Materią nazywamy wszystko to, co posiada masę zgodnie z równaniem Einsteina E=m c2.

Ilość materii substancyjnej określają następujące wielkości fizyczne:

- masa m [kg],
- ilość substancji n [mol lub kmol],
- objętość v [mn3 tzn. m3].
Mol – jednostka ilości substancji. Jeden mol dowolnej substancji zawiera liczbę drobin równą
liczbie atomu pierwiastka węgla 12C zawartych w takim zespole, którego masa wynosi 12g, która
jest równa 6,02283 * 1023 drobin – liczba Avogadra.
m
n= mol
μ
Jednostka ta może być używana tylko do ciał o znanych wzorach chemicznych.
Określanie ilości materii za pomocą objętości wymaga zawsze podania parametrów
termodynamicznych substancji, dla których objętość ta była wyznaczana. Wynika to z faktu, że
przy różnych wartościach temperatury i ciśnienia, w tej samej objętości może znajdować się
różna ilość substancji. Najczęściej używanym w technice zestawem parametrów
termodynamicznych są tak zwane normalne parametry/warunki fizyczne:
pn = 760 mm Hg = 101325Pa
Tn = 273,15 K
dla których objętość molowa wynosi 22,4136m3/kmol ≈ 22,4m3/kmol
Ciśnienie – stosunek siły, wywieranej przez płyn (ciecz lub gaz) na powierzchnię na którą działa
ta siła.
N kg
1 Pa=1 2
=1 2
m m⋅ s
Z powodu bardzo małej wartości 1Pa, częściej używa się wielokrotności tej jednostki, tj. kPa i
MPa.

Gdy w dwóch zbiornikach

zawierających gaz panują różne
ciśnienia, to różnicę tych ciśnień
mierzy się często za pomocą tzw. U-
rurki zawierającej ciecz. Poziom cieczy
jest niżej położony w tej części U-rurki,
która jest dołączona do zbiornika
zawierającego gaz o ciśnieniu wyższym
(w przedstawionym na rysunku
przypadku ciśnienie w zbiorniku A jest
więc wyższe niż w zbiorniku B).
Ponieważ różnica poziomów cieczy w
U-rurce jest wprost proporcjonalna do
różnicy ciśnień, często różnice ciśnień
wyraża się w metrach lub milimetrach
słupa cieczy znajdującej się w U-rurce,
np. ciśnienie w zbiorniku A jest wyższe
o 420mmHg od ciśnienia w zbiorniku
B.
Różnicę ciśnień wyrażoną za pomocą wysokości słupa cieczy przelicza się na jednostki ciśnienia
za pomocą wzoru:
Δp=h⋅ ρ
Inne jednostki ciśnienia:
Pa, bar, mm Hg (milimetry słupa rtęci – inaczej „tor”), psi, mm H20
W zależności od wybranego poziomu odniesienia można wyróżnić 3 rodzaje mierzonego
ciśnienia:
- bezwzględne – mierzone w odniesieniu do próżni doskonałej
- różnicowe – stanowi różnicę ciśnień między dwoma wybranymi punktami poboru
- względne/manometryczne (nadciśnienie lub podciśnienie) – jest mierzone w odniesieniu do
ciśnienia otoczenia, zazwyczaj ciśnienia barometrycznego

Ciśnienie statyczne ps, wskazuje U-rurka 1 (wlot prostopadły do przepływu czynnika)

U-rurka 2 (rurka Pitota) wskazuje ciśnienie większe, gdyż wlot do niej jest tak ustawiony, że
czynnik płynący rurociągiem wpada swoim rozpędem do U-rurki. Wynika z tego, że ciśnienie
wskazywane przez U-rurkę 2 pochodzi nie tylko od ciśnienia statycznego płynącego czynnika,
ale również od jego prędkości i nosi ono nazwę ciśnienia całkowitego pc.
pc = ps + pd
2
ρ⋅ w
Ciśnienie dynamiczne pd pd =
2