LİNEER CEBİR

4. Hafta Ders notu

2.BOLUM DOGRUSAL CEBIR VE DIFERANSIYEL DENKLEMLER
LİNEER SİSTEMLERİN MATRİS KULLANILARAK ÇÖZÜMÜ

2.1. LİNEER DENKLEM SİSTEMLERİNİN MATRİS

NOTASYONU GÖSTERİMİ

m eşitlik (denklem) ve n bilinmeyenden oluşan lineer denklem sisteminin matrisler ile

gösterimi aşağıda gösterildiği gibidir. Daha önce de belirtildiği gibi x1, x2, ..., xn
bilinmeyenleri, a'lar ve b'ler ise sabitleri ifade etmektedir.

2.1.1. Arttırılmış (Augmented) Matris

matrisine arttırılmış matris denir.

2.2. SATIR EŞDEĞER MATRİSLER
Bu kısımda elementer satır işlemleri tanımı ve bir matrisin satır eşdeğer matris şeklinde ifade edilmesi örnekleriyle birlikte incelenecektir.

 2.2.1. Elementer Matris İşlemleri Tanımı

 2.2.2. Bir Matrisin Satır Eşdeğer Matris Şeklinde İfade Edilmesi

2.2.1. Elementer Satır İşlemleri Tanımı

Bir A matrisindeki elementer satır işlemleri aşağıdaki işlemlerden biri olarak tanımlanmaktadır.

2.2.1.1. Örnek 4
Matrislere ilişkin elementer satır dönüşümleri (işlemleri) yapıldığında her defasında A
matrisinin başından başlama zorunluluğu yoktur.
2.2.1.2. Örnek 5
2.2.2. Bir Matrisin Satır Eşdeğer Matris Şeklinde İfade
Edilmesi

Bir matris eğer aşağıda belirtilen kurallar sağlanırsa satır eşdeğer matris (Row echelon
form) şeklindedir denir.

2.2.2.1. Örnek 6, 7, 8, 9, 10 ve 11
 Omek 6 1
Omek 7 Ornek 8 I Omek 9 Omek 10 I
Onnek 11
••
I " 1

0 fl 1 matrisinin satlllr indirgenmi1� matris �elklinde olllp

�- 1. 0 4[ olmad1gm1 kontroll ediniz.
o
0 1 -2
0
<;ozum
1) Sat1rdaki ilk s1f1rdan fa�kl1 eleman 1 ve bu elemanm bulundugu 1.sutundaki diger
elemanlar s1f1rd1r.
2) Sat,rdaki ilk s1f1rdan
1 fa1rkl1 eleman 1 ve bu eleman bii- onceki sat1rdaki 1'in sa�1nda yer
almakla ve sutunundaki diger elemanlar s1flrd1r.
1
3) Sat1rdaki ilk s1f1rdan faniklr eleman 1 ve bu 2.satirdalki ilk. s1f1 roan farkh eileman 1 'in
sag,nda yer allmakta ve il ili sutuniun diger elemanla1n s1f1rd1r.
1g

Bu durumda verilen matris sat1r indirgenmi1 matris ieklindedir denir.

(3
1 Ornek 11
l
Omek 6 Omek 7 Ornek B Omek 9 I Omek. 10

-2 O matrisinin sat11 r indirgenmi1§i matris �ekll inde olup

1 3 �
5 olmad1g1rn kontrol edliniz.
� 0 1 2
<;ozum

Matrisde, 2.satirdaki ilk s11f1rdan farkl1 eleman 1 fakat bu elemanm bu lundugu

sutundaki diger elemanla r s1f1r olmad1gmdan (lburada -2· bulunmaktad1r) ilgili
matris sat1r indirgenmi� matris §,eklinde degildir denir.
El1 ementer sat1r donu�umleri yard1m1yla verilen bir matris sabr indirgenmi§
G
matris �kline donii§tLirulebilir.
Omek 6 Omek 7 Ornek 8 Omek 9 Omek 10 I Ornek 11

�1 -2 3 4] matrisini elementer sat1r donu�umleri yarrd1m1yla satir

1 1 3 indirgenmi� matris �ekline
r donu�t0rum1z.
3 -1 2 1

Cozum
-2
4 ]�
1

3 _, -:l
0 s
R.i £,i-3J;
-t

1 0 s

KAYNAK
1- Lineer Cebir Ders notu, Doç.Dr.Kemal HACIEFENDİOĞLU, Prof.Dr. Şaban Eren

2- Lineer Cebir, Prof.Dr. Şaban Eren- Prof.Dr. Mesut Razbonyalı