Professional Documents
Culture Documents
ktp2019 bk830
ktp2019 bk830
@ @Òa‹’g
@ @Šbi@ŠìàÈß@ýß@åi æbä¾a@‡jÇ@O@ŠìnׇÛa@ˆbnþa
א א א א א א
אאאא
EF
אאאא ١٤٢٧ J١٤٢٦
- ب-
ﻗﺎل ﺘﻌﺎﻟﻰ :
ﺭﺏ ﺍﺷﺮﺡ ﱄ ﺻﺪﺭﻱ * ﻭﻳﺴﺮ ﱄ ﺃﻣﺮﻱ * ﻭﺃﺣﻠﻞ ﻋﻘﺪﺓ ﻣﻦ ﻟﺴﺎﻧﻲ * ﻳﻔﻘﻬﻮﺍ ﻗﻮﱄ
)ﺴﻭﺭﺓ ﻁﻪ ،ﺁﻴﺔ(٢٧-٢٥:
-ج-
א
אאאאאאאWאאא
Kא
Wאאא
אאאאאאא
E אאFאאא
Kאאאאאא
אWאאאאאאאאWאא
،אE٦ J٣FאאE٨F
K אE٣٥Fאא
WאאאאאWאאא
אאאאאאאאא
E٢٠٠٣Fאא (DSM-4TR)אאאאא
،E١٩٩٨Fאאאאאא J
E٢٠٠٢Fאאאאא (CARS)אא
Kאאאאאא
Wאא
Man –EFא
אאאאאאא
KWhitney
JWאא
EאאFאא א J١
אאFאאאא،אאא،אאא
אE אF אאאאא،Eא
Kאאאאא
E אאFאאאא J٢
אאFאאאא،אאא،אאא
אE אF אאאאא،Eא
Kאאאאאאא
E אאFאאא J٣
א،אא،אאא،אא،אאFא
،אאא،אאאאאא،אא،א
אאE אא،אא،א
Kאאאאאא
Wא
Kאאאא،אאאאאא J١
Kאאאאאא J٢
Kאאאאאאא J٣
אאאאאאאא J٤
Kא
- أ-
Abstract
Title : Behavioral Program to Function Selective Attention and its effect
in Developing Verbal and Nonverbal Communication Responses on
Autistic Children Sample
Objectives : This study aims to clarify the concept of selective attention and its
importance in modifying and developmenting wanted responses (verbal and non verbal)
in his behavior, and the possibility of adding this program to the daily applied
program of autistic child in the autism center
Researcher has applied the Quazi Experimental Comparative On a sample of (8) male
children, their age (3-6) years old divided into two homogeneous groups. To compare
between It takes (35) hours as an hour daily during (35) continuous days.
Tools:
Diagnostic Criteria for 299.00 Autistic Disorder (DSM- IV) arabicized by Azzah Al
Ghamdi (2003),
"Social Adaptation Measurement" arabicized and adapted on Jordan environment
Arrosan (1998),
Cshoplere Childhood Autistic arabicized and ad (2002),
- The observation application and the applied program made by the Researcher
- Statistical Method : approach using a non-parametric statistical test "Man- Whitney"
Results :
1- There are no statistical significant differences between experimental group
B and control group on the verbal and nonverbal communication dimension, the
using things dimension, people relationship dimension in (CARS) measurement
In the Pre-Test
2- There are statistical significant differences between experimental group and
control group on the verbal and nonverbal communication dimension, the using
things dimension, people
relationship dimension in (CARS) measurement In the Post- Test, with the result
being in favor of:theexperimental:group.
3- There are statistical significant differences between experimental group and
control group on these dimensions
( imitation, emotional response, body using, adapting with change, visual
response, audile response, touch and smell and taste using and response, activity
level, level and stability of mental response, general impressions) at (CARS
measurement
after applying the behavior program with the result being in favor of the
experimental group.
Recommendations:
1-certificated optical communication stratages , arrangement basis environment
of. single group programs .
2-subordination single children of training program for increase level
fundamentals skills for co-operation education.
3-used picture winner background no dispersed when began training on
understood pictures.
4-found support room interior center care group single for support and
development sides’ weakness communication expression and not expression .
- ب-
@@
א
א
אא
א
אא
א
- ج-
@ @‹í‡Ômë@‹Ø’
،אאאא
אאא
WKKKא
Kאא
Lאאאאא
אאאאא
،،אאא
אאא،אא،א
،אא،، Kא
،אאאא
K
،א
،אא،א
Kאא
Lאא،אא
،אא
Kאא،אאאאאא
L אאא
אאאא
Kאא
- د-
،א אא
K אאאאא،א
،אאאאא
אא،אא،אא
אאאא،
Kאא
אאאאאאא
Kאאאא،אאאאא
،אאאאאא
،אא،אא
א ،אא،
אאא،א
Kאאא،אא
- ﻩ-
א–א–אאא
אאאא
Kאאא
אEF
K אא
Kאאאא
אאאאאא א
א،א،אא،א
אאא،אאאא،
Kא
Kאאא
- و-
ﻗﺎﺋﻤﺔ اﻟﻤﺤﺘﻮﻳﺎت
א
J J J J J J J J J J J J JEFאא
J J J J J J J J J J J JEFאא
J J J J J J J J J J J J J J J J J J א
J J J J J J J J J J J J J J J J J
J J J J J J J J J J J J J J J Jא
J J J J J J J J J J J J J J J J J J א
J J J J J J J J J J J J J J Jאא
ﻣــﺪﺧــﻞ ﺇﱃ ﺍﻟـﺪﺭﺍﺳــﺔ:ﺍﻟﻔﺼــــﻞ ﺍﻷﻭﻝ
١ J J J J J J J J J J J J J J J J J
٣ J J J J J J J J J J J Jאא
٤ J J J J J J J J J J J J Jאא
٦ J J J J J J J J J J J J J Jאאא
٦ J J J J J J J J J J J J Jאא
٧ J J J J J J J J J J J J J Jאא
٨ J J J J J J J J J J J Jאא
ﺍﻹﻃــﺎﺭ ﺍﻟﻨـﻈـﺮﻱ ﻟﻠـﺪﺭﺍﺳــﺔ:ﺍﻟﻔﺼﻞ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ
١١ J J J J J J JאאW J
١١ J J J J J J J J J J J JאWאא
١١ J J J J J J J Jאא J١
١٣ J J J J J J Jאאא J٢
١٨ J J J Jאאאאאא J٣
٢٢ J J Jאאאא J٤
٣٣ J J J Jאאאא J٥
٥١ J J Jאאאא J٦
٥٣ J J J J J J J J J Jאא–
٥٤ J J J J J J J J J J Jאא–ﺛﺎﻧﻴ ًﺎ
٦١ J J J J J J J J J J J Jאא–ﺛﺎﻟﺜ ًﺎ
- ز-
٦٣ J J J J J J J J J J J J J J JWא J٧
٦٣ J J J J J J J J Jאאא– أو ًﻻ
٦٣ J J J J J J J J J J J J JKא א-ﺃ
٦٤ J J J J J J J J J J J J J JKא א-ﺏ
٦٨ J J J J J J J J J J J JKא א-ﺝ
٧٨ J J J J J J J J J JK א-ﺩ
٨٠ J J J J J J J Jאאﺛﺎﻧﻴ ًﺎ – א
٨٢ J J J J J J J J J J J J J Jאא J٨
٨٥ J J J J J J J J J J اﻻﻧﺘﺒﺎﻩ اﻻﻧﺘﻘﺎﺋﻲ:اﻟﻤﺒﺤﺚ اﻟﺜﺎﻧﻲ
٨٥ J J J J J J J J JKאאWأو ًﻻ
٨٥ J J J J J J J JKאאאWﺛﺎﻧﻴ ًﺎ
٨٧ J J J J J J J J JKאאאWﺛﺎﻟﺜ ًﺎ
٨٨ J J J J J J JאאאWراﺑﻌﺎ
٨٨ J JKאאאא J١
٩٠ J J JKאאאא J٢
٩٢ J J J J JKאאאWﺧﺎﻣﺴ ًﺎ
٩٣ J J J J JKאאאWﺳﺎدﺳًﺎ
٩٧ - - - ﺍﻻﻧﺘﺒﺎﻩ ﺍﻻﻧﺘﻘﺎﺋﻲ ﻭﻋﻼﻗﺘﻪ ﺑﺎﻟﻨﻮﺍﻗﺺ ﺍﳌﻌﺮﻓﻴﺔ ﻭﺍﻟﺴﻠﻮﻛﻴﻪ ﻟﻔﺌﺔ ﺍﻟﺘﻮﺣﺪ:ﺴﺎﺒﻌ ﹰﺎ
١٠١ J J J J J J J J JKאאאא:ﺜﺎﻤﻨ ﹰﺎ
١٠٤ J J J J J J J J J J J J J J ﺍﻟﺘﻭﺍﺼل: ﺍﻟﻤﺒﺤﺙ ﺍﻟﺜﺎﻟﺙ
١٠٤ J J J J J J J J J J J J J J JKאא:ﺃﻭ ﹰﻻ
١٠٥ J J J J J J J J J J JKאא:ﺜﺎﻨﻴ ﹰﺎ
١٠٦ J J J J J J J J JKאאאWﺛﺎﻟﺜ ًﺎ
١١١ J J J J J J J J JKאאאWא
١١٣ J J J J J JKאאאאאW
١١٥ J J J J J J J J JKאאאW
١١٦ J J J J J J J JKאאאא K١
١١٩ J J J J J J JKאאא K٢
- ح-
אאאא אK٣
١٢١
J J J J J J J J J J J J J J J Jא
١٢٢ J J J J J J JKאאאא K٤
١٢٦ J J Jאאאאא אK٥
١٣٠ J J J J J J J J J JאאאW J
١٦٤ J J J J J JאאאאW J
١٦٩ J J J J J J J J J J JאאWא J
إﺟـــﺮاءات وﻣﻨﻬــﺞ اﻟـﺪراﺳــﺔ: اﻟﻔﺼـﻞ اﻟـﺜﺎﻟـﺚ
١٧٢ J J J J J J J J J J J J J Jאא J
١٧٢ J J J J J J J J J J J J Jאא J
١٧٢ J J J J J J J J J J J J J Jאא J
١٧٢ J J J J J J J J J J J J Jאאא J
١٧٣ J Jאאאאא J١
١٧٤ J J J J J J J J Jאא J٢
١٧٧ J J J Jאא J٣
١٨٠ J J J J J J J J J J J Jאא J٤
١٨٠ J J J J J J J J J J J J Jאא J٥
١٨٨ J J J J J J J J J J Jאאאא J
١٩٠ J J J J J J J J J J J Jאא J
ﻋﺮض وﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﺘﺎﺋﺞ اﻟﺪراﺳﺔ:اﻟﻔﺼــﻞ اﻟـﺮاﺑـــﻊ
١٩٢ J J J J J J J J J J J JKאא
١٩٤ J J J J J J J J J J J Jאא
٢٠٨ J J J J J J J J J J J J J Jא
٢٠٩ J J J J J J J J J J J J Jאא
٢١١ J J J J J J J J J J J J Jאאא
اﻟﻤﺮاﺟـــــــﻊ
٢١٢ J J J J J J J J J J J JאאאW
- ي-
J J J J J J J J J J J J J Jא
אאאאא J
E١F
J J J J J J J J J J J J J J Jא
E٢F J J J J J Jאאאאא J
E٣F J J Jאאא J
E٤F J J J J J J J J J J Jא J
E٥F אאאא J
E٦F J J J J J J J J J J J Jא J
E٧F J Jאאאאא J
E٨F J J J J J J J Jאא J
E٩F J J J J J J J J J J Jאא J
E١٠F J J J J J J Jאא،אא J
E١١F J J J J J J Jאא J
- ك-
ﻓﻬﺭﺱ ﺍﻟﺠﺩﺍﻭل
ﺭﻗﻡ ﺍﻟﺼﻔﺤﺔ ﻋﻨﻭﺍﻥ ﺍﻟﺠﺩﻭل ﺭﻗﻡ
ﺍﻟﺠﺩﻭل
١٩٢ u،א אא E١F
אאאאאאא
J J J J J J J J J J J J J J J J J Jא
١٩٣ u،אאא E٢F
אאאאאאא
J J J J J J J J J J J J J J Jא
١٩٤ u،אאא E٣F
אאאאאאא
J J J J J J J J J J J J J J J Jא
١٩٥ u،אאא E٤F
אאאאא
J J J J J J J J J J J J J J J Jא
١٩٦ u،אאא E٥F
אאאאאאא
J J J J J J J J J J J J J Jא
١٩٨ u،אאא E٦F
אאאאאאא
J J J J J J J J J J J J J J Jא
٢٠٠ u،אאא E٧F
אאאאאאא
J J J J J J J J J J J J J J J Jא
٢٠٣ u،אאא E٨F
אאאאא
J J J J J J J J J J J J J J J Jא
٢٠٥ u،אאא E٩F
E١٥،١٤،١٣،١٠،٩،٨،٧،٤،٦،٢،٣F א
J J J J J Jאאאאא
- ل-
ﺍﻟﻔﺼــﻞ ﺍﻟـﺮﺍﺑـــﻊ
ﻧﺘــﺎﺋﺞ ﺍﻟـﺪﺭﺍﺳــﺔ ﻭﺗـﻮﺻـﻴﺎﺗـﻬﺎ
١٩٢ J J J J J J J J JKאW
٢٠٧ J J J J J J J J J JKאאW
٢٠٩ J J J J J J J J J JKאאאW
٢١٠ J J J J J J J J J J Jאאא
٢٣١ J J J J J J J J J J Jאאא
J J J J J J J J J J J J J Jא
אאאאא J
E١F
J J J J J J J J J J J J J J Jא
E٢F J J J J J Jאאאאא J
E٣F J J Jאאא J
E٤F J J J J J J J J J J Jא J
E٥F אאאא J
E٦F J J J J J J J J J J J Jא J
E٧F J Jאאאאא J
E٨F J J J J J J J Jאא J
E٩F J J J J J J J J J J Jאא J
E١٠F J J J J J J Jאא،אא J
E١١F J J J J J J J Jאא J
- م-
@ @òaŠ‡Ûa@¶g@Ý‚‡ß@Z@Þëþa@Ý—ÐÛa
@ò߇Ôß
òaŠ‡Ûa@òÜØ“ß
òaŠ‡Ûa@püúbm
òaŠ‡Ûa@Òa‡çc
òaŠ‡Ûa@òîàçc
òaŠ‡Ûa@†ë‡y
@ @òaŠ‡Ûa@pbzÜ—ß
- ن-
א
א א
}
אאE٧٠F{
،אאא
אאאאאאאאא
KKאאא،אא
אא،(Autism)אאאא
،אאאאא ،א
אאאא،אאא
،אאאא ،א
، אאאא،אאאא
KE١١٨W٢٠٠٠WF
אאאאאאאא
אא،אא
א אאא،א
אאאאא،אא
Kאאאאאאא
-١ -
אאאא،אאאא
אא،אאאאאא
אאאא،E٢٠٠٣F
KE٢٠٠٤WאF،א
،אאאאאאא
אאאאא،אאאאאא
Kאאא
אאאא،אאא
א،אאאאאאא
אאא،אא
א،אאא
Kאא
אאא،אאא
Wא،אאא
Kאאאא
-٢ -
،א،אא،אאא
אאאאאאאא
אאאא،E١٩٩١Fאאאא
Kאא
אאאאא
אאאאאאא
Kאאאא،אא
: ﻣﺸﻜﻠﺔ اﻟﺪراﺳﺔ
אאאאא
،(Chorman:2003)אאאא
אאKאאא
Kאאאאא
אאאאאאא
Kאאא
-٣ -
אאאאא
א،אא א
Kאאאאא،אא
:ﺗﺴﺎؤﻻت اﻟﺪراﺳﺔ
אאאאאא
؟אאא
Wאאאא
אFאאא J١
אאאאאאEא
؟אאא
אFאאא J٢
אאאאאEא
؟אאאא
אאא J٣
אאFאאאאEאאF
אאאאאEא
؟א
-٤ -
אאא J٤
אאאEאאF
؟אאאא
אאא J٥
אאאאאEאאF
؟אאאאאא
אFאאא J٦
אאאאאEא
؟אאאאאא
אFאאא J٧
E אאאFאא
אאEא
אאאאאא
؟אא
אאא J٨
؟אאאאאא
אאא J٩
אא،אא،אאFאEאאF
א،אא،אא،אא،א
،א،אאא،אאאאא
אאE אא،אא
؟אא
-٥ -
:أهﺪاف اﻟﺪراﺳﺔ
: – أهﺪاف ﻧﻈﺮﻳﺔ١
א،אאאאאא
Kאאאאא
: – أهﺪاف ﻋﻤﻠﻴﺔ٢
אאאאא
Wאאאאא
אאאא–١
Kאא
אאאאאא
א J٢
Kאא
@ @Z@òaŠ‡Ûa@òîàçc
אאאאאאא
אא،
אאאאאאאאא
K،אאאאא
אאא،אאא
KKאא
Wאא
-٦ -
אאאאאאא E١
Kאא
،אאאא E٢
K
אאאאאאאאא E٣
Kא
אאאאאאא E٤
Kאאא
: ﺣﺪود اﻟﺪراﺳﺔ
אאא،אאאאאא
KאE٦ J٣FאE٨Fא
،אאאאאא
אאאCARSאא،אא
Kא
١٤٢٥L١٠L٨אאאא
KאאאאK١٤٢٥L١١L٢٤
-٧ -
:ﻣﺼﻄﻠﺤﺎت اﻟﺪراﺳﺔ
אאאא،אאE٢٠٠١F
א
KE٣١٩WF،אאאאא،א
אא،אאאאא
Kא،אאא،אא
אאאא، אאא
Kאאאאא
( Autism ) – اﻟﺘﻮﺣﺪ٢
(DSM-4TR)אאא אאאאא
،אאא،אאאאא
،אא ،א
K(2000:p.p. 70 – 71 )،אאאאאאא
אא،אא אאא
Kאאאאאאא
א،אא
אאאE٢٠٠٢F
WF، אאאא،אא
KE١٩
-٨ -
א ،אאאא
Kאא
אאאאא، אאאא
Kאאאאא
א،אאאאאאE٢٠٠٢F
،אא،א،אא ،א
KE٢٠WFKא
אאא،אאאא
Kאאאאא،אא،א
אאאא، אאאא
Kאאאאאא
א ،אאא
אאאאאאאא،א
Kאאאאא
אאא אאא
Kאאאאאא
-٩ -
@ @òaŠ‡ÜÛ@ð‹ÄäÛa@Šb ⁄a@Z@ïãbrÛa@Ý—ÐÛa
N@òaŠ‡Ûa@sybjß@‹Ç@Z@ü
ëc
@ @N‡yìnÛa@Z@Þëþa@szj¾a
@ @NïöbÔnãüa@êbjnãüa@Z@ïãbrÛa@szj¾a
@ @NÝ–aìnÛa@ZsÛbrÛa@szj¾a
@ @N@òÔibÛa@pbaŠ‡Ûa@Z@bîãbq
@ @NòÔibÛa@pbaŠ‡Ûa@óÜÇ@kîÔÈnÛa@Z@brÛbq
@ @NòaŠ‡Ûa@ë‹Ï@Z@bÈiaŠ
-١٠ -
אאאאאאאאאאא
Kאאאאאאא،א
،אאאאאאאאאא
אאאאא…אאא
Kאאאא
@ @Z@òaŠ‡Ûa@sybjß@‹Ç@Züëc
@ @HAutism)@‡yìnÛa@ZÞëþa@szj¾a
@ @Z@|Üİ—¾a@ò»‹më@pbφa‹ß@MQ
،אא،אאKKאאאאא
KKאE٩٢W١٩٨٨FWאKאאא،אאאא
Kאא،א،אאא
KאאאאאE٧٥W١٩٧٣FW
אאE٢٠W٢٠٠١F
Kאאאא
AutאאAutismE٤٣W٢٠٠٢Fאא
אאא،אאism،א
Kאאאאא
E١٩٤٣FLeokannerאא
Kאאאאא
אאאאE١١W١٩٩٧Fא
،אאאאאאא
-١١ -
אאא،א
Kאא،א
JAtypical ChildEאFאא
-Satirical Development
אאאאאE١٢W٢٠٠١Fא
KK
JChildhood Psychosisא
JChildhood Schizophreniaא
אאאאאאא
אאאאאאאאא
،אאE١٩٨٠،١٩٧٨F(DSM-3:R&DSM-3)אא
Developmental DisorderEאאFאאא
Kאאאא،אא
W
Childhood Autismא •
Infantile Autismאאא• א
Autistic Childאאא• א
-١٢ -
KאאאEarly infantile autismא
א،אאא E٢٠٠٠F
אאאאאאאא
אאאאאא،אא
KKא
E١٩٩٤FEDSM-4Fאאאאאא
אאאE٣٠١W٢٠٠١Fא
Kאאאאאאאא
Kאאאאא،
@ @Z@‡yìnÛa@la‹İša@âìèÐß@Šìİm@MR
،אE٥FאE١٩٣٨F
אאאאאFאאE١٩٤٣F
אאאאE٢٥٩W١٩٩٨F
אאKKאאאאא
אאאאא
א،אאE١٥٦W١٩٩٨Fא،א
אאאאא
Kאא
-١٣ -
אEFאא
אא
אאאא،א
Kא
،אאE٢٦٠W١٩٩٨F
א،א
אאE١٩٤٩F
K אא
،אאאE١٩٧٨Fא
WאE٣٠Fאאאא
Kאאא J١
Kאאאאא J٢
Kאאאאאא J٣
KE١٨W٢٠٠٠WFKאאאאאאא J٤
KE٥W٢٠٠٢FאאE٣١٢W٢٠٠١F
،אאE١٩٨٥F
KE٦٩W١٩٩٦،F
אא،אאאE١٩٩٠F
אאאא،אא،א
KE٤٤٠W١٩٩٧WF،אאא،א
-١٤ -
אאאאאאE٧٣١W١٩٩٧F
אאאאא،א
Kאאאאא،
אE٢٠٠٣Fאא
אאאאאא
אאKאאאאאא
،אאאאאאאא
Kאא
،،א،אאאאאא
אא،אאאאא
Kא
KKא( IDEA)אאאא
E٣F،אא،אאאא א
אא،אאא،אא
،אא
אא،א
אאאא،אא
٦٣W٢٠٠٠Fא،אאאא
٠E
E١٩٩٩Fאאאאאאאא
-١٥ -
،אא(The ICD-10 Classification Mental and Behavioral Disorders)
،אא،
،אאאא،אא،אאאאא
KE٢٦٦WF
אאEFKKא
אNeural Disordersאא،אאאא
א،אאאאאא،א
KKאא،א
אאאאא،אאא
K( W٢٠٠٢WאF،אאאאאא
אאאאאE٧W٢٠٠٢Fא
،אא Kאא
KKאאא
אאאE١٥٩W١٩٩٨Fאא
אאאאאאאא
Kאאא،א،א
אא
…אאאא
אאאאאא
KKאאאאאאאא
-١٦ -
E١٩٧٥FE٢١٣W٢٠٠١Fא
E١٩٨٠F،אא،אאאא
אאאא،אאא
KKא
Kאאאאאאא
אאא(DSM)אאאאא
K אאאא(APSA)א
אאאאאאאאא
Wאא،،אא
Kאאא– א
Kאא –
Kאאא –
אאאא،אאא
Kאאאא
אאא
Kאאאאאא،א
-١٧ -
@ @Z‡yìnÛa@la‹İša@òaŠ‡Û@ﲊbnÛa@ŠìİnÛa@MS
@ @Z@òîjäuþa@pbaŠ‡Ûa@Zü ëc
EHappe, 1994:7F،Autism
אאאא؛E١٩٩٨FE٢٠٠٠F،
Wאאאא
@ @ZH@òîЖìÛa@pbaŠ‡Ûa@òÜy‹ß@I@¶ëþa@òÜy‹¾a
Kאאאאאאאא
אאאא،אא
K
F،E١٩٥٣WLeo KannerFאא
אאאאאא
אאאאאאא
Kאא
@ @Z@H@¶ëþa@pbaŠ‡ÜÛ@òÈibnÛa@pbaŠ‡Ûa@òÜy‹ß@I@òîãbrÛa@òÜy‹¾a
Kאאאאאאא
אאאאאאאאא
K
،E١٩٦٠WMichael RutterFאאא
-١٨ -
KE١٩٧٤WLotterF
،אאאאאא
Wאא
Kאאאא،אאא E١
אאא،אאא E٢
Kא
@ @Z@H@òÈibnn¾a@pbaŠ‡Ûa@òÜy‹ß@I@òrÛbrÛa@òÜy‹¾a
Kאאאאאא
،אאאאאא
Kאאאאא
،E١٩٩٠WChung, Lea،Fאא
KE١٩٩١WTantamF
אאאאאא
Wא،א
א،אE٦ J٥Fאאאאא E١
Kאאאאאאא
אאאאאאאאאא E٢
Kאאא
-١٩ -
אאאאאאאא E٣
Kאאא
: ﻭﺘﻀﻴﻑ ﺍﻟﺒﺎﺤﺜﺔ
@ @Z@H@òääÔ¾a@pbaŠ‡Ûa@òÜy‹ß@I@òÈia‹Ûa@òÜy‹¾a
،אאאאאאאא
אאאאאא
W
אאא E١
Kאאאאאאאא E٢
Kאאאא E٣
Kא E٤
،אאאאאא
אא،אאאאאא
،אאא،אא
אKאאאאאא
Kאאא
-٢٠ -
@ @Zòîi‹ÈÛa@pbaŠ‡Ûa@Z@bîãbq
،אאאאאאאא
KKאאא
אאאאאאאאKK אE١
،E١٩٩٦Fא،E١٩٩٤FWאאא
KE٢٠٠١FאE٢٠٠٠Fא،E١٩٩٩F
אאאאאKKאאאאא E٢
א،אאא،אאא
،אאאאא،אאא
KE٢٠٠٣FאE٢٠٠٢Fאא،E١٩٩٧Fא،E١٩٩٣Fאא
אאאKKאאאא E٣
אאאאאאאאא
،E١٩٩٩F،E١٩٩٧F،E١٩٩٧F،א
KE٢٠٠٣FאE٢٠٠٣FE٢٠٠١F
אאאאאאאאא
אאאא،אא
אאאא
Kאא
-٢١ -
@ @Z@‡yìnÛa@la‹İš⁄@‘bîÔÛaë@˜îƒ“nÛa@Šìİm@MT
אאאאE٢٩W١٩٩٦Fא
،א(Norms)،
Kאאאאא
אא،אא
E١٢W٢٠٠٠Fאאא
H.Moudsleyאאאאאא
אאאאE١٩٤٣FKanerא،E١٨٦٧F
KאאאKKInfantile Autism
،??אאE٦٨W١٩٩٦F
אאאE١٩٧٨Fא،E١٩٦٩F
אא٪١٠٠??
E١٥٦W١٩٩٨FאאKKאאאא،א
אאאאא
W
אאאא،אאא،אא
א،אאאא،א
Kאאא،אאאא،אא،א
אאאאE١٩٦١Fאא
Wאאא
-٢٢ -
אא،אאאאא
،אאאא،אא،א
אאאא،،אא
א،אאאא،
KE٣١٤W٢٠٠١WאF،אא
אאאאא
،אאאא
אאאאאאE١٩٦٧LokyeerFE١٩٦٦RutterF
אאא
KE٣٧W٢٠٠٠WF،אאא
אאאאDSM-IE٢٥٩W١٩٩٨F
E١٩٦٨FDSM-2?אאW?אא
KWWאא
Kאאאא
אאE٣٠W١٩٩٩F
אאאDSM-2אאאאא
אאאInfantileAutismE١٩٨٠Fא
KPervasive Developmental
אאאא
DSMI-3Rאאאאאאאא
-٢٣ -
אאאאאאE١٩٧٨F
KAutistic Disorders
אאאאא
אאאEFאאאאא
אאאEFאא،אא
אEFאאאא،א
KE١٧٠W٢٠٠١WF،א
א E٨٨W٢٠٠٠F
אאאאאאEICD-gF
WאאאEDCD-10FE١٩٩٢FE١٩٧٧F
Kאאאא -
Kאאא -
Kאאאא -
Kאאאא -
אאאאאא -
K
(ICD-10)אא
KE٢٦٧ J٢٦٦W١٩٩٩Fאא،א،א
אאאאאא
E١٩٩٤Fאאאאאא
-٢٤ -
(DSM-4:TR)E٢٠٠٠Fאא(DSM-4)
Wאאא
E١FאאE٢F،E١FEFZü
ëc
WאE٣F،E٢Fא
Wאאאא J١
א،אאא،אאFאאא E
KEאאאאא
Kאאאא E
אאאא،אאא E
KEאאאאF
Kאאא E
Wאאאאא J٢
Fאא E
KEאאא
אאאא،אא E
Kאא
Kאאא E
אאא،אא E
Kא
-٢٥ -
אא،אא E٣
Wאאא
אאאאאאאא E
Kא
Kאאא E
אאאF E
KEאאא
Kאאא E
WאאאאאאאWbîãbq
Kאא E١
Kאאאא E٢
Kאאא E٣
אאאאאאאאWbrÛbq
EDSM-4TR : 2000:750)א
אאאאאאא
אאאE٤١١W١٩٩٩Fאאאאאא
אאאאאא(AXIS-II)אא
אאאא،א
אאאאאאאאאאאEAXIS-TF
א،אאא
-٢٦ -
אאאאE١٦٥W٢٠٠٠Fא،א
א،E١٨FאE١٢F
KE٩٠W٢٠٠٠Fא،אE٣٦Fאא
אאא(DSM-4)אאא
אאאאא אא
אאאאאE١٥٤W٢٠٠٠F
Kאאא،אא
אאאאאE٢٠٠٣Fא
אא،א
Wאא
Wאא J
Wאאאא J
Wאאאאאא J
WEאאFאאאאא
Kא –
K –
-٢٧ -
Kא –
،FאאאאE٢٠٠٤F،EFא
אאאא،אאאאE
Kאאאא
،אאאאא
אאאאאEKlirese Renner:2000F
אאאא،אאאא
Kאא
אאTeach
א،אאאאא
KE٢٠٠٤WאF،E٢٠٠٦Fאאא
אאאאE٦٢W٢٠٠٣Fא
Wאא
Kא א J١
KEEGא א J٢
Kאאאא J٤
-٢٨ -
אאאאאE٢١W٢٠٠٣Fא
KCorabellar VestebularGאאא
אאKאE٢٨٦W١٩٩٩Fאא
אאאא
אאאK
Kא
אאאאאאאאא
אאאא
Kא
אאE٪٥٠Fא
אאאאא
Wאאא،E٢٠٠٣Fא،אא
Kאאאאא E١
אאאא،אא E٢
Kא
א،א،אאא E٣
Kא
*
. ﺟﺴﻢ ﻳﻘﻊ ﻓﻲ اﻷذن اﻟﺪاﺧﻠﻴﺔ وﻳﺘﺼﻞ ﺑﺎﻟﻤﺨﻴﺦ:اﻟﺠﻬﺎز اﻟﺪهﻠﻴﺰي
-٢٩ -
אאאא،א E٤
Kאא
אאאא،אא E٥
Kאאא
א،אאאאא E٦
Kאאא
אאא،אא
א،אאאא
Kאאאא
Wא٤٨
אאאאאאא
אאאאא،א
Kאאא
אאאאאאאא
W
Kאאאא
-٣٠ -
אאאאאאא
אא،אאאא
אא،א Kאא
אאאאאא
אאאאא
Kאא
אאאאאאאאאא
אאא
Kאאאאא
אאאאאאאאא
אאאאאא
אאאאאאאאאא
אאאאאאא
אאאאאא
،אאאאאאא
KE٢٦٨W١٩٩٩WICD-10F
WZbîãbq
אאאאאאאא
אא،א،אFאאאאאא
-٣١ -
אא،א،אא،אאא،א
KEאאאאא،א،אא،א
،אאאאא
Kאאאאאאא
،א،،א،אECFF
אאאאאE
K ،
אאאאאאא
Kאא
אאאאא
אאאאא،אאאא
אאאאאאא
،،،א
K،،א
،אאאאאא
אאאאאE٢٠٠٠F
Kאא
@ @
@ @
-٣٢ -
@ @Z‡yìnÛa@la‹İšbi@òib—¾a@ò÷ÐÛa@˜öb—‚MU
אאאE١٧١W١٩٩٩F
Kאאאאאא
אאאDorman Wlfever
אאאאSpectrum
KE٢٩W٢٠٠٢WF،אאאאא
אאאWingא
Wא
،אאאEAloofFאאא E١
Kאא
،אאא(Passive)א אE٢
Kאאאא
،א(Active-but-odd)אאא E٣
אאאאא
KEBonde : 2000FE٢٠٠٠WF
אאאאE٢٠٠٤F،EFא
Kאאא
אאא(Szatmaril:1992)
WFunctioning
-٣٣ -
Kאאאאא E١
אאאאא E٢
KE٢٠٠٠WF
אאאאE٢٠٠٢Fא
Wאא
אKאאאWEFאא
Kאאאאא
א،אאאאWEFאא
Kאא
אאאאאWEFאא
Kא
Wא(1989 Frith)
KBiological autisticא– א
KBehavioral autisticא– א
אאאאאאא
KE٢٠٠١WאF،
،אE٢٠٠١F
K،،
אאאאא
אא،א
-٣٤ -
אאאאאא،אאאא
Kא
Continuumאא
Kאאא
،אאאאאא
אאאא،אאאא
אא،אאאאא،אא
Wא
WאאאW
E٢٠٠٠FאE١٩٩٧Fא
אE٢٠٠٠Fאא
אאאאאא
אאאEKW،Fאאא
Wאא
Wאא JאE١
אא
Kאאאא
Wא JאE٢
אא،אאאא
K
-٣٥ -
WאאאE٣
אאאאאא
Kאאא
WאאE٤
،אאא
Kא
WאאE٥
אאאאא
א،א
Kאאא،אא
אE٪٢٥FE٢٠٠١F
K
אאאאאאא
אאE٪١٠FאE١٥١،٢٠٠٠Fא
Kא
WאאאאאאE٢٠٠٢Fא
Kא(Fragigdxsyndrome)א E١
Kאאאא
א،אETuberous SclerosisF E٣
Kאא
-٣٦ -
אאאאאא
אאEאCFאאאא
(Prader - Willi)אאאאא
Kאאאא
E١١Fאאא
אE٢٠٠٤F،
אא،אאאאא
KE٪١٠Fא
אאאאא
،אאאאא،א
KE٢٠٠١WF
אא
אאאאא
،אאאאאאאא
אאאאאא
א،אאא
אא،אאא
אאא،א
אא،אאא
Kאאא
-٣٧ -
WאאאW
אאאאאא(Stone: et al: 1994)
Kאאא
אאאאE١٩٩٩Fאא
Kאאאאאא
WאאE٢٠٠٠Fא
Kאאאא
אאאאא
K
אאאאאאאאאאא
Kאאא
Kא،אא
EResistanceFאE٥
אא
Kאאא
-٣٨ -
אאא(Tamarit: 1996)
،אאאאאא،אא
א،،אא
Kאאא
،אאE١٩٩٩Fא
،אאא،אא
،אאא
אאאא
Kאאא
אאאE١٤٠ J١٧٤W٢٠٠٠F
Kאאאאאא
E١١ J٧Fאאא
Kאאאאא،א
אאאאא
אא،אא
KEwww. IslamonlinenetW٢٠٠٣F
E٦ J٤Fאאא
אא
אאאא،אא
KE١٩٩٩WF،אאאאא
-٣٩ -
WאאאE٤٤W٢٠٠١Fא
Kאאאאא E١
Kאאאאא E٢
Kאאאאאאאא E٣
אאאאאא
אאאאאאאאא
אאאאאאאאאא
Kא
אאאאאאE١٩٩٧Fא
Kאאאאאאא
אאאאא
،אאאאאאא
K،אא
WאאאW
אאאאאE١٥٢،٢٠٠٠Fא
אאאאא،
אאאKאאאאא
אאאאא
KKא
-٤٠ -
אאE٦٤F
אאE٪٣ J٢Fאאא
Kאאאאא
،אאאא
א،אא אא
אאאאא
،אאא،אאאאאא
Kאאאאאאא
אאאאE٢٠٠١F
אא،אאאא
Kא
אאאאאאאאא
אאא،אאאא
אE٢٠٠٤Fא،א
אאKאא
KE١١٣F،אאאאאאא
אאאא
Kאאאא
אא،אאאאאא
Kא
-٤١ -
،אאאE٥٠W٢٠٠٠Fאא
אא،
Kאאאא
אא(Edelson : 2003)א
אאאאא، א
אאאאא
אאאא،א
K
אאאאאא
،אא
א،א
Kא
WאאW א
אאאאאE٢٠٠١F
אא،אאאא،אא
אאאKאאא
Wאאא
אאEDirect InstructionFאא E١
Kאאאאאאא
-٤٢ -
،אאEAntecedent prompting)א E٢
אאEF
Kא
אאאאEPeer InitiationFאאאא E٣
Kאא
אאEPeer TutoringFא E٤
،אאאא
E٢٠٠١F
אאאאE٢٠٠٠Fא
Wאא
אאאאאאאא
אאאאאא
،אאאא
Kא
،א،אא
אא،אאאא
אא،אאאא
Kאאאאאא
-٤٣ -
:( ﺍﻟﺴﻠﻭﻙ ﺍﻟﻤﺤﺭﺝ ﺍﺠﺘﻤﺎﻋﻴ ﹰﺎ٣
אאאאא
،אא،אא
אאאאאKא
K
אאאאאאא
Kא
،אאאאאאא
אאא
אאא،אא
Kאאא
אאאאאא
אאאאאאא
KKא
אאאאא
Kאא
-٤٤ -
WאאW
אא E٦٣W٢٠٠٠Fא
אא
אאא
Kאאאאאאא
אאאאא
Kאאאא،אאא
@ @Zµí‡yìnÛa@ô‡Û@òîÜÔÈÛa@pbîÜàÈÛa@Züëc
אאאאא
אאאE٢١W٢٠٠٢FKאא
אאא،
Wאאאא
،אא E١
אאאאאאא
،אאאאאא
Kאאא
-٤٥ -
אאא،אא E٢
אE٢٠٠٢Fאא،א
Kא
אאE١١WF،אא E٣
אא،אאאא
אאאאא
KאאאאאאK
אאא،אאאא
Kאאאאאאא،א
Kאאא
אאE١٩٩٨Fא،אא E٥
Kאאאא
אאאE٢٠٠٢F
K
אאא
،אאאאאאא
אאאאאE١١٦W١٩٩٨Fא
אאאאאKHolisticallyא
-٤٦ -
אא،אא
Kאאא
אאאאאE١١٦W٢٠٠١Fא
Processing abilitiesאK
Abstract אאאאאא،אא
K SymbolicאאאProcessing
אאאאאא
KE٢١W٢٠٠٢WF،
@ @Zò–b©a@paŠ‡ÔÛa@Zbîãbq
אאE٪١٠FE١٩٧٨F
W٢٠٠٣FK אE٪١Fאאאאא
אאאE٦٠W١٩٩٤FEWWW.Toubibonline.com
אאאאא،אא
אאאאאאאא
Kאאאאאא
אאאאאאאאE٢٠٠٣F
،אאאאאאאא
،אאאאאאאא
Kאא
-٤٧ -
אאאאאאא
אאאאא
Kאאא
@ @Zµí‡yìnÛa@ô‡Û@õb׉Ûa@ôìnß@ZbrÛbq
אאאאאאא
אאאאאא،אא
אאאאאאא
אE٪٤٠FאE٢٠٠٣Fאאא
אאאאE٢٠٠٢Fאא
Wאא
Kא،א،א –
אאא،א –
Kא
אאאאא،אאE٢٠٠٠F
אאאאאא،אא
אאאאאE٢٠٠٢F
Kאאא
-٤٨ -
אאאאא
אאאא،
Kאאאא
אאאאאאא
E٢٠٠٢F،אאאאאאא
Wא
Kאא E١
Kאאאאא אE٢
Kאאאא אE٣
Kאא אE٤
Kאאא אE٥
Kא אE٦
Kאא E٧
Kאאאא אE٨
Kאאאא אE٩
KKאאאאאאא E١٠
אאאא
אאאאאאאא،אא
KE١٤WאF،אאאאא
-٤٩ -
،אא،אFאאאE٢٠٠٣Fאא
Eאאא،אא،אאא،א،א
Kאאאא
אאאאא
،אאאא
אאאא،א
KאE١٩٩٧FאE٢٠٠٢F
Kאאאאאאא
אאאאא
אאאאאאאאאא،א
KE١٤WאF،אאא
-٥٠ -
@ @Z@‡yìnÛa@la‹İšbi@òib–fiÛ@ñ‹Ð¾a@pbí‹ÄäÛa@MV
אאאאא
Wאאאאא E٢٠٠٢WאFא
،אאאאאא E١
א،אאאא
Kא
(DSM-،אאאא E٢
אאאאאE٪٢٠Fא4R:2000)
K
،אאאאאא
،אאאאא(Mackowiak: 2000)
אאאאאאא
א،אא،אאאאא،אא
Kאאאאא
אאאא
WאאאE١٩٩٩Fאא
،אאאאאאא
،אאאאא
א،אאאאאאאא
אאאאאא
Kאא
-٥١ -
WNature Theories(( ﻨﻅﺭﻴﺎﺕ ﺍﻟﻁﺒﻊ )ﺍﻟﻌﻀﻭﻴﺔ٢
אאא،אאא
אאא،א
K،אאאא
،אאא،אא
אא،אאא
Kא،אאא
WאאאE٢٠٠١F
אאאאאאא אE١
Kאא
אאא،אאא،אאאאא אE٢
Kא
Kאאא،אאאאאא אE٣
،אא،א،
K
-٥٢ -
(Psychological Theory) ïÐäÛa@d“ä¾a@òí‹Äã@@Z@üëc
،אאאא
Kאאאאאא
אאאא
KE٥٦W٢٠٠٢WאאF،،א
،Bruno Bettelhdimאאאאא
KMartha WelchTinberghen
א،אא
،אאאא
Kאאאאא
אאE١٩٩٣F
Kאאא
אא
K
אאאאאא
،אאא
،אאאאאאא
(ASA: 2004)אאE٢٠٠٢W،אאF
אאא
אא
-٥٣ -
(Biological Theory) òîuìÛìîjÛa@òí‹ÄäÛa@@Z@bîãbq
Kאא
אאאאאאאא
،אא،אאאא -
Kא
،אאאאא،אא -
Kאא
אא،אאאא א-
Kאא
Kאא،אא -
Kאאאאאא -
אאאא (Cotteri:1994)
אא(Tsai:1958)،
KE٢٠٠١WאF،E١٠٠FE٪٤٥FE٪٣٢Fא
אאאאאאא
،אאאE٢٠٠٣F
אאאא
Kא
א،אאא،אא
-٥٤ -
אאאא
Kאא
،אאאאאא
Eא،א،אFאאאאE١٩٩٨WאF
אאאאאאאא،
Kאא
אאאא
א،אאא،אא
K،אאאא
אאאאאא(Rodier:1998)
אאא،אא
אאאאE٢٠٠٣F
א،אא،א
Kאאאאאא
،אאאא
אאאאE١٩٧٣F،א
Kאאאאא
אאאאאא
،אאאאאא
אאאB6אא
KE٢٠٠٣WאF،אאאאא
-٥٥ -
אאא،אאאא
،אאאא
א،אא
Kאאאאא
אGabrb3locusא15q11 Jq13אאא
Kאאאאאאא
אאאאאW(Denoon:2003)
Wא
אאEאFאאאא– א
KEאאFא
KE٪٢٠Fא– א
KאאאאE٪٣٥Fא– א
Kאא– א
Kאאאאאא –
،אECFאאאאא،אא
Kאאאאאא،אא
-٥٦ -
אאא
אאאאא
KE٢٠٠٤WאF،٢٠٠٧אא،
אאאאאאאא
אא
KE٢٠٠٥WאF،
Kאאאאאא
א،אאאא
،אאאא
(Gillberg:1986)אאא
אE٧٠FאאאE١٤Fא
Kא
אאאאאא
אKE٢٠٠٠WאF،E١٩٩٦WאF،אאא
،א،אאאאאאא
KKאאא
אאאא
אאאאא (Wakefidle. et. al:1998)
אE٤١Fאאאא
אאאאאא،א
-٥٧ -
(Centers for Disease ،א
MMRאE١٩٩٨ J١٩٩٥FאPrevention:2003).
אאאאאא،MMR
Kא
אאאאאאאא
אE אאFאאא
אPeptides
א،אאאאא
אGlotines
אאאא
KE٢٠٠٣W אF،אCaseinא،אא
אאא
،אא،אא،א،אא،א
Kאאא
אאאאאא
Kאאא،א
אNeuro-Immune Dysfunctionאאא
אאא אאאא
אא
אאColdbergא
،אא E אFNids
אאא،אאאא אאאא
-٥٨ -
אאאאאאא
KKא،אאאאא
א،
،אאאא،א
Wא
אאאאא -
KKאאא
א
אאאאאא -
אאTemproal lobesאאאא
אאאאאאאאא
KK(Cdldber :2003)،Cerebeller area
אאא -
E١٠–٥Fאא،
KKE٢٠٠٤WאאF،א
-٥٩ -
،אאאאא
E٢٠٠٢F אא،E٦FE٢٠٠٠Fא
אאאאאE٤٢٥٠٠FE٤٠٠٠٠F
E٢٥Fאאא
KאאE١٠٠٠٠F
،אאאאאאאאאKK
KE٢٠٠٣FW
E٢٠٠٤Fאא،אאא
KE٪٢ J٠Fאאאא
אאאא
א،אא،אאא
אאאE
אאFא
K( Golderg: 2003)
אאE٢٠٠٠F
Kאאא
אאאא،אאא
אאא،אא
אאאא،אא
אאא،אאאא
אE٪٩٠Fאאאאא
-٦٠ -
אE٪١٠Fא
E١٣FE٢٠٠١FK אא
Kאאאא
אאאאאאאאא
KE٦٣W١٩٩٩WFKאאאאאאא
،אאאא
Kאאאא
אאאאא
אא،
אאאאאאאא
K
אאא
אאאאא
KKEאFאאאאא
אאאאE JF
אאאאא
אאא
KE٧١ J٧٠W٢٠٠٢،אF،
אאאאE٧٤،٢٠٠٣Fא
אא،א
אאאאKא
-٦١ -
אאאאFalse Beliek Tasksאא
Kאאאאא،א
-٦٢ -
،אאאא
KK
אאאאא
אאאאאאא
Kאאאאאאאאא
@ @ZxýÈÛa@MW
אאאאאאאא
،אאאאא
אאאא،אאא
Wא،אאאאא
@ @Z‡yìnÛa@ò÷ÐÛ@éuì¾a@xýÈÛa@Züëc
،אאאא
Kאאא،אא
אאאאאK
KKא
،אאאא،אא
אא
אאאא،אאאא
אאא،אאאא
KE٨٣W١٩٩٤WF،אאא
-٦٣ -
،אא،אאאא
אאאאאאאא
Kאאאא
،אא
אאאאאא
Kאא
אאאאאא
אאאא،אאא
،אאאא،אאא
אאאאאאאא
אאאאא
Kא
אאאאא
،אאאאאאאאאא
אאאאא
WאאKאאאאאא
،אאאאאאא J
،Zyprexa،Risperdal،Clozavilאאאאאא
Kאאאאא،Seroquel
-٦٤ -
אא J
،Dexdine, Adderall , Ritalinאאאא
Kאאאא
אאאאאא J
אאאאא،Seroonin
אאא،אאאאא
KE٢٠٠٤WאF،אא
אאאSertralineא(Steingard. Et al : 1997)א
אאאאאאא،אא
Kאאאאאא
אאאאאאא
Kאא،אאאא
،אאאאא
Wאאא
אאאW
א –
אאאאא
אא،אאאא
א אאאאא
אאאא،אאאא
KE٢٠٣WאF،אא
אאאאW
א –
،אאא،א
-٦٥ -
אא،א
אאאא،אא
אאאK אא
EאFא،א
KE٢٠٠١WF،אא
،אאא،א
אאאאאאא
Wאאאאאא
אB6،א(B6 Mg)א٦ –
B6אאאאאא
،אB6، אא
Kאאאאאא
א٠٠٠{٨Tolbert 1999،אאC –
KE٢٠٠٣F،אאאאCא
KאאE –
،אא،DMGא –
א،אאא
אאאא
אאאאא
Kאא
-٦٦ -
( Gluten & Casin Freediet )( ﺍﻟﺤﻤﻴﺔ ﺍﻟﻐﺫﺍﺌﻴﺔ ﻤﻥ ﺍﻟﻘﻠﻭﺘﻴﻥ ﻭﺍﻟﻜﺎﺯﻴﻴﻥ٤
אאאא אא
אאאאאא
אאאאאאא،
،אאאא
،אאאאאא
אאאאא
אאאאאא
Kא
אאאאאאאאא
W(Grandin: 2003)אא
Kאאאאא –
Kאאאא –
Kאא –
Kאאאא– א
א،אא –
Kאא
،אאאאא
א،אאאאאא
א،אאאא
Kאאא
אאאE٢٩٣W١٩٩٩FW אא
אאא
Kאאאא
-٦٧ -
(Behavioral Therapy) ﺠـ( ﺍﻟﻌﻼﺝ ﺍﻟﺴﻠﻭﻜﻲ
אאאא
אאאאאא
KKאאאאא
אאאאא
KE٢٥٣W٢٠٠١،אF،א
אאאאאאאאא
אאאאא،אאאא
K אאאאא
Wאאאא
Kאאאא –
Kאאאא –
Kאא –
א،אא
Kאאאאאאאא
Behavior ModificationאE٢٠٠٣FWא
א،אאא،אאאאFאאאא
KאאאאE
אאאאאE١
Wא
-٦٨ -
E ،Fאאא
Kאא
Kאאאאא
K א،א،אא
אאאאאא
אאא،אאאא،א
E٢٠٠٣FאE
،Fאאא
،אFאאאאאאאא
אא،E א،אא
،אאאא
Kאאאא
،אאאאאאE٢٠٠٠Fא
Kאאאאא
אא،אא E٢
Wאא
(Punishment) ﺍﻟﻌﻘﺎﺏ
אאא
W،
אאאאVerbal Punishmentא– א
KEF
KאאאSocial Punishmentא– א
-٦٩ -
KאאאאאTime out– א
אאאאPhysical Punishmentא– א
Kא
אאאOvercorrectingאא– א
Kאאאאא،א
אאNegative Practiceא– א
Kאאאא
אאאאExtinctionאא –
Kאא
WאאE٢٠٠٠Fא
Kאאא אE١
Kאא،א E٢
Kאא אE٣
Kאאאא E٤
אאאאאא
אאאא،אא
אאאא،אא
אאא
KE٢٠٠٢WF،א
،אאאאE٢٠٠٣F
א
-٧٠ -
אא، אאאאא
Kא
אאאאאא
אאאאא،
אאאאא
،אאאא
Kאאא
،אאאאאא
אא،אא
Kאאאאא
WE٢٠٠١Fא،
אאאאאShaping Behaviorא -
K אאאא
،א،אאא
Kאאאאא
אאאאאChaining Behaviorא -
אאאאא
אאא،
E FאאContracting
Kאא
-٧١ -
Qearning by imitationאאModeling א-
אאא
Kא
Kאאאאא
KKא
Kאא
אאא،אאאא
،אאאאא
Kאאאאאאאאא
KE٢٦٢W٢٠٠١
Kאאאאאאא
אאאאE١٩٩٤F
אאאאאאא
אאאא،אאא
אא
א،אא
Kאאאאאאאאאאא
-٧٢ -
אאאא
אאאאKE٢٠٠٢F א،אאא
אאאאאאא،א
אאאאאאאאא
Wאאא
WLovaasﻁﺭﻴﻘﺔ ﻟﻭﻓﺎﺱ (١
אאאאאIvor Lovaasא
אא،א،
אא،
E ،
Fא
אאאאא
אא،אE٤٠F
אאאאאאא،
אאאאאא،
K(WWW. Gulf net:٢٠٠٣F،אא
WThomasProgrammesאאE٢
אאאא FW
אFאKE٢٠٠٢W،אאF،E א
אאאאאאאא
אאאאאאאא
אאאא،א
K
-٧٣ -
EאFאאאא
Kאאאא
،אאאאאאא
Wאא
Kאא א J١
Kאא J٢
Kאאא א J٣
Kא א J٤
Kאא א J٥
אאאאאאא א J٦
Kא
Kאא J٧
אאאאאאאא
אאE٪٣٨Fאאא
،אאאאE٪٨Fאאאאא
אאאאאא
אאאאKE١٢٧WאF
אאאא אאאא
-٧٤ -
אאאאאאא
Kאא
א،אאא
אאאא،א
א
KE١٢٣W١٩٩٦WאF،
אאאאאא אא
Kאא
אאאאא
אאאאאאא
אאא،א
אאא،אאא
،E٢٢Fאאא،א
،אאאא
Kאאאאאאאא
-٧٥ -
:Spell ( ﺒﺭﻨﺎﻤﺞ ﺴﺒل٦
،אאאאאא
אאא،אאאאאא
Kאא
،אאאאאאאאא
KE٢٠٠٤WאF
Kאא J٢
K א J٣
Kאאאא J٤
אאאאאאא א J٥
אא،אאאאאא
אאאאאא
Wאאא
Kא J١
Kא J٢
Kא J٣
-٧٦ -
Kאאא J٤
אאאאא
،אאאא
KE٢٠٠٢W،אאF،אאאא
אאאא
WאאאE٢٦٥W٢٠٠١FWאאא
אאאאאאאאא E١
K
Kאאאאאאא E٢
Kאאא E٣
Kאאא E٤
Kאאאאא E٥
K E٦
אאאא E٧
Kאאא
Kאאא E٨
אאאאאאאא
Kאא
אאאאאאאא
Wא
Kאאאא אE١
Kא E٢
-٧٧ -
Kאא אE٣
Kאאא E٤
Kאאאא E٥
אאאאאא E٦
K
אאאאאאאא
אא،١٤١٩L١٨אא
KE٢٠٠٠WאF،١٤٢١L٢٠א٦א
אאאאאאאאאאא
Kא
אאאאאא
Wאאא
אאאאא
،אאאא،אא
Kאאאאאא،א
אE١٩٩٧F
אאאאאאאאאא
Kאאאא
-٧٨ -
:Music Therapy ﺍﻟﻌﻼﺝ ﺒﺎﻟﻤﻭﺴﻴﻘﻰ-
،אאא
אאE٢٠٠٣FאE٢٠٠٢Fאא،אא
Kאאאאא
אא E١٣٣W٢٠٠١Fא
אאאא
K
،אאאאאא
אאאאא E٢٠٠٤Fא
EF،אאאא
KEFאא
אאאאאא
אאאאאאא
אאאE١٩٩٩Fאאאא،א،א
Kאאא
אאאאא
Kאאא
-٧٩ -
:Auditory Integration Therapy ﺍﻟﻌﻼﺝ ﺒﺎﻟﺘﺩﺭﻴﺏ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺘﻜﺎﻤل ﺍﻟﺴﻤﻌﻲ-
אאאא
Kאא
אאE٢٠٠٣F
אאא
אאא
KאאאE١٥ J١٠F
אאאאE٢٠٠٣F
אאאאאא،א
Kאאאאא
אאא
אאאאאא
Kאאא
WאאאW
אאאאאא
،אא،אא
-٨٠ -
אאא E٧٣W٢٠٠٢Fאא
Kאאא
אE٢٠٠٢Fאא
K אאאאא
אאאאאאאאאא
Kאאאא،
א،אאאא
אאאאאאאE٢٠٠٣F
Kאאא،א
אאאאאא
אאאא
KKא
אK
אאE٢٠٠٢Fא
אאאאאאאא
אאE١٩٩٧Fאא،א
E٢٠٠٣Fאא،א א
אאאאאאאאא
אאE١٩٩٧F،א
Kאאאאאא
-٨١ -
אאא
،אאאאא
Kאא
אאאאא
،אאא
אא
Kא
@ @Z@Þf¾aë@Šb¾a@M@X
אאאאאאא
،אאאאאא،
אאאאאאאאא
K(DSM-4R:2000: 74)،אא
،אאאאאא
אאאאא
KE٣٤،٢٠٠١WF،א،אא،אאא
אאאאאא
KE٢٠٠٣WF،אא
،אאאאאא
KE١٤٤W٢٠٠٠WאF،אא.(Vogin : 2002)
-٨٢ -
אאאאא
א אאא،
אא،אאאאאא
KE٩٧W١٩٩٩FK
אאאאאE٢٠٠١Fא
אאאאE١٣،١٢Fא
Kאא
אא،E٢٠٠٤WאF،א אאא
Wא
Kא E١
Kאאאאא E٢
Kאאא E٣
Kאאאאא E٤
Kא אE٥
KאאאKא E٦
،،אאאE٢٠٠٢F
K אא
אאאאEאFאא
אאKE٢٠٠١אF،אא
אאאאאאאא
-٨٣ -
אאאא
KE١٣١،١٩٩٦WאF،
אאאאאאאאא
Kאאא
אאW،אאאא
KE٧٠W،אFאאאאאא
،אאא
،אאאאאאא
אאאא،אא
Kאא
-٨٤ -
ESelective AttentionFאאWאא
Wא،אW
אאאאאאא
Selective אאאאאא
Kאאא attention
Kאא
Kא
Kאאאאאאא
א،אאאאאא
Wא
. Overselectivity אא –
WאאאW
FאאאאE٣٩W٢٠٠٠F
KE،FE،،
KEאFאאE٣٠WF
אאאאאאאאאא
Kא
-٨٥ -
א( אPosnors & Boies: 1971 )
KE٢٢١W١٩٩٥WאF،א
אאא אאאE٢٠٧W٢٠٠٢F
Kאאאא
Kא،א
אאאאא
Kאאאא،א
@ @ZïöbÔnãüa@êbjnãüa@Êaìãc
אאאE٣١٩W٢٠٠٢F،א
KKאאאא
אאאאאWאאאאאE
Kאאא،א
אאאWאאאאאE
Kאאאא
אאאאאאW אאאE
Kאא
-٨٦ -
WאאאW
אא،אאא
א،אאאאאאא
Kאאאא
WאאאE٢٠٠٢F
אאאאאאאא
א،אא
Kאאאאא،E،،F
אאאאאאאא،אא
א،אאאא
K
אאK אא
א،אאא
אאא،אאא
،אאאא
KE٢١٢ J٢١١WאאF،אאא
-٨٧ -
WאאאW א
@ @Nõbíìþa@ô‡Û@ïöbÔnã⁄a@êbjnãýÛ@ñ‹Ð¾a@pbí‹ÄäÛa@MQ@@@@@@
אאאאאאאאאאאא
Kאאאא،אאא
KKKאאאE١٩٩٣F
אאאא
אאאא
אאא،אאאא
،א،אאא
KE٧٥WF،אאאא
: ﺍﻟﻤﻴﻜﺎﻨﻴﺯﻤﺎﺕ ﺍﻟﻠﺤﺎﺌﻴﺔ-٢
אאאאאא
KKא
א،א
،אאא
،אאאאאא
KE٧٨WF
-٨٨ -
אאאאאאא
،אאאא،א
.(Dannemiller: 2003 )
K אאאאאא
،אאאאא אא
KKאאא
אא
KE٢٢٤W١٩٩٥،אF،א
Wאא
،אאאאאאאא
KKאאא
،אאאאאא
אאאאאא
KE٣٢٣W١٩٩٨WאFאאאא אא
-٨٩ -
אאאאאא
אאאאאאאא
Kא
@ @@Z‡yìnÛa@ò÷ÐÛ@ïöbÔnãüa@êbjnãýÛ@ñ‹Ð¾a@pbí‹ÄäÛa@MR
KKאאאא
אאאאאא
אאאא
אא
אאאאא
אאא،אא
Kאאאאאא
אא
אאא
אאאאאאאא
Kא
-٩٠ -
אאאאאאא א
Kאאאאאא
אאאא אאאא
،אאאאאא
אאאאאאא
Kא
Kאאאא
Kאאא
אאא
،אאאאאאאאא
אאאאאאאא
אאאאאאא
Kא
-٩١ -
WאאאW
WאאאאאאE١٨W١٩٩٥F
אאאאאאא אW
אא
אאאא
KKאאא
..א
،אאא
אאאאאאאא
אאאאאא
Kאאא
אאאאאאא
אאאאאא
،אאאאאאא
אאאאאאאאא
אאאא
Kא
-٩٢ -
@ @ZïöbÔnãüa@êbjnãüa@òîàçc
אאאא אא
אאE٢٠٠٠F،אאאא
אאאאאאאא
Kאאא
אאאאאאא
،אאאאאא
،אאאאאאא
KE٢١٢W٢٠٠٢WF
KאאאאWKא אE١
KאאאWא אE٢
אאאאא אא
אאאאאאא،אא
אא،אא
Kאאא
WאאאW
אE٦Fאאא
אאאאא
KE٢٠٠٢W،אאF،
-٩٣ -
אא (Belmonte, & Yargelum - Tood: 2003) א
،אאאאא
אאא،אאאאא
Kאאאאא
א אאא
אאאא،אאא
K
אאא
،،F،א
אאאאE
Kאאאאאאאאא
אא אאאא
،אאאאאאא
אא،אאא
،אאאא،
،אאא אאאאא
-٩٤ -
א،אאאאא
،אאאאאאאאא
،אאאא
א،אאאא
،אאאאאאאא
אאאאא،אאאא
Wאאאאא
אאאאאא J١
אאאא،אאאא
Kאאאא
Kאאאאא J٢
אאאאאא J٣
KECiesielski. et alW1995F،E،F
אאאאאאאאא -٤
אאאאא J٥
،אאאאאאאא
،אאאאא -٦
-٩٥ -
Allen & Courchesne: ) ،אאא
. (2001
אאאאא א-٧
אאאאאאא -٨
،אאאאאאא،
אאאאאאא
،אאאא
א،אאא
א،אא
Kא
אאE٥ J٣Fא
KE٢٠٠٤WאF،
אאאאאא
אאאאאאא
Kאאאאאא
אאאאאאאא
Kאאאאאאא
-٩٦ -
אאאאאאא
Kאא
Kא
אאאאאאא
אאאאא
Kאאאאא
אאאאאא
Kאאא
אאא،אאאא
אא،אאאאאא
،אא،אאאאא
. ( lovaas. et al:1979)
אאאאאא
אאאאאא،
Kא
-٩٧ -
אאא (Ciesielski. et al :1995) א
אאאאא אאא
Kאאאאא
אאאאאאאא
Wאא
אאאאאאאא -١
אאאאאאאאא
،אאאאאא
אאאאאאא -٢
אאאא،אא
אאאאאאאא
Kאאא
אאאאאא
Wאא אא
אאאאW
א א-١
אאאא،אאא
אאאאאא،אאא
אאאאאאא
-٩٨ -
אאא،
אאא
אא،אאאאאא
אאא
אאאא
אאאא
(Lovaas. et ، אאאאא
.al : 1979)
אאאאא אאאW
אא א-٢
،אאאאא
אא
אאאא
אאאאאאא
אאאאאא،א
אאאאאאא
אאאאאא،א
אאאW
אא א-٣
אK אאאא
אאאאELovaas. et al : 1976)
E–א–Fאא
אאאאא
-٩٩ -
،אאא،א
אא אאאאאא
אאא،אאאא
אאW א J٤
אא،אאא
אאE٢٠٠٣F،אא
אאאאאאאא
א אאאא
אאאאאא
Kאא
אאאא
אא אא
אאאאאאאאא
Kאאא
אאאאאאWא J٥
אאאא،אאאאא
אאא،אאא
אאאאאאאאא
אF،אאאאאאאא
-١٠٠ -
אאאאאאKEא
Kא
אאאא אא
אאא
א،אאאא
אאאא،אאאא
אאאאאאא
Kאא
אאאא
אאאאאא،אא
אאאאאא
אאאא
אאא،אאא
Kאאא
WאאאאW
אאאאאא
Belminte& )،אאאאK
א
אאאאא،א
אא אא
-١٠١ -
.(Dube ) ، אאאאאא
W
אאאאאא
אאאא
אאא،א
Kאא
،אאאאאא
Kאאאאאא
אאא،אא
א،אאאאאא
אאאאאא
אאאא،אא
Kא
Wאאאאא،אאא
-١٠٢ -
،אאאא -١
.(Bogte. et al : 2002)
Dawson. et al : )،אאאאא -٢
.(2002
،אאאאאא א J٣
אאאאאא -٤
،אאאאאא -٥
. ( Misailidi: 2002)
אא אאאאאא
אאאאאא
אאאאא،
אאאא
Kאאאא
-١٠٣ -
ECommunicationFאאWאא
،אאאא
אאKאא
K
אאאאאא
KE١٣W،אאFאW
WאאW
،א،אא Communication אא
KE٢٤٦W١٩٨٨WאF،،
אאאאא אE٨W٢٠٠٣F
אאאאאאאאא
Kאאאאא
אאאאאE٣٢٥W٢٠٠١Fא
אאאKאאא
KKאאאאאא
אאאא،אאא
Kאאא
،אאאE٢٥٨W١٩٨٩F
אא،אאא
Kא
-١٠٤ -
אאאאE٦٠W٢٠٠٣Fא
Kאאאאא
אאאאאE٤٣W٢٠٠١F
Kאאאא
אאאאE٧٥W١٩٩٥F
Wא،אאאא
Kאאא– א
Kאאאאא– א
Kאאאא– א
،אאאאE٢٠٠٣F
Kאאאאאאא
אאאאאא
אא
K
WאאW
،א،אא،א،אא E١٩٩٨F
אאאאK אא
،EאFאEאFא،EאFWא
KE٢٠٠٢WF
Wאאאא
-١٠٥ -
KאאWא –
KאאאאWא –
KאאאWא –
KאאWא –
אאE٧W١٩٩٧F
KאאKאא
אאאא
א،אאא،א
Kא
WאאאW
Wאאאאא
WאאאE
KE٣٠W٢٠٠٢WF،אא
אאאאאאאW(Phonology)אא J١
אאאאאאאאא
KE١٨٢W٢٠٠٤WאF،א
-١٠٦ -
אאאאאא W(Morphology)א א J٢
אאאאא
KE١٨٢WF،אאאא
אאאאאאW(Syntax)א J٣
KE١٨٣WF،א
WאאאE
،אNonsyllabicאא
אאאאאאאא
אאא،אא،א،א
KE٢٠٠٢WF،אאא
WאאאאE
אאאאאאאא
Kאאאא
אאאא
WE٢٠٠٣F
אK אאאא
אאKאאאא
אא
Kאא
-١٠٧ -
( Interpersonal Communication ) א J٢
Kאאא،אא
Kאאאא
(Public communication)אא J٤
.אאאאאאאאאא
אאאא
Kא،א،אא
אאאאאא
Kאאא
Wאאאאא KKא
א،א WאאW
W
א
א
KE١٧٢W،אאFא
אאאא
אאWEאFא
KE٩ J٨W،אF،
-١٠٨ -
:ﻭﻗﺩ ﺘﻨﻭﻋﺕ ﻭﺴﺎﺌل ﺍﻻﺘﺼﺎل ﺍﻟﺭﺒﺎﻨﻲ ﺒﺎﻹﻨﺴﺎﻥ ﻓﻲ ﻋﺩﺓ ﺼﻭﺭ ﻨﺫﻜﺭ ﻤﻨﻬﺎ
אאאאא
אאאא
}ﻭﹶﺇِﺫْ ﻗَـﺎﻝَ ﺇِﺑﹾـﺮﹶﺍﻫﹺﻴﻢﹸ ﺭﹶﺏﱢ ﺃَﺭِ�ﹺـﻲ ﻛَﻴﹾـﻒﹶ ﺗُﺤﹾﻴِـﻲ ﺍﻟْﻤﹶـﻮﹾﺗَﻰ ﻗَـﺎﻝَ ﺃَﻭﹶﻟَـﻢﹾ ﺗُـﺆﹾﻣﹺﻦ ﻗَـﺎﻝَ ﺑﹶﻠَـﻰWWאא
ﻭﹶﻟَﻜﹺﻦ ﻟﱢﻴﹶﻄْﻤﹶﺌﹺﻦﱠ ﻗَﻠْﺒِﻲ ﻗَﺎﻝَ ﻓَﺨُﺬْ ﺃَﺭﹾﺑﹶﻌﹶﺔً ﻣﱢﻦﹶ ﺍﻟﻄﱠﻴﹾﺮِ ﻓَﺼﹸﺮﹾﻫﹸﻦﱠ ﺇِﻟَﻴﹾﻚﹶ ﺛُﻢﱠ ﺍﺟﹾﻌﹶـﻞْ ﻋﹶﻠَـﻰ ﻛُـﻞﱢ ﺟﹶﺒﹶـﻞٍ ﻣﱢـﻨﹾﻬﹸﻦﱠ ﺟﹸـﺰﹾﺀﹰﺍ ﺛُـﻢﱠ ﺍﺩﹾﻋﹸﻬﹸـﻦﱠ
אFאא
،EKKאא
KE٢٠٠٤FKא
،אאאאא
K
KאאWאאW
אאאאאא
KE٦٠W،Fאא
אאאאאא
،אאאאאאאאאאא
Kא
-١٠٩ -
WאאאאאE٢٠٠٣WF
Kאאאא J١
Kא J٢
Kאא J٣
א J٤
Kא
Kאאאא J٥
Kאאאא J٦
אאאאאאאאא J٧
Kאאאא
،אאאאאא
WE٢٠٠١FאE٢٠٠٠Fא
K אאאא J١
Kאאא J٢
Kאאאאאאא J٤
K אא J٥
K J٦
Kאא J٧
Kאאאאאא
-١١٠ -
אאאא،אאאא
אאא
אאא،אאאא
אאאאאא
Kאאא
WאאאW א
non intentional
אאאאאא
،E٢٠٠٢F،אא E١٠٩Fא
אאE٢٠٠٣F،E٢٠٠٣F،E٢٠٠٢F
Wאאאאאאאא
@ @ZïÄÐÜÛa@Ý–aìnÛa@ÝjÓ@bß@òÜy‹ß@M@c
Wאאאאאא
(Crying Stage)אא J١
אא، אאאאא
،אאאאאא،אאא
אאא،
Kאא
-١١١ -
(Babbling) ﻤﺭﺤﻠﺔ ﺍﻟﻤﻨﺎﻏﺎﺓ-٢
א،אאאא
אאאא،א
،אאאאאאא
א،אא אאא
אאאאא
Kאא
،אאאאא
אאא،אאאאאאאאא
אא،א אאא
אאאאאא
Kאאאאאא
EGesturs StageFאא J٤
אאאאאאאאא
،א،אאאא
،אאאאאאא
א،אאא אא
Kאאאאאאא
-١١٢ -
@ @ZïÄÐÜÛa@Ý–aìnÛa@òÜy‹ß@Zl
אאאאאאאא
אאא،אאאא،א
אאאאאא
אאאאאא אא
Wאאאא،א
Kאא J١
Kאאאאא J٢
Kאאאאא J٣
K אאאאאאאא J٤
WאאאאאW
אאאאאאאE٢٠٠٠F
W
،אאאאאאאא J١
Kאא
Kא J٢
Kאאאא א J٣
Kאאאא J٤
Kאאאאאאא J٥
Kאאא J٦
-١١٣ -
אאאאאא J٧
Kא
Kאאאאאא J٨
Kאאאא א J٩
Kאאא J١٠
אאאאאאא E٢٠٠٤Fא
א،אאאאא
Kאאאאאאא
אאאא E٢٠٠٣F
אאאאאא
،אאאאאאאאא
Kאאאאאא
אאא،א אאאאא
אאאא
K
،אא E٢٠٠١Fא
אא،א،אאאאאא
،א،א،אWאאאא
KKא،א
-١١٤ -
אאאא
Kאא
אאאאאאא
Kאאאאא
אאאאאא
،אאEאאFא
Kאאאאא
אאאאאאאא
Kאאא
WאאאW
אאאאאאא
אאאא
אאאאאא
אאא،
Kאא
אאאאאאאא
Kאא
-١١٥ -
אאא (Layton & Watson: 1995 )
،،א
Kאאאאא
אאאE١٩٩٧Fאא
א،אאאאאאאא
אאאאאאE٢٠٠٤Fא
אאאאאאא
אאאאאאאאא
Kאאא
אאאאא
אאאאאאאאאאאאא
Kאאאא
@ @Z‡yìnÛa@@ò÷Ï@ô‡Û@Ý–aìnÛa@ÉÓaë@HQI
א،אאאאאא
א
אאאאאא
KE٤٣W٢٠٠١W،F،אא
אאאאאאא
،אאאא
KE٢٠٠٣WF
-١١٦ -
אאאאאא
JWאאE٢٠٠٢FEKF،
אאא אאאא
KKא
،אאאא
KKאאאאאא
אא
אאא א
Kא
،אאW אא E
אאאא،א
،אאאא
א
،אאאא
אאאאאא
KKא
،אאאא
אאאאא
אאאKא
אאא،א
K
-١١٧ -
אאאא W אא E
KKא
אאאא
،אאאאאא
אאאאאאאא
Kאאאא
אאאאאWא E
א،אאאאאאא
،אאאא،אאאא
Kאאא
אאאאאW אE
אאאא،אאאאא
Kאאא
אאא אאE٢٠٠٣Fא
،אאא
אאאאא،
Kאאאא
אאאאאE٣٧W١٩٩٩Fא
אאאאאא،אא
Kא،א
-١١٨ -
אאE٢٠٠٢FאאE١٩٩٧Fאאא
אאאאאא
Kאאאא
אאאאאאא
K
אאאאאא
Kאאאאא א
@ @Z‡yìnÛa@ò÷Ï@ô‡Û@Ý–aìnÛa@Ý×b“ß@HRI@
،אאאאאאאאא
Kא J١
Kאא J٢
K(Echolalia )א J٣
Kא א J٤
Kאאאא J٥
Kאאאא א J٦
K א J٧
Kאאא א J٨
Kאאא J٩
-١١٩ -
Kאאאא J١٠
אאאאאאאא
אאאאאא
אא KE٢٠٠٠W،F،א
Kאא
אאא E٢٠٠٣F
JW
Wאא E
אאאאא
א،אאא
Kאאאאא
Wאאא E
،אאאאאאא
،אאא
،אאאאא
אא
K
-١٢٠ -
Wאאא E
אאאאאאאאאא
אא،אאאא
א אאאא
K
אאאאאא
אאאאאאאא
.(Siegel : 2003)،אאא
אאאאאאאא
Kא
@ @@Z‡yìnÛa@ò÷Ï@ô‡Û@Ý–aìnÛa@‹íìİm@Òa‹®ü@ñ‹Ð¾a@pbçb¤üa@HSI
אאאאE٢٠٠٠F،
אאאא
Kאאאאא
אאאאאE٢٥W
F،
אאאאא א
Kאאאא
אא אאא
Kאאא
-١٢١ -
אאא (Siegel: 2003)
אאאא
Kאאא
אאאאאאאE٢٠٠٠F
Kאאאא
אאאאאאאא
אאאאא
אאאאא
Kאאאאא
@ @Z‡yìnÛa@ò÷ÐÛ@ñ‡ãb¾a@Ý–aìnÛa@òàÄãc@HTI
،אאאאאE٪٥٠Fא
אאאE٪٣٠FאאE٢٠٠٤Fא
Kאאאאאאאא،א
אאאא
אאE٪١٠FאE٪٩٠F
KE٦W٢٠٠٠WF،א
،א،א
Kאאאא،א
-١٢٢ -
אאאאE٢٠٠٤F
Wאאאא
Kאאא J
Kאאאאא J
Kאאאא J
Kאא J
אאאאאאא
אאאאאא
KE٢٠٠٠WF،אא
אאאאא
אאאא،אאאאא
Wא
אאאא،אא،אא،א
Kאאאאאאאא
אאאא،א
Kאאא
אאאאאאא
-١٢٣ -
אאא،אאאא
א،אאאאאאא
KKאאא
אאאא
אאאאL אאאא
KE٩٧W٢٠٠٠WF،
א
אאאאא (Rapin: 2002)
אאאאאא KKאא
Kא
-١٢٤ -
אאאאא אE٢٠٠٤F،EFא
Wאאא
Kאאא Wאא
אאאאאא Wאא
Kאא
Kאאאאא : אאא
KאאאW אא
Kא
K
אWאא
Kאאאא: אא
Kאא : אא
אאא : אא
Kאאאא
אאאאאאאאא
אאK אאאא
אE ،،،Fאאאא
Kאאא
-١٢٥ -
@ @Z‡yìnÛa@ò÷ÐÛ@Ý–aìnÛa@‹íìİm@À@ñ‡Çb¾a@ÝßaìÈÛa@HUI@
א J١
Kאאאא
Wאאאא J٢
Kאאא א-
Kאא א-
Kא א-
אאאאאאאאא J٣
Kאא
אאאאאאא
Wאאאאא
אאאאא J١
Kאאא
אאאאאאאאא J٢
Kא
Kאאא J٣
אאאאאאאא J٤
Kאא
-١٢٦ -
אאאאא (Vogin: 2002 )
Wאאא
Kאאא،אאא– א
Kאאאאא –
Kאאאא –
Kאאא –
Kאא –
Kאאאא –
Kאאאא –
Kאאא –
W
אאאאא– א
Kאא
Kאא– א
KKאאאאאאאא
א،אאא– א
Kאא
א،אאאא– א
Kאא
-١٢٧ -
אאא،אאא– א
Kאא
אאאאאאאא
Wאאאא
אE אאFאאאא J٢
K(Nigam: 2001)،אאא
.(Goldstein: 2002)،אאאאאאא
אאאאאא -٤
אאא אאאאא -٥
אאאאאאא -٦
.(Charman: 2003)،EאאFKאא
אא J٧
אאאאאאאא א J٨
)ﻓﺘﺤﻴ ﺔ وﻟﻮﺑ ﻮ،(Reynods & Whittaker: 2000) ,(Siller & Sigman: 2002)
אא
.(م٢٠٠٤ :
-١٢٨ -
אאאא
א،אאאאא
א،אאא
אאאאא،
Kא
-١٢٩ -
@ @@òÔibÛa@pbaŠ‡Ûa@Z@bîãbq@
אאאאאאאא
אאאא،אא אאא
אאאאאאאא
Kאאאאאאאא،א
אאאאאא
E٤Fאאאאx١٥z x١٥z
אא
אא،אא،אא
Kאאאאאא
אא،אאאאא
אאאאאאאא
Wאא،
אאאאאאאא –
Kאאאא
אאא אאא –
Kא
-١٣٠ -
אאאאא(Gersten:1978)
אאאאאאא
، ،F
E אא،א،א
F
א،א x٩ J٦zא
אאא،E
אאא
Kאאאאאא
KKאא
،١٠،٩Fאא
Wא Eא١٠
Kאאאאאאאא א –
Kאאאאאאא –
E٪٦٤Fאאאאא –
KאאאאE٪٧٠F،אאא
א،אאא
אאאאא،
א EHF
אאאאאא
-١٣١ -
،אאאאאא
Kאאא
x١٥z،E١٥F،x١٥zאא،אא
אא،אאאאא
Wאאא،אא
KEא،אFאאWא– א
KEא،א،אFאאWא– א
אאאאאא
،א
،אאאאאאא
אא،אאאאאאא
W
Kאאאאאא –
Kאאאאאאא –
x٨zאא،אאאאא
אאx٨z،אאאא
אאאאEאFאא
אא E ١٥C ١٥FE٦F،
אא٣،אא
אא،אאאא
אאאאאאאKK
Wאא
-١٣٢ -
אאאאא
אאאאאאאאאאא
Kאאאא
אאאאאא –
Kא
،אEאאFאאא –
אאFאאא
KאאאאEאא
אא(Bickel. et al :1984)א
x٢٧zאא،אאאאא
אאא אאא
אx٤zE א،אFא
-١٣٣ -
אאאאא
KKאא،א
אאאאאא
אאא،א
אFאאאא
Kאאאא Eא
א،אאאאא
אא אאx٢١zאא
WאאEDsm-3: 1980F
١٣–א٣Fאx٨zWאא J١
–٢٠Fאא،א x٨zE
אאאאאא،x٤٧zE٨٤
KKאאאאאאא
א،א،
Kא،א
–א٧Fאx٨zW אא J٢
אא،אx٨zאאE١٦
אאאאאא،x٤٤zE٨٠ J٢٠F
Kאאאאא
–א٨Fאx٥zW אא J٣
אאKאx٩zE١٤
-١٣٤ -
אאאאא،x٣٤zE٧٣ J٢٢F
Kאאא
E Fאאא
א،E Fאאא
KKא
אאאאאאאאא
،אאאא
אאאאאאאאאא
Wא
Kאאאאאאא -
אאאאאאאא -
Kאאאא،א
אאאאאאאא -
Kאא
אאאאאאא -
K
אאאאא -
אאאאאאא
Kאאאאא
Kאאאא -
-١٣٥ -
אאאא(Sonoyama & Kobayashi: 1986)א
x٧zאאאאאא
x٩zאאx٧z ،
אאאKאx٦zאx٩z،אx٤zא
Fאאאאאאא
אE HFאאאE
،אFאאאאאא
Wא،אאא Eא
אאאאאאא -
Kאא
אאאאאאא א-
Kאאאא
אאאאא -
Kאא
אאאאK אא
x١٠–٧zאאאא
אאאאא،א
Kאאאאאאא
-١٣٦ -
،אאFאאא(Rincover & Ducharme: 1987)
א،אE
א
Wאאאאא
KEFאאאאא J١
KEHFאאאאא J٢
אאx٨zאא
E
א–Fאא،x٨z x١٢z
אאאאאאx٣z
KKאאx٦ J٢zא
،א،אאאא
אא،
Wאאא،אאאא
Kאאאאאאא -
Kאא א-
אאא،אאאא -
Kאאא
אאאאא -
Kא
אאאאאE١٩٩٤F
-١٣٧ -
אאx١٠٠zאאא،אאא
אאK א
KKאאאאאא
אאאאאאאא
W،אא
Kאא x٢٠zx١٠z –
Kאאאאx٦٦z –
Kאאאx٤٤z –
Kא x١٤z –
Kאא –
אאאאאאאאאא
،אאאאא
،אאאא
אא،א،א،אאאFאא
אאאאאא،Eא
K
אאאא(Burack: 1994)
אאx١٢zאאK אאא
-١٣٨ -
אאאא
אאאK אאא،אא
אאא،
אאK،
אאאא
אא،
Kאאאא
אאא،אאאא
אאא(DSM-3)אאאא
אאאאאאאא،(ICD-9)א
אאx١٠zאx١٠zאאא א
אאx١٠z،x٢٤zאאאא
אא، x١١zאאא
אאאא
KK
אאאx١١zאאא
x٢٠zאאאאאא x١١z،אא
،x١٤zאאאאx١١z ،
-١٣٩ -
אאא
Kאאא،אאאא
אאאאאא
אאא
אאאאאאאא
Kא
Wאאאאא
Kאאאאאאאא –
אאאאאאאא –
Kאאאאאאאא
אאאאאאאא –
Kאאא
Kאאאא –
Kאאאא –
אאאאא –
K
Kאאאאא –
אאאאא א –
Kאא
אאאאא
-١٤٠ -
אאאאא
،אאאאאא
א،א،אx١٤zא
א،אאאx١٢٠z،אx١١٤z،אx٦٣zא
KKEPeabdy)אאאא
אאאאא
אאאאאאאא
،אאאאאאא
אאאאאאאא
Kאא
אאאאא
אאא،א
אא،אEDSM-3Fא
אאאאKאאא
WאאאKEFאא،
Kאא –
אאאאא –
Kאאא
אאאאאאאא –
Kאא
-١٤١ -
אאאא(Jarrold. et al. 1997)
אאאאאאאא
Wאאא
- British Picture Vocabulary Scale.
אאאx١٢٠zאאא
אא،x١٩ J٥zא،(DSM-4: 1994)
KKא،אאא
אאאאאאא –
Kאאא
Kאאאאאאא– א
Kאאאאאאא –
אאאאאאאאאא– א
K
אאאאא –
Kאאא،א
Kאאאאאא –
אאא
Kאאאאאא
אאK אא
-١٤٢ -
x١٢٦zאא،x٣٣،٦zx٣٦ J٣٠z
E١٠٧٥٥Fא،אx٨z
،אאאאRevised)
،אאאא x٢٣zאא
K אאא
אאאאאx٢٣z
Wאאאאאאאא
-١٤٣ -
Kאאא -
א،אאאאא -
אאאאאא
Kא
،אאאאאאאא -
Kאאאא
،אאאא -
K
אאאא -
Kאא
אאאאאאא -
Kא
אאאאאאא
אא،
Kאאא
Kאאאאאא –
Kאאאאא –
-١٤٤ -
אאאאאאאאא –
Kא
אאאאא(Corona. et al: 1998)
אאאא،א،א
אא،אאאאא
אאא אא
Kאאאאא،
x٢٢z،EDSM-4Fאאx٢٢zאא
אאKאx٥–٤zאאא א
א،אאאא
KKאא
א،אאאא
Wאא
Kאאא –
Kאאאא –
אאא (Seery. et al: 1998)א
אאאא،א
א אKEDSM-4Fא
אאאא،אא
Wאאאאא
אאE٪٨٦Fא –
K
אאאאאא –
Kאאא
-١٤٥ -
E٪٦٩Fאא –
Kאאאאאא
א(Linda & Watson: 1998)א
،אאאאאאא
١٤Fאאאא
E
١٤F،E
אx١٥zא،אx٦zא
Wא
،אאאאא
،אאאאא
K(CARS)
אאאאאאא
אאאאאאאאא
Kאא
אאאאאE١٩٩٩Fא
x٢٠zאאK אאאאא
אx٨z אx٢٠z،אx٨z
Wאאאא،אx٩zאx٢٠z،
،،אא،אאא
KKאא،אא
אאאאא א
אאאאאאא
KKאאאאאא
אאאאאאא
אא
אאא
Kאאאא
-١٤٦ -
אאאאאE١٩٩٩F
Kאאאאאאאא
א،אx٣٧zx٣٧zאא
Kאx٨zא
אאאאאא
،אא،אאא،(DSM-4: 1994)א
Kאאאא
Wאא –
אאא –
Kאאאאאאאאאאא
א٪٣٠،אאאאא –
Kאאאא
אאאאאE٢٠٠٠Fא
x٩١zאאKאאאאא
E٩٩FאאאKx٤٢zx٤٩z
،אא،אאא،אאאE٦F
א،אא،אאאאא
KKאאאאא
אאאאא
אאאאא
אאאא،אאא
א،אאאאאא
אאאאא
K
-١٤٧ -
אאאאא (Kamio & Toichi: 2000)
،אאאE –Fאא
KאE–Fאא
אK אx٢٠z אאאא x٢٠zאא
KKאאEFאא
Fאאא
،אאאאאא،E –
אאאאאאאאא
Kאאאאאאא
אאא(Whittaker & Reynods: 2000)א
אאאKEאFאא
אאאאא،EF
אאאאאאא
KKאאאאאאאא
אאאאאאאאא
Kאאאאא
אאאאאE٢٠٠٠F
א،אאאאא(PECS)א
אאאx٦zא
KKאאאאאאx٤zא
א،א،אאאאא
KKאא،אא،
(PECS)אאאאא
،אאאאאאאאאאא
אאאאאא
-١٤٨ -
א،אאאאא
Kאאא
אאאאא(Williams. et al: 2000)א
אאאאאאאא
Wאאאאא
Kאאא؟אא –
Kאאא؟א –
Kאא؟ –
אאאx٤zאאא –
Kאאא
אאאאאא(Adrien. et al: 2001)
אאאא،אאאא
אאאאא،אא
אאאאאאאKאx٢٤–٦z
KEFאאא
אאאאא
אאאאאאאאא
Kאאא
אא(Noterdaeme. et al: 2001)
אאKאאאאאא
אאx١٧z،אאx١٩z
א،אאאx١٩z ،א
(Test Batteriezur Aufmerksamk Eitsprucuag)א،אאא
،אאאאאאא
אE אאFאאא
Kאאא،אא
-١٤٩ -
אאאא א(Matthews. et al: 2001)
אאאאא
KKא
אא– א
K
אאאא– א
Kאאא
אאx٥zאאא
אאאx٥z،x٢٣zאEDSM-4F
x٣٥zאאאא
אאאK
،(Peabody picture Vocabulary Test: Dunn, Dunn 1981)אא
KKאאאאא
אאאאאאא
אאאאאאא
Wאאאאא
אאאאאא –
Kאאאא
אאא א –
Kא
E א،א،אFאאאאא –
אE אאFאאא
Kאאאא
אFאאאא א –
KEא
-١٥٠ -
אאאאא –
Kאאאא
Kאאאאאאא –
אא E٢٠٠١Fא
J٣zאx١٦zאאKא
אאאאx٧
א،אאאאאא Kא
אאאאאאאאאא
א x٦zאא
Wאאא
אאאאאא –
Wאאאאאאא
Kאאאאאא– א
Kאאאאאאאאא– א
אאאאאאאא– א
Kאא
אאאא
אא –
Wאאא
אאאאא– א
אאאא،אא
Kאא
אאאאאאאא– א
אאא،אאא
Kא
אאאאאאאא– א
Kאאאאאא،א
-١٥١ -
אאא(Cafiero: 2001)א
،אאא
אאאאאאאא
אאא،אאאא
אאאאא
אא
KKאא
אאאאאא
،אאא،אאא
Kאאאאאא
אאאE٢٠٠١F
אאא אא،אא
אאאאא،אא
KKאאאא
אx٨zx٢zx١٠zאאא
E٧٥–٥٠Fא،x١٢ J٨z
KKאא
Wאאא
،אאא، א
،אאא،אאא
-١٥٢ -
א،אא א،אא
Wא،אאאאא
אאאא א –
Kאאא
אFאאאא –
KאאאאאאאאאEאאא
אx٧٢zאאK א
x٤ J٣zאאx٣٤z،אx٤ J٣z
אKא x٤٦ J١٢zאאx٣٩z،א
אאאאא
Kאאא
אאאאאא
אאאאאאאאאא
Kא
אאאא،אאאאאא
-١٥٣ -
،E Fא
אא،אא
KKא
אאא،אאאאא
Kאאאאא
אאאאא –
Kא
אאאאא א –
Kאא
אאאאאא –
Kא
א
אאאאאK
Kאאאאאאאאא
-١٥٤ -
אאא(Boser. et al: 2002)
אאאEאאFאאאאא
אx١٢zאאKא
K אאאאא،אאא
אK אאאא
א،אאא אא
،אאאאא
אאאאא
Kאא
אאK אאאא
אx١٠ J٦zא،אאא
אאאאאאאאKאא
KKא
אאאאאאא
אאא،אאא،אא
אאאא،א
Kאאאא
Kאאאx٥zx٢٠zאא
Wאאא
EFאאא Wאא
KאאK
KאאאWאא
-١٥٥ -
KאאWאא
KאאאאWאאא
אאאאא W
א
אאאא،אאא
،אאאא
Kאאאאאאא
אE٢٠٠٢Fאא
Kאאאאא
x٦ J٣zא،x٨zאא
אאאK אאאא
אא،אאאאא،א
-١٥٦ -
،אאאאא،אאאא
אא אא
Wאאאאאאאא
אאאאאא –
Kאא
אאאאא –
Kא
אאאאאא –
Kאא
אאאאא –
Kא
אאאאא –
Kא
אא،אאאאא
אאא،אאא
Kא
אאE٢٠٠٢F
אאאאאא
אאx٢٠zאאK א
،x١٥ J٦zאאאאא
Kאא، x٦٨ J٥٧z
، אא،אאאא
،א ،(DSM-4)אאא
،אx٤٠zאאאא
Wא
-١٥٧ -
אא אאא –
אאאאאא
אאאאאאא
Kא
אאאאא –
Kאאאא
אאאא –
Kאאא
אאא א –
Kאאא
א E٢٠٠٢Fא
אאK
אאאאאא
א،אאאאאx١٠z
x٧٠ J٥٥z،x١٣ J٧zא،(DSM-4)
אאאKאא
אאא
א،אא،א
אאאאאאא،
אאx٣٠z
Wאאאא،،א
אאאאאא
Kאאאאאא
אאאאאא –
Kאאאאאא
אאאאאא –
Kאא
-١٥٨ -
אאאאאא –
Kאא
אאE٢٠٠٢F
אK אאאאאא
،x١٢ J٨zא،(DSM-4)אx١٠z
אאאx٧٨ J٥٨z
אאאK א
،אא،אאאא،א
x٣٠zאאא،א אא
אא K אא
אאאא،אא
Kאאא
אא E٢٠٠٢F،
K
אאאאאאאא
،x١٣ J٨zא،(DSM-4)אx٨zאא
،אאא x٧٨ J٥٧z
אאאאK אא
א،אאאאאא،
אאאאאאא
א
אאx٦٠zא
KKא
אא
אאא –
Kאאאאא
אאאא –
Kאאאא
-١٥٩ -
אאא א –
Kאאאא
אאאא –
Kאאאאאא
-١٦٠ -
אאא
Kא
אאא(Sigman. et al: 2003)א
אאאאאא
Wאאאא
K –
K –
K– א
Kא– א
x٢٢z،אא
x٢٢zאא
،אאאאKE Fא
Wאאאאא،א
Kאאאאא –
אאא –
K
אאאאא –
Kאאא
א E٢٠٠٣Fאא
אאK אאאאאאא
אx٥zאx٩ J٣zאx١٠z
Kאא،
،אאאאאאאא
א،(DSM-4)א אאאאא
אא،(CARS)א
אאא،א
،אאאא، EFא
-١٦١ -
אאאאא
א،אאאאאאאא
א،אx١٣z
אאאאאא
Kאאאא אאאא
אא،אאאאא
אאא،אאאא
אא،אאא
א،אאא x١٢z x١٢zאא
אאאאאאאאא
Kא
Kאאאאאאאאא
١٣ א٣zאאא
،ECARSFאאאאאKx١٠א٤
אא،אאאאאא
KKאאKאאא
Kאאא –
KEאאאFאאא –
אאאא אאאאא –
א،אאאאא،א
Kאאא
Kאאאאא –
-١٦٢ -
אאא(keeling . et al: 2003)א
אאאאאאאאאא
K
אאאאK אאא
אאאאאאאאאא
Kאאאאא
אאאאE٢٠٠٤Fא
K(PECS)אאאאאא
אא،x٢٢zאא
،אאאאאא
אאאאאאאא
Wאאאאאא
Kאא– א
Kאאאא– א
אאאא Jא– א
Kאא
אאא E٢٠٠٥F
אא،،אאא،א،אאא
،אE١٣Fא،אאאאאא
؛אא؛א؛אאאW אא
؛אאא؛אאא؛אאא؛אא
א א،אאאאאא
Kאאא؛ אWא
אאאאאאאאא
Wאא،אאאKאא
א،אאאאאאאאא
،אאאאא،אא،א
אאא،אאאאא
K אאא،א
-١٦٣ -
:اﻟﺘﻌﻘﻴﺐ ﻋﻠﻰ اﻟﺪراﺳﺎت اﻟﺴﺎﺑﻘﺔ: ﺛﺎﻟﺜ ًﺎ
Wאאאאא
: ﺍﻟﺩﺭﺍﺴﺎﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﺍﻫﺘﻤﺕ ﺒﺘﻭﻀﻴﺢ ﺃﺒﻌﺎﺩ ﻨﻤﻁ ﺍﻻﻨﺘﺒﺎﻩ ﺍﻻﻨﺘﻘﺎﺌﻲ ﻟﺩﻯ ﺃﻁﻔﺎل ﺍﻟﺘﻭﺤﺩ ﻭﻫﻲ:ﺃﻭ ﹰﻻ
،אא،אאFאאאא J٢
،(Schover & Newsom: 1976)אאאאEאא
(Anderson & ،(Miyashita: 1981)،(Kolko. Et al: 1980)،(Frankel: 1978)(Cersten: 1978)
אאא،Rincover: 1982)
אK א،אאא،א
אאא(Schreibman &koegel:1983)
אא(Bicke et al: 1984)،א
KKאאא
אאאאאאא J٣
אאאאא (DSM-3:1980)א
אאאאאאא
אאאא،אאא א
،אא،אאאא
(Sonoyama& ،(Hedbring & Newsom: 1985) א،א
(Wainwrigh & ،(Burack: 1994)،(Rincover & Ducharme: 1987)،(Collier & Reid: 1987)،Kobayashi: 1986)
(Mann & Welker: 2003)،(Boser. et al: 2002)،(Matthews. et al: 2001)،(Kazak. et al: 1997)،Bryson: 1996)
،אאא אאא
-١٦٤ -
،אאא
Kאאאאאא
KKא
،אאאאאאא
אאאא
Kא
KKאאאאאא אאא
אאאאאאאאאאE٢٠٠٥
KאאKאאא
אאא
אאאאE٢٠٠٣W
אF
KKאאאאא
-١٦٥ -
אאאאאא J٤
Wאאאאא
אאאאאאאאא
Kאאאאאאאא
אאאאאא
KKא
אא אא2002)
Kאא
אאאאא
KEאF
-١٦٦ -
אאאאאאאאא
אאאאאאאאא
Kאא
א،אאאאא
אאא
Kאא
אאאאאא
א،אאאא
אאא
אאאא
אאאאאא
Kאאאאאאאאא
אאאאאאא
אאאאאאא
אא،א(DSM-4) אאא
،אאאאאאא
KKאא(CARS)אא
-١٦٧ -
אאאאאא
KKאאאאאאא
אאאאא
אאא،אאאאאא
אאא، אאא،
KK אאאא
אאאאאאאאאא
אאאאאא
אאאא،אאא
אאאא
אא،אאאאאא
Wאאאאאאאא
Kאאאאאא א J١
،א אאאאא J٢
אאאאא
Kא
-١٦٨ -
òaŠ‡Ûa@ë‹Ï@Z@bÈiaŠ
אאאאאאא
Wאא
אFאאאא J١
אאאאאאEא
Kאאא
אFאאאא J٢
אאאאאאEא
Kאאא
אFאאא J٣
E אאאFאא אאEא
Kאאאאאא
אFאאא J٤
אאא אEא
Kאאא
אFאא א J٥
אאאאאאEא
Kאאאאא
אFאא א J٦
אאאאאאEא
Kאאאאא
-١٦٩ -
אFאאא J٧
אאאאאאא
Kא
אFאאא J٨
אאאאEא
Kאאאאא
אFאא א J٩
א،אאא،אא،אאFאEא
אאאאא،אא،אא،א
،אא،א،א אא،א
אאאאE אא
Kאאאא
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
-١٧٠ -
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
@òaŠ‡Ûa@wèäßë@@paõa‹ug ZsÛbrÛa@Ý—ÐÛa
@ @NòaŠ‡Ûa@wèäß – @ @
@ @NòaŠ‡Ûa@Éànª –
@ @
@ @NòaŠ‡Ûa@òäîÇ –
@ @NòaŠ‡Ûa@paë†c @ @
–
-١ﻗﺎﺌﻤﺔ ﺍﻷﻋﺭﺍﺽ ﺍﻹﻜﻠﻴﻨﻴﻜﻴﺔ ﻻﻀﻁﺭﺍﺏ ﺍﻟﺘﻭﺤﺩ.
@ @
-٢ﻤﻘﻴﺎﺱ ﺍﻟﺘﻜﻴﻑ ﺍﻻﺠﺘﻤﺎﻋﻲ.
-٣ﻤﻘﻴﺎﺱ ﺸﺒﻠﺭ ﻟﺘﻘﺩﻴﺭ ﺴﻠﻭﻙ ﺍﻟﻁﻔل ﺍﻟﺘﻭﺤﺩﻱ. @ @
-٤ﺍﺴﺘﻤﺎﺭﺓ ﺍﻟﻤﻼﺤﻅﺔ.
-٥ﺍﻟﺒﺭﻨﺎﻤﺞ ﺍﻟﻤﻘﺘﺭﺡ. @ @
@ @
@ @
@ @
@ @
-١٧١ -
@ @ZòaŠ‡Ûa@wèäß@M
אאאאאאא
אאאא א
،אאאאאאא
Kאאאאא
אאאאא
٢٠٠١Wא،אFKאאאא
E٢٣٩W
@ @Z@òaŠ‡Ûa@Éànª@M
אאא אאאא
אאאאאא
אאאאאאא،א
Kאאא
@ @@ZòaŠ‡Ûa@@òäîÇ@@M
אאE٦ J٣FאE٨Fאא
،אאאאאא
אא،א
אאאאאאאאאא
Kא
@ @@ZòaŠ‡Ûa@paë†c@@M
Wאאאאאאא
KE٢٠٠٢،אFאאאאא K١
KE١٩٩٨WאFאא K٢
-١٧٢ -
KE٢٠٠٣،אאFאא K٣
Kאאאא K٤
Kאאאא K٥
Kאאאא
KE٢٠٠٣Wא،אFWאאאאא J١
K אאאאאאאא
אאאאא
א
E٣Zא،٢Zא،١Z،ZאF
אאאאאאאאאא
Kאא
Wאא،
אאE٨FאW
אא J
אאE٪١٠٠ ٪٨٨Fא
K(DSM-4-TR:2000)
א،אאאא
E٠{٨٧٧–٠{٤٨٣Fאא،אא
KE٠{٠١Fאא
-١٧٣ -
אE٤٨ZFאאאW
א א J
t- אאאאא،E٣٧ZFא
אE٠{٠١FאE١٢{٣٦ZFtest
K
Wאא
אE٣٢FאאאW א J
E٠{٨٤٢F אא
K
אאאE٠{٤٨٢F
KE٧F،אE٠{٩١٤Fא
E١٩٩٨WאFWאא J٢
Wאאאאאאאאא
Kאאאאא –
אאאאאא –
K
אאאאאאאאא –
אאK אאאא
Kא
-١٧٤ -
אא
אאאא –
Kאאאאא
Wא
(Nihira. et al:1969)אאאא
אאאאאאאא
אאא،אא
א، אאאאא
אאאE٢٦٠٠FE١٩٨١،١٩٧٥Fאא
אאאאE١٣ J٧Fאא
،،Fאאאא
KE١٩٩٨WאF،E
Wאאא
אאאאא
אאאאאא،E٥٦F
KE٣٩F
KאאאאאE٢٠٠٣Fא
،אאאאE١٩٨٥F
אאאאאאאאE١٩٩٠F
KE١٩٨٩F
-١٧٥ -
אאאE١٩٨١Fאא
אאE١٩٩٤F ،אאא
אאK אאאא
אאאאE٣٩٧Fא
אאאאאאאאא
אאאאאא
אאאאא
KE٪٧٠{٨٪٧٢{٩Fאא
WEאאאFאאאא
אאאאאאא
אאאאאא
WאאאאאE٥٦Fאא
KE١٧Fאאאא
KאE٦Fאאאא
KאE٤Fאאא
KאE٣Fאאאא
-١٧٦ -
KאE٥Fאאאאא
KE٢Fאאא
KאE٧Fאאאא
אאא
אאאא
אא אא،
אאאאאא
KE٨F،אאאאאא
J٢٠٠٢W
אא،FW
אא J٣
KE٢٠٠٣
אאאאאאא
Kאאאאאאאא
Wאא
KE٢٠٠٢Wא
-١٧٧ -
Wאא
אאE٢٠٠٢Fאא
אאאאא
،אאאאאאא
E١٥FK אאא
Wאא
אא،אאא،אא،
אא،א
אאאא،אא،אא،אא،א
،א،אאא،אאא،אא،אא
Kאא،אא
،אא
Wאא
אאE٧FאW
א J
Kאאאא
אאאא
KאאE٠{٠١F
-١٧٨ -
אאאא W
א א J
אא،אא
KאE٪٧٨{٨Fאא،E٠{٩٦–٠{٧٩Fא
Wאא
אאאאאW
אאא J
אאאא،אאא
KE٠١Fאאא
אאאWא J
،E٠{٩١F
אאE٠{٩٤FאאאE٠{٩٨Fא
KE٠{٩١Fאאאאא
E٠{٩٧F אאאE٠{٩٤Fאאאא
אאאא،אא
KE٠{٩١Fאא
א،אא
אאאאאE٢٠٠٣F
KE١١F،אE٥١FאE١٩٤FE٢٠٠F
-١٧٩ -
EאאFWאא J٤
אאאאאאא
אאאאאא
אאאאא
WE٦Fאא
אא،אאאאEאFא،אא،אא
KE٩F،E،،Fא،אא
EאאFWאא J٥
אאאאאאאאא
אאאאאאא
אא אאאאא
א،אאאאאאא
אאאאאאאאאאאא
Kאאאא
KKאאG
אאאאאאא
KאE٦ J٣Fא
WאאG
K -١
KEא،אFאא א-٢
-١٨٠ -
אאאEאאאFא א-٣
KE١٠F،א
אאאא -٤
Kאאאא،א
WאG
אאאא
אאאאא
EאאFאא،אאא
אאאאא
אאאאא،אא
אE٤ J٢Fא،א
Kאאאאאאא
WאG
K EאFE٣٥Fא
W
EאF ٢٥ –
KEא،אF ٢٥ –
Kאאאא ٥ –
Kא ٥ –
אG
Wאאא
-١٨١ -
E١٠ J١FאEאאFWאא
ﺍﻟﺘﺩﺭﻴﺏ ﻓﻲ ﺍﻟﺒﻴﺌﺔ ﺍﻟﻤﻨﻅﻤﺔ- ﺃ
אאאאאאEאאFאא
אאאאא،אא
KE٦ J٤F
אאאאאאאW
K،
Wאא
KEאFאא –
Kאאאא –
Wאאאא
Kאא -١
Kאאאא -٢
Kאאא -٣
Kאאאאאא -٤
Wאא
Kאאאאא –
KEאאFאאא –
Kאאאא –
Kאאא –
-١٨٢ -
Kאאאאא –
Kאאאאא –
Kאאאאא –
KאEאאFאא –
Wאאאא
אאאא –
Kא
Kאאא –
Kאאא J
Kאאאא –
Kאאאאאאאאא –
E٢٥ J١١FאEאאאFWאא
ﺍﻟﺘﺩﺭﻴﺏ ﻓﻲ ﺍﻟﺒﻴﺌﺔ ﺍﻟﻤﻨﻅﻤﺔ- ﺃ
אאאE
אאFאא
Kאאא
Wאא
Kאאאאא –
Kאאאא –
-١٨٣ -
Wאאאא
Kאאא J١
Kאאא J٢
Kאאאא J٣
KאE٥ J٤Fאאא J٤
אאאא J٥
KEFאא
KEFא J٦
Wאא
אאאאאאא –
KEאאFאאאא
אאאאאא –
KEאאFאאאאאאא
אאאאאא –
EFאאא
KEאFא
KEאאFאEאF
-١٨٤ -
Wאאאא
אאאאאאאא –
Kאא
אאאאא –
KEאFא
אאאאא –
Kאא
E،،،Fאאא
Kאאאאאאאאא
אאא
אא
Kאאאא
:ﺍﻟﻬﺩﻑ ﺍﻟﻌﺎﻡ
KאאאEFאאאאא J
-١٨٥ -
: ﺍﻷﻫﺩﺍﻑ ﺍﻹﺠﺭﺍﺌﻴﺔ
Kאאאאא J١
אאאאא J٢
KEאאאF
Kאאאא J٣
Kאאאאאאא J٤
: ﺍﻷﺴﻠﻭﺏ ﺍﻟﺘﻌﻠﻴﻤﻲ
E Fאאאאא –
Kא
אאאאא –
Kאאאא
:ﺍﻹﺠﺭﺍﺀﺍﺕ ﺍﻟﻤﺴﺎﻋﺩﺓ
Kאאאא –
Kאאאאא –
KאאאEאאאFא –
Wא
EאאFאאאאאא
K אאאא
-١٨٦ -
Wאאאאא J
Kאאא -١
Kאאאא -٢
אאאאא -٣
KEאF
Wאאאאא J
KEאFאאאאא -١
Kאאאאא -٢
אאא -٣
אE
FאE אKKK אF
K
KKEאאFאאאאאא J
אאאאאא
Kאא
Wאא J
Wאאאאא
Kאאאאאא Wא
KאאWא
Kאאאאאאא
KEאאFאאאWא
-١٨٧ -
EאאFאאא
Kאאאא
Kאא א
Wא J
א،א،אFאאאאא
KאאאEא،אא
אא
Kאאאא
Wא J
אא
א،
EאאFא،אאא
Kא
אאאאאאאא
אאאאאא
Kאא
Wאאאא
JWאאאאאאא
KE١F،אאאאאאאאא J١
אא،אאאא J٢
Kאאאא
-١٨٨ -
אאאאאאאאא J٣
אאאאאאאאאאא
KE٢F،א
אאא J٤
KE٣F،אא
،E٤F،א אאאא J٥
אאא
E٦ J٣Fאאאא،א
Kא
א אאאאא J٦
،אאאFאאאא
KE٥F،Eאא؛
E٦ J٣Fאאאאא J٧
،אאאאאKא
Kאאאאאא
אאאא J٨
אא אאא
אאאאא،E٦F،א
K
אאאאא J٩
E אאF،E F
אא،אאאא
(DSM-4RFאאאאאאא
KE٨F،E٧F،אאא
-١٨٩ -
אאאא J١٠
Kאאא
אאאא J١١
Kאאאאאא
אאאאאא J١٢
K
אאא،אאא J١٣
KE٩F،א
אאאאאא J١٤
KE١٠F،אאאאא
אאא J١٥
K
אFאאאאאא J١٦
KE١١F،אאEאEא
אאאאאאא J١٧
אאאאE٣٥FE אאF
Kאא
Kאאאאא J١٨
אאאאאאאא J١٩
Kא
Wאא
EMann-WhitneyFאאאאאא
Kאא
-١٩٠ -
@ @òaŠ‡Ûa@wöbnã@ÝîÜ¥ë@‹Ç ZÉia‹Ûa@Ý—ÐÛa
Þëþa@‹ÐÛa@wöbnã –
ïãbrÛa@‹ÐÛa@wöbnã –
sÛbrÛa@‹ÐÛa@wöbnã –
Éia‹Ûa@‹ÐÛa@wöbnã –
ßb©a@‹ÐÛa@wöbnã –
‘†bÛa@‹ÐÛa@wöbnã –
ÉibÛa@‹ÐÛa@wöbnã –
åßbrÛa@‹ÐÛa@wöbnã –
ÉbnÛa@‹ÐÛa@wöbnã –
-١٩١ -
ﻳﺘﻨﺎﻭﻝ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻔﺼﻞ ﻧﺘﺎﺋﺞ ﺍﻟﺪﺭﺍﺳﺔ ﻭﻣﻨﺎﻗﺸﺘﻬﺎ ﰲ ﺿﻮﺀ ﺍﻹﻃﺎﺭ ﺍﻟﻨﻈﺮﻱ ﻭﺧﱪﺓ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﺔ ﰲ ﳎﺎﻝ ﺍﻟﺘﻮﺣﺪ
.ﻭﺍﻟﺪﺭﺍﺳﺎﺕ ﺍﻟﺴﺎﺑﻘﺔ
WאW
@Z@Þëþa@‹ÐÛa
אאאא
אאאאאאאא
Kאא
?MannWitheny?אאאאא
KאאE١Fא
،אאאE١F
אאאאאאאאu
א U א אא א א
אא٨{٠٠אא
Kאאאאאאא
Kאא
-١٩٢ -
@ @@Z@ïãbrÛa@‹ÐÛa
אFאאא
אאאאאאEא
Kאאא
،?MannWhiteny?אאאאא
אאE٢Fא
،אאאE٢F
אאאאאאאאu
א U אא א א
א
٣{٨٧٥ ٤ ﺍﻟﺘﺠﺮﻳﺒﻴﺔ אא
א ٨{٠٠ ٣{٨٧٥ ٤ א א
E١٢F
א٨{٠٠אא
Kאאאאאאא
Kאא
-١٩٣ -
@ @Z@sÛbrÛa@‹ÐÛa
אFאאא
אאאאאאאEא
Kאאאאא
،?MannWhiteny?אאאאא
KאאE٣Fא
،אאאE٣F
אאאאאאאאu
א٧{٠٠אא
אאאאאאאא
K אאKאא
@ @
@ @
@ @
-١٩٤ -
@ @
@ @@Z@Éia‹Ûa@‹ÐÛa
אFאאא
אאאאאEא
Kאא
،?MannWhiteny?אאאאא
Kאאא
،אאאE٤F
אאאאאאU
א٨{٠٠אא
Kאאאאא
K אא
-١٩٥ -
@ @@Z@ßb©a@‹ÐÛa
אFאאא
אאאאאאEא
Kאאאאא
،?MannWhiteny?אאאאא
KאאE٥Fא
،אאאE٥F
אאאאאאאאu
אא٢{٨٧٥אאאא
٠{٠١א،٣{٨٧٥אא،א
Kאא،אאא
אאאא
،٣{٨٧٥אאא٢{٨٧٥
אאאאאא
Kאאאאא
-١٩٦ -
E٥ J٢FE אאFאא
אאאאאא،
אאאאאאא،(Echlalia)
אאא،Kאאא،
KEFאאאEFאא
אאא(Lee.et al : 2002)אא
אאאאא،אאאאאא
אאאאאאאא
אK(Jarrold-et al : 1997)אאא
אאאא
Kאאא
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
-١٩٧ -
@ @@Z@‘†bÛa@‹ÐÛa
אFאאא
אאאאאאEא
Kאאאאא
،?Mann Whiteny?אאאאא
KאאE٦Fא
אאאE٦F
אאאאאאאאu
אא١{٨٧٥אאאא
א،٣{٨٧٥אא،א
Kאא،אאאא٠{٠١
אאאא
،٣{٨٧٥אאא،١{٨٧٥
אאאא
א
Kאאאאא
-١٩٨ -
אאאE אאFא
אא،E
،Fאאא
KאאאאאK אאאא
אא،E١٥ J٤Fאאא
אאFאאאא
،אאאE
אאאאאא
אאאאאK
אאא
אאאא،E ،،Fאא
אא،אFאאא
אאאאאא،E
אאא
Kא
،אאאאאal : 2003)
א،אאאאאא
،(Keeling, et al : 2003)،E٢٠٠٠F،E١٩٩٤F
אאאאאאאאאאE٢٠٠٤F
אאאאאאאא
K،א
-١٩٩ -
@ @@Z@ÉibÛa@‹ÐÛa
אFאאאא
אאאאאאאEא
Kאאאאאאא
KאאE٧Fא
u
א ١{٣٧٥ ٤ א
אאא
א ٠{٠١ ٠{٠٠
٣{٣٧٥ ٤ א E٥F
،אאא١{٣٧٥אאאא
٠{٠١א،٣{٣٧٥אא
Kאא،אאאא
אאאא
،٣{٧٥٠אאא،١{٣٧٥
אאאאא
Kאאאאא
-٢٠٠ -
،אאא
א،،א
،אאאא،א
Kאאא
אאEאאFא
אאא،אאאא
W
Kאאא א-
Kאאאא א-
K א-
KEא–F א-
KEא–אFאא א-
Kא א-
אאא א
אאא،E
אFא
،א،אFאא،א
א،אאא
-٢٠١ -
אא،אאא
Kא
א،אאאאא،
א،אאאא
-٢٠٢ -
@ @@Z@åßbrÛa@‹ÐÛa
אFאאא
אאאאאEא
Kאאאא
،אאאE٨F
אאאאאאu
אא א א אא א א
u
א ١{٥٠ ٤ א אאא
٠{٠١ ٠{٠٠
א ٢{٨٧٥ ٤ א E٥F
א١{٥٠٠אאאא
٠{٠١א٢{٨٧٥אא،
Kאא،אאא
אאאא
،٣{٨٧٥אאא،١{٥٠٠
אאאאא
Kאאאאא
א،אאאא
Wאאאאא
Kאאאאאא א-
-٢٠٣ -
Kאאא א-
Kאאא א-
Kאא -
Kאאא -
Kאאאא א-
،(Robert : 1997)אאאא
אאאאאא(Dawson. et al : 2002)
אאאאאא،EאFאא
Kאאאאאא
אאאאא
אא،אא
אאאאאא،
א،אאאאאאאא
Kאאאאאא
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
@ @
-٢٠٤ -
@ @@Z@ÉbnÛa@‹ÐÛa
אFאאא
،אאא،אא،אאFאEא
אאאאא،אא،אא،אא
،א،א،אאא،א
אאא،E אא،אא
Kאאאאא
،?MannWhiteny?אאאאא
KאאE٩Fא
אu،אאאE٩F
אאאאאE١٥،١٤،١٣،١٠،٩،٨،٧،٦،٤،٣،٢F
א٢{٥אאאא
،אאא،אאא،אא،אאF
א،אאאאאא،א א،אא
،אא،א،א،אא
א،٦{٥אא،E אא
Kאא،אאא٠{٠١٤
-٢٠٥ -
אאאא
א،٢{٥E١٥،١٤،١٣،١٠،٩،٨،٧،٦،٤،٣،٢Fא
אא ،٦{٥אא
אאאאאא،א
אKאאאאא
אאאאא אאאאא
،אאאאאאאא
Kאאא
אאאאא
אא،אא
אאאא،אא
אאאא،אא
W،אאאאא
אאאא -
אאאאא
Kאא
אאאא א -
Kאא
E٣Fאאאא א-
K
-٢٠٦ -
@pbî–ìnÛaë@òaŠ‡Ûa@˜ƒÜß Zßb©a@Ý—ÐÛa
wöbnäÛa@˜ƒÜß –
òaŠ‡Ûa@pbî–ìm –
@ @òyÔ¾a@pbaŠ‡Ûa –
-٢٠٧ -
@ @@Z@wöbnäÛa@˜ƒÜß
Wאאאאאא
אאאא K١
אאאאאאא
Kאאא
E אאFאאא K٢
אאאאאא
Kאאא
אFאאא K٣
אאאFאאאאEא
Kאאאאאא
אFאאא K٤
E אFאאאאאEא
Kאאאאאא
אFאאא K٥
אאאאאאEא
Kאאאאא
אFאאא K٦
אאאאאEא
Kאאאאאא
E אאFאאא K٧
אE אאאFאאאא
Kאאאאאאא
אFאאא K٨
אאאאEא
KKאאאא
E אאFאאא K٩
،אא،אאא،אא،אאFא
א،אאאאאא،אא،אא
E א،אא،א،אא
Kאאאאאאאא
-٢٠٨ -
@Z@òaŠ‡Ûa@pbî–ìm@Z@bîãbq
Wאאאא،אאא
Kאא
אאאא א J٢
א،אא،אFאאאאאא
Kאא،Eא
،אאאאא J٣
Kאאאאאאא
אאEאאFאאא א J٤
אאאא،א
Kאאא
،אאא אא א J٥
Kאא
Kאאאאאא J٦
אאאאא א J٧
Kא
EKK ،אFאאאאאאא J٨
KEאאאFא J٩
אאא،אא J١٠
Kא
-٢٠٩ -
אאאאEאאFא א J١١
Kא
אא J١٢
Kאאאא
אאאאא J١٣
Kאאאאאאאאאאא
Kאאאא،אא
אאאא א
אאאאאאא
אאאאאא،א
Kא
Kאאאא
،אאאאאא J٢
Kאאא
DSM-אאCARSאאאאא J٣
Kאאא، EאאF4R
אאאאאא
אאאאאא
KאאECARSF
-٢١٠ -
@ @@Z@òyÔ¾a@pbaŠ‡Ûa@Z@brÛbq
JWאאאאאא
Kאאאאאאאאא J١
Kאאאאאאא J٢
אאאאאאאאא J٣
Kא
אאאאאאאאאא J٤
Kאאאאאאא
EאFאאאאא J٥
Kאאא
-٢١١ -
ﻗﺎﺋﻤــﺔ ﺍﳌﺮﺍﺟــﻊ
: ﺍﳌﺮﺍﺟـﻊ ﺍﻟﻌﺮﺑﻴﺔ:ﺃﻭ ﹰﻻ
Kאא–א،א א-١
אFאאאאWE٢٠٠٤Fא،א -٢
KאאאאWא،KאאKE
KאאאאWE٢٠٠١Fא،א -٤
KאאאWאאאא،אאא
אאאWE١٩٩٩Fא، -٥
KWאKEFאKEאאF
KאאWאKאאKאאWE١٩٩٩F، -٦
[http: W،
אאKאKKאKKאWE٢٠٠٤Fא -٧
אאאאWE١٩٩٧Fאא،א א-٨
KWא
אK אאאאאא
KWאEFאאאא
-٢١٢ -
אאWE٢٠٠٤F،א -١٠
אאאK
KאאאWאKאאאא
אKKאאWE١٩٩٩F، א-١١
?אKאאאא אא
KאWא،x١١zאא
אאאאא K
אאאא
KE٤٥٩ J٤٣٧F،אאKKאא
Kאא
KE٣٣–٣٢F،x٢٠zאKאKא
אאאWE١٩٩٧F، -١٥
Kאאאאאאא Kא
KE٧٥٦ J٧٢٧F،אאK
KאWא
-٢١٣ -
אאאאWE٢٠٠٠F،א -١٧
אא،אK
אאKאאK א
KאאאWאא
Kאא?אא?אאWE١٩٩٣F -١٨
אWא
אאKאWE٢٠٠٣Fא، א-١٩
אאאאWKEKKאאאאF
KאאWL
KאאW،KאאKאWE١٩٧٣F، -٢٠
אאאאאאWE٢٠٠٠F، א-٢١
אKKאאK אאא
KאאWאKE٥٢٩ J٥٢٣FKא
KKאאK אאא
KאאWאKE٢٨٨ J٢٧٧FKאא
[http: W،אאאKE٢٠٠٣Fא
-٢١٤ -
אK אא אWE١٩٧٣F، -٢٤
אK
KE١٥٢F،x١١٧z
אWE٢٠٠٣F -٢٥
Kאא،x١١zאK K
KאWאKE١٥Z١٤F
KאWאKE٣٥ J٣٤FKאא،x١٢z
אאאKאאWE٢٠٠F -٢٧
KאWאKE٧٢ J٤٩FKאא
אKאאאWE٢٠٠٤F، -٢٩
אאWKKKאאא
Kא
אאWE١٩٨٩F، -٣٠
אW،K אאK
K
[http: // W،אאK
אKKאWE٢٠٠٤Fאא -٣١
saudiautism/about-us/about-us.htm].
אאאKאאWE٢٠٠٠F، -٣٢
KאWאKE١٤٧ J١٣٩FKאא
-٢١٥ -
، -٣٣
אאאאאאאWE٢٠٠٠F
אאא K
אא
KאWאKE٤٥ J٣٥FKאא
doctor.net/autism/Cognitive-Abilities. htm].
doctor.net/autism/knowledge.htm].
KאאאאWאKE١٢٠–١١٨F،x١z
Kאא،x١٦zאKאKאWE١٩٩٦Fא، -٣٧
KE٧٣ J٦٧F
KאWא،x١٥zאאKאא
Kאא
KאאאWאK
-٢١٦ -
אאאKKאWE٢٠٠٢Fאא، -٤١
אWKאאKאWE٢٠٠٣Fאא، -٤٢
Kאא
KאWאKEFא
KאאאWא،Kא
Kאא
אאאאWE١٩٩٨F،א،، א-٤٦
KאאאאWא،KאאKאא
אאאאאאWE١٩٩١Fא، -٤٧
א?אאE٢٠٠٠FאK אא
KאאWאKאאKא
،E٣٤٩–٣٣٣F،x٢z
-٢١٧ -
K אאWE١٩٩٧Fא، -٤٩
KE٣٤ J١٥F،x٦zKא
KאKאאא
אאאאאWE٢٠٠٥Fא، -٥٣
אאK אאאאא
KאאWאKאא
אאאאWE١٩٩٩Fאא، א-٥٤
אאאאאK
אאאאא
KWאKEF
K
אאx٢٣z אאK א
KאWא
אאKאאWE٢٠٠٠F، א-٥٦
Wא، K
Kאאאאא
-٢١٨ -
אאFאאWE٢٠٠١F، א-٥٧
KאאאאWאKאאKEא
KאאKאאאאWE١٩٩٦F، א-٥٨
KאאאאWא،
אKאאKאאWE١٩٩٨F، א-٥٩
Kאאא
אאא(DMG)٦אאWE٢٠٠٣F، -٦٠
אא،x١١zאKK אKאא
KאWאKE٣٥ J٣٤FK
אKKאאWE٢٠٠٥F،א א-٦١
KאאWKאאK
אאWK
אאKE٣Fאאאא
K
אאאאWE١٩٩٥F،א -٦٣
KאאאWא،KאאKE١Fאא
،،א،،אא،א، א-٦٤
KאאWאKאא
-٢١٩ -
אאאאWE١٩٩٧Fא،א -٦٥
אK אאאאאא
KE٧٠ J٣١FKx٤٥zא،אאKא
،،WאKKאWE١٩٩٧Fא، א-٦٦
אW
אK אאK א،
K
אאאWE٢٠٠٠Fא، א-٦٧
KאאWאKE٢٧٤ J٢٦٣FKא
Kא
אאKאאWE٢٠٠٣Fאא، -٦٩
W אK
Kאאא
Kאא
א،x٥zאאK
אKא
KאWאKא
-٢٢٠ -
אאWE٢٠٠٠F، א-٧٢
אאאK
אKK אאאאאאא
KאאWאKE٣٣٥ J٣١١FKא
אKאאאWE٢٠٠٣F، -٧٣
KאWאKאאאא
KWKאאKאא
KWKאאKאאWא
WKאאKאאKאWE٢٠٠٤F،EF א-٧٦
K
אאWאאאא،אKאאE אאF
Kא
אKאאאWE٢٠٠١F، א-٧٨
KאWאאKאאאאאא
KאאאKאWE٢٠٠٠F،א -٧٩
KE١٤ J١٣FKאא،x٦٢zא
-٢٢١ -
אאאאאWE٢٠٠٢F، -٨٠
אאאאאא אאא
אאא
Kא
KאאKKאאWE٢٠٠٠F، א-٨٢
KאאKKK אא
KאאWאKE١٤٨ J١٢١F
אאWE٢٠٠٢Fא،א،، א-٨٣
KאאWא
KTeacchKKאאאאWE٢٠٠٠Fא، -٨٤
Kא
אאאאWE٢٠٠٢F، א-٨٥
W
אKE FאאK
א
Kא
-٢٢٢ -
אWE٢٠٠٢Fא، -٨٦
WKאK
K
soby.com/autsim/treat.htm].
אאאWE٢٠٠٣Fא، א-٨٨
אKאא
Kא
אKאאKאאWE٢٠٠١F،א،،א -٩٠
Kאא
KאאאאאWE٢٠٠٠F،א -٩١
KאאWא
KאאאאWא،Kאא?א?
KKKאאWE٢٠٠١F،א،א،،،א -٩٣
KאאאאWא،KאאKא
-٢٢٣ -
KאאאאאאאWE٢٠٠٣Fאא، א-٩٥
Kאא،Lאאאא
אאאאאWE٢٠٠٤Fא، א-٩٦
Kאאא
אWאKE١٦١ J١٥١FKאאאאא
K
אאאאאאWE٢٠٠٣Fא، א-٩٩
אאאK אאא
KאWאKEF
KאאKאאWE١٩٩٥F، -١٠٠
KאאאWא،
אאאאאאWE٢٠٠٠F، -١٠١
K
KE٤١ J٤٠FKאא،x١٧zאKא
-٢٢٤ -
،אאKE٣F،אWE٢٠٠٣F، -١٠٢
mokatel6-2-2.htm-14k].
אאאWE٢٠٠١F،א،، -١٠٣
WאKאאKאאאאKאא
Kאא
אאאאאK אא
KאאאWאKאא
KאאאWK
KאאאWE٢٠٠٠F،א -١٠٦
KאWאE٢١ J١٩FKאא،x١٣zאK
KEFא Kאאאא
KאWא
KאאאאאWE٢٠٠١Fא، א-١٠٨
KאאWאאאאK
-٢٢٥ -
אK אאאWE٢٠٠٣F، א-١٠٩
א
אKאאאWE٢٠٠٢F، א-١١٠
אאאKKאWE٢٠٠Fא،א א-١١١
אאאWאK
אאK
אאאKKK
א
KאאאWE٢٠٠٢Fא،א א-١١٢
KאאאאWאKאאKאאא
WאאאאאWE٢٠٠٢F، -١١٣
Kא
אאאWאKאא
אWE٢٠٠١F،א،א،א،، א-١١٥
KאאאWאאאא،KאאKאא
KאאאWאKא
-٢٢٦ -
KאאאאEאFאWE٢٠٠٣F، -١١٧
אWא
אWאK אאאאאא
Kאא
KW،KאאWE١٩٨٨F، א-١١٩
WאKE١٠٨ J٩٣FKאאאאא
Kא
אאWE٢٠٠٣F،،، -١٢١
אאאKאאאא
אאWאאאא،KאאK
א
KאאאאWE٢٠٠١F،،، -١٢٢
KאאKx٢١zאאKא
KאWא
WאK
אאK אאאאK אאא
Kאא
-٢٢٧ -
אאאWE٢٠٠٢F، -١٢٤
אK
KאKKKKKKKאאאWE٢٠٠٠F، א-١٢٥
KאאאW،Kאא
אאאWE٢٠٠٢Fא، -١٢٦
אW
אK
אאא
KאאWאKאאKאאKKKא
אאאאE٢٠٠٢Fא -١٢٧
אאWאKאאKאאאא
אWאKאאאאא
KאאWאKאאKאאKKא
אאאאאWE٢٠٠٢Fא، -١٢٩
KKאאWאKE
אF
אא
KאאWאKאאKאא
אאאWE٢٠٠٢Fא، -١٣٠
KKאאW
אK
אאא
KאאWאKאאKאא
-٢٢٨ -
אאאKאאאWE٢٠٠٣Fא، -١٣١
KE٢٨٠–٢٦٧F
אאאאK אאא
WאKEFא
ﻓ ﻲ ﻣﻮﻗ ﻊ إﺳ ﻼم اون، اﻻآﺘ ﺸﺎف اﻟﻤﺒﻜ ﺮ ﻟﻠﺘﻮﺣ ﺪ: (م٢٠٠٤) ﻣﺮآ ﺰ اﻟﻜﻮﻳ ﺖ ﻟﻠﺘﻮﺣ ﺪ-١٣٣
W،אKאWE٢٠٠٤Fא -١٣٤
Kאאאאאאא
KאאWאKEF
אאאאWE٢٠٠٠F، א-١٣٧
K
אKKKK אאKאאא
KאאWאKE٢٢٩ J٢٠٥Fא
-٢٢٩ -
K אאאWE٢٠٠٤F، א-١٣٨
KE٥Fאאא
WאKאאאאKא
Kאא
KאאאWאKאאאא
אאא
אאKאאאאWE١٩٩٨F، -١٤٢
KWK
Kא
KKאאאאאWE١٩٩٩Fאא -١٤٤
אאאK(ICD–10)אאאא
KאאאאאWאK
KאאאאאWE٢٠٠٠F، -١٤٥
KאאאW،
-٢٣٠ -
אא WE٢٠٠١F، -١٤٦
אאאאKאא
KWאKEFא
KאאאאWא
אאאאאאאWE٢٠٠٢F،، -١٤٨
אאKאK?אא?
KאWא،x٢٥z
،x٢١zאKאKאאWE٢٠٠١F -١٤٩
KE٣٧FKאא
WאאKאאאWE٢٠٠٠Fא، -١٥٠
אאאWKאKאא
K
אאאWE٢٠٠٠Fא، -١٥١
א،x١٦zאK אK
KE٧ J٦FKא
K؟אWE١٩٩٨F، -١٥٣
אאWאKאאK
-٢٣١ -
K אאאאאWE٢٠٠٠Fאא، -١٥٤
K אאKKא
א
KאאWאKE١١٨–٨٥F
KKאאאWE١٩٩٩Fא،א -١٥٥
KאWאKE١١ J٩FKאא،x١٢zא
Kא
[htpp: // www. W
،K
אאאKKאאWE٢٠٠٤F ______________
-١٥٨
feedo. net/ dailyarricle 283. htm].
[htppW،אאKאאWE٣٠٠٤F
______________
-١٥٩
-٢٣٢ -
: ﺍﳌﺮﺍﺟـﻊ ﺍﻷﺟﻨـﺒﻴﺔ:ﺛﺎﻧﻴﹰﺎ
160- Adolphs, R., Sears, L. &Piven, J. (2001): Abnormal processing of social information
from faces in autism. Journal of Cognitive Neuroscience. vol. 13 (2), PP. 232-240. `
161- Adrien, J. et al. (2001): Regulation of cognitive activity and early communication
162- Aldred, C., Pollard, C. &Adams, C. (2001): Child's talk.. for children with autism and
164- Allen, G. & Courchesne, E. (2001): Attention function and dysfunction in autism.
165- American Psichiatric Association (2000): Diagnostic and statistical manual of mental
167- Autism Society of America (2004): What is autism?. Autis Society of America (ASA),
-٢٣٣ -
168- Autism Treatment Center of America (2003): How do the Son-Rise program principles
169- Barry, R. & James, A. (1988): Coding of stimulus parameters in autistic retarded and
170- Belmonte, M. & Yurgelum-Tood, D. (2001): FMRI Evidence for generalized arousal
Org/∼belmonte/Talks /2002-Orlando].
Autistic Atte-ntion].
173- Beneli, I.(1997): Selective attention and arousal. California state University Northri-
-٢٣٤ -
174- Bickel, W. , Stella, M. & Etzel, B. (1984): Are-evaluation of stimulus overselectivity ..
175- Bickel, W., Stella, M. & Etzel, B. (1984): Areevaluation of stimulus overselectivity ..
176- Bogte, H., Flamma, B., & Van dermeere, J. (2002): Do high functioning autistic
individuals treated in a residential setting differ in divided attention abilities from those
PP. 15-21.
177- Bonde, E. (2000): Comorbiclity and subgroups in childhood autism. Steinkoff Verlag.
178- Bondy, A. & Frost, L. (2002): Apictur's worth .. PECS and other visual communi-
179- Boser, K., et al. (2002): Semantic fields in low functioning autism. Journal of Autism
180- Boyles, S. (2003): Threefold increase in autism unexplained. Web MD Health, in [http:
Events].
181- Brereton, A. & Tonge, B. (2002): Autism and related disorders in adults. Current
-٢٣٥ -
182- Burack , J. (1994): Selective attention deficits in persons with autism.. preliminery
developmental profile and factors related to change. European Psychiatry. Vol. 18 (1),
PP. 6-12.
185- Carpenter, M., Pennington, B. & Rogers, S. (20002): Interrelations among social–
186- Centers for Disease Control and Prevention (2003): Vaccines and autism. Wed MD
{5FE84E90-BC77-4056-A91C-9531713CA348}].
auti-sm.. they can perceive but do not attend. Entrez–Pubmed, in [http:// www.ncbi.
nim.nih. gov/ entrez/query. fcgi? cmd = Retrieve & db = pubmed & dopt = Abstract &
list – uic].
-٢٣٦ -
188- Charman, T. & Baird, G. (2002): Practitioner review.. diagnosis of outism spectrum
189- Charman, T. (2003): Why is joint attention a pivotal skill in autism?. Philophical
Transactions of the Royal Society of London.. Biological Sciences. Vol. 358 (1430),
PP. 315-324.
191- Ciesielski, K., Courchese, E. & Elmasian, R. (1990): Effects of focused attention tosks
193- Colen, L., et al. (2003) : The PDD behavior.. a rating scale for assessing response to
194- Collier, D. & Reid, G. (1987): Acomparison of two models designed to teach outisitic
195- Connor, M. (2003): Deficits in the spread of visual attention. Autism Current Issues
-٢٣٧ -
196- Connor:, M. (1998): Social perception and attention. Autism: Current Issues 4, in
197- Corona, R., et al. (1998): Is affect aversive to young children with autism? behavioral
198- Cotteril, J. (1994): Autism intelligence and consciousness. The Royal Danish
201- Dawson, G., et al. (1998): Children with autism fail to orient to naturally occurring
202- Dawson, G., et al. (2002): Neurocognitive function and joint attention ability in young
[http://my.web-md.com/content/article/20/1728-52776.htm?lastselectedguid=
-٢٣٨ -
204- Drew, A., et al. (2002): Apilot randomised control trial of a parent training
PP. 266-272.
205- Dube, W. (1999): Contingency analysis and observing behavior in mental re. National
206- Edelson, S. (2003): Leck of attention to physical in autism. Center for the Study of
207- Edelson, S. (2003): Stimulus overselectivity.. tunnel vision in autism. Center for the
209- EL–Hazmi, M. (2001): Autism and mental retardation.. the genetic relationship and
210- Escalona, A., et al. (2002): Imitation effects on children with autism. Journal of
-٢٣٩ -
211- Frankel, F. (1978): Stimulus over selectivity in autistic and mentally retarded children.
PP. 147-155.
213- Gillberg, C. (1986): Brief Report .. onset at age 14 of a typical outistic syndrome..
acase report of a girl with herpes simplex encephalitis. Journal of Autism and
214- Goldberg (2003): Diagnosis and treatment gives hope to children autism. WHAT YoU
215- Goldstein, H. (2002): Communication intervention for children with autism. Journal of
216- Gradin, T. (2003): Evaluating the effects of medication. Center for the study of
217- Haney, K. (2002): Team sports as diagnostic measure. Journal of the Phil Osophy of
-٢٤٠ -
219- Hare, J., Jones, P. (1998): Autism and consciousness. Paper presented at the 2nd
221- Henely, D. (2001): Annihilation anxiety and fantasy in the art of children with
asperger's syndrome and other on the autistic spectrum. American Journal of Art
223- Jorrold, C., Boucher, J, & Russell (1997): Language. profiles in children with outism.
childr-en with autism and down syndrome. Journal of Autism and Developmental
-٢٤١ -
225- Kamio, Y. & Toichi , M. (2000): Dual access to emantics in autism.. is pictorial access
226- Kazak, S., Collis, G. & Lewis, V. (1997): Can young people with autism refer to
knowledge states?. Journal of Child Psychology and Psychiatry. Vol. 38 (8), PP. 1001-
1009.
227- Keeling, K., et al. (2003): Using the power card strategy to teach sportsmanship skills
to a child with autism. Focus on Autism and other Developmental Disabilities. Vol. 18
228- Kern, J. (2002): The possible role or the cerebellum in autism/PDD.. disruption of
230- Koegel, R., & Wilhelm, H. (1973): Selective responding to the components of multiple
231- Koegel, R., Koegel, h. & Nerney, E. (2001): Pivotal areas in intervent for autism.
-٢٤٢ -
232- Kolko, D. Anderso, L. & Campbell, M. (1980): Sensory preference and overselective
233- Lamers, K. & Hall, J. (2003): The response of children with autism to preferred
with autism. In Kathleen Quill. Teaching children with autism. United States of
235- Lee, R., Mcomas, J. & Jawor, J. (2002): The effects of differential and lag
236- Lincoln, A., Lai, Z. & Jones, W. (2002): Shifting attention and joint attention
dissociation in Williams syndrome.. implications for the cerebellum and soial deficits
237- Linda, R. & Watson (1998): Following the child's lead.. mother's Interactions with
childr-en with autism. Journal of Autism and Developmental Disorders. Vol. 28 (1).
238- Loughlin, C. & Thagard, P. (2000): Autism and coherence.. a computational model.
-٢٤٣ -
239- Lovaas, O., Koegel, R. & Schreibman, L. (1979): Stimulus overselectivity in autism..
241- Maestro, S., et al. (2002): Attentional skills during the first 6 months of age in autism
242- Mann, T. & Walker, P. (2003): Do children with autism fail to process information in
con-text ?. Journal of Child Psychology and Psychiatry. Vol. 44 (2), PP. 285-300.
243- Mann, T. &Walker, P. (2003): Autism and a deficit in broadening the spread of visual
244- Matthews, B., Shute, R. & Rees, R. (2001): An analysis of stimulus overselectivity in
adults with autism. Journal of Intellectual and Developmental Disability. Vol. 26 (2),
PP. 161-176.
245- Mayo Clinic Staff (2003): Autism. Mayo clinic, in [http:// mayclinc.cmo/invoke.cfm?
246- Mayo Clinic staff (2003): MMR vaccine.. any link to autism. Mayo Clinic, in [http:
060 743].
-٢٤٤ -
247- Militerni, R. et al. (2002): Repetitive behaviors in autistic disorder. European Child
248- Misailidi, P. (2002): Affective expressions during joint attention interactions with and
dult .. the case of autism. Journal of the Hellenic Psychological Society. Vol. 9 (1), PP.
9-21.
Japanese Journal of child and Adolescent Psychiatry. Vol. 22 (2), PP. 225-234.
250- Nigam, R. (2001): Dynamic assement of graphic symbol combinations by chidren with
aut-ism. Focus on Autism and other Developmental Disabilities. Vol. 16 (13), PP. 190-
197.
autism and children with aspecific language disorder. European Child and. Adolescent
252- Ohnishi, T., et al. (2000): Abnormal regional blood flow in childhood autism. Brain.
253- Osterling, J. & Dawson, G. (1994): Early recogiting of children with autism.. a study
Vol. 24 (3).
-٢٤٥ -
254- Plaisted, K., Swettenham, J. & Rees, L. (1999): Children with autism show local
task. Jounral of Child psychology and psychiatry and allied disciplines. Vol. 40 (5),
Kothleen Quill. Teaching children with autism. United states of America: Delmer
Publishers INC.
syndrome. Jou-rnal of Autism and Developmental Disorders. Vol. 32 (1), PP. 49-57.
258- Reddy, V., Williams, E. & Vaughan, A. (2002): Sharing numour and laughter in
autism and down's syndrome. British Journal of Psychology. Vol. 33 (2), PP. 219-240.
-٢٤٦ -
260- Ruble. L. & Scott, M. (2002): Executive functions and the natural habitat behaviors of
261- Russell, M. & Gersten (2001): In search of the cognitive deficit in autism beyond the
stimu-lus overselectivity model. Journal of Special Education. Vol. 14 (1), PP. 78-65.
262- Rydell, P. & Prizant, B. (1995): Assessment and Intervention strategies for children
who use echolalio. In Kathleen Quill. Teaching children with autism. United States of
263- Salt, J., et al (2002): The Scottish Centre for outism preschool treatment programme..
the results of a controlled treatment outcome study. Autism. Vol. 6 (1), PP. 33-46.
266- Schreibman, L. & Anderson, A. (2002): Focus on integration.. the future of the
267- Seery, M., et al. (1998): I have something to show you.. a qualitative study of the
interac-tions of mothers and their young sons diagnosed with autism. The
-٢٤٧ -
268- Shao, Y., et al. (2003): Fine mapping of autistic disorder to chromosome 15 q11-q13
269- Siegel, B. (2003): Helping children with autism learn.New York: Oxford University
Press.
270- Sigman, M. et al . (2003): Social and cardiac responses of young children with autism.
271- Siller, M. & Sigman, M. (2002): The behaviors of parents of children with autism
272- Siller, M. & Sigman, M. (2002): The behaviors of Parents of children with autism
273- Sonoyama, S. & Kobayashl, S. (1986): Stimulus overselectivity in autistic and normal
274- Stahl, L. & Pry, R. (2002): Joint attention and set-shifting in young children with
-٢٤٨ -
275- Steingard, J. (1997): Sertraline treatment of transition–associated anxiety and agitation
276- Stone, L., et al. (1994): Early recognition of autism.. parental reports vs clinical obse-
277- Swettenham, J., et al. (2003): Does the perception of moving eyes trigger reflexive
278- Tamarit, J. (1996): About the insistence on sameness.. analysis and proposals for
279- Trepagnier, C., et al. (2002): Atypical face gaze in autism. Mory Ann Liebert.
282- Webb, T. (2000): The picture exchonge communication system–the talking goes on.
-٢٤٩ -
283- Whittaker, A. & Reynods, J. (2000) : Hand signaling in dyadic proximal
communication .. social strengths of children with autism wto do not speak. Child
284- Williams, G., Donley, C. & Keller, J. (2000): Teoching children with autism to ask
questi-ons abut hidden objects. Journal of Applied Behavior Analysis. Vol. 33 (4), PP.
627-630.
285- Yirmiya, N. & Shalman, C. (1996): Seriation consrevation and theory of mind abilites
developing chil-dren. Society for Research in Child Development. Vol. 67, PP. 2045-
2059.
-٢٥٠ -
@
@ @
@ @Õyý¾a
-٢٥١ -