Międzynarodowa organizacja gospodarcza - instytucja, która została utworzona przez państwa lub inne

podmioty międzynarodowe w celu koordynowania działań gospodarczych, rozwiązania problemów o

charakterze ekonomicznym oraz wspierania współpracy między jej członkami. Organizacje te mogą mieć
różnorodne cele, takie jak stabilizacja finansowa, rozwój gospodarczy, promowanie handlu
międzynarodowego czy też koordynacja polityki energetycznej.
Formy integracji gospodarczej:
 Strefa wolnego handlu
 Unia celna
 Wspólny rynek
 Unia monetarna
 Unia ekonomiczna
 Unia polityczna
 Pełna integracja gospodarcza
Światowa Organizacja Handlu- World Trade Organization (WTO) - została utworzona w celu regulacji
międzynarodowego handlu i promowania swobodnego przepływu towarów, usług i kapitału między krajami
członkowskimi. Głównym celem WTO jest stworzenie uczciwego, otwartego, przewidywalnego i
niedyskryminującego środowiska handlowego.
Funkcje:
 Negocjacje Handlowe: WTO pełni rolę forum dla negocjacji handlowych między krajami członkowskimi.
Dąży do osiągnięcia porozumień, które eliminują bariery handlowe i wspierają zrównoważony rozwój
gospodarczy.
 Rozstrzyganie Sporów: Organizacja zajmuje się rozstrzyganiem sporów handlowych między krajami
członkowskimi. Mechanizm ten ma na celu zapewnienie, że wszelkie spory handlowe są rozstrzygane w
sposób sprawiedliwy i zgodny z zasadami ustalonymi przez WTO.
 Monitorowanie Polityk Handlowych: WTO monitoruje polityki handlowe krajów członkowskich i ocenia
ich zgodność z ustalonymi zasadami. To pozwala na utrzymanie przejrzystości i uniknięcie nieuczciwej
konkurencji.
 Wspieranie Rozwoju: WTO dąży do zwiększenia udziału krajów rozwijających się w międzynarodowym
handlu. Poprzez różne inicjatywy i programy, organizacja wspiera rozwój gospodarczy i uczestnictwo
słabszych gospodarek na globalnym rynku.
Krótka Geneza: WTO została założona formalnie 1 stycznia 1995 roku, zastępując Umowę Ogólną dotyczącą
Taryf Celnych i Handlu (GATT), która funkcjonowała od 1948 roku. GATT było umową handlową
skoncentrowaną głównie na ograniczaniu taryf celnych. WTO poszerza zakres tej umowy, obejmując
również kwestie związane z usługami, prawami własności intelektualnej i innymi aspektami handlu.
Światowa Organizacja Handlu odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu zasad międzynarodowego handlu,
promowaniu uczciwej konkurencji i wspieraniu zrównoważonego rozwoju gospodarczego na skalę
światową.
Działalność WTO jest finansowana ze składek członkowskich ustalanych na podstawie ich udziału w
światowych obrotach towarowych, usługowych i praw własności intelektualnej". (K. Budzowski, S.
Wydymus 2000, s. 31)
Przewodniczącym WTO jest Ngozi Okonjo-Iweala. Organizacja liczy 164 członków. Polska była jednym z
państw założycielskich. Konferencja ministerialna jest najwyższym organem decyzyjnym WTO. Składa się z
ministrów ds. handlu członków organizacji (państw lub obszarów celnych), którzy spotykają się zazwyczaj
raz na dwa lata.
Unia Europejska - to organizacja międzynarodowa skupiająca 27 państw członkowskich, które wspólnie
pracują nad różnymi aspektami współpracy gospodarczej, politycznej i społecznej. UE powstała w celu
promowania pokoju, stabilności i współpracy między krajami europejskimi. Główne obszary współpracy
obejmują wspólny rynek, politykę rolną, politykę handlową, politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, a także
wiele innych dziedzin.
 Cele Unii Europejskiej (UE):
 Pokoju i bezpieczeństwa: Podobnie jak Wspólnota Europejska, UE ma na celu zapewnienie pokoju i
bezpieczeństwa na kontynencie poprzez współpracę polityczną, gospodarczą i społeczną.
 Wspólnego rynku: Kontynuując tradycję WE, UE dąży do utrzymania i rozwijania wspólnego rynku,
eliminując przeszkody handlowe, promując swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i osób.
 Wzrostu gospodarczego: UE ma za zadanie wspierać wzrost gospodarczy, innowacje i konkurencyjność
swoich państw członkowskich.
 Solidarności społecznej: Unia Europejska promuje solidarność społeczną, starając się zredukować różnice
społeczno-ekonomiczne między regionami i grupami społecznymi.
 Wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa: UE ma rozwijać wspólną politykę zagraniczną i
bezpieczeństwa, w tym skoordynowaną politykę w obszarze obrony.
 Ochrony praw człowieka: Unia Europejska zobowiązuje się do ochrony praw człowieka i promowania
wartości demokratycznych.
Funkcje Unii Europejskiej:
 Prawodawcza: UE ma kompetencje w zakresie tworzenia prawa, które ma zastosowanie we wszystkich
państwach członkowskich. Parlament Europejski, Rada UE i Komisja Europejska pełnią kluczową rolę w
procesie legislacyjnym.
 Gospodarcza: Jedną z głównych funkcji UE jest rozwijanie i utrzymanie wspólnego rynku oraz
promowanie wspólnej polityki gospodarczej i monetarnej.
 Polityka zagraniczna: UE angażuje się w sprawy międzynarodowe, starając się koordynować politykę
zagraniczną państw członkowskich.
 Finansowa: Unia Europejska zarządza budżetem, alokując środki na różne programy i projekty, takie jak
fundusze strukturalne czy programy badawcze.
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA)
Cele EFTA:
 Wolny handel: Głównym celem EFTA jest promowanie wolnego handlu między swoimi państwami
członkowskimi poprzez eliminację barier celnych i innych ograniczeń handlowych.
 Wzrost gospodarczy: EFTA dąży do wspierania wzrostu gospodarczego w regionie poprzez zwiększanie
swobodnego przepływu towarów, usług, kapitału i ludzi.
 Współpraca gospodarcza: Stowarzyszenie wspiera współpracę gospodarczą i techniczną między
państwami członkowskimi.
 Promowanie wspólnych interesów: EFTA umożliwia państwom członkowskim wspólne negocjacje i
działania w dziedzinie handlu międzynarodowego, co zwiększa ich wpływ na arenie międzynarodowej.
 Dywersyfikacja relacji handlowych: Celem jest rozwijanie różnorodnych relacji handlowych na arenie
międzynarodowej, nie tylko w ramach UE czy EFTA, ale także z krajami spoza tych struktur.
Funkcje EFTA:
 Swoboda handlu: EFTA eliminuje bariery celne i inne ograniczenia handlowe między państwami
członkowskimi, tworząc obszar wolnego handlu w ramach swojego stowarzyszenia.
 Współpraca techniczna: EFTA wspiera państwa członkowskie w rozwijaniu wspólnej polityki handlowej i
technicznej, co obejmuje standaryzację i harmonizację przepisów.
 Negocjacje handlowe: EFTA prowadzi negocjacje handlowe ze światowymi partnerami w imieniu swoich
państw członkowskich, starając się uzyskiwać korzystne warunki handlowe.
 Promocja interesów biznesu: Stowarzyszenie działa na rzecz promocji interesów przedsiębiorstw z państw
członkowskich na rynkach międzynarodowych.
 Współpraca instytucjonalna: EFTA umożliwia państwom członkowskim współpracę w różnych
obszarach, takich jak badania naukowe, edukacja i innowacje.
Krótka geneza EFTA: 1960: EFTA została założona w 1960 roku w Sztokholmie przez Austrię, Danię,
Norwegię, Portugalię, Szwecję, Szwajcarię i Wielką Brytanię. Rozwój: W początkowych latach EFTA pełniła
rolę alternatywy dla państw, które nie chciały przystąpić do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG),
 obecnie Unii Europejskiej. Dynamika zmian: W miarę ewolucji struktur europejskich i rozwoju UE, niektóre
kraje opuściły EFTA, a stowarzyszenie zmieniło swoją rolę z organizacji konkurencyjnej dla EWG na
platformę współpracy i swobodnego handlu dla państw, które nie są członkami UE. Aktualna struktura:
Obecnie członkami EFTA są Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria. EFTA utrzymuje bliskie relacje
handlowe z UE i innymi krajami na zasadzie umów o wolnym handlu.
Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu (CEFTA) - skład organizacji zmieniał się kilka razy.
Państwa należące do CEFTA, po przystąpieniu do Unii Europejskiej, przestawały być stronami układu
Aktualni członkowie: Albania, Bośnia i Hercegowina, Kosowo, Macedonia Północna, Mołdawia, Czarnogóra,
Serbia
Struktura: Komitet Współpracy jest najwyższym organem decyzyjnym w strukturze CEFTA i skupia
ministrowie spraw zagranicznych lub innych przedstawiciele rządów państw członkowskich.
Cele CEFTA:
 Wolny handel: Głównym celem CEFTA jest promowanie wolnego handlu między krajami sygnatariuszami
poprzez eliminację barier celnych i innych ograniczeń handlowych.
 Wzrost gospodarczy: CEFTA dąży do wspierania wzrostu gospodarczego w regionie, stymulując wymianę
handlową, inwestycje i rozwój przedsiębiorczości.
 Współpraca regionalna: Stowarzyszenie ma na celu wzmacnianie współpracy regionalnej, zarówno w
obszarze handlu, jak i innych dziedzin, takich jak transport, energia czy infrastruktura.
 Zintegrowanie z gospodarką światową: CEFTA stara się zwiększać konkurencyjność krajów
członkowskich poprzez umacnianie ich pozycji na rynkach międzynarodowych.
 Równowaga ekonomiczna: Umowa dąży do osiągnięcia równowagi ekonomicznej między państwami
członkowskimi, wspierając rozwój gospodarczy w regionie.
Funkcje CEFTA:
 Eliminacja barier handlowych: CEFTA przewiduje stopniową eliminację barier celnych i innych
ograniczeń handlowych między państwami sygnatariuszami.
 Kooperacja w dziedzinie usług: Umowa obejmuje również dziedzinę usług, promując współpracę w
obszarze finansów, telekomunikacji, transportu i innych sektorów.
 Ochrona inwestycji: CEFTA stawia sobie za cel ochronę inwestycji poprzez zapewnienie stabilnych i
sprzyjających warunków inwestycyjnych.
 Harmonizacja regulacji: Stowarzyszenie podejmuje wysiłki w celu harmonizacji przepisów regulujących
handel i inwestycje, co ułatwia współpracę między krajami członkowskimi.
 Współpraca w dziedzinie badań naukowych i innowacji: CEFTA promuje współpracę w dziedzinie
badań naukowych, technologii i innowacji, aby zwiększyć konkurencyjność regionu.
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)
Cele OECD:
 Wspieranie rozwoju gospodarczego: OECD działa na rzecz promowania zrównoważonego i
inkluzywnego wzrostu gospodarczego, zarówno w krajach członkowskich, jak i poza nimi.
 Poprawa poziomu życia: Celem OECD jest zwiększanie poziomu życia poprzez rozwój polityk, które
sprzyjają pełnej zatrudnialności, rozwijają umiejętności ludzi i tworzą korzystne warunki społeczne.
 Wspieranie stabilności finansowej: Organizacja angażuje się w sprawy finansowe, promując stabilność
rynków finansowych i koordynując działania w zakresie regulacji finansowej.
 Rozwój zrównoważony: OECD działa na rzecz zrównoważonego rozwoju, angażując się w kwestie
ochrony środowiska, energii i działań związanych z klimatem.
 Promowanie innowacji: Celem jest wspieranie innowacji, badań naukowych i rozwoju technologicznego w
celu stymulowania postępu i konkurencyjności gospodarek.
Funkcje OECD:
 Analiza polityk gospodarczych: OECD prowadzi badania i analizy mające na celu zidentyfikowanie
najlepszych praktyk w zakresie polityki gospodarczej, społecznej i środowiskowej.
 Rekomendacje polityczne: Na podstawie swoich badań i analiz OECD formułuje rekomendacje polityczne
dla krajów członkowskich w celu poprawy ich polityk.
 Forum do wymiany doświadczeń: OECD zapewnia platformę do wymiany doświadczeń i współpracy
między krajami członkowskimi, umożliwiając dyskusje i dialog na temat wspólnych wyzwań.
 Standardy międzynarodowe: Organizacja opracowuje i promuje międzynarodowe standardy w obszarze
rachunkowości, statystyki, podatków i innych dziedzin, aby ułatwić porównywanie danych
międzynarodowych.
 Wsparcie dla krajów partnerskich: OECD oferuje wsparcie i ekspertyzy krajom spoza organizacji w
zakresie reform i rozwoju gospodarczego.
Przynależność: Polska jest pełnoprawnym członkiem OECD od 22 listopada 1996. OECD rozpoczęła
działalność 30 września 1961 r. na podstawie Konwencji Paryskiej, podpisanej 14 grudnia 1960 r. Obecnie
OECD grupuje 36 państwa. Są to: Australia, Austria, Belgia, Chile, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia,
Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Izrael, Japonia, Kanada, Republika Korei, Litwa,
Łotwa, Luksemburg, Meksyk, Niemcy, Norwegia, Nowa Zelandia, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia,
Stany Zjednoczone, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry, Wielka Brytania i Włochy.
Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN)
Cele ASEAN:
 Bezpieczeństwo regionalne: ASEAN dąży do utrzymania pokoju i stabilności w regionie Azji Południowo-
Wschodniej, promując współpracę polityczną i zabezpieczenia.
 Rozwój gospodarczy: Celem jest zwiększanie wzrostu gospodarczego, handlu międzynarodowego i
współpracy ekonomicznej między państwami członkowskimi.
 Współpraca społeczno-kulturalna: ASEAN działa na rzecz promowania współpracy społecznej,
kulturalnej i edukacyjnej, aby zbliżyć narody i kulty w regionie.
 Wzmocnienie współpracy regionalnej: Stowarzyszenie stawia sobie za cel wzmocnienie współpracy
regionalnej w obszarze polityki, gospodarki, kultury i innych dziedzin.
Funkcje ASEAN:
 Konsultacje polityczne: ASEAN działa jako forum konsultacji politycznych, gdzie państwa członkowskie
omawiają wspólne kwestie polityczne i bezpieczeństwa.
 Współpraca gospodarcza: ASEAN promuje integrację gospodarczą i współpracę w zakresie handlu
międzynarodowego, inwestycji i rozwoju infrastruktury.
 Współpraca społeczno-kulturalna: Stowarzyszenie angażuje się w programy współpracy społeczno-
kulturalnej, takie jak wymiana studencka, ochrona dziedzictwa kulturowego i promocja sztuki.
 Zarządzanie kryzysowe: ASEAN działa jako platforma do zarządzania kryzysowym, w tym konfliktami
regionalnymi i klęskami żywiołowymi.
 Promocja dialogu i budowanie zaufania: ASEAN wspiera dialog, negocjacje i budowanie zaufania
między państwami członkowskimi w celu rozwiązania potencjalnych konfliktów.
Przynależność: 10 państw członkowskich Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej
(ASEAN) to: Brunei, Kambodża, Indonezja, Laos, Malezja, Mjanma (Birma), Filipiny, Singapur, Tajlandia,
Wietnam
Unia celna krajów Ameryki Południowej (MERCOSUR)
Cele:
 Integracja gospodarcza: Głównym celem Mercosur jest stworzenie jednolitego obszaru gospodarczego, w
którym eliminuje się bariery handlowe i wspiera się swobodny przepływ towarów, usług i kapitału.
 Współpraca polityczna: Mercosur ma również cele polityczne, takie jak wspieranie stabilności politycznej
w regionie i koordynacja polityk państw członkowskich.
 Równowaga społeczno-ekonomiczna: Celem jest zmniejszenie nierówności społeczno-ekonomicznych
między państwami członkowskimi oraz promowanie zrównoważonego rozwoju gospodarczego.
 Współpraca w dziedzinie kultury i edukacji: Mercosur dąży do wspierania współpracy w dziedzinie
kultury, edukacji i wymiany akademickiej między państwami członkowskimi.
Funkcje:
 Stworzenie jednolitego rynku: Mercosur działa na rzecz usunięcia barier handlowych i tworzenia
jednolitego rynku, co obejmuje liberalizację handlu i harmonizację przepisów
 Rozwój wspólnej polityki zewnętrznej: Mercosur dąży do harmonizacji polityki zewnętrznej państw
członkowskich w celu zwiększenia ich wpływu na arenie międzynarodowej.
 Współpraca w dziedzinie infrastruktury: Mercosur angażuje się w projekty infrastrukturalne, takie jak
rozwój dróg, kolei i portów, aby ułatwić handel między państwami członkowskimi.
 Rozwój wspólnych polityk sektorowych: Mercosur dąży do harmonizacji polityk w obszarach takich jak
rolnictwo, przemysł, energii i transport, aby osiągnąć spójność i zrównoważony rozwój.
Przynależność: Państwa członkowskie Mercosur obejmują: Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj. Boliwia
jest w trakcie procesu akcesyjnego.
Struktura: Rada Wspólnego Rynku - jest to najwyższy rangą organ MERCOSUR. Wyznacza kierunki
integracji, sprawuje przywództwo polityczne tego procesu, może podejmować stosowne decyzje dla
osiągnięcia celów Traktatu. Akty prawne wydawane przez Radę, są określane jako rezolucje, mają jednak
charakter wiążący dla państw członkowskich. Rada reprezentuje MERCOSUR na zewnątrz, interpretuje
prawa tej organizacji, może również tworzyć różne organy pomocnicze. W jej skład wchodzą: ministrowie
spraw zagranicznych państw członkowskich, ministrowie gospodarki tych państw oraz prezesi ich banków
centralnych.
Północnoamerykański Układ o Wolnym Handlu (NAFTA)
Cele USMCA:
 Zacieśnienie Współpracy Gospodarczej: Głównym celem USMCA jest umocnienie współpracy
gospodarczej między Stanami Zjednoczonymi, Meksykiem i Kanadą.
 Eliminacja Barier Handlowych: USMCA stawia sobie za cel eliminację barier handlowych poprzez
liberalizację handlu i ułatwienie przepływu towarów i usług między państwami członkowskimi.
 Zrównoważony Rozwój: Umowa ma wspierać zrównoważony rozwój, uwzględniając kwestie ochrony
środowiska, praw pracowniczych i równości płci.
 Ochrona Inwestycji: USMCA zawiera postanowienia dotyczące ochrony inwestycji zagranicznych,
zapewniając pewność prawną dla inwestorów.
Funkcje USMCA:
 Zasady Pochodzenia: Określa zasady pochodzenia towarów, które mają korzystać z preferencji
handlowych w ramach umowy.
 Ochrona Inwestycji: Zawiera postanowienia dotyczące ochrony inwestycji i mechanizmy rozstrzygania
sporów między inwestorami a państwami.
 Prawa Pracownicze: Wprowadza zapisy dotyczące praw pracowniczych, w tym zakaz pracy przymusowej i
umożliwienie zrzeszania się pracowników.
 Ochrona Środowiska: Zawiera postanowienia dotyczące ochrony środowiska, w tym zwalczanie
nielegalnego handlu dzikimi zwierzętami i przemytu drewna.
 Regulacje Cyfrowe: Ustala zasady dotyczące przepływu danych przez granice oraz regulacje związane z
handlem elektronicznym.
Przynależność: Aktualni członkowie (USMCA): Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone
Rola międzynarodowych instytucji finansowych (Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank
Światowy, Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju)
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW): został utworzony w celu promowania stabilności finansowej
na świecie poprzez monitorowanie sytuacji gospodarczej w krajach członkowskich, udzielanie kredytów w
celu stabilizacji finansowej oraz wspieranie reform strukturalnych.
Bank Światowy: jest instytucją finansową, która zapewnia finansowanie dla projektów rozwojowych w
krajach rozwijających się. Jego celem jest redukcja ubóstwa, promowanie zrównoważonego rozwoju
gospodarczego i poprawa warunków życia.
Grupę Banku Światowego (ang.The World Bank Group) tworzy 5 instytucji
 Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju - w skrócie MBOiR (ang. International Bank for
Reconstruction and Development - IBRD),
 Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju - w skrócie MSR (ang. International Development Association -
IDA),
 Międzynarodowa Korporacja Finansowa - w skrócie MKF (ang. International Finance Corporation - IFC),
 Wielostronna Agencja Gwarancji Inwestycyjnych - w skrócie MIGA (ang. Multirateral Investment
Guarantee Agency - MIGA) oraz
 Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych - w skrócie ICSID (ang. International
Centre for Settlement of Investement Disputes - ICSID)
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI): jest instytucją Unii Europejskiej, która wspiera projekty inwestycyjne
mające na celu rozwój gospodarczy, modernizację infrastruktury i promowanie zrównoważonego rozwoju w
Europie i poza nią.
Funkcje: Udziela pożyczek i gwarancji dla projektów inwestycyjnych, wspiera innowacje, finansuje projekty
związane z ochroną środowiska i infrastrukturą, a także współpracuje z sektorem prywatnym
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR): działa głównie na obszarze Europy Środkowej i Wschodniej,
a także Azji Środkowej i Południowo-Wschodniej, wspierając rozwój gospodarczy, prywatyzację i inwestycje
w sektorze prywatnym.
Funkcje: Udziela pożyczek i innych form finansowania dla projektów rozwojowych, wspiera restrukturyzację
przedsiębiorstw państwowych, inwestuje w sektor prywatny i promuje zrównoważony rozwój.
Strefa wolnego handlu - polega na likwidacji między państwami członkowskimi ograniczeń celnych i
ilościowych z równoczesnym zachowaniem taryf celnych w stosunkach z krajami spoza strefy.

Unia celna to grupy państw, które stosują jeden wspólny system procedur, zasad i taryf celnych
w odniesieniu do całego lub prawie całego przywozu, wywozu i tranzytu towarów. Zazwyczaj
państwa uczestniczące w uniach celnych mają wspólną politykę handlową i politykę konkurencji.

Unia gospodarcza i walutowa

Unia gospodarcza i walutowa polega m.in. na koordynowaniu polityki gospodarczej i fiskalnej
państw członkowskich oraz na prowadzeniu jednolitej polityki pieniężnej przez państwa
członkowskie używające euro. Przyczynia się do stabilności gospodarczej i wzrostu.

7 obszarów globalizacji

• globalizacja finansów i własności kapitału

• globalizacja rynków i strategii
• globalizacja technologii oraz badań i wiedzy
• globalizacja rządzenia i regulacji prawnych
• globalizacja stylów życia i modeli konsumpcyjnych
• globalizacja jako polityczne ujednolicenie świata
• globalizacja postrzegania i świadomości
Globalizacja jest jedynym z najczęściej używanych pojęć w piśmiennictwie i publicystyce ekonomicznej. Panuje
jednak powszechne przekonanie, że jest zjawiskiem trudno mierzalnym, które nie ma wyraźnie zaznaczonych granic, a
zatem bardzo trudno jest je jednoznacznie zdefiniować.
Procesy globalizacji przenikają każdy aspekt czy zjawisko stosunków międzynarodowych, a jednocześnie bardzo
trudno oceniać co wynika z bezpośredniego wpływu globalizacji na poszczególne zagadnienia a co dzieje się
niezależnie od niej.
Cechy globalizacji
• Wielowymiarowość,
• Integrowanie,
• Współzależności międzynarodowe,
• Związek z postępem nauki, techniki i organizacji,
• Kompresja czasu i przestrzeni,
• Dialektyczny charakter.
Przyczyny globalizacji stosunków międzynarodowych
- postęp naukowo-techniczny to przede wszystkim wprowadzenie zmian, ulepszeń, usprawnień i
radykalnych innowacji w organizacji pracy przedsiębiorstw, a zwłaszcza w zaopatrzeniu i produkcji.

- konkurencja międzynarodowa przyczynia się do dostosowywania zmian, przedsiębiorstwa, które chcą

pozyskać klientów w wielu krajach, muszą dostosowywać się do zmian poprzez szybkie wykorzystanie
najnowszej technologii gromadzenia, przepływu i przetwarzania informacji oraz dostosować produkcję do
ujawnionego popytu.

- polityka ekonomiczna państwa - polityka ekonomiczna państwa wyraża się przede wszystkim w
integrowaniu oraz tworzeniu i przyjęciu przez państwa korzystnych warunków współpracy międzynarodowej
oraz wspólnych założeń polityki ekonomicznej.

Skutki globalizacji stosunków międzynarodowych

1. Intensyfikacja przepływów: towarowych, usługowych, kapitałowych, technologicznych informacyjnych

2. Instytucjonalizacja handlu międzynarodowego to ważny skutek globalizacji, który przyczynia się do

stabilności i rozwoju gospodarczego na skalę globalną.

3. Zwiększenie i zmiana roli korporacji międzynarodowych w

gospodarce światowej Korporacje międzynarodowe odgrywają coraz większą rolę w gospodarce świato
wej, mając wpływ na lokalne społeczności i prowadząc działalność na skalę globalną.

4. Redefinicję roli i funkcji państwa Polega na przystosowaniu się państw do zmieniających się warunków
globalnych. Państwa muszą teraz skupiać się na współpracy międzynarodowej i regulowaniu
globalnych problemów.

5. Nowe strefy i przejawy konkurencji są jednym z efektów globalizacji stosunków międzynarodowych. W

wyniku globalizacji, firmy i państwa konkurują na nowych rynkach, co prowadzi do zwiększonej
konkurencji i innowacyjności. To otwiera nowe możliwości, ale także stawia wyzwania dla uczestników
globalnego systemu.

6. Powstawanie ekonomii opartej na wiedzy to jeden z efektów globalizacji stosunków międzynarodowych.

W wyniku globalizacji, informacje i wiedza stają się coraz bardziej wartościowymi zasobami, które
napędzają innowacje i rozwój gospodarczy. Firmy i kraje, które potrafią wykorzystać wiedzę i technologię,
mają większe szanse na sukces w globalnym środowisku.

 Korzyści ekonomiczne związane z procesem globalizacji Wzrost jakości wyrobów i usług, Podniesienie
poziomu życia, Wzrost gospodarczy, Nowe miejsca pracy, Pobudzenie eksportu, Dostęp do
nowoczesnych technologii i informacji Dopływ kapitału zagranicznego, Transfer kapitału do słabo
rozwiniętych gospodarek.

 Korzyści polityczne związane z procesem globalizacji Stopniowe zanikanie barier we współpracy

międzynarodowej, Demokratyzacja systemu światowego, Stopniowa uniwersalizacja prac człowieka,
Rosnąca instytucjonalizacja i formalizacja stosunków międzynarodowych, Dążenie do regionalnej
integracji, Rozproszenie władzy.

 Korzyści społeczno-kulturowe związane z procesem globalizacji Łatwiejszy dostęp do zróżnicowanych

dóbr, usług, nowych technologii, osiągnięć kulturowych, metod zarządzania, Wzrost myślenia globalnego
i świadomości międzynarodowej, Otwartość na odmienność kulturową, Zwiększający się dostęp do
zróżnicowanej oferty kulturowej

Zagrożenia globalizacji stosunków międzynarodowych

 Zagrożenia ekonomiczne związane z procesem globalizacji Niekontrolowana prywatyzacja sektora i
przestrzeni publicznej, Prywatyzacja problemów społecznych, Wzrost dystansu pomiędzy poszczególnymi
segmentami rynku pracy, Koncentracja władzy wokół jednego hipermocarstwa, Szybkie rozprzestrzenianie
się kryzysów na zintegrowanych rynkach, Wzrost bezrobocia, Załamanie bezpieczeństwa ekonomicznego w
skali całego świata Negatywne efekty konkurencji

 Zagrożenie polityczne związane z procesem globalizacji Ograniczenie suwerenności państw, Spadek

znaczenia międzynarodowych organizacji politycznych, Spadek roli rządów narodowych, Kryzys instytucji
międzynarodowych, Obniżenie poziomu demokracji w skali międzynarodowej, Rozczarowanie i utrata
zaufania do instytucji, Globalizacja problemów i patologii społecznych

 Zagrożenia społeczno-kulturowe związane z procesem globalizacji Zanikanie różnic kulturowych oraz

odrębności narodowych, Rozszerzanie się obszarów nędzy, głodu, Wzrost przestępczości
międzynarodowej, Brak kontroli nad treścią w Internecie, Niepewność własnej tożsamości, pozycji
Poczucie mniejszej kontroli nad swym życiem, Pogłębienie nierówności miedzy poszczególnymi krajami i
społeczeństwami

Cele Unii Europejskiej wspieranie pokoju, wartości UE i dobrobytu obywateli UE ochrona i poprawa jakości
środowiska wspieranie postępu naukowo-technicznego zwalczanie wykluczenia społecznego i
dyskryminacji ochrona i promowanie swoich wartości i interesów działania na rzecz pokoju i
bezpieczeństwa oraz zrównoważonego rozwoju na świecie propagowanie solidarności i wzajemnego
szacunku między narodami, wolnego i uczciwego handlu, walka z ubóstwem i ochrona praw człowieka
ustanowienie unii gospodarczej i walutowej, której walutą jest euro

Struktura instytucji i organów UE

Istnieją cztery główne instytucje decyzyjne, które kierują administracją UE: Parlament Europejski Rada
Europejska Rada Unii Europejskiej Komisja Europejska Ich pracę uzupełniają inne instytucje i organy, do
których należą: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej Europejski Bank Centralny Europejski Trybunał
Obrachunkowy