آغازیان گروهی از جانداران یوکاریوتی هستند که ساختار بدنی بسیار
ساده ای دارند .بیشترآغازیان تک سلولی هستند و با میکروسکوپ دیده
می شوند .این جانداران مانند بقیه یوکاریوت ها تنفس می کنند و توانایی رشد و حرکت دارند. در ابتدا این گروه شامل باکتری ها و قارچها بودند ،اما حاال به طور انحصاری به عنوان ارگانیسمهایی که دارای یک هسته کامالً مشخص شده هستند ،با ساختار سلولی پیچیده اما فاقد توانایی تشکیل بافت ،شناخته میشوند. به اغازیان پروتیست ها هم گفته می شده. برای اولین بار فردی به نام ارنست هاینریش هاکل ،پروتیست ها را تحت عنوان گروهی مستقل از جانداران طبقه بندی کرد .هاکل از اصطالح مشتق شده از کلمه یونانی ( )Protistosبه معنای اولین یا آغازیان برای نامگذاری این موجودات استفاده کرد. بیشتر آغازیان تک سلولی هستند ،این جانداران تک سلولی یک یاخته دارند که درون آن هسته و اندامک های غشا دار قرار دارند ،این اندامک ها با انجام فعالیت های مختلف موجودی تخصصی و سازمان یافته را ایجاد کرده اند .گونه های کمی از آغازیان پرسلولی هستند ،بین سلول های این جانداران اتصاالتی وجود دارد ولی ارتباط پیچیده ای بین سلول های مختلف برای انجام فعالیت های حیاتی جاندار وجود ندارد .به همین دلیل آغازیان پر سلولی ،پست ترین و آغازی ترین جانداران پر سلولی محسوب می شوند. گروهی از اغازیان که اتوتروف نام دارند با رنگدانه های خود انرژی خود را از نور خورشید میگیرند و به کربوهیدرات تبدیل میکنند. برخی دیگر از این آغازیان که هتروتروف نیز نامیده میشوند، مانند امیب ها از سایر ارگانیسمها برای تهیه غذا بهره میگیرند. پروتیست ها در هر مکان و شرایط آب و هوایی زندگی می کنند .از گرم ترین نقاط مثل چشمه های آب گرم تا سرد ترین نقاط کره زمین که قطب ها هستند. بیشتر پروتیستها دارای میتوکندری و ساختار سلولی کامالً سازمان یافتهای هستند اما این سلول ها به ندرت در ساختارهای پرسلولی یا چند سلولی سازماندهی میشوند.در گونه های تک سلولی و حتی پر سلولی مثل برخی از جلبک های غول پیکر هر سلول اندامک هایی مثل میتوکندری را دارا است که تمام اعمال آن فقط در همان سلول و به وسیله این اندامک ها انجام می گیرد. در اغازیان بیشتر به دو حالت تولید مثل میکنند جوانه زدن و تقسیم دو تایی .اما تولید جنسی هم در گونه های تک سلولی و پرسلولی این جانداران هم انجام میشود. آغازیان را می توانیم بر اساس ویژگی های مختلف از جمله شکل، اندازه ،وجود اندامک های غشا دار یا ساختار های هسته طبقه بندی کنیم. براساس طبقهبندی کلی که برای جانداران آغازی وجود دارد ،میتوان آنها را در گروههای زیر طبقهبندی کرد: امیب ها ،روزنداران ،دیاتومها ،جلبکهای سبز ،جلبکهای قرمز ، جلبکهای قهوهای ،تاژکداران چرخان ،تاژکدارن جانور ،اوگلناها ، مژکداران ،کپکهای مخاطی سلولی ،کپکهای مخاطی پالسمودیومی ،هاگداران