ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA

Kto na czyj wniosek, na jaką kadencję powołuje RPO, kto i na czyj wniosek go
odwołuje?
Rzecznika Praw Obywatelskich powołuje w formie uchwały Sejm za zgodą Senatu na
wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów. Kadencja Rzecznika trwa 5 lat i liczona jest
od dnia złożenia ślubowania przed Sejmem. Ta sama osoba nie może być Rzecznikiem więcej
niż przez dwie kadencje. Sejm odwołuje Rzecznika przed upływem okresu, na jaki został
powołany - zazwyczaj podejmuje uchwałę, na wniosek Marszałka Sejmu lub grupy co
najmniej 35 posłów, większością co najmniej 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy
ustawowej liczby posłów.
Wymień kilka kompetencji lub sposobów działania RPO:
 RPO może wyjaśnić wnioskodawcy, że nie stwierdził naruszenia wolności i praw
człowieka i obywatela;
 skierować wystąpienie do organu, organizacji lub instytucji, w których działalności
stwierdził naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela;
 żądać wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego
w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu;
 wnieść kasację lub rewizję nadzwyczajną od prawomocnego orzeczenia.
Rzecznik Praw Dziecka - kto na czyj wniosek i na jaką kadencję powołuje RPD, wymień
kilka jego kompetencji lub sposobów działania
Rzecznika powołuje Sejm, za zgodą Senatu, na wniosek Marszałka Sejmu, Marszałka
Senatu, grupy co najmniej 35 posłów lub co najmniej 15 senatorów. Senat podejmuje uchwałę
w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika w ciągu miesiąca od dnia otrzymania
uchwały Sejmu. Niepodjęcie uchwały przez Senat w ciągu miesiąca oznacza wyrażenie
zgody. Jeżeli Senat nie wyrazi zgody na powołanie Rzecznika, Sejm powołuje na to
stanowisko inną osobę. Kadencja Rzecznika trwa 5 lat.
Rzecznik może: zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu; występować do
Sądu Najwyższego z wnioskami w sprawie rozstrzygnięcia rozbieżności wykładni prawa w
zakresie przepisów prawnych dotyczących praw dziecka; wnieść kasację albo skargę
kasacyjną od prawomocnego orzeczenia; może wziąć udział w toczącym się już postępowaniu
w sprawach nieletnich - na prawach przysługujących prokuratorowi; wystąpić z wnioskiem o
ukaranie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Jaki organ w Polsce jest naczelnym organem kontroli państwowej?
NIK
Według jakich kryteriów Najwyższa Izba Kontroli może sprawować kontrolę?
 Legalność,
 rzetelność,
 gospodarność,
  celowość
Pod jakim kątem NIK nie może przeprowadzać kontroli gminy?
Celowości