Roczny plan pracy z historii w szkole podstawowej w klasie 7.

Wymagania na poszczególne oceny

Zagadnienia, Wymagania na poszczególne oceny

Temat lekcji materiał
nauczania dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

ROZDZIAŁ I: EUROPA PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM

1. Kongres 1. Początek Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wiedeński kongresu – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę „stu dni” – identyfikuje – ocenia postawę
2. „Sto dni” terminów: terminów: Napoleona postacie: Roberta Napoleona
Napoleona restauracja, abdykacja, Święte (III–VI 1815) Stewarta i Francuzów
3. Postanowienia legitymizm, Przymierze – identyfikuje Castlereagha, w okresie jego
kongresu równowaga – zna daty: bitwy postacie: Aleksandra I, Franciszka I, Fryderyka powrotu do kraju
4. Zmiany granic europejska pod Waterloo Charles’a Talleyranda, Wilhelma III – ocenia zasady,
w Europie – zna daty obrad (18 VI 1815), Klemensa von – wskazuje na mapie w oparciu o które
5. Święte kongresu podpisania aktu Metternicha zmiany terytorialne stworzono ład
Przymierze wiedeńskiego Świętego Przymierza – omawia przebieg w Europie wiedeński
(1814–1815) (IX 1815) „stu dni” Napoleona po kongresie – ocenia działalność
– wskazuje na mapie – prezentuje główne – przedstawia wiedeńskim oraz Świętego Przymierza
państwa decydujące założenia ładu okoliczności państwa Świętego
na kongresie wiedeńskiego powstania Świętego Przymierza
wiedeńskim – przedstawia Przymierza – przedstawia cele
– podaje przyczyny decyzje kongresu i działalność Świętego
zwołania kongresu dotyczące ziem Przymierza
wiedeńskiego polskich
Tajemnice 1. Dlaczego Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków Wiedeń? – wyjaśnia, dlaczego – opisuje przebieg – przedstawia – ocenia rolę
– Jak 2. Przebieg Wiedeń stał się obrad kongresu znaczenie kongresu
obradował obrad miejscem obrad wiedeńskiego regulaminu wiedeńskiego
kongres 3. Główni kongresu – charakteryzuje dyplomatycznego w dziejach Europy

1
w Wiedniu? bohaterowie głównych – wyjaśnia rolę
wiedeńscy uczestników kongresu
kongresu wiedeńskiego w
procesie likwidacji
niewolnictwa
2. Rewolucja 1. Narodziny Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
przemysłowa przemysłu – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie
– zna daty: – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje
2. Rewolucja terminów: terminów: skonstruowania terminów: cywilizacja postacie: Thomasa
przemysłowa industrializacja, manufaktura, silnika elektrycznego przemysłowa, Newcomena, Charlesa
na świecie rewolucja fabryka, urbanizacja,
(1831), metropolia Wheatsone’a,
3. Maszyna przemysłowa, kapitał, kapitaliści,
skonstruowania – zna datę Thomasa Davenporta
parowa i jej maszyna parowa robotnicy, proletariat
telegrafu (1837) pierwszego – wyjaśnia
zastosowanie – zna datę – identyfikuje
– identyfikuje postać telegraficznego okoliczności
4. Narodziny udoskonalenia postacie: Samuela
Michaela Faradaya połączenia narodzin przemysłu
elektrotechniki maszyny parowej Morse’a, George’a
– wskazuje na mapie kablowego między w XIX w.
5. Skutki (1763) Stephensona państwa, na których Ameryką i Europą – opisuje sposób
rewolucji – identyfikuje postać – wymienia gałęzie
terenie rozwinęły się (1866) działania maszyny
przemysłowej Jamesa Watta przemysłu, które
w XIX w. najważniejsze – przedstawia parowej
– wymienia rozwinęły się dzięki
zagłębia przemysłowe gospodarcze – ocenia
przyczyny rewolucji zastosowaniu Europy i społeczne skutki gospodarcze
przemysłowej maszyny parowej
– wyjaśnia industrializacji i społeczne skutki
– omawia wpływ
okoliczności narodzin – wyjaśnia znaczenie rozwoju przemysłu
zastosowania przemysłu w XIX w. wynalezienia w XIX w.
maszyny parowej na
– przedstawia elektryczności dla
rozwój komunikacji
konsekwencje rozwoju przemysłu
zastosowania i komunikacji
maszyny parowej dla
rozwoju przemysłu
3. Nowe idee 1. Liberalizm Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polityczne 2. Konserwatyzm – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę wydania – wyjaśnia znaczenie

2
 3. Idee terminów: ideologia, terminów: liberalizm, terminów: wolna Manifestu terminów: czartyzm,
narodowe proletariat, ruch konserwatyzm, konkurencja, komunistycznego falanster
4. Początki ruchu robotniczy, strajk, socjalizm komunizm, idee (1848) – zna daty: ruchu
robotniczego związek zawodowy – identyfikuje narodowe – przedstawia czartystów (1836–
5. Czartyzm – identyfikuje postać postacie: Edmunda – identyfikuje okoliczności 1848)
6. Socjalizm Adama Smitha Burke’a, Karola postacie: Giuseppe narodzin liberalizmu, – opisuje narodziny
i komunizm Marksa Mazziniego, konserwatyzmu ruchu czartystów, ich
– przedstawia Henriego de Saint– i ruchu robotniczego postulaty oraz skutki
okoliczności –Simona, Roberta – wyjaśnia różnice działalności
narodzin liberalizmu, Owena, Fryderyka między socjalistami – ocenia wpływ
konserwatyzmu Engelsa i komunistami nowych ideologii
i ruchu robotniczego – charakteryzuje – wyjaśnia rolę na życie społeczne
założenia związków i polityczne
liberalizmu, zawodowych w pierwszej połowie
konserwatyzmu, w rozwoju ruchu XIX w.
socjalizmu robotniczego
i komunizmu
4. Przeciwko 1. Walka z ładem Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Świętemu wiedeńskim – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: uzyskania – wyjaśnia znaczenie – przedstawia
Przymierzu 2. Niepodległość terminu Wiosna terminów: rewolucja niepodległości przez terminów: dekabryści, przebieg i skutki
Grecji Ludów lipcowa, rewolucja Grecję (1829), bankiety walki Greków
3. Początek – zna datę Wiosny lutowa, parlament powstania w Belgii – zna daty: wybuchu o niepodległość
Wiosny Ludów Ludów (1848–1849) frankfurcki (1830), zwołania antytureckiego – ocenia znaczenie
4. Wystąpienia – wskazuje na mapie – zna daty: rewolucji parlamentu powstania w Grecji Wiosny Ludów dla
w Niemczech państwa, w których lipcowej we Francji frankfurckiego (1821–1822), państw i narodów
i Austrii wybuchła Wiosna (1830), wybuchu (V 1848), wybrania powstania dekabrystów europejskich
5. Parlament Ludów; Wiosny Ludów Ludwika Napoleona (XII 1825), uznania – omawia rolę
frankfurcki – wymienia we Francji (II 1848) Bonapartego niepodległości Belgii parlamentu
6. Powstanie przyczyny Wiosny – identyfikuje prezydentem Francji (1831), wybuchu frankfurckiego
węgierskie Ludów postacie: Mikołaja I, (XII 1848), stłumienia Wiosny Ludów w procesie

3
 7. Wiosna Ludów Ludwika Napoleona powstania w Prusach, Austrii jednoczenia Niemiec
we Włoszech Bonapartego, węgierskiego (1849), na Węgrzech i we
8. Wojna Franciszka Józefa I wojny krymskiej Włoszech (III 1848),
krymska – wskazuje na mapie (1853–1856) powstania
państwa, które uzyskały – identyfikuje robotniczego w
niepodległość postacie: Klemensa Paryżu (VI 1848)
w pierwszej połowie von Metternicha, – identyfikuje
XIX w. Aleksandra II postacie: Karola X,
– przedstawia – wskazuje na mapie Ludwika Filipa,
przyczyny i przejawy państwa, w których Lajosa Kossutha,
walki z ładem w latach 1815–1847 Józefa Bema Karola
wiedeńskim wybuchły rewolucje i Alberta
– przedstawia skutki powstania narodowe – przedstawia cele,
Wiosny Ludów we oraz państwa przebieg i skutki
Francji, Prusach, zaangażowane powstania
Austrii, na Węgrzech w wojnę krymską dekabrystów
i w państwach – omawia przyczyny, – opisuje przebieg
włoskich przebieg i skutki Wiosny Ludów we
rewolucji lipcowej Francji, Prusach,
we Francji Austrii, na Węgrzech
– wymienia przyczyny i w państwach
i skutki wojny włoskich
krymskiej
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU I

ROZDZIAŁ II: ZIEMIE POLSKIE PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM

1. Po upadku 1. Podział ziem Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń
Księstwa polskich – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę otwarcia – zna datę
Warszawskiego 2. Rzeczpospolita terminu uwłaszczenie terminu ziemie zabrane terminu protektorat Zakładu Narodowego wprowadzenia
Krakowska – zna datę powstania – zna daty: reformy – zna daty: nadania im. Ossolińskich we obowiązku szkolnego

4
 3. Wielkie Królestwa Polskiego, uwłaszczeniowej wolności osobistej Lwowie (1817) w zaborze pruskim
Księstwo Wielkiego Księstwa w Wielkim Księstwie chłopom w zaborze – wyjaśnia, jaką rolę (1825)
Poznańskie Poznańskiego Poznańskim (1823), pruskim (1807), pełniła Rzeczpospolita – ocenia skutki
4. Sytuacja i Wolnego Miasta zniesienia pańszczyzny powołania sejmu Krakowska w reformy
gospodarcza Krakowa (1815) w zaborze austriackim prowincjonalnego w utrzymaniu polskości uwłaszczeniowej
w zaborze – wskazuje na mapie (1848) Wielkim Księstwie – porównuje sytuację w zaborze pruskim
pruskim – podział ziem polskich – charakteryzuje Poznańskim (1824) gospodarczą ziem – ocenia politykę
podstawy po kongresie ustrój Wielkiego – identyfikuje polskich pod zaborami władz zaborczych
nowoczesności wiedeńskim Księstwa postacie: Antoniego – przedstawia wobec Polaków
5. Sytuacja Poznańskiego Radziwiłła, Edwarda warunki rozwoju w zaborze pruskim
gospodarcza – opisuje ustrój Raczyńskiego, Tytusa polskiej kultury i austriackim
w zaborze Rzeczypospolitej Działyńskiego, Józefa i oświaty w zaborze
austriackim Krakowskiej Maksymiliana pruskim i Galicji
6. Kultura – charakteryzuje Ossolińskiego
i oświata rozwój gospodarczy – omawia proces
zaboru pruskiego uwłaszczania
– opisuje sytuację chłopów w zaborze
gospodarczą w pruskim
zaborze austriackim
2. W 1. Konstytucja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Królestwie Królestwa – zna datę nadania – wyjaśnia znaczenie – zna daty: otwarcia – zna daty: – wymienia wady
Polskim Polskiego konstytucji Królestwu terminów: kaliszanie, uniwersytetu powstania i zalety ustroju
2. Namiestnik Polskiemu (1815) konspiracja w Warszawie (1816), Towarzystwa Królestwa Polskiego
i wielki książę – identyfikuje – zna daty: objęcia działalności Kredytowego – ocenia rozwój
3. Gospodarka postacie: Adama władzy przez Mikołaja Towarzystwa Ziemskiego (1825), gospodarczy
Królestwa Mickiewicza, Piotra I (1825), zawiązania Filomatów wystąpienia kaliszan Królestwa Polskiego
Polskiego Wysockiego Sprzysiężenia (1817–1823), (1820) – omawia różnice
4. Kultura – wskazuje na mapie Podchorążych (1828) wprowadzenia – identyfikuje pomiędzy opozycją
i edukacja zasięg Królestwa – identyfikuje postacie: cenzury w Królestwie postacie: Stanisława legalną i nielegalną
pod zaborem Polskiego Aleksandra I, wielkiego Polskim (1819), Kostki Potockiego, w Królestwie Polskim

5
 rosyjskim – wymienia organy księcia Konstantego, założenia Banku Tadeusza Czackiego, – ocenia stosunek
5. Opozycja władzy określone Mikołaja I, Franciszka Polskiego (1828) Tomasza Zana władz carskich do
legalna w konstytucji Ksawerego – identyfikuje – wskazuje na mapie opozycji legalnej
w Królestwie Królestwa Polskiego Druckiego– postacie: Józefa Kanał Augustowski i nielegalnej
Polskim Lubeckiego, Stanisława Zajączka, Juliana – wyjaśnia, jaką rolę
6. Tajne spiski Staszica, Waleriana Ursyna Niemcewicza, w życiu Królestwa
i organizacje Łukasińskiego Adama Jerzego Polskiego pełnił wielki
– charakteryzuje Czartoryskiego, książę Konstanty
ustrój Królestwa Wincentego – charakteryzuje
Polskiego i Bonawentury działalność
– opisuje rozwój Niemojowskich kulturalno–
przemysłu w – wskazuje na mapie oświatową Polaków
Królestwie Polskim najważniejsze na ziemiach
– omawia rozwój okręgi przemysłowe zabranych
kultury i edukacji w Królestwie Polskim – przedstawia
w Królestwie Polskim – przedstawia okoliczności
– wymienia przykłady reformy gospodarcze powstania opozycji
organizacji spiskowych Franciszka Ksawerego legalnej i cele jej
i ich cele Druckiego– działalności
Lubeckiego – opisuje okoliczności
– przedstawia powstania organizacji
sytuację na wsi w spiskowych
Królestwie Polskim
3. Powstanie 1. Wybuch Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
listopadowe powstania – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: przejęcia – zna daty: bitwy pod – identyfikuje
2. Od negocjacji terminu noc terminów: dyktator, dyktatury przez Stoczkiem (II 1831), postacie: Michała
do detronizacji listopadowa detronizacja Józefa Chłopickiego bitew pod Wawrem Radziwiłła, Macieja
3. Wojna – zna daty: wybuchu – zna daty: detronizacji (XII 1830), i Dębem Wielkim Rybińskiego,
polsko–– powstania Mikołaja I i zerwania – identyfikuje (III 1831), bitew pod Antoniego Giełguda
rosyjska listopadowego unii z Rosją (25 I 1831), postacie: Ignacego Iganiami i Boremlem – ocenia postawy

6
 4. Wodzowie (29/30 XI 1830), bitwy pod Ostrołęką Prądzyńskiego, Emilii (IV 1831) wodzów powstania
powstania bitwy pod Olszynką (V 1831), bitwy o Plater, Józefa Bema, – identyfikuje listopadowego
listopadowego Grochowską (II 1831), Warszawę (6–7 IX Iwana Dybicza, postacie: Józefa – ocenia, czy powstanie
5. Walki poza wojny polsko– 1831) Iwana Paskiewicza Sowińskiego, listopadowe miało
Królestwem –rosyjskiej (II–X 1831) – identyfikuje – wskazuje na mapie Jana Skrzyneckiego, szanse powodzenia
– identyfikuje postacie: wielkiego tereny poza Jana Krukowieckiego,
postacie: Piotra księcia Konstantego, Królestwem Polskim, Józefa Dwernickiego
Wysockiego, Józefa Adama Jerzego na których toczyły – przedstawia
Chłopickiego Czartoryskiego się walki podczas przebieg walk
– wymienia przyczyny – wskazuje na mapie powstania w latach powstańczych poza
powstania miejsca najważniejszych 1830–1831 Królestwem Polskim
listopadowego bitew powstania – opisuje przebieg
listopadowego nocy listopadowej
– wyjaśnia, jakie – charakteryzuje
znaczenie dla poczynania władz
powstania powstańczych do
listopadowego miała wybuchy wojny
detronizacja cara polsko–rosyjskiej
Mikołaja I – opisuje przebieg
– omawia przyczyny wojny polsko–
klęski powstania –rosyjskiej
listopadowego
Tajemnice 1. Dlaczego Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków Polacy byli bez – przedstawia oceny – opisuje zamach na – podejmuje próbę – ocenia skutki
– Czy szans? historyków wielkiego księcia odpowiedzi na zamachu na
powstanie 2. Wydarzenia w dotyczące szans Konstantego pytanie, czy wielkiego księcia
listopadowe Belwederze powstania – porównuje siły powstanie Konstantego
mogło 3. Co zmieniłaby listopadowego militarne Rosji i listopadowe mogło
zakończyć się śmierć powstańców zakończyć się
sukcesem? wielkiego – wskazuje błędy sukcesem

7
 księcia dowódców
Konstantego? powstania
4. Jaką liczbę
żołnierzy
mogli
wystawić
Rosjanie?
5. Jakie błędy
popełnili
dowódcy?
4. Wielka 1. Ucieczka Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Emigracja przed – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – opisuje działalność
represjami terminów: emigracja, terminów: zsyłka, terminów: katorga, powstania Komitetu kulturalną Polaków
2. Stronnictwa Wielka Emigracja emisariusz amnestia Narodowego na emigracji
polityczne – identyfikuje – identyfikuje – zna daty: powstania Polskiego (1831), – ocenia działalność
na emigracji postacie: Fryderyka postacie: Zygmunta Towarzystwa Gromad Ludu Polaków na emigracji
Chopina, Adama Krasińskiego, Demokratycznego Polskiego (1835)
Mickiewicza, Juliusza Joachima Lelewela, Polskiego (1832) – identyfikuje
Słowackiego Adama Jerzego i Hôtel Lambert postacie: Ludwika
– wymienia Czartoryskiego (1833) Mierosławskiego,
przyczyny Wielkiej – wymienia główne – przedstawia Wiktora Heltmana
Emigracji obozy polityczne stosunek władz – wskazuje na mapie
– wskazuje na mapie powstałe na i społeczeństw trasy, które
główne kraje, do emigracji Europy do polskich przemierzali polscy
których emigrowali – wymienia formy emigrantów emigranci
Polacy po upadku działalności Polaków – charakteryzuje – przedstawia
powstania na emigracji program Towarzystwa program Komitetu
listopadowego Demokratycznego Narodowego
Polskiego Polskiego
– przedstawia – omawia poglądy

8
 poglądy środowisk Gromad Ludu
konserwatywnych Polskiego
z Hôtel Lambert
5. Ziemie 1. Represje Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polskie po upadku – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: powstania – ocenia politykę
po powstaniu powstania terminu rusyfikacja terminów: rabacja, terminów: noc Stowarzyszenia Ludu władz zaborczych
listopadowym listopadowego – zna datę wybuchu kontrybucja paskiewiczowska, Polskiego (1835), wobec Polaków
2. Królestwo powstania – zna daty: wybuchu Statut organiczny, wprowadzenia po upadku powstania
Polskie krakowskiego rabacji galicyjskiej – zna daty: rosyjskiego kodeksu listopadowego
w cieniu (21/21 II 1846) (II 1846) wprowadzenia karnego w Królestwie – ocenia postawę
Cytadeli – wymienia represje – identyfikuje Statutu organicznego Polskim (1847) chłopów galicyjskich
3. Represje wobec uczestników postacie: Iwana (1832), ogłoszenia – identyfikuje wobec szlachty
w zaborze powstania Paskiewicza, Edwarda stanu wojennego w postacie: Edwarda i powstania
pruskim listopadowego Dembowskiego, Królestwie Polskim Flottwella, Karola krakowskiego
4. Działalność – wskazuje przykłady Jakuba Szeli (1833), likwidacji Libelta, Henryka
spiskowa polityki rusyfikacji w – charakteryzuje Rzeczpospolitej Kamieńskiego
5. Powstanie Królestwie Polskim politykę władz Krakowskiej (XI 1846) – omawia represje
krakowskie po upadku rosyjskich wobec – identyfikuje popowstaniowe
6. Rabacja powstania Królestwa Polskiego postacie: Szymona w zaborze pruskim
galicyjska listopadowego – omawia przebieg Konarskiego, Piotra – charakteryzuje
– wskazuje na mapie i skutki powstania Ściegiennego działalność spiskową
tereny objęte krakowskiego – wskazuje na mapie na ziemiach polskich
powstaniem – przedstawia tereny objęte w latach 30. i 40. XIX w.
krakowskim przyczyny, przebieg rabacją galicyjską – przedstawia
i skutki rabacji – wyjaśnia, w jakich przyczyny
galicyjskiej okolicznościach niepowodzenia
wybuchło powstanie powstania
krakowskie krakowskiego
6. Wiosna 1. Nastroje w Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Ludów Wielkopolsce – identyfikuje – zna daty: powstania – zna daty: – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia, jakie

9
na ziemiach na początku postacie: Józefa wielkopolskiego porozumienia w terminu serwituty znaczenie dla
polskich 1848 roku Bema, Adama (IV–V 1848), Jarosławcu (IV 1848), – zna datę powstania polskiego ruchu
2. Powstanie Mickiewicza uwłaszczenia bitwy pod Miłosławiem Komitetu Narodowego niepodległościowego
w Wielkopolsce – wyjaśnia przyczyny chłopów w Galicji (IV 1848), w Poznaniu (III 1848) w Galicji miał wzrost
3. W obronie wybuchu Wiosny (1848) – identyfikuje – identyfikuje świadomości
polskości Ludów na ziemiach – identyfikuje postać postacie: Franza von postacie: Józefa narodowościowej
na Warmii, polskich pod Ludwika Stadiona, Wojciecha Lompy, Emanuela wśród Rusinów
Mazurach zaborami Mierosławskiego Chrzanowskiego, Smołki, Gustawa – ocenia skutki
i Śląsku – wskazuje na mapie – opisuje przebieg Józefa Wysockiego, Gizewiusza, Krzysztofa Wiosny Ludów
4. Sytuacja zabory, w których Wiosny Ludów w Henryka Dembińskiego Mrongowiusza na ziemiach polskich
w Galicji doszło do wystąpień Wielkim Księstwie – charakteryzuje – przedstawia – ocenia decyzję
5. Ukraiński ruch w 1848 r. Poznańskim wkład Polaków działalność polskich władz austriackich
narodowy – omawia przebieg w wydarzenia społeczników na o uwłaszczeniu
6. Za waszą Wiosny Ludów Wiosny Ludów Warmii, Mazurach
i naszą wolność w Galicji w Europie i Śląsku
7. Kultura 1. Kultura polska Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polska doby 2. po utracie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę – ocenia wpływ
romantyzmu niepodległości terminu romantyzm terminu racjonalizm terminów: mesjanizm, opublikowania romantyzmu na
3. Narodziny – identyfikuje – identyfikuje postać salon artystyczny ballady niepodległościowe
romantyzmu postacie: Adama Joachima Lelewela – charakteryzuje Romantyczność postawy Polaków
4. Polski Mickiewicza, Juliusza – wyjaśnia, na czym warunki, w jakich Adama Mickiewicza
mesjanizm Słowackiego, polegał konflikt ukształtował się – identyfikuje postać
5. Początki Fryderyka Chopina romantyków polski romantyzm Andrzeja Towiańskiego,
badań historii – wymienia poglądy z klasykami – wyjaśnia, czym był Artura Grottgera
Polski romantyków – przedstawia polski mesjanizm – przedstawia
najwybitniejszych sytuację kultury
polskich twórców polskiej po utracie
epoki romantyzmu niepodległości
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU II

10
 ROZDZIAŁ III: EUROPA I ŚWIAT PO WIOŚNIE LUDÓW
1. Stany 1. Rozwój Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Zjednoczone Stanów – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – ocenia znaczenie
w XIX wieku Zjednoczonych terminów: wojna terminów: secesja, terminów: taktyka wprowadzenia zniesienia
2. Podział secesyjna, Północ, Konfederacja, Unia, spalonej ziemi, zakazu przywozu niewolnictwa w
na Północ Południe wojna totalna abolicjonizm, niewolników do Stanach
i Południe – zna datę wojny – zna datę wydania demokraci, Stanów Zjednoczonych
3. Przyczyny secesyjnej (1861– dekretu o zniesieniu republikanie Zjednoczonych – ocenia skutki
wojny 1865) niewolnictwa (1863) – zna daty: wyboru (1808), bitwy pod wojny secesyjnej
secesyjnej – identyfikuje postać – identyfikuje Abrahama Lincolna Gettysburgiem
4. Wojna Abrahama Lincolna postacie: Roberta na prezydenta USA (VII 1863), kapitulacji
secesyjna – wymienia przyczyny Lee, Ulyssesa Granta (1860), secesji wojsk Konfederacji
5. Stany i skutki wojny – charakteryzuje Karoliny Południowej (VI 1865), ataku na
Zjednoczone secesyjnej sytuację gospodarczą, (1860), powstania Fort Sumter (IV 1861)
po wojnie społeczną i polityczną Skonfederowanych – wskazuje na mapie
secesyjnej Północy i Południa Stanów Ameryki (1861) etapy rozwoju
– omawia społeczne, – omawia przyczyny terytorialnego
polityczne i podziału Stanów Stanów
gospodarcze skutki Zjednoczonych Zjednoczonych w XIX
wojny secesyjnej na Północ i Południe w.
– opisuje przebieg – przedstawia
wojny secesyjnej przyczyny i skutki
– wyjaśnia, jakie rozwoju terytorialnego
konsekwencje dla Stanów
dalszego przebiegu Zjednoczonych w XIX
wojny miał dekret w.
o zniesieniu – porównuje sytuację
niewolnictwa gospodarczą, społeczną
i polityczną Północy
i Południa

11
2. Zjednoczenie 1. Dwie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Włoch i koncepcje – zna daty: powstania – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: powstania – ocenia rolę Ottona
Niemiec zjednoczenia Królestwa Włoch terminów: wyprawa terminu komunardzi Niemieckiego von Bismarcka w
Włoch (1861), ogłoszenia „tysiąca czerwonych – zna daty: bitew Związku Celnego procesie jednoczenia
2. Piemont powstania II Rzeszy koszul”, risorgimento pod Magentą (1834), zawarcia Niemiec
3. Zjednoczenie Niemieckiej (18 I 1871) – zna daty: wojny i Solferino (1859), sojuszu Piemontu – ocenia metody
Włoch – identyfikuje Prus z Austrią wojny Prus i Austrii z Francją (1858), stosowane przez
4. Powstanie postacie: Giuseppe (1866), wojny z Danią (1864), wojny Piemontu Ottona Bismarcka,
Królestwa Garibaldiego, Ottona francusko–pruskiej pokoju we z Austrią (1859), Camilla Cavoura
Włoskiego von Bismarcka (1870–1871) Frankfurcie nad wybuchu powstania i Giuseppe
5. Polityka Prus – wymienia etapy – identyfikuje Menem (1871), w Królestwie Obojga Garibaldiego w
6. Wojny Prus jednoczenia Włoch postacie: Camilla bitwy pod Sadową Sycylii (1860), objęcia procesie jednoczenia
z Danią i Austrią i Niemiec Cavoura, Wilhelma I, (1866), powstania tronu w Prusach swoich państw
7. Wojna – przedstawia skutki Napoleona III Związku Północno– przez Wilhelma I – dostrzega
z Francją zjednoczenia Włoch – wyjaśnia, jaką rolę niemieckiego (1867), (1861), powstania najważniejsze
8. Komuna i Niemiec dla Europy w jednoczeniu Włoch bitwy pod Sedanem Czerwonego Krzyża podobieństwa
Paryska odegrał Giuseppe (1870), Komuny (1863), zajęcia i różnice w procesie
9. Polacy Garibaldi Paryskiej (III–V 1871) Wenecji przez zjednoczenia Włoch
w Komunie – omawia etapy – wskazuje na mapie Królestwo Włoch i Niemiec
Paryskiej jednoczenia Niemiec etapy jednoczenia (1866), powstania
– przedstawia Włoch i Niemiec Austro–Węgier
przyczyny, przebieg – omawia koncepcje (1867), zajęcia
i skutki wojny zjednoczenia Włoch Państwa Kościelnego
francusko–pruskiej – opisuje przebieg przez Królestwo
– wyjaśnia, jaką rolę procesu jednoczenia Włoskie (1870)
w jednoczeniu Włoch – identyfikuje
Niemiec odegrał – wyjaśnia, dlaczego postacie: Wiktora
Otto von Bismarck Piemont stał się Emanuela II, Jarosława
ośrodkiem jednoczenia Dąbrowskiego,
Włoch Walerego

12
 – przedstawia Wróblewskiego
koncepcje zjednoczenia – wskazuje okoliczności
Niemiec powstania
– omawia skutki Czerwonego Krzyża
wojen Prus z Danią – wyjaśnia okoliczności
i Austrią dla procesu powstania Austro–
jednoczenia Niemiec –Węgier
– przedstawia – przedstawia rolę
przyczyny, przebieg Polaków w Komunie
i skutki Komuny Paryskiej
Paryskiej
3. Kolonializm 1. Przyczyny Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w XIX wieku ekspansji – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: wybuchu – ocenia politykę
kolonialnej terminu kolonializm terminów: faktoria terminów: powstanie pierwszej wojny mocarstw
2. Kolonizacja – identyfikuje postać handlowa, Kompania sipajów, powstanie opiumowej (1839), kolonialnych wobec
Afryki królowej Wiktorii Wschodnioindyjska Mahdiego, wojny wybuchu powstania podbitych ludów i
3. Polityka – wymienia – zna datę otwarcia opiumowe, wojny Mahdiego (1881) państw
kolonialna przyczyny i skutki Japonii na świat burskie, powstanie – porównuje proces
w Azji ekspansji kolonialnej (1854) bokserów kolonizacji Afryki
4. Skutki polityki – identyfikuje postać – wskazuje na mapie i Azji
kolonialnej Cecila Johna Rhodesa tereny świata, które – przedstawia
5. Brytyjskie – wskazuje na mapie podlegały kolonizacji stosunek państw
imperium posiadłości kolonialne pod koniec XIX w. azjatyckich do ekspansji
kolonialne Wielkiej Brytanii – przedstawia proces europejskiej
6. Konflikty – wymienia państwa, kolonizacji Afryki – charakteryzuje
kolonialne które uczestniczyły i Azji kolonialne imperium
w kolonizacji Afryki – wymienia przyczyny Wielkiej Brytanii
i Azji konfliktów
– przedstawia skutki kolonialnych
ekspansji kolonialnej – wskazuje przykłady

13
 dla państw europejskich konfliktów
i mieszkańców kolonialnych
terenów podbitych
4. Rozwój 1. W stronę Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
nowych demokracji – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – porównuje systemy
ruchów 2. Socjaliści terminów: system terminów: socjaliści, terminów: rewolucja terminów: solidaryzm ustrojowe w XIX–
politycznych i anarchiści republikański, partia socjaldemokracja, proletariacka, społeczny, reformiści/ –wiecznej Europie
3. Nowe polityczna, monarchia komuniści, społeczeństwo rewizjoniści – ocenia następstwa
ideologie parlamentarna, chrześcijańska industrialne, – zna datę procesu demokratyzacji
4. Emancypacja demokratyzacja demokracja (chadecja), Międzynarodówka, ustanowienia 1 maja życia politycznego
kobiet – wyjaśnia, na czym nacjonalizm, anarchizm, terror Świętem Pracy (1889) – ocenia metody
5. Prawa polegał proces emancypantki, indywidualny, – przedstawia wpływ stosowane przez
wyborcze demokratyzacji sufrażystki szowinizm, syjonizm ideologii nacjonalizmu anarchistów
dla kobiet – wymienia nowe – identyfikuje – zna daty: powstania na kształtowanie się – ocenia poglądy
ruchy polityczne postacie: Karola I Międzynarodówki rożnych postaw wobec emancypantek
w Europie drugiej Marksa, Leona XIII (1864), ogłoszenia narodu i mniejszości i sufrażystek oraz
połowie XIX w. – przedstawia encykliki Rerum narodowych metody i skutki
założenia programowe novarum (1891) – przedstawia ich działalności
socjalistów – przedstawia cele okoliczności
– charakteryzuje i metody działania kształtowania się
założenia programowe anarchistów syjonizmu i jego
chrześcijańskiej – omawia różnice założenia
demokracji między zwolennikami
– wyjaśnia, na czym socjaldemokracji
polegał nowoczesny a komunistami
nacjonalizm – wyjaśnia, jakie
– wymienia postulaty okoliczności wpłynęły
emancypantek na narodziny ruchu
i sufrażystek emancypacji kobiet
5. Postęp 1. Rozwój nauk Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:

14
techniczny przyrodniczych – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: wynalezienia –ocenia znaczenie
i zmiany 2. Rozwój terminu teoria terminu pasteryzacja terminu promienio- szczepionki przeciwko rozpowszechnienia
cywilizacyjne medycyny ewolucji – zna daty: twórczość wściekliźnie (1885), nowych środków
i higieny – identyfikuje ogłoszenia teorii – zna daty: odkrycia odkrycia bakterii transportu
3. Rozwój postacie: Karola ewolucji przez Karola promieni X (1895), gruźlicy i cholery – ocenia znaczenie
komunikacji Darwina, Marii Darwina (1859), budowy Kanału (1903) budowy Kanału
i transportu Skłodowskiej–Curie przyznania Nagród Sueskiego (1859– – identyfikuje Sueskiego i Kanału
4. Nowe środki – wymienia odkrycia Nobla dla Marii 1869), budowy postacie: Roberta Panamskiego dla
transportu naukowe, które Skłodowskiej–Curie Kanału Panamskiego Kocha, Karla Benza, rozwoju komunikacji
5. Życie wpłynęły na rozwój (1903 i 1911), (1904–1914), Johna Dunlopa,
codzienne nauk przyrodniczych pierwszego lotu pierwszego lotu Gottlieba Daimlera,
i medycznych samolotem (1903), sterowcem (1900), Rudolfa Diesela,
– wskazuje wynalazki, wynalezienia opatentowania Ferdynanda Zeppelina,
które miały wpływ telefonu (1876) fonografu (1878), Josepha Swana
na życie codzienne – identyfikuje wynalezienia – wyjaśnia, jakie
postacie: Ludwika gramofonu (1887) czynniki miały wpływ
Pasteura, Orville’a – identyfikuje na spadek liczby
i Wilbura Wright, postacie: Dmitrija zachorowań i
Thomasa Alvę Mendelejewa, śmiertelności w XIX w.
Edisona, Alexandra Pierre’a Curie,
Grahama Bella Wilhelma Roentgena,
– przedstawia Guglielma Marconiego
założenia teorii – wyjaśnia, jakie
ewolucji znaczenie miała
– omawia kierunki budowa wielkich
rozwoju medycyny kanałów morskich
i higieny – wyjaśnia, w jaki
– charakteryzuje sposób wynalazki
rozwój komunikacji zmieniły życie
i transportu codzienne w XIX w.

15
6. Kultura 1. Literatura Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
przełomu i prasa – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna datę – ocenia znaczenie
XIX i XX wieku 2. Sztuka terminów: kultura terminów: realizm, terminu historyzm pierwszej wystawy kina dla rozwoju
i architektura masowa, pozytywizm, naturalizm, secesja – zna daty: początków impresjonistów (1874) kultury masowej
3. Kultura impresjonizm – identyfikuje kina (1895), pierwszych – wyjaśnia znaczenie – ocenia zjawisko
masowa – przedstawia cechy postacie: Auguste’a nowożytnych igrzysk terminu symbolizm, upowszechnienia
4. Upowszechnie charakterystyczne Comte’a, Charlesa olimpijskich (1896) ekspresjonizm, sportu w drugiej
nie sportu kultury masowej Dickensa, Juliusza – identyfikuje futuryzm połowie XIX w.
Verne’a, Lwa Tołstoja, postacie: Émile’a – wyjaśnia, w jaki
Auguste’a Renoira, Zoli, Fiodora sposób podglądy
Auguste’a i Louisa Dostojewskiego, pozytywistów
Lumière Josepha Conrada, wpłynęły na
– charakteryzuje Edgara Degasa, literaturę i sztukę
nowe kierunki w Pierre’a de Coubertina przełomu XIX i XX w.
sztuce i architekturze – wyjaśnia, jakie cele
– wyjaśnia, czym społeczne przyświecały
charakteryzowało się literaturze i sztuce
malarstwo przełomu wieków
impresjonistów – przedstawia
– wymienia idee, okoliczności
które miały rozwijać upowszechnienia
wśród młodych sportu w drugiej
pokoleń igrzyska połowie XIX w.
olimpijskie
Tajemnice 1. Salon Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków Odrzuconych – wymienia cechy – wyjaśnia, w jakich – przedstawia – wyjaśnia, jaką rolę
– Kim byli 2. Impresjoniści malarstwa okolicznościach okoliczności, w pełnił Salon w życiu
impresjoniści? na dworcu impresjonistycznego powstało określenie jakich powstał Salon kulturalnym Francji
kolejowym impresjoniści Odrzuconych w XIX w.
3. Impresja – – określa tematykę

16
 wschód słońca dzieł impresjonistów
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU III

ROZDZIAŁ IV: ZIEMIE POLSKIE PO WIOŚNIE LUDÓW

1. Ziemie 1. Praca Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polskie przed organiczna – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia postawy
powstaniem 2. Zabór terminów: praca terminów: „czerwoni”, terminów: Bazar, terminu „rewolucja społeczeństwa
styczniowym austriacki organiczna „biali”, autonomia, odwilż (wiosna) moralna” polskiego wobec
po Wiośnie – zna datę manifestacji modernizacja posewastopolska – zna daty: polityki zaborców
Ludów patriotycznych w – zna datę mianowania – zna datę powstania Bazaru – ocenia politykę
3. Odwilż Królestwie Polskim Aleksandra wprowadzenia stanu (1841), założenia Aleksandra
posewasto- (1861) Wielopolskiego wojennego w Towarzystwa Wielopolskiego
polska – identyfikuje dyrektorem Komisji Królestwie Polskim Rolniczego (1858)
4. „Czerwoni” postacie: Karola Wyznań i Oświecenia (1861) – identyfikuje
i „biali” Marcinkowskiego, Publicznego (1861) – identyfikuje postać postacie: Leopolda
5. Przyczyny Hipolita Cegielskiego – identyfikuje Andrzeja Zamoyskiego Kronenberga,
powstania – wymienia założenia postacie: Dezyderego – przedstawia proces Agenora
styczniowego pracy organicznej Chłapowskiego, polonizacji urzędów Gołuchowskiego
6. „Rewolucja – określa przyczyny Aleksandra II, w Galicji – wyjaśnia, jaką rolę
moralna” powstania Jarosława – charakteryzuje pełniły manifestacje
w Królestwie styczniowego Dąbrowskiego, odwilż posewasto- patriotyczne w
Polskim Aleksandra polską w Królestwie przededniu wybuchu
Wielopolskiego Polskim powstania
– wymienia – wyjaśnia, jaki cel – porównuje
przykłady realizacji stawiali sobie programy polityczne
programu pracy organizatorzy „czerwonych”
organicznej manifestacji i „białych”
– wyjaśnia, na czym patriotycznych
polegała autonomia – wskazuje różnicę
galicyjska w stosunku do

17
 – przedstawia powstania zbrojnego
programy polityczne między „czerwonymi”
„białych” i „czerwonych” i „białymi”
2. Powstanie 1. Wybuch Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
styczniowe powstania – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia stosunek
2. Przebieg terminów: branka, terminów: kosynierzy, terminu Komitet terminu: żuawi Aleksandra
powstania wojna partyzancka Tymczasowy Rząd Centralny Narodowy śmierci, państwo Wielopolskiego
3. Powstańcy – zna daty: wybuchu Narodowy – zna datę podziemne do konspiracji
styczniowi powstania (22 I 1863), – zna daty: aresztowania – zna daty: niepodległościowej
4. Upadek ukazu o uwłaszczeniu ogłoszenia manifestu Romualda Traugutta mianowania – ocenia postawy
powstania w Królestwie Polskim Tymczasowego (IV 1864) Aleksandra dyktatorów
(III 1864) Rządu Narodowego – identyfikuje Wielopolskiego powstania
– identyfikuje postać (22 I 1863), stracenia postacie: Ludwika naczelnikiem Rządu styczniowego
Romualda Traugutta Romualda Traugutta Mierosławskiego, Cywilnego (1862),
– wymienia przyczyny (VIII 1864) Mariana Langiewicza objęcia dyktatury
i okoliczności – przedstawia Teodora Berga przez Mariana
wybuchu powstania reformy Aleksandra – wskazuje na mapie Langiewicza (III 1863)
styczniowego Wielopolskiego zasięg działań – identyfikuje
– omawia rolę – charakteryzuje powstańczych, postacie Zygmunta
Romualda Traugutta przebieg walk tereny objęte Sierakowskiego,
w powstaniu powstańczych działaniami dużych Józefa Hauke–
styczniowym – omawia okoliczności grup powstańczych Bosaka, Stanisława
– wskazuje przyczyny i skutki wprowadzenia – omawia cele Brzóski
upadku powstania dekretu o programowe – przedstawia
styczniowego uwłaszczeniu w Tymczasowego sposób organizacji
Królestwie Polskim Rządu Narodowego konspiracyjnego
– charakteryzuje państwa polskiego
politykę władz w czasie powstania
powstańczych styczniowego
– wyjaśnia, jaką rolę

18
 w upadku powstania
odegrała kwestia
chłopska
3. Represje 1. Represje Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
po powstaniu po upadku – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia politykę
styczniowym powstania terminów: rusyfikacja, terminów: lojalizm, terminów: kibitka, terminów: Uniwersytet caratu wobec
styczniowego pozytywiści Kraj Przywiślański, tajne komplety, Latający, Towarzystwo ludności polskiej
2. Rusyfikacja – wymienia „noc apuchtinowska” trójlojalizm Oświaty Narodowej, na ziemiach
3. Walka bezpośrednie – identyfikuje postać – zna datę powstania generał–gubernator zabranych
z polskim represje wobec Aleksandra Apuchtina Szkoły Głównej – zna datę powstania – ocenia postawy
Kościołem uczestników – przedstawia politykę Warszawskiej (1862) zabajkalskiego (1866) Polaków w
4. Polacy powstania władz carskich – identyfikuje postać – omawia rolę Królestwie Polskim
na zesłaniu styczniowego wobec Królestwa Michaiła Murawjowa i postawy Polaków wobec rusyfikacji
5. Powstanie – przedstawia Polskiego – omawia walkę na zesłaniu
zabajkalskie postawy Polaków – charakteryzuje władz carskich z
6. Postawy w Królestwie Polskim proces rusyfikacji polskim Kościołem
wobec wobec rusyfikacji w Królestwie Polskim – charakteryzuje
rusyfikacji proces rusyfikacji na
ziemiach zabranych
4. W zaborze 1. Germanizacja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
pruskim i i kulturkampf – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia postawy
austriackim 2. Antypolska terminu germanizacja terminów: autonomia terminów: Komisja terminu stańczycy Polaków wobec
polityka – zna datę protestu kulturkampf, strajk Kolonizacyjna, Hakata – zna daty: ogłoszenia polityki
władz dzieci we Wrześni szkolny, rugi pruskie, – zna daty: tzw. noweli osadniczej germanizacyjnej
3. Walka (1901) – zna daty: wprowadzenia (1904), wprowadzenia władz pruskich
Polaków z – identyfikuje rozpoczęcia rugów języka niemieckiego tzw. ustawy – ocenia znaczenie
germanizacją postacie: Ottona von pruskich (1885), jako jedynego języka kagańcowej (1908) autonomii galicyjskiej
4. Autonomia Bismarcka, Michała strajku szkolnego w państwowego w – identyfikuje dla rozwoju polskiego
galicyjska Drzymały Wielkopolsce (1906) Wielkopolsce (1876), postacie: Agenora życia narodowego
5. Stańczycy – charakteryzuje – identyfikuje postać powstania Komisji Gołuchowskiego, – ocenia poglądy

19
 politykę germanizacji Marii Konopnickiej Kolonizacyjnej (1886), Kazimierza Badeniego, stańczyków na
– przedstawia – wyjaśnia, na czym – identyfikuje Piotra Wawrzyniaka problem polskich
postawy Polaków polegała polityka postacie: Mieczysława – przedstawia powstań narodowych
wobec germanizacji kulturkampfu Ledóchowskiego, okoliczności nadania
– opisuje przejawy Józefa Szujskiego Galicji autonomii
polityki – przedstawia przez władze
germanizacyjnej postawę polskiego austriackie
w gospodarce Kościoła wobec – wyjaśnia, jaką rolę
i oświacie kulturkampfu w życiu Galicji
– wymienia instytucje – omawia odgrywali stańczycy
autonomiczne w działalność instytucji
Galicji prowadzących
politykę germanizacji
5. Rozwój 1. Przemiany Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
gospodarczy gospodarcze – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia postawy
ziem polskich ziem zaboru terminu emigracja terminów: burżuazja, terminów: asymilacja, terminów: haskala Polaków wobec
rosyjskiego zarobkowa inteligencja, spółdzielnie serwituty, famuły różnych problemów
2. Pod – zna datę uwłaszczenia ziemieństwo oszczędnościowo– – zna datę związanych
panowaniem chłopów w zaborze – zna datę zniesienia pożyczkowe pierwszego lotu z rozwojem
pruskim rosyjskim (1864) granicy celnej z Rosją – zna datę samolotem na gospodarczym
3. Gospodarka – identyfikuje postać (1851) zakończenia budowy ziemiach polskich ziem polskich
Galicji Hipolita Cegielskiego – identyfikuje postać kolei warszawsko– (1910) pod zaborami
4. Łódź wielko– – wyjaśnia przyczyny Ignacego Łukasiewicza wiedeńskiej (1848) – porównuje rozwój
przemysłowa i wskazuje kierunki – wymienia grupy – identyfikuje postać gospodarczy ziem
5. Przemiany emigracji zarobkowej społeczne, które Franciszka Stefczyka polskich trzech
społeczne Polaków pod koniec wykształciły się – przedstawia zaborów
na ziemiach XIX w. w społeczeństwie uwarunkowania
polskich – wskazuje na mapie polskim w XIX w. rozwoju przemysłu
6. Asymilacja okręgi przemysłowe – opisuje okręgi w Królestwie Polskim
Żydów w Królestwie Polskim przemysłowe w – przedstawia rozwój

20
 7. Przemiany i na ziemiach zabranychKrólestwie Polskim przemysłu i rolnictwa
cywilizacyjne i na ziemiach zabranych w zaborze pruskim
na ziemiach – omawia rozwój – omawia rozwój
polskich przedsiębiorczości Łodzi jako miasta
Polaków w zaborze przemysłowego
pruskim i wymienia – omawia rozwój
jej przykłady spółdzielczości
– charakteryzuje w Galicji
rozwój gospodarczy – charakteryzuje
Galicji przemiany społeczne
– omawia przykłady na ziemiach polskich
przemian – wyjaśnia, na czym
cywilizacyjnych polegał proces
na ziemiach polskich asymilacji Żydów i
w XIX w. jakie były jego skutki
6. Nowe ruchy 1. Ruch Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polityczne na socjalistyczny – zna daty: powstania – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia, jaki
ziemiach na ziemiach Polskiej Partii terminu solidaryzm terminów: endencja, terminów: program wpływ miała
polskich polskich Socjalistycznej (1892), narodowy internacjonalizm brukselski, program działalność partii
2. Ruch Stronnictwa – zna daty: powstania – identyfikuje paryski politycznych na
narodowy Narodowo– Wielkiego Proletariatu postacie: Bolesława – zna daty powstania postawy Polaków
3. Rozwój ruchu Demokratycznego (1882), Polskiej Partii Limanowskiego, Róży Socjaldemokracji pod zaborami
ludowego (1897), Polskiego Socjaldemokratycznej Luksemburg, Juliana Królestwa Polskiego – ocenia skalę
Stronnictwa Galicji i Śląska (1897) Marchlewskiego, (1893), realizacji haseł
Ludowego (1903) – identyfikuje Franciszka Stefczyka Socjaldemokracji polskich partii
– identyfikuje postacie: Ludwika – omawia okoliczności Królestwa Polskiego i politycznych w XIX
postacie: Józefa Waryńskiego, narodzin ruchu Litwy (1900), Ligi i na początku XX w.
Piłsudskiego, Romana Stanisława robotniczego na Narodowej (1893),
Dmowskiego, Wojciechowskiego, ziemiach polskich Stronnictwa
Wincentego Witosa Ignacego – charakteryzuje Ludowego (1895)

21
 – wskazuje partie Daszyńskiego program nurtu – identyfikuje
należące do ruchu – przedstawia cele rewolucyjnego postacie Stanisława
socjalistycznego, ruchu robotniczego w polskim ruchu Stojałowskiego,
narodowego – charakteryzuje socjalistycznym Marii i Bolesława
i ludowego program nurtu – wyjaśnia, dlaczego Wysłouchów
– wymienia założenia niepodległościowego polski ruch ludowy – porównuje
programowe Polskiej w polskim ruchu powstał i rozwinął założenia
Partii Socjalistycznej, socjalistycznym się w Galicji programowe PPS
Stronnictwa – omawia założenia i SDKPiL
Narodowo– programowe ruchu
–Demokratycznego, narodowego
Polskiego Stronnictwa – charakteryzuje
Ludowego program ruchu
ludowego
7. Organizacje 1. Rewolucja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
niepodległo- 1905 roku – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: podziału – ocenia stosunek
ściowe na ziemiach terminów: orientacja terminów: strajk terminów: Duma na PPS–Frakcję polskich partii
na początku polskich prorosyjska, powszechny, Państwowa, Macierz Rewolucyjną i PPS– politycznych do
XX wieku 2. Powstanie orientacja Organizacja Bojowa Szkolna, strajk szkolny –Lewicę (1906), rewolucji 1905–1907
łódzkie proaustriacka, PPS, organizacja – zna daty: powstania utworzenia Polskiego – ocenia postawy
3. Działalność krwawa niedziela paramilitarna łódzkiego (I–VI Towarzystwa Polaków w przededniu
polskich partii – zna datę rewolucji – zna daty krwawej 1905), powstania Gimnastycznego nadciągającego
politycznych 1905–1907 niedzieli (22 I 1905), Komisji Tymczasowej „Sokół” (1867) konfliktu
4. Skutki – identyfikuje powstania Związku Skonfederowanych – identyfikuje postać międzynarodowego
rewolucji postacie: Józefa Walki Czynnej (1908) Stronnictw Józefa Mireckiego
5. Działania Piłsudskiego, Romana – identyfikuje Niepodległościowych – porównuje założenia
organizacji Dmowskiego postacie: Kazimierza (1912) programowe orientacji
Bojowej PPS – omawia skutki Sosnkowskiego, – wskazuje na mapie niepodległościowych
6. Orientacje rewolucji 1905–1907 Władysława Sikorskiego ośrodki wystąpień do 1914 r.
polityczne na ziemiach polskich – wymienia przyczyny robotniczych w

22
 Polaków – charakteryzuje rewolucji 1905–1907 czasie rewolucji
na początku orientację w Rosji i Królestwie 1905–1907
XX wieku proaustriacką Polskim – omawia przebieg
7. Organizacje i prorosyjską – przedstawia przebieg powstania łódzkiego
niepodległo- rewolucji 1905–1907 – opisuje działalność
ściowe w Królestwie Polskim polskich partii
– przedstawia działania politycznych w czasie
Organizacji Bojowej rewolucji 1905–1907
PPS – przedstawia
– wymienia polskie okoliczności
organizacje ukształtowania się
niepodległościowe orientacji politycznych
działające pod Polaków na początki
zaborami XX w.
Tajemnice 1. Pierwsze Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków wystąpienie – wyjaśnia znaczenie – zna datę powstania – wyjaśnia znaczenie – zna daty: „krwawej – omawia strukturę
– Jak działała zbrojne terminu Organizacja Organizacji Bojowej terminów: „akcje środy” (1906), napadu organizacyjną
Organizacja 2. Broń Bojowa PPS PPS (1904) dynamitowe”, na pociąg pod Organizacji Bojowej
Bojowa PPS? 3. Rozwój – identyfikuje postać – opisuje udział „krwawa środa” Bezdanami (1908) PPS
Organizacji Józefa Piłsudskiego Organizacji Bojowej – identyfikuje – identyfikuje – ocenia skuteczność
Bojowej PPS – wyjaśnia cele, PPS w rewolucji postacie: Walerego postacie: Stefana działań Organizacji
4. Jak uwolniono dla których została 1905–1907 w Sławka, Tomasza Okrzei, Aleksandra Bojowej PPS
więźniów powołana Królestwie Polskim Arciszewskiego Prystora
politycznych? Organizacja Bojowa – przedstawia – omawia na
5. Akcja PPS okoliczności pierwszego wybranych przykładach
czterech zbrojnego działalność Organizacji
premierów wystąpienia Bojowej PPS
Organizacji Bojowej
PPS
8. Kultura 1. Kultura Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:

23
polska na narodowa – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – charakteryzuje
przełomie Polaków terminów: pozytywizm, terminów: terminów: literatura terminów: cyganeria, sztukę polską
XIX i XX wieku 2. Polski praca organiczna, modernizm, postyczniowa, ogródki jordanowskie, przełomu XIX i XX w.
pozytywizm praca u podstaw, pozytywizm skauting neoromantyzm – ocenia skuteczność
3. Rola historii Młoda Polska warszawski – zna daty: otwarcia – identyfikuje tworzenia literatury
4. Malarstwo – identyfikuje – identyfikuje Polskiej Akademii postacie: Wojciecha i malarstwa ku
historyczne postacie: Henryka postacie: Juliusza i Umiejętności (1873), Gersona, Artura pokrzepieniu serc
5. Kultura Sienkiewicza, Elizy Wojciecha Kossaków, powołania Górskiego, Kazimierza
Młodej Polski Orzeszkowej, Bolesława Artura Grottgera, Towarzystwo Oświaty Prószyńskiego,
6. Początki Prusa, Władysława Józefa Ignacego Ludowej (1872), Henryka Jordana,
kultury Reymonta, Marię Kraszewskiego, utworzenia Polskiej Andrzeja
masowej Konopnicką, Jana Stanisława Macierzy Szkolnej Małkowskiego
7. Sztuka polska Matejkę Wyspiańskiego, (1906) – wyjaśnia, jaki
przełomu – wyjaśnia, na czym Stefana Żeromskiego – identyfikuje wpływ na przemiany
XIX i XX w. polegała literatura – wyjaśnia, dlaczego postacie: Aleksandra światopoglądowe
i malarstwo tworzone Galicja stała się Świętochowskiego, miała klęska powstania
ku pokrzepieniu serc centrum polskiej Stanisława styczniowego
– podaje przykłady nauki i kultury Przybyszewskiego,
literatury i malarstwa – przedstawia hasła Jana Kasprowicza
tworzonego ku pozytywistów – wyjaśnia wpływ
pokrzepieniu serc warszawskich poglądów
– omawia realizację pozytywistycznych
haseł pracy u podstaw na rozwój literatury
– charakteryzuje – wyjaśnia, jaką rolę
kulturę Młodej Polski miało
– wymienia cechy popularyzowanie
kultury masowej historii wśród
na ziemiach polskich Polaków pod
przełomu XIX i XX w. zaborami
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU IV

24
 ROZDZIAŁ V: I WOJNA ŚWIATOWA
1. Świat 1. Nowe Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
na drodze mocarstwa – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – zna daty: wojny – ocenia wpływ
ku wojnie 2. Konflikty terminów: terminów: pacyfizm, podpisania układu rosyjsko–tureckiej konfliktów
światowej między trójprzymierze / kocioł bałkański rosyjsko– (1877–1878), kongresu kolonialnych na
europejskimi państwa centralne, – zna daty: wojny francuskiego (1892), berlińskiego (1878), sytuację w Europie
mocarstwami trójporozumienie / rosyjsko–japońskiej podpisania aneksji Bośni – ocenia wpływ
3. Konflikty ententa, aneksja (1904–1905), I wojny porozumienia i Hercegowiny przez konfliktów bałkańskich
kolonialne – zna daty: zawarcia bałkańskiej (1912), francusko– Austro–Węgry na zaostrzenie sytuacji
4. Wyścig trójprzymierza II wojny bałkańskiej brytyjskiego (1904), (1908) międzynarodowej
zbrojeń (1882), powstania (1913) podpisania – przedstawia wpływ w Europie
5. Rywalizacja trójporozumienia – wskazuje na mapie porozumienia konfliktów
na morzach (1907) państwa, które rosyjsko– kolonialnych na
6. Wojna – wskazuje na mapie w wyniku wojen brytyjskiego (1907), sytuację w Europie
rosyjsko– państwa należące bałkańskich zdobyły bitwy pod Cuszimą – opisuje sytuację na
–japońska do trójprzymierza największe tereny (1905) Bałkanach w drugiej
7. Konflikty i trójporozumienia, – omawia przyczyny – wyjaśnia, jaki wpływ połowie XIX w.
na Bałkanach – wskazuje cele narastania konfliktów na ład światowy
trójprzymierza między europejskimi miało powstanie
i trójporozumienia mocarstwami nowych mocarstw
– wyjaśnia, na czym – przedstawia w drugiej połowie
polegał wyścig przejawy rywalizacji XIX i na początku XX w.
zbrojeń mocarstw na morzach – opisuje okoliczności
i oceanach powstania
– wyjaśnia, jak trójprzymierza
doszło do wybuchu i trójporozumienia
wojny rosyjsko– – omawia przebieg
–japońskiej wojny rosyjsko–
–japońskiej i jej skutki
– przedstawia

25
 przyczyny i skutki
wojen bałkańskich
2. Na frontach 1. Wybuch Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
I wojny I wojny – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – ocenia skutki
światowej światowej terminów: Wielka terminów: terminu U–Boot przyłączenia się ogłoszenia przez
2. Wojna Wojna, front ultimatum, wojna – zna daty: Japonii do ententy Niemcy
na morzach – zna daty: I wojny błyskawiczna, wojna wypowiedzenia wojny (1914), przyłączenia nieograniczonej
3. Walki na światowej (1914– pozycyjna Serbii przez Austro– się Turcji do państw wojny podwodnej
zachodzie 1918), podpisania nieograniczona Węgry (28 VII 1914), centralnych (1914), – omawia przebieg
Europy kapitulacji przez wojna podwodna, bitwy nad Marną bitwy o Gallipoli wojny na morzach
4. Walki Niemcy w Compiègne – zna daty: zamachu (IX 1914), bitwy pod (1915), przyłączenia i oceanach
na Bałkanach (11 XI 1918) w Sarajewie (28 VI Verdun (1916), bitwy się Bułgarii do – ocenia skutki
i we Włoszech – wymienia cechy 1914), przyłączenia pod Ypres (1915), państw centralnych zastosowania przez
5. Wojna charakterystyczne się Włoch do ententy ataku Niemiec na (1915), zatopienia Niemcy gazów
pozycyjna prowadzenia (1915), ogłoszenia Belgię i Francję (VIII Lusitanii (1915), bojowych
6. Koniec i przebiegu działań nieograniczonej 1914), wypowiedzenia bitwy nad Sommą
Wielkiej wojennych w czasie wojny podwodnej wojny Niemcom (1916), bitwy
Wojny I wojny światowej (1917), podpisania przez Stany jutlandzkiej (1916),
7. Kapitulacja traktatu brzeskiego Zjednoczone (IV 1917), przyłączenia się
Niemiec (3 III 1918) kapitulacji Austro– Grecji do ententy
– wskazuje na mapie –Węgier (XI 1918) (1917), buntu
państwa europejskie – identyfikuje marynarzy w Kilonii
walczące w Wielkiej postacie: Franciszka (XI 1918)
Wojnie po stronie Ferdynanda – wyjaśnia, jaki
ententy i państw Habsburga, Karola I wpływ na losy wojny
centralnych Habsburga, Wilhelma II, miała sytuacja
– przedstawia Paula von wewnętrzna
okoliczności wybuchu Hindenburga w Niemczech
Wielkiej Wojny – przedstawia proces i Austro–Węgrzech
– wyjaśnia, jaki wpływ kształtowania się – opisuje przebieg

26
 na przebieg wojny bloku państw walk na froncie
miało wprowadzenie centralnych i państw zachodnim
nowych rodzajów ententy – przedstawia
broni – przedstawia przebieg walk
– wskazuje przyczyny okoliczności na Bałkanach
klęski państw kapitulacji państw i we Włoszech
centralnych centralnych
Tajemnice 1. Pierwsze Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków „zbiorniki” – wymienia zalety – wymienia – przedstawia – ocenia użyteczność
– Jakie były 2. Pierwsze czołgi i wady zastosowania przykłady okoliczności powstania czołgów w prowadzeniu
początki czołgów w czasie zastosowania brytyjskich sił działań wojennych
czołgów? na froncie I wojny światowej czołgów w czasie pancernych i określa
3. Powstanie sił I wojny światowej ich wartość bojową
pancernych – wyjaśnia
4. Walka w okoliczności narodzin
czołgach broni pancernej
3. I wojna 1. Walki Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
światowa na froncie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – porównuje taktykę
na ziemiach wschodnim terminu Legiony terminów: kryzys terminów: Legion terminu wojna prowadzenia działań
polskich 2. Zniszczenia Polskie przysięgowy, Polska Puławski, Błękitna manewrowa na froncie wschodnim
wojenne – zna datę Organizacja Wojskowa Armia – zna daty: i zachodnim
na ziemiach sformowania – zna daty: powstania – zna daty: bitwy wkroczenia Kompanii – ocenia sposób
polskich Legionów Polskich Kompanii Kadrowej pod Tannenbergiem Kadrowej do Królestwa traktowania ziem
3. U boku (1914) (1914), bitwy pod (VIII 1914), bitwy Polskiego (6 VIII 1914), polskich przez
państw – identyfikuje Gorlicami (1915), pod Kostiuchnówką powstania Komitetu zaborców w czasie
centralnych postacie: Józefa kryzysu przysięgowego (1916), bitwy pod Narodowego Polskiego I wojny światowej
4. Formacje Piłsudskiego, (VII 1917), powstania Rokitną (1915), bitwy w Warszawie (1914), – ocenia wkład
polskie Romana Dmowskiego, Polskiej Organizacji pod Kaniowem (1918) powstania Naczelnego Legionów Polskich
u boku Rosji Ignacego Jana Wojskowej (1914) – identyfikuje postać Komitetu Narodowego w odzyskanie
5. Wojsko Paderewskiego – wskazuje na mapie Józefa Hallera (1914), powstania niepodległości przez

27
 polskie – przedstawia rejony walk Legionów – wskazuje na mapie Legionu Puławskiego Polaków
we Francji okoliczności, Polskich podział ziem polskich (1914) powstania
w jakich powstały – omawia udział w 1915 r. Komitetu Narodowego
Legiony Polskie polskich formacji – przedstawia Polskiego w Lozannie
i wskazuje cele ich zbrojnych u boku genezę i organizacje (1917)
działalności państw centralnych Legionów Polskich – opisuje przebieg
i u boku ententy – wyjaśnia, jakie działań wojennych
– wyjaśnia, jak znaczenie dla sprawy na froncie wschodnim
zaborcy w czasie niepodległości Polski – przedstawia
I wojny światowej miała działalność okoliczności
traktowali ziemie Polskiej Organizacji utworzenia wojska
Królestwa Polskiego Wojskowej polskiego we Francji
4. Rewolucje 1. Rewolucja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w Rosji lutowa – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – charakteryzuje
2. Okres terminów: rewolucja terminów: terminów: dwuwładza, terminów: eserowcy, okres dwuwładzy
dwuwładzy lutowa, rewolucja bolszewicy, Rada Rząd Tymczasowy, mienszewicy, kadeci w Rosji
3. Rosyjskie październikowa Komisarzy Ludowych, biała gwardia, Czeka, – zna daty: powstania – ocenia skutki
stronnictwa – zna daty: wybuchu Armia Czerwona, dyktatura proletariatu, Rady Komisarzy przewrotu
polityczne rewolucji lutowej łagry tezy kwietniowe Ludowych (XI 1917), bolszewickiego
4. Przewrót (III 1917), wybuchu – zna daty: wojny – zna daty obalenia ogłoszenia konstytucji dla Rosji i Europy
bolszewicki rewolucji domowej w Rosji caratu przez Rząd (VII 1918)
5. Wojna październikowej (1919–1922), Tymczasowy (15 III – identyfikuje
domowa (XI 1917) powstania ZSRS 1917), ogłoszenia tez postacie: Aleksandra
6. Armia – identyfikuje postać (XII 1922) kwietniowych przez Kiereńskiego, Grigorija
Czerwona Włodzimierza Lenina – identyfikuje postać Lenina (IV 1917) Rasputina
7. Rosja – wymienia Mikołaja II zamordowania rodziny – wymienia rosyjskie
po rewolucji przyczyny i skutki – wskazuje na mapie carskiej (VII 1918) stronnictwa polityczne
rewolucji lutowej miejsce wybuchu – identyfikuje i przedstawia ich
i październikowej rewolucji lutowej postacie: Feliksa założenia programowe
oraz ośrodki, które Dzierżyńskiego, Lwa – omawia przebieg

28
 zapoczątkowały Trockiego rewolucji lutowej
rewolucje – omawia sytuację – omawia losy
październikową wewnętrzną w Rosji rodziny carskiej
– przedstawia w czasie I wojny
okoliczności światowej
wybuchu rewolucji – określa przyczyny,
październikowej omawia przebieg
i omawia jej przebieg i skutki wojny
– charakteryzuje domowej w Rosji
sytuację w Rosji
po rewolucji
październikowej
5. Sprawa 1. Państwa Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
polska zaborcze – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: ogłoszenia – zna datę – ocenia, jakie
w czasie a sprawa terminu Akt 5 terminu Rada odezwy cara Mikołaja II ogłoszenia odezwy znaczenie dla
I wojny polska listopada (manifest Regencyjna (1916), powstania Mikołaja Romanowa Polaków miał Akt 5
światowej 2. Akt 5 dwóch cesarzy) – zna datę programu Rady Regencyjnej do Polaków (VIII 1914) listopada i program
listopada – zna daty: wydania pokojowego prezydenta (1917), odezw Rządu – identyfikuje pokojowy prezydenta
3. Sprawa manifestu dwóch Wilsona (8 I 1918) Tymczasowego postacie Mikołaja Wilsona
polska cesarzy (5 XI 1916), – identyfikuje i bolszewików (1917) Mikołajewicza,
w polityce podpisania traktatu postacie: Thomasa – identyfikuje Karla Kuka, Hansa
ententy wersalskiego Woodrowa Wilsona, postacie: Aleksandra von Beselera
4. Polacy na (28 VI 1919) Władysława Kakowskiego, – przedstawia
konferencji – identyfikuje Grabskiego Zdzisława zależności między
paryskiej postacie: Ignacego – przedstawia Lubomirskiego, sytuacją militarną
Jana Paderewskiego, stosunek państw Józefa Ostrowskiego, państw centralnych
Romana Dmowskiego centralnych do Georgesa Clemenceau, i ententy podczas
– wymienia sprawy polskiej Davida Lloyda George’a I wojny światowej
postanowienia Aktu – omawia sprawę – omawia udział a ich stosunkiem
5 listopada polską w polityce delegacji polskiej do sprawy polskiej

29
 – wymienia państw ententy na konferencji
postanowienia wersalskiej
konferencji
wersalskiej w
sprawie polskiej
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU V

ROZDZIAŁ VI: ŚWIAT W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM

1. Świat 1. Ład wersalski Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
po I wojnie 2. Zniszczenia – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: wstąpienia – ocenia skuteczność
światowej i straty terminów: Wielka terminów: terminów: plebiscyt, Niemiec do Ligi funkcjonowania ładu
po I wojnie Czwórka, Liga demilitaryzacja, ład europeizacja, wolne Narodów (1926), wersalskiego
światowej Narodów, wielki wersalski, czarny miasto, mały traktat wstąpienia ZSRS do – ocenia wpływ
3. Nowy układ kryzys gospodarczy czwartek, New Deal wersalski Ligi Narodów (1934) wielkiego kryzysu
sił w Europie – zna daty: podpisania – zna daty: obrad – zna daty: podpisania – omawia gospodarczego na
4. Liga Narodów traktatu wersalskiego konferencji paryskiej traktatów z Austrią postanowienia sytuację polityczną
5. Wielki kryzys (28 VI 1919), (XI 1918–VI 1919), (1919) i Węgrami pokojów podpisanych w Europie
gospodarczy powstania Ligi układu w Locarno (1920) oraz traktatu z dawnymi sojusznikami
Narodów (1920) (1925), czarnego z Turcją (1920) Niemiec
– wskazuje na mapie czwartku (24 X 1929), – identyfikuje postać – wyjaśnia, jaką rolę
państwa europejskie wprowadzenia New Kemala Mustafy w podważeniu ładu
decydujące o ładzie Deal (1933) – wskazuje na mapie wersalskiego odegrał
wersalskim – identyfikuje postać zmiany terytorialne układ w Locarno
– wymienia Franklina Delano wynikające z traktatu
postanowienia Roosevelta wersalskiego
traktatu wersalskiego – wskazuje na mapie – charakteryzuje
państwa powstałe układ sił w
w wyniku rozpadu powojennej Europie
Austro–Węgier, – przedstawia
państwa bałtyckie zasady, na jakich

30
 – przedstawia opierał się ład
zniszczenia i straty wersalski
po I wojnie światowej – charakteryzuje
– wyjaśnia cel działalność Ligi
powstania Ligi Narodów
Narodów – wskazuje przyczyny
– charakteryzuje wielkiego kryzysu
przejawy wielkiego gospodarczego
kryzysu – omawia skutki
gospodarczego i wielkiego kryzysu
sposoby radzenia gospodarczego
sobie z nim
2. Narodziny 1. Włochy Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
faszyzmu po I wojnie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia, dlaczego
światowe terminów: faszyzm, terminów: „czarne terminów: pakty terminów: korporacja, w Europie zyskały
2. Rządy marsz na Rzym, koszule”, ustawy laterańskie, noc system monopartyjny, popularność rządy
faszystów narodowy socjalizm norymberskie, długich noży, noc pucz, indoktrynacja autorytarne
we Włoszech (nazizm), autorytaryzm, kryształowa – zna daty: powstania – ocenia zbrodniczą
3. Nazizm antysemityzm, obóz totalitaryzm – zna daty: przejęcia Związków Włoskich politykę nazistów
4. Republika koncentracyjny, – zna datę przyjęcia przez Benita Kombatantów (1919), do 1939 r.
weimarska führer ustaw norymberskich Mussoliniego funkcji puczu – ocenia wpływ
5. Przejęcie – zna daty: marszu (1935) premiera (1922), monachijskiego polityki prowadzonej
władzy przez na Rzym (1922), – identyfikuje postać funkcjonowania (1923), powstania przez Benita
Hitlera przejęcia przez Josefa Goebbelsa Republiki Weimarskiej Narodowej Partii Mussoliniego
6. Społeczeństw Adolfa Hitlera funkcji – wskazuje na mapie (1919–1933), Faszystowskiej i Adolfa Hitlera
o III Rzeszy kanclerza (I 1933) Europy państwa powstania paktów (1921), podpalenia na życie obywateli
7. Zbrodnie – identyfikuje demokratyczne, laterańskich (1929), Reichstagu (II 1933)
nazistów postacie: Benita totalitarne przejęcia pełnej – identyfikuje
do 1939 roku Mussoliniego, Adolfa i autorytarne władzy w Niemczech postacie: Piusa XI,
8. Faszyzm i Hitlera – opisuje okoliczności przez Adolfa Hitlera Alfreda Rosenberga

31
 autorytaryzm – charakteryzuje przejęcia władzy przez (VIII 1934), nocy – przedstawia
w innych ideologię Benita Mussoliniego kryształowej (1938) sytuację Włoch
państwach faszystowską i Adolfa Hitlera – przedstawia sytuację po zakończeniu
europejskich – charakteryzuje – charakteryzuje Niemiec po zakończeniu I wojny światowej
ideologię politykę nazistów I wojny światowej – omawia przyczyny
nazistowską wobec Żydów – wyjaśnia, w jaki popularności faszystów
sposób naziści we Włoszech i nazistów
kontrolowali życie w Niemczech
obywateli
Tajemnice 1. Decyzje Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków konferencji – zna datę zawarcia – przedstawia sposoby – wyjaśnia znaczenie – omawia proces – ocenia wojskową
– W jaki paryskiej układu w Rapallo łamania przez Niemcy terminu: Reichswehra szkolenia żołnierzy współpracę między
sposób 2. Czołgi jako (1922) postanowień traktatu – zna datę na potrzeby przyszłej Niemcami a ZSRS
Niemcy ciągniki – wymienia wersalskiego wypowiedzenia armii niemieckiej i jej wpływ na
odbudowali rolnicze postanowienia dotyczących wojska przez Niemcy klauzul – przedstawia rozwój zagrożenie pokoju
swoją armię? 3. Szkolenie traktatu wersalskiego – opisuje współpracę militarnych traktatu niemieckiej broni międzynarodowego
żołnierzy dotyczące armii niemiecko–radziecką wersalskiego (1935) pancernej
4. Współpraca niemieckiej w dziedzinie militarnej
z ZSRS
3. ZSRS – 1. Rozwój Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
imperium terytorialny – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia politykę
komunistyczne Rosji terminów: stalinizm, terminów: Nowa terminów: kołchoz, terminów: komunizm Stalina wobec
Radzieckiej i kult jednostki Ekonomiczna Polityka, Gułag, kolektywizacja wojenny, sowchoz przeciwników
ZSRS w okresie – zna daty: utworzenia wielka czystka, NKWD, rolnictwa, gospodarka – wskazuje na mapie – ocenia skutki
międzywo- ZSRS (30 XII 1922), łagier planowa największe skupiska reform gospodarczych
jennym paktu Ribbentrop– – zna daty: ogłoszenia – zna daty: łagrów wprowadzonych
2. Rządy Józefa Mołotow (23 VIII 1939) NEP (1921), układu kolektywizacji – przedstawia rozwój w ZSRS przez Stalina
Stalina – identyfikuje postać w Rapallo (1922) rolnictwa (1928), terytorialny Rosji – ocenia zbrodniczą
3. Propagandowy Józefa Stalina – identyfikuje głodu na Ukrainie Sowieckiej i ZSRS politykę komunistów
wizerunek – wyjaśnia, w jaki postacie: Lwa Trockiego, (1932–1933), wielkiej w okresie do 1939 r.

32
 Stalina sposób w ZSRS Wiaczesława Mołotowa, czystki (1936–1938), międzywojennym
4. Gospodarka realizowano kult Joachima Ribbentropa represji wobec – wyjaśnia, dlaczego
ZSRS jednostki – opisuje metody Polaków w ZSRS system komunistyczny
5. Zbrodnie – wymienia cechy stosowane przez (1937–1938) w ZSRS jest oceniany
komunistyczne charakterystyczne Józefa Stalina w celu – wskazuje na mapie jako zbrodniczy
do 1939 roku państwa umocnienia swoich obszar głodu w latach – charakteryzuje
6. Głód na stalinowskiego wpływów 1932–1933 politykę gospodarczą
Ukrainie – wymienia zbrodnie – omawia reformy w Rosji Sowieckiej
7. Relacje komunistyczne do gospodarcze Józefa po zakończeniu
ZSRS–– 1939 r. Stalina I wojny światowej
Niemcy do – omawia relacje – omawia okoliczności
1939 roku między ZSRS a przejęcia władzy
Niemcami do 1939 r. przez Józefa Stalina
4. Kultura 1. Społeczne Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
i zmiany skutki I wojny – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia wpływ mass
społeczne światowej terminów: mass media, terminu indoktrynacja terminów: modernizm, terminów: dadaizm, mediów na rozwój
w okresie 2. Wpływ mass propaganda – zna datę przyznania funkcjonalizm surrealizm, futuryzm propagandy
międzywo- mediów na – wymienia rodzaje prawa wyborczego – zna datę pierwszej – zna datę w państwach
jennym społeczeństwa mass mediów kobietom w Polsce audycji radiowej (1906) pierwszego totalitarnych
3. Komunikacja – przedstawia (1918) – wyjaśnia, jakie cele wręczenia Oscarów – ocenia zmiany,
4. Nowe trendy społeczne skutki – przedstawia rozwój przyświecały nowym (1929) jakie zaszły
w architekturze I wojny światowej środków komunikacji trendom w – wyjaśnia i ocenia w społeczeństwie
i sztuce w okresie architekturze i sztuce wpływ mass mediów po zakończeniu
5. Sztuka międzywojennym – charakteryzuje na społeczeństwo I wojny światowej
filmowa – wyjaśnia, dlaczego zmiany społeczne w dwudziestoleciu
6. Zmiany sztuka filmowa w dwudziestoleciu międzywojennym
społeczne w cieszyła się coraz międzywojennym
dwudziestoleci większą popularnością
u międzywo- – wymienia nowe
jennym nurty w architekturze

33
 7. Przemiany i sztuce
w modzie
5. Świat 1. Militaryzacja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
na drodze Niemiec i – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: aneksji – ocenia postawę
ku II wojnie powstanie osi terminu: aneksja, terminów: terminu państwo Mandżurii przez polityków państw
światowej Berlin– Anschluss, oś Berlin– appeasement, marionetkowe Japonię (1931), zachodnich
Rzym––Tokio –Rzym–Tokio (państwa remilitaryzacja – zna daty: podboju Libii przez na konferencji
2. Anschluss osi) – zna daty: przywrócenia Włochy (1932), w Monachium
Austrii – zna daty: Anschlussu remilitaryzacji powszechnej wojny włosko– – ocenia skutki polityki
3. Wojna Austrii (III 1938), Nadrenii (1936), służby wojskowej abisyńskiej (1935– appeasementu dla
domowa w aneksji Czech i Moraw wojny domowej w w Niemczech (1935), 1936), zajęcia Albanii Europy
Hiszpanii przez III Rzeszę (III 1939) Hiszpanii (1936–1939),
zajęcia przez Niemcy przez Włochy (1939),
4. Układ – identyfikuje postacie: ataku Japonii na Okręgu Kłajpedy zbombardowania
monachijski Benita Mussoliniego, Chiny (1937), (III 1939) Guerniki (1937),
5. i kolejne Adolfa Hitlera konferencji – identyfikuje postać proklamowania
zdobycze – wskazuje na mapie w Monachium Neville’a niepodległości
niemieckie państwa europejskie, (29–30 IX 1938), Chamberlaina Słowacji (III 1939)
Ekspansja Japonii które padły ofiarą zajęcia Zaolzia przez– przedstawia proces – identyfikuje
agresji Niemiec Polskę (X 1938), militaryzacji Niemiec postacie: Édouarda
i Włoch – identyfikuje postać– wymienia strony Daladiera, Józefa Tiso
– wymienia cele, Francisco Franco walczące ze sobą – wyjaśnia wpływ
jakie przyświecały – przedstawia przyczyny
w hiszpańskiej polityki appeasementu
państwom totalitarnym i skutki wojny domowej
wojnie domowej na politykę zagraniczną
w polityce – omawia okoliczności Niemiec
zagranicznej w Hiszpanii zwołania konferencji – charakteryzuje
– przedstawia monachijskiej włoską ekspansję
przyczyny Anschlussu – przedstawia skutki terytorialną do 1939 r.
Austrii decyzji podjętych – wyjaśnia przyczyny
– wymienia na konferencji i skutki ekspansji
postanowienia monachijskiej Japonii na Dalekim

34
 konferencji – charakteryzuje Wschodzie
w Monachium sytuację w Europie
– charakteryzuje pod koniec lat 30. XX
kolejne etapy podboju w.
Europy przez Adolfa
Hitlera do sierpnia
1939 r.
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VI

ROZDZIAŁ VII: POLSKA W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM

1. Odrodzenie 1. Sytuacja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Rzeczypospolitej międzynaro- – zna daty: przekazania – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – ocenia polityczne
dowa władzy wojskowej terminu Tymczasowy terminu unifikacja powstania Rady starania Polaków
2. Pierwsze Józefowi Piłsudskiemu Naczelnik Państwa – zna daty: powstania Narodowej Księstwa w przededniu
ośrodki przez Radę Regencyjną – zna datę: powołania Tymczasowego Rządu Cieszyńskiego (19 X odzyskania
władzy rządu Jędrzeja Ludowego Republiki 1918), powstania niepodległości
na ziemiach (11 XI 1918) Moraczewskiego Polskiej (7 XI 1918), Polskiej Komisji – ocenia rolę, jaką
polskich – identyfikuje (18 XI 1918) powstania Naczelnej Likwidacyjnej Galicji odegrał Józef Piłsudski
3. Odzyskanie postacie: Józefa – identyfikuje Rady Ludowej i Śląska Cieszyńskiego w momencie
niepodległości Piłsudskiego, Romana postacie: Ignacego (14 XI 1918), wydania (28 X 1918), odzyskania
4. 11 listopada Dmowskiego Daszyńskiego, Jędrzeja dekretu o powołaniu przekazania władzy niepodległości
5. Rząd Jędrzeja – wymienia pierwsze Moraczewskiego, Tymczasowego cywilnej Józefowi
Moraczew- ośrodki władzy Ignacego Jana Naczelnika Państwa Piłsudskiemu przez
skiego na ziemiach polskich Paderewskiego (22 XI 1918), Radę Regencyjną
– omawia okoliczności – określa zasięg powołania rządu (14 XI 1918),
przejęcia władzy wpływów pierwszych Ignacego Jana Tymczasowego
przez Józefa ośrodków władzy Paderewskiego (I 1919) Komitetu Rządzącego
Piłsudskiego – opisuje działania – przedstawia we Lwowie (24 XI 1918)
pierwszych rządów sytuację – przedstawia
polskich po odzyskaniu międzynarodową założenia programowe

35
 niepodległości jesienią 1918 r. pierwszych ośrodków
– omawia dążenia – wyjaśnia, w jaki władzy
władz polskich do sposób sytuacja
uzyskania przez międzynarodowa,
Polskę uznania która zaistniała
międzynarodowego pod koniec 1918 r.,
wpłynęła na odzyskanie
niepodległości przez
Polskę
2. Walka 1. Koncepcje Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
o granicę granicy – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: utworzenia – ocenia postawę
wschodnią wschodniej terminu: „cud nad terminów: koncepcja terminu linia Curzona Zachodnioukraińskiej Polaków wobec
2. Konflikt Wisłą” inkorporacyjna, – zna daty: układu Republiki Ludowej ekspansji ukraińskiej
polsko- – zna daty: Bitwy koncepcja federacyjna, z Symonem Petlurą (X/XI 1918), polskiej w Galicji Wschodniej
-ukraiński Warszawskiej (15 VIII Rada Obrony Państwa (IV 1920), powołania ofensywy wiosennej – ocenia postanowienia
3. Orlęta 1920), pokoju w „bunt” Żeligowskiego Rady Obrony Państwa (1919), powstania pokoju ryskiego
Lwowskie Rydze (18 III 1921) – zna daty: bitwy (VII 1920), włączenia Tymczasowego
4. Wyprawa – wskazuje na mapie nadniemeńskiej Litwy Środkowej Komitetu
kijowska granicę wschodnią (22–28 IX 1920), do Polski (III 1922) Rewolucyjnego
5. Ofensywa ustaloną w pokoju „buntu” Żeligowskiego – identyfikuje Polski (VII 1920),
bolszewików ryskim (9 X 1920) postacie: Symona przekazania Wilna
6. Bitwa – przedstawia – identyfikuje Petlury, Tadeusza przez bolszewików
Warszawska i postawy Polaków postacie: Romana Rozwadowskiego, Litwinom (VII 1920),
nadniemieńska wobec zagrożenia Dmowskiego, Józefa Władysława bitwy pod Zadwórzem
7. Pokój ryski niepodległości ze Piłsudskiego, Lucjana Sikorskiego, Siemiona (1920), bitwy pod
8. Polsko- strony bolszewików Żeligowskiego, Budionnego Komarowem
-litewskie – wymienia Wincentego Witosa, – wskazuje na mapie (31 VIII 1920)
spory postanowienia Michaiła tereny zajęte przez – identyfikuje
terytorialne pokoju ryskiego Tuchaczewskiego Armię Czerwoną postacie: Feliksa
– omawia koncepcje do sierpnia 1920 r. Dzierżyńskiego,

36
 polskiej granicy – porównuje Juliana Marchlewskiego
wschodniej koncepcję – przedstawia
– wskazuje na mapie inkorporacyjną przyczyny i przebieg
miejsca bitew i federacyjną konfliktu polsko-
stoczonych z – opisuje przebieg -ukraińskiego pod
Rosjanami w 1920 r. ofensywy bolszewickiej koniec 1918 i 1 1919 r.
– omawia przebieg w 1920 r. – omawia okoliczności
Bitwy Warszawskiej – przedstawia podjęcia przez wojska
i jej skutki przebieg i skutki polskie wyprawy
– przedstawia, w jaki kontrofensywy kijowskiej i jej skutki
sposób Polska polskiej w 1920 r.
przyłączyła ziemię
wileńską
Tajemnice 1. Mobilizacja Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
sprzed wieków społeczeństwa – identyfikuje postać – wyjaśnia znaczenie – identyfikuje – identyfikuje – ocenia postawy
– Jak doszło 2. Przygotowanie Józefa Piłsudskiego terminów: mobilizacja postacie: Władysława postacie Maxime’a Polaków wobec
do „cudu nad kontruderzeni – wyjaśnia, dlaczego – zna datę Sikorskiego, Tadeusza Weyganda, Józefa zagrożenia
Wisłą”? a Bitwę Warszawską opracowania planu Rozwadowskiego Hallera, Edgara niepodległości ze
3. „Cud nad nazwano „cudem Bitwy Warszawskiej – przedstawia Vincenta lorda strony bolszewików
Wisłą” nad Wisłą” (5/6 VIII 1920) postaci, które miały d’Abernona – ocenia spór wokół
– omawia plany wpływ na wynik – charakteryzuje autorstwa planu
strategiczne wojsk Bitwy Warszawskiej spór o autorstwo Bitwy Warszawskiej
polskich przed Bitwą zwycięstwa Polaków
Warszawską w Bitwie Warszawskiej
3. Kształtowanie 1. Powstanie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
się granicy wielkopolskie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: plebiscytu – zna daty: przybycia – wyjaśnia znaczenie – ocenia postawę
zachodniej 2. Ustalenie terminu plebiscyt na Warmii, Mazurach Ignacego Jana terminu konwencja Polaków wobec
i południowej północnej – zna datę wybuchu i Powiślu (11 VII 1920), Paderewskiego górnośląska sytuacji politycznej
granicy powstania plebiscytu na Górnym do Poznania (26 XII 1918), – opisuje konflikt w Wielkopolsce
3. Zaślubiny wielkopolskiego Śląsku (20 III 1921), pierwszego powstania polsko-czechosłowacki w końcu 1918 r.

37
 z morzem (27 XII 1918) trzeciego powstania śląskiego (VIII 1919), i jego skutki – ocenia przyczyny
4. Wolne Miasto – wskazuje na mapie śląskiego (V–VII 1921) zaślubin Polski – przedstawia proces klęski Polski w
Gdańsk obszar Wolnego Miasta – identyfikuje z morzem (10 II 1920), kształtowania się plebiscycie na Warmii,
5. Pierwsze Gdańska, obszary postacie: Ignacego podziału Śląska zachodniej i północnej Mazurach i Powiślu
i drugie plebiscytowe Jana Paderewskiego, Cieszyńskiego (VII 1920), granicy państwa – ocenia postawę
powstanie – wymienia wydarzenia, Wojciecha Korfantego drugiego powstania polskiego Polaków wobec
śląskie które miały wpływ – wskazuje na mapie śląskiego (VIII 1920) walki o polskość
6. Trzecie na kształt zachodniej obszar powstania – identyfikuje Śląska
powstanie granicy państwa wielkopolskiego postacie: Józefa
śląskie polskiego – omawia przebieg Dowbora-Muśnickiego,
7. Konflikt – wyjaśnia, jakie i skutki powstania Józefa Hallera
polsko- znaczenie dla wielkopolskiego – wskazuje na mapie
-czechosłowacki niepodległej Polski – omawia okoliczności zasięg powstań
miał dostęp do morza plebiscytów Warmii, śląskich, Śląsk
Mazurach i Powiślu Cieszyński
oraz na Górnym Śląsku – przedstawia
– przedstawia okoliczności zaślubin
przyczyny i skutki Polski z morzem
powstań śląskich
4. Rządy 1. Trudne Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
parlamentarne początki – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia pozycję
niepodległości terminów: Naczelnik terminów: system terminów: mała terminów: sejm ustrojową Naczelnika
2. Pierwsze Państwa, konstytucja parlamentarny, konstytucja, ustawodawczy, Państwa
wybory marcowa czynne i bierne partyjniactwo Zgromadzenie – ocenia rządy
parlamentarne – zna daty: uchwalenia prawo wyborcze, – zna datę Narodowe, parlamentarne
3. Konstytucja konstytucji marcowej hiperinflacja, wojna wprowadzenia kontrasygnata w Polsce w latach
z 1921 roku (17 III 1921), wyboru celna podziału na – identyfikuje 1919–1926
4. Scena Gabriela Narutowicza – zna daty: pierwszych województwa postacie: Romana
polityczna II na prezydenta (XII 1922) wyborów do sejmu (1919), uchwalenia Rybarskiego, Maurycego
Rzeczypospolitej – identyfikuje ustawodawczego małej konstytucji Zamoyskiego, Jana

38
 5. Elekcja postacie: Józefa (26 I 1919), zabójstwa (20 II 1919) Baudouin de Courtenaya
i śmierć Piłsudskiego, Romana prezydenta Gabriela – wymienia – przedstawia
Narutowicza Dmowskiego, Narutowicza postanowienia okoliczności
6. Rządy Gabriela Narutowicza, (16 XII 1922) małej konstytucji pierwszych wyborów
parlamentarne Stanisława – identyfikuje – omawia okoliczności prezydenckich
w latach Wojciechowskiego postacie: Wincentego i skutki zamachu na – charakteryzuje
1919–1926 – omawia Witosa, Wojciecha prezydenta Gabriela scenę polityczną
7. Kryzys postanowienia Korfantego, Ignacego Narutowicza II Rzeczypospolitej
rządów konstytucji marcowej Daszyńskiego, – przedstawia przejawy – wyjaśnia wpływ
parlamentar- Władysława Grabskiego kryzysu rządów słabości politycznej
nych – charakteryzuje parlamentarnych rządów
zadania, jakie stanęły – charakteryzuje parlamentarnych
przed władzami rządy parlamentarne na pozycję
odradzającej się Polskiw Polsce w latach międzynarodową
1919–1926 II Rzeczypospolitej
5. Zamach 1. Zamach Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
majowy majowy – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – charakteryzuje
i rządy sanacji 2. Walki terminów: zamach terminów: piłsudczycy, terminów: dekret, terminów: grupa polski autorytaryzm
podczas majowy, sanacja, obóz sanacyjny, nowela sierpniowa, pułkowników, grupa na tle przemian
zamachu konstytucja autorytaryzm, Bezpartyjny Blok zamkowa, Obóz politycznych w
majowego kwietniowa wybory brzeskie, Współpracy z Zjednoczenia Europie
3. Zmiany – zna daty: początku proces brzeski Rządem, Centrolew, Narodowego – ocenia zamach
konstytucji zamachu majowego – zna daty: dymisji „cuda nad urną” – zna daty: powołania majowy i jego wpływ
4. Rządy (12 V 1926), uchwalenia rządu i prezydenta – zna daty: uchwalenia rządu „Chjeno-Piasta” na losy
sanacyjne konstytucji kwietniowej Stanisława noweli sierpniowej (10 V 1926), II Rzeczypospolitej
5. Represje (23 IV 1935) Wojciechowskiego (2 VIII 1926), powstania BBWR i jej obywateli
w stosunku – identyfikuje postać (14 V 1926), wyboru Ignacego (1928), powstania – ocenia metody,
do opozycji Józefa Piłsudskiego, wyborów brzeskich Mościckiego Centrolewu (1929), jakimi władze
6. Obóz Ignacego Mościckiego (XI 1930), procesu na prezydenta Kongresu Obrony sanacyjne walczyły
w Berezie – opisuje skutki brzeskiego (1932) (1 VI 1926), śmierci Prawa z opozycją polityczną

39
 Kartuskiej polityczne i ustrojowe – identyfikuje Józefa Piłsudskiego i Wolności (29 VI 1930),
7. Rządy zamachu majowego postacie: Wincentego (12 V 1935) powstania OZN-u
sanacyjne – charakteryzuje Witosa, Stanisława – identyfikuje (1937)
po śmierci rządy sanacyjne Wojciechowskiego, postacie: Walerego – identyfikuje
Piłsudskiego – przedstawia Macieja Rataja Sławka, Edwarda postacie: Kazimierza
8. Polski postanowienia – omawia przyczyny Rydza-Śmigłego, Bartla, Adama Koca
autorytaryzm konstytucji zamachu majowego Władysława – porównuje pozycję
na tle kwietniowej – charakteryzuje Sikorskiego prezydenta
europejskim przebieg zamachu – przedstawia politykę w konstytucjach
majowego sanacji wobec opozycji marcowej
– omawia rządy i kwietniowej
sanacyjne po śmierci
Józefa Piłsudskiego
6. Gospodarka 1. Problemy Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
II gospodarcze – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia wpływ
Rzeczypospolitej odrodzonej terminów: Polska A terminu reforma terminu reforma terminu magistrala reform Władysława
Polski i Polska B, Centralny walutowa rolna węglowa Grabskiego
2. Reforma Okręg Przemysłowy – zna daty: reformy – zna daty: ustawy – wskazuje na mapie na sytuacje
walutowa – wskazuje na mapie walutowej Władysława o reformie rolnej przebieg magistrali gospodarczą
Grabskiego obszar Polski A Grabskiego (1924), (1920 i 1925), węglowej II Rzeczypospolitej
3. Odbudowa i Polski B, obszar rozpoczęcia budowy początku wielkiego – opisuje sposoby – ocenia znaczenie
gospodarcza COP-u, Gdynię Gdyni (1921), kryzysu (1929) przezwyciężania portu gdyńskiego
4. Reforma – wymienia różnice rozpoczęcia budowy – przedstawia trudności dla gospodarki
rolna między Polską A COP–u (1937) problemy gospodarcze, gospodarczych II Rzeczypospolitej
5. Wielki kryzys i Polską B – identyfikuje z jakimi borykała się przez władze – ocenia
gospodarczy – wyjaśnia, jaką rolę postacie: Eugeniusza Polska po odzyskaniu II Rzeczypospolitej gospodarczą
w Polsce gospodarczą Kwiatkowskiego, niepodległości – przedstawia działalność
6. Nowe odgrywał Centralny Władysława – omawia założenia działania podjęte Eugeniusza
inwestycje Okręg Przemysłowy Grabskiego i realizację reformy w celu modernizacji Kwiatkowskiego
przemysłowe – omawia reformy rolnej gospodarki Polski

40
 7. Port morski rządu Władysława – charakteryzuje w dwudziestoleciu
w Gdyni Grabskiego wielki kryzys międzywojennym
– przedstawia gospodarczy
przyczyny budowy w Polsce
portu w Gdyni i jego
znaczenie dla polskiej
gospodarki
– przedstawia
założenia 4-letniego
planu gospodarczego
Eugeniusza
Kwiatkowskiego
i jego realizację
7. 1. Społeczeństw Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
Społeczeństwo o II Rzeczy- – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – ocenia położenie
odrodzonej pospolitej terminu analfabetyzm terminów: asymilacja terminów: numerus przeprowadzenia mniejszości
Polski 2. Państwo – omawia strukturę narodowa, asymilacja clausus spisów powszechnych narodowych w II
wielu narodów narodowościową państwowa, getto – opisuje sytuację w II Rzeczypospolitej Rzeczypospolitej
3. Polityka i wyznaniową ławkowe społeczną Polski (1921 i 1931), – ocenia politykę
wobec II Rzeczypospolitej – zna datę reformy w międzywojennej zbliżenia się Ruchu władz II
mniejszości – wyjaśnia, w jaki Janusza Jędrzejewicza Polsce Narodowo- Rzeczypospolitej
narodowych sposób władze (1932) – charakteryzuje Radykalnego do Obozu wobec mniejszości
4. Rozwój odrodzonego – identyfikuje postać politykę władz II Zjednoczenia narodowych
edukacji państwa polskiego Janusza Jędrzejewicza Rzeczypospolitej Narodowego (1937)
walczyły z – przedstawia wobec Ukraińców – charakteryzuje
analfabetyzmem strukturę społeczną – omawia stosunki przykłady realizacji
II Rzeczypospolitej polsko–żydowskie polityki asymilacyjnej
– wyjaśnia, na czym – wymienia przykłady w latach 30. XX w.
polegać miała wyższych uczelni
asymilacja narodowa funkcjonujących

41
 i państwowa w II Rzeczypospolitej
– omawia rozwój
edukacji w
II Rzeczypospolitej
8. Osiągnięcia 1. Osiągnięcia Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
II polskich – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – charakteryzuje
Rzeczypospolitej naukowców terminu Enigma terminów: terminów: modernizm, terminów: awangarda, kierunki w sztuce
2. Literatura – identyfikuje postać – zna datę otrzymania ekspresjonizm, styl narodowy, i architekturze
międzywojenna Władysława Literackiej Nagrody funkcjonalizm, katastrofizm, II Rzeczypospolitej
3. Technika Reymonta Nobla przez lwowska szkoła formizm, – ocenia dorobek
i transport II – przedstawia Władysława matematyczna skamandryci, art kultury i nauki
Rzeczypospolitej najważniejsze Reymonta (1924) – identyfikuje déco, Awangarda polskiej w okresie
4. Polskie kino osiągnięcia kultury – identyfikuje postacie: Brunona Krakowska, międzywojennym
w okresie polskiej w postacie: Stefana Schulza, Eugeniusza – zna daty: powstania
międzywo- dwudziestoleciu Żeromskiego, Zofię Bodo, Franciszka PKP (1926), powstania
jennym międzywojennym Nałkowską, Marię Żwirki, Stanisława PLL LOT (1929)
5. Polski Dąbrowską, Witolda Wigury – identyfikuje
modernizm Gombrowicza, – wymienia postacie: Tadeusza
6. Malarstwo Juliana Tuwima, przedstawicieli nauk Kotarbińskiego,
i architektura Stanisława Ignacego matematycznych, Floriana Znanieckiego,
Witkiewicza twórców filmu Stefana Banacha,
– wymienia i sztuki w Polsce Hugona Steinhausa
przedstawicieli międzywojennej – wymienia
polskiej literatury – przedstawia rozwój architektów
w dwudziestoleciu kinematografii tworzących w okresie
międzywojennym polskiej w II Rzeczypospolitej
– prezentuje dwudziestoleciu i ich osiągnięcia
osiągnięcia polskiej międzywojennym – przedstawia nurty
literatury w okresie w polskiej literaturze
dwudziestolecia oraz grupy poetyckie,

42
 międzywojennego jakie rozwinęły się
– wymienia w okresie
osiągnięcia polskich dwudziestolecia
naukowców w międzywojennego
dziedzinie nauk
matematycznych
9. II Rzeczpo- 1. II Rzeczpo- Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
spolita na spolita – zna datę układu – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – wyjaśnia znaczenie – ocenia pozycję
arenie i jej sąsiedzi polsko-francuskiego terminów: „korytarz”, terminu Międzymorze terminu wojna II Rzeczypospolitej
międzyna- 2. Polska (II 1921) polityka równowagi – zna daty: układu prewencyjna na arenie
rodowej polityka – identyfikuje postać i „równych odległości” w Rapallo (1922), – wyjaśnia, jaki międzynarodowej
zagraniczna Józefa Piłsudskiego – zna daty: układu układu w Locarno wpływ na pozycję
3. Układy – wymienia sojusze, polsko-rumuńskiego (1925) międzynarodową
w Rapallo jakie zawarła Polska (III 1921), traktatu – przedstawia Polski miały układy
i Locarno w dwudziestoleciu polsko-radzieckiego koncepcję Józefa w Rapallo i Locarno
4. Normalizacja międzywojennym o nieagresji (1932), Piłsudskiego dotyczącą – wyjaśnia, jaki
stosunków – wyjaśnia, które polsko-niemieckiej prowadzenia polityki wpływ na pozycję
z ZSRS z nich miały deklaracji o zagranicznej i przykładymiędzynarodową
i Niemcami stanowić gwarancję niestosowaniu Polski miały polsko-
5. Rola bezpieczeństwa przemocy (1934) jej realizacji -radziecki traktat
II Rzeczypo- II Rzeczypospolitej – identyfikuje postać – omawia ideę o nieagresji i polsko-
spolitej Józefa Becka Międzymorza -niemiecka deklaracja
na arenie – omawia stosunek i wyjaśnia przyczyny o niestosowaniu
międzynaro- państw sąsiednich jej niepowodzenia przemocy
dowej do II Rzeczypospolitej – wskazuje zagrożenia,
– charakteryzuje jakie stwarzały dla
stosunki polsko- Polski układy z Rapallo
-radzieckie i polsko- i Locarno
-niemieckie w – opisuje polską
dwudziestoleciu politykę zagraniczną

43
 międzywojennym w latach 30. XX w.
10. Polska 1. Zajęcie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
w przededniu Zaolzia – zna daty: paktu – wyjaśnia znaczenie – zna daty: – przedstawia – ocenia postawę
II wojny 2. Niemieckie Ribbentrop–Mołotow terminów: przedstawienia przyczyny rządu polskiego
światowej żądania (23 VIII 1939), polsko- eksterytorialność po raz pierwszy konfliktu polsko- wobec problemu
wobec Polski -brytyjskiego sojuszu – zna daty: zajęcia propozycji tzw. -czechosłowackiego Zaolzia
3. Sojusz polityczno-wojskowego Zaolzia przez Polskę ostatecznego o Zaolzie – ocenia postawę
z Wielką (25 VIII 1939) (2 X 1938), polsko– uregulowania spraw – charakteryzuje społeczeństwa
Brytanią – wskazuje na mapie brytyjskich gwarancji spornych między relacje polsko- polskiego wobec
i Francją obszary, które pomocy w razie ataku Polską a Niemcami -brytyjskie i polsko- żądań niemieckich
4. Pakt na mocy paktu Niemiec (IV 1939), (X 1938), -francuskie
Ribbentrop– Ribbentrop–Mołotow wypowiedzenia przez przedstawienia po w przededniu
–Mołotow miały przypaść Niemcy deklaracji raz ostatni propozycji II wojny światowej
III Rzeszy i ZSRS o niestosowaniu tzw. ostatecznego – wyjaśnia, jaki
– przedstawia żądania, przemocy z Polską uregulowania spraw wpływ miały brytyjskie
jakie III Rzesza (IV 1939) spornych między i francuskie gwarancje
wysunęła wobec – identyfikuje Polską a Niemcami dla Polski na politykę
Polski w 1938 r. postacie: Joachima (III 1939), Adolfa Hitlera
– wymienia von Ribbentropa, przemówienia
postanowienia paktu Wiaczesława sejmowego Józefa
Ribbentrop–Mołotow Mołotowa, Józefa Becka (5 V 1939)
Becka – wyjaśnia, w jakich
– wskazuje na mapie okolicznościach
Zaolzie, tzw. „korytarz” nastąpiło włączenie
– omawia Zaolzia do
postawę władz II Rzeczypospolitej
II Rzeczypospolitej – wyjaśnia, jakie cele
wobec żądań przyświecały polityce
niemieckich zagranicznej Wielkiej
– wyjaśnia, jakie Brytanii i Francji

44
 znaczenie dla Polski wobec Polski w 1939 r.
miało zawarcie paktu – przedstawia
Ribbentrop–Mołotow okoliczności zawarcia
paktu Ribbentrop–
–Mołotow
POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU VII

45