Deşarj, elektriksel yüklerin bir nesneden diğerine aktarılmasıdır.

Elektrik yükleri, bir nesne

veya kişinin yüklenmesi sonucu oluşur ve fazladan yükler bir nesne veya kişiden aktarılarak
boşaltılır. Elektrik yükleri, bir yalıtkan malzeme veya iletken malzeme üzerinde deşarj
edilebilir. Elektrik yüklerindeki deşarj, yıldırım çarpmaları, statik elektrik şarjları ve elektrikli
araçların şarj edilmesi gibi çeşitli durumlarda ortaya çıkabilir.
Pelepasan merupakan perpindahan muatan listrik dari suatu benda ke benda lainnya. Muatan
listrik terjadi akibat pengisian suatu benda atau orang, dan muatan tambahan dilepaskan melalui
perpindahan dari suatu benda atau orang. Muatan listrik dapat dilepaskan pada bahan isolasi
atau bahan penghantar. Pelepasan muatan listrik dapat terjadi dalam berbagai situasi, seperti
sambaran petir, muatan listrik statis, dan pengisian daya kendaraan listrik.

Deşarj, bir elektrik yükünün bir noktada birikmesi sonucu oluşur. Deşarj, elektrik enerjisinin
aniden boşalması sonucu oluşur. Bu durum, özellikle insanlar ve elektronik cihazlar için zararlı
olabilir. Elektrik çarpması, yangın veya elektronik cihazların bozulması gibi sorunlara neden
olabilir.
Pelepasan terjadi akibat penumpukan muatan listrik pada suatu titik. Pelepasan listrik terjadi
akibat pelepasan energi listrik secara tiba-tiba. Hal ini dapat sangat berbahaya bagi manusia
dan perangkat elektronik. Hal ini dapat menyebabkan masalah seperti sengatan listrik,
kebakaran, atau kegagalan fungsi perangkat elektronik.

Deşarj, elektrik enerjisinin kullanımını mümkün kılar. Elektrik motorları, jeneratörler ve diğer
elektronik cihazlar, deşarj sayesinde çalışır ve enerji üretir.
Pelepasan merupakan dasar penggunaan energi listrik. Motor listrik, generator, dan perangkat
elektronik lainnya beroperasi dan menghasilkan energi berkat pelepasan muatan listrik.

Deşarj, elektrik enerjisinin bir noktadan diğerine akmasıdır. Bu durum, elektrik enerjisi
kullanımının temelidir. Elektrik motorları, jeneratörler ve diğer elektronik cihazlar, deşarj
sayesinde çalışır ve enerji üretir [1].
Pelepasan dapat terjadi dengan berbagai cara. Ini termasuk berbagai jenis seperti pelepasan
petir, pelepasan muatan listrik statis, pelepasan plasma, dan pelepasan magnet.

IEC-60270 standardı, kısmi deşarjı (Partial Discharge/PD), iletkenlerin yalıtımını kısmen

köprüleyen yerel bir elektrik deşarjı olarak tanımlar. Elektrik mühendisliğinde PD, yüksek
gerilim stresi olduğunda bir elektrik yalıtım sisteminin küçük bir bölümünün belirli bir
bölgedeki dielektrik bozulması olarak tanımlanır. Genel olarak, PD'ler, bir yalıtkandaki gaz
kabarcığı, yalıtkan bir malzemedeki gazla doldurulmuş boşluk veya bir gazdaki elektrot
etrafındaki gibi, yalıtımın yüzeyindeki veya yalıtımdaki yerel elektriksel stres nedeniyle oluşur.
Kısmi deşarjlar, transformatör yalıtım sistemlerindeki deformasyonların çoğunu karakterize
edebilir. Kısmi deşarjlar, yüksek gerilimli bir cihazın hasar görmesine neden olabilir. Hasar
kısa sürede gerçekleşebilir veya yıllarca sürebilir. Bu nedenle, PD yoğunluğundaki
değişikliklerin değerlendirilmesi gerekir ve izleme sistemleri ile gerçekleştirilebilir [2].
Standar IEC-60270 mendefinisikan peluahan sebagian (PD) sebagai pelepasan listrik lokal
yang sebagian menjembatani isolasi konduktor. Secara umum PD terbentuk akibat tegangan
listrik lokal pada permukaan insulasi atau pada insulasi, misalnya di sekitar gelembung gas
pada isolator, rongga berisi gas pada bahan insulasi, atau di sekitar elektroda pada gas.
Pelepasan sebagian dapat menjadi ciri sebagian besar deformasi dalam sistem insulasi
transformator. Pelepasan sebagian dapat menyebabkan kerusakan pada perangkat bertegangan
tinggi. Kerusakan dapat terjadi dengan cepat atau berlangsung bertahun-tahun. Oleh karena itu,
perubahan intensitas PD perlu dievaluasi dan dapat dilakukan dengan sistem pemantauan.

1
Kısmi deşarj tipleri
1. Korona Deşarjı: Sık görülen bu kısmi deşarj şekli, deşarj doğrudan iletkenin keskin
yüzeyinden yayılan havaya yönlendiğinde gerçekleşir. (Bu, ses ve radyo frekansı
emisyonlarının nedenidir.)
2. Ark Deşarjı: Ark deşarjı, bir gazın elektrik arızasından kaynaklanan uzun süreli bir elektrik
boşalmasıdır.
3. Boş (dahili) Deşarj: Bunun nedeni genellikle kabloların, burçların, GIS bağlantı
yalıtımının ve benzeri öğelerin katı yalıtımındaki bir kusurdur.
4. Yüzey Deşarjı: Deşarj, yalıtım yüzeyi boyunca hareket ettiğinde buna "yüzey deşarjı" veya
"yüzey izleme" denir. [3].
Jenis pelepasan sebagian
1. Pelepasan Korona: Bentuk pelepasan sebagian yang umum ini terjadi ketika pelepasan
diarahkan langsung ke udara yang dipancarkan dari permukaan tajam konduktor. (Inilah
penyebab emisi suara dan frekuensi radio.)
2. Pelepasan Busur: Pelepasan busur adalah pelepasan listrik berkepanjangan yang
disebabkan oleh gangguan listrik suatu gas.
3. Pelepasan Kosong (internal): Hal ini biasanya disebabkan oleh kerusakan pada insulasi
padat kabel, bushing, insulasi sambungan GIS, dan barang serupa.
4. Pelepasan Permukaan: Ketika pelepasan bergerak melintasi permukaan insulasi, hal ini
disebut "pelepasan permukaan" atau "pelacakan permukaan".

Yüzeysel Deşarj:
Yüzeysel Deşarj, en tahrip edici kısmi deşarj türlerinden biri olabilir. Yalıtım yüzeyinin
kirlenmesi ve aşınması, yüzey deşarjının en yaygın iki nedenidir. Orta ve yüksek gerilimli
ekipmanlarda, bu tür bir deşarj genellikle yüksek nem veya kötü bakım nedeniyle yalıtım
bozulduğunda gerçekleşir. Nem girişi de yüzey deşarjının yaygın bir nedenidir [3].
Ini bisa menjadi salah satu jenis pelepasan sebagian yang paling merusak. Kontaminasi dan
korosi pada permukaan isolasi adalah dua penyebab paling umum dari pelepasan permukaan.
Pada peralatan tegangan menengah dan tinggi, pelepasan jenis ini biasanya terjadi ketika
insulasi rusak karena kelembapan tinggi atau perawatan yang buruk. Masuknya uap air juga
merupakan penyebab umum keluarnya permukaan.

Katı yalıtkan maddelerde sınır yüzeylerinde görülen deşarj türüdür.Bu tür deşarj olaylarına
verilebilecek en iyi örnek Lichtenberg şekilleridir [4].
Ini adalah jenis pelepasan yang terlihat pada permukaan batas bahan isolasi padat. Contoh
terbaik dari fenomena pelepasan jenis ini adalah bentuk Lichtenberg.

2
 Şekil 1. Lichtenberg Şekilleri

Lichtenberg şekilleri ısınan materyallerin üzerinde ya da içerisinde bazen görülen elektrik

deşarjların dallanmasıdır. Adını onları keşfeden ve inceleyen Alman fizikçi Georg Christoph
Lichtenberg’den almıştır. İlk keşfedildiklerinde karakteristik şekillerin pozitif ile negatif
"sıvıların" doğasını açığa çıkarmakla yardımcı olacakları düşünülüyordu [5].
Pola Lichtenberg adalah percabangan muatan listrik yang kadang-kadang terlihat pada atau di
dalam bahan yang dipanaskan. Namanya diambil dari fisikawan Jerman Georg Christoph
Lichtenberg , yang menemukan dan mempelajarinya . Ketika pertama kali ditemukan,
diperkirakan bahwa bentuk karakteristiknya akan membantu mengungkap sifat "cairan" positif
dan negatif.

Aşağıda Lichtenberg şeklinin nasıl oluştuğunu gösteren bir video bağlantısı bulunmaktadır.
(https://youtu.be/1UQZT4nZhZc) [6]
Berikut merupakan link video yang menunjukkan bagaimana bentuk Lichtenberg terbentuk.

Yüzey deşarjı, sürünen deşarj veya yüzey izleme deşarjı gibi deşarjları izlemek için kullanılan
birkaç terim vardır. Yüzey deşarjı, güç transformatörünün ani arızasına yol açabilecek en
tehlikeli PD tipi olarak kabul edilir (Sokolov ve diğerleri, 1999). Takip (yüzey) deşarjı, güç
trafosu yalıtım sisteminde sorunlu bir alan olan yağ/pres levha bariyer sisteminde meydana
gelir [2].
Ada beberapa istilah yang digunakan untuk memantau debit seperti debit permukaan, debit
merayap atau debit pemantauan permukaan. Pelepasan permukaan dianggap sebagai jenis PD
paling berbahaya yang dapat menyebabkan kegagalan mendadak pada transformator daya
(Sokolov et al., 1999). Pelepasan lanjutan (permukaan) terjadi pada sistem penghalang oli/pelat
tekan, yang merupakan area masalah pada sistem isolasi transformator daya.

3
 Şekil 2. Yüzey Deşarjı

References

[1] İsmail Öztürk. “Deşarj Nedir?”. Bildiri. Accessed: 24 Nisan 2024. [Online.] Available:
https://bildiri.org.tr/desarj-nedir-desarj-ne-demek/
[2] Anonymous. “Kısmi Deşarj Nedir?”. Netes. Accessed: 24 Nisan 2024. [Online.]
Available: https://www.netes.com.tr/blog/kismi-desarj-nedir
[3] Anonymous. “Kısmi deşarjın temel nedenleri ve türleri”. Fluke. Accessed: 24 Nisan
2024. [Online.] Available: https://www.fluke.com/tr-tr/bilgi-edinin/blog/sizinti-
tespiti/kismi-desarj#country-picker-mobile
[4] Anonymous. “Korona Deşarjı ve Yüzeysel Deşarj”. Elektrik Bilgi Paylaşım Platformu.
Accessed: 24 Nisan 2024. [Online.] Available:
https://elektriklokman.blogspot.com/2011/12/korona-desarj-ve-yuzeysel-desarj.html
[5] Twisted Sifter. “Yıldırım Yaraları: Lichtenberg Şekilleri Nedir?”. Evrim Ağacı.
Accessed: 24 Nisan 2024. [Online.] Available: https://evrimagaci.org/yildirim-yaralari-
lichtenberg-sekilleri-nedir-1311
[6] Javier Lores. Trap Lightning in a Block. (February 17, 2008). Accessed: 24 Nisan 2024.
[Online Video.] Available: https://www.youtube.com/watch?v=1UQZT4nZhZc