Pangalan: Allan Joseph P.

Aban
Student number: 2023-06475
Seksiyon: Fil 40 WFV-1
Repleksiyong Papel # 2
Title

A. Mga napagtanto
Matapos kong mabasa at mapanood ang mga kagamitang panturo tungkol sa paksa, narito ang
aking mga napagtanto:

1. Napagtanto ko na ang mga sanaysay na isinusulat ko ay nagbibigay ng pananaw sa

aking mga saloobin sa mga konsepto batay sa sarili kong mga karanasan.
(I realized that the essays I write about give an insight into my thoughts on concepts
based on my own experiences.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Sa pagsisikap na makapagsulat ng mga sanaysay na

hindi nangangailangan ng maraming akademikong katotohanan, karaniwan kong
isinusulat kung ano man ang kasalukuyang nasa isip ko sa panahong iyon. (In trying to
write essays that do not require many academic facts, I usually write what is currently in
my mind at the time.) Dahil dito, nahihirapan akong gumawa ng mga balangkas dahil
kadalasang nagbabago ang daloy ng sanaysay habang isinusulat ko ito. (Due to this, I
struggle to make outlines since the flow of the essay would usually change often as I
write it.) Kung akademiko ang sanaysay, sinisikap kong palaging banggitin ang aking
mga mapagkukunan ng mga ideya sa takot na maakusahan ng pamamlahiyo o
“plagiarism”. (If the essay is academic, I try to always cite my sources in fear of being
accused of plagiarism.) Kung hindi, sa isang mas kuru-kuro na sanaysay, isinusulat ko na
lang kung ano man ang pumasok sa isip ko habang iniisip ko ang mga ito. (Otherwise, in
a more opinionated essay, I just write down my thoughts as I think of them.) Mas madali
kong maisulat kung ano ang nasa isip ko kumpara sa pag-iisip ng isang takdang daloy ng
impormasyon tulad ng sa isang balangkas. (I find it easier to write down what is in my
mind compared to having to think of a set flow of information like in an outline.)

Sa pagkakaroon ng sarili kong mga karanasan, bumubuo ako ng mga opinyon, kaisipan,
at pagkiling sa mga konsepto. (In having my own experiences, I form opinions, thoughts,
and biases on concepts.) Dahil dito, nagsusulat ako tungkol sa isang tiyak na konsepto
batay sa kung ano ang iniisip ko tungkol dito. (This makes me write about a certain
concept based on what I think about it.) Ang mga pagkiling na ito ay maaaring maging
sanhi ng pagkakaroon ng mas kuru-kurong sanaysay na malayo sa sadya kong layon.
(These biases may cause these essays to be more opinionated than what I intentionally
intended.) Kung ang isang konsepto na aking isinusulat ay isang bagay na aking iniisip
na negatibo, ang aking sanaysay ay maaaring maging mas nakakasira kaysa sa tunay
kong layunin. (If a concept I am writing about is something I think negatively of, my
essay may be more derogatory than I intended to.) Kung magsusulat naman ako tungkol
sa isang konsepto o ideya na hindi ko masyadong alam, mahihirapan naman akong isulat
ang tungkol dito. (If I am writing about a concept or idea that I am indifferent about, then
I would struggle with what to write about it.) Sa pagsulat ng mga konsepto, kailangan

1
 kong ilapat ang mga ito sa aking buhay upang magkaroon ako ng sariling karanasan sa
kung ano ang pakinabang at kahalagahan nito. (In writing concepts, I need to apply them
in my life to gain experience on how I can find them useful and important.) Halimbawa,
sa pagsulat tungkol sa pagiging isang mag-aaral ng paaralan, madali kong gawin ito dahil
naranasan ko na ito sa buong buhay ko. (For example, in writing about school, I find it
easy to do so because I have experienced it for most of my life.) Ang isa pang halimbawa
ay ang pagsulat tungkol sa aking mga nararamdaman kapag kumukuha ng mga pagsusulit
na akin nang naranasan. (For example, in writing about my feelings when taking exams,
because I have already experienced them and so I can talk about it.) Sa pagkakaroon ng
mga karanasang ito, mas madali kong mailapat ang mga konsepto at ideya na kailangan
kong isulat. (In having experiences that apply concepts and ideas I would need to write
about, I would have an easier time in writing about them.)

2. Napagtanto ko rin na maaaring nahihirapan akong magsulat tungkol sa mga

konsepto dahil hindi pa ako nakakuha ng sapat na karanasan para ilapat ang mga
konseptong iyon.
(I may struggle to write about concepts because I have not gained enough experience that
apply those concepts.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Sa pagsisikap na makapagsulat tungkol sa mga

konsepto at ideya nang mas madali, kailangan kong mailapat ang mga ito sa aking buhay
upang malaman kung ano ang maaari kong isulat tungkol sa mga ito. (In trying to write
about concepts and ideas more easily, I need to have applied them in my life to know
what to write about them.) Kung wala akong karanasan sa mga konseptong ito, mas
mahihirapan akong pag-usapan ang mga ito dahil hindi ko alam kung ano ang isusulat
ko. (If I do not have experience applying them, I usually have a hard time in talking
about them since I do not know what to write about.) Maaari akong magsaliksik ng mga
konseptong ito, ngunit kadalasan ay nahihirapan pa rin akong magsulat ng isang
sanaysay dahil parang inuulit ko lang ang mga impormasyon mula sa mga
mapagkukunan nito. (I can research these concepts, but I usually still have a hard time
writing an essay without just repeating information from other sources.) Sa pagsusulat
tungkol sa mga paksang hindi ako pamilyar, mas matagal ang pag-iisip ko kung ano ang
isusulat, at mas matagal din ang pagsulat ng aktuwal na sanaysay. (In writing about
topics I am unfamiliar with, it takes a longer time to think about what to write, and also a
longer time to write the actual essay.) Nangyayari ito dahil madalas kong isulat ang
sanaysay habang lumalabas ang mga saloobin sa aking isipan, kaya kailangan kong mag-
isip kung ano pa ang isusulat sa isang sanaysay habang kasalukuyang nagsusulat tungkol
dito. (This happens because I tend to write the essay as thoughts appear in my head, so I
need to think about what more to write in an essay while currently writing about it.)

Nahihirapan din akong magsulat tungkol sa mga konsepto kapag hindi ako interesado o
walang pakialam tungkol dito. (I also struggle to write about concepts when I am
disinterested or indifferent about it.) Sa dahilang hindi nga ako interesado sa pagsusulat
tungkol dito, talagang mahirap para sa akin ang mag-isip kung ano ang isusulat. (This is
because it makes me uninterested in writing about it when I have difficulty trying to
think about what to write.) Dahil dito, baka mapilitan akong iwasan nalang ang magsulat
tungkol sa konsepto para maiwasan ang pagkabagot. (Since I have difficulty thinking
2
 about what to write, I may just avoid writing about the concept to avoid boredom.)
Kakailanganin kong ilapat ang konsepto upang makakuha ng mga karanasan dito, at
gawin itong mas may kaugnayan at mahalaga sa aking buhay. (I would need to apply the
concept to gain experiences with it, making it feel more relevant and important in my
life.) Sa paggawa nito, mas makakasulat ako nang mas maigi tungkol sa konsepto. By
doing this, I would be able to write more about the concept.)

3. Napagtanto ko rin na ang madalas kong paggamit ng Ingles tulad ng ginagawa ko

ngayon ay marahil dahil sa kakulangan ko ng pakikilahok sa komunidad sa aking
pagkabata gaya ng pakikipag-usap sa ibang tao na hindi parte ng aking pamilya.
(I often speak English as I do today due to my lack of community involvement in my
childhood in speaking with other people, not in my family).

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Hindi ako masyadong nakipag-ugnayan sa mga tao

sa aming condominium at barangay. (I did not interact much with the people in my
condominium building and barangay.) Naaalala ko ang pagkakaroon ng ilang mga batang
kaibigan sa aming condominium, ngunit sa kalaunan ay tumigil ako sa pakikipag-usap sa
kanila, at dahil dito ay hindi ko na matandaan ang kanilang mga pangalan, kung ano ang
hitsura nila, o kung gaano karami ang mga naging kaibigan ko. (I do remember having
some friends with some kids in the condominium, but I eventually stopped talking to
them, and I do not even remember their names, what they looked like, or even how many
friends I had.) Hindi rin ako nakipag-ugnayan sa aming mga kapitbahay kahit na sa
parehong palapag ng aming condominium dahil nahihiya akong gawin ito o kaya'y naisip
ko na hindi naman kailangang makipag-usap sa kanila. (Even on the floor of my
condominium, I never interacted with my neighbors, since I was always either too shy to
do so or just did not find a need to talk to them.) Hindi ko rin nakikita ang madalas na
pakikipag-ugnayan ng aking mga kapitbahay sa isa't isa, bagaman maaaring ito ay dahil
karaniwan na nananatili lang ako sa aming silid kung saan nakatira ang aking pamilya. (I
also do not see many interactions of my neighbors with each other, though this may have
been because I usually just stayed in my apartment room where my family lives.) Hindi
rin ako gaanong nakikisalamuha sa mga tao sa aming barangay o sa kalyeng aming
tinitirahan. (I also did not interact much with the people in my barangay or the street
where I live in.) Hindi ako nagkaroon ng maraming pagkakataon na makipag-ugnayan sa
mga tao sa labas ng aming gusali sa dahilang hindi naman ako masyadong lumalabas ng
aming condominium noong bata pa ako. (I did not go out of my condominium building
much as a child, so I did not have many chances to interact with people outside of my
building.) Maaaring ito ay dahil sa ayaw ng aking mga magulang na makipag-ugnayan
ako sa mga estranghero, o dahil ako ay hindi interesado na makipag-ugnayan sa ibang
tao. (This may have been because either my parents did not want me to interact with
strangers, or because I was just disinterested in interacting with others.) Ang mga
halimbawang ito ay nagpapakita kung paano ako hindi gaanong nakipag-ugnayan sa
aking lokal na komunidad. (These examples show how I did not interact much with my
local community.)

Sa paglalakad at pag-iikot sa aming lokal na komunidad, karaniwan kong naririnig ang

Ingles o Filipino na sinasalita. (In listening to my local community, I usually hear either
English or Filipino being spoken.) Naririnig ko rin ang mga wikang banyaga sa aming
3
 condominium, gaya ng Korean. (I do also hear foreign languages in my condominium,
such as Korean.) Gayunpaman ay hindi ko pa rin gaanong alam kung paano nagsasalita
ang aking lokal na komunidad dahil hindi naman ako gaanong nakikisalamuha o
nakikinig sa kanila. (I still do not know enough of how my local community speaks since
I have never interacted or listened to them that much.) Hindi ko alam kung paano ako
makikipag-ugnayan sa kanila dahil kadalasan nakikita kong sarado ang mga pintuan ng
condominium sa aming gusali nang walang anumang pakikipag-ugnayan sa pagitan ng
aking mga kapitbahay. (I do not know yet how to do so, since usually I see apartment
doors closed in my building without any interactions between my neighbors.) Dahil sa
hindi gaanong pakikipag-usap sa kanila, hindi gaanong naimpluwensyahan ng aking
lokal na komunidad ang aking mga karanasan sa buhay. (Due to not communicating with
them much, my local community has not really influenced my experiences in life that
much.) Ang kanilang kawalan ng impluwensya sa aking buhay ay mas naiuugnay ko sa
kung paano ako naging ganito sa ngayon. (Their lack of influence in my life was more
relevant in how I became what I am today.)

4. Napagtanto ko rin na mahalagang makabisado ko ang parehong Ingles at Filipino

upang magkaroon ako ng mas malawak na pananaw at pag-unawa sa mga konsepto
at ideya upang malaman ng higit pa ang mga bagay sa pangkalahatan.
(I realized that it is important to master both English and Filipino to gain more
perspectives and understanding of concepts and ideas to know more things in general.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Sa pagkakaroon ko ng kakayahang magamit ang

parehong Ingles at Filipino nang matatas at mabisa, mas madali akong makakakuha ng
impormasyon mula sa mga taong maaaring matatas lamang sa isa sa mga wikang ito. (By
being able to use both English and Filipino fluently and effectively, I would be able to
get information from those who are only fluent in one of these languages.) Magiging mas
maayos ang pakikipag-usap ko sa mga taong nagsasalita ng Ingles lamang o Filipino
lamang kung hindi ko ililimita ang aking sarili sa pagiging matatas lamang sa isang wika.
(I will communicate better with people who speak only English or only Filipino if I don't
limit myself to being fluent in only one language.) Sa pagiging matatas sa dalawang
wika, mas marami akong literatura na puwedeng basahin nang hindi masayadong umaasa
sa isang tagasalin na kadalasang nagreresulta sa paggugol ko ng mas mahabang oras sa
pagsubok na magbasa ng isang bagay. (Being fluent in two languages, I have more
literature to read without having to rely heavily on a translator which usually results in
me spending longer hours trying to read something.) Maiiwasan ko ang pagkawala ng
ilan sa konteksto ng orihinal na teksto dahil ang ilang mga konsepto ay maipapaliwanag
lamang sa isang wika ngunit hindi sa ibang wika. (I can avoid losing some of the context
of the original text because some concepts can only be explained in one language but not
in another.) Kapag nangyari ito, mas lalawak ang aking pag-unawa sa teksto, at magiging
mas madali sa akin na basahin ito. (When this happens, my understanding of the text will
expand, and it will be easier for me to read it.)

Sa aking karanasan, nahihirapan akong magbasa ng tekstong Filipino dahil sa kakulangan

ko ngayon sa katatasan sa wikang Filipino. (In my experience, I find it difficult to read
Filipino text due to my current lack of fluency in the Filipino language.) Ito ang dahilan

4
 kung bakit kailangan kong isalin ang teksto, na nagiging sanhi ng mas matagal at
mahabang oras sa pagbabasa ko ng teksto, at minsan pa ay nagdudulot ng pagkawala ng
ilang kahulugan ng teksto sa pagsasalin nito. (This is why I have to translate the text,
which causes me to spend more time reading the text, and sometimes causes me to lose
some of the meaning of the text in its translation.) Bagama't hindi pa ako nakakahanap ng
mas malalim na dahilan para magbasa ng mga akdang Filipino sa panitikan bukod sa
kailangan ko itong gawin para maipasa ang mga asignatura sa Filipino, alam kong
kakailanganin kong magbasa pa ng mga akdang Filipino na ito sa hinaharap. (While I
have not found much reason yet to read Filipino works of literature aside from this
Filipino class, I know I will have to read more of these Filipino works in the future.) Ang
mga gawang ito ay maaaring may kapaki-pakinabang na impormasyon na hindi ko
madaling makukuha dahil sa kakulangan ko sa pagiging matatas sa Filipino at hangga't
hindi ako naging matatas sa wika. (These works may have useful information that I
would not be able to access due to my lack of fluency in Filipino until I become more
fluent in the language.)

5. Napagtanto ko na ang iba't ibang komunidad at grupo sa lipunan (relihiyon,

organisasyon, atbp.) ay may kani-kaniyang paraan o tuntunin kung paano
ginagamit ang wika para sa komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa mga grupong
ito.
(I realized that different communities and groups in society (religion, organizations, etc.)
have their way or rules in how language is spoken for communication between the people
in these groups.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: May iba't ibang panahon at sitwasyon kung saan angkop
na gumamit ng ilang salita at magsalita sa isang tiyak na paraan. (There are different times and
situations in which it is appropriate to use certain words and talk in a certain way.)
Halimbawa, sa paaralan hindi ka dapat nakikipag-usap sa iyong mga kaklase habang nagsasalita
ang guro. (For example, in school you should not be talking to your classmates while the
teacher is talking.) Gayundin, hindi ka dapat nakikipag-usap sa isang guro tulad ng pakikipag-
usap mo sa isang kaibigan. (Also, you should not be speaking to a teacher like you would
speak to a friend.) Ang iba't ibang lugar ay may kanya-kanyang tuntunin o kaugalian kung paano
ginagamit ang wika ng mga tao sa mga lugar na ito. (Different places have their own rules or
customs in how language is used by the people in these places.) Ang mga kaugaliang ito ay
maaaring itinakda ng mga tao mismo sa mga lugar na ito, o ang makapangyarihan at piling tao na
lumikha ng mga lugar na ito. (These customs may have been determined by the people in
these places themselves, or the powerful and elite who created these places.) Para sa akin,
sinisikap kong sundin ang mga kaugalian at alituntunin ng mga lugar na ito upang maiwasan ang
anumang gulo na negatibong makakaapekto sa akin. (For me, I try to follow the customs and
rules of these places to avoid any trouble that would negatively affect me.) Halimbawa, sa
simbahan palagi akong tahimik na nakikinig sa pari at sumusunod sa mga gawi na ginagawa ng
lahat sa simbahan, tulad ng pagluhod o pagdarasal. (For example, in the church I would
always quietly listen to the priest and follow the practices that everyone in the church
does, such as kneeling or praying.) Sa paaralan, lagi kong sinusunod ang mga alituntunin,
iniiwasan kong magsalita ng kabastusan o hindi paggalang sa guro. (In school, I would always
follow the rules, avoiding saying profanity or disrespecting the teacher.) Ang mga
kaugalian at panuntunang ito ay nariyan upang tulungan ang lugar na matupad ang layunin nito.
5
 (These customs and rules are there to help the place fulfill its purpose.) Kailangan ko
silang sundan para maging bahagi ng mga komunidad at grupo bilang miyembro. (I need to
follow them to be part of communities and groups as a member.) Kailangan ko ring matuto
at magsanay kung paano sila magsalita at kumilos, kagaya ng ginagawa ng mga tao sa mga
grupong ito. (I also need to learn and practice how they speak and act, following what the
people in these groups do.)

6. Napagtanto ko na dahil maaaring may iba't ibang interpretasyon ang mga tao sa
parehong simbolo o tanda batay sa kanilang sariling mga karanasan, hindi ko sila
maaaring husgahan na tama o mali.
(I realize that since people may have different interpretations of the same symbol or sign
based on their own experiences, I cannot judge them as right or wrong.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Sa pagbibigay-kahulugan sa mundo at sa mga tampok

nito, ang mga tao ay maaaring magkaroon ng iba't ibang opinyon at interpretasyon ng parehong
bagay batay sa kanilang sariling mga karanasan. (In interpreting the world and its features,
people can have different opinions and interpretations of the same object based on their
own experiences.) Halimbawa, sa pagtingin sa kulay na asul, maaaring iugnay ng isang tao ang
kulay sa karagatan, habang ang ibang tao ay maiuugnay ito sa kalangitan. (For example, in
looking at the color blue, one person can relate the color to the ocean, while another
person can relate it to sky.) Ito ay maaaring hindi lamang dahil sa kung saan sila nakatira, ngunit
ito ay nagpapakita na sila ay tinuruan ng iba o ng kanilang mga sarili upang maiugnay ang kulay sa
isang tunay na konsepto ng buhay sa ibang paraan. (This may not have been purely because of
where they lived, but it does show that they have been taught by others or by themselves
to relate the color to a real-life concept differently.) Ang mga opinyong ito ay maaari ding
ilapat sa mga personal na gamit. (These opinions can also apply to personal belongings.)
Halimbawa, ang aking telepono at computer ay madalas kong ginagamit para sa parehong pag-
aaral at paglalaro, kaya ang mga ito ay napakahalagang bagay sa akin. (For example, I use my
phone and computer often for both work and playing, so they are very important objects
to me.) Bagama't alam ng mga tao ang kahalagahan ng mga bagay na ito dahil sila mismo ay
gumagamit nito, mas pinapahalagahan ko ang aking mga ari-arian dahil akin ang mga ito para
gamitin, at kailangan kong gamitin ang mga ito nang madalas sa aking pang-araw-araw na buhay.
(While people do know the importance of these items, likely because they use them
themselves, I hold more importance to my belongings because they are mine to use, and I
have needed to use them often in my everyday life.) Bagama't maaaring magkaroon ng iba't
ibang interpretasyon ang mga tao sa parehong simbolo o bagay, may ilang simbolo na may mga
kahulugang tinatanggap sa lipunan, na itinuturing na mga katotohanan na dapat sundin. (While
people can have different interpretations of the same symbol or object, there are some
symbols that have socially accepted meanings, which are regarded as truths to be
followed.) Halimbawa, sa pagtingin sa isang babala na tumigil o “stop sign”, alam ng karamihan
na kapag nakita mo ito, dapat mong ihinto ang sasakyan na iyong minamaneho. (For example, in
looking at a stop sign, most people know that when seeing it, you are supposed to stop the vehicle
you are driving.) Ang kahulugan na ito ay itinuro sa mga tao, lalo na sa mga tsuper dahil kailangang
huminto sa mga lugar kung saan lumilitaw ang mga palatandaang ito. (This meaning was taught
to people, especially drivers since there is a need to stop at the places where these signs
appear.) Ipinapakita nito na may pangangailangan para sa ilang katotohanang tinatanggap ng
lipunan upang matiyak ang kaligtasan at kapakanan ng mga tao. (This shows that there is a need
for some socially accepted truths to ensure the safety and well-being of people.) Kaya
6
 kahit na ayos lang na magkaroon ng iba't ibang interpretasyon para sa ilang bagay o simbolo, may
iba pang mga simbolo o bagay kung saan kailangan ng katotohanan para sa kapakanan ng mga tao.
(So while it is okay to have different interpretations for some objects or symbols, there
are other symbols or objects where there is a need for a truth or fact for the well-being of
people.)

7. Napagtanto ko na dahil marami sa aking mga kasalukuyang paniniwala at opinyon

ay nakabatay sa kung paano ako pinalaki, kailangan kong tiyakin na ang mga
paniniwalang ito ay makatwiran at hindi basta ipinapalagay nang walang
katotohanan.
(I realized that since a lot of my beliefs and opinions today were based on how I was
raised, I need to make sure these beliefs are justified and not just assumed without facts.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Marami sa aking mga opinyon at paniniwala

ngayon ay dahil sa aking mga magulang at aking pag-aaral. (A lot of my opinions and
beliefs today were due to my parents and my education.) Sa aking pagkabata, palagi kong
ipinapalagay na totoo ang mga ito dahil lamang sa sinabi sa akin ng mga matatanda. (In
my childhood, I always assumed them to be true simply because I was told so by adults.)
Sa paglaki ko, habang karamihan sa mga bagay na itinuro sa akin ay totoo pa rin ngayon,
kailangan ko pa ring tiyakin na totoo nga ang mga ito. (In growing up, while most of the
stuff I was taught are still true today, I still needed to have made sure they were true.)
Dahil ang mga paniniwala at opinyon na ito mula sa aking mga magulang ay nakabatay
din sa kung paano sila pinalaki, kailangan ko ring maunawaan kung bakit mayroon silang
mga opinyon na ito upang makakuha ng ideya kung ito ay totoo o hindi. (Since these
beliefs and opinions from my parents are also based on how they were raised, I also need
to understand why they have these opinions to get an idea on whether they are true or
not.)

Kung tinuruan ako ng isang bagay na maaaring makasama sa akin, kahit na hindi pa
nangyari sa akin iyon, tulad ng hindi paggamit ng mga bakuna, maaari akong magkasakit
mula sa isang maiiwasang sakit. (If I was taught something that would be potentially
harmful to me, even if that has never happened to me, such as not using vaccines, I could
potentially get sick from a preventable disease.) Gayundin, maaari kong makuha ang mga
paniniwalang ito mula sa aking nabasa online, lalo na sa mga website ng social media
tulad ng Facebook. (Also, I could have gotten these beliefs from what I read online,
especially in social media websites such as Facebook.) Minsan ako ay madaling
mahikayat sa pagbabasa ng maling impormasyon dahil lang sa kawili-wili ang mga ito
para sa akin, tulad ng paniniwala sa isang higanteng hayop na umiiral dahil lang sa isang
na-edit na larawan na lumitaw mula sa social media. (I was sometimes susceptible to
reading false information just because they sounded interesting to me, like believing in a
giant animal existing just because an edited photo appeared to me from social media.) Ito
ay dahil lamang sa aking hindi pagbasa ng karagdagang kaalaman tungkol sa mga
impormasyong ito, na kung minsan ay parang hindi na kailangang basahin pa. (This was
just due to my ignorance in not further reading about this information, but sometimes I
just feel that it is not necessary to read further.) Sa paghahanap ng makatotohanang
impormasyon, kailangan kong magbasa pa upang matukoy ang mali sa totoong
impormasyon. (In finding truthful information, I need to read further to be able to

7
 determine false from true information.) Sa paggawa nito, magiging mas maalam ako sa
mundo sa paligid ko. (In doing this, I would be less ignorant of the world around me.)

8. Napagtanto ko na ang lipunan ay nakakaimpluwensya sa kung ano ako ngayon

kaysa sa inaakala ko.
(I realized that society influences how I am today more than I thought.)

Paliwanag/sariling paghahalimbawa: Bilang isang indibidwal, pareho akong

naiimpluwensyahan ng sarili kong mga pagpipilian, at mga kalagayan sa lipunan. (As an
individual, I am both influenced by my own choices, and societal circumstances.) Hindi
ko palaging mapipili kung ano ang mga kaganapan na mangyayari sa aking buhay, kahit
na hindi ko gusto ang mga kaganapang ito. (I cannot always choose what events happen
in my life, even if I do not want these events.) Halimbawa, hindi ko piniling mapilitan na
manatili sa bahay dahil sa pandemya, ngunit nangyari ito. (For example, I did not choose
to be forced to stay at home due to the pandemic, but it did happen.) Naimpluwensyahan
ng pangyayaring ito ang aking buhay sa pamamagitan ng bihira kong pag-alis ng bahay
sa mahabang panahon. (This event influenced my life by having me rarely leave the
house for long periods of time.) Bagama't kahit na ang ilang mga kaganapang pangyayari
ay walang pahintulot ko, maaari pa rin akong pumili kung ano ang gagawin sa panahong
iyon o pagkatapos maranasan ang mga kaganapang ito. (Though even if some events are
those that just happen to me without my consent, I can still choose what to do during or
after experiencing these events.) Halimbawa, kapag ako ay napipilitang manatili sa bahay
dahil sa pandemya, maaari kong piliin kung ano ang gagawin sa bahay. (For example,
when being forced to stay at home due to the pandemic, I could choose what to do at
home.) Kahit na limitado ng pandemya ang aking mga opsyon sa pagpili ng mga aksyon
na gagawin, maaari pa rin akong pumili ng mga aksyon at kaganapan na maaaring
makaimpluwensya sa aking buhay. (Even if the pandemic limited my options for
choosing actions to do, I could still choose actions and events that could influence my
life.) Ito ay nagpapakita sa akin na ang aking buhay ay naiimpluwensyahan pareho ng
aking sariling mga pagpipilian at mga kaganapan sa lipunan na wala akong impluwensya.
(This shows me that my life is influenced both by my own choices and societal events
that I have no influence over.)

B. Mga resolusyon o balak gawin

(Resolutions:)
Mula sa aking mga napagtanto na nakasulat sa itaas, narito ang listahan ng aking resolusyon o
mga balak kong gawin:

1. Pagbubutihin ko ang aking mga kasanayan sa pagsulat upang makakuha ng mas

maliwanag na pagkaunawa sa aking sarili sa pamamagitan ng pagsulat ng isang
personal na journal ng aking sarili at mga pang-araw-araw na kaganapan na aking
nararanasan.
(I should improve my writing skills to gain more insights to myself through writing a
personal journal of myself and daily events that I experience.)
2. Sisikapin kong magkaroon ng mas maraming karanasan sa aking buhay sa
pamamagitan ng madalas na pakikisalamuha sa ibang tao saan man ako magpunta.

8
 (I should gain more experiences in my life through interacting with other people more
wherever I go.)

3. Isasali ko ang aking sarili sa aming komunidad sa pamamagitan ng pakikilahok sa

mga proyekto at kaganapan sa komunidad.
(I should involve myself in my community through participating in community
projects and events.)
4. Sisikapin kong maging mas matatas sa parehong Ingles at Filipino sa pamamagitan
ng pakikisalamuha sa mga taong nagsasalita ng parehong wika.
(I should be more fluent in both English and Filipino through interacting with people
who speak both languages.)
5. Susubukan kong maunawaan kung paano magsalita sa mga organisasyong sasalihan
ko sa pamamagitan ng pakikinig sa mga taong miyembro na nila.
(I should try to understand how to speak in organizations I would join through
listening to the people who are already members of them.)
6. Susubukan kong unawain ang iba't ibang pananaw ng mga paksa sa pamamagitan
ng pakikinig sa iba pang mga opinyon ng mga paksa.
(I should try to understand different viewpoints of topics through listening to other
opinions of topics.)
7. Titiyakin ko na ang aking mga opinyon ay batay sa mga katotohanan sa
pamamagitan ng pagsasaliksik tungkol sa mga ito online.
(I should verify that my opinions are based on truths and facts through researching
about them online.)