‫وزارت صحت عامه‬

‫ریاست عمومی طب وقایوی‬

‫برنامۀ معافیت کتلوی ملی‬

‫رهنمود آموزشی برای کارمندان‬

‫‪POLIO ERIDICATION INITIATIVE‬‬
‫)‪(PEI‬‬

‫‪1‬‬
 ‫‪Contents‬‬
‫فصل اول ‪3 ..................................................................................................................................................................‬‬
‫عمومیات ‪3 .................................................................................................................................................................‬‬
‫تاریخچۀ معافیت دیه و تطبیق واکسی ‪3 ........................................................................................................................‬‬
‫فصل دوم‪4 .................................................................................................................................................................‬‬
‫واکسی های شامل در پروگرام معافیت کتلوی افغانستان ‪4 ...................................................................................................‬‬
‫واکسی توبر کلوز یا ‪4 ............................................................................................ : )Bacille Calmette-Guérin( BCG‬‬
‫واکسی پنتا یا پنجگانه‪4 ....................................................................................................................................... ....:‬‬
‫واکسی پولیو‪5 ................................... .................................................................................................................. :‬‬
‫واکسی نوموکوک ‪7 ..................................................................................................................................................‬‬
‫واکسی رسخکان (‪8 ................................................................................................................................. : )Measles‬‬
‫واکسی فیم روتا ویروس یا اسهال (‪8 ......................................................................................................... :)Rotavirus‬‬
‫واکسی تیتانوس یا ‪9 ........................................................................................................................................ ...TT.‬‬
‫جدول زما ن تطبیق واکسی ها‪9 ............................................................................................................................ :‬‬
‫فصل سوم ‪11 .............................................................................................................................................................‬‬
‫زرقیات مصئون‪11 .......................................................................................................................................................‬‬
‫فرصت های از دست رفته یا ‪12 ................................................................................................. : Missed Opportunity‬‬
‫فصل چهارم ‪13 ............................................................................................................................................................‬‬
‫کولد چی یا زنجی رسد ‪13 .............................................................................................................................................‬‬
‫سیستم زنجی رسد چیست؟ ‪13 ..................................................................................................................................‬‬
‫وسایل زنجی رسد که در مراکز صیح استفاده میشوند‪14 ............................................................................................ ....:‬‬
‫یخچال ها‪14 .............................................................................................................................................. .......:‬‬
‫‪14..............................................................................................................‬‬ ‫کولد بکس ها( بکس های محافظت) ‪:‬‬
‫واکسی کریر یا انتقال دهنده واکسی‪15 .............................................................................................................. ....:‬‬
‫‪16.....................................................................................................................................................‬‬ ‫آیس پک‬
‫مانیتور های زنجی رسد‪16 .................................................................................................................................... :‬‬
‫تاثی درجۀ حرارت باالی واکسی‪18 ............................................................................................................................ :‬‬
‫تاری خ انقضای واکسی‪18 ......................................................................................................................................... :‬‬
‫فصل چهارم‪20 ............................................................................................................................................................‬‬
‫ثبت و راپوریه ‪20 .........................................................................................................................................................‬‬
‫محاسبه فيصدی پوشش واکسی ‪21 ......................................................................................................................... :‬‬

‫‪2‬‬
 ‫فصل اول‬
‫عمومیات‬
‫تاریخچۀ معافیت دیه و تطبیق واکسی‬
‫ن‬
‫آشامیدن‬ ‫ن‬
‫واکسی در جملۀ مراقبت های صیح بعد از تهیۀ آب‬ ‫ن‬
‫واکسی ها رول مهیم را در مبارزه با وقوعات امراض بازی میکند چنانچه‬
‫واکسی عالوه براینکه باعث وقایۀ فردی میشود ‪،‬رول وقایوی باالی محیط ن‬
‫نی دارد چنانچه در نتیجۀ‬ ‫ن‬ ‫صیح به درجۀ دوم قرار دارد‪.‬‬
‫پیشفته این امراض محو گردیده است‪ .‬وقایه از امراض رول عمده را در رشد اقتصادی جامعه ن‬
‫نی‬ ‫صنعت و ر‬
‫ی‬ ‫ن‬
‫واکسی در جوامع‬ ‫تطبیق‬
‫ی‬ ‫ن‬ ‫ی‬
‫بازی میکند زیرا وقایه ارزانی از معالجه بوده و با جلوگیی از وقوع مرض بواسطۀ واکسی ( که نیاز به بودجۀ خییل کمی نسبت به تداوی‬
‫ن‬
‫واکسی بحیث ییک از دستاورد های خییل مهم صحت‬ ‫دارد) نضورت به مصارفیکه باید باالی تداوی شود‪ ،‬نیست‪ .‬در کشور ما ن‬
‫نی تطبیق‬
‫عامه شناخته شده است‪.‬‬
‫ن‬
‫یونان در سالهای ‪ 429‬قبل از میالد حایک از اینست که افرادیکه یکبار به مرض چیچک دچار میشوند برای‬ ‫نوشته های یک تاریخدان‬
‫بار دوم مصاب این مرض نمیشوند‪.‬‬
‫ن‬
‫واکسی را در قرن دهم (سال ‪ 900‬میالدی) کشف کردند و بنام ‪ Variolation‬یاد‬ ‫ابتدان ترین اشکال‬ ‫ن‬
‫مردمان بودند که‬ ‫ن‬
‫اولی‬ ‫ن‬
‫چیت ها‬
‫ی‬
‫میگردید‪ .‬طوریکه از زخم های مریضان مصاب به چیچک انساج را گرفته در زیر جلد افراد صحتمند میگذاشتند و یا هم چرک افراز شده‬
‫بیت استفاده میکردند‪ .‬در سالهای ‪( 1700‬قرن‪ ) 18‬این میتود انکشاف‬‫را از زخم های مریضان گرفته بشکل پودر درآورده و بعدآ از طریق ن‬
‫یافته و به کشور های ترکیه و از آنطریق به انگلند رسید ‪ .‬در این زمان مرض چیچک بشکل اپیدییم ها ظاهر شده و از هر پنج طفل‬
‫مریض خفیف ‪ ،‬متوسط و‬ ‫ن‬ ‫مصاب جان ییک را میگرفت‪ .‬که با استفاده از این میتود تعداد اپیدییم ها ی‬
‫کمی گردید‪ .‬بعضآ این میتود سبب‬
‫یا بعضآ سبب مرگر ن‬
‫نی میگردید‪.‬‬
‫ن‬
‫واکسی چیچک‬ ‫اولی بار دردهۀ ‪ 1790‬ادوارد ن‬
‫جیی‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫واکسی ها از مدت تقریبآ دو قرن به اینطرف توسط انسانها استفاده میشود و برای‬
‫ن‬
‫واکسی انکشاف یافت‪ . .‬بطور مخترص‪:‬‬ ‫ین‬
‫ساخی و استفاده از‬ ‫ن‬
‫واکسی مورد استفاده قرار داد که بعدآ‬ ‫ن‬
‫اولی‬ ‫را بحیث‬

‫ی ‪ smallpox‬یا چیچک را ساخته و در اوایل قرن نزده‬ ‫در سال ‪ Edward Jenner 1796‬از کشور بریتانیا واکس ن‬
‫ن‬
‫همگان در انگلند آغاز گردید‬ ‫(آغازسالهای ‪ )1800‬تطبیق آن بصورت‬
‫ن‬
‫داکی بریتانیا ین بنام ‪ Dr Edward Jenner‬واکسی چیچک را ساخت‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1796‬یک ی‬ ‫‪‬‬
‫ی سگ دیوانه یا ‪ Rabies vaccine‬را ساخت‪.‬‬ ‫ی را تایید کرده و واکس ن‬‫در سال ‪ 1880‬لوییس پاستور ‪ Louis Pasteur‬واکس ن‬ ‫‪‬‬
‫جاپان کشف شد‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ی‬‫دفیی توسط متخصص ن‬ ‫در سال ‪ 1890‬واکسینهای تیتانوس و ی‬ ‫‪‬‬
‫فیی‪ ،‬تیتانوس‪ ،‬سیاه رسفه و توبرکلوز تولید و با ایجاد برنامۀ معافیت کتلوی تطبیق گردیده‬ ‫ی های دی ی‬
‫در اواخر ‪ 1920‬واکس ن‬ ‫‪‬‬
‫و موثریت آن در وقایه از امراض مشاهده گردید‪.‬‬
‫معرف شده و بشکل دراماتیک واقعات مثبت پولیو را کاهش داده و در حال ن‬
‫حاض به‬ ‫ن‬ ‫واکس ن‬
‫ی پولیو در سال ‪ 1955‬در بریتانیا‬ ‫‪‬‬
‫حد اقل آن آنهم در حوزۀ جغرافیا ین مشخص رسیده است‪.‬‬
‫ن‬
‫واکسی آن‪ ،‬آغاز کرده و در سال ‪ 1980‬ریشه‬ ‫ین‬
‫ساخی تطبیق‬ ‫ن‬
‫جهان‬ ‫در سال ‪ 1955‬سازمان صیح جهان مبارزه علیه مرض چیچک را با‬
‫کن شدن آن از جهان اعالن گردید‪ .‬آخرین واقعۀ این مرض در سال ‪ 1977‬از کشور سومالیا راپور داده شده است‪.‬‬
‫ن‬
‫جهان را گرفت چنانچه در سال ‪ 1974‬برنامۀ معافیت کتلوی‬ ‫ن‬
‫واکسی شکل‬ ‫بعد از اینکه نهاد های ‪ WHO‬و یونیسف ایجاد شد پروگرام‬
‫ی‬
‫با هدف بلند بردن سطح پوشش واکسینها در ممالک روبه انکشاف‪ ،‬روی دست گرفته شد‪ .‬مهمیین فعالیت در این راستا همانا تطبیق‬
‫رفی واقعات این مرض‬‫بی ی ن‬‫واکسی چیچک از طریق راه اندازی کمپاین های ضد چیچک در سالهای ‪ 1960‬و ‪ 1970‬بود که سبب از ن‬ ‫ن‬
‫گردید و آخرین واقعۀ این مرض در سال ‪ 1977‬از کشور سومالیا راپور داده شده است‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫فصل دوم‬
‫واکسی های شامل در پروگرام معافیت کتلوی افغانستان‬
‫تا کنون واکسینها در مقابل ‪ 9‬مرض کشندۀ دوران طفولیت شا مل برنا مه معا فیت کتلوی شامل است که عبارتند از سل یا توبرکلوز‬
‫پولیو یا فلج اطفال‪ ،‬د ی‬
‫یفیی ‪ ،‬تیتانوس ‪ ،‬سیاه رسفه ‪ ،‬رسخکان ‪ ،‬هيپاتيتس ین ‪ ،‬هیموفیلوز انفلونزا و نوموکوک یا سینه وبغل‪.‬قرا‬
‫واکسی ‪ ( Rotavirus‬اسها ل ویرویس) ن‬
‫نیشا مل پروگرم روزمره واکسینا سیون گردد‪.‬‬ ‫ن‬ ‫راست درسا ل ‪2018‬‬

‫‪ )1‬واکسی توبر کلوز یا ‪: )Bacille Calmette-Guérin( BCG‬‬

‫واکسی از عامل ن‬
‫مرض زندۀ ضعیف شدۀ توبرکلوز ساخته شده وبه شکل‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫واکسی ‪ BCG‬درمقا بل مرض توبر کلوز وقایه میکند‪ .‬این‬
‫پودر در ویالهای ‪ 20‬دوزه ‪ ،‬همراه با محلل آن مو جود است‪.‬‬
‫واکسی ‪ BCG‬و محلل آن باید دردرجه حرارت ن‬
‫بی (‪ + 2 C O‬ایل‪ ) + 8 C O‬نگهداری شود‪.‬‬ ‫ن‬ ‫چگونه نگهداری میشود؟‬
‫ن‬
‫واکسی ‪ BCG‬در زمان تولد و یا هر چه زود تر بعد از تولد باید تطبیق شود‪.‬‬ ‫سن تطبیق‪:‬‬
‫کمی از سن یکسال یک دوز ‪ 0.05 ml‬میل ی‬
‫لیی‬ ‫مقدار یا دوز‪ :‬برای اطفال ی‬

‫شکل ‪ : 1‬تطبیق واکسی ‪ BCG‬و محل تطبیق واکسی ‪BCG‬‬

‫‪ )2‬واکسی پنتا یا پنجگانه‪:‬‬

‫ن‬
‫واکسی ‪ Penta‬یا ‪ DPT-HepB-Hib‬برای وقایه از ‪ 5‬مرض ساخته شده و مرکب ازاجزای ذیل است‪:‬‬
‫یفیی (ساخته شده از توکسوئید ی‬
‫باکییا)‬ ‫واکسی مرض د ی‬
‫ن‬ ‫‪‬‬
‫باکیی کشته شدۀ سیاه رسفه)‬ ‫واکسی مرض سیاه رسفه یا ‪ ( pertussis‬ساخته شده از ی‬ ‫ن‬ ‫‪‬‬
‫واکسی مرض تیتانوس (ساخته شده از توکسوئید ی‬
‫باکییا)‬ ‫ن‬ ‫‪‬‬
‫ن‬
‫پروتی ویروس)‬ ‫واکسی مرض زردی سیاه با هیپاتیت – ین (ساخته شده از‬ ‫ن‬ ‫‪‬‬
‫ن‬
‫پروتی پیوند داده شده)‬ ‫واکسی مرض هیموفیلوزانفلونزا نوع – ین یا ‪ ( Hib‬ساخته شده از پویل سکراید که با یکنوع‬ ‫ن‬ ‫‪‬‬

‫‪4‬‬
 ‫چگونه واکسی پنتا نگهداری میشود؟‬
‫ن‬
‫کسی پنتا یا پنجگانه باید دردرجه حرارت ( ‪ + 2 C O‬ایل‪ )+ 8 C O‬نگهداری شود‪.‬‬ ‫وا‬
‫ن‬
‫سنی ذیل تطبیق میگردد‪:‬‬ ‫دوره های تطیبق واکسی ‪ :‬سه دوره در‬
‫ی‬
‫‪ ‬در سن ‪ 6‬هفته گ (‪(Penta1‬‬
‫ی‬
‫‪ ‬در سن ‪ 10‬هفته گ (‪)Penta 2‬‬
‫ی‬
‫‪ ‬در سن ‪ 14‬هفته گ (‪)Penta 3‬‬
‫فاصله ن‬
‫بی دو دوز های (اول و دوم و همچنان دوم و سوم ) حد اقل باید چهار هفته باشد‪.‬‬

‫مقدار دوز هر ويال‪ :‬ده دوزه در هر ویال ( ‪ 10‬دوزه )‬

‫مقدار دوز قا بل تطبيق‪ :‬نیم یس یس یا (‪.)0.5 ml‬‬

‫قدام وسیط ران کیم بطرف بیون بزاويه ‪ 90‬درجه (عمود) داخل عضله‪.‬‬
‫ی‬ ‫محل زرق‪ :‬در قسمت وجه‬

‫شکل‪ : 2‬تطبیق واکسی ‪ Penta‬یا پنجگانه و وضعیت سوزن در اثنای زرق واکسی پنتا ( زرق داخل عضیل)‬

‫‪ )3‬واکسی هيپاتيت ن مونوالنت (بدون اینکه با سایر واکسینها ترکیب شده باشد)‪:‬‬
‫واکسی پنتا ر‬
‫تشی ح گردیده است) باشد و یا هم غی‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫واکسی هپاتیت ین میتواند در ترکیب واکسینهای چندگانه باشد ( قبآل همراه‬
‫تنهان (مونووالنت) موجود باشد‬
‫ترکيب شده و بشکل ی‬
‫واکسی را میتوان در هر سن تطبیق نمود بخصوص برای اطفال نوزاد که از مادران مصاب به‬‫ن‬ ‫کیت یا مونوویالت‬
‫شکل غیتر ی‬
‫هپاتیس تولد میشوند در ‪ 24‬ساعت اول حیات باید تطبیق گردد تا از انتقال مرض از مادر به طفل جلوگیی شود‪ .‬وبا تطبیق‬
‫ن‬
‫واکسی پنتا یا )‪ (DPT-HepB-Hib‬مطابق تقسیم اوقات ادامه داد‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫دوز صفری واکسین هپاتیت بی را میتوانید در اطفالیکه قبل ازوقت بدنیا آمده اند‪ ،‬وزن کم دارند‪ ،‬زردی دارند و یا اطفالیکه از مادران با‬
‫‪ HIV‬مثبت بدنیا آمده اند تطبیق کنید ( در حاالت ذکر شده مضاد استطباب نیست)‬

‫واکسی در ویالهای ‪ 10‬دوزه در اختیار ما قرار گرفته است‪ .‬برای هر نوزاد به دوز ‪ 0.5‬میل ی‬
‫لیی در قسمت قدام وسیط ران کیم‬ ‫ن‬ ‫این‬
‫بطرف بیون بزاویه ‪ 90‬درجه داخل عضله زرق گردد‪.‬‬

‫ن‬
‫واکسی علیه این مرض استفاده میشود‪:‬‬ ‫‪ )4‬واکسی پولیو‪ :‬طوریکه قبآل تذکر داده شد در کشور ما دو نوع‬
‫ن‬
‫واکسی خورایک پولیو که طریق دهن تطبیق میشود و بنام ‪ OPV‬یا )‪ (Oral Poliviruso Vaccine‬یاد میشود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ی‬ ‫ن‬
‫واکسی زرف پولیو که بنام ‪ IPV‬یا ) ‪ (Inactivated Poliovirus Vaccine‬یاد میشود‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪. A‬واکسی خورایک ( فیم) پولیو( ‪:(OPV‬‬

‫واکسی ‪ OPV‬چگونه نگهداری میشود؟‬

‫واکسی فیم پولیو باید دردرجه حرارت ن‬
‫بی(‪ + 2 C O‬ایل‪ ) + 8 C O‬نگهداری شود‪.‬‬ ‫ن‬

‫سن تطبیق واکسی‪:‬‬

‫ن‬
‫واکسی فیم فلج اطفال طبق تقسیم اوقات ذیل تطبیق میگردد‪:‬‬
‫ن‬
‫واکسی ‪( OPV 0‬دوز صفری)‬ ‫هر چه زودتر بعد از تولد (دردوهفته اول حیات یا ‪ 14‬روز)‬ ‫‪‬‬
‫ی‬
‫در سن ‪ 6‬هفته گ (‪)OPV 1‬‬ ‫‪‬‬
‫ی‬
‫در سن ‪ 10‬هفته گ (‪)OPV 2‬‬ ‫‪‬‬
‫ی‬
‫در سن ‪ 14‬هفته گ (‪)OPV 3‬‬ ‫‪‬‬
‫ن‬ ‫ی‬
‫واکسی رسخکان (‪)OPV 4‬‬ ‫در سن ‪ 9‬ماهیک یکجا با‬ ‫‪‬‬

‫شکل ‪ : 3‬تطبیق واکسی خورایک فلج اطفال‬

‫ن‬
‫متیقی شوید که طفل‬
‫ن‬
‫واکسی را بلع‬ ‫قطرا ت‬
‫نموده است‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪. B‬واکسی زرق پولیو یا ‪:) IPV( Inactivated Poliovirus Vaccine‬‬
‫ن‬
‫واکسی در‬ ‫زرف فلج از هرسه نوع ویروس پولیو استفاده شده است که تایید شدۀ سازمان صیح جهان میباشد‪ .‬این‬ ‫واکسی ی‬
‫ن‬ ‫در ترکیب‬
‫ن‬
‫ویالهای ‪ 5‬دوزه و ‪ 10‬دوزه در اختیار ما قرار میگید که از ویالهای ‪ 10‬دوزۀ آن برای برنامۀ روتی و از ویالهای ‪ 5‬دوزۀ آن برای کمپاین ها‬
‫استفاده میگردد‪.‬‬

‫این واکسی چگونه نگهداری میشود؟‬

‫واکسی ی‬
‫زرف فلج درمقابل رسدی حساس‬ ‫ن‬ ‫بی(‪ + 2 C O‬ایل‪ ) + 8 C O‬نگهداری شود‪ .‬چون‬ ‫واکسی ی‬
‫زرف پولیو باید دردرجه حرارت ن‬ ‫ن‬
‫ن‬
‫واکسی یخ زده ( تخریب شده) را تشخیص نمایم‪.‬‬ ‫است بنآ نباید منجمد گردد و توسط تست تکان نیم توانیم‬
‫سن تطبیق واکسی‪:‬‬
‫ن‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫واکسی پنتا و ‪ OPV‬تطبیق میگردد‪ .‬تمام‬ ‫روتی برای اطفال زیر یکسال در سن ‪ 14‬هفتیک همراه با دوز سوم‬ ‫واکسی بشکل‬ ‫این‬
‫ی‬ ‫واکسی مراجعه نکرده اند درآ ن صورت در ن‬
‫ن‬
‫اولی مال قا ت بعد ازسن ‪ 14‬هفتیک باید یک‬ ‫اطفا ل که به وقت معینه برا ی تطبیق‬
‫ن‬
‫دوزواکسی ‪ IPV‬را اخذ نمایند‪.‬‬

‫مقدار یا دوز ‪ :‬مقدار دوز آی ین وی ‪ 0.5‬میل (‪ ) 0.5ml‬یا نیم یس یس میباشد‪.‬‬

‫ن‬
‫واکسی ‪ 0.5 ml‬بوده ودر قسمت قدام وسیط کیم‬ ‫ن‬
‫واکسی آی ین وی ترجیحآ در عضله (‪ ) IM‬زرق میگردد دوز این‬ ‫محل زرق‪:‬‬
‫بطرف بیون ران بزاویه ‪ 90‬درجه زرق میگردد و هیچگاه در رسین طفل زرق نکنید‪.‬‬

‫‪ )5‬واکسی نوموکوک‬
‫ی‬
‫سانت گرید نگهداری شود‪.‬‬ ‫واکسی ‪ PCV13‬باید دردرجه حرارت ن‬
‫بی ( ‪ + 2O C‬ایل ‪ )+ 80 C‬درجه‬ ‫ن‬ ‫نگهداری واکسی‪: PCV13‬‬

‫سن قابل تطبیق‪:‬‬

‫ی‬
‫در سن ‪ 6‬هفته گ (‪(PCV1‬‬ ‫‪‬‬
‫ی‬
‫در سن ‪ 10‬هفته گ (‪)PCV 2‬‬ ‫‪‬‬
‫ی‬
‫در سن ‪ 14‬هفته گ (‪)PCV 3‬‬ ‫‪‬‬

‫مقدار دوز قا بل تطبيق‪ :‬نیم یس یس با (‪.)0.5 ml‬‬

‫قدام وسیط ران کیم بطرف بیون بزاويه ‪ 90‬درجه (عمود) داخل عضله‪.‬‬
‫ی‬ ‫محل زرق‪ :‬در قسمت وجه‬

‫‪7‬‬
 ‫‪ )6‬واکسی رسخکان (‪: )Measles‬‬
‫ن‬
‫واکسی رسخکان به شکل پودربوده و با محلل آن یکجا میبا شد‪.‬‬

‫چگونه نگهداری میشود‪:‬‬

‫ی‬
‫سانت گرید نگهداری شود ‪.‬‬ ‫واکسی رسخکان همرا ه با محلل آن باید دردرجه حرارت ن‬
‫بی ( ‪ + 2O C‬ایل ‪ )+ 80 C‬درجه‬ ‫ن‬

‫سن تطبیق‪:‬‬
‫ن‬ ‫ی‬ ‫ن‬
‫واکسی‬ ‫واکسی رسخکان معموأل در سن ‪ 9‬ماهیک تطبیق میشود ‪ .‬نظربه پالییس میل معافیت کتلوی در افغانستان دوز دوم‬
‫ی‬
‫رسخکان باید به تمام اطفال در سن ‪ 18‬ماهیک تطبیق شود‪.‬‬

‫مقدار یا دوزقا بل تطبیق‪:‬‬

‫هر دوز به اندازه ‪ 0.5 ml‬میل ی‬
‫لیی داده میشود ‪.‬‬
‫محل زرق‪ :‬در قسمت وسیط بی ن‬
‫ون بازوی دست راست بزاويه ‪ 45‬درجه زير جلد(تحت جلد)‬

‫‪ )7‬واکسی فیم روتا ویروس یا اسهال (‪:)Rotavirus‬‬

‫ن‬
‫واکسی از‬ ‫ن‬
‫مریض روتاویروس است‪ .‬این‬ ‫واکسی روتاویروس از طریق دهن ی‬
‫بهیین طریقه محافظت نوزادان و اطفال از‬ ‫ن‬ ‫تطبیق‬
‫اسهال و استفراق که از اثر میکروب های دیگر بوجود میاید جلوگیی نمیکند اما در جلوگیی از اسهال و استفراقات شدید که‬
‫از اثر روتا ویروس بوجود میاید بسیار موثراست‪.‬‬

‫واکسی روتا چگونه نگهداری میشود؟‬

‫بی(‪ + 2 C O‬ایل‪ ) + 8 C O‬نگهداری شود‪.‬‬ ‫واکسی فیم روتا باید دردرجه حرارت ن‬ ‫ن‬

‫ن‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ن‬

‫واکسی‬ ‫واکسی در سن ‪ 6‬هفتیک باید تطبیق گردد اما تعداد دوز ها نظر به نوع‬ ‫اولی دوز هر دو نوع‬ ‫سن تطبیق و تعداد دوز ها‪:‬‬
‫ی‬
‫متفاوت است قسمیکه نوع اول آن که بنام روتا ریکس یاد میشود دو دوز باید تطبیق گردد (در ‪ 6‬و ده هفتیک با دوز اول و دوم پنتا)‬
‫ی‬
‫هفتیک با سه دوز پنتا ) تطبیق میگردد‪.‬فاصلۀ ن‬
‫زمان‬ ‫در حالیکه نوع دوم آن که بنام ‪ RotaTeq‬یاد میشود سه دوز (در ‪ 10 ،6‬و ‪14‬‬
‫کمی از ‪ 4‬هفته باشد‪.‬‬ ‫بی دوز نباید ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی دوز واکس ن‬ ‫متوجه باشید که اول ن‬
‫ی باید قبل از سن ‪ 15‬هفتیک تطبیق شود و آخرین دوز آن ایل ‪ 32‬هفتیک (‪ 8‬ماهیک) تطبیق‬
‫ن‬ ‫ی‬ ‫ماهیک تمام دور های واکس ن‬‫ی‬
‫واکسی روتا نباید‬ ‫ی روتا تکمیل شود)‪ .‬بعبارۀ دیگر برای اطفال باالتر از سن ‪ 8‬ماهیک‬ ‫شود ‪( 1‬ایل ‪8‬‬
‫ی‬ ‫تطبیق گردد‪ .‬عالوتآ اگرطفل دیر تر از ‪ 4‬هفته برای ی ن‬
‫گرفی دوز بعدی بیاید نضورت به تکرار دوز قبیل نبوده واگر طفل به ‪ 8‬ماهیک‬
‫ن‬
‫واکسی روتا‪ ،‬آنرا تف کند و یا استفراغ کند‬ ‫نرسیده باشد دوز بعدی آن تطبیق گردد‪ .‬همچنان در صورتیکه طفیل بعد از تطبیق‬
‫اسهاالن که توسط ویروس روتا بوجود میاید جلوگیی میکند در‬ ‫ی‬ ‫ی متذکره از وقوع‬ ‫نضورت به تکرار دوز نیست‪ .‬عالوتآ واکس ن‬
‫باکییا و یا پرازیت ها وغیه) جلوگیی کرده نمیتواند‪.‬‬‫اسهاالن که عامل آن سایر مکروب ها ( ی‬ ‫ی‬ ‫حالیکه از‬

‫‪1‬‬
‫‪https://www.cdc.gov/vaccines/hcp/vis/vis-statements/rotavirus.pdf‬‬
‫‪VACCINE INFORMATION STATEMENT‬‬

‫‪8‬‬
 ‫شکل ‪ : 11‬تطبیق واکسی خورایک روتا ویروس )‪) Rotavirus‬‬

‫‪ )8‬واکسی تیتانوس یا ‪TT‬‬

‫ن‬
‫واکسی تیتا نوس توکسویید( ‪ )Tetanus Toxoid‬به خانم های در سن باروری بخا طرجلوگیی ازتیتا نوس مادرونوزاد تطبیق‬
‫ن‬
‫واکسی ‪ Penta‬تطبیق میشود‪.‬‬ ‫ن‬
‫واکسی ‪ TT‬است که به اطفال به همرای‬ ‫میشود‪ .‬این همان‬

‫این واکسی چگونه نگهداری میشود؟‬

‫ی‬
‫سانت گرید نگهداری شود‪.‬‬ ‫واکسی تیتانوس باید دردرجه حرارت ن‬
‫بی ( ‪ + 2 C O‬ایل‪ )+ 8 C O‬درجه‬ ‫ن‬

‫سن تطبیق‪:‬‬
‫ن‬
‫واکسی تیتانوس به تمام خانم های سن باروری ( ‪ 15‬ایل‪ ) 45‬ساله باید تطبیق‬ ‫بخاطر کاهش واقعات تیتانوس مادران ونوزادان‬
‫گردد‪.‬‬

‫مقدار دوز و دوره ها‪:‬‬

‫پنج بار باید تطبیق گردد که هر دوز آن ‪ 0.5 ml‬میل ی‬
‫لیی میباشد‪.‬‬
‫باالن بی ن‬
‫ون بازوی چپ به زاويه ‪ 90‬درجه عميق داخل عضله(دلتوئيد)‬ ‫محل رزق‪ :‬در قسمت ی‬

‫تطبیق واکسی‪ TT‬و وضیعت سوزن در جریان زرق واکسی ‪TT‬‬

‫جدول زما ن تطبیق واکسی ها‪:‬‬

‫ن‬
‫روتی برای اطفال مورد هدف‬ ‫جدول‪ - 2‬تقسیم اوقات ستندرد تطبیق واکسینهای‬

‫‪9‬‬
 ‫زمان تطبیق واکسی‬ ‫واکسی ها‬
‫‪ 18‬ماهگ‬ ‫‪ 9‬ماهگ‬ ‫‪ 14‬هفتگ‬ ‫‪ 10‬هفتگ‬ ‫‪ 6‬هفتگ‬ ‫هرچه زود تر‬
‫بعد از تولد‬
‫√‬ ‫‪BCG‬‬
‫√‬ ‫‪Hep B Birth Dose‬‬
‫دوز صفری هپاتیت ن*‬
‫√‬ ‫√‬ ‫√‬ ‫√‬ ‫√‬ ‫‪OPV‬‬
‫دوز صفری ایل چهارم**‬
‫√‬ ‫√‬ ‫√‬ ‫)‪Penta(1-3‬‬
‫دوز اول ایل سوم پنتا‬
‫√‬ ‫√‬ ‫√‬ ‫)‪PCV(1-3‬‬
‫دوز اول ایل سوم‬
‫√‬ ‫√‬ ‫)‪Rotavirus(1-2‬‬
‫دوز اول و دوم روتا‬
‫√‬ ‫‪IPV‬‬
‫√‬ ‫‪Measles1‬‬
‫√‬ ‫‪Measles 2‬‬
‫* از زمان تولد ایل ‪ 24‬ساعت اول جیات‬
‫ی‬ ‫ن‬
‫واکسی پولیو از زمان تولد ایل ‪ 15‬روزگ داده میشود‬ ‫** دوز صفری‬

‫جدول ‪ -3‬تقسیم اوقات ستندرد تطبیق واکسی تیتانوس برای خانمهای در سنی باروری‬

‫مد ت دوام معافیت‬ ‫زمان تطبیق‬ ‫دوز‬

‫معافیت ندارد‪.‬‬ ‫با اولی مراجعۀ خانم که در سنی‬ ‫ن ن یک‬
‫باروری (‪ 15‬ایل ‪ 45‬ساله) قرار دارد‪.‬‬

‫سه سال معا فیت تولید میکند‪.‬‬ ‫حد اقل ‪ 4‬هفته بعد از اولی تماس‬ ‫ن ن دو‬

‫پنج سال معا فیت تولید میکند‪.‬‬ ‫حد اقل ‪ 6‬ماه بعد از ن ن دو‬ ‫ن ن سه‬

‫ده سال معا فیت تولید میکند‪.‬‬ ‫حد اقل یکسال بعد ازن ن سه‬ ‫ن ن چهار‬
‫معافیت در تمام سن باروری‪.‬‬ ‫حد اقل یکسال بعد از ن ن چهار‬ ‫ن ن پنج‬

‫‪10‬‬
 ‫فصل سوم‬
‫‪ .1‬زرقیات مصئون‬
‫ی‬
‫زرقيان که عاری از خطر برای زرق کننده ‪ ،‬زرق شونده ‪،‬جامعه و محيط باشد رزقيات مصئون گفته ميشود‪ .‬برای زرقیات‬ ‫تعریف‪:‬‬
‫ی‬
‫مصئون در قدم اول انتخاب وسایل زرق دارای اهمیت است‪.‬‬

‫سازمان صیح جهان استفاده ازرسنج های پالستییک وقابل تعقیم را در پروگرام واکسیناسیون توصیه نمیکند وتمام وسایل زرق‬
‫ی‬
‫بیشی است‪ .‬این سازمان‬ ‫قابل تعقیم باید از پروگرام واکسیناسیون کشیده شوند بخاطریکه با استفاده از آنها خطر انتقال امراض‬
‫زرف توصیه میکند‪ (.‬رسنج های خود کار )‪ (AD‬ورسنج های خود کار قبآل‬ ‫واکسی های ی‬
‫ن‬ ‫تنها استفاده ازوسایل زرق ذیل را در تطبیق‬
‫پر شده‪).‬‬

‫استعمال رسنج های )‪ (AD‬یا خود کار هم درپروگرام روزمره واکسیناسیون و هم در کمپاین های واکسیناسیون توصیه میگردد‪.‬انواع‬
‫نی برابر به رسنج های پالستییک یکبارمرصف است‪.‬‬‫مختلف رسنج های )‪ (AD‬موجود است وقیمت آنها ن‬

‫برای زرقیات مصٶن نکات ذیل باید در نظر گرفته شود‪:‬‬

‫برای هر زرق از یک رسنج وسوزن ‪ AD‬معقم وجدید استفاده نمایید‬ ‫‪‬‬

‫واکسی های پودری هر بار ازیک رسنج وسوزن جدید و معقم استفاده نمایید‬ ‫ن‬ ‫برای حل کردن‬ ‫‪‬‬
‫ن‬
‫وسایل زرق را دریک سطح مناسب آماده نمایید مانند می یا پطنوس ایکه پاک از خون وافرازات بباشد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای بازکردن امپول شیشه ین جهت محافظت دست تان ازیک توته گاز استفاده نمایید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای سوراخ نمودن رسپوش ویال های چندین دوزه همیشه از رسنج معقم استفاده نموده وهرگز آنرا دررابر ویال نگذارید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫واکسی نضوری نیم پندارد‪ .‬هرگاه تعقیم نضورت باشد فقط ازیک‬ ‫ن‬ ‫سازمان صیح جهان تعقیم جلد را قبل وبعد اززرق‬ ‫‪‬‬
‫توته سوب ) ‪( SWAB‬ضف برای یکباراستفاده نمایید‪.‬‬
‫هرگزرسنج را دوباره پوش نکنید وبعد از استعمال عاجل دربکس مصون بیآندازید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫در صورتیکه ییک از قسمت های ذیل با یک سطح غیمعقم ( دست ووسایل ماحول) تصادفآ تماس نماید سوزن ورسنج‬ ‫‪‬‬
‫را باطل نموده وازرسنج وسوزن جدید استفاده کنید‪:‬‬
‫‪ .1‬در تنه سوزن‬
‫‪ .2‬در نوک سوزن‬
‫‪ .3‬در قسمت قاعده سوزن‬
‫‪ .4‬درقسمت نوک رسنج‬
‫‪ .5‬در جدارتنه پلنجر رسنج‬

‫درقسمت های ذیل رسنج و سوزن نباید دست تماس نماید‬

‫‪11‬‬
 ‫از بی بردن رسنج ها و سوزن های استفاده شده ‪:‬‬
‫تمام رسنج ها و سوزن ها به شکل مصئون باید بعد از استفاده از ن‬
‫بی برده شوند‪.‬‬

‫بی یک بکس مصئون (‪ )Safety box‬جابجا گردند‪.‬‬ ‫بی برده شوند باید در ن‬
‫رسنج ها وسوزن های استفاده شده باید قبل از اینکه از ن‬
‫بکس های مصئون در مقابل آب و اشیای ن‬
‫تی مقاوم بوده و سوزن ها نیم توانند که آنهارا سوراخ کنند‪.‬‬

‫در صورت کمبود بکس های مصٶن ستندرد در مراکزصیح خورد‪ ،‬راه حل های ثانوی جهت نگهداری رسنج های استعمال شده‬
‫ن‬
‫نشان شوند که دارای‬ ‫باید بکاربرده شود وازبکس های مقاوم به سوراخ ولیکاژ ویا ظروف پالستییک استفاده شود واین بکس ها باید‬
‫وسایل ن‬
‫تی وخطرناک اند‪ .‬بکس های رسباز وپالستییک نازک برای این کار مناسب نیم باشند‪.‬‬

‫جا بجا سازی رسنج و سوزن در بکس مصئون‬

‫فرصت های از دست رفته یا ‪: Missed Opportunity‬‬

‫ی‬
‫حالت گفته میشود که ییک از‬ ‫ی یا ‪ Missed Opportunity for Vaccine‬به‬ ‫فرصت های از دست رفته برای تطبیق واکس ن‬
‫ی او است‪ ،‬به مرکز صیح مراجعه میکند اما بدون اینکه واکس ن‬
‫ی را تطبیق نماید به‬ ‫واجدین ررسایط‪ ،‬در حالیکه زمان تطبیق واکس ن‬
‫ی باشد و یا هم جهت تداوی (مثآل تب ‪ ،‬رسفه‬ ‫خانه بازگشت نماید‪ .‬احتماآل هدف از مراجعۀ او به مرکز صیح‪ ،‬تطبیق واکس ن‬
‫گرفی ‪ ORS‬وغیه )مراجعه نموده است ‪.‬‬ ‫وغیه) و یا سایر خدمات صیح( ارزیان رشد طفل‪ ،‬خدمات تغذی‪ ،‬ی ن‬
‫ی‬
‫فرصت های از دست رفته برای واکس ن‬
‫ی میتواند دالیل مختلف داشته باشد‪:‬‬

‫ی‬‫عدم جستجو و یا جستجوی ناقص برای دریافت واجدین ررسایط توسط عرضه کنندۀ واکس ن‬ ‫‪o‬‬
‫ی ها توسط والدین و عرضه کنندۀ خدما واکس ن‬
‫ی‬ ‫وجود مالحظات در مورد استطباب یا عدم اسطباب واکس ن‬ ‫‪o‬‬
‫ی و سایر سپالی‬ ‫کمبود واکس ن‬ ‫‪o‬‬
‫ی‬‫بسته بودن اطاق واکس ن‬ ‫‪o‬‬
‫حاض بودن واکسیناتورها‬‫غی ن‬ ‫‪o‬‬
‫جدا بودن بخش معالجوی شفاخانه از بخش وقایوی آن‬ ‫‪o‬‬
‫عدم موجودیت کارت به دلیل مفقود شدن یا فراموش شدن در خانه‬ ‫‪o‬‬
‫ی به دالیل مختلفه‬‫مخالفت والدین با واکس ن‬ ‫‪o‬‬

‫‪12‬‬
 ‫فصل چهارم‬

‫کولد چی یا زنجی رسد‬

‫‪.1‬سیستم زنجی رسد چیست؟‬

‫ن‬
‫واکسی موثر را ‪ ،‬اززما ن تولید آن درفابریکه ایل تطبیق آ‬ ‫زنجی رسد عبارت ازسیستیم است مرکب ازافرادووسا یل که نگهداری‬
‫ن‬
‫تضمی میکند‪ .‬سیستم زنجی رسد شامل تدا بیی است که نگهداری واکسی را در ذخایر و جریان‬ ‫ن‬ ‫ن به یک طفل ویا خا نم‬
‫ن‬
‫انتقال به شکیل تنظیم مینما ید که واکسی هارا تا زما نیکه به استفاده کننده میسند باید در یک درجه حرارت مناسب‬
‫نگهداری شوند‪.‬‬

‫سیستم زنجی رسد از دو عنرصعمده ذیل تشکیل شده است‪:‬‬

‫مییند‪.‬‬
‫طت را نگهداری و به کار ی‬
‫افرادی که مواد و لوازم ی‬ ‫‪‬‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫تجهیا ت ووساییل که برای نگهداری و انتقال مصؤن واکسی ها بکار میوند‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫شکل ‪ :15‬سیستم زنجیرسد‬

‫‪13‬‬
 ‫وسایل زنجی رسد که در مراکز صیح استفاده میشوند‪:‬‬ ‫‪.1.1‬‬
‫سامان ولوازم زنجی رسد که در مراکز صیح بکاربرده میشوند قرارذیل اند‪:‬‬

‫‪ )1‬یخچال ها‪:‬‬
‫شکل‪ : 16‬یخچال جذن‬

‫یخچال های آفتان‪:‬‬

‫‪ )2‬کولد بکس ها( بکس های محافظت) ‪:‬‬

‫ن‬
‫واکسی ها و‬ ‫کولد بکس عبارت از یک ظرف ی‬
‫عایق است که در آن آیس پک های عیار شده (کاندیشن شده) گذاشته میشود تا‬
‫محلل ها را رسد نگهداری کند‪.‬‬
‫ن‬
‫واکسی ها در مراکز صیح‬ ‫ن‬
‫واکسی ها از رسد خانه ( کولد روم) ها به مراکز صیح و همچنان نگهداری‬ ‫کولد بکس ها بخاطر انتقال‬
‫ن‬
‫در حاالتیکه یخچال خراب شده و از کار افتیده باشد بمدت چند روز از آن بخاطر نگهداری واکسی استفاده میشود( معموآل از‬
‫ن‬
‫واکسی را نگه میدارد‪.‬‬ ‫دو تا هفت روز )‬

‫‪14‬‬
 ‫شکل‪ : 17‬کولد بکس خورد (با ظرفیت ‪ 12‬آیس پک)‬

‫‪ )3‬واکسی کریر یا انتقال دهنده واکسی‪:‬‬

‫عایق است که در آن آیس پک های عیار شده (کاندیشن) شده گذاشته میشود‬ ‫نی مانند کولد بکس ها یک ظرف ی‬ ‫واکسی کریر ها ن‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ن‬
‫واکسی کریر ها نسبت به کولد بکس ها کوچک تر بوده و انتقال آن در حاالن که‬ ‫ن‬
‫واکسی ها و محلل ها را رسد نگهداری کند‪.‬‬ ‫تا‬
‫ن‬
‫شما پیاده سفر میکنید آسان تر است اما نیم تواند که مانند کولد بکس به مدت زیادی واکسی هارا رسد نگه بدارد (عموما ‪ 24‬تا‬
‫‪ 72‬ساعت)‪.‬‬
‫ن‬
‫واکسی ها و‬ ‫ین‬
‫نگهداشی‬ ‫ن‬
‫واکسی ها و محلل های آن در فعالیت ساحات دور رس و هم به خاطر رسد‬ ‫ن‬
‫واکسی کریر ها برای انتقال‬
‫محلل های آن در جریان یک جلسه واکسیناسیون در مرکز صیح استفاده میشود‪.‬‬

‫شکل ‪ :18‬واکسی کریر سایز بزرگ ( با ظرفیت ‪ 4‬آیس پک)‬

‫ن‬
‫واکسی کریر باز نشده‬ ‫واکسی کریر گذاشته میشود تا ن‬
‫زمان که‬ ‫ن‬ ‫اسفنیح(‪ )Foam Pad‬در باالی آیس پک ها در‬
‫ی‬ ‫یک پارچه‬
‫ن‬
‫واکسی ها و محلل ها در‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫واکسی هارا از مواجه شدن به هوای بیون محافظت کرده و همچنان در جلسات واکسیناسیون‪،‬‬
‫باالی آن گذاشته میشود‪.‬‬

‫‪15‬‬
 ‫شکل ‪ :19‬پارچه اسفنیح (‪ )Foam Pad‬در حالت استفاده‬

‫‪ )4‬آیس پک‬
‫آیس پک ها بوتل های پالستییک ‪ ،‬هموار و چهار ضلیع هستند که از آب پر شده و عیار شده (بحالت کاندیشن) میگردند‪ .‬آیس‬
‫پک ها به اندازه های مختلف موجود هستند‪.‬‬

‫هر مرکز صیح باید آیس پک ها را در دو حالت داشته باشد حالت یخ زده و و یکتعداد دیگر در حالت استفاده‪.‬‬

‫شکل ‪ :20‬آیس پک ها ‪ 0.6‬لییه‬

‫مانیتور های زنجی رسد‪:‬‬

‫ن‬
‫منظور از مانیتورهای زنجی رسدعبارت از وساییل است که توسط آن ما میتوانیم متیقن شویم که واکسی ها و محلل های آن در‬
‫جریان انتقال و یا نگهداری در حرارت مناسب قرار داشته اندیا خی؟ در برنامۀ معافیت کتلوی افغانستان انواع مختلف مانیتور‬
‫های زنجی رسد استفاده میشود‪:‬‬

‫‪ .A‬ترمامیی( یا حرارت سنج ها)‪:‬‬

‫ی‬
‫ترمامیی‬ ‫ی‬
‫ترماميی ها عبارت از وسايیل اند که درجه حرارت موجوده يا فعیل را نشان ميدهند‪ .‬کارمندان مراکز صیح از انواع مختلف‬
‫واکسی کریر هارا ی‬
‫کنیول نمایند‪.‬‬ ‫ن‬ ‫ها استفاده مینمایند تا درجه حرارت یخچال ها‪ ،‬کولد بکس ها و‬
‫ی‬
‫ترمامیی های شیشه ن مملو از مایع‪ ،‬باید به تنهان در یخچال ها استفاده نشوند زیرا اینها در حرارت ن‬
‫پایی تر از نقطه انجماد نیم‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫توانند کار کنند‪.‬‬
‫ی‬
‫رمامیی یا گرما س‬‫شکل ‪ : 21‬ت‬

‫‪16‬‬
 ‫‪ .B‬فریز تگ‪:‬‬
‫ن‬
‫واکسی ها ‪ Penta,HepB, Rota,Hib‬و ‪ TT‬از آن استفاده میگردد‪ .‬در‬ ‫فریز تگ یک وسیله ی‬
‫برف بوده که در انتقال و نگهداری‬
‫صورتیکه فریز تگ برای یک ساعت در درجه حرارت تحت صفر قرار گید از حالت (√) به حالت (‪ ) X‬تغی نموده و نشان میدهد‬
‫ی‬ ‫واکسی های مذکور به حرارت ن‬
‫ن‬
‫پائی معروض شده و مشکوک به یخ زده گ شده وایجاب تست تکان(‪ ) Shake test‬را‬ ‫که‬
‫مینماید‬

‫شکل ‪ : 22‬فریزتک‬

‫فریز تگ سالم‬ ‫فریزتگ تخریب شده‬

‫‪ .C‬فری ج تگ )‪: ) Fridge-Tag‬‬

‫این نوع مانیتور مشخصآ برای مراکز صیح دیزاین شده و بفاصلۀ دقیقه ها (هر دقیقه) درجۀ حرارت را اندازه گیی کرده و در‬
‫ی‬
‫سانت گرید‬ ‫تعی شده آالرم میدهد مثال اگر این وسیله در درجۀ حرارت ‪ 8-2‬درجۀ‬‫صورت کم شدن یا زیاد شدن حرارت حدود ن‬
‫ی‬
‫پایینی شدن حرارت از ‪ 2‬درجۀ س ی‬
‫انت گرید آالرم میدهد‪ .‬عالوتآ‬ ‫عیار شده باشد‪ ،‬درصورت بلند ی ن‬
‫رفی درجۀ حرارت از ‪ 8‬درجه و یا‬
‫در صورت وصل نموده مانیتور متذکره به کمپیوتر بشکل اتوماتیک درجۀ حرارت را از ‪ 60‬روز قبیل بشکل ‪ PDF‬نمایش میدهد‬
‫عالوتآ در روی اسکرین این مانیتور درجۀ حرارت همان زمان ن‬
‫نی نشان داده میشود که واکسیناتور باید صبح و عرص آنرا چک‬
‫کرده و درجۀ حرارت را از روی آن در چک لیست ثبت درجۀ حرارت که باالی یخچال نصب است درج نماید‪ .‬یک فری ج تگ را‬
‫میتوان بعد از فعال کردن ایل مدت دوسال استفاده کرد اما اگردر کنار سکرین آن ‪( LOW BATT‬بطری ضعیف) نوشته شود باید‬
‫ایل ‪ 30‬روز با فری ج تگ جدید تعویض شود‬
‫شکل ‪ : 23‬فری ج تگ‬

‫‪17‬‬
 ‫‪ .D‬شاهد ویال واکسی ( ‪:)Vaccine Vial Monitors‬‬
‫ن‬
‫واکسی ها نصب بوده و رنگ آن در اثر معروض شدن دوامدار‬ ‫واکسی(‪) VVM‬عبارت از لیبل های است که در ویال‬‫ن‬ ‫شاهد ویال‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫به حرارت بلند تغیی میکند‪ .‬کارکن صیح قبل از اینکه یک ویال واکسی را باز نماید شاهد ویال واکسی را چک نماید تا متیقن شود‬
‫واکسی به درجه حرارت بلند معروض و تخریب نشده است‪.‬‬ ‫ن‬ ‫که‬
‫شکل ‪ :24‬شاهد ویا ل واکسی ( ‪) VVM‬‬

‫تاثی درجۀ حرارت باالی واکسی‪:‬‬

‫ی‬
‫حساسی هستند و باید در درجۀ‬ ‫سازمان صیح جهان تاکید دارد که واکسینها برعکس سایر ادویه در مقابل حرارت بلند و ن‬
‫پایی‬
‫میان موثریت ‪ ،‬مصئونیت و مدت‬‫پایی آمدن ن‬
‫معت که حرارت بلند ممکن سبب ن‬ ‫تعی شده نگهداری و انتقال شوند‪ .‬به این ن‬
‫حرارت ن‬
‫ی‬
‫سانت گرید‬ ‫بی مثبت ‪ 2‬ایل مثبت ‪ 8‬درجۀ‬ ‫واکسی ها درجۀ مساعد حرات ن‬
‫ن‬ ‫نگهداری آن گردد‪ .‬برای حصول اطمینان از نگهداری‬
‫ن‬
‫واکسی را بشکل رهنمود‬ ‫واکسی تمام ررسایط نگهداری‬
‫ن‬ ‫(برای نگهداری و انتقال آن) قبول شده است‪.‬عالوتآ فابریکه های تولیدی‬
‫ن‬
‫واکسی ها ضمیمه مینماید‪.‬‬ ‫با‬

‫تاری خ انقضای واکسی‪:‬‬

‫ی ها خییل با ارزش است‪ .‬با مدیریت خوب واکس ن‬
‫ی ها‬ ‫پ ین‬
‫داشی آگایه از تاری خ انقضای واکسینها برای تنظیم و مدیریت واکس ن‬
‫گذشی تاری خ آنها ی‬
‫کمی پیدا میشود با آنهم واکس ن‬
‫ی ها و محلل های تاری خ تی شده باید هدر شود‪ .‬تاری خ انقضای‬ ‫ین‬ ‫چانس‬
‫ن‬
‫واکسینها‪ ،‬محلل ها و وسایل مورد ضورت آنها در باالی آنها به دو شکل نوشته میشود‪:‬‬

‫اگر تاری خ انقضا تنها شامل سال و ماه باشد در حالیکه روز مشخص تحریر نشده مثآل ‪ ، 2017/08‬در اینصورت این‬ ‫‪‬‬
‫ویال ایل اخی ماه هشتم (اگست) سال ‪ 2017‬استفاده شده میتواند ‪.‬‬
‫ن‬
‫اگر تاری خ انقضا شامل سال‪ ،‬ماه و روز باشد مثآل ‪ ، 2017/16/08‬در آنصورت این ویال ایل همان روز مشخص یعت‬ ‫‪‬‬
‫روز شانزدهم ماه هشتم (اگست) استفاده شده میتواند‪.‬‬

‫‪18‬‬
‫شکل‪ :3‬تاری خ انقضای واکسی‬

‫‪19‬‬
 ‫فصل چهارم‬
‫ثبت و راپوریه‬
‫واکسی‪ ،‬به یکتعداد اسناد نضورت دارند که‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫واکسی برای ثبت فعالیت های روزانه در رابطه به عرضۀ خدمات تطبیق‬ ‫تیم های‬
‫بعض از آنها بشکل روزانه و از از آنها ن‬
‫بعض ماهوار استفاده میشود‪.‬‬ ‫از ن‬

‫اسنادی که روزانه باید استفاده شود‪:‬‬

‫کتاب ر ی‬
‫اجسی (ثبت) اطفال و خانم ها‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ن‬
‫واکسی اطفال و خانم ها‪.‬‬ ‫کارت های‬ ‫‪‬‬
‫تایل شیت‬ ‫‪‬‬
‫اسناد ی که ماهوار استفاده میشود‪:‬‬

‫فورمه های راپور ماهوار‬ ‫‪‬‬

‫ارزیان)‬
‫ی‬ ‫چارت مانیتورینگ (گراف‬ ‫‪‬‬

‫شکل ‪ :32‬کارت وکسینا سیون اطفال ( دو روی کارت)‬

‫‪20‬‬
 ‫شکل ‪ :33‬تایل شیت‬

‫محاسبه فيصدی پوشش واکسی ‪ :‬به اساس فورمل ذيل محاسبه ميگردد‪:‬‬

‫واکسی شده گان نضب ‪ 100‬تقسيم نفوس مورد هدف (ماه ويا سال)‬
‫ن‬ ‫تعداد‬

‫تعداد واکسین شده‬

‫‪100 X‬‬ ‫گان‬ ‫فیصدی سطح پوشش (ماهانه ویا ساالنه) =‬
‫هدف ماه یا سال‬

‫ن‬
‫واکسی ‪Penta3‬‬ ‫مثال‪ :‬نفوس مورد هدف ماهانه کلينک شما ‪ 120‬طفل ی‬
‫کمی از يک سال است که در ماه حمل برای ‪ 90‬طفل‬
‫ن‬
‫واکسی پنتا قرار ذيل محاسبه ميگردد‪.‬‬ ‫تطبيق نموده ايد پوشش‬

‫‪90‬‬
‫= ‪%75‬‬ ‫‪100 X‬‬ ‫فیصدی پوشش ماهوار =‬
‫‪120‬‬

‫‪21‬‬