Professional Documents
Culture Documents
§ - Phương Trình Lượng Giác Cơ Bản
§ - Phương Trình Lượng Giác Cơ Bản
§ - Phương Trình Lượng Giác Cơ Bản
A′ A
O cos O cos cos
O
B′
π
sin x = 1 ⇔ x = 2 + k2π sin x = −1 ⇔ x = − π2 + k2π sin x = 0 ⇔ x = kπ
® √ √ ´
1 2 3
✓ Trường hợp a ∈ ± ; ± ;± . Ta bấm máy SHIFT sin a để đổi số a về góc α hoặc β ◦
2 2 2
tương ứng.
x = β ◦ + k360◦
ñ
sin x = a ⇔ ,k∈Z
x = 180◦ − β ◦ + k360◦
sin
sin B
A
cos O cos
O cos A′ O
B′
π
cos x = 1 ⇔ x = k2π cos x = −1 ⇔ x = π + k2π cos x = 0 ⇔ x = 2 + kπ
®√ √ ´
1 2 3
✓ Trường hợp a ∈ ± ; ± ;± . Ta bấm máy SHIFT cos a để đổi số a về góc α hoặc β ◦
2 2 2
tương ứng.
① Công thức theo đơn vị rad:
ñ
x = α + k2π M
cos x = a ⇔ ,k∈Z
x = −α + k2π
cos
② Công thức theo đơn vị độ: O a
x = β ◦ + k360◦
ñ
cos x = a ⇔ ,k∈Z N
x = −β ◦ + k360◦
tan x = a ⇔ x = β ◦ + k180◦ , k ∈ Z
® √ ´
3 √
✓ Trường hợp a ∈ ± ; ±1; ± 3 . Ta bấm máy SHIFT tan 1
a để đổi số a về góc α hoặc β ◦
3
π
tương ứng. Riêng a = 0 thì α =
2
a cotang
① Công thức theo đơn vị rad: N
cot x = a ⇔ x = α + kπ, k ∈ Z
O
② Công thức theo đơn vị độ:
M
cot x = a ⇔ x = β ◦ + k180◦ , k ∈ Z
• Nhận dạng (biến đổi) về đúng loại phương trình cơ bản, xem số a quy đổi về góc "đẹp" hay
xấu;
Ví dụ 3. Tìm nghiệm của các phương trình lượng giác sau trên khoảng cho trước
√ √
b) 2 sin(x − 1) = −1 trên − 7π π
a) 3 tan x − 3 = 0 trên (0, 3π). ,
2 2 .
π √
c) 2 cos 3x − − 1 = 0 trên (−π, π). d) tan(3x + 2) − 3 = 0 trên − π2 , π2 .
3
Ví dụ 6. Số giờ có ánh sáng mặt trời của một thành phố A ở vĩ độ 40◦ bắc trong ngày thứ t của
một năm không nhuận được cho bởi hàm số
h π i
d(t) = 3 sin (t − 80) + 12 với t ∈ Z và 0 < t ≤ 365.
182
a) Thành phố A có đúng 12 giờ có ánh sáng mặt trời vào ngày nào trong năm?
b) Vào ngày nào trong năm thì thành phố A có ít giờ có ánh sáng mặt trời nhất?
c) Vào ngày nào trong năm thì thành phố A có nhiều giờ có ánh sáng mặt trời nhất?
Ví dụ 7.
Trong Hình bên , khi được kéo ra khỏi vị trí cân bằng ở A
điểm O và buông tay, lực đàn hồi của lò xo khiến vật A
gắn ở đầu của lò xo dao động quanh O. Toạ độ s (cm)
của A trên trục Ox vào thời điểm t (giây) sau khi buông
π
tay được xác định bởi công thức s = 10 sin 10t + . O s x
√ 2
Vào các thời điểm nào thì s = −5 3 cm?
Ví dụ 8.
Một quả đạn pháo được bắn ra khỏi nòng pháo với vận tốc ban y y=
−g
x2 + x tan α
2v20 cos2 α
đầu v0 = 500 m/s hợp với phương ngang một góc α. Trong
Vật lí, ta biết rằng, nếu bỏ qua sức cản của không khí và coi
quả đạn pháo được bắn ra từ mặt đất thì quỹ đạo của quả đạn
−g O
tuân theo phương trình y = 2 2 x2 + x tan α, ở đó g = x
2v0 cos α
2
9, 8 m/s là gia tốc trọng trường.
a) Tính theo góc bắn α tầm xa mà quả đạn đạt tới (tức là khoảng cách từ vị trí bắn đến điểm quả
đạn chạm đất).
b) Tìm góc bắn α để quả đạn trúng mục tiêu cách vị trí đặt khẩu pháo 22000 m.
2 Giải phương trình tan (x + 30◦ ) + 1 = 0 với −90◦ < x < 360◦ .
5
π π
Giải phương trình tan 2x + + tan − x = 0.
6 3
6
x x
Giải phương trình cot − 1 cot + 1 = 0.
3 2
8 Nhiệt độ ngoài trời ở một thành phố vào các thời điểm khác nhau trong ngày có thể được mô
phỏng bởi công thức hπ i
h(t) = 29 + 3 sin (t − 9)
12
với h tính bằng độ C và t là thời gian trong ngày tính bằng giờ. Nhiệt độ thấp nhất trong ngày là
bao nhiêu độ C và vào lúc mấy giờ?
9 Một quả đạn pháo được bắn ra khỏi nòng pháo với vận tốc ban đầu có độ lớn v0 không đổi. Tìm
góc bắn α để quả đạn pháo bay xa nhất, bở qua sức cản của không khí và coi quả đạn pháo được
bắn ra từ mặt đất.
10 Độ sâu h( m) của mực nước ở một cảng biển vào thời điểm t (giờ) sau khi thuỷ triều lên lần đầu
tiên trong ngày được tính xấp xỉ bởi công thức h(t) = 0, 8 cos 0, 5t + 4.
b) Một con tàu cần mực nước sâu tối thiểu 3, 6 m để có thể di chuyển ra vào cảng an toàn. Dựa
vào đồ thị của hàm số côsin, hãy cho biết trong vòng 12 tiếng sau khi thuỷ triều lên lần đầu
tiên, ở những thời điềm t nào tàu có thể hạ thuỷ. Làm tròn kết quả đến hàng phần trăm.