Professional Documents
Culture Documents
10-Kaynama Ve Yoğuşmayla Ilgili Sorular
10-Kaynama Ve Yoğuşmayla Ilgili Sorular
1.) Su bir ısıtıcının üstüne yerleştirilen mekanik olarak parlatılmış paslanmaz çelik tencerede
120 oC’de kaynamaktadır. Tencere tabanının iç yüzeyi 130 oC’de tutulmaktadır. Yüzeydeki ısı
akısını bulunuz.
Çözüm:
İstenen: Yüzeydeki ısı akısı değeri
Kabuller: Sürekli rejim şartları mevcuttur. Isıtıcı ve tencereden olan
ısı kayıpları ihmal edilmiştir.
Özellikler: Suyun 120 oC doyma sıcaklığındaki özellikleri Tablo A-9
ve Tablo 10-1’den alınırsa;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 943.4 kg⁄m3 𝜎𝜎 = 0.0550 N⁄m ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2203 × 103 J⁄kg 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4244 J⁄kg. ℃
Hesaplamalar:
İlk olarak sıcaklık aşım değeri bulunur ve buna göre hangi kaynama bölgesinde olunduğuna
karar verilir. Bulunulan kaynama rejimine bağlı olarak gerekli formüller seçilir ve hesaplamalar
yapılır.
∆𝑇𝑇𝑎𝑎ş𝚤𝚤𝚤𝚤 = 𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 130 − 120 = 10℃ bulunur. Aşım sıcaklığı 30 oC’den az olduğu için
kaynama kabarcıklı rejimde gerçekleşmektedir. Bu durumda ısı akısı değeri Denklem 10-2’de
verilen Rohsenow bağıntısından bulunabilir.
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑠𝑠 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
1
3
(9.81)(943.4 − 1.121) 2 (4244)(130 − 120)
= (0.232 × 10−3 )(2203 × 103 ) � � � �
0.0550 (0.0130)(2203 × 103 (1.44)1
1
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 965.3 kg⁄m3 𝜎𝜎 = 0.0608 N⁄m ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2283 × 103 J⁄kg 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4206 J⁄kg. ℃
Burada 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 ısıtıcı geometrisine bağlı bir sabittir. Farklı ısıtıcı geometrileri için 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 değerleri
Tablo 10-4’te 𝐿𝐿∗ boyutsuz parametresine göre verilmiştir. Burada L ısıtıcı karakteristik boyutu
olup, büyük yatay silindir için değeri silindirin yarıçapıdır.
1/2 1/2
∗
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) (9.81)(965.3 − 0.4235)
𝐿𝐿 = 𝐿𝐿 � � = (0.0035) � � = 1.38
𝜎𝜎 0.0608
𝐿𝐿∗ = 1.38 > 1.2 olduğundan Tablo 10-4’ten 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 = 0.12 alınır.
Dolayısıyla maksimum ısı akısı;
2
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 957.9 kg⁄m3 𝜎𝜎 = 0.0589 N⁄m ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2257 × 103 J⁄kg 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4217 J⁄kg. ℃
Hesaplamalar
Ocağın ürettiği ısının %60’ının suya aktarıldğı göz önüne alınırsa suya olan ısı geçişi ve ısı
akısı;
Tencerenin iç yüzey sıcaklığını bulmak için kabarcıklı kaynama ısı akısı için verilen Denklem
10-2 kullanılanılabilir. Burada ısı akısının bilindiği göz önüne alınırsa;
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑠𝑠 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
1
3
9.81(957.9 − 0.6) 2 4217(𝑇𝑇𝑠𝑠 − 100)
25.46 = (0.282 × 10−3 )(2257 × 103 ) � � � �
0.0589 0.013(2257 × 103 )1.75
3
rejiminde meydana geldiği kabul edilmiştir. Bu kabulün geçerliliği daha sonra kontrol
edilecektir.
Özellikler: Suyun 95 oC doyma sıcaklığındaki özellikleri Tablo A-9 ve Tablo 10-1’den alınırsa;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 961.5 kg⁄m3 𝜎𝜎 = 0.0599 N⁄m ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2270 × 103 J⁄kg 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4212 J⁄kg. ℃
Hesaplamalar
Ocağın ürettiği ısının %60’ının suya aktarıldğı göz önüne alınırsa suya olan ısı geçişi ve ısı
akısı;
Tencerenin iç yüzey sıcaklığını bulmak için kabarcıklı kaynama ısı akısı için verilen Denklem
10-2 kullanılanılabilir. Burada ısı akısının bilindiği göz önüne alınırsa;
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑠𝑠 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
1⁄2 3
−3 )(2270 3)
9.81(961.5 − 0.5) 4212(𝑇𝑇𝑠𝑠 − 95)
25.46 = (0.297 × 10 × 10 � � � �
0.0599 0.013(2270 × 103 )1.85
4
5.) Su, deniz seviyesinde, uzunluğu 20 cm ve çapı 0.4 cm olan,
mekanik olarak parlatılmış, paslanmaz çelik daldırmalı tip bir
elektrikli ısıtıcı elemanla donatılmış kahve makinesinde
kaynatılmaktadır. Kahve makinesinde başlangıçta 18oC’de 1 L
su bulunmaktadır. Kaynama başladıktan sonra 25 dakikada
kahve makinesindeki suyun yarısının buharlaştığı gözlenmiştir.
Suya batırılan elektrikli ısıtıcı elemanın gücünü ve yüzey
sıcaklığını bulunuz. Yine bu ısıtıcı için 1 L soğuk suyun
sıcaklığını 14oC’den kaynama sıcaklığına çıkarmanın ne kadar
süreceğini bulunuz.
Çözüm:
İstenen: Isıtıcı yüzey sıcaklığı ve gücü
Kabuller: Sürekli rejim şartları mevcuttur. Kahve makinesinden olan ısı kayıpları ihmal
edilmiştir. Kaynamanın kabarcıklı kaynama rejiminde meydana geldiği kabul edilmiştir. Bu
kabulün geçerliliği daha sonra kontrol edilecektir.
Özellikler: Suyun 1 atm ve 100 oC doyma sıcaklığındaki özellikleri Tablo A-9 ve Tablo 10-
1’den alınırsa;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 957.9 kg⁄m3 𝜎𝜎 = 0.0589 N⁄m ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2257 × 103 J⁄kg 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4217 J⁄kg. ℃
Hesaplamalar
18oC’deki suyun yoğunluğu yaklaşık olarak 1 kg/L olarak alınabilir. Dolayısıyla başlangıçta
kahve makinesinde 1 kg su bulunmaktadır. Kaynama başladıktan sonra 25 dakikada suyun
yarısını buharlaştırmak için gerekli ısı transfer hızı ve ısı akısı değerleri;
Enerji dengesinden, suya verilen ısı enerjisi suyun sıvı fazından gaz fazına geçmesi için
kullanılmaktadır.
(0.5)(2257)
𝑄𝑄 = 𝑄𝑄̇ ∆𝑡𝑡 = 𝑚𝑚ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 → 𝑄𝑄̇ = = 0.7523 kW
(25 × 60)
Isı transfer yüzey alanı,
𝐴𝐴𝑠𝑠 = 𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋 = 𝜋𝜋(0.04)(0.2) = 0.02513 m2
𝑄𝑄̇
𝑞𝑞̇ = = (0.7523)(0.02513) = 29.94 kW⁄m2 = 𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐 𝐖𝐖⁄𝐦𝐦𝟐𝟐 bulunur.
𝐴𝐴𝑠𝑠
Isıtıcı yüzey sıcaklığı kabarcıklı kaynama ısı akısı bilindiğinden Denklem 10-2’de verilen
Rohnesow bağıntısı kullanılarak bulunabilir.
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑓𝑓 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
5
1⁄2 3
−3 )(2257 3)
9.81(957.9 − 0.6) 4217(𝑇𝑇𝑠𝑠 − 100)
29940 = (0.282 × 10 × 10 � � � �
0.0589 0.013(2257 × 103 )1.75
6
Isıtıcı yüzey sıcaklığı kabarcıklı kaynama ısı akısı bilindiğinden Denklem 10-2’de verilen
Rohsenow bağıntısı kullanılarak bulunabilir.
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑠𝑠 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
1⁄2 3
−3 )(2257 3)
9.81(957.9 − 0.6) 4217(𝑇𝑇𝑠𝑠 − 100)
29940 = (0.282 × 10 × 10 � � � �
0.0589 0.013(2257 × 103 )1.75
7
Hesaplamalar
(a) Maksimum ısı akısı formülü Denklem 10-3’te verilmiştir.
Burada 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 ısıtıcı geometrisine bağlı bir sabittir. Farklı ısıtıcı geometrileri için 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 değerleri
Tablo 10-4’te 𝐿𝐿∗ boyutsuz parametresine göre verilmiştir. Burada L ısıtıcı karakteristik boyutu
olup, büyük yatay silindir için değeri silindirin yarıçapıdır.
1/2 1/2
∗
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) (9.81)(957.9 − 0.5978)
𝐿𝐿 = 𝐿𝐿 � � = (0.0015) � � = 0.6
𝜎𝜎 0.0589
8
1⁄4
(9.81)(0.1362)3 (0.1725)(957.9 − 0.1725)[2257 × 103 + 0.4(2471)(𝑇𝑇𝑠𝑠 − 100)]
1151000 = 0.62 � � (𝑇𝑇𝑠𝑠 − 100)
(4.762 × 10−5 )(0.003)(𝑇𝑇𝑠𝑠 − 100)
3
+ (0.5)(5.67 × 10−8 )[(𝑇𝑇𝑠𝑠 + 273)4 − (100 + 273)4 ]
4
Bu denklemin çözümünden 𝑇𝑇𝑠𝑠 = 1996 ℃ bulunur. Bu değer film kaynama noktasında ısıtıcı
yüzeyin sıcaklık değeridir. Dolayısıyla, çalışma noktasının kabarcıklı kaynamadan film
kaynamaya ani geçişi sırasında sıcaklıkta meydana gelen artış miktarı;
∆𝑇𝑇 = 𝑇𝑇𝑠𝑠,𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓 − 𝑇𝑇𝑠𝑠,𝑘𝑘𝑘𝑘 = 1996 − 120 = 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏℃ bulunur.
Not: Başlangıçta buharın özelliklerini hesaplamak için 𝑇𝑇𝑓𝑓 = 1000℃ kabul edilmişti. Yeni
durumda (𝑇𝑇𝑠𝑠,𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓𝑓 + 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 )⁄2 = (1996 + 100) = 1048 ℃ bulunur. Bu değer kabul edilen
sıcaklık değerine yakındır. Daha hassas sonuçlar elde edilmek istenirse 𝑇𝑇𝑓𝑓 = 1048℃’de
buharın özellikleri alınarak hesaplar tekrarlanır.
8.) Gaz yakan bir kazanda suyu, suya batık 50 m uzunluk ve 5 cm çaplı,
mekanik olarak parlatılmış paslanmaz çelik boruların içerisinden akan
sıcak gazlar 150oC’de kaynatıyor. Eğer boruların dış yüzey sıcaklığı 165
o
C ise (a) sıcak gazlardan suya ısı transfer hızını (b) buharlaşma hızını (c)
kritik ısı akısının halihazırdaki ısı akısına oranı (d) kritik ısı akısında boru
yüzey sıcaklığını bulunuz.
Çözüm:
Kabuller: Sürekli rejim şartları mevcuttur. Kazandaki ısı kayıpları ihmal
edilmiştir.
Özellikler: Suyun 150 oC doyma sıcaklığındaki özellikleri Tablo A-9 ve
Tablo 10-1’den alınırsa;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 916.6 kg⁄m3 𝜎𝜎 = 0.0488 N⁄m ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2114 × 103 J⁄kg 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑙𝑙 = 4311 J⁄kg. ℃
Hesaplamalar
(a) İlk olarak sıcaklık aşım değeri bulunur ve buna göre hangi kaynama bölgesinde olunduğuna
karar verilir. Bulunulan kaynama rejimine bağlı olarak gerekli formüller seçilir ve hesaplamalar
yapılır.
∆𝑇𝑇𝑎𝑎ş𝚤𝚤𝚤𝚤 = 𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 165 − 150 = 15℃ bulunur. Aşım sıcaklığı 30 oC’den az olduğu için
kaynama kabarcıklı rejimde gerçekleşmektedir. Bu durumda ısı akısı değeri Denklem 10-2’de
verilen Rohsenow bağıntısından bulunabilir.
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑦𝑦 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑠𝑠 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
9
1⁄2 3
−3 )(2114 3)
(9.81)(916.6 − 2.55) (4311)(165 − 150)
= (0.183 × 10 × 10 � � � �
0.0488 (0.0130)(2114 × 103 (1.16)1
𝑄𝑄̇ 10865
𝑚𝑚̇𝑏𝑏𝑏𝑏ℎ𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = = = 𝟓𝟓. 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏 𝐤𝐤𝐤𝐤/𝐬𝐬
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 2114
(c) Yatay silindirik bir ısıtıcı eleman için 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 değeri Tablo 10-4’ten alınır.
1/2 1/2
∗
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) (9.81)(916.6 − 2.55)
𝐿𝐿 = 𝐿𝐿 � � = (0.025) � � = 10.7
𝜎𝜎 0.0488
𝐿𝐿∗ = 10.7 > 1.2 olduğundan Tablo 10-4’ten 𝐶𝐶𝑘𝑘𝑘𝑘 = 0.12 alınır.
Maksimum ısı akısı Denklem 10-3’ten bulunabilir.
10
9.) Arka tarafında dolaşan soğutma suyu ile 90oC’de tutulan ve
yüksekliği 3 m ve genişliği 8 m olan bir düşey plakada 1 atmosferde
doymuş buhar yoğuşmaktadır. (a) plakaya yoğuşmayla olan ısı
transfer hızını (b) hangi yoğuşma hızında yoğuşan akışın plakadan
aşağı damlayacağını bulunuz.
Çözüm:
Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Plaka izotermaldir.
Bütün plaka boyunca yoğuşan akışkan akışı dalgalı laminer kabul
edilmiştir. Daha sonra bu kabulün geçerliliği doğrulanacaktır. Buharın özgül kütlesi
sıvınınkinden çok küçüktür, 𝜌𝜌𝑣𝑣 ≪ 𝜌𝜌𝑙𝑙
Özellikler: 100 oC doyma sıcaklığında suyun özellikleri Tablo A-9’dan:
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2257 × 103 J⁄kg 𝜌𝜌𝑣𝑣 = 0.6 kg⁄m3
Sıvı haldeki suyun 𝑇𝑇𝑓𝑓 = (𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 + 𝑇𝑇𝑠𝑠 )/2 = (100 + 90)/2 = 95℃ film sıcaklığındaki
özellikleri Tablo A-9’dan;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 961.5 kg⁄m3 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 0.297 × 10−3 kg/m. s 𝑣𝑣𝑙𝑙 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ⁄𝜌𝜌𝑙𝑙 = 0.309 × 10−6 m2 ⁄s
𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4212 J⁄kg. ℃ 𝑘𝑘𝑙𝑙 = 0.677 W⁄m. ℃
Hesaplamalar
(a) Değiştirilmiş buharlaşma gizli ısısı Denklem 10-9a’dan:
∗
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 0.68𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = 2257 × 103 + 0.68(4212)(100 − 90) = 2286 × 103 J⁄kg
Düşey bir levhada dalgalı laminer akış için Reynolds sayısı Denklem 10-27’den hesaplanabilir;
1⁄3 0.820
3.70𝐿𝐿𝑘𝑘1 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � 𝑔𝑔
Redüşey,dalgalı = �4.81 + ∗ � 2� � , 𝜌𝜌𝑣𝑣 ≪ 𝜌𝜌𝑙𝑙 (10 − 27)
𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 𝑣𝑣𝑙𝑙
1⁄3 0.820
3.70(3)(0.677)(100 − 90) 9.81
= �4.81 + � � � = 1112
(0.297 × 10−3 )(2286 × 103 ) (0.309 × 10−6 )2
Reynolds sayısı 30 ile 1800 arasında olduğundan başlangıçta yapılan dalgalı laminer akış
kabulü geçerlidir. Bu durumda yoğuşma ısı transfer katsayısı Denklem 10-25’ten bulunabilir.
1⁄3
Re 𝑘𝑘𝑙𝑙 𝑔𝑔
ℎdüşey,dalgalı = � � (10 − 25)
1.08 Re1.22 − 5.2 𝑣𝑣𝑙𝑙2
1⁄3
(1112)(0.677) 9.81
= � � = 6279 W⁄m2 . ℃ bulunur.
1.08(1112)1.22 − 5.2 (0.309 × 10−6 )2
Plakanın ısı transfer yüzey alanı;
𝐴𝐴𝑠𝑠 = 𝑊𝑊 × 𝐿𝐿 = (8)(3) = 24 m2
Yoğuşma işlemi boyunca ısı transfer hızı;
11
𝑄𝑄̇ = ℎ𝐴𝐴𝑠𝑠 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = (6279)(24)(100 − 90) = 𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏 𝐖𝐖 bulunur.
𝑄𝑄̇ 1506960
𝑚𝑚̇𝑦𝑦𝑦𝑦ğ𝑢𝑢ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = ∗ = = 𝟎𝟎. 𝟔𝟔𝟔𝟔𝟔𝟔 𝐤𝐤𝐤𝐤⁄𝐬𝐬
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 2286 × 103
10.) Problem 9’u plakanın düşeyle 60 derece eğik olması durumu için
tekrarlayınız.
Çözüm:
(a) Bu durumda ısı transfer katsayısı, düşey plaka bağıntısında (Denklem 10-
25) g yerine gcosθ yazılarak bulunabilir. Ancak bunu yerine, önceki örnekten
düşey plaka için ısı transfer katsayısı hesaplandığı için kolaylık açısından
Denklem 10-30 kullanılabilir.
Plakanın ısı transfer yüzey alanı yine 24 m2’dir. Dolayısıyla eğik plaka durumunda yoğuşma ısı
transfer hızı;
𝑄𝑄̇ 1267200
𝑚𝑚̇𝑦𝑦𝑦𝑦ğ𝑢𝑢ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = ∗ = = 𝟎𝟎. 𝟓𝟓𝟓𝟓𝟓𝟓 𝐤𝐤𝐤𝐤⁄𝐬𝐬 olur.
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 2286 × 103
Sıvı haldeki suyun 𝑇𝑇𝑓𝑓 = (𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 + 𝑇𝑇𝑠𝑠 )/2 = (30 + 20)/2 = 25℃ film sıcaklığındaki özellikleri
Tablo A-9’dan;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 997 kg⁄m3 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 0.891 × 10−3 kg/m. s 𝑣𝑣𝑙𝑙 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ⁄𝜌𝜌𝑙𝑙 = 0.894 × 10−6 m2 ⁄s
12
𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4180 J⁄kg. ℃ 𝑘𝑘𝑙𝑙 = 0.607 W⁄m. ℃
Hesaplamalar
(a) Değiştirilmiş buharlaşma gizli ısısı Denklem 10-9a’dan:
∗
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 0.68𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = 2431 × 103 + 0.68(4180)(30 − 20) = 2459 × 103 J⁄kg
Düşey bir levhada dalgalı laminer akış için Reynolds sayısı Denklem 10-27’den hesaplanabilir;
1⁄3 0.820
3.70𝐿𝐿𝑘𝑘1 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � 𝑔𝑔
Redüşey,dalgalı = �4.81 + ∗ � 2� � , 𝜌𝜌𝑣𝑣 ≪ 𝜌𝜌𝑙𝑙 (10 − 27)
𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 𝑣𝑣𝑙𝑙
1⁄3 0.820
3.70(2)(0.607)(30 − 20) 9.81
= �4.81 + � � � = 157.3
(0.891 × 10−3 )(2459 × 103 ) (0.894 × 10−6 )2
Reynolds sayısı 30 ile 1800 arasında olduğundan başlangıçta yapılan dalgalı laminer akış
kabulü geçerlidir. Bu durumda yoğuşma ısı transfer katsayısı Denklem 10-25’ten bulunabilir.
1⁄3
Re 𝑘𝑘𝑙𝑙 𝑔𝑔
ℎdüşey,dalgalı = � � (10 − 25)
1.08 Re1.22 − 5.2 𝑣𝑣𝑙𝑙2
1⁄3
(157.3)(0.607) 9.81
= � � = 4302 W⁄m2 . ℃ bulunur.
1.08(157.3)1.22 − 5.2 (0.894 × 10−6 )2
Borunun ısı transfer yüzey alanı;
𝐴𝐴𝑠𝑠 = 𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋 = 𝜋𝜋(0.04)(2) = 0.2513 m2
Yoğuşma işlemi boyunca ısı transfer hızı;
𝑄𝑄̇ 10811
𝑚𝑚̇𝑦𝑦𝑦𝑦ğ𝑢𝑢ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = ∗ = = 𝟒𝟒. 𝟒𝟒𝟒𝟒 × 𝟏𝟏𝟎𝟎−𝟑𝟑 𝐤𝐤𝐤𝐤⁄𝐬𝐬
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 2459 × 103
(c), Borunun alt tarafındaki sıvı film kalınlığı için Denklem 10-19 ve 10-21 x=L ‘de yazılırsa;
𝑘𝑘𝑙𝑙
𝛿𝛿 = (10 − 19)
ℎ𝐿𝐿
4
ℎ = ℎ𝐿𝐿 (10 − 21)
3
Bu iki denklemden;
4𝑘𝑘𝑙𝑙 4(0.607)
𝛿𝛿𝐿𝐿 = = = 𝟎𝟎. 𝟐𝟐 𝐦𝐦𝐦𝐦 bulunur.
3ℎ 3(4302)
12.) Yüzeyi, soğutma suyuyla 45oC’de tutulan 3 cm dış çaplı düşey borunun dış yüzeyinde
55oC’de doymuş buhar 10 kg/h debiyle yoğuşacaktır. Gerekli boru boyunu bulunuz.
13
Çözüm:
Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Boru
izotermaldir. Düşey boru, düşey bir plaka gibi
modellenebilir. Buharın özgül kütlesi sıvınınkinden çok
küçüktür, 𝜌𝜌𝑣𝑣 ≪ 𝜌𝜌𝑙𝑙
Özellikler: 55 oC doyma sıcaklığında suyun özellikleri
Tablo A-9’dan;
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2371 × 103 J⁄kg 𝜌𝜌𝑣𝑣 = 0.1045 kg⁄m3
Sıvı haldeki suyun 𝑇𝑇𝑓𝑓 = (𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 + 𝑇𝑇𝑠𝑠 )/2 = (55 + 45)/2 = 50℃ film sıcaklığındaki özellikleri
Tablo A-9’dan;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 988.1 kg⁄m3 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 0.547 × 10−3 kg/m. s 𝑣𝑣𝑙𝑙 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ⁄𝜌𝜌𝑙𝑙 = 0.554 × 10−6 m2 ⁄s
𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4181 J⁄kg. ℃ 𝑘𝑘𝑙𝑙 = 0.644 W⁄m. ℃
Hesaplamalar
Değiştirilmiş buharlaşma gizli ısısı Denklem 10-9a’dan:
∗
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 0.68𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = 2371 × 103 + 0.68(4180)(55 − 45) = 2399 × 103 J⁄kg
𝑄𝑄̇ = 𝑚𝑚̇ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓
∗
= (10⁄3600)(2399 × 103 ) = 6664 W
Enerji dengesinden yüzeydeki ısı transferi aynı zamanda sıvının yoğuşması sırasında verdiği
enerjiye eşittir.
𝑄𝑄̇ = 𝑚𝑚̇ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓
∗
= ℎ𝐴𝐴𝑠𝑠 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = ℎ(𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋)�𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 �
𝑄𝑄̇ 6664
𝐿𝐿 = = = 𝟏𝟏. 𝟐𝟐𝟐𝟐 𝐦𝐦 bulunur.
ℎ(𝜋𝜋𝜋𝜋)�𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � (5844)𝜋𝜋(0.03)(55 − 45)
14
13.) Bir buhar güç tesisinin yoğuşturucusu 4.25 kPa basınçta
çalışmaktadır. Yoğuşturucu, dış çapı 3 cm ve uzunluğu 10×10’luk
kare dizili 100 tane yatay borudan oluşmuştur. Eğer boru yüzey
sıcaklığı 20oC ise (a) buhardan soğutma suyuna olan ısı transfer
hızını (b) yoğuşturucuda yoğuşma hızını bulunuz.
Çözüm:
Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Borular izotermaldir.
Özellikler: Tablo A-9’dan, P=4.25 kPa için doyma sıcaklığı 30
o
C’dir. 30 oC doyma sıcaklığında suyun özellikleri;
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2431 × 103 J⁄kg 𝜌𝜌𝑣𝑣 = 0.03 kg⁄m3
Sıvı haldeki suyun 𝑇𝑇𝑓𝑓 = (𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 + 𝑇𝑇𝑠𝑠 )/2 = (30 + 20)/2 = 25℃ film sıcaklığındaki özellikleri
Tablo A-9’dan;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 997 kg⁄m3 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 0.891 × 10−3 kg/m. s 𝑣𝑣𝑙𝑙 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ⁄𝜌𝜌𝑙𝑙 = 0.894 × 10−6 m2 ⁄s
𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4180 J⁄kg. ℃ 𝑘𝑘𝑙𝑙 = 0.607 W⁄m. ℃
Hesaplamalar
(a) Değiştirilmiş buharlaşma gizli ısısı Denklem 10-9a’dan:
∗
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 0.68𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = 2431 × 103 + 0.68(4180)(30 − 20) = 2459 × 103 J⁄kg
Tek bir yatay borunun dış yüzeyinde film yoğuşma için ısı transfer katsayısı Denklem 10-
31’den bulunabilir.
∗ 1⁄4
𝑔𝑔𝜌𝜌𝑙𝑙 (𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 )ℎ𝑓𝑓𝑔𝑔 𝑘𝑘𝑙𝑙3
ℎyatay,1 boru = 0.729 � � (10 − 31)
𝜇𝜇𝑙𝑙 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 �𝐷𝐷
1⁄4
(9.81)(997)(997 − 0.03)(2459 × 103 )(0.607)3
= 0.729 � � = 8674 W⁄m2 . ℃
(0.891 × 10−3 )(30 − 20)(0.03)
Yoğuşturucu, yatay borular her biri 10 borudan oluşan 10 düşey sıra halinde düzenlenmiştir. N
tane yatay borulu bir düşey sıra için ortalama ısı transfer katsayısı, tek yatay boru için Denklem
10-31’de bulunan ısı transfer katsayısına bağlıdır ve Denklem 10-33’ten bulunabilir. Bu
problemde, bir düşey sırada 10 tane boru olduğundan N=10’dur.
1 1
ℎyatay,N boru = ℎyatay,1 boru = (8674) = 4878 W⁄m2 . ℃
𝑁𝑁 1⁄4 101⁄4
100 adet borunun toplam ısı transfer alanı;
𝐴𝐴𝑠𝑠 = 𝑁𝑁𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋 = 100𝜋𝜋(0.03)(8) = 75.4 m2
15
𝑄𝑄̇ 3678000
𝑚𝑚̇𝑦𝑦𝑦𝑦ğ𝑢𝑢ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = ∗ = = 𝟏𝟏. 𝟒𝟒𝟒𝟒𝟒𝟒 𝐤𝐤𝐤𝐤⁄𝐬𝐬 olarak bulunur.
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 2459 × 103
14.) Doymuş soğutucu 134a buharı 20oC’de tutulan 1 cm çaplı 5 m’lik bir yatay borunun
içerisinde 30 oC’de yoğuşturulacaktır. Soğutucu, boruya 2.5 kg/dakika debiyle girdiğine göre
borunun çıkışında yoğuşan soğutucu oranını bulunuz.
Çözüm:
Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Boru
izotermaldir. Buharın Reynolds sayısı 35000’den
küçüktür.
Özellikler: 30 oC doyma sıcaklığında R134a’nın
özellikleri Tablo A-10’dan;
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 173.1 × 103 J⁄kg 𝜌𝜌𝑣𝑣 = 37.53 kg⁄m3
Sıvı haldeki R134a’nın 𝑇𝑇𝑓𝑓 = (𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 + 𝑇𝑇𝑠𝑠 )/2 = (30 + 20)/2 = 25℃ film sıcaklığındaki
özellikleri Tablo A-10’dan;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 1207 kg⁄m3 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 2.012 × 10−4 kg/m. s 𝑣𝑣𝑙𝑙 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ⁄𝜌𝜌𝑙𝑙 = 0.1667 × 10−6 m2 ⁄s
𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 1427 J⁄kg. ℃ 𝑘𝑘𝑙𝑙 = 0.08325 W⁄m. ℃
Hesaplamalar
Düşük buhar hızlarında, borunun iç yüzeyindeki yoğuşma ısı transfer katsayısı Denklem 10-
34’ten bulunabilir.
1⁄4
𝑔𝑔𝜌𝜌𝑙𝑙 (𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 )𝑘𝑘𝑙𝑙3 3
ℎ𝑖𝑖ç = 0.555 � �ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 ��� (10 − 34)
𝜇𝜇𝑙𝑙 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � 8
1⁄4
(9.81)(1207)(1207 − 37.53)(0.08325)3 3
3
= 0.555 �� � × �173.1 × 10 + (1427)(30 − 20)��
(2.012 × 10−4 )(30 − 20) 8
∗
3 3
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = 173.1 × 103 + (1427)(30 − 20) = 178.5 × 103 J⁄kg
8 8
Buharın yoğunlaşma hızı;
16
𝑄𝑄̇ 800
𝑚𝑚̇𝑦𝑦𝑦𝑦ğ𝑢𝑢ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = ∗ = = 0.004482 kg⁄s = 0.2689 kg/dakika olarak bulunur.
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 178.5 × 103
15.) Yatay bir yoğuşturucuda, 4×4’lük gruplar halinde 5 cm çaplı 2 m’lik borular kullanılmıştır.
101.3 kPa’da doymuş buhar, boruların 80oC’de tutulan dış yüzeylerinde yoğuşmaktadır. Sürekli
buhar yoğuşma hızını kg/h olarak hesaplayınız.
Çözüm:
Kabuller: Sürekli işlem şartları mevcuttur. Borular izotermaldir.
Özellikler: 100 oC doyma sıcaklığında suyun özellikleri Tablo A-
9’dan;
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = 2257 × 103 J⁄kg 𝜌𝜌𝑣𝑣 = 0.5978 kg⁄m3
Sıvı haldeki suyun 𝑇𝑇𝑓𝑓 = (𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 + 𝑇𝑇𝑠𝑠 )/2 = (100 + 80)/2 = 90℃
film sıcaklığındaki özellikleri Tablo A-9’dan;
𝜌𝜌𝑙𝑙 = 965.3 kg⁄m3 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 0.315 × 10−3 kg/m. s
𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 = 4206 J⁄kg. ℃ 𝑘𝑘𝑙𝑙 = 0.675 W⁄m. ℃
Hesaplamalar
Değiştirilmiş buharlaşma gizli ısısı Denklem 10-9a’dan:
∗
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 0.68𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � = 2357 × 103 + 0.68(4206)(100 − 80) = 2314 × 103 J⁄kg
Tek bir yatay borunun dış yüzeyinde film yoğuşma için ısı transfer katsayısı Denklem 10-
31’den bulunabilir.
∗ 1⁄4
𝑔𝑔𝜌𝜌𝑙𝑙 (𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 )ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 𝑘𝑘𝑙𝑙3
ℎyatay,1 boru = 0.729 � � (10 − 31)
𝜇𝜇𝑙𝑙 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 �𝐷𝐷
1⁄4
(9.81)(965.3)(965.3 − 0.5978)(2314 × 103 )(0.675)3
= 0.729 � � = 8736 W⁄m2 . ℃
(0.315 × 10−3 )(100 − 80)(0.05)
Yoğuşturucu, yatay borular her biri 4 borudan oluşan 4 düşey sıra halinde düzenlenmiştir. N
tane yatay borulu bir düşey sıra için ortalama ısı transfer katsayısı, tek yatay boru için Denklem
10-31’de bulunan ısı transfer katsayısına bağlıdır ve Denklem 10-33’ten bulunabilir. Bu
problemde, bir düşey sırada 4 tane boru olduğundan N=4’tür.
1 1
ℎyatay,N boru = ℎyatay,1 boru = (8736) = 6177 W⁄m2 . ℃
𝑁𝑁 1⁄4 41⁄4
16 adet borunun toplam ısı transfer alanı;
𝐴𝐴𝑠𝑠 = 𝑁𝑁𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡𝑡 𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋𝜋 = 16𝜋𝜋(0.05)(2) = 5.027 m2
17
Yoğuşma işlemi süresinde gerçekleşen ısı transfer hızı;
𝑄𝑄̇ 621000
𝑚𝑚̇𝑦𝑦𝑜𝑜ğ𝑢𝑢ş𝑚𝑚𝑚𝑚 = ∗ = = 0.2684 kg⁄s = 𝟗𝟗𝟗𝟗𝟗𝟗 𝐤𝐤𝐤𝐤/𝐡𝐡 olarak bulunur.
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 2314 × 103
16.) Soğuk içecek kutuları üzerinde meydana gelen yoğuşma damlalı
yoğuşma olarak modellenebilir. İçi 95 oC’de doymuş buharla dolu geniş bir
hacimde sıcaklığı 2 oC olan soğuk bir içecek kutusunda yoğuşma ısı transfer
katsayısını bulunuz.
Çözüm:
Kabuller: Damlalı yoğuşmada, bakır yüzeyler için verilen ısı transfer
katsayısı bağlantılarının alüminyum yüzey içinde uygulanabilir.
Hesaplamalar
Bakır yüzeylerde buharın damlalı yoğuşma ısı transfer katsayısı için doyma
sıcaklığına bağlı olarak Griffith tarafından aşağıdaki bağıntılar önerilmiştir.
51104 + 2044𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 22℃ < 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 < 100℃ (10 − 36)
ℎdamlalı = � ,
255310 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 > 100℃ (10 − 37)
Soruda verilen doyma sıcaklığı 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 95 ℃, 100 oC’den küçük olduğu için Denklem 10-
36’dan damlalı yoğuşma ısı transfer katsayısı bulunabilir.
ℎdamlalı = 51104 + 2044𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 51104 + 2044(95) = 𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐𝟐 𝐖𝐖⁄𝐦𝐦𝟐𝟐 . ℃ bulunur.
18
Akışkanın özellikleri aşağıda verilmiştir;
𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 = 50℃ 𝜇𝜇𝑙𝑙 = 6.8 × 10−4 kg/m. s 𝑣𝑣𝑙𝑙 = 4.0 × 10−7 m2 ⁄s
Çözüm:
Verilenler:
Tümleşik devrelerin yüzey sıcaklığı, 𝑇𝑇𝑠𝑠 = 75℃
Bir tümleşik devrenin yüzey alanı, 𝐴𝐴𝑠𝑠 = 25 × 10−6 m2
Yoğuşturucu levhaların yüzey sıcaklığı, 𝑇𝑇𝑐𝑐 = 15℃
Yoğuşturucu levhaların yüksekliği, 𝐻𝐻 = 𝐿𝐿 = 0.05 m
Tümleşik devre sayısı, 𝑁𝑁 = 500
İstenen: (a) Bir tümleşik devreden yayılan ısı miktarı, (b) Gerekli yoğuşturucu yüzey alanı
Kabuller: Dielektrik sıvıda kabarcıklı havuz kaynama gerçekleşmektedir. Yoğuşturucu
levhalarda yoğuşan akışkan akışı dalgalı laminer kabul edilmiştir. Bu kabulün geçerliliği daha
sonra doğrulanacaktır. Sistemden çevreye olan ısı kayıpları ihmal edilebilir. Buharın özgül
kütlesi sıvınınkinden çok küçüktür, 𝜌𝜌𝑣𝑣 ≪ 𝜌𝜌𝑙𝑙
Hesaplamalar
Sürekli işletim şartlarında, tümleşik devreler tarafından yayılan ısı sonucu buharlaşan sıvı
miktarı, yoğuşturucu levhalarda yoğuşan buhar miktarına eşit olmalıdır. Bu denge durumu göz
önüne alınarak enerji dengesinden, kaynama ısı transfer hızı yoğuşma ısı transfer hızına eşittir
denebilir.
(a) Havuz kaynamada, kabarcıklı kaynama bölgesinde ısı akısı değeri Denklem 10-2’de verilen
Rohsenow bağıntısından bulunabilir.
1⁄2 3
𝑔𝑔(𝜌𝜌𝑙𝑙 − 𝜌𝜌𝑣𝑣 ) 𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑠𝑠 − 𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 �
𝑞𝑞̇ 𝑘𝑘 = 𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 � � � � (10 − 2)
𝜎𝜎 𝐶𝐶𝑠𝑠𝑠𝑠 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 Pr𝑙𝑙𝑛𝑛
1⁄2 3
(9.81)(1700) (1005)(75 − 50)
= (6.8 × 10−4 )(105 × 103 ) � � � � = 84577 W⁄m2
0.013 (0.004)(105 × 103 (11)1.7
Bir tümleşik devrede kaynama ısı transfer hızı;
19
∗
ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 = ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 + 0.68𝑐𝑐𝑝𝑝𝑝𝑝 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑐𝑐 � = 105 × 103 + 0.68(1005)(50 − 15) = 129 × 103 J⁄kg
Düşey bir levhada dalgalı laminer akış için Reynolds sayısı Denklem 10-27’den hesaplanabilir;
1⁄3 0.820
3.70𝐿𝐿𝑘𝑘1 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑠𝑠 � 𝑔𝑔
Redüşey,dalgalı = �4.81 + ∗ � 2� � , 𝜌𝜌𝑣𝑣 ≪ 𝜌𝜌𝑙𝑙 (10 − 27)
𝜇𝜇𝑙𝑙 ℎ𝑓𝑓𝑓𝑓 𝑣𝑣𝑙𝑙
1⁄3 0.820
3.70(0.05)(0.062)(50 − 15) 9.81
= �4.81 + � � � = 72.4
(6.8 × 10−4 )(129 × 103 ) (4.0 × 10−7 )2
Reynolds sayısı 30 ile 1800 arasında olduğundan başlangıçta yapılan dalgalı laminer akış
kabulü geçerlidir. Bu durumda yoğuşma ısı transfer katsayısı Denklem 10-25’ten bulunabilir.
1⁄3
Re 𝑘𝑘𝑙𝑙 𝑔𝑔
ℎdüşey,dalgalı = 1.22
� 2� (10 − 25)
1.08 Re − 5.2 𝑣𝑣𝑙𝑙
1⁄3
(72.4)(0.062) 9.81
= � � = 906 W⁄m2 . ℃ bulunur.
1.08(72.4)1.22 − 5.2 (4.0 × 10−7 )2
500 adet tümleşik devrede üretilen toplam ısı transfer hızı;
Enerji dengesinden 𝑄𝑄̇𝑇𝑇,𝑘𝑘 değeri aynı zamanda yoğuşturucu levhalarda meydana gelen toplam
yoğuşma ısı transfer hızına (𝑄𝑄̇𝑇𝑇,𝑦𝑦 ) eşittir. Yoğuşturucu yüzeylerden olan ısı transferi için,
Newton’nun Soğuma kanunu yazılırsa;
𝑄𝑄̇𝑇𝑇,𝑦𝑦
𝑄𝑄̇𝑇𝑇,𝑦𝑦 = ℎdüşey,dalgalı 𝐴𝐴𝑦𝑦 �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑐𝑐 � → 𝐴𝐴𝑦𝑦 =
ℎdüşey,dalgalı �𝑇𝑇𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑𝑑 − 𝑇𝑇𝑐𝑐 �
1055
Gerekli yoğuşturucu yüzey alanı, Ay = = 𝟎𝟎. 𝟎𝟎𝟎𝟎𝟎𝟎𝟎𝟎 𝐦𝐦𝟐𝟐 bulunur.
(906)(50 − 15)
20