Denizli Valiliği 0,075 MW
(GES)
541) Beylikova Belediyesi Güneş Enerjisi Sant- Eskişehir Beylikova Belediyesi 0,071 MW
rali
542) Öztuğ Metal Güneş Enerjisi Tesisi İzmir Öztuğ Metal 0,063 MW
543) Türk Traktör Güneş Enerjisi Santrali Ankara Türk Traktör 0,062 MW
544) Egedeniz Tekstil Güneş Enerji Santrali İzmir Egedeniz Tekstil 0,060 MW
(GES)
545) Ilgın Termal Otel Güneş Enerji Santrali Konya Ilgın Termal Otel 0,060 MW
546) Şirintepe Ekopark Güneş Enerji Santrali Kocaeli 0,060 MW
547) Balıkesir Cem Otomotiv Güneş Enerji Balıkesir Cem Otomotiv 0,054 MW
Santrali
548) Soykan Kazan Depo GES Ankara Soykan Kazan Depo 0,051 MW
549) Hacettepe Üniversitesi Güneş Enerji Ankara Hacettepe Üniversitesi 0,050 MW
Santrali
550) Isparta Emniyet Müdürlüğü GES Isparta Isparta Emniyet Müdür. 0,050 MW
551) Tekpa Mühendislik Güneş Enerji Santrali İzmir Tekpa Mühendislik 0,050 MW
552) TP Ankara Söğütözü Genel Müdürlük Ankara TPAO 0,049 MW
32 GES
553) Turla Tarım Güneş Enerji Santrali İzmir Turla Tarım 0,048 MW
554) Veli Taş Güneş Enerjisi Tesisi Adana Veli Taş 0,045 MW
555) Özel Asfa Halil Necati İlköğretim Okulu İstanbul Özel Asfa Okulları 0,041 MW
GES
556) Dülükbaba Parkı Güneş Santrali Gaziantep Şehitkamil Belediyesi 0,040 MW
557) Ermenek Hükümet Konağı GES Tesisi Karaman Ermenek Hükümet Ko- 0,040 MW
nağı
558) Eyüp Belediyesi Güneş Enerji Santrali İstanbul Eyüp Belediyesi 0,037 MW
559) Marsu GES Mardin Mardin Belediyesi 0,035 MW
560) Ahmet Koç Güneş Enerjisi Tesisi Denizli Ahmet Koç 0,032 MW
561) Erol Metal Güneş Enerjisi Tesisi Ankara Erol Metal 0,030 MW
562) Kipa Kuşadası Güneş Enerji Santrali Aydın Tesco Kipa 0,030 MW
(GES)
563) Kipa Marmaris Güneş Enerji Santrali Muğla Tesco Kipa 0,030 MW
(GES)
564) Ankara Baharat Bakliyat GES Ankara Ankara Baharat Bakliyat 0,028 MW
565) Anel İş Merkezi Güneş Enerjisi Santrali İstanbul Anel Enerji 0,027 MW
566) Çorum Best Oil Güneş Enerjisi Santrali Çorum Çorum Best Oil 0,026 MW
567) Turmo Otomotiv Makina GES Konya Turmo Otomotiv Makina 0,024 MW
YENİ TÜRKİYE 118/2021

568) Brisa Akademi Lisanssız Güneş Enerji Kocaeli Brisa Akademi 0,023 MW
Tesisi
569) İnegöl Mediha-Hayri Çelik Fen Lisesi Bursa Mediha-Hayri Çelik Fen 0,023 MW
GES L.
570) Karabağlar Yeşil Ev Güneş Enerji Santrali İzmir Karabağlar Yeşil Ev 0,022 MW
571) Ankara Emniyet Genel Mdl. GES Ankara Ankara Emniyet Gn. Md. 0,020 MW
572) Karapınar Ziraat Odası Güneş Enerji Konya Karapınar Ziraat Odası 0,020 MW
Santrali
573) YEGM Güneş Enerji Tesisi Ankara YEGM 0,017 MW
574) Karabağlar Parkı Güneş Enerji Santrali İzmir Karabağlar Belediyesi 0,017 MW
575) Aydın Sarıtaş GES Tunceli Aydın Sarıtaş 0,015 MW
576) Kargalı Köyü GES Ankara Ankara B. Belediyesi 0,015 MW
577) Kemal Altunay GES Hatay Kemal Altunay 0,010 MW
578) İETT İkitelli Fabrikası Güneş Santrali İstanbul İstanbul B. Belediyesi 0,009 MW
579) Fronius İnverter İstanbul İstanbul Fronius İnverter İstanbul 0,008 MW
580) İnhisar Belediyesi Güneş Santrali Bilecik İnhisar Belediyesi 0,008 MW
581) Osman Muzaffer Tamer GES İstanbul 0,005 MW
582) İlhan Okan Güneş Enerji Santrali İzmir İlhan Okan 0,003 MW
583) Kasım Kutlu Güneş Enerjisi Tesisi İzmir Kasım Kutlu 0,003 MW
584) Büyükeceli Camii Mersin Büyükeceli Camii 0,003 MW
585) Konya’daki diğer lisanssız GES’ler Konya Çeşitli Firmalar 275 MW
586) Kayseri’deki diğer lisanssız GES’ler Kayseri Çeşitli Firmalar 106 MW
587) Gaziantep’deki diğer lisanssız GES’ler Gaziantep Çeşitli Firmalar 73 MW
588) Ankara’daki diğer lisanssız GES’ler Ankara Çeşitli Firmalar 70 MW
589) Afyon’daki diğer lisanssız GES’ler Afyon Çeşitli Firmalar 69 MW
590) Niğde’deki diğer lisanssız GES’ler Niğde Çeşitli Firmalar 45 MW
Kaynak: https://www.enerjiatlasi.com/gunes/, 2021.

33

Türkiye’de en fazla güneş enerji santra- lerinin kurulumunu azaltmıştır. Bunun yanın-
li ve kurulu gücü bulunan bölgeler sırasıyla İç da Marmara’da özellikle kentsel alanlarda iş-
Anadolu, Ege ve Akdeniz’dir. Bu bölgelerin letme ve sanayi tesislerinin çatılarında küçük
yıllık güneşlenme süresi ve arazi şartları diğer çaplı çatı tipi güneş enerji santrali kurulumla-
bölgelere göre nispeten daha avantajlı du- rının daha fazla olduğu görülmektedir (Pınar
rumda olduğu için daha fazla tercih edilmiş- & Buldur & Tuncer, 2020: 426).
lerdir. Ancak Güneydoğu Anadolu Bölgesi
elverişli alanlara sahip olmasına rağmen ken- Türkiye’de yer alan 21 coğrafi bölümün
di potansiyelinin oldukça gerisinde kalmıştır. 19’unda farklı kurulum kapasitelerine sahip
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin yatırımcılar güneş enerji santralleri bulunmaktadır. Ancak
tarafından diğer bölgelere göre daha az ter- coğrafi bölgelerin kendi içlerinde farklılıkları-
cih edildiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Doğu nın bulunması güneş santrallerinin dağılımı-
Anadolu Bölgesi’nde engebeli arazi şartları, na da yansıyarak, bölge içindeki bölümlerde
Karadeniz Bölgesi’nde de yıllık güneşlenme dengesizlikler yaşanabilmektedir. Türkiye’de
süresinin daha az olması ve topografyanın arı- Hakkâri Bölümü ve Yıldız Dağları Bölümü’n-
zalı olması bu bölgelerde güneş enerji santral- de güneş enerji santrali olmadığı görülmek-
lerinin daha az kurulmasına sebep olmuştur tedir. Bu bölümlerde küçük çaplı olarak çatı
YENİ TÜRKİYE 118/2021

(Şekil 3). Marmara Bölgesi ise aslında iklim ve bahçe tipi kurulumlar bulunması muhte-
ve topografya açısından elverişli sayılabilecek meldir ancak arazi yapısının arızalı olması ve
bölgelerden biri olmasına rağmen, bölgenin güneşlenme süresi gibi faktörlerin olumsuz
farklı ekonomik sektörlerce yoğun şekilde etkisi fazlaca hissedildiği için büyük çaplı ku-
kullanımı büyük ölçekli güneş enerji santral- rulum henüz bulunmamaktadır. Türkiye’de
Şekil 3: Türkiye’deki Güneş Enerji Santrallerinin İllere Göre Dağılış Haritası

Kaynak: Pınar & Buldur & Tuncer, 2020: 428.

en fazla güneş enerji santralinin bulunduğu tırımcı tercihlerinin bu alana yönelmesi so-
34 coğrafi bölümler sırasıyla; Orta Kızılırmak, nucu ciddi artışlar görülmektedir ve ilerleyen
Asıl Ege, Antalya, Konya ve İç Ege olmuştur. yıllarda çok daha fazla olması muhtemeldir.
Orta Anadolu’da Orta Kızılırmak çevresin- Türkiye’de 338 ilçenin sınırları içerisinde gü-
de güneşlenme süresi ve güneş radyasyonu neş enerji santrali kurulumu bulunmaktadır.
değerleri daha yüksek olmasına bağlı olarak Bunların kurulum güçleri birbirinden fark-
güneş enerji santrallerinin burada yoğunlaştı- lı büyüklüktedir. Türkiye’de en fazla güneş
ğı görülmektedir (Pınar & Buldur & Tuncer, enerji santrali kurulu gücü bulunan ilçeler
2020: 426 - 427). sırasıyla; Melikgazi (Kayseri), Gönen (Ispar-
Türkiye’deki güneş enerji santrallerinin ta), Elazığ-Merkez, Nevşehir-Merkez ve Tuş-
illere göre dağılışında da farklılık görülmek- ba (Van)’dır. Türkiye’de; Karapınar ve Ereğli
tedir. Türkiye’nin 81 ilinin 64 tanesinin sınır- (Konya), Bor (Niğde) ve Ayrancı (Karaman)
ları içerisinde farklı sayıda ve büyüklüklerde ilçelerine planlanan enerji ihtisas bölgeleri-
güneş enerji santrali kurulumu bulunmakta- nin hayata geçmesinin ardından bu ilçelere
dır. Türkiye’de en fazla güneş enerji santra- yapılacak olan devasa güneş enerji santral-
li kurulum gücüne sahip olan iller sırasıyla; leri yakın zamanda Karapınar ve Bor, güneş
Konya, Kayseri, İzmir, Ankara ve Manisa’dır. enerji üretim üssü haline dönüştürecektir.
Özellikle Konya ve Kayseri gibi illerin yüksek Türkiye’deki güneş enerji santrallerinin ku-
düzeyde güneş enerjisi almaları ve arazi kul- rulu gücünün % 94’ü kırsal alanlarda, % 6’sı
YENİ TÜRKİYE 118/2021

lanımı açısından da oldukça elverişli olmaları kentsel alanlarda bulunmaktadır. Türkiye’de


kurulum miktarını artırmıştır. Bunun yanında güneş enerji santrallerinin kurulum gücünün
yüksek potansiyellerine rağmen güneş ener- en fazla olduğu yükselti basamağı 1000-1100
ji santrali kurulumunun daha düşük kaldığı metre aralığıdır. Bunun ardından 1100-1200
Şanlıurfa ve Van gibi illerde son yıllarda ya- ve 900-1000 metre yükselti aralıklarında da
oldukça fazla kurulum bulunmaktadır (Pınar uygulama planı taahhüdünde bulunarak pro-
& Buldur & Tuncer, 2020: 428, 429, 431). je çıktıları yaygınlaştırma planlarını yapmış-
lardır. MİLGES projesi ODTÜ GÜNAM,
4.1. MİLGES Projesi TÜBİTAK MAM ve Bereket Enerji Üretim
A.Ş. tarafından gerçekleştirilmektedir. Her
Milli Güneş Enerji Santrali Geliştirme kuruluş kendi yapacakları işleri bir alt proje
(MİLGES) Projesi ile ülkemizde teknolojisi- dâhilinde yerine getirmek üzere proje yürü-
ni geliştirdiğimiz güneş enerji santrali (GES) tücüsü kuruluş olarak tanımlanmıştır. Ay-
ana bileşenlerinin yerli olarak üretilmesi rıca KAMAG’a karşı projenin tamamından
amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusun- sorumlu proje yöneticisi kuruluş TÜBİTAK
da üniversite, kamu Ar-Ge kurumu ve özel MAM’dır (TÜBA-Güneş Enerjisi Teknoloji-
sektör bir araya gelerek, FV hücre ve evirici leri Raporu, 2018: 30-31).
geliştirilmiş, sonrasında bunların üretimi için
gerekli altyapılar oluşturularak seri üretimleri 5. Sonuç
amaçlanmıştır.
Türkiye’nin enerji kaynakları ile artan
İlk üretilen ürünler ile 10 MW kapa- nüfus ve gelişen sanayinin enerji gereksini-
siteli bir GES kurulması planlanmıştır. MİL- mi karşılanamamaktadır. Bu nedenle enerji
GES projesinin 2018 sonu itibarıyla tamam- üretimi ve tüketimi arasındaki açık hızla bü-
lanması öngörülmüştür. Ceylanpınar TİGEM yümektedir. Enerji kaynaklarının hızla tü-
çiftliğinde kurulacak santral, ülkemizde ku- kenmesi de göz önüne alınarak yenilenebilir
rulacak GES’lerin yerli imkânlarla yapımına enerji kaynaklarının kullanımı özendirilmeli,
örnek teşkil edecektir (Nadar, 2017: 7). özel sektör bu alanda teşvik edilmelidir.
35
26. Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu Fosil yakıtlara dayanan enerji üreti-
(BTYK) kararı ile “Yenilenebilir Enerji Kay- mi, çevre kirlenmesi, sera etkisi, doğal bitki
naklarından Üretimin Yerli Teknolojiler ile örtüsü ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz
Gerçekleştirilmesi” kararı alınmıştır. Bu ka- etkileri nedeni ile gelecek vaat etmeyen bir
rar doğrultusunda TÜBİTAK KAMAG “Mil- yöntemdir. Teknolojik gelişmelere paralel
li Güneş Enerji Teknolojileri Geliştirilmesi olarak çevre-dostu olan yenilenebilir enerji
– MİLGES” proje çağrısı açmıştır. Bu çağ- kaynak kullanımı, gelecekte düşük maliyetli
rıya ODTÜ GÜNAM, TÜBİTAK MAM ve ve yaygın kullanım bulabilecektir. Özellikle,
Bereket Enerji Üretim A.Ş. bir konsorsiyum güneş ve rüzgâr enerjisinin, yerel ve küçük
olarak teklif vermiş ve 2015 yılı başında söz- ölçeklerde, şehir ve kırsalda kolay kullanım
leşmesi imzalanarak proje başlamıştır. sağlaması itibarı ile hem yüksek hacimli ener-
ji üretimine hem de bireysel enerji üretimine
MİLGES projesi, ülkemizde güneş
imkân sağlaması beklenmektir.
enerji santrali ekipman ihtiyaçlarını milli
olarak geliştirmek ve üretmek amacıyla baş- Ülkemiz her ne kadar petrol ve doğal-
latılmıştır. Bu amaçla TÜBİTAK 1007 prog- gaz gibi geleneksel enerji kaynakları bakımın-
ramı tarafından desteklemektedir. Projenin dan zayıf kalsa da yenilenebilir enerji kaynak-
çıktılarından öncelikle faydalanacak kamu ları açısından oldukça şanslı bir coğrafyada
kurumları Gıda Tarım ve Hayvancılık Ba- yer almaktadır. Nispeten yer altı ve yer üstü
YENİ TÜRKİYE 118/2021

kanlığı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü kaynaklarımızın kısıtlılığı ve ülkemizin yağış


(TİGEM) ve Enerji Bakanlığı Yenilenebi- rejimindeki düzensizlikler su kaynaklarımızın
lir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) dür. elektrik üretiminde çok dikkatli bir şekilde
Proje çıktılarından faydalanacak TİGEM ve kullanılmasını gerekli kılsa da özellikle güneş
YEGM, 1007 programı gereği, proje sonrası ve rüzgâr enerjisinden yararlanarak elektrik
enerjisi üretimini tüm yurt çapında gerçek- Türkiye’de, kullanılan güneş kolektör-
leştirmek mümkün olabilecektir. Öte yandan lerinin sayısı 2000 yılındaki ekonomik kriz-
diğer dünya ülkelerine bağımlılıktan kurtul- den dolayı, yakıt fiyatlarının artışıyla artan
mak ve arz güvenliği sağlamak için elektrik satışlar, döviz ve yakıt fiyatlarının düşmesiyle
enerjisi üretiminde kullanılan kaynakları zen- azalmıştır. 2004 yılından sonra azalan satışlar,
ginleştirmekte gerekir. 2010 ve 2011 yıllarında tekrar artmaya başla-
mıştır. Türkiye’de, 2005 yılından itibaren çok
Ülkemiz güneş enerjisi potansiyeli
kullanılan vakum tüplü güneş enerjisi sistem-
bakımından iyi durumda olmasına rağmen
leri, 2009, 2010 ve 2011 yıllarında kullanımı
ne yazık ki bu potansiyeli yeterince etkin ve
hızla yükselmiştir. İlk yıllarda uzak doğudan
yaygın kullanamamaktadır. Bunun sebebi
ithal edilen bu sistemler, Türkiye’de de üre-
olarak kurumlar arası koordinasyon eksikliği
tilmektedir.
ve şimdiye kadar devletin bu konuda bir teş-
vik uygulamamış olması gösterilebilir. Ayrıca Ülkemizin sahip olduğu güneş enerji
Devletçe, sadece güneş pillerinin değil diğer potansiyeli değerlendirerek, bu yönde sarf
güneş enerjisinden faydalanma yöntemleri- edilecek bütün çabaların ülke çıkarları için
nin de tanıtılması, teşvik edilmesi ve gerekli çok değerli katkılar sunacağı göz ardı edilme-
kanuni düzenlemelerin yapılması gereklidir. melidir. Kendi ulusal kaynaklarını teknolojik
Türkiye’de güneş enerjisinin kullanı- olarak daha fazla kullanabilen ülkelerin gele-
mı (sıcak su elde edilmesi dışında) genelde cekte daha etkin konumlarda olacakları bir
bilinmemekte, tanıtımı yapılmamakta ve gerçektir. Yenilenebilir enerji kaynaklarından,
devletçe teşvik edilmemektedir. Dolayısıy- özellikle güneş enerjisinden faydalanma ko-
la, bu konuda hizmet verecek mühendislik, nusu, bu etkin konuma gelmek için gereken
36 parametrelerin başında gelmektedir.
müşavirlik ve müteahhitlik firmaları ve ilgili
sanayi gelişememektedir. İlk yatırım giderleri Ülkemizde güneş enerjisi kullanımın-
yüksek olan, ancak yakıt masraflarının olma- da kaynak anlamında bir sorun olmamakla
ması nedeniyle işletme masrafları bulunma- beraber elektrik üretiminde uygulanacak
yan çevre ile uyumlu, güneş kaynaklı enerji yöntem açısından bazı bölgesel farklılık-
üretim sistemlerinin gerçekleştirilmesi için lar bulunmaktadır. Fotovoltaik sistemler ile
gerekli uzun vadeli bulutlu veya açık her türlü hava şartlarında
Alternatif enerji kaynakları, enerji ta- elektrik üretilebilirken, yoğunlaştırıcı sistem-
lebindeki hızlı artışın karşılanmasında etkin lerde (termik ve mekanik dönüşüm) direk
olarak kullanılmalı ve bu alandaki araştırma- ısınım, yani açık hava, gerekli olmaktadır. Bu
lara destek verilmelidir. Özellikle yenilenebi- nedenle, termik ve mekanik dönüşümlü üre-
lir enerji kaynakları ile ilgili teknik ve malze- teçler için Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz
me eksikliğini gidermeye yönelik olarak, yani bölgelerinin tercih edilmesi gerekirken, foto-
yurt dışına bağımlılığı azaltmak için üniver- voltaik üreteçler için Doğu Karadeniz Bölge-
site ve şirket bazında Ar-Ge çalışmaları hız- si dışındaki tüm bölgeler uygun olmaktadır.
landırılmalıdır. Bu tip çalışmalarda bulunan Şubat 2013’te, Bakanla Kurulu tarafından
kurumlara daha fazla destek sağlanmalıdır. TBMM’e sevk edilen ve ilgili komisyondan
geçen yeni kanun tasarısıyla lisanssız elekt-
Enerji üretim yöntemleri kullanılırken
YENİ TÜRKİYE 118/2021

rik enerjisi üretim kapasitesi 0,5 MW’dan 1


çevreyi ve iklimi korumaya özen gösterilme- MW’a (Bakanlar Kurulu kararıyla 2,5 MW)
lidir. Unutulmamalıdır ki bu tür yeni enerji yükseltilmiştir.
kaynakları kullanırken esas amaç doğayı ko-
rumak, insanoğlunun yaşadığı ortamı daha iyi Türkiye’de en çok güneş enerji santral-
bir hale getirmektir. leri kurulum gücünün bulunduğu coğrafi böl-
geler; İç Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgeleri özellikle elektrik enerjisi üretiminde kay-
olmuştur. Coğrafi bölümlere dağılımda Orta nak çeşitlendirmesine gittiği, böylece ithalat
Kızılırmak, Asıl Ege ve Antalya bölümleri yoluyla enerji üretimi sağlayan kaynakları
ilk üç sırada yer alırken; iller sıralamasında oransal olarak düşürmeye başladığı bunun
Konya, Kayseri ve İzmir; ilçeler sıralamasında da Türkiye ekonomisi için olumlu bir gelişme
da Melikgazi (Kayseri), Gönen (Isparta) ve olduğu söylenebilir. Ayrıca su ısıtma kolek-
Merkez (Elazığ) yer almaktadır. Türkiye’nin törleri bakımından Türkiye’nin son yıllarda
Kuzey Yarımküre’nin orta kuşağında olması- ciddi hamleler yaptığı ve bu sayede dünyada
na bağlı olarak güneş enerji santrallerinin bü- önde gelen ülkeler arasında yer aldığı, ARGE
yük bir kısmı güney sektörlü yönlere dönük harcamalarına ayrılan payda yıldan yıla artış
alanlar ile düz satıhlarda yoğunlaşma göster- gerçekleştiği ve bunun olumlu bir gelişme
miştir. olduğu ifade edilebilir. Özellikle son yıllar-
da ülkemiz güneş enerjisi sektöründe büyük
Türkiye güneş enerjisinin avantajları-
yatırımlar yapılmakta ve sektörün iyileştiril-
nın çoğunu taşıyan coğrafi bir yapıya sahip-
mesi adına da çok yönlü çalışmalar gerçek-
tir. Avantajlarından en doğru ve verimli ka-
leştirilmektedir. Önümüzdeki yıllarda kade-
zanımları sağlamak adına güncel, ekonomik,
global ve bölgesel analizlerin yapılması gerek- meli olarak kapasite artırılacak olup, gelinen
mektedir. Özellikle dezavantajlarının etkile- noktada güneş enerjisine dayalı 1165 MW’lık
rini kırmak için yatırımcıların yerinde kararlar tesisin işletmede olduğu ve lisanslı projeler-
alıp, kurulumlarını gerçekleştirmek istedikle- le birlikte tahsis edilen GES’lerin kapasitesi
ri bölgelerde değerlendirme kriterlerini sağla- 7500 MW’dır. Bunun yanı sıra, Türk panel
malılardır. Bakanlıkların politikalarını, enerji üreticilerinin ve buna paralel olarak sektörde
kalkınma planlarını bu çerçevede misyon, istihdam edilenlerin sayısı günden güne art- 37
vizyon, amaç, hedef ve gelecek yatırımlarını maktadır. 2013 yılında, yılda 3 vardiya olarak,
belirleme doğrultusunda gerekli analizlerin 100 MW kapasiteden, günümüzde 18’den
yapılması gereklidir. fazla panel üreticisiyle, yılda 2300 MW kapa-
siteye ulaşmıştır.
Türkiye sahip olduğu güneş enerjisi
potansiyeli etkin ve verimli kullanabilmek Türkiye coğrafi konumu itibariyle gü-
adına başta iletim ve dağıtım hatlarına bağla- neş enerjisinden faydalanmak bakımından
nılabilecek trafo merkezlerinde kapasite artış önemli potansiyele sahip bir ülkedir. Bu ne-
ve sistem hatlarında düzenleme ve yenileme- denle acilen sınırsız kaynak modelinde olan
lerde bulunulmalıdır. Yönetmeliklerde yapı- güneş enerjisinden en üst düzeyde faydalan-
lacak düzenlemeler ile yasal süreçlerin sorun- manın gayreti içinde olmalıdır. Araştırma-ge-
suz bir şekilde ilerleyişi gerçekleştirilmelidir. liştirme çabalarını bu yöne sevk etmeli gerekli
Sistem ve süreç altyapısının sağlam olması ya- giderler için daha yüksek oranlarda gayrisafi
tırımların istikrarlı olarak ilerlemesine imkân milli hasıladan kaynak tahsis etmelidir.
kılacaktır. Başvuru süreçlerinin elektronik
ortama taşınması dosya hazırlama, teslim ve Kaynakça
onay sürecinde rahatlama sağlayabilir. AKOVA, İ. (2003), “Dünya Enerji Sorunu ve
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı”, İstanbul
Türkiye’de son yıllarda enerji politika-
YENİ TÜRKİYE 118/2021

Üniversitesi Coğrafya Dergisi, Sayı:11, Sayfa: 47-73,


larında olumlu gelişmelerin gerçekleştiği ifa- İstanbul.
de edilebilir. 2019 yılı itibariyle, önceki yıllara AKOVA, İ. (2008), Yenilenebilir Enerji Kaynak-
nazaran önemli atılımların yapıldığı ulusal ları, (1. Basım), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
ve uluslararası verilerden elde edilen bilgiler ALTUNTOP, N. & ERDEMİR, D. (2013),
doğrultusunda ortaya konabilir. Türkiye’nin “Dünyada ve Türkiye’de Güneş Enerjisi ile İlgili Geliş-
meler,” Mühendis ve Makine, Cilt 54, Sayı: 639, Sayfa: LİVATYALI, H. (Ekim 2011), Yoğunlaştırılmış
69-77. Güneş Enerjisi Teknolojisindeki Gelişmeler, 5. Güneş
ATILGAN, İbrahim (2000), “Türkiye’nin Enerjisi Sistemleri Sempozyumu ve Sergisi,7-8 Ekim
Enerji Potansiyeline Bakış”, Gazi Üniversitesi Mühen- 2011, Sayfa: 7-11. Mersin.
dislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt:15, No:1, Sayfa: MAÇ, N. (2006), Türkiye’de Enerji Sektörü,
31-47, Ankara. Konya Ticaret Odası Etüt-Araştırma Servisi Araştırma
Raporu, Sayı: 42/39, Konya.
BİLGEN, E. (1966). Güneş Işınlarından Enerji
Elde Edilmesi ile bu Enerjinin Soğutmada Kullanılma- MAUTHNER, F. & WEISS, W. (2013), Solar
sı, Doktora Tezi, İTU Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Heat Worldwıde (Markets and Contribution to the
Energy Supply 2011), International Energy Agency So-
CHADJIVASSILIADIS, J. & HECKEN- lar Heating & Cooling Programme, 2013 Edition, AEE
BERG, G. & KLEINKAUF, W. & RAPTIS, F. (1986), – Institute for Sustainable Technolgies.
“Power Management fort he Compound Operation of
MESSENGER, R. A & VEN TRE, J. (2010),
Diesel Generatör Sets with Wind Energy and Photo-
Photovoltaic Systems Engineering (3 rd Ed.), USA.
voltaic Plants”, European Wind Energy Conference
CRC. 2010.
(EWEC), 7-9 October 1986.
METE, G. & HEFFRON, R. (2015). Re-
DÜNYA ENERJİ KONSEYİ TÜRK MİLLİ
newable Energy Law and Policy in Turkey. Renewable
KOMİTESİ (WORLD ENERGY COUNCIL TUR- Energy Law and Policy Review, 6(4), 301-308.
KISH NATIONAL COMMITTEE) (DEK-TMK),
NADAR, A. (2017), MİLGES Projesi ve YEKA
(Haziran 2009), Dünya’da ve Türkiye’de Güneş Ener-
Süreçleri, TÜ-BA-Güneş Enerjisi Teknolojileri Çalışta-
jisi, Yayın No: 0011/2009, EKC Form Ofset, Ankara.
yı ve Paneli, Sunum Dokümanları, Orta Doğu Teknik
ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKE- Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi, 8 Sayfa, 7 Tem-
Tİ (EÜAŞ), Elektrik Üretim Sektör Raporu (EÜSR) muz 2017, Ankara.
2011, http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/Sek-
ÖZTÜRK, H. H. & KÜÇÜKERDEM, H. K.
tor_Raporu_EUAS_2011.pdf, (E.T: 20.01.2021). (2016), Türkiye’de Güneş Enerjisinden Elektrik Üre-
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLI- timinin Mevcut Durumu ve Beklentiler, Uluslararası
ĞI (ETKB),YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜ- 10. Temiz Enerji Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Sayfa:
38 DÜRLÜĞÜ (YEGM), (2014a). http://www.eie.gov.tr/ 560-569, İstanbul.
yenilenebilir/g_enj_tekno.aspx, (E.T: 25.01.2021). PINAR, A. & BULDUR, A. D. & TUNCER,
ERYILDIZ, D. E. & DEMİRBİLEK, F. N. T. (Mart 2020), Türkiye’deki Güneş Enerji Santralleri
(2000), Anatolia Solar Architecture, Proceedings of the Dağılışının Coğrafi Perspektiften Analizi, Uluslararası
Third National Clean Energy Symposium, 15-17 Kasım Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 69, Sayfa:
2000, pp: 245-254, İstanbul. 424-435, İzmit /KOCAELİ.
ESKİN, N. (2006), “Türkiye’de Güneş Enerjisi RALPH, E. L. & LİNDER, E.B. (1996), Ad-
Araştırma ve Geliştirme”, TMMOB makine Mühendis- vanced Solar Panel Designs, Photovoltaic Specialist
leri Odası Tesisat Mühendisliği Dergisi, Sayı:91, Sayfa: Conference 1996, Conference Record of the Twenty
74-82, İstanbul. Fifth IEEE, 13-17 May 1996, pp: 297-300.

HANKINS, M. (2010), Stand - Alone Solar RENEWABLE ENERGY PolIcy Network For
The 21st. Century (REN21), (2013), Renewables 2013
Electric Systems: The Expert Handbook for Planning,
Global Status Report (RGSR), Paris, France. http://
Design and Installation, Earthscan, London.
www.ren21.net/REN21Activities/GlobalStatusReport.
HEPBAŞLI, A. (2004), “Oil Shale as an Alter- aspx ,(E.T: 17.12.2020).
native Energy Source in Turkey”, Energy Sources 26,
SELÇUK, M. K. (1975), Solar Stills For Agri-
pp: 107-118.
caltural Purposes, Solar Energy, V: 17,2, pp.103-109.
KAPLUHAN, E. (2014), Enerji Coğrafyası ŞEN, Z. (EKİM 1996), Türkiye’ de Yenilenebi-
Açısından Bir İnceleme: Güneş Enerjisinin Dünya’daki lir Enerji Kaynakları, İlim ve Sanat, No:42, s.32.
ve Türkiye’deki Kullanım Durumu, İstanbul Üniver-
TAKTAK, F. & ILI, M. (2018), Güneş Enerji
sitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya
Santrali (GES) Geliştirme: Uşak Örneği, Geomatik
Dergisi, Sayı: 29, Sayfa: 70-98, İstanbul.
Dergisi, 3(1), 1-21.
YENİ TÜRKİYE 118/2021

KARAKOÇ, H. & KARAKOÇ, N. & ERBAY,


TAŞKIN, O. & KORUCU, T. (2014), Kahra-
B. & ARAS, H. (2012), Enerji Analizi, Baskı: Anadolu
manmaraş İli Güneş Enerjisi Potansiyeli ve Kullanım
Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri, 1. Basım, Eskişehir. Olanakları, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
KOÇ, E. & ŞENEL, M. C. (2013), Dünyada Doğa Bilimleri Dergisi, 17(4), Sayfa: 12-16, https://
ve Türkiye’de Enerji Durumu-Genel Değerlendirme, dergipark.org.tr/tr/download/article-file/212063, (E.T:
Mühendis ve Makina, 54(639), 32-44. 18.01.2020).
TOPÇU, C. & YÜNSEL, D. T. (2012), Çu- Enerjisi Sistemleri Sempozyumu ve Sergisi, 24–25 Ha-
kurova Kalkınma Ajansı, Yenilenebilir Enerji Araştır- ziran 2005, İçel.
ma Raporu, http://www.cka.org.tr/dosyalar/enerji.pdf , YELMEN, B. & ÇAKIR, T. M. (2016),
(E.T: 23.01.2020). Influence of Temperature Changes in Various Re-
TOPKAYA, S. O. (2012), A Discussion on Re- gions of Turkey on Powers of Photovoltaic Solar,
cent Developments in Turkey’s Emerging Solar Power Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and
Market. Renewable and Sustainable Energy Reviews Environmental Effects, Volume: 38, No: 4, Pa-
(Elsevier), Volume: 16, Issue: 6, Page: 3754–3765, ges: 542-550, https://www.tandfonline.com/doi/ful-
https://doi.org/10.1016/j.rser.2012.03.019, (E.T: l/10.1080/15567036.2011.551925?scroll=top&nee-
22.01.2021). dAccess=true, (E.T: 18.02.2021).
TÜRKİYE BİLİMLER AKADEMİSİ (TÜBA) WORLD ENERGY COUNCIL WORLD
(2018) , Güneş Enerjisi Teknolojileri Raporu, Editör: ENERGY RESOURCES (WEC-WER) (2013):
İbrahim DİNÇER, Ankara, http://www.tuba.gov.tr/ 2013Survey Summary, http://www.worldenergy.org/
files/yayinlar/raporlar/T%C3%9CBA-G%C3%BCne%- wp-content/uploads/2013/09/WEC_Resources_sum-
C5%9F%20Enerjisi%20Teknolojileri%20Raporu.pdf, mary.pdf , (E.T: 20.01.2020).
(E.T: 17.01.2021). http://www.eie.gov.tr/teknoloji/CSP_gun_enj_
ÜLTANIR, M. Ö. (MART 1996), 21. Yüzyılın sant.aspx, (E.T: 14.02.2020).
Eşiğinde Güneş Enerjisi, Bilim ve Teknik, Sayı: 340, https://www.enerjiatlasi.com/gunes/, (E.T:
Sayfa: 50-55. 17.02.2021).
VARINCA, K. B. & VARANK, G.(2005), Gü- https://www.powerenerji.com/turkiye-gunes-e-
neş Kaynaklı Farklı Enerji Üretim Sistemlerinde Çevre- nerjisi-potansiyel-haritasi-bolge-il-guneslenme-sureleri.
sel Etkilerin Kıyaslanması ve Çözüm Önerileri, Güneş html, (E.T: 10.02.2021).

39

YENİ TÜRKİYE 118/2021

View publication stats

You might also like