FILIPINO 4

Ikaapat na Markahan

Pamantayang Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang kahusayan sa pagpapalawak ng bokabolaryo, kamalayan sa gramatika (denotasyon, konotasyon), pag-unawa
sa tekstong naratibo (mito, epiko, tulang pambata, at kuwentong kababalaghan) at tekstong impormatibo (pagsusunod-sunod sa panuto,
hakbang, at proseso), paglinang ng mga kasanayang produktibo gamit ang wika upang makalikha ng tekstong tumatalakay sa mga paksaing
lokal o rehiyonal na naaangkop sa edad at nagsasaalang-alang sa kasarian batay sa layunin, konteksto, at target na madla.

Pamantayang Pangnilalaman
Nagagamit ng mag-aaral ang pagkakaroon ng kahusayan sa wastong gramatika, kaangkupan ng salita/retorika, estilo, at estruktura sa
paggawa ng tulang pambata na nagsasaad ng proseso ng isang gawain sa lokal o rehiyonal na lipunan.

Kasanayang Pampagkatuto
Tekstong
Aralin Panonood at
Pakikinig at Pagbasa Pagsasalita at Pagsulat Gagamitin
Presentasyon
1 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi ng Nagagamit ang mga Mito
panalita angkop na elemento at
a. Natutukoy ang sanhi at bunga ng mga
(Panghalip Pamanggit) simbolong kultural sa
pangyayari
pagbuo ng tekstong
b. Naibibigay ang pagkakaiba at pakakatulad ng Nagagamit ang mga bahagi ng aklat bilang isa sa biswal
mga pangyayari pangkalahatang sanggunian (indeks, apendiks)
c. Nahuhulaan ang posibleng kalalabasan ng Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng teksto
pangyayari sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay -- mito)
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto Nakabubuo ng tekstong may mga panandang nag-
uugnay ng mga ideya ayon sa layon, kahulugan,
e. Nakapagbibigay ng sariling sa pagwawakas tagapakinig/mambabasa, at konteksto (tekstong
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling naratibo -- mito)
karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (mito)
2 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi ng Nagagamit ang mga Epiko
panalita angkop na elemento at
a. Natutukoy ang sanhi at bunga ng mga pangyayari (Pang-uring Pamilang (Pamahagi) simbolong kultural sa
pagbuo ng tekstong
biswal
2 Nagagamit ang mga Epiko
angkop na elemento at
simbolong kultural sa
pagbuo ng tekstong
b. Naibibigay ang pagkakaiba at pakakatulad ng Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng teksto biswal
mga pangyayari sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay -- epiko)
c. Nahuhulaan ang posibleng kalalabasan ng Nakabubuo ng tekstong may mga panandang nag-
pangyayari uugnay ng mga ideya ayon sa layon, kahulugan,
tagapakinig/mambabasa, at konteksto (tekstong
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto naratibo -- epiko)
e. Nakapagbibigay ng sariling sa pagwawakas
f. Nailalarawan ang pangunahing tauhan o bayani
ng epiko
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (epiko)
3 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi ng Nagagamit ang mga Kuwentong
panalita angkop na elemento at Kababalaghan
a. Natutukoy ang sanhi at bunga ng mga pangyayari (Kaantasan ng Pang-uri - lantay) simbolong kultural sa
b. Naibibigay ang pagkakaiba at pakakatulad ng pagbuo ng tekstong
mga pangyayari biswal

c. Nahuhulaan ang posibleng kalalabasan ng Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng teksto

pangyayari sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay --
kuwentong kababalaghan)
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto
e. Nakapagbibigay ng sariling sa pagwawakas Nakabubuo ng tekstong may mga panandang nag-
uugnay ng mga ideya ayon sa layon, kahulugan,
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
tagapakinig/mambabasa, at konteksto (tekstong
karanasan
naratibo -- kuwentong kababalaghan)
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(kuwentong kababalaghan)
4 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi ng Nagagamit ang mga Tulang Pambata
panalita angkop na elemento at na
a. Natutukoy ang sanhi at bunga ng mga (Pang-abay pang-agam) simbolong kultural sa Nagsasalaysay
pangyayari pagbuo ng tekstong
b. Naibibigay ang pagkakaiba at pakakatulad ng Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at biswal
mga pangyayari konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
pangungusap (tayutay ● pagtutulad o simile)
c. Nahuhulaan ang posibleng kalalabasan ng
pangyayari
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng teksto
sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay -- tulang
pambata)

e. Nakapagbibigay ng sariling sa pagwawakas
Natutukoy ang tayutay (pagtutulad o simile) sa
pagbibigay-kahulugan ng pahayag sa binasa o
napakinggang teksto
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
5 Nauunawaan ang tekstong impormatibo (pagsunod-
sunod sa panuto, hakbang at proseso)
a. Naisasaayos ang mga hakbang at proseso gamit
ang balangkas at dayagram
b. Naipakikita ang nakalap na impormasyon gamit konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
ang balangkas o dayagram
c. Naibibigay ang lagom ng teksto
Nasusuri ang layon ng teksto (● maglahad
(pagsusunod-sunod sa panuto, hakbang at proseso) ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag ayon
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng teksto
sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay -- tulang
pambata)
Nakabubuo ng tekstong may mga panandang nag-
uugnay ng mga ideya ayon sa layon, kahulugan,
tagapakinig/mambabasa, at konteksto (tekstong
naratibo -- tulang pambata)
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi ng Nakabubuo ng tekstong Tekstong
panalita biswal (babala, anunsiyo, impormatibo
(Pandiwa ● aspekto (magaganap/ kontemplatibo) patalastas, atbp.) batay (pagsunod-
sa layon sunod sa
panuto, hakbang
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at at proseso)
pangungusap (panandang konteksto
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng
halimbawa)
Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan
sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (Kapistahan at Pambansang Pistang
Opisyal), at e. tono at damdamin)

6 Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at Nakabubuo ng tekstong Tekstong

Nauunawaan ang tekstong impormatibo (pagsunod-
konotasyong kahulugan sa pagbuo ng biswal (babala, anunsiyo, impormatibo
sunod sa panuto, hakbang at proseso)
pangungusap (panandang konteksto patalastas, atbp.) batay (pagsunod-
a. Naisasaayos ang mga hakbang at proseso (kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng sa layon sunod sa
gamit ang balangkas at dayagram halimbawa) panuto, hakbang
at proseso)
b. Naipakikita ang nakalap na impormasyon gamit Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan
ang balangkas o dayagram ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag ayon
sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
c. Naibibigay ang lagom ng teksto tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (Kapistahan at Pambansang Pistang
Nasusuri ang layon ng teksto (● maglahad Opisyal), at e. tono at damdamin)
(pagsusunod-sunod sa panuto, hakbang at proseso)
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
7 Nauunawaan ang tekstong impormatibo (pagsunod- Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at Nakabubuo ng tekstong Tekstong
sunod sa panuto, hakbang at proseso) konotasyong kahulugan sa pagbuo ng biswal (babala, anunsiyo, impormatibo
pangungusap (panandang konteksto patalastas, atbp.) batay (pagsunod-
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng sa layon sunod sa
halimbawa) panuto, hakbang
at proseso)
7 Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at
a. Naisasaayos ang mga hakbang at proseso
gamit ang balangkas at dayagram
b. Naipakikita ang nakalap na impormasyon gamit Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan
ang balangkas o dayagram
c. Naibibigay ang lagom ng teksto
Nasusuri ang layon ng teksto (● maglahad
(pagsusunod-sunod sa panuto, hakbang at proseso)
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
8 Naipaliliwanag ang pagbabago ng liham pangkaibigan
noon at sa kasalukuyang may celphone at social
media na
Naiisa-isa ang kahalagahan ng liham sa kasalukuyang usap sa kasapi ng pamilya (pagpapaalam, pag-
panahon
Nakabubuo ng tekstong Tekstong
konotasyong kahulugan sa pagbuo ng biswal (babala, anunsiyo, impormatibo
pangungusap (panandang konteksto patalastas, atbp.) batay (pagsunod-
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng sa layon sunod sa
halimbawa) panuto, hakbang
at proseso)
ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag ayon
sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (Kapistahan at Pambansang Pistang
Opisyal), at e. tono at damdamin)
Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng teksto
sa pagbuo ng diskurso (naglalahad --pagsusunod-
sunod sa panuto, hakbang at proseso)
Nakabubuo ng tekstong may mga panandang nag-
uugnay ng mga ideya ayon sa layon, kahulugan,
tagapakinig/mambabasa, at konteksto (tekstong
impormatibo -- pagsusunod-sunod sa panuto,
hakbang at proseso)
Nakabubuo ng tekstong Liham
Nagagamit ang angkop na wika sa pagpapahayag biswal (babala, anunsiyo,
na isinasaalang-alang ang edad, kasarian, paksa, patalastas, atbp.) batay
at kultura sa iba’t ibang sitwasyon: <pakikipag- sa layon
uutos, paghingi ng paumanhin, pagsali sa usapan
ng may edad)>
Nagagamit ang angkop na mga nakagawiang di-
berbal na hudyat sa pagpapahayag: • kilos at
galaw ng katawan (kumpas, padyak, tayo, atbp., •
ekspresyon ng mukha • ekspresyon ng mukha
Nagagamit ang angkop na wika sa pagpapahayag
na isinasaalang-alang ang edad, kasarian, paksa,
at kultura tuwing kapistahan at pambansang
pistang opisyal)
Nakabubuo ng teksto batay sa iba’t ibang layon ng
akademiya at transaksiyonal na teksto (liham
pangkaibigan -- pasasalamat)
FILIPINO 4
Ikatlong Markahan

Pamantayang Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang kahusayan sa pagpapalawak ng bokabularyo, kamalayan sa gramatika (denotasyon, konotasyon), pag-
unawa sa tekstong naratibo (mito, epiko, tulang pambata, at kuwentong kababalaghan) at tekstong impormatibo (paglalahad muli (recount) ng
talambuhay (biography) ng taong may makabuluhang ambag sa lipunan), paglinang ng mga kasanayang produktibo gamit ang wika upang
makalikha ng tekstong tumatalakay sa mga paksaing lokal o rehiyonal na naaangkop sa edad at nagsasaalang-alang sa kasarian batay sa
layunin, konteksto, at target na madla.

Pamantayan sa Pagganap
Nagagamit ng mag-aaral ang pagkakaroon ng kahusayan sa wastong gramatika, kaangkupan ng salita/retorika, estilo, at estruktura sa
paggawa ng talambuhay ng mga Pilipinong may makabuluhang ambag sa lipunang (recount) lokal o rehiyonal.

Aralin Kasanayang Pampagkatuto

Tekstong
Panonood at Gagamitin
Pakikinig at Pagbasa Pagsasalita at Pagsulat
Presentasyon
1 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nasusuri ang Mito
ng panalita kaangkupan ng
a. Natutukoy ang nagsasalita/nagsasalaysay (Panghalip Pananong at Panaklaw) elementong biswal at
Nagagamit ang mga bahagi ng aklat bilang isa simbolong kultural na
b. Naibibigay ang sariling solusyon sa suliranin ginamit sa pagbuo ng
sa pangkalahatang sanggunian (glosari,
c. Nahihinuha ang susunod na pangyayari bibliograpiya) teksto (teksto, memes,
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa logo, icons, barcode, QR
pangyayari Code, cartooning, atbp.)
e. Naiiba o nababago ang mga pangyayari sa teksto
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (mito)
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
2 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nasusuri ang Tulang Pambata
ng panalita (Pang-uring pamilang -- panuruan) kaangkupan ng na
a. Natutukoy ang nagsasalita/nagsasalaysay elementong biswal at Nagsasalaysay
simbolong kultural na
ginamit sa pagbuo ng
teksto (teksto, memes,
logo, icons, barcode, QR
2 Nasusuri ang Tulang Pambata
kaangkupan ng na
elementong biswal at Nagsasalaysay
b. Naibibigay ang sariling solusyon sa suliranin Nagagamit ang mga salitang may denotasyon simbolong kultural na
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng ginamit sa pagbuo ng
c. Nahihinuha ang susunod na pangyayari pangungusap teksto (teksto, memes,
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa (tayutay ●aliterasyon) logo, icons, barcode, QR
pangyayari Code, cartooning, atbp.)
e. Naiiba o nababago ang mga pangyayari sa teksto
Natutukoy ang tayutay (aliterasyon) sa pagbibigay-
kahulugan ng pahayag sa binasa o napakinggang
teksto.
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (tulang
pambata)
3 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nasusuri ang Epiko
ng panalita kaangkupan ng
a. Natutukoy ang nagsasalita/nagsasalaysay (Pang-abay panggaano) elementong biswal at
b. Naibibigay ang sariling solusyon sa suliranin simbolong kultural na
ginamit sa pagbuo ng
c. Nahihinuha ang susunod na pangyayari teksto (teksto, memes,
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa logo, icons, barcode, QR
pangyayari Code, cartooning, atbp.)
e. Naiiba o nababago ang mga pangyayari sa teksto
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (epiko)
4 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nasusuri ang Kuwentong
ng panalita kaangkupan ng Kababalaghan
a. Natutukoy ang nagsasalita/nagsasalaysay (Kataga o ingklitik) elementong biswal at
simbolong kultural na
b. Naibibigay ang sariling solusyon sa suliranin Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
ginamit sa pagbuo ng
teksto sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay
teksto (teksto, memes,
c. Nahihinuha ang susunod na pangyayari -- kuwentong kababalaghan)
logo, icons, barcode, QR
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa Code, cartooning, atbp.)
pangyayari
e. Naiiba o nababago ang mga pangyayari sa teksto Nakabubuo ng tekstong may mga panandang
nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
konteksto (tekstong naratibo -- kuwentong
kababalaghan)

Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(kuwentong kababalaghan)
5 Nauunawaan ang tekstong impormatibo (paglalahad
muli (recount) ng talambuhay (biography) ng taong may
makabuluhang ambag sa lipunan gaya ng mga bayani,
manggagawa, dalubhasa at iba pa
a. Naibabalangkas ang mahahalagang
impormasyon
b. Naibibigay ang sariling reaksiyon
c. Natutukoy ang katotohanan at opinyon
Nasusuri ang layon ng teksto (● maglahad (recount-
talambuhay ng taong may makabuluhang ambag sa
lipunan)
6 Nagagamit ang mga salitang may denotasyon
Nauunawaan ang tekstong impormatibo (paglalahad
muli (recount) ng talambuhay (biography) ng taong may
makabuluhang ambag sa lipunan gaya ng mga bayani,
manggagawa, dalubhasa at iba pa
a. Naibabalangkas ang mahahalagang
impormasyon
b. Naibibigay ang sariling reaksiyon
c. Natutukoy ang katotohanan at opinyon
Nasusuri ang layon ng teksto (● maglahad (recount-
talambuhay ng taong may makabuluhang ambag sa
lipunan)
Code, cartooning, atbp.)
Nakabubuo ng tekstong may mga panandang
nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
konteksto (tekstong naratibo -- kuwentong
kababalaghan)
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Naibibigay ang layon ng Talambuhay
ng panalita mga tekstong biswal
(Pandiwa ● aspekto (nagaganap/ (babala, anunsiyo,
imperpektibo) patalastas, atbp.)
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
pangungusap (panandang konteksto
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng
halimbawa)
Nagagamit ang angkop na diksiyon
(kaangkupan ng salita/retorika at estilo) sa
pagpapahayag ayon sa: a. layon (maglahad),
b. kahulugan, c. tagapakinig/ tagapanood/
mambabasa, d. konteksto (salusalo at
kaarawan), at e. tono at damdamin)
Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
teksto sa pagbuo ng diskurso (naglalahad --
paglalahad muli o recount)
Naibibigay ang layon ng Talambuhay
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng mga tekstong biswal
pangungusap (panandang konteksto (babala, anunsiyo,
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng patalastas, atbp.)
halimbawa)
Nagagamit ang angkop na diksiyon
(kaangkupan ng salita/retorika at estilo) sa
pagpapahayag ayon sa: a. layon (maglahad),
b. kahulugan, c. tagapakinig/ tagapanood/
mambabasa, d. konteksto (salusalo at
kaarawan), at e. tono at damdamin)
Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
teksto sa pagbuo ng diskurso (naglalahad --
paglalahad muli o recount)
7 Nauunawaan ang tekstong impormatibo (paglalahad
muli (recount) ng talambuhay (biography) ng taong may
makabuluhang ambag sa lipunan gaya ng mga bayani,
manggagawa, dalubhasa at iba pa
a. Naibabalangkas ang mahahalagang
impormasyon
b. Naibibigay ang sariling reaksiyon
c. Natutukoy ang katotohanan at opinyon
Nasusuri ang layon ng teksto (● maglahad (recount-
talambuhay ng taong may makabuluhang ambag sa
lipunan)
8 Naiisa-isa ang kahalagahan ng liham sa kasalukuyang
panahon
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon Naibibigay ang layon ng Talambuhay
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng mga tekstong biswal
pangungusap (panandang konteksto (babala, anunsiyo,
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng patalastas, atbp.)
halimbawa)
Nagagamit ang angkop na diksiyon
(kaangkupan ng salita/retorika at estilo) sa
pagpapahayag ayon sa: a. layon (maglahad),
b. kahulugan, c. tagapakinig/ tagapanood/
mambabasa, d. konteksto (salusalo at
kaarawan), at e. tono at damdamin)
Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
teksto sa pagbuo ng diskurso (naglalahad --
paglalahad muli o recount)
Nakabubuo ng tekstong may mga panandang
nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
konteksto (tekstong impormatibo -- paglalahad
muli o recount)
Nagagamit ang angkop na wika sa Napaghahambing ang Liham
pagpapahayag na isinasaalang-alang ang kahulugan ng mga
edad, kasarian, paksa, at kultura sa iba’t ibang tekstong biswal na
sitwasyon: <pakikipag-usap sa kasapi ng makikita sa mga babala,
pamilya (pagpapaalam, pag-uutos, paghingi ng anunsiyo, at patalastas
paumanhin, pagsali sa usapan ng may edad)>
Nagagamit ang angkop na mga nakagawiang
di-berbal na hudyat sa pagpapahayag:
• ekspresyon ng mukha
Nagagamit ang angkop na wika sa
pagpapahayag na isinasaalang-alang ang
edad, kasarian, paksa, at kultura tuwing may
binyagan at kasalan
Nakabubuo ng teksto batay sa iba’t ibang layon
ng akademiya at transaksiyonal na teksto
(liham pangkaibigan -- pagbati)
FILIPINO 4
Ikalawang Markahan

Pamantayang Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang kahusayan sa pagpapalawak ng bokabularyo, kamalayan sa gramatika (denotasyon, konotasyon), pag-unawa sa
tekstong naratibo (anekdota, tulang pambata, at kuwentong-bayan) at tekstong impormatibo (paglalahad muli (recount) gaya ng talaarawan at
talambuhay ng sarili), paglinang ng mga kasanayang produktibo gamit ang wika upang makalikha ng tekstong tumatalakay sa mga paksaing lokal o
rehiyonal na naaangkop sa edad at nagsasaalang-alang sa kasarian batay sa layunin, konteksto, at target na madla.

Pamantayan sa Pagganap
Nagagamit ng mag-aaral ang pagkakaroon ng kahusayan sa wastong gramatika, kaangkupan ng salita/retorika, estilo, at estruktura sa paggawa ng
salaysay ng karanasang lokal o rehiyonal at tungkol sa sarili (talambuhay ng sarili o autobiography).

Kasanayang Pampagkatuto
Tekstong
Aralin Panonood at
Pakikinig at Pagbasa Pagsasalita at Pagsulat Gagamitin
Presentasyon
1 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nailalarawan ang Anekdota
ng panalita ipinahihiwatig na
a. Natutukoy ang mga bahagi ng teksto pref. nasa
(Pangatnig na Pananhi at Panapos) kahulugan ng mga
(simula, gitna, wakas) ikatlong
elementong biswal (linya,
panauhang
b. Naibibigay ang kahulugan sa kilos at Nagagamit ang mga bahagi ng aklat bilang isa hugis, kulay, espasyo, pananaw
pahayag ng tauhan sa pangkalahatang sanggunian (pabalat, pag-aanyo) at direksyon
c. Natutukoy ang magkakaugnay na pahina ng pamagat, pahina ng karapatang sipi, (directionary) na nasa
pangyayari paunang salita, talaan ng nilalaman, katawan tekstong namasid o
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa ng aklat napanood
ikinilos ng tauhan
e. Nababago ang katangian o pag-uugali ng
mga tauhan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(anekdota)
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
2 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nailalarawan ang Tulang Pambata
ng panalita (Pangatnig na Panimbang at ipinahihiwatig na na
a. Natutukoy ang mga bahagi ng teksto
Pamanggit) kahulugan ng mga Nagsasalaysay
(simula, gitna, wakas)
elementong biswal (linya,
b. Naibibigay ang kahulugan sa kilos at Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi hugis, kulay, espasyo,
pahayag ng tauhan ng panalita (Pangngalan -- kayarian ng pag-aanyo) at direksyon
pangngalan (inuulit at tambalan) (directionary) na nasa
tekstong namasid o
napanood
 elementong biswal (linya,
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi hugis, kulay, espasyo,
ng panalita (Pangngalan -- kayarian ng pag-aanyo) at direksyon
c. Natutukoy ang magkakaugnay na pangngalan (inuulit at tambalan) (directionary) na nasa
pangyayari tekstong namasid o
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa Nagagamit ang mga salitang may denotasyon napanood
ikinilos ng tauhan at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
pangungusap
e. Nababago ang katangian o pag-uugali ng (tayutay ●asonansiya)
mga tauhan
Natutukoy ang tayutay (asonansiya) sa Natutukoy ng tayutay (onomatopeya) sa
pagbibigay-kahulugan ng pahayag sa binasa o pagbibigay-kahulugan ng pahayag sa binasa o
napakinggang teksto. napakinggang teksto
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(tulang pambata)
3 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nailalarawan ang Kuwentong
ng panalita ipinahihiwatig na Bayan
a. Natutukoy ang mga bahagi ng teksto (Pangatnig na Panulad at Pantulong) kahulugan ng mga
(simula, gitna, wakas) elementong biswal (linya,
b. Naibibigay ang kahulugan sa kilos at Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi hugis, kulay, espasyo, pref. alamat (ng
pahayag ng tauhan ng panalita pag-aanyo) at direksyon lugar, anyong-
c. Natutukoy ang magkakaugnay na (Panghalip Pamatlig) (directionary) na nasa tubig, anyong-
pangyayari tekstong namasid o lupa, halaman o
d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa Nakabubuo ng tekstong may mga panandang napanood hayop)
ikinilos ng tauhan nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
e. Nababago ang katangian o pag-uugali ng konteksto (tekstong naratibo -- alamat)
mga tauhan
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(kuwentong bayan - alamat)
4 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nailalarawan ang Kuwentong
ng panalita ipinahihiwatig na Bayan
a. Natutukoy ang mga bahagi ng teksto
(Pang-uring Panlarawan ● kayarian ng pang- kahulugan ng mga
(simula, gitna, wakas)
uri (inuulit at tambalan); elementong biswal (linya,
b. Naibibigay ang kahulugan sa kilos at (Pang-uring Pamilang ● patakaran) hugis, kulay, espasyo, pref. kuwentong
pahayag ng tauhan pag-aanyo) at direksyon Pusong
c. Natutukoy ang magkakaugnay na (directionary) na nasa (trickster tale)
pangyayari tekstong namasid o
napanood

d. Naibibigay ang opinyon at reaksiyon sa
ikinilos ng tauhan
e. Nababago ang katangian o pag-uugali ng
mga tauhan
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling
karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(kuwentong bayan - kuwentong pusong)
5 Nauunawaan ang tekstong impormatibo
(paglalahad muli (recount) gaya ng talaarawan at
talambuhay ng sarili o autobiography
a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyon
ng teksto
b. Natutukoy ang katotohanan at opinyon
c. Nakikilala ang paksa, pangunahin, at mga
pansuportang detalye
Nasusuri ang layon ng teksto - maglahad (recount Nagagamit ang angkop na diksiyon
-- talaarawan)
pag-aanyo) at direksyon Pusong
(directionary) na nasa (trickster tale)
tekstong namasid o
napanood
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Napaghahambing ang Talaarawan
ng panalita kahulugan ng mga
(Pang-abay ● pamaraan) tekstong biswal na
makikita sa mga babala,
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon anunsiyo, at patalastas
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
pangungusap (panandang konteksto
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng
halimbawa)
(kaangkupan ng salita/retorika at estilo) sa
pagpapahayag ayon sa: a. layon (maglahad),
b. kahulugan, c. tagapakinig/ tagapanood/
mambabasa, d. konteksto (salusalo at
kaarawan), at e. tono at damdamin)
Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
teksto sa pagbuo ng diskurso (naglalahad --
paglalahad muli o recount)

Nakabubuo ng tekstong may mga panandang

nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
konteksto (tekstong impormatibo -- paglalahad
muli o recount)
6 Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Napaghahambing ang Talambuhay ng
Nauunawaan ang tekstong impormatibo
ng panalita kahulugan ng mga sarili
(paglalahad muli (recount) gaya ng talaarawan at
(Pandiwa ● aspekto (pawatas, naganap/ tekstong biswal na
talambuhay ng sarili o autobiography
perpektibo, at katatapos) makikita sa mga babala,
anunsiyo, at patalastas

a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyon
ng teksto
b. Natutukoy ang katotohanan at opinyon
c. Nakikilala ang paksa, pangunahin, at mga
pansuportang detalye
Nasusuri ang layon ng teksto - maglahad (recount Nagagamit ang angkop na diksiyon
-- talambuhay)
7 Napaghahambing ang
Nauunawaan ang tekstong impormatibo
(paglalahad muli (recount) gaya ng talaarawan at
talambuhay ng sarili o autobiography
a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyon
ng teksto
b. Natutukoy ang katotohanan at opinyon
c. Nakikilala ang paksa, pangunahin, at mga
pansuportang detalye
Nasusuri ang layon ng teksto - maglahad (recount mambabasa, d. konteksto (salusalo at
-- talambuhay)
8 Naipaliliwanag ang pagbabago ng liham
pangkaibigan noon at sa kasalukuyang may
celphone at social media na
Naiisa-isa ang kahalagahan ng liham sa
kasalukuyang panahon
kahulugan ng mga sarili
tekstong biswal na
makikita sa mga babala,
anunsiyo, at patalastas
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
pangungusap <a. panandang konteksto
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng
halimbawa)>
(kaangkupan ng salita/retorika at estilo) sa
pagpapahayag ayon sa: a. layon (maglahad),
b. kahulugan, c. tagapakinig/ tagapanood/
mambabasa, d. konteksto (salusalo at
kaarawan), at e. tono at damdamin)
Talambuhay (ng
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon
kahulugan ng mga iba)
at konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
tekstong biswal na
pangungusap <a. panandang konteksto
makikita sa mga babala,
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng
anunsiyo, at patalastas
halimbawa)>
Nagagamit ang angkop na diksiyon
(kaangkupan ng salita/retorika at estilo) sa
pagpapahayag ayon sa: a. layon (maglahad),
b. kahulugan, c. tagapakinig/ tagapanood/
kaarawan), at e. tono at damdamin)
Napaghahambing ang Liham
Nagagamit ang angkop na wika sa kahulugan ng mga
pagpapahayag na isinasaalang-alang ang tekstong biswal na
edad, kasarian, paksa, at kultura sa iba’t ibang makikita sa mga babala,
sitwasyon: <pakikipag-usap sa kasapi ng anunsiyo, at patalastas
pamilya (pagpapaalam, pag-uutos, paghingi ng
paumanhin, pagsali sa usapan ng may edad)>
Nagagamit ang angkop na mga nakagawiang
di-berbal na hudyat sa pagpapahayag:
• ekspresyon ng mukha
Nagagamit ang angkop na wika sa
pagpapahayag na isinasaalang-alang ang
edad, kasarian, paksa, at kultura tuwing may
binyagan at kasalan

Nakabubuo ng teksto batay sa iba’t ibang

layon ng akademiya at transaksiyonal na
teksto (liham pangkaibigan -- pagbati)
FILIPINO 4

PAMANTAYAN PARA IKAAPAT NA BAITANG 4

Pagkatapos ng Ikaapat na Baitang, inaasahang naipamamalas ng mga mag-aaral ang pangunahin at kritikal na mga kasanayang panliterasi,
pakikipagtalastasan nang may wastong gamit ng wika (balarila) sa diskuro na binibiggyang pansin ang kaangupan ng kaalaman, ideya at
damdamin na ayon sa edad, kasarian, kultura, at layunin, kaalinsabay nito na nagagamit ang kaalamang natamo hinggil sa mga elementong
biswal sa pagpapakahulugan at pagsusuri.

FILIPINO 4
Unang Markahan
Pamantayang Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang kahusayan sa pagpapalawak ng bokabolaryo, kamalayan sa gramatika (denotasyon, konotasyon), pag-
unawa sa tekstong naratibo (alamat, pabula, parabula, at anekdota) at tekstong impormatibo (pag-iisa at paglalarawan), paglinang ng mga
kasanayang produktibo gamit ang wika upang makalikha ng tekstong tumatalakay sa mga paksaing lokal o rehiyonal na naaangkop sa edad at
nagsasaalang-alang sa kasarian batay sa layunin, konteksto, at target na madla.

Pamantayan sa Pagganap
Nagagamit ng mag-aaral ang pagkakaroon ng kahusayan sa wastong gramatika, kaangkupan ng salita/retorika, estilo, at estruktura sa
pagsasalaysay ng nakawiwiling pangyayari na naglalarawan ng isang lokal o rehiyonal na karanasan (anekdota).

Kasanayang Pampagkatuto
Tekstong
Aralin Panonood at
Pakikinig at Pagbasa Pagsasalita at Pagsulat Gagamitin
Presentasyon
1 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit ang mga bahagi ng panalita sa Natutukoy ang mga Alamat
pagpapahayag. elementong biswal (linya,
a. Napagsusunod- sunod ang mga pangyayaring esp. Kuwento ng
Gamit ng mga Panlapi hugis, kulay, espasyo,
hindi bababa sa anim Paglikha o
● unlapi pag-aanyo at direksyon
creation stories,
b. Nasusuri ang katangian at kilos ng tauhan ● gitlapi (directionary) at ang
e.g. Paglikha ng
● hulapi kahulugan nito
c. Nakikilala ang realidad at pantasya Daigdig
● kabilaan
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto
 creation stories,
(directionary) at ang
e.g. Paglikha ng
kahulugan nito
Daigdig

e. Nakapagbibigay ng angkop na pamagat ng teksto Nagagamit ang mga bahagi ng panalita sa

f. Naibibigay ang batayang elemento ng tekstong
naratibo <tauhan at suliranin nito, tagpuan,
pangyayari (banghay)>
g. Natutukoy ang nagsasalaysay sa teksto
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (alamat)
2 Nauunawaan ang tekstong naratibo
a. Napagsusunod- sunod ang mga pangyayaring
hindi bababa sa anim
b. Nasusuri ang katangian at kilos ng tauhan
c. Nakikilala ang realidad at pantasya
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto
pagpapahayag.
Pangngalan
● uri ng pangngalan (pantangi)
● uri ng pangngalan (pambalana:
tahas/kongkreto, basal/di-kongkreto, at lansakan)
● kayarian ng pangngalan (payak at maylapi)
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nabibigyang kahulugan Pabula
ng panalita. ang mga tekstong biswal
● pangatnig na nag-uugnay ng magkatimbang, (teksto, memes, logo,
● pangatnig na nag-uugnay ng di-magkatimbang icons, barcode, QR Code,
atbp,) na namasid at
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi napanood batay sa mga
ng panalita (Panghalip Panao) elemento nito.

e. Nakapagbibigay ng angkop na pamagat ng teksto Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at
konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
f. Naibibigay ang batayang elemento ng tekstong pangungusap (tayutay ●onomatopeya o
naratibo <tauhan at suliranin nito, tagpuan, pagsasahimig)
pangyayari (banghay)>
g. Natutukoy ang nagsasalaysay sa teksto Natutukoy ng tayutay (onomatopeya) sa
pagbibigay-kahulugan ng pahayag sa binasa o
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan napakinggang teksto
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (pabula)
3 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nabibigyang kahulugan Parabula
ng panalita ang mga tekstong biswal
a. Napagsusunod- sunod ang mga pangyayaring (Pangatnig na Panlinaw at Panubali) (teksto, memes, logo,
hindi bababa sa anim icons, barcode, QR Code,
Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi atbp,) na namasid at
b. Nasusuri ang katangian at kilos ng tauhan
ng panalita napanood batay sa mga
c. Nakikilala ang realidad at pantasya <Pang-uring Panlarawan ● kayarian ng pang-uri elemento nito.
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto (payak at maylapi)>

e. Nakapagbibigay ng angkop na pamagat ng teksto

 <Pang-uring Panlarawan ● kayarian ng pang-uri elemento nito.
(payak at maylapi)>

f. Naibibigay ang batayang elemento ng tekstong

naratibo <tauhan at suliranin nito, tagpuan,
pangyayari (banghay)>
g. Natutukoy ang nagsasalaysay sa teksto
h. Naibibigay ang mensahe ng teksto
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay (parabula)
4 Nauunawaan ang tekstong naratibo Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi Nabibigyang kahulugan Anekdota
ng panalita ang mga tekstong biswal pref. nasa
a. Napagsusunod- sunod ang mga pangyayaring (Pangatnig na Paninsay at Pamukod) (teksto, memes, logo,
hindi bababa sa anim unang
icons, barcode, QR Code, panauhang
b. Nasusuri ang katangian at kilos ng tauhan Nagagamit sa pagpapahayag ang mga bahagi atbp,) na namasid at pananaw ('ako')
ng panalita (Pang-abay ● pamanahon ● napanood batay sa mga
c. Nakikilala ang realidad at pantasya
panlunan) elemento nito.
d. Naibibigay ang natuklasang kaalaman sa teksto Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
teksto sa pagbuo ng diskurso (nagsasalaysay --
e. Nakapagbibigay ng angkop na pamagat ng teksto anekdota)
f. Naibibigay ang batayang elemento ng tekstong Nakabubuo ng tekstong may mga panandang
naratibo <tauhan at suliranin nito, tagpuan, nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
pangyayari (banghay)> kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
konteksto (tekstong naratibo - - paglalarawan)
g. Natutukoy ang nagsasalaysay sa teksto
Naiuugnay ang kaisipan ng akda sa sariling karanasan
Nasusuri ang layon ng teksto - magsalaysay
(anekdota)
5 Nakabubuo ng pahayag gamit ang hugnayang Nabibigyang kahulugan Balita
Nauunawaan ang tekstong impormatibo (pag-iisa)
pangungusap ang mga tekstong biswal
a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyon ng (teksto, memes, logo,
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at
teksto icons, barcode, QR Code,
konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
atbp,) na namasid at
pangungusap (panandang konteksto
b. Nakikilala ang paksa, pangunahin, at mga (kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng napanood batay sa mga
pansuportang detalye halimbawa) elemento nito.

c. Natutukoy kung saang bahagi ng akda matatagpuan Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan
ang pinakamahalagang impormasyon nito ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag
ayon sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
d. Nakapagbibigay ng sariling reaksiyon tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (salusalo at kaarawan), at e. tono at
damdamin)

e. Natutukoy ang mensahe ng may-akda
Nasusuri ang layon ng teksto - maglahad (pag-iisa-isa) Nagagamit ang pangkalahatang kayarian ng
6 Nauunawaan ang tekstong impormatibo (pag-iisa)
a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyon ng
teksto
b. Nakikilala ang paksa, pangunahin, at mga
pansuportang detalye
c. Nakapagbibigay ng sariling reaksiyon
d. Natutukoy ang mensahe ng may-akda
Nasusuri ang layon ng teksto - maglahad (pag-iisa-isa) ayon sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
7 Nauunawaan ang tekstong impormatibo (paglalarawan) Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at Nabibigyang kahulugan Lakbay-Tala
a. Natutukoy ang mahahalagang impormasyon ng
teksto
b. Nakikilala ang paksa, pangunahin, at mga
pansuportang detalye
c. Natutukoy kung saang bahagi ng akda matatagpuan Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan elemento nito.
ang pinakamahalagang impormasyon nito
d. Nakapagbibigay ng sariling reaksiyon
e. Natutukoy ang mensahe ng may-akda
Nasusuri ang layon ng teksto - maglahad
(paglalarawan)
8 Natutukoy ang mga bahagi ng liham
Naiisa-isa ang kahalagahan ng liham sa kasalukuyang pagpapahayag na isinasaalang-alang ang edad,
panahon
Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan
ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag
ayon sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (salusalo at kaarawan), at e. tono at
damdamin)
teksto sa pagbuo ng diskurso (naglalahad --pag-
iisa-isa)
Nakabubuo ng tekstong may mga panandang
nag-uugnay ng mga ideya ayon sa layon,
kahulugan, tagapakinig/mambabasa, at
konteksto (tekstong impormatibo -- pag-iisa-isa)
Nabibigyang kahulugan Editoryal
Nagagamit ang mga salitang may denotasyon at
ang mga tekstong biswal
konotasyong kahulugan sa pagbuo ng
(teksto, memes, logo,
pangungusap <a. panandang konteksto
icons, barcode, QR Code,
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng
atbp,) na namasid at
halimbawa)>
napanood batay sa mga
elemento nito.
Nagagamit ang angkop na diksiyon (kaangkupan
ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag
tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (salusalo at kaarawan), at e. tono at
damdamin)
konotasyong kahulugan sa pagbuo ng ang mga tekstong biswal (Travelogue)
pangungusap <a. panandang konteksto (teksto, memes, logo,
(kasingkahulugan, kasalungat, pagbibigay ng icons, barcode, QR Code,
halimbawa)> atbp,) na namasid at
napanood batay sa mga
ng salita/retorika at estilo) sa pagpapahayag
ayon sa: a. layon (maglahad), b. kahulugan, c.
tagapakinig/ tagapanood/ mambabasa, d.
konteksto (salusalo at kaarawan), at e. tono at
damdamin)
Nabibigyang kahulugan Liham
Nagagamit ang angkop na wika sa
ang mga tekstong biswal
(teksto, memes, logo,
kasarian, paksa, at kultura sa iba’t ibang
icons, barcode, QR Code,
sitwasyon: <pakikipag-usap sa kasapi ng pamilya
atbp,) na namasid at
(pagpapaalam, pag-uutos, paghingi ng
napanood batay sa mga
paumanhin, pagsali sa usapan ng may edad)>
elemento nito.
8 Nabibigyang kahulugan Liham
Nagagamit ang angkop na wika sa
ang mga tekstong biswal
Naiisa-isa ang kahalagahan ng liham sa kasalukuyang pagpapahayag na isinasaalang-alang ang edad,
(teksto, memes, logo,
panahon kasarian, paksa, at kultura sa iba’t ibang
icons, barcode, QR Code,
sitwasyon: <pakikipag-usap sa kasapi ng pamilya
atbp,) na namasid at
(pagpapaalam, pag-uutos, paghingi ng
napanood batay sa mga
paumanhin, pagsali sa usapan ng may edad)>
elemento nito.
Nagagamit ang angkop na mga nakagawiang di-
berbal na hudyat sa pagpapahayag: • kilos at
galaw ng katawan (kumpas, padyak, tayo, atbp.)

Nagagamit ang angkop na wika sa

pagpapahayag na isinasaalang-alang ang edad,
kasarian, paksa, at kultura tuwing may salusalo
at pagdiriwang ng kaarawan

Nakabubuo ng teksto batay sa iba’t ibang layon

ng akademiya at transaksiyonal na teksto (liham
pangkaibigan -- paanyaya)