Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 205
HRE Sg ~ A ah SRS fe ARR ze & — ) AB aR + OPP mE te BT BCE ACK © =) PREGAM. ASR. A ERR) .BaSR POR o BH BM + EAL WILLA BRI o = \ MARES SHRESR LASRABRK—Kke BE BREEN IER o RE HOT BAR RARER HI © Po. ABA LAH George L. Hart f%) “ A Rapid Sanskrit Method ” ai 3&9 5 2 FOO [3 SCARE J BAW. D. Whitney ay “ Sanskrit Grammar ” #@ S6TTBR © Pach WHAMAIA Hart AAR + ch hie Oh RRC GIS o SR WARE FH HR © HY ABUPBR WEARER SE + AF UR RA RE FEW RUE ERM + DEE ° HARKEN + LE IBF HH © Ra Wek ROCERE SR A BIR Beal BIR i BRE BR Hwa SSOP Fy AEE SRR eee eee eee eeee cess reeeeeeee 15 WAR -as,-as,-s,-1r WHR BAR HR CAD APE BE agni skirti ssend ys EIR Abe ee ee eee cece 27 SAAN PE By dal BAR PAH as iti AO ARR + HR nadiGid pad Ayah HL B+ —BR rajan $A datr Aaa ERE -- i+ —# aham,tvam,sa (ade Fe RHL- B+ = ayam,asaus BA thEa Bt dR HS Ee s Dl -u MRNA aa BARA Eh wis Lh -s MRA Gaal BAR mW Awd > Ki eM Aa Bt eR a Aa Awa 5 Me aaa BUA ABR RIND BE GG veeeeee tee eteteteeene BE NR ABW SAR vee ereecceeeeteeeed 82 BIR BOTW: BA + ty + AB 90 Bo+ LH BO+ EE Bt OR Both Bot KR B+ te SAAD: HS es Olio ae Ll -in, -vant,-mant fi RAAT Bina 5 SHEED AD ia SAE ASR AD aa) 5 GRAS SS BT H+ BROAD BUR TED Fal BEEOAD A ; BAEGKDS eee +162 — 201 MUSA FEI IA ASK BUS ( Devanagari) » 32S FA AIR : AX a. MMB: acdsirisucdsorefFol Cl) b. DK+\=KUHR ie: aio» au a a oH ©. SPRAE : m FE: i)a> ists PRRH ii)r>o Fs 1+] MMri-vri> lis lis lmao iii) >> n> n MBAR o iv) $@idich > s #M1sh o V)BAT h > SBE ; HF m > SPB— Ro BR BBA ( thematic verbs ) I > ESE C samdhi ) : BAP iaRE + Sa G7 fF aE My AER > 3a AF a RS OIF AR TR ° TE SAS ASR > RA BUTT A PB RB Eo Bite RAN BE: PERE Bee AYAURG ea Al OF HY Fy A TATE To HM > BE —aB WOR REA -s BR BRIAR h (MA visarga ) o TI. DAS ( guna ) REAM ( veddhi ) : BARE MKKASHOABEREARE o WPMMLBAAIE : (AN MARS | MIARBA -al > ARB LAE MAR ‘HHL: kip /kalp- ) I > A MAA Gia (EB) : As RA RAM ( AMMAR ME ) WRKEAA SAAB + HM + + RAL» Da BUT TA A AS el AE: AGE ale ABS + UFR aad 5 TE ed SER + HUH A a ad 3; EMR » AAR Rae o ATA Marl > Hah ih AV RRB Ae By ®— Miah BE AY ad AH ad > PAAR: S—-AHIR A ( the matic ) 829) — iTS FA ( athe matic ) —3- oD MRAM SEE » ARM ii » BI L— ae BOARS ( EMRE -a- -) oF TEA A AR > AGASSI NRA RAMAN iE o HF EARP AN am > RAAB — AIA Baal © C si — BETA FA arly ae EB tt BMW EB—Sh > HEHE -a - Fae mM (LA OR » TG pl -ami +» -avah» -amah o Ds Sia AOaN a BM BMG BHOABRMRS—XIL ) RRM LBB (bo MHGRMBRMRBRi > igkus it > Fl SSSA ALA Pai: -isirte-ai -ay ; ust +0 > au -av HE > ce 0 Halari,aunmeve > Ba Pwo RRA sau; ai hai > aurhiyu > RAM RARHe OS yo vo RWS A Rith Oh aR » aH RAE GS AO_L Pru we > RE SA A > RR 7c I e oH BAY Bel © / S08 FES (CB Fr HTK HE bhav - SPER A Haelas wR bho ( BEE ) SEH ( EMWRAK ) : bhavami bhavavah bhavamah Ke Be) Reimw (cE | REL bhavasi bhavathah | bhavatha fe Bc) VRB | HR BM bhavati bhavatah bhavanti fh B16) BE | ABR Me SRM E EASHh > MBAS Hee MMB BBS: BSR A BELI K © ERA Dial > AA — He EN A SAPO © WMS BCPA BR ic HN ap ally a HR HL Sy BE SK POSE CER ESD © Gy wal AA RN > HEART LR IL RR =F RRNA RAL © SAUUM TEMG ial > aR (ABH Mb -y- > #5 ON Lae FEB (EEK © Wl pas ( SA) —5— pasyami pasyavah pasyamah pagyasi paSyathah | paSyatha pagyati paSyatah pasyanti BAR TEM MRR > WR RAPSROIAI RSA > a8 RB (LRP R GA o Mvis (HEA) o visami vi§Savah | visamah viSasi visathah | visatha viSati visatah visanti SM RG SHARAREM (RPL BAF SR > RRA-AT BER) > A CHAN) BOK (6; GSRBRERE MH (ARNE MERE RT FR) > BIA BEE o APRA ER: MEM b-ay- (MARBLE T Rae ie Ci a RED) oo Sh > RABI -a- 9H B=j[XKibe filhcur ¢ KH ) WH =H WBE corayati ; pid (HS ) & pidayati ;tad ( 77 ) f tadayati o Lk PRA pid HORE AC EA : Piday ami pidayavah pidayamah pidayasi pidayathah pidayatha pidayati pidayatah pidayanti EA ERB o AR — LORIE Ee a. AE LMU BAAR MARE -cch Hh Fo gam( 2; 1) — gacchati yam ( #4 > 8 8l; 1H) — yacchati is (RU; 63K) = icchati pracch ( ##ybd ; 6 #4) — prechati b. AHA RAD EEE -a- BR © dam ( (alll AR ; 4 38) — damyati kram ( #4F 5 1H) — kramati C. BEART SCHAAR > @AAAG o damé (ME ; 198) — dasati rafij ( AL ; 4) — rajyati d. BEB RERAN TE ZH > ILA o sic (Hk Wi; 6 Hi) > sificati e. A ee RR eb CA Ee > De eee De stha ( vAiZ ; 1 #4) — tisthati pa (fk; 1 i) — pibati f. BRAND cal + SEAR AY REFERS T+ HBR Be -ir- o tr ( BGM 5 6 BH) — tirati A fF kutra fel ae ( HANES) v gam ( gacchati ) HC 1B) —7- SIR CARAS USE HY & BR ca Zé» MABCca > BAB aC) Vv ji ( jayati ) GEAR C 198) Vv ni (nayati ) ae > AS C1) ¥ pas ( pagyati ) BC 438) V pid ( pidayati >) GE ( 10%) ¥ pracch ( prechati ) Hf ( 6A) V bhi ( bhavati ) (tC 1) v vis ( viSati ) HEA ( 68) v stha ( tisthati ) waiZ C 1A) J smr ( smarati ) ao ( 1) GE Bilas AES Bea HZ 1 paSyami jayami ca. 2 kutra gacchasi ? 3. smaratah. 4, nayamah. §, tisthatha pidayatha ca. 6 kutra tisthanti prechanti ca ? 7. gacchati nayati ca. 8 jayathah. 9, smaravah. 10. prechamastisthanti ca. SOR NK Il >i me: FREER A m RFRA ART > Alm BAA m ( MR anusvara ) > Aiglm o Hi PF fil : devam pasyami ( #% A 4|—iHiie ) © Re EE MRM Aad RI Aaa > AA SUES o SHEE BE > RE RR DHE 5 7A RUE EAR > AG + BS > RAR + ER > RS ORAS o AMBRE MMKA CH. +R) ABAD foot ER iE > RR + OA A CRE ° MIT HED » SF aol FE 1 ECE » FAILS ER a RR oT He PROF > ER MD AMAA My CET ETE © WURE FE a VAL BHE > HE -am (YE PHE > KE -a > - 1 FER HE © T+: 16 — 32888 nominative > HT —MANE © WH — Sis accusative » METRY Bad o EH BC RB * BOB — He” WY“ HHI” bo HMI“ BBB Sait” > the > DTT ESAS o A + SC AS — AL © Gl > * BEF i Bae” sie > TEARS © —9— AK — Kash instrumental » A ARR—H (FYB AR L ALZE ¢ PUM “SERA ATA” A“ fH SE RRS” > ee ehAN ge RR > ME AA © FS — GBR dative > ABT MB ¢ M1" IBA Be" > HHH EE > BURLASHE o BR ASR ATES” > eee HE A> TERR ° 2 — Kash ablative » RARER MWA MAAN HK ° Hil TM * AACE MBAS” > IHEP AOS + BD LARS o3d a" IR” WEG o AM “ tha RER ” > epee > KEE Hho Agh RAB o PIM" th thie” > PWR > DRE HE 54 — BRB genitive o BARS — HKGER locative » AM —W R—W AERA HY LE © WO * AER SABE” > tee ASRS > BD EER 0 IY AS — BR aH A vocative o AMEN ZH o MI" AM > ERE SF” hs RADE o WV > deva ¢ i ) $& phalam ¢ RFE) fae FERRE deva J2NBHE > phalam HE 5 34 eft DUE a ee {eRRME : # R devah / devau / devah / phalam phale phal ani —10— # devam / devau / devan / phalam |- phale phalani | devena / devabhyam / | devaih / phalena | phalabhyam phalaih devaya / devabhyam/ | devebhyah / phalaya | phalabhyam | phalebhyah | devat / devabhyam/ | devebhyah / phalat | phalabhyam | phalebhyah devasya / devayoh / devanam / phalasya phalayoh phalanam deve / devayoh / devesu / phale phalayoh phalesu deva / devau / devah / phala phale phalani ami: a. deva @/BtE > phalam Sch té © b. Ba tisitrh HEM aah ae FESR E> RT EAS > AR OF HES > FL fl HHI © Cc. RSH Pa el AE AR + BREA OF > SE fab BT Ae HOE Alla © qd. htt Ziael > He: Se SYR ASE IL AB IAI e. ATA Hal > HER BB AO beh > ESSE] | E> SSAA BIA 5 BSR ARIA o —li- aSva & kaka isi ksatriya Avie Fl 5 FUREY a PER A > HBAs BRB IAB gaja wR grham BY > RE jalam xK deva int nagaram SH phalam ARE putra a+ mitram AAA HEB Flas 10 Bae eae 3c * L aévanpidayati . 2 grham gacchami. 3. kakau kutra tisthatah ? 4, ksatriyasya putram paéyatha. 5. ksatriyasya putrasya gajau nayamah. 6 putrasya phale kutra tisthatah ? 7. grhatpaSyati mitre. 8 jale gacchanti gajah. * SCHR FIORE» RA RWA 5 RES #£% RRR RKRAOA o MMEKKT Sez i > SRIRGLAS WHER 5 TRS» BE I Au LAR ART © —-12— B= Hie seal (middle ) BOP AES — AR PPT LAD » Re My OSL te ih And FE 160 AXA AM BLK > EME PHA o AR > op Fal sA Be A BD wel 0D (ER 3: a EPRI OR > ME IF YA BR Ich Heibaalh aS) © (ASM ASS > Gy celine FRE (oA FA Et WEE > Bee RAE aR REPRE Ae PA KA a BE IcHKT © SH — (A Died ARE PR Bad ER MLK > MEEK > REPHAs HRB HA > VERBS WR MBA Bel DL -ti BAM EMA + Dh - te RAO A EP IK © SAR SS Hi v labh (#84 ) MO SRZE Ae TAK BY BB LK ° AA BAIA Ph Daal > ARI A — Ay LK © Lt 2 R labhe labhavahe | labhamahe labhase labhethe labhadhve labhate labhete Jabhante AEE Be Ca LAS + iT Aa wD td) PAS CH a BR OR SS a {EAR + ANF AT BI idanim BLE -13- eva katham v jan ( jayate ) tatra na ma va man ( manyate ) labh ( labhate ) va ¥ vrt ( vartate ) v vrdh ( vardhate ) HEB Flat DES Re aA ae (ARE VEDA Z HOT ( AEIX ) HE HB a Ce) RF ene a HK BR Cf ca FER > SEER IG A Wil Bz & ) HE A AEH CADE RBH bee ) AR 1 idanim tatra gajamaSvam ca paSyasi na va ? 2 grhe kutra vartete ? 3 katham jalam labhase phalat ? 4, jayate putrah. 5 putram mitram na manyase. 6 ksatriyau phale labhete. 7. deva kutra gacchanti gajah ? 8 jalameva nayami grhat. -M4— SOR —FOREKR SH Se TEA ES AB PF Ot TAT OSA 0 5s BEE Ze AM ABO AR SR FT» PSE 5 BE Ate RGR PSBB » BD am PRO i eeR Sra He Pealy aa PERL + PAS MORE © 58 SSG BR RETA + SE — SEH OE AE AE a. — FW ARBA RA— FA OS A NE KPABRE > GMMR o arata>a —-4 ; fjnatapi — napi ivitiod +1 5 Mhi+iti — hiti usttusi—@ ; f)sadhu+uktam — sadhiktam b. Wa aha alae hl MALRAMES + PRR AL ARE o asa@+tisi se ; flcat+iha > ceha a>aturi—o ;fca+uktam — coktam ava+rsf ar ; fiica+rsih > carsih C. ara RAH > HBR ARIAS o a-rat+te —ai ; fiicat+eti —caiti a+a+o —au ; ff]sa+osadhih — sausadhih a>a&+ai —ai ; Mlsena+ aisvaryam — senaiSvaryam a>a+tau — au ; i] iha + aunnatyam — ihaunnatyam de a a SAPP AOBE ET BOAR US ey BOE A BS HB» a —15— BREMEN So i»i+V—yV ; flyadi +api — yadyapi usu+V — vV ; #{ bhavatu +evam — bhavatvevam ref+V—rvV ; filhotr+ osadhih — hotrosadhih e. e270 fflase +» 0 A> a FUL ( MBRavagrahasK DRAG BUS ASS) ACRE o HL PRR AE REE eta —e’ 5 fflvane+api — vane ’pi o+a—o’ ;flso+api — so ’pi f. e Blo ta DARE > ec ofa AUR > ME DEHe e+V —aV; ilvane+agaccha — vana agaccha o+V —aV; if] prabho +ehi — prabha ehi g. ai Blau WARS > ai BARR a > PAS PA ; au HE avec ai+V —>aV >; fl kasmai+ api — kasma api au+V — avV ; fildevau +api — devavapi CUAL (SRAM AREEI ime HARB Bi 78 (Eo Wi phale atra ( (AR AIR ) o KABA FARE > AEG © Whe a’va (WK! HUF) o ee api BU GE > Oh > BEB C tesa AT WA Weedles ZR ) v kip ( kalpate ) a ( + Fe Bid ) grama rol nrpa a manusya A —16— A bhayam ReME bhojanam RY mukham am> ao vanam PRI BRA fr: L sena + Agacchati 2 nadi + api 3, maha + rsih 4, bhano +atra+ehi §, kakau + iti 6 vane + api 7. vane + agaccha 8 gacchati + iti By de Bled 0 AR De ae HB 3 | Lnaiva paSyami devam. 2 vardhante ’Svah. 3na kalpante phalanya$vanam bhojanaya. 4, putrastatra grame *pyaSvanpidayati manusyah. 5, bhayatksatriyasya mukham pagyati nrpak. —VW- SAR -as,-ds,-s,-ri4 iB a, -as PEARSE ( ARRAS PERE AG PRE > RF BEART SE ) Zilli HBR -0 © #0 =devah+ gacchati —» devo gacchati nrpah +viSati — nrpo viSati Hie -o> a BRE” C ava- b. -as #fEa- Zi > Ail -as graha ) o devah +atra —+> devo ‘tra a -as FE a UMA OMAR SRAANE ZH BAK c. devah +eva — deva eva nrpah+ agaccha — nrpa agaccha d. -as GENE > MANE MARTS 2H BAAR Bs ; HERA BRB RIL MED PRAMS m BUH IE AZ ) © M1 devah +viSanti — deva visanti devah +api — deva api nrpah+hi — nrpa hi e. -s fil-r#2k-» kh-» p- »>ph- > 8-5 8-5 s-Z Bi + MIZE— 3B DAH LOLI > HEBER -b 0 MM] devah +kutra — devah kutra punar +kutra — punah kutra —18— nrpah+smarati — nrpah smarati f{. -S8 »-r#Ec->ch- > t-> th->t- >th-K fee ZA > AAA SAT TF A AO o WIZE c- > ch- Ai > pe -S 3 HE t- + th- Wl Mm -s 5 FEt- > th- Bi» HRK-s o Qi =onrpah+carati — nrpa& carati nrpah + tisthati — nrpas_ tisthati punar + tisthati — punas tisthati g. RITEa Aa ZR? -sHEMANT RAR MART Bi > MEHR -r o 1 putrayoh+hi — putrayor hi gaccheh + api — gaccher api h. SFE AE -r (7M SOR AGE - 3 Bee -s BEAK ) 2 RR — FAO) Sr - AE UA 5 HEHE - 8 BHO BERG > ARMRE o i =nrpatih+ramate — nrpati ramate putrayoh + rathah — putrayo rathah punar +rdmah — puna ramah a SF Be atra ja BS A (se gampl FS a Hit a- J/gam( agacchati ) > BAR APTA GA AAG HY DN LF) punar EK it (7M at WR + v vad ( vadati ) REWKRARI > MAH ) —19— PR CHER TVA ade ze RADA ; AIFLAR> saha TS CSR o HIM > kakena saha» “ SRS —7E” Zz E) A+ BRIE : L nrpah +vadati 2 nrpah + vadanti 3 nrpayoh +eva 4, nrpah +eva 5, A@gaccheh + iti +atra 6 nrpah +ca 7. kakah + atra 8 kakah +atra 9, kakau +-atra +eva 10. manusy 4h + smaranti lL va -+api 12 phale ( #9 ) +atra 13, vardhate + api 14. punar + tisthatah 15. vadantu + api 16. devaih + agaccha 17. tatra + eva + upavisa 18. tatra + rsih + vasati By 48 Bilis mie nt ae ae : —20— 1 ksatriyasya$vasya bhojanam kutra ? 2 atra ksatriya grhebhya agacchanti . 3. kako "SvaSca tatra vane vartete. 4, ksatriya idanim gramamagacchati . § gajasya mukham na _ paSyatyaSvah. 6 nrpasya nagarebhya agacchantya$vah. 7.na labhate ’tra ksatriyo jalam. 8 punarapi nagaram viéatah. 9. nrpo mitrasya nagaram ksatriyam prechati. 10. nagara agacchato gajavatra. ll. tatraiva grhe vartate ’Svasya bhojanam. I2 kgatriyaih sahagacchati_nrpah. —2-— SBN am EEE ( HEHE ) IT + See -n fis HE a. -n HE j- > S- Za > AUBEMER -n o HE S-ZaT> Al -n BE pk - > S- AABRHRch- © Mi devan + jayati — devaf jayati sarvan + Sidran — sarvan chidran b. -n#E1- Zi > AU RRR chy -1 wd «tan+lokan — tam! lokan Cc. -n AefE PEREGO EH Cc- > ch- )AARRERE TT ( t- > th- ) 2a > AE -n 2K RM ERO RT AOWPR CS +s ) + -n Zn JR SRBR RE anusvara (m) © i devan+ca — devamé ca nrpan + tatra — nrpams tatra 2. sn chagn Aa ALS > TM RIOR AEF HO BE EAL > Rin RAB © QU tisthan +atra — tisthann atra tasmin+api — tasminn api Ty RRS -t RES a. EARL H RRs MARE > ART h- 2it > -t BAR -d o MR—-FZAFHASh- » Hl h- BRdh- o —2— MI etat+hi —etad dhi avadat +eva — avadad eva GRR-FWRS AR I- + j- > MAS RIAD ICR TH ABB (G> KR oftad : -p> -k ZRERAR ZH > ATE M-bs-g ; (HIbATE a ALL -p > -k fi Renost ER So b. fEl- Zi -t HR-1 © Mi =mukhat + labhate — mukhal labhate c. FE j- Zi» -t MRM-j o MW grhat + jalam > grhaj jalam d. ABZ A > -t BAe -n o AO) «grhat +nayati — grhan nayati e. #Ec- + ch-+ §- Zi -t Bm-co HR-FE &- + fll) S- ERE Ch- © Mi vrksat +chaya — vrksac chaya tasmat +ca —> tasmac ca nrpat + Samah — nrpac chamah rs fe: a. -n- AG AME) EE A -n-A rofor sss RRELAPER nome ys vie MAT HOS AEBR -n - ZA RR y DBE eS RS SrA > Bil) -n- BiB -n- © 0) okarman+ a — karmana kartf + nam — kartfnam —23— b. -s- WG (ARE) EE HE -s- 2a Akor loa a Dowhe HRRAt>theon>msy ov Aly LIARS ER > TCT ASAE -s-Z2 RA h > mPA » §il) -s -BE RR -s- 0 Q agni +su — agnisu vak +si — vaksi C. IRR» AERA HK > ch- BER cch- o Wl sa+chaya — sa cchaya A f+ Se a- Vni ( anayati ) ORS (sac ni MN LF we a Tie) tu (Ee CE TFB th Bela ZR ) ratha Re ratnam Ke loka HER AR Sidra FIRE > FU REDO BRE Re PS Ay GRA fp: Lkrama ( 8H ARBOR ) 2 Sidra ( BRRR ) 3 ratha ( BRR ) 4, putrayoh + rathah 5. nrpan+ca 6 nrpan + tu 7. vadan + loke —%4— ‘ & devat +lokah + eva 9. patih + ratnam 10. bhavet + api lLratnam (BRR l2manusya ( AHS HB ) 13. kutah + api \4.nayet + jalam 15. grhat + sidrah 16. tat + jnatva W7.phalat +ca 18, bhaveyuh + ratnani 19.devan + jayati 20.mukhat + hi 48 BUGS URES RHE L nrpasya ratnani Sidrasya grhe vartante. 2 nrpamstatraiva jayati. 3 atragacchanti sidranam rathah. 4, asvaml labhete nrpau. 5, ksatriyamstatra pasy Ami devamstu na paSyami. 6 puna ratnani labhante. 7, nrpasya nagarajjalamatra nay amah. & atra loke manusyah kutra vartante ? 9 gajafichidra Anayanti. 10. grama 4nayati Sidro ’svam, > ll tatra kaka eva, gajanaévaméca na paSyamah. 12. tisthanti rathesu ksatriya gajafjayanti ca. — 6 — StH agniikirti,senany i Bete agni (kK) SRB TE> Kirti (268 > A) RAYE > sena (HER) IB HE AR RAR > SWUCL i RRR Gilad AL © EAR WAT Sep + AEB MLA - 1 RAPA AO Biel > ASHE 5 Se DUER EA “ BR” SERRA > BU RITE © ZED) -i KER OAaa p> Bite RIG PEMD AB AB (E> RARE FL BUS BR BO Te) > HL tPA © BAF} AULA agni bR kirti FS Ol > Bhan Has FeBe (Le PB : Hh € R agnih / agni / agnayah / kirtih kirti kirtayah gy | agnim/ agni / agnin / kirtim kirti kirtih | gq | agnina / agnibhyam/ | agnibhih/ ; kirtya kirtibhyam | kirtibhib ! 1 4 py | agnaye / agnibhyam/ — agnibhyah / " kirtaye kirtibhyam kirtibhyah | & agneh / agnibhyam/ = agnibhyah / kirteh kirtibhyam —‘kirtibhyah | T agneh / agnyoh / | agninam / B kirteh kirtyoh kirtinam —27— agnyoh / agnisu / kirtyoh kirtisu Di send ffi seve te - a EE AEA a SRM : RAH AY sendyai ( FH MM ) BY senayah ( WHR REM) > BUT -AAFRRS ENS Z A > Bem Senaya o Ht 2 R | sena sene senah S| senam sene senah A senaya senabhyam | senabhih Bf senayai senabhyam | senabhyah Ea senayah senabhyam | senabhyah B | senayah senayoh senanam aA senayam senayoh senasu Wy sene ap & agni KK atithi BERN — 2 ari HHA katha HH kavi BA kirti ( §@) YER BM chaya & brahmana Ber bhimi ( (@ ) He > ob Hh sena BR FEB a8 1 Mee Fed F830: L tatra gajaih sahagacchati nrpasya sena. 2 tatra cchayayam tisthati' brahmanah katham vadati ca. kirtyaiva devanam lokam labhante ksatriyah. gramam viSati ksatriyo ‘rim paSyati ca. atredanim phale labhete mitre. senaya kirtya ca saha nrpo nagaram vi8ati. atra kathayam ksatriyo nrpo va bhimim jayati ? na deva bhumau tisthanti. een DR a ew punarapi rathe tisthatah ksatriyavarifijayataéca. 10. brahmano grhadvanam gacchati. ll vane ’pyatithayo jalam bhojanam ca labhante. 12 nrpasyarinam bhayannagara eva tisthanti kavayah. SB PREAH ( imperfect active ) 1s PE he + a A I ET SBA BA ROW TE c HE AT > RGAE A A 5 (AR eee ee aT MARRIES a > RRB AM LPR HAD Ane POSE (to SEER ME > a AW CERAM EE Hy (RBG ARR EPS ABR > Ba REA PEE BS Sa ZT o LR Pa HE GA Ward Has FER (tC Lv bhi FSH) = Ht 3 R abhavam abhavava abhavama abhavah abhavatam | abhavata abhavat abhavatam | abhavan Ba Mb Ra F SOD apres > BKM o HM a- Vgamjé“ K"» agacchati fi“ #h3e” » WAAR AEE + Hl a (FR) +a CBAKBRASB ) + gacchat> Mi agac- chat » Zean“ fHAE” MOMMA o A+a+nayat fiip anayat >» FE OTB AG” BOSE ESK o ni- Jvas dé“ GE” ZR“ eee” AMARA ni+a+vasat » Mipenyavasat ; upa- /vis Be“ MM” ZR “AR” AS RAE upa +a t+ visat > Tipe upavigat “T + — 228i Ckutra > (Me ; katham > Hf] ; kada » —30— IRF ) BM bcit > ARAAEE o Ms kutra cit katham cit kada cit TERRE DE Ale 9 FE BE fed ord De api > DK ALK —AN el 5 (GSAS ABA ATE mG TE — ke > TR TER AE ZH © na kutrapi na kathamapi na kadapi SR ma IK™ + HES api Wbicana RACH MAAR AUTRE > (RB SABA SS © RO na kutra cana + na katham cana > na kada cana o AE fe api upa- vis ( upavisati ) kada cana cit nag ( naSyati ) ni- vas (nivasati ) muc ( mufncati ) v yam ( yacchati ) v vas ( vasati ) vi vah ( vahati ) ODE + SE OK BEARS BALL Hi ES see (aR REPL ) BH LU 1B B* 0 1B FES WIA + BL tk + aR Rik Am > OR He > AR HL te —3s— V Sams ( Samsati ) BR HOB SS ABS SB HE : Lna kutrapi nyavasannarayo nrpasya. 2 aribhyah ksatriyanamuficannrpah. 3 mitre ratham kutravahatam ? 4,.na kad& canaéamsannrpasy4rinkavih. 5. kada@ cidvane ’vasacchidra idanim tu nagare brah- manaih saha vasati. 6 kavinam kathah kirtaye kalpante. 7. bhayaddupavigannarayo ’$vangajanrathamScamufican. 8 vanasya cchayaydmatisthatksatriyo “rinam senama- pidayacca. 9 gramadgrham kavaye jalamanayadbrahmanah. 10. nrpo brahmanebhyah kavibhya&ca ratnani yaccha- ti. lL na kadapi manusyairvadanti devah. 12 katham ‘cicchidrayora$vau ratham nagaramavahatam. —2-— SAR Fa Ae ( imper fect middle ) ; tin AE Ts PaO Sco PA A bad = ER EA eR TAI aad > HE SBA AP IER ARIA, © 5 PSM J IH SA fad Dh ABA AE A BE BMRA > KEM LRA RROF Ba o FAP REP Fs Bh i AO a PBR EC LV labh AH) : we @ Ed alabhe alabhavahi alabhamahi alabhathah | alabhetham alabhadhvam alabhata alabhet am alabhanta To» iti AOFREE : RESCHON HE > LA iti adem o MARIE iti HK EPR KM > Dil» ERM SAA RRR Hah MARA ERMA » (TAT HO RL AB AE TL EW © BIE + R* fH fh ATA” BARRY AN 5 ATA RAM“ Boa” WK © UR > BPs * ERP T ” OE > EO AR AU BEG A ¢ BERETA T iti fest braéhmana agacchadityavadat Fa» iti A AA ADT PTR RPG > FERIA ° PUM“ hi AR AREER” > ext RMRAK —33-— > WANA iti REPT EMMA iti ft BR IR A fe acarya GA > Bei iti BH EMS R pustakam & yuddham RS Sry vrksa 8 Sisya BE sada BFS sev ( Sevate ) ARE > ARSE hi BT ( a#ia > ELAR ae 08M BS ak HEC: 1 Sisya hi sadacaryansevanta iti brahmano ‘vadat . 2 nrpasya kavayah kirteh phalamalabhanta. 3 devanam loke vrksesu phalani sada vartante manu- syanam loke tu kada cideva. 4, yuddhe ’ri anaéyatam. § vandddhyagacchadgajo nagaramavisacca. 6 kutrarayo *$vanratham$&calabhantetyaprcchannrpah kgatriyan. 7. vrksasya cchayayam mitre acaryamapa$yatam tatra gacchatam pustakanyalabhetam ca. —34— & nrpasya grame 'jayata éidrairyuddham. 9. Sidratputro ’ jayatet yavadadbr ahmanah. 10. yuddhe katham jayamiti nrpa acaryamaprcchat . ll. kavinam mukhesvajayanta nrpasya kirteh kathah. 12 senayapi najayannrpo ’rinam nagaramityavadac - chisyanacaryah. —— S8+3R nadifipad 943k Bett 1) MAPS MND -i BHA ARE BBMt > Whi nadi ( Wye ARK > KARA o MABAFMEBtE a 4 nadi nadyau nadim nadyau nadya nadibhyam nadibhih nadyai nadibhyam nadibhyah + nadyah nadibhyam nadibhyah nadyah | nadyoh nadinam nadyam nadyoh nadisu nadi I Fae — pad : Rich HRS SVAN ES FLAY G © 1a BGS HFA OF A RA ER BBE So BUTERA PELOS FREE + feak PERE (tte oh K ACR OS PR > SEHD FAAS LGR HE OF > HL AE UAE SST Fo SE Te AS BD PAE SH + MERC ASHE + RMA Ae EERE ARR» BUST BCE IRN > HA a) oH LURE A CHO A FH > SAE BAA » A + EHR bhydm » RB AHH bhih > — 36— SRB » FEAR HD bhyah + SRB isu oe EM MPa Rep > RGR SHURE BLA 0° SMEAR ROU OT > BABAR padac +) BRB o PERM > TES LIS AREF Ch Nt) > ABEPE RS — FAR REMI AEE ; PAT pad (HB > Rohe > Ay Hs BAB ae ee ak pat o Jf pad fiat FEE 1G R padah padah padbhih padbhyah | padbhyah | padam patsu = w B fs & B oi of fee RC FR aaeE RT A -an > - 31> -ant AaFety Sh? DD ARB Z Do pad E—(AY BHAT o BAWRRTE : FRR RWEBRBIR > He FR AG BKM NBR AAI TE o Ay > Ta MSR LSE A pada # ERIE (HERE pad PAAR) ) » MEH twee oR ALS > 52 te BET BT ANZE DNA pada ah eB ) > — FPA AH EW RAMS & 0 Te RF TPR Ha HS 7A ORL EEE > BREF RATE : WR CS 358); PRR Cys vers 1) 5 ae RAE (ee joded+b) ;MORB(Ccrchrj> jh fi) > @iGh CAMB (Ckh> ch> ths ths ph> gh> jh» dh> dh» bh> hyo TR BETE RS BEF SIAR » BP ARDEA SEO DL ES REF RH e CHAK RAWLS RYH) : -k C-A) “t C-n) -t -n -p -m c-1) h RAN > MART RAAORAT ET oR RARWT BF BRRRAMWT SE o HM MAORAIM FP : -c > -k tO vic — vak -j > -kR@-t Mvanij — vanik ; viraj — virat -$ — -kBR-t Midis — dik ; vis — vit -$ > -t WW pravrs — pravrt -h > -kae-t Ml -duh — -dhuk ; havyavah — havyavat -k SQ -¢ (9 gL BUM : EAS Zils -t—o-n W virdt +na — viran na ek fi wa vak+me — van me RRB Zi -t + -d — 3B-— M1 havyavat +agacchati — havyavad agacchati -k > -g WM = vanik+ dadati — vanig dadati Whe Zils -f > -d > be dhe QM =pravrt+hi — pravrd dhi -k —» -g + h — gh- fl vanik +hi — vanig ghi A OF we tvac ((& ; = : tvak ) BE devi AAR nadi We patni #F pad (3 ; ERM R : pat ) fal > fe vanij (1 3 ERAMAM : vanik ) REA vac (AB ; EMR : vak ) a Tw vapi wi Aah V spré ( sprSati ) wie SB FRE A Pas HE 1 vapya jajam patnyai brahmana 4nayati . 2 devya vacam sad4 manusy&h sevanta iti Sisyo *vadat . 3. yuddhe nrpasya tvacamapi ndsprSannarayah. —39— vanigbhih saha nrpo ratnanyapaSyat . devanam loke gafigaya jalam devasya padau sprSatityavadacchidram brahmanah. na kadapi Sisya acaryasya patnya mukhamapas- yatpadaveva tu. . Sivasya patnimumeti vadanti . na devanam pado bhimim kadapi sprSanti. 9. atra vrksanam chayasu vanija upaviSanbr ahmane- 1 12 bhyaSca_ pustak@nyayacchan. . sadaiva hi vardhante kavinam kirtaya iti devima- vadacchivah. Sisyah pustakam padasprSaditi Sidra acaryamava- dat . atra phalanya$vanam bhojanayaiva kalpanta ityama- nyata vanik. —40— +R rajangadatryyss ew tt I > rajan $4 naman (fy 2 Fe 1b: Sa Kael > ME ate pte o rajan BGstt > BAEZ 5 naman Ate HAZ Ro Sa EB ISK > RAAB : ui & R raja / rajanau / rajanah / nama namni namani # rajanam/ | rajanau / rajnah / nama namni namani a | raina/ rajabhyam/ | rajabhih / namna namabhyam namabhih Bg rajne / rajabhyam/ | rajabhyah / “ namne namabhyam namabhyah a | Taian / | rajabhyam/ | rajabhyab / namnah | namabhyam | namabhyah jg | Taiiah/ | rajfioh / rajnam / namnah namnoh namnam we | rain / rajioh / rajasu / namni namnoh namasu rajan / naman naman (iyi FeSE 1b > ZEAE + NARI Bs SE RRC» AUB —41— rajan PYAR) > Hef ABA Fo BYE Adal > eH KZE RROD a RIG FBS (OL — PRAT RE) 5 PEA AUR SE» A RE SRN © TE rajan fae BEL > ZeSe HOT LR BCR TAA pada SEH ) > ABER ERS -j- fh -n- RE RY ROB > SUH -A- Cn Ej RK RBA > EE —e BU) o #6 naman ff] > -n- ARO Bb + WR -n- BR AE -m- > Ti -mn- WH A> EH MHRAA Ho HAZE atman ( BET Bi) RR > ERS VA MR pada BAW URR: HAR FARA ARE atmna > FORSAKE Atmne » (AAR -tmn- fy iE > FERS ABER > HEAD AK FS atmana » atmane » SIZE -tm- §a-n- MAA I + datr Was ege(b: -trk&— MRR > WRVRER > ABE TP SCH a” (RUM > SE) o ARORA > He ATE ~ tr DAE alas RAY ERR LD > CARRERE ( tea Vike (OT kartr > (eas) oral -tr MRK Ail > Mie Bate > (2A — LEIS > Ml mate > BL» IRE ; A ARBLA ZR FIBER o REM date (MPR) BR > BRA lia BLK © od e R data datarau datarah dataram | datarau datrn datra datrbhyam | datrbhih datre datrbhyam | datrbhyah —42—- datuh datrbhyam | datrbhyah datuh datroh datari_ | datroh datar SAYERS » DL - 1 RPE AURR HE Haale eae Rea > BR ABSRA-ThH > ARERR o BH > Mpitr KL BL) mate SASL fh de RH RHO ( svasr > BUR > BRA) > ER SAG ADM > SE AK -ar - BAK NE -ar- © Hil pitr Hl: pita pitarau | pitarah 4 =| pitaram | pitarau | #datr # ehOB (EA » Midatr datr i +e Ho TER > AIE> SHR RA dharma Rie LACM naman (‘ft ) 4 ¥ path ( pathati_ ). mi > Ba pitr KR SSC (BHR) bhratr i] matr ( (& ) BE mrga ie ~43—- rajan RE svasr ( & ) eR TUL R as Me Baa He 2 1 rajfiah pitaram rathe ’paSyankavayah. 2 aSvanam datrnam namanyaprechadraja. 3 vane rajano mrganapidayamniti brahmana avadan. 4. idanim bhratra patnya ca saha vanam visdmitya- vadadramah. §& tatra bhratroh putranam yuddhe dharmo ’pyana- Syat. 6 datinsada sevante deva iti pustake brahmano ’pathat. 7. rajfo bhratuh putra vrksasya cchayayamupavi - Sanmrgasya kathamapathaméca. 8 dharmasyarayo ‘na’yanyuddha iti rajflah kavayo ’vadan. 9 mata putram nagaramanayattatra ca nyavasat. 10. kavindm pustakesu putrah sada pitarau sevante manusyanam loke tu kada cidevetyacaryah Sisya- navadat . lL rajannaraya idanimagacchantityavadadbrahmanah. 12 lokasya pitaravuma SivaSceti kalidasasya pustake Sisyo ‘pathat. —44— 38-+— 2B aha m,tvam, safi4 35 Fe St te aham » tvam> sa 5} 32-2 > BS > B= AHA Hilo aham&ESt > tvaméE 4K > sa Efho aham #2 tvam AAS SLA > = MAE 7R AR) 8B 16° SR — 9 PME—R> (sale DME > A FEE EE PABA LIOK © BH a BF AMAR PH + SERIE AAS TSR ° 7B ERAN > CE BERMNWA (ma > me > nau > nah ; tva » te » vam» vah ) AGC 4E— BR Ue a aim > t.78 PEE ca > eva» va SF ZEo R vayam asman / nah avabhyam as mabhih avabhyam/ | asmabhyam/ nau nah avabhyam asmat avayoh /nau | asmakam/nah asmasu —45— i ba R tvam yuvam yayam tvam/tva | yuvam/vam yusman / vah tvaya yuvabhy am 1 yusmabhih tubhyam / | yuvabhyam / te vam yusmabhyam / vah tvat yuvabhy4m yusmat tava / te yuvayoh / vam yugmakam / vah a yuvayoh 4 yusmasu sah tau te tam tam tau te tan tena taya tabhyam t abhy am taih tabhih tasmai tasyai tabhy am tabhy am - tebhyah tabhyah tasmat tasyah tabhy am tabhy am tebhyah tabhyah tasya tasyah tayoh tayoh tesam tésam tasmin tasyam tayoh tayoh —46— tesu tasu LER sa (a8 ESE {b ; RIE RA IB HE © sa fh HE Bae EBL > BR + ASS > HARM SRIBLE STA o FAP Se. AR AE Re Ea B : RIEMWE > SEEM sah EF RA > BARK-s > Wink sa o sa gacchati fs (IRZEHK) 3 so 'gacchat FEMA (PHB AK ) o RASS AB eR Ba Co fh th E> fT) > RAE Ada > Gl“ a” ZRH Mi tat phalamigiae ARE ; sa Sisyah #238 (HBA o eo fe aham HK iva Ro MO (MT ATE &) giri i . PLA > cbt (TE sa MOAB tasmat Peas y tvam UR Vpat (patati ) RE RA J pa Cpibatiy 8h C ph BSR HORE MTD: Bm) sa fis he E> fA —47— sakaéa Pt Set > AER SEP PRS DANS RABE L sa rajarinajayatte ca tasmadgirerapatannanaSyam- ca. 2sa manusyo gafigaya jalamapibaddevanadm lokama - labhata ca. 3. rdjfiah sakasadbrahmana Agacchatputraya ca pus- takanyayacchat . 4, aham hi raja, mama sakaSe brahmana api tisthan- tityavadattavaririti brahmano rajanamavadat . §& naham tava patniti damayanti tam Sidram bhaya- davadat . 6 tvadbhayanmanusya yuddhe na naSyanti grhesu tu tisthantyevetyapathadrajfiah sakdée kavih. 7. vrkse phalaniva tasya pituh putra avardhanta. & rajnah patniva Stdrasya patnyapyagnavanaSyat . 9, matuste sakaSadaham tatphalamanayamiti_ mama Patnimavadatsa kavih. 10. tavarinam kirtayastesam kavindm mukhesveva var- tante. lL gajasya cchayamapasyadraja girih patatityamanya- ta ca. 12 na kadapi Sidrandm saka$e jalam pibamiti brah- manastanvanijo ’vadat. —48— $+=i8# ayamasau: ham T > ayam Allasau #1 AA OR CH deo ayam fF “SE” 5 asau Ail @ “ARIA” » AARP REE © EMT TRIB ZR WN" ET a F” Ho AE PET cel >“ 3E(AA” o ayamSi asau fad ai (Ee ARAB > bbe) FEBBYE > PMI TE © ca imau ime imau ime abhyam abhy am abhy am abhyam abhyam abhyam anayoh anayoh anayoh anayoh —49— wi R asau a ami asau amth amum amin amim amih amuna | amibhyam | amibhih amuya | amibhyam | amiibhih amusmai | amibhy dm amibhyah amusyai | amibhyam | amibhyah amusmat | amibhy4m | amibhyah amusyah | amibhyam | amibhyah amusya | amuyoh amisam amusyah | amuyoh amisam amusmin | amuyoh amisu amusyam | amuyoh amusu ayam SasaufoPtes Age2: ARAMA Hag SRIBLE + RBHE STA] o SUR FUMIE 5 ORE ame (LISE : 1 B+ sa eR (bo RR RSS BER sa AW > KFA : A+ GA FER LR sa Ze MRWEA : —50— esa (Mm) > esa (fB) > etat (th) | RE“ {—” o By DUR RSH sa WALANG > REE ER BEM Rh + CEPA RUBE -s © 1 Spee: + WR GR sa eA: ya ( Bef) > anya CS ft © 2 Seep tese » AR AILA -am#A BAVA : sarva > visva ; BE" SHB” Bo 3 pte: AR AANA ka ( aE) 5 ELBE RD fel > SoeptE: » ARAN AR kim o Ts RCH HOR had + Hach BP Rad > MM" KA” > “RK tM” >“ Ble” ZR o NM ha AERA: SRA BA 7a ARE Gael © GRUB Charl “ Book” > HABRA BR GAGA DE “BBR” REDD > BAAR“ ELE (ER Slt” (Bete Bios FBI fk > LAE TE ) ARIE > CIB “ Be AEM» WRK Fh” MAK > Bs yatra raja vaga- ti tatra tam apasyam > PSR — 20% Bi RoC ‘PReae) SLAC RE HOA BRE Raed = (a Aa Gl yadi ( WR ) tada (5; aU fF-tarhi » tatah ) yadyapi ( Efe > MG) — tathapi ( 1 ) yada ( + WR ) tada ( (# ) yatra ( KB ) tatra ( $e ) ya (RA) sa C#A ; AU{E ayam » asau ) yatha (e+ ) tatha ( Fatt + TDA) —51l— BERANE » CEM BERETS | HOW BB > A te FARR BE Raa AT ZED AS BIT o AABABA Aad THE WAY BT Wiel » WDA BHE BA tRaelz 6 > BRACE ABABA Riel Zo GR > BERET “ABBR AY BAF ke — REP” A EP 7 RAR T ARG > EMC RA BRT RT > fhe ABER” ATK + RM AAT + 1H BRT ER f€F1 ” KOK o Bl: yo bala Agacchati » sa brahmanah » BR ya agacchati » sa balo brahmanah o bala GI BKFZB © BA had WS > BRAC FERN Bae ep ATI ENOL PPT s ABR BARRA RS > BE AE CES Ob PT ETE NY LPM ° HP eS hs LS HEEL o GIR > BAZIR “ BAT TK Ee” CK ARBRE > RAT THR) ORE > “RABE TR > RAR” WARK Rh“ RAT TBH > HHAERAR” 9 BR the > “BA” "AT TR” ER REE >“ fs” FUE “ a” AUT BRSe ae > BORE HB o BT il Mead BE ARVANA E MMT > He BI AE SB 5 BRR» AES Ro BORIS + WAR: yo jayati tam rajanam paSyami » tT RS BK yo raja jayati tam paSy ami . Ro MHLW RR=As Awl ARAMA LH T WM" BARMERA” (ft VRB BART ) HR “BART > HBA ” GAT 5B : ya agacchati sa mama pita o LK & Si see as ny GUT: > RAR : —52— FR: x 2x FEM : 3c 2 ANTES PE AY US TS ROTC ATS ES hs FLEA ) © 4% : yasmadgramadagaccham tama$vamanayat (mM tatraSvamanayat ), BY: yasmadagaccham tam gramamaSvamanayat (s% tatra gramamaSvamanayat ). 4: RAR A TG OS BINS + Be AE F&A TOK) o 443¢ : yenaSvena jay 4mastamapasyam. s{ : yena jayamastamaSvamapasyam. Spat PA RUB AALS TT A al CB LRT All > FAR KA ROS TERE ) © *E3¢ : yasyasvena jayamastam ksatriyamapasyam. Be : yasya ksatriyasyaSvena jayamastamapagyam. (BAO Gala HO ABBA BA Gael AatRF WL SL > Ge UA AN ZB Wi" MaadeA” > “ ERD” >“ Rae” 2 2 UE aH Ses FH AOL ( RE ABIL > BLM MAU ) © yasmingirau tisthami tam nrpah paSyati. : yasmimstisthami tam girim nrpah pagyati. BRAY — ARIES ART CARR T > BE FMB FRA) © yasmai kavaye rathamayaccham sa Agac- chat . : yasmai rathamayaccham sa kaviragacchat . —53— of: yatra yatragacchat tatra vanany eva. SUE “ Maw TH TR > BREAK” ZR R yad yad alabhata tat taj jalam iva. SU “ Raa th GHEE > MRK —R” Zo A> QAR — TRL HR: Fa Rael > Ss FB GR > AA HAE AURH Ro (EA ya Ti 7 O0_L ABBA BA Riel » All ya BTA SAO Was Oo > BA MRNAS T o HM : atra ksatriya ye ca brahmana vasanti. HBR “ MARR BRM > MEER” » RE * Al ‘Hf FUSE REP > ABE EIR” oo Ms HH Riel SORE i) FE ROARS > TOR RA api » cit » cana — FE GAS > AU AT ARDS CHEN A 5e © Ml yatra kutrapi “ fE fies” » yah ko ’pi B“fEM A” > yat kim cit “fe fal RUG” ZH o FERS MTR PB > ya AS |— IN EBD > DKS fe SE ATT aad © &£ Ff Sith ( BAM (be sa B anya BL TR) ayam 3a {4 asau A ka ae ( Se fetal ) RO > SEER ( tathapi Be‘ Oy tatha "ZR Byadyapi » ya- dapi fy BREE (Rial ) ~54— SHER GR ( yadi » yada fy ARB ada Ria) ya RA (BA Rael > yatra AH ( Rael ) yada Bo ht ( yadapi RENE ZAM) yadi oe 5 yadyapi LEDGE > MEE S— + 1A; Bee Ca BE Sisal» BA Lim I Mio sarva Wa eAM > REZ GERK NEEM ZE ) TELA Pas MAES Fae HK 1 yo vanigvapya jalam pibati sa mama patnya bhrata. 2 yananayanrajio ’Svastai rathairyuddhe ’jayank- satriyah. 3 yani yani devasya namani tani Sarvanyapathad- brahmanah. 4 yadyapi sarve ksatriya anaSyamstasminyuddhe tathapyajayametyamanyata raja. 5 ye rajano dharmam na sevante te Sarve ‘smin- yuddhe ‘naSyamniti kaviravadat . 6 ayam me grama idam ca me grhamityavadadati- thim Sadrah. 7. ye loke kirtimalabhanta ye ca kavinam vaksva- = 55 — viSamste sarve ’naSyanna casmiml loka idanim vartante. & yebhyo yebhyo giribhyo nadyah patanti tamstan- mrg&h sevante.. 9 yada yadacaryah Sisyanadm sakaSe tisthati tada te ‘pi tisthantityapaSyadvanijah putrah. 10. yesam manusyanam putra jayante tesam dharmo ’pi_ vardhate. lL yebhyah kavibhyah sa gajana$vam$ca yacchati te Sarve tam rajinam Samsanti. i yatra yatra ramasya padau bhimimasprSatam tatra tatredinimamum devam sevante manusyah. —56— \ STOR RVtHtHw ( optative active ) > DL -uné 69 Bal TS EEDA D + MEER REA wie MR > HE A Gh cal Hy Ze KD aol 0S BK > the Eh HK Zo SMa > EA RAMS (WI ASE AER”) > BOR CRA" APSARA”) HSE CR A PRR RK ES TFT Sh") > AUP AGRE AE HOR CW“ fh” +) o TS Kad + IR URAL WI AUER” o LU P ARRAS ED UBD tel RE ERE ETEK ( DLV bho Ref) : bs R bhaveyam bhaveva bhavema bhaveh bhavetam | bhaveta bhavet bhavetam | bhaveyuh Ts SA -u ii Fei) ied a FB: Se PAB EAN Satru CHBLA ) ASG AR + pI € R Satruh Satria Satravah {4 Satrum Satria Satrun Satrund | Satrubhyam | Satrubhih —57— Satro BR Satrave | Satrubhyam Satrubhyah Eo Satroh Satrubhyam | éatrubhyah BS Satroh gatrvoh Satrindm ir “| gatrau Satrvoh Satrusu iy Satru Matt ¢ dhenu ZRH > M42 > RSM (LAR Satru fl > REHAB dhenva > 3094 HRB dhenah o SAN Sip teay madhu ( #f) Ayes BE : BR * & madhu madhuni madhiini madhu madhuni madhini madhuna madhubhyam madhubhih madhune madhubhy 4m madhubhyah madhunah madhubhyam | madhubhyah madhunah madhunoh madhinam madhuni madhunoh madhusu a F rsi madho Be — 58 — eka — (7 RSb asa ; Kept HUE + WHS Bekam ) kopa & dhanam Bo Ue tiram RoR dhenu ( @ ) RA madhu ( #f ) & Satru ( B) BRA samudra Wee sirya AB iH Ba Mee SC: lL kopadrsirgramadagacchadasmingrame sarve naSye- yurityavadacca. 2 yadi devanam madhu pibeyurmanusyastada te ’pi na naSyeyuh. 3 ya acaryasya sakaSa upaviseyuste na kimapi vadeyuh. > | Satrinam kopaddeva api yuddhe ’patan. yadi mama dhanani sarvani Satravo labhante nm tadaham na$syeyamit yavadannrpah. 6. yadyaddhi bhavenmanusyastadeva bhavati. 7, yada nadyastire dhenirapaSyadvaniktada katham ta gramamanayeyamityamanyata sah. & yadi na kasminnapi manusye kopo viSettadasmiml “59 loke yuddhani na bhaveyuh. 9 ye ‘tra brahmananam pustakani patheyuste sarve mama nagaramagacche yurityavadannrpah. 10. yada samudrasya tire ‘tisthajjalamapaSyacca tada devanim loke ’visamityamanyata vanik. ll. yada brahmanah siiryddanyesaém devanadm namanya- pathamstandevanaSamsam$ca tada sirya eko ’smakam devo ye "nyesam devanam namani_ pathe- yuste nasminnagare nivaseyurityavadadr aja. 12na punah kadapi siryam paSyetsa mama Satruriti kopadavadatksatriyah. —60— STAR RS Pete ( optative middle ) / D-sti# BMA 1 > RSet sR aa OP PB Us > ATL V labh BOL Fem MR ct ba R labheya labheva hi labhe mahi | t _ labhethah | labheyatham | labhedhvam labheta labhey atam labheran 1. U-s MEMAA : BRERNB > REE -as - -is Bi -us 5 Rpad APR > CARAS IL 0 a8 RB Lo Tae Fadel + WATS GSH ZF ° TELE > AMID PEE » Hab PERL > HR pad 423: SUN BAIA o Wb manas City) FS Pil > SCHURCA: » TSI -as > BEI NRE “1 RR EN BUH RANS BRR > HIM -msi o Lh vis > -us fi EMBie > QS -s BRB (b> ia AUB REQQMAITIE o LL FoR manas (iC) > havis ( Ae) Bh dhanus (5 ) Hae RABE {LE > RBS o = BAF © manah / manasi * mandmsi / = | havin / havisi / havimsi / dhanuh dhanusi dhanimsi —61— Wo] havih / dhanuh manah / manasi / havisi / dhanusi manamsi / havimsi / dhantimsi manasa / manobhyam / A havisa / havirbhy am/ dhanusa | dhanurbhy4m manobhih / havirbhih / dhanurbhih RB BB He pad wm | havisi / dhanusi manasi / manasoh / havisoh / dhanusoh manahsu / havihsu / dhanuhsu SERN > pada RMR EME IL > RK MR BY Bemanas 1) AAS BE manobhih » ffi havis HAS RA $& havirbhih Di-s i ABE RAE AEN S (MATRA) » HEE 88 (658 pad Flo PE. Dh -as fi FEA Halll o TEMA we ARAB > RR MUBL - as EE > OE BRU -as ME o M0 sumanas ( 4 484% > GO) ARM IEMT > RABE ate > AH 2 BBE EME © wg @ sumanah sumanasau sumanasah sumanasam sumanasau FC fi FS BE pad OBR {CIA sumanasah LTA AM Ae Wa fF Baal Al WM sadhu » —62— WAR RS * E” > RFR AR EFA” © KAW CH Aaa S(t > BBYESR deva » “HYVES phalam + [AVEBH sena o Sichyyp ADB RUBE deva » phalam §§ nadi Tf HE o DKA — HEHE FF aad HE SBEBS Satru >» SHtERR madhu » HERR nadi if {to aA OF fe artha arthe kanya krid ( kridati ) caksus ( 1) Vv cur ( corayati ) < dah ( dahati ) dhanus ( #1) payas (+f ) praja bahu ( @ : bahvi ) SE DAES RAE Bas HE BR; WE; AR BY BENT FOB WKZE) KK: KR: RBWKKs H x AR we Bs CORE 5 Re) . FR FR; OM a L yasmattvam rathangajam$ca labhethah sa rajeda- nimatra tisthatiti kavih kavimavadat . 2 ye rajano na me praja vardheranna ca dharmo vardheteti manyeramste sarva idanimeva naSye- —63— yurityamanyata brahmanah. 3 mama kanya na kadapi madanyanmanusy4napasyan- nityavadannrpah. 4. yada yada devanam caksimsi damayant yamapatams - tad tada tatraivatisthams tani . 5 ye dhanam me corayeyuste sarve mama sakaée gajanam padbhirnaSyeyuriti rajavadat. 6 yasmingirau sa raja jale patnibhih saha kridati tatra na ko ’pyagacchet . 7, vanam dahatityapa$yadbrahmano ye ca mrgastatra ny avasamstansarvamstasm advanadanayat . & asya pustakasyarthah ka ityacaryam Sisyo ‘prc- chat. 9 mama kanya sada madhuna saha payo ’pibadida- nim tu tena ksatriyenaika vane gacchati yaj- jalam mrgastatra pibanti tajjalam sapi pibatiti mat 4manyata. 10. yadekam mitram tena dhanusaiva sahasmakam girim sa Aagacchatiti kanyamanyata. lL yesamarthe vanijo ‘do vanamagacchamSte gaja Sarve ‘gnavana$yan. 12 sa kanyagniriva mam dahatityavadanmitram sa ksatriyah. —64— BS+tAR Setanta ( imperative active ) SRRERSH 1 > G4 EGA Gil : ie eras BE > RAK > SASK AUB SE SABER + BB) aed 1 BA AE SK 9s FL Hs 0 SEF FR a SAV AE SA o FEY > SA AMAEE RC R ORI |” ABR TE B= =a Bit aR A / Blas ” HR 5 EBS > BID BI verses 1 Bre” BBR o DLR DL y bhi Fe Gil » FHS HD pa La R bhavaéni | bhavava | bhavama bhava bhavatam | bhavata bhavatu | bhavatam| bhavantu T » PREG id + CANOLA cel DAE + IR EA ad (tatpurusa ) > a6 5% 4 fad ( dvandva ) > 788 (L8 fraa] ( avya- yibhava ) » fy #Aial ( bahuvrihi ) o FESS PBH > HAS PAIR EH Gael o PRR > IS BL aed Boek AHR = A Hl MIA aa eo aE BE RDF Ge ie > FEF ES UGK © ae PBR 1 RE AER BUF Eo BSMTE SE REF E PTF MANO TSK > BIE Heepsh > Wideva » pad » Satru » agni » kartr » manas o Jf -am Ail -an fi ERY Aaa BU GIP} > EPI ERE AMBL -a Ka —65— 3 Abb + DL - in REPENS » HRBWRIVSRDA -i REAR; DA -ant RAINS > SERIAL -at Mo KBMMBHUA Ala Be tt 4% ial a WH OK aham ( %& ) mat vayam ( 3% ff) as mat tvam (4 ) tvat yuyam ( fff) yusmat sa ( {ti > th > E > fl AD tat ee RRR RS RA ARH : RARER AMMRR-AF > BU -an 8 FARO BS > Sl HORE Fa (EB deva af phalam [Al > #4E MB SERUBG deva » ch YE BISA phalam o #] kaviraja> gs)“ #AZE” Ze BRERAMMHEE HA-DTRALD TAS ROBRMNK : SOF RA-SFORIR > ARE AGA NEGE o BAF ALE > th AD ES Be > MAAK ME o IAT FB — Le RR BH : CL PATH hOtS > RAAF IK? LURE BOAF ° ) =H rajarsi ; rajant+rsi; (FRA EMS > BEo nilotpala ; nila (#:)+utpala ( jE) 5 BEA AAT iE o 38% dhanadatr ; dhanam-+ datr ; 43 Ayifi $49 ( datr ch Vda MK > Vda BD ii > Ai BEN > TEBE BR) o —66—

You might also like