Republic of the Philippines

Department of Education
Region X – Northern Mindanao
Schools Division of Misamis Oriental
BANGHAY ARALIN SA EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO 7
First Quarter

ROVAN TOM NERI

Guro

I. LAYUNIN

A. Pamantayang Pangnilalaman
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga inaasahang kakayahan at kilos sa
panahon ng pagdadalaga/pagbibinata, sa kanyang mga talento, kakayahan, at kahinaan, hilig,
at mga tungkulin bilang nagdadalaga/nagbibinata.

B. Pamantayang Pagganap
Naisasagawa ang mga angkop na hakbang tungo sa paglinang ng apat na inaasahang
kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata.

C. Kasanayang Pampagkatuto
1. Natutukoy ang mga pagbabago sa kanyang sarili mula sa gulang na 8 o 9 hanggang sa
kasalukuyan sa aspetong: (a) Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-ugnayan (more
mature relations) sa mga kasing edad (Pakikipagkaibigan), (b) Pagtanggap ng papel o
gampanin sa lipunan, (c) Pagtanggap sa mga pagbabago sa katawan at paglalapat ng tamang
pamamahala sa mga ito, (d) Pagnanais at pagtatamo ng mapanagutang asal sa
pakikipagkapwa/ sa lipunan, (e) Pagkakaroon ng kakayahang makagawa ng maingat na
pagpapasya. EsP7PS-Ia-1.1

Mga Layunin sa Pagkatuto:

Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Natutukoy kung ang mga palatandaan ng pag-unlad bilang isang nagdadalaga/nagbibinata
ay positibo o negatibo.
2. Natatanggap ang mga pagbabagong nagaganap sa sarili sa panahon ng
pagdadalaga/pagbibinata;
3. Nakabubuo ng talaan ng mga positibong self-talk o affirmation tungo sa paglinang ng
tiwala sa sarili.

II. NILALAMAN
A. Paksa: Modyul 1: Mga Angkop at Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng
Pagdadalaga/Pagbibinata (Developmental Tasks)
B. Mga Kagamitan sa Pagtuturo
Sanggunian: EsP 7 Modyul para sa Mag-aaral
Module 1 Q1_W1-2, mga pahina 1 – 27,
ESP 7 Gabay ng Guro
MELC EsP G7 Q1,
(https://www.scribd.com/doc/148890093/EsP-Gr-7-Teacher-s-Guide-
Q1-2)
Karagdagang kagamitan mula sa LRDMS:
(http://lrmds.deped.gov.ph/detail/23/533)
C. Iba pang Kagamitan sa Pagtuturo
DLP, Laptop, Pictures/Illustrations, Metacards, Post-it notes, video (youtube)
D. Pagpapahalaga
Mahalagang tandaan na…
 III. PAMAMARAAN
Gawain ng Guro Gawain ng mga Mag-aaral
A. Panimulang Gawain
a. Panalangin
b. Pagbati
Magandang umaga mga bata! Magandang umaga, Ginoo! Mabuti po
Kamusta kayo?
c. Pag-aayos ng silid-aralan
d. Pagtatala ng liban Ang mga mag-aaral ay magsasabi ng “present”
kapag natawag ang kanilang pangalan.
B. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o
pagsisimula ng bagong aralin
Paunang Pagtataya Paunang Pagtataya
Basahin at unawain nang mabuti ang tanong at
piliin ang titik ng pinakaangkop na sagot. 1. B
2. C
1. Ano ang yugto sa buhay ng tao kung saan 3. A
inaasahan na mahuhubog niya sa kaniyang sarili 4. C
ang lima sa walong inaasahang kakayahan at 5. D
kilos?
A. Pagkabata
B. Pagdadalaga o Pagbibinata
C. Maagang yugto ng pagtanda
D. Huling bahagi ng pagkabata
2. Bakit mahalaga na matukoy ng isang
nagdadalaga/nagbibinata ang kaniyang papel o
gampanin sa lipunan?
A. Dahil umaasa ang lipunan sa kaniya
B. Dahil ito ang ginagawa ng mga nakatatanda
C. Dahil may pananagutan siya sa lipunang
kaniyang kinabibilangan
D. Dahil kailangan niya ang lipunan sa
pagtamo ng kaniyang pangarap
3. Alin sa sumusunod na kilos ang tumutukoy na
nasa proseso ng pagtatamo ng bago at ganap na
pakikipag-ugnayan sa mga kasing-edad ang
isang nagdadalaga/nagbibinata?
A. Karamay ang mga kaibigan sa mga suliranin
B. Naghahanap ng kalaro kaya
nakikipagkaibigan
C. Ang laging kalaro ay ang kapareho ang
kasarian lamang
D. Mas nakikipag-ugnayan sa kapuwa na
katulad ang kasarian
4. Ngayong nasa Baitang 7 na si Ryan, may
natutuklasan siyang pagbabago sa kaniyang
katawan. Ang sumusunod ay nararapat niyang
gawin maliban sa:
A. Gumawa ng mga gawaing bahay, tumulong
sa pamayanan o sumali sa sports sa paaralan.
B. Sumangguni sa mga magulang, guro, o taong
may higit na kaalaman sa yugto ng pagbibinata.
C. Siguraduhing mag-isa lamang siyang
humanap ng mga sagot sa problema dahil
nakahihiya ito.
D. Kumain ng masustansiyang pagkain, pag-
ehersisyo, pagtulog ng 8 oras, at pag-inom ng
10 basong tubig araw-araw
5. “Nakaaapekto nang malaki sa paghubog ng
 ating sarili ang mga ugnayang mayroon tayo
bilang tao.” Ano ang pinakamahalagang
paalaala nito sa yugto ng
pagdadalaga/pagbibinata?
A. Mahubog ang sarili kung marami ang
kaibigan.
B. Gawin ang lahat na sinasabi ng iba upang
mahubog ang sarili.
C. Ipagkatiwala sa mga nakauugnay na
nakatatanda ang paghubog ng sarili.
D. Mag-ingat sa pagpili ng mga kaibigan at sa
mga impluwensiya nila sa paghubog ng sarili.

C. Paghahabi sa layunin ng aralin

PICTURE ANALYSIS
I. Buuin ang graphic organizer at isulat sa
metacards ang iyong mga sagot sa tanong na I. Batay sa sagot ng mga mag-aaral.
nasa ibaba. Mga maaaring sagot:
1. Ano-ano sa palagay mo ang mga pagbabagong
nagaganap o napapansin mo sa iyong sarili? Lalaki Babae
 Paglaki ng boses  Pagliit ng boses
 Paglaki ng  Pagreregla
kalamnan  Bahagyang
 Paglawak ng balikat paglaki ng
at dibdib dibdib
II. Tunghayan ang mga sumusunod na larawan.
Itala ang mga positibong pagbabagong napapansin
mo sa iyong sarili ayon sa bawat kategorya sa
bawat bilang. Gamitin mong pantulong ang mga
larawan at gawin mong gabay ang mga halimbawa
nito.

A. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-

ugnayan (more mature relations) sa mga kasing
edad (Pakikipagkapwa)
Halimbawa: Ibinabahagi
ang ilan kong problema
sa aking malapit na mga
kaibigan at hinihingi ang
kanilang opinyon. II. Batay sa sagot ng mga mag-aaral.
1.__________________ A. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-
__________________ ugnayan (more mature relations) sa mga
kasing edad (Pakikipagkapwa)
B. Pagtanggap ng papel o gampanin sa lipunan
B. Pagtanggap ng papel o gampanin sa lipunan
Halimbawa: Pag-aaral
nga mga aralin sa lahat C. Pagtanggap sa mga pagbabago sa katawan
ng asignatura sa bahay at paglalapat ng tamang pamamahala nito
ngayong may pandemya.
D. Pagnanais at pagtatamo ng mapanagutang
2.__________________ asal sa pakikipagkapwa/ sa lipunan
__________________
E. Pagkakaroon ng kakayahang makagawa ng
maingat na pagpapasya

C. Pagtanggap sa mga
pagbabago sa katawan
Halimbawa: Pinapawisan
ang aking kili-kili, kaya
nilalagyan ko ng tawas.
3.__________________
at paglalapat ng tamang pamamahala nito

D. Pagnanais at
pagtatamo ng
Halimbawa: Hindi
pagdaan sa gitna ng
dalawang taong nag-
uusap.
4.__________________
__________________

mapanagutang asal sa pakikipagkapwa/ sa

lipunan
E. Pagkakaroon ng
kakayahang
makagawa ng
maingat na
pagpapasya

D. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong

aralin

Marahil ay naging malinaw sa iyo na sa panahon ng

pagdadalaga o pagbibinata, maraming mga Batay sa sagot ng mga mag-aaral.
pagbabagong nagaganap sa iyong sarili.
Magbigay ng isang halimbawa. Maaaring sagot: Pagtangkad.
(Magtatawag ng isang mag-aaral ang guro.)

Sa paanong paraan mo pinamamahalaan ang Pagtulog ng walo hanggang sampung oras sa

pagbabagong ito sa iyong sarili? loob ng isang araw.

Tama ang iyong sagot.

Bilang isang nagdadalaga/nagbibinata sa Ikapitong

Baitang ng Junior High School, kailangan mong
makilala at mapamahalaan ang mga pagbabago sa
iyong sarili.

Ang limang kategorya sa bawat larawan ay ang

unang lima sa walong mga angkop at inaasahang
kakayahan at kilos.

Naniniwala ka ba na ang lahat ng ito ay mahalaga Oo, naniniwala po.

para sa iyong patuloy na pag-unlad bilang tao?
Kung gayon, handa ka na bang matuto sa ating Handa na po.
aralin ngayong umaga?
E. Pagtalakay ng bagong konsepto at
paglalahad ng bagong kasanayan #1

Gamit ang tseklist, susuriin ng mag-aaral ang

MGA ANGKOP AT INAASAHANG
KAKAYAHAN AT KILOS SA PANAHON
NG PAGDADALAGA/PAGBIBINATA

Ang sumusunod ay mga palatandaan ng pag-unlad

bilang isang nagdadalaga/nagbibinata. Ang mga ito
ay tinatawag na inaasahang kakayahan at kilos.
Maaaring ang iba nito ay naglalarawan sa iyong
positibong pagbabago at maaaring ang iba naman
ay hindi mo dapat gawin.

Mga Palatandaan ng Pag-unlad sa Panahon ng

Pagdadalaga/Pagbibinata sa Iba’t ibang aspeto:
8 Angkop at Inaasahang Kakayahan at Kilos ng
Isang Nagdadalaga/Nagbibinata (adolescent)

F. Pagtalakay ng bagong konsepto at 1. Una, nagsisilbing gabay ang mga ito kung
paglalahad ng bagong kasanayan #2 ano ang inaasahan ng lipunan sa bawat yugto
ng buhay.
1. Ano ang mga mahahalagang layunin ng Pangalawa, nagsisilbing pangganyak o
inaasahang kakayahan at kilos (developmental motibasyon ang mga ito sa binatilyo o
tasks) sa bawat yugto ng pagtanda ng tao? dalagita upang gawin niya ang mga
inaasahan sa kaniya ng lipunan.
2. Bakit mahalaga ang pagtatamo ng bago at ganap Pangatlo, malilinang ang kakayahang iakma
na pakikipag-ugnayan sa mga kasing-edad? ang kaniyang sarili sa mga bagong
sitwasyon; kaya’t maiiwasan ang stress o
nakahihiyang reaksiyon dahil
makapaghahanda siyang harapin ang mga ito.
2. Upang mayroon siyang taong makakasama
nang mas madalas sa araw-araw,
makakasundo sa maraming bagay at ibang
gawain at tutulong sa kaniya upang
matanggap at mapabilang siya sa isang
pangkat na labas sa kaniyang pamilya.

G. Paglinang sa Kabisaan (Tungo sa Formative

Assessment)

Bibigyan lamang sila ng 5 minuto sa pagsagot.

H. Paglalapat ng aralin sa pang-araw-araw na
buhay

Sagutin ang tsart sa ibaba gamit ang journal Batay sa sagot ng mga mag-aaral.
notebook.

Rubric:
5- Malinaw, maayos at tiyak ang mensahe ng
pagninilay.
4- Malinaw at maayos ang mensahe ng pagninilay.
3- Maayos ang mensahe ng pagninilay.
2- Hindi gaanong maayos ang mensahe ng
pagninilay.
1- Hindi maayos ang mensahe ng pagninilay
I. Paglalahat ng Aralin

Ipapanuod ang maikling video na may pamagat na:

ALL CAPITAL

(http:

Bilang isang nagdadalaga o nagbibinata maraming

mga pagbabagong nagaganap sa iyo. Ang lahat ng
ito ay mahalaga para sa iyong patuloy na pag-unlad
bilang tao. Sa huli, ang lahat ng mga pagbabagong
ito ay makatutulong upang magampanan mo nang
maayos o epektibo ang iyong mga tungkulin sa
lipunan.

J. Pagtataya ng Aralin J. Pagtataya ng Aralin

Basahin at unawain nang mabuti ang tanong at 1. A
piliin ang titik ng pinakaangkop na sagot. 2. D
1. Ang mga sumusunod ay ilan sa mga inaasahang 3. A
kakayahan at kilos na dapat malinang sa 4. B
panahon ng pagdadalaga/pagbibinata maliban sa 5. D
______.
A. Pagsisikap na makakilos ng angkop sa
kanyang edad.
B. Pagtanggap ng papel sa lipunan na angkop
sa babae o lalaki.
C. Pagtamo at pagtanggap ng maayos na ugali
sa pakikipagkapwa
D. Pagtamo ng bago at ganap na pakikipag-
ugnayan sa mga kasing edad
2. Basahin ang mga katangian ng mga tinedyer sa
ibaba. Ano ang mahuhubog kung ipagpapatuloy
ng bawat isa ang kanyang gawi?
 Palaging sinasabi ni Rosemarie sa kanyang
sarili na hindi siya perpekto, alam niyang sa
bawat pagkakamali ay mayroong siyang
matututuhan.
 Hinahasa ni Stephanie ang kanyang
kakayahang suriin at tayahin ang kaniyang
sariling mga pagtatanghal bilang isang
mang-aawit.

 Hindi hinahayaan ni Anthony na talunin ng

takot at pag-aalinlangan ang kanyang
kakayahan.
 Hindi natatakot si Renato na harapin ang
anomang hamon upang ipakita niya ang
kanyang talento.
A. Tapang
B. Talento at kakayahan
C. Tiwala sa sarili
D. Positibong pagtingin sa sarili
3. Si Bernard ay mababa ang tiwala sa sarili sa
 kabila ng kanyang talento. Hindi niya ito
ipinakikita sa paaralan dahil sa takot na hindi ito
maging kalugod-lugod sa iba pang mga mag-
aaral. Ano ang makatuwirang gawin ni Bernard?
A. Kausapin niya ang kanyang sarili at sabihin
na hindi matatalo ng hindi pagtanggap ng
iba sa kanyang talento ang kanyang
pagnanais na umangat dahil sa kanyang
kakayahan.
B. Humingi siya ng papuri mula sa kanyang
mga kaibigan at kapamilya na makatutulong
upang maiangat ang kanyang tiwala sa
sarili.
C. Harapin niya ang mga hamon nang may
tapang at hayaang mangibabaw ang kanyang
kalakasan.
D. Huwag niyang iisipin na mas magaling ang
iba sa kanya, bagkus isipin niya na siya ay
nakaaangat sa lahat.
4. Ano ang yugto sa buhay ng tao kung saan
inaasahan na mahuhubog niya sa kaniyang sarili
ang lima sa walong inaasahang kakayahan at
kilos?
A. Pagkabata
B. Pagdadalaga o Pagbibinata
C. Maagang yugto ng pagtanda
D. Huling bahagi ng pagkabata
5. Si Daisy ay nasa yugto ng maagang
pagdadalaga. Sinabi niya sa iyo na may
nanliligaw sa kaniya at gusto niyang sagutin ito
kahit ipinagbabawal pa muna ng mga magulang
niya ang pagkaroon niya ng kasintahan
(boyfriend). Ano ang ipapayo mo sa kaniya?
A. Hindi pa nararapat sa tinedyer na tulad niya
ang magkaroon ng seryosong relasyon.
B. Makatutulong sa kaniya ang pagkakaroon
ng
kasintahan agad upang matutong humawak
ng relasyon.
C. Tama lang na sagutin na niya dahil dapat
alam
na niya ang pagbuo ng seryosong relasyon
nang maaga.
D. Hindi sagutin, dahil hindi pa handa ang
kaniyang isip at damdamin sa paghawak ng
seryosong relasyon.

K. Karagdagang gawain para sa takdang-aralin

Tukuyin ang isang aspekto kung saan itinuturing

mong mababa ang tingin mo sa iyong sarili
(Halimbawa: hindi sapat ang iyong lakas ng loob na
lumapit sa mga kamag-aral upang
makipagkaibigan). Mag-isip ka ng positibong
pakikipag-usap sa sarili (self-talk) o mga bagay na
sasabihin mo sa iyong sarili upang malampasan o
unti-unting mawala ang mga nararamdaman mong
mababang pagtingin sa iyong sarili. Pagkatapos,
isulat ang mga positibong pakikipag-usap sa sarili,
sa mga makulay na papel o post-it notes at ipaskil
ang mga ito sa salamin o dingding na madali mong
makita. Maaari ring gawin itong screen saver ng
iyong computer, ipad o tablet. Gawin mong gabay
ang halimbawa sa ibaba.

Mga Positibong Pakikipag-usap

sa Sarili (Self-Talk):
 “Kaya ko ‘yan! Kaya kong harapin
ang hamon ng hindi pagtanggap ng
iba (rejection).”
 “Hindi ko nalang sila iintindihin.”
 “Kailangang pahalagahan ko ang
aking sarili.”

Kraytirya:
Nilalaman ----------------------------------- 50%
Angkop sa Paksa --------------------------- 25%
Orihinalidad -------------------------------- 15%
Kalinisan ------------------------------------ 10%
Kabuuan: ------------------------------------ 100%

IV. Mga Tala/Puna

V. Pagninilay

Inihanda ni:

ROVAN T. NERI
Teacher Applicant